Małgorzata Uliasz: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Antoni Frodyma
Transkrypt
Małgorzata Uliasz: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Antoni Frodyma
Małgorzata Uliasz: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Ciecze do likwidacji odwiertów W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych dotyczące opracowania składów cieczy do likwidacji odwiertów, w oparciu o materiały i środki chemiczne spełniające określone wymagania górnicze i ochrony środowiska. Well killing fluids This paper presents results of the laboratory research carried out on the well liquids compositions used to plug and abandonment well. The tested compositions full fielled the mining and ecological standards. Antoni Frodyma, Kazimierz Griesgraber: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Zjawiska dynamiczne zachodzące we wczesnym okresie perforacji wykonywanej przy podciśnieniu Powszechnie uważa się, że perforacja kumulacyjna, tworząca hydrodynamiczną łączność otworu wiertniczego ze złożem, przynosi najlepsze efekty jeśli zostanie wykonana w warunkach podciśnienia w otworze. Wiele badań poświęcono próbom określenia optymalnych wartości podciśnienia dla zabiegu perforacji wykonywanego w różnych warunkach geologiczno-technicznych. Niedawne badania wykonane w laboratorium PERF firmy Schlumberger pokazały, że czynnikiem bardziej istotnym w tej mierze, niż podciśnienie statyczne przy zabiegu, są dynamiczne zmiany ciśnienia następujące tuż po odpaleniu perforatorów. Na tej podstawie opracowano nowoczesną technologię i wykonano kilkaset prób jej przemysłowego zastosowania. Dynamic phenomena occurring on early stage of underbalanced perforating job According to common sense, cumulative perforation that creates hydrodynamic connection of borehole and reservoir is most advantageously performed if underbalance conditions in borehole are achieved. Many research efforts have been done in order to determine optimum underbalance values for perforating jobs performed in various bottomhole conditions. Resent studies accomplished in PERF laboratories of Schlumberger, Texas, have revealed that the factor, which is more important in this respect than static uderbalance itself, are dynamic pressure changes occurring immediately after guns are fired. Basing of these findings an advanced technology was developed that have been implemented in several hundred industrial applications. Anna Steczko, Tomasz Słoczyński: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Wykorzystanie wyników badań geochemii zbiornikowej do określenia czynników i procesów wywołujących zmiany w składzie molekularnym rop naftowych W pracy wykorzystano kompleksowe badania geochemiczne karpackich rop naftowych (parametry fizykochemiczne, GC surowych rop w warunkach kriogenicznych, GC frakcji nasyconej, GC-MS frakcji nasyconej i aromatycznej – biomarkery) do określenia czynników wywołujących zmiany w składzie molekularnym rop. Omówiono szczegółowo dwa główne procesy zachodzące w zbiornikach ropnych, które powodują zmiany w składzie molekularnym akumulowanych rop: procesy termiczne (kraking i odasfaltowanie) oraz procesy nietermiczne (biodegradacja, wymywanie wodą). Określono sposób oceny stopnia degradacji rop. Omówiono wskaźniki geochemiczne obliczane na podstawie rozkładu węglowodorów lekkich, pozwalające na określenie typu procesu wtórnego, jego stopnia zaawansowania, a w przypadku rop, które uległy procesom destrukcji – stopnia dojrzałości materii źródłowej. Reservoir geochemistry as a tool to estimation factors and processes which caused changes in hydrocarbons composition of oils To extend the general knowledge of degradation effects, we studied a series of oils from Carpathian flysch. The oils were screened by GC for possible alteration such as biodegradation and/or water washing. Gas chromatography-mass spectrometry (GCMS) analyses were made to represent various biodegradation stages (differentiation of biodegradation and water washing effects). Based on geochemical analyses (biomarkers), and data interpretation, source rock organic matter maturity evaluation criteria were established. Sławomir Falkowicz: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Piotr Kasza: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie, Oddział Krosno Stymulacja złóż ciężkiej ropy naftowej z wykorzystaniem biopreparatów Zasoby rop ciężkich są w chwili obecnej najbardziej perspektywicznymi zasobami węglowodorów. Z ich eksploatacją wiążą się jednak problemy natury technicznej, które nawet przy obecnych wysokich cenach ropy mogą uczynić jej wydobycie nierentowną. Stymulacje mikrobiologiczne złóż rop ciężkich ze względu na swe zalety stają się w ostatnich latach coraz szerzej stosowanym sposobem eksploatacji tego typu złóż. Zatłoczone do złoża w biopreparatach mikroorganizmy produkują środki powierzchniowo-czynne, gazy i rozpuszczalniki. Produkty te poprawiają właściwości ropy i złoża w wielu przypadkach zapewniając sensowną ekonomicznie wielkość produkcji. W artykule zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych, które pozwoliły na dobór biopreparatów i opracowanie technologii stymulacji złoża ciężkiej ropy naftowej. Use of microbes for stimulation of heavy oil formations Heavy crude oil represents the largest potentially recoverable petroleum energy resource known. However, the physical properties of many heavy crude oils make them difficult to produce. In many cases the costs of producing heavy crudes makes their use uneconomical even at current oil prices. Microbial technologies have become accepted worldwide as cost-effective solutions for oil production. Microorganisms produce a variety of products that are able to improve unfavorable properties of heavy crude oil, mobilize oil trapped in reservoirs and improve oil recovery. These products include miscible gases, solvents, surfactants, and low-molecular weight organic acids. Microbial gases and solvents dissolve into the oil, which swells the oil and decreases oil viscosity. Biosurfactants and acids increase oil mobility in porous media by lowering interfacial tension and altering surface wettability. These processes work synergistically to lower capillary forces and improve oil mobility and transport properties. In the paper are presented results of lab experiments which allow selecting bioproducts and preparing scenario of treatment of one of heavy oil field. Robert Wojtowicz: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie Aspekty techniczne wytwarzania ciepła, zimna i energii elektrycznej w układach trójgeneracyjnych zasilanych gazem W artykule przedstawiono zagadnienia techniczne związane z wytwarzaniem ciepła, chłodu i energii elektrycznej, w układach zasilanych gazem ziemnym. Omówiono samą ideę trójgeneracji. Pokazano schematy systemów wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz typy chłodziarek absorpcyjnych wykorzystywanych w trójgeneracji. Technical aspects of production of head, chill and electrical energy in the natural gas fuelled trigeneration systems Technical aspects of production of head, chill and electrical energy in the natural gas fuelled systems are presented in the paper. The idea of trigeneration is discussed in the paper. Diagrams of system of production of electrical energy, head and chill and applied in trigeneration absorption chillers were shown. Andrzej Dietrich: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie System Zarządzania Integralnością Gazociągów – metoda konstrukcji W artykule przedstawiono metodę konstrukcji Systemu Zarządzania Integralnością Gazociągu (SZIG), w oparciu o amerykański standard ASME B31.8S. Opisano niezbędne elementy systemu. Ukazano rolę analizy i szacowania ryzyka w systemie. Omówiono metody oceny integralności gazociągu. Zaprezentowano sposoby oceny działania systemu. Pipeline Integrity Management System – the design method In this paper the design method of Pipeline Integrity Management System (PIMS), based on American standard ASME B31.8S was presented. The necessary elements of PIMS were discussed. The matter of risk analysis and risk estimation in PIMS was presented. The methods of pipeline integrity assessment were discussed. The measures of PIMS performance were presented.