Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 385-394 Nafta

Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 385-394
Robert Bartoń: Instytut Nafty i Gazu, Kraków
Sejsmiczna inwersja stochastyczna w systemie INPRES
W artykule przedstawiono ogólne informacje oraz podstawowe zasady postępowania przy tworzeniu projektów
inwersji sejsmicznej na podstawie danych sejsmicznych i geofizycznych. Zasadnicza część artykułu dotyczy prezentacji wyników obliczania inwersji stochastycznej w Instytucie Nafty i Gazu, realizowanej w systemie INPRES,
na danych sejsmicznych i geofizycznych pochodzących z rejonu zapadliska przedkarpackiego oraz NiŜu Polskiego.
Stochastic seismic inversion in INPRES system
This article presents the general information and essentials proceedings in creation projects of the seismic inversion
based on geophysical and seismic data. The fundamental part of this article concerns the results of creation and
calculation of the stochastic inversion realized in the Oil & Gas Institute in the system INPRES, based on seismic
and geophysical data, coming from the regions of the Pre-Carpathian depression and Polish Depression.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 395-400
Agnieszka Stachowicz: Instytut Nafty i Gazu, Oddział Krosno
Korozja rur wydobywczych odwiertów gazowych z zawartością CO2
W artykule przedstawiono wyniki badań korozji rur wydobywczych odwiertów naftowych eksploatujących gaz
ziemny z duŜą zawartością CO2. Testowano trzy gatunki stali, z uŜyciem gazów ziemnych pobranych z kopalni R
oraz T-I. Zawartość CO2 w gazach wynosiła odpowiednio 0,6% i 5%. Przebadano równieŜ skuteczność ochrony
antykorozyjnej trzech inhibitorów korozji. KaŜdy test prowadzono przez 96 h, na urządzeniu wirujący dysk
RDA-100, pod ciśnieniem 3 MPa i 9 MPa, w temperaturze 80ºC. Szybkość korozji oraz efektywność ochrony inhibitorowej określono na podstawie ubytków masy.
Tubing corrosion caused by natural gas with CO2 content
Testing results of tubing corrosion in oil wells which produce natural gas with large contents of CO2 are presented in
this article. Three sorts of steel in natural gases, which were taken from mines R and T-I were tested. CO2 contents in
natural gases were respectively 0.6% and 5%. Protection effectiveness of 3 inhibitors were also tested. All corrosion
tests were run for for 96 hours on rotating disc apparatus RDA-100, under pressures 3 MPa and 9 MPa and in the
temperature 80ºC. Corrosion rate and inhibitors protection effectiveness were determined based on mass loss.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 401-404
Dariusz Bęben: Instytut Nafty i Gazu, Oddział Krosno
Badania porównawcze metod oznaczania chlorków w ropie naftowej
WaŜnym parametrem oceny jakości ropy naftowej jest zawartość w niej chlorków. Sole chlorkowe pochodzą
z wód złoŜowych wydobywanych wraz ropą naftową i gazem ziemnym. Znajomość zawartości chlorków w ropie
jest istotna zarówno na etapie przed jej obróbką (ropa surowa), jak i po wszystkich procesach oczyszczania i przygotowania do transportu w tzw. ropie handlowej. W niniejszym artykule porównano dwie najczęściej stosowane
przemysłowe metody oznaczania chlorków w ropie: konduktometryczną i potencjometryczną.
Research of methods of comparative meaning in petroleum salts
An important parameter of evaluation of the quality of crude oil is its content of chlorides. Chloride salts come
from the reservoir water extracted with oil and natural gas. Knowledge of the chloride content in the oil is important both for a pre-treatment (crude oil) and after all the processes of purification and preparation for transport in
the oil trade. In this article we compared two commonly used industrial methods for the determination of chlorides
in crude: conductometric and potentiometric.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 405-409
Mikhail Aleksandrovich Silin, Liubov Abdulaevna Magadova, Victoria Valerievna Ponomareva: Gubkin
Russian State University of Oil and Gas, Moscow
Development and research of cutting fluids for stimulation of oil production on the basis of water-salt and
acid solutions containing molecular surfactants complexes and water-soluble polymers
The results of research and development of viscoelastic systems’ formulations are presented. These viscoelastic
systems are based on industrial surfactants with polymer substance addition. Anionic and cationic surfactants employed for the research interacted with formation of molecular complex that generated micellar structures in aqueous systems. The following polysaccharide reagents were used as polymeric additives: carboxymethyl cellulose
(CMC-600), Hydroxyethyl cellulose, Hydroxypropyl guar and xanthan-type biopolymers of brands Xanthan
DRILLUX 1405 and Xanthan Gum E415. Investigations on water-soluble polymeric additives (0.1 wt. %) influence on rheological and surface-active properties of developed complexes of viscoelastic surfactants were conducted. Also the process of developed viscoelastic surfactants complexes destruction at contact with hydrocarbon
phase was studied. Assessment of possibility for application of these complexes in technological processes of oil
production was implemented.
Opracowanie i badanie cieczy szczelinujących do stymulacji wydobycia ropy na bazie wodno-solnych i kwasowych roztworów zawierających molekularne kompleksy SPC oraz wodorozpuszczalne polimery
W artykule przedstawiono wyniki badań i modyfikacji systemów lepkospręŜystych. Systemy te oparte są na bazie
komercyjnych środków powierzchniowo-czynnych z dodatkiem substancji polimerowych. Kationowe i anionowe
środki powierzchniowo-czynne zostały uŜyte do badań formowania kompleksów molekularnych, tworzących
w systemach wodnych struktury micelarne. W badaniach wykorzystano następujące reagenty polisacharydowe:
karboksymetyl celulozę (CMC-600), hydroksyetyl celulozę oraz hydroksypropyl guar, a takŜe biopolimery ksantanowe: Xantan DRILLUX 1405 i Gumę Xantanową E415. Wykonano badania wpływu dodatku wodorozpuszczalnego polimeru (0,1% wag.) na właściwości reologiczne i zmianę właściwości powierzchniowo-czynnych opracowanych kompleksów środków lepkospręŜystych. Badano równieŜ proces destrukcji kompleksów lepkospręŜystych
przy kontakcie z fazą węglowodorową oraz oceniono moŜliwość zastosowania tych kompleksów w procesie wydobycia ropy.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 410-416
Zygmunt Burnus, Sylwia Jędrychowska, Aleksander Kopydłowski, Agnieszka Wieczorek: Instytut Nafty
i Gazu, Kraków
Przegląd metod analitycznych stosowanych w oznaczaniu właściwości bioetanolu
W związku z wprowadzeniem nowej specyfikacji europejskiej zawierającej wymagania jakościowe oraz metody
badań dotyczące bioetanolu, stosowanego jako odnawialny składnik benzyny silnikowej, w niniejszym artykule
przedstawiono odpowiednie normy przedmiotowe oraz omówiono występujące pomiędzy nimi róŜnice i ich wpływ
na określenie przydatności etanolu wykorzystywanego w komponowaniu paliw do silników z zapłonem iskrowym.
The review of analytical methods used in determination of bioethanol properties
Due to the introduction of new european specification for bioethanol as a blending component of petrol, which
include quality requirements and test methods, this article presents actual standards along with differences between
them. It also describes influence of these differences on the evaluation of applicability of ethanol as a blending
component of petrol.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 417-422
Kornel Dybich: Instytut Nafty i Gazu, Kraków
Problemy eksploatacyjne silników badawczych CFR Waukesha
Artykuł dotyczy zagadnień związanych z oznaczaniem liczby cetanowej biopaliw, przeznaczonych do silników
z ZS. Przedstawiono problemy wynikające z trudności w utrzymaniu stabilnej pracy silnika podczas wykonywania
oznaczeń liczb cetanowych na silnikowym stanowisku badawczym. Opisano doświadczenia własne pozyskane
podczas badań liczb oktanowych (badawczej, motorowej) i liczby cetanowej w międzynarodowych badaniach porównawczych – EI Laboratory Correlation Scheme (EILCS).
The exploitation problems of the Waukesha CFR fuel research engines
In the article discussed issues concerning with cetane number determination of biofuels. Described trouble caused
by difficulties in keeping stable engine running during making cetane number determination by using of engine
research position. Presented own experience in the determination of octane (research, motor) and cetane numbers
within the framework of International Correlation Scheme – EI Laboratory Correlation Scheme (EILCS).
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 423-427
ElŜbieta Trzaska: Instytut Nafty i Gazu, Kraków
Adhezja asfaltu do kruszywa
Istotną rolę w trwałości nawierzchni asfaltowych odgrywa adhezja, czyli zdolność związania się lepiszcza asfaltowego
z powierzchnią ziaren mineralnego kruszywa. Odpowiednia adhezja jest waŜnym czynnikiem trwałości nawierzchni
asfaltowych, bowiem zbyt słaba prowadzi do szybszego zniszczenia nawierzchni. W artykule omówiono adhezję lepiszczy asfaltowych do powierzchni kruszyw, zaprezentowano jej rodzaje oraz czynniki wpływające na nią. Przedstawiono rodzaje kruszyw stosowanych do wytwarzania mieszanek mineralno-asfaltowych oraz metody wprowadzania
środków adhezyjnych. Opisano takŜe metody laboratoryjne badania przyczepności asfaltu do kruszywa.
Adhesion in bitumen aggregate systems
The adhesion – ability of asphalt binder to bind with the surface aggregate grains – plays the essentials part in durability of asphalt pavements. Appropriate adhesion is an important factor in pavement life. The weak adhesion
leads to more rapid destruction of pavement. The paper presents the problem of bitumen binders’ adhesion to the
different surface of aggregates, the kinds of adhesion, as well as factors affecting it. The types of aggregates used
in the manufacture of mineral-asphalt blends and methods of introducing of adhesive agents are presented. The
laboratory methods of testing the adhesion of asphalt to the aggregate are described too.
Nafta-Gaz, czerwiec 2011, s. 428-432
Martynika Pałuchowska: Instytut Nafty i Gazu, Kraków
Wpływ współrozpuszczalnika na zjawisko rozdziału faz w benzynie silnikowej zawierającej do 10% (V/V)
bioetanolu
W artykule przedstawiono wyniki badań skłonności do rozwarstwienia benzyny silnikowej zawierającej do
10% (V/V) bioetanolu, w zaleŜności od zawartości wody i biokomponentu. Zbadano wpływ współrozpuszczalnika
na temperaturę rozdziału faz i wykazano, Ŝe wprowadzenie go w skład benzyny silnikowej zawierającej
8÷10% (V/V) bioetanolu znacznie tę temperaturę obniŜyło – pozwalając przy zadanym poziomie zawartości wody
pozostać paliwu w stanie jednorodnym.
Co-solvent impact on the phase separation phenomena in the petrol containing bioethanol up to 10% (V/V)
The article presents the results of investigation the tendency to phase separation of petrol containing up to 10%
(V/V) bioethanol, depending on water and bioethanol contents. The effect of co-solvent on the phase separation
temperature was examined. It was shown that the introduction of co-solvent in the composition of petrol containing
bioethanol in an amount of 8÷10% (V/V) significantly reduced the phase separation temperature, allowing the fuel
to remain in a homogeneous state at a given level of water content in the fuel.