PGN Dębowiec - BIP URZĄD GMINY DĘBOWIEC

Transkrypt

PGN Dębowiec - BIP URZĄD GMINY DĘBOWIEC
załącznik do Uchwały nr 118/XVI/2016
Rady Gminy Dębowiec
Z dnia 29 stycznia 2016r.
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ
DLA GMINY DĘBOWIEC
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Wrocław / Dębowiec – 2016
SPIS TREŚCI
I.
PODSTAWY PRAWNE I FORMALNE OPRACOWANIA ...................................................................................... 5
II.
METODOLOGIA, CEL I ZAKRES OPRACOWANIA .............................................................................................. 6
II.1.
II.2.
III.
STRUKTURA PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ I METODYKA JEGO WYKONANIA......................................................... 6
CELE PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ ............................................................................................................ 6
ŹRÓDŁA PRAWA........................................................................................................................................... 10
III.1.
DOKUMENTY STRATEGICZNE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM............................................................................... 10
III.1.1.
Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (United Nations Framework
Convention on Climate Change – UNFCCC) ......................................................................................................... 10
III.1.2.
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości (LRTAP) 11
III.1.3.
Pakiet klimatyczno-energetyczny UE ................................................................................................. 12
III.1.4.
Dyrektywa CAFE (Clean Air For Europe) ............................................................................................. 13
III.1.5.
Strategia Europa 2020 ....................................................................................................................... 14
III.1.6.
Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. ... 15
III.2.
DOKUMENTY STRATEGICZNE NA SZCZEBLU KRAJOWYM ............................................................................................ 15
III.2.1.
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju ........................................................................................... 15
III.2.2.
Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne
państwo 16
III.2.3.
Zintegrowane strategie rozwoju ........................................................................................................ 16
III.2.4.
Polityka klimatyczna Polski ................................................................................................................ 17
III.2.5.
Polityka energetyczna Polski do 2030 r. (PEP2030) ........................................................................... 18
III.2.6.
Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN) .................................................. 18
III.2.7.
Strategia rozwoju energetyki odnawialnej ........................................................................................ 19
III.2.8.
Projekt Krajowej Polityki Miejskiej (KPM) .......................................................................................... 19
III.3.
DOKUMENTY STRATEGICZNE NA SZCZEBLU REGIONALNYM ........................................................................................ 20
III.3.1.
Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego ,,Śląskie 2020+” ............................................................ 20
III.3.2.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 Szczegółowy Opis Osi
Priorytetowych .................................................................................................................................................... 20
III.3.3.
Program ochrony powietrza dla terenu województwa śląskiego mający na celu osiągnięcie
poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji ......................................... 21
III.3.4.
Program Ochrony Środowiska dla województwa śląskiego do roku 2019 z uwzględnieniem
perspektywy do roku 2024 .................................................................................................................................. 21
III.4.
DOKUMENTY STRATEGICZNE NA SZCZEBLU LOKALNYM ............................................................................................. 22
III.4.1.
Strategia Rozwoju Powiatu Cieszyńskiego 2001–2016 ...................................................................... 22
III.4.2.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dębowiec .............. 22
IV.
CHARAKTERYSTYKA WALORÓW PRZYRODNICZYCH ORAZ SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ GMINY
DĘBOWIEC ........................................................................................................................................................... 23
IV.1.
IV.2.
LOKALIZACJA GMINY ......................................................................................................................................... 23
WALORY PRZYRODNICZE GMINY (KLIMAT, WODY, RZEŹBA TERENU, BOGACTWA NATURALNE, OBSZARY OCHRONY PRZYRODY I
KRAJOBRAZU) ............................................................................................................................................................... 23
2|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
IV.2.1.
Klimat ................................................................................................................................................. 23
IV.3. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA GMINY ..................................................................................................................... 25
IV.3.1.
Demografia ........................................................................................................................................ 25
IV.4. SYTUACJA MIESZKANIOWA ................................................................................................................................. 27
IV.5. SYTUACJA GOSPODARCZA .................................................................................................................................. 29
IV.6. ROLNICTWO I LEŚNICTWO .................................................................................................................................. 30
V.
STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARZE GMINY .................................................................................................. 31
V.1.
V.2.
VI.
GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERYCZNYCH NA TERENIE GMINY ................................................................ 31
IDENTYFIKACJA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH NA TERENIE GMINY .............................................................................. 31
CHARAKTERYSTYKA NOŚNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA NA TERENIE GMINY............................... 32
VI.1. ENERGIA ELEKTRYCZNA ..................................................................................................................................... 32
VI.2. CIEPŁOWNICTWO............................................................................................................................................. 32
VI.3. SIEĆ TRANSPORTOWA ....................................................................................................................................... 32
VI.4. POZOSTAŁE NOŚNIKI ZANIECZYSZCZEŃ .................................................................................................................. 35
VI.4.1.
System zaopatrzenia w gaz ziemny ................................................................................................... 35
VI.4.2.
System wodno-kanalizacyjny ............................................................................................................. 36
VI.4.3.
Gospodarka odpadami....................................................................................................................... 37
VII.
INWENTARYZACJA EMISJI DWUTLENKU WĘGLA DLA GMINY ................................................................... 38
VII.1. METODOLOGIA SPORZĄDZENIA PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY ......................................................... 38
VII.2. WYNIKI INWENTARYZACJI EMISJI ......................................................................................................................... 39
VII.2.1.
Emisja CO2 z budynków mieszkalnych - założenia ............................................................................. 39
VII.2.2.
Budynki użyteczności publicznej ......................................................................................................... 40
VII.2.3.
Przedsiębiorstwa ................................................................................................................................ 42
VII.2.4.
Komunalne oświetlenie publiczne ...................................................................................................... 42
VII.2.5.
Transport ............................................................................................................................................ 42
VII.2.6.
Bazowa inwentaryzacja emisji – wyniki ............................................................................................. 43
VIII.
REKOMENDOWANE DZIAŁANIA DLA GMINY DĘBOWIEC W RAMACH PLANU GOSPODARKI
NISKOEMISYJNEJ .................................................................................................................................................. 46
VIII.1.
WIZJA I CELE DZIAŁANIA ................................................................................................................................ 46
VIII.2.
OBSZARY INTERWENCJI ................................................................................................................................. 46
VIII.2.1. Obiekty mieszkaniowe i społeczność lokalna ..................................................................................... 46
VIII.2.2. Obiekty użyteczności publicznej ......................................................................................................... 47
VIII.2.3. Działalność gospodarcza .................................................................................................................... 47
VIII.2.4. Oświetlenie uliczne............................................................................................................................. 47
VIII.2.5. Transport ............................................................................................................................................ 47
VIII.3.
ANALIZA BILANSU GAZÓW CIEPLARNIANYCH I MOŻLIWOŚCI REDUKCJI. .................................................................... 47
VIII.4.
ZESTAWIENIE MOŻLIWYCH DO ZASTOSOWANIA ROZWIĄZAŃ WRAZ Z ANALIZĄ EFEKTYWNOŚCI RZECZOWEJ, ENERGETYCZNEJ I
EKOLOGICZNEJ ORAZ EKONOMICZNEJ. ............................................................................................................................... 51
VIII.5.
STRATEGIA DZIAŁANIA .................................................................................................................................. 53
VIII.5.1. Długoterminowa strategii działania. Cel strategiczny i cele szczegółowe ......................................... 53
VIII.5.2. Zadania średnio- i krótkoterminowe .................................................................................................. 55
3|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII.6.
HARMONOGRAM WDROŻENIA ZADAŃ Z UWZGLĘDNIENIEM MOŻLIWOŚCI UZYSKANIA NAJWIĘKSZEGO EFEKTU
EKOLOGICZNEGO I ENERGETYCZNEGO ................................................................................................................................ 60
VIII.6.1. Harmonogram rzeczowy .................................................................................................................... 60
VIII.6.2. Finansowanie działań......................................................................................................................... 60
VIII.7.
MONITORING DZIAŁAŃ I EWALUACJA ............................................................................................................... 60
VIII.8.
ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY DĘBOWIEC ............................... 61
IX.
PODSUMOWANIE KONSULTACJI SPOŁECZNYCH........................................................................................... 63
X. ANALIZA RYZYKA UWZGLĘDNIAJĄCA ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE, FINANSOWE I ORGANIZACYJNE
WPŁYWAJĄCE NA REALIZACJĘ ZADAŃ .................................................................................................................. 64
X.1.
X.2.
X.3.
XI.
ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE .......................................................................................................................... 64
ZAGROŻENIA FINANSOWE .................................................................................................................................. 64
ZAGROŻENIA ORGANIZACYJNE ............................................................................................................................ 64
SPISY ZAŁĄCZNIKÓW I TABEL ....................................................................................................................... 65
XI.1.
XI.2.
XI.3.
SPIS RYSUNKÓW .............................................................................................................................................. 65
SPIS TABEL...................................................................................................................................................... 65
ZAŁĄCZNIKI..................................................................................................................................................... 66
4|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
I. Podstawy prawne i formalne opracowania
Podstawą formalną realizacji niniejszego opracowania jest umowa z dnia 15.05.2015 r. zawarta pomiędzy
Gminą Dębowiec a Wroconsult Krzysztof Raczkowski:
Niniejszy Plan Gospodarki Niskoemisyjnej jest zgodny ze stosownymi wytycznymi i dokumentami, w tym
w szczególności z:



wytycznymi WFOŚiGW w Katowicach;
wytycznymi NFOŚiGW;
wytycznymi krajowymi i regionalnymi dotyczącymi przygotowania Planów Gospodarki
Niskoemisyjnej.
5|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
II. Metodologia, cel i zakres opracowania
II.1. Struktura Planu Gospodarki Niskoemisyjnej i metodyka jego wykonania
Struktura i metodologia opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec oparta
została na wytycznych zawartych w dokumencie przygotowanym przez Komisję Europejską „How to
develop a Sustainable Energy Action Plan (SEAP) – Guidebook” („Jak opracować Plan Działań na rzecz
Zrównoważonej Energii (SEAP) – poradnik”).
Fazy przygotowania oraz wdrożenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej są następujące:
I. Rozpoczęcie tworzenia PGN:
1. Przyjęcie uchwały Rady Gminy o wyrażeniu zgody na przystąpienie do opracowania i wdrażania Planu
gospodarki niskoemisyjnej.
2. Adaptacja samorządowych struktur administracyjnych.
3. Budowanie wsparcia interesariuszy.
II. Planowanie:
1.Ocena aktualnego stanu gminy.
2.Ustalenie celu PGN (ograniczenie emisji CO2 o 20%).
3.Opracowanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, czyli sposobów osiągnięcia ustalonego celu.
III. Zatwierdzenie PGN uchwałą Rady Gminy (po uprzednim przeprowadzeniu wymaganych konsultacji
z organami państwowymi i społeczeństwem).
IV. Wdrażanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej:
1. Prowadzenie działań i wykorzystywanie środków.
V. Monitorowanie i raportowanie:
1. Monitorowanie.
2. Przygotowanie i złożenie raportu z wdrażania PGN.
3. Ocena przeprowadzonych działań w osiągnięciu ustalonego celu.
II.2. Cele Planu Gospodarki Niskoemisyjnej
Celem strategicznym Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec (dalej zwanego również
„PGN”) jestzmniejszenie emisji gazów cieplarnianych w gminie o 20% w 2020 r. w stosunku do roku
bazowego.
6|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Do celów szczegółowych Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, które pozwolą na osiągnięcie celu
strategicznego, należą:



inwentaryzacja źródeł oraz wartości emisji zanieczyszczeń na terenie gminy Dębowiec;
analiza możliwości ograniczenia emisji gazów cieplarnianych;
określenie działań koniecznych do realizacji wraz z oszacowaniem ich kosztów, źródeł
finansowania, oraz terminów realizacji. W zakresie wspomnianych działań znajduje się:
o optymalizacja działań związanych z produkcją i wykorzystaniem energii na terenie gminy;
o zmniejszenie zużycia energii finalnej w poszczególnych sektorach odbiorców energii;
o zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych związanej ze zużyciem energii na terenie
gminy;
o umocnienie pozycji i roli sektora publicznego w procesie racjonalnego gospodarowania
energią;
o zaangażowanie poszczególnych uczestników lokalnego rynku energii w działania
ograniczające emisję gazów cieplarnianych;
Cele Planu Gospodarki Niskoemisyjnej są zgodne z dokumentami strategicznymi na szczeblu
międzynarodowym, krajowym, regionalnym oraz lokalnym. Zgodność Planu Gospodarki Niskoemisyjnej z
dokumentami strategicznymi została określona w kolejnym rozdziale.
Rysunek 1. Cele Planu Gospodarki Niskoemisyjnej
7|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
inwentaryzacja
źródeł oraz emisji
zanieczyszczeń na
terenie gminy i
miasta
analiza
możliwości
ograniczenia
gazów
cieplarnianych
optymalizacja
działań
związanych z
produkcją i
wykorzystaniem
energii na terenie
gminy i miasta
zmniejszenie
zużycia energii
finalnej w
poszczególnych
sektorach
odbiorców
energii
określenie działań
koniecznych do
realizacji wraz z
oszacowaniem ich
kosztów, źródeł
ffinansowania, oraz
terminów realizacji
Cele
szczegółowe
Planu
Gospodarki
Niskoemisyjnej
umocnienie
pozycji i roli
sektora
publicznego w
procesie
racjonanego
gospodarowania
energią
zmniejszenie
emisji gazów
cieplarnianych
związanej ze
zużyciem energii
na terenie miasta
zaangażowanie
poszczególnych
uczestników
lokalnego rynku
energii w
działania
ograniczające
emisję gazów
cieplarnianych
Źródło: opracowanie własne
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec ma przyczynić się do osiągnięcia celów określonych
w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020, tj.:




redukcji emisji gazów cieplarnianych;
zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych;
redukcji zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności
energetycznej;
poprawy jakości powietrza.
Działania zawarte w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej będą spójne z:



Strategią Rozwoju Lokalnego Gminy Dębowiec;
Wieloletnią Prognozą Finansową dla Gminy Dębowiec;
innymi dokumentami strategicznymi, szczególnie na poziomie gminy, zawierającymi zapisy
związane z ochroną środowiska; w przypadku konieczności aktualizacji obowiązujących
dokumentów strategicznych o uwarunkowania wynikające z Planu Gospodarki Niskoemisyjnej –
taka aktualizacja zostanie zaproponowana w niniejszym Planie Gospodarki Niskoemisyjnej i
wdrożona po przyjęciu Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.
8|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Wszelkie działania, przewidziane do realizacji w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych,
zaplanowane zostały w kontekście istniejącej infrastruktury, podejmowanych dotychczas działań
proekologicznych oraz przyjętych dokumentów i zamierzeń strategicznych.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej będzie mieć – po jego przyjęciu przez Radę Gminy w Dębowcu –
charakter dokumentu obowiązującego, określającego cele strategiczne i szczegółowe oraz działania
konieczne do ich osiągnięcia, wraz ze wskazaniem ich szacunkowych kosztów i przewidywanych źródeł
finansowania. W Planie ustalone zostaną również zasady monitorowania i raportowania wyników
przyjętej polityki ekologiczno-energetycznej. Zakłada się, że władze Gminy Dębowiec dokonywać będą
ewaluacji wdrażania zamierzeń PGN oraz dokonają stosowanych aktualizacji w przypadku, gdyby przyjęte
w PGN cele nie były wdrażane, lub wdrożone cele krótko- i średniookresowe nie przybliżałyby Gminy
Dębowiec do osiągniecia celu strategicznego.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej uwzględnia w możliwie szerokim stopniu zapisy międzynarodowych,
krajowych, regionalnych i lokalnych dokumentów strategicznych związanych z ograniczeniem emisji
gazów cieplarnianych, w tym – Wytyczne dotyczące sporządzania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej –
przyjęte przez WFOŚiGW w Katowicach.
9|Strona
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
III. Źródła prawa
III.1. Dokumenty strategiczne na szczeblu międzynarodowym
III.1.1. Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (United Nations
Framework Convention on Climate Change – UNFCCC)
Dokument Konwencji został przygotowany w maju 1992 r. w Nowym Jorku i przedłożony do podpisu
podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych Środowisko i Rozwój, jaka odbyła się w Rio de Janeiro
(Brazylia) 4 czerwca 1992 r. Formalnie weszła ona w życie 21 marca 1994 roku. Od tego czasu stronami
Konwencji zostało 189 państw, włącznie ze Wspólnotą Europejską. Dla Polski Konwencja weszła w życie
26 października 1994 roku. Głównym celem Konwencji jest doprowadzenie do ustabilizowania
koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze na poziomie, który zapobiegałby niebezpiecznej
antropogenicznej ingerencji w system klimatyczny.
Konwencja zobowiązuje kraje rozwinięte oraz kraje z gospodarką w okresie przejściowym do stabilizacji
emisji gazów cieplarnianych (tzn. dwutlenku węgla – CO2, metanu – CH4 i podtlenku azotu – N2O) na
poziomie roku 1990 do roku 2000. Zgodnie z artykułem 4.6 Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych
w sprawie zmian klimatu oraz paragrafami 4a i 7 decyzji 9 Drugiej Konferencji Stron tej KonwencjiPolska
uznała celowość elastycznego podejścia do wypełnienia swoich zobowiązań wynikających z Konwencji i
przyjęła rok 1988 jako rok bazowy. Powodem zmiany bazowego roku z 1990 na 1988 jest fakt, że rok
1990 był w Polsce pierwszym rokiem po zasadniczych zmianach politycznych i gospodarczych, a w
konsekwencji także ustrojowych, które wpłynęły na stabilność polskiej gospodarki, a wielkość emisji
gazów cieplarnianych w 1990 r. nie odpowiada ani normalnemu poziomowi emisji, jaki wynika z potrzeby
rozwoju naszego kraju, ani faktycznemu potencjałowi gospodarczemu Polski (głównie z faktu oparcia
polskiej energetyki na spalaniu węgla). Limity dla Polski były w kolejnych latach przez Komisję Europejską
zmieniane. Wśród innych zobowiązań konwencji znajdują się m.in. obowiązek przedkładania corocznych
inwentaryzacji emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych przez kraje z Załącznika, inicjowanie i
ułatwianie współpracy międzynarodowej na rzecz ograniczania zmian klimatu, czy tworzenie i
funkcjonowanie światowego systemu monitoringu zmian klimatu.
Uzupełnieniem Konwencji jest Protokół z Kioto – międzynarodowe porozumienie dotyczące
przeciwdziałania globalnemu ociepleniu, wynegocjowane na konferencji w Kioto w grudniu 1997 r.
(traktat wszedł w życie 16 lutego 2005 r.). Protokół z Kioto jest pierwszym dokumentem uzupełniającym
Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC). Polska podpisała
Protokół 15 lipca 1998 r., a ratyfikowała 13 grudnia 2002 r. Jest to najważniejszy prawnie wiążący
instrument Konwencji, zobowiązujący kraje do redukcji emisji gazów cieplarnianych (Konwencja zachęca
do tego). Działania celem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych powinny odbywać się głównie na
szczeblu krajowym, jednakże Protokół przewidział dodatkowe metody ich realizacji, tzw. mechanizmy z
Kioto: - handel emisjami (Emission Trading, carbon market), mechanizm czystego rozwoju (Clean
Development Mechanism – CDM) oraz wspólna implementację (Joint Implementation – JI). Mechanizmy
te m.in. zachęcają kraje rozwijające się do prowadzenia działań mających na celu redukcję emisji gazów
cieplarnianych.
10 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Najwyższym organem UNFCCC jest COP (Conference of Parties), Konferencja Stron Konwencji,
obradująca rokrocznie. Ostatni COP (COP20) miał miejsce 1–12 grudnia 2014 r. w Limie, podczas którego
delegacje ponad 190 krajów zawarły kolejne porozumienie w kwestii polityki klimatycznej. W myśl
obecnych postanowień, strony Konwencji przedstawią własne cele redukcyjne w kwestii ograniczenia
emisji gazów cieplarnianych, przed tegorocznym szczytem w Paryżu(COP 21), gdzie ma zostać
uzgodnione globalne porozumienie na rzecz ochrony klimatu
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej odnosi się wprost do zagadnień związanych z ograniczaniem emisji
gazów cieplarnianych. Jego realizacja przyczyni się do ustabilizowania koncentracji gazów cieplarnianych
na poziomie, który zapobiegnie antropogenicznej ingerencji w system klimatyczny.
III.1.2. Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie
odległości (LRTAP)
Strony Konwencji postanawiają chronić człowieka i jego środowisko przed zanieczyszczaniem powietrza
oraz dążyć do ograniczenia i tak dalece, jak to jest możliwe, do stopniowego zmniejszania i zapobiegania
zanieczyszczeniu powietrza, włączając w to transgraniczne zanieczyszczanie powietrza na dalekie
odległości. Służyć temu mają ustalone zasady wymiany informacji, konsultacji, prowadzenia badań i
monitoringu. Ponadto zobowiązują się rozwijać politykę i strategię, które będą służyć jako środki do
zwalczania emisji zanieczyszczeń powietrza, biorąc pod uwagę podjęte już wysiłki w skali krajowej i
międzynarodowej. Priorytetami Konwencji do 2020 r. są: ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza z
punktu widzenia wpływu na zdrowie (szczególnie w zakres pyłów PM2,5), zwiększenie znaczenia
monitoringu przy ocenie wywiązywania się państw z przyjętych zobowiązań w zakresie redukcji emisji
zanieczyszczeń i poprawy jakości powietrza oraz zwiększenie znaczenia ocen zintegrowanych z punktu
widzenia wpływu na ekosystemy. Do konwencji podpisano szereg protokołów:







Protokół w sprawie długofalowego finansowania wspólnego programu monitoringu i oceny
przenoszenia zanieczyszczeń powietrza na dalekie odległości w Europie,
Protokół dotyczący ograniczenia emisji siarki lub jej przepływów transgranicznych,
Protokół dotyczący kontroli emisji tlenków azotu lub ich transgranicznego przemieszczania,
Protokół dotyczący kontroli emisji lotnych związków organicznych lub ich transgranicznych
przepływów,
Protokół w sprawie dalszej redukcji emisji siarki,
Protokół dotyczący metali ciężkich,
Protokół w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych,Protokół w sprawie przeciwdziałania
zakwaszaniu, eutrofizacji i ozonowi przyziemnemu (tzw. Protokół z Göteborga)1.
1
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości (LRTAP), dostępne w internecie
(dostęp
online
15.05.2015
r.)
na
stronie
http://ios.edu.pl/pol/pliki/seminaria/30.03.11/pliki/03_Seminarium_zmiany_w_PG.pdf
11 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej jest zgodny z zapisami Konwencji – działania planowane przez Gminę
Dębowiec w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej wpłyną na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych,
których występowanie ma bezpośredni i pośredni wpływ na stan zdrowia ludności.
III.1.3. Pakiet klimatyczno-energetyczny UE
Tzw. pakiet klimatyczno-energetyczny, skrótowo zwany pakietem „3x20%” (od celów w nim zawartych),
został przyjęty w marcu 2007 r. przez Parlament Europejski i kraje członkowskie UE, w tym Polskę.
Najważniejszymi celami przedstawionymi przez Komisje Europejską dla UE, było:



zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20% do 2020 r. - w stosunku do bazowego 1990 r. –
(oraz 30% zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w 2020 r. w UE w przypadku, gdyby
uzyskano światowe porozumienie co do redukcji gazów cieplarnianych);
zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii końcowej do 20% w 2020
r., w tym 10% udziału biopaliw w zużyciu paliw pędnych;
zwiększenie efektywności wykorzystania energii o 20% do 2020 r. w porównaniu do prognozy
zapotrzebowania na paliwa i energię.
W styczniu 2014 r. Komisja Europejska przedstawiła dokument określający nowe założenia polityki
klimatycznej i energetycznej na lata 2020-2030 r. („Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego,
Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Ramy polityki
klimatycznej i energetycznej na lata 2020–2030” (COM(2014) 15)) wraz z towarzyszącą mu oceną
skutków (impact assessment). Podstawowymi założeniami tego dokumentu są:



redukcja emisji gazów cieplarnianych o 40% do 2030 r., w porównaniu do wielkości emisji w roku
bazowym 1990;
zwiększenie udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych przynajmniej o 27% w bilansie
energetycznym całej Unii Europejskiej do 2030 r.;
utrzymanie poprawy efektywności energetycznej.
Na ostatnim szczycie klimatycznym UE w Brukseli (23-24 października 2014 r.), Rada Europejska
uzgodniła, zgodnie z przyjętym podczas poprzedniego szczytu (w marcu 2014 r.) planem, ramy polityki
energetyczno-klimatycznej UE na lata 2020-2030. W ramach dyskusji o wzmocnieniu bezpieczeństwa
energetycznego UE Rada Europejska zwróciła uwagę na potrzebę wykorzystania lokalnych zasobów
energetycznych oraz zrównoważonych technologii niskoemisyjnych. Głównym elementem porozumienia
w nowym pakiecie klimatycznym jest redukcja emisji CO2 o co najmniej 40% do 2030 r. względem 1999 r.
Akty prawne wchodzące w skład pakietu klimatyczno-energetycznego (opublikowane w Dzienniku
Urzędowym UE L 140 z dnia 5 czerwca 2009 r.), integrujące obszary gospodarki z celami związanymi z
ochroną środowiska i ochroną klimatu:
12 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca
dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu
uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS),
2. Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. ws.
wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów
cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji
gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non-ETS),
3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie
geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG,
Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE,
2006/12/WE 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (tzw. dyrektywa CCS),
4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie
promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca
dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (tzw. dyrektywa OZE).
Niniejszy Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wynika wprost z wdrażania pakietu klimatycznoenergetycznego. Jego realizacja pozwoli na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w skali lokalnej, tym
samym wpłynie na możliwość osiągnięcia celów globalnych zapisanych w Pakiecie.
III.1.4. Dyrektywa CAFE (Clean Air For Europe)
Najważniejszym celem działań w zakresie ochrony powietrza jest pilne ograniczenie emisji
zanieczyszczeń, w tym spełnienie standardów jakości powietrza określonych w dyrektywie 2008/50/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza
dla Europy (CAFE). Obecnie, 23 państwa członkowskie mają problemy z dotrzymaniem standardów
jakości powietrza określonych w dyrektywie CAFE. Zanieczyszczenie powietrza w miastach wynika przede
wszystkim z tzw. niskiej emisji. Jest ona powodowana przez zanieczyszczenia pochodzące z lokalnych
kotłowni węglowych i domowych pieców grzewczych. W dyrektywie wskazano, iż w przypadku gdy cele
dotyczące jakości powietrza ustalone w niniejszej dyrektywie nie są osiągane, państwa członkowskie
powinny podjąć działania w celu dotrzymania wartości dopuszczalnych i poziomów krytycznych oraz, w
miarę możliwości, dotrzymania wartości docelowych i osiągnięcia celów długoterminowych. Działaniu
temu mają służyć programy ochrony powietrza, które wyznaczają środki w celu osiągnięcia wartości
dopuszczalnych lub wartości docelowych.
W dyrektywie określono wartości dopuszczalne pyłu PM10 dla ochrony zdrowia ludzkiego. Wartość
dopuszczalna dobowa wynosząca 50 μg/m3, nie może zostać przekroczona więcej niż 35 razy w roku
kalendarzowym, a wartość średnioroczna powinna wynosić 40 μg/m3. Dyrektywa wprowadza ponadto
krajowy cel redukcji narażenia, wartość docelowa i wartość dopuszczalna dla PM2,5. Została ona
13 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
określona na poziomie 25 μg/m3 do 1 stycznia 2015 r., natomiast do 1 stycznia 2020 r. powinna osiągnąć
poziom 20 μg/m32.
Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej w Gminie wpłynie pozytywnie na realizację założeń
Dyrektywy CAFE – dzięki podejmowanymdziałaniom nastąpi nie tylko zmniejszenie emisji gazów
cieplarnianych, ale i ograniczenie emisji pozostałych zanieczyszczeń do powietrza.
III.1.5. Strategia Europa 2020
Strategia Europa 2020 jest długookresowym programem rozwoju społeczno-gospodarczego UE,
zastępującym Strategię Lizbońską. Jak podaje komunikat opublikowany 3 marca 2010 r. w strategii
podkreśla się potrzebę wspólnego działania państw członkowskich na rzecz wychodzenia z kryzysu oraz
wdrażania reform umożliwiających stawienie czoła wyzwaniom związanym z globalizacją, starzeniem się
społeczeństw czy rosnącą potrzebą racjonalnego wykorzystywania zasobów, a do osiągnięcia powyższych
założeń zaproponowano trzy podstawowe priorytety: wzrost inteligentny, wzrost zrównoważony, wzrost
sprzyjający włączeniu społecznemu.
Strategia określa, że zmiana klimatu jest jednym z głównych motorów długofalowych zmian
ekonomicznych, społecznych i środowiskowych. Dokument diagnozuje problemy związane ze zmianami
klimatycznymi, na które mają być narażone głównie sektory turystyki, rolnictwa, rybołówstwa, leśnictwa i
energetyki. Wskazuje konieczność przeciwdziałania tym zmianom. Ma się to odbywać głównie przez
ograniczenie w dziesięcioleciu 2011-2020 emisji dwutlenku węgla nawet o 30% (jeśli pozwolą na to
warunki), wykorzystywanie w pełni możliwości nowych technologii, takich jak wychwytywanie dwutlenku
węgla i sekwestracja, bardziej efektywne korzystanie z zasobów naturalnych, wzmocnienie odporności
systemów gospodarczych na zagrożenia związane z klimatem, zwiększenie możliwości zapobiegania
klęskom żywiołowym i reagowania na nie, opracowanie wizji zmian strukturalnych i technologicznych,
jakie będą musiały zajść do roku 2050, aby gospodarka w państwach UE stała się niskoemisyjna,
korzystająca efektywnie z zasobów i odporna na zmiany klimatu oraz zachowanie bioróżnorodności.
Podstawowym celem Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest systemowe ograniczenie emisji substancji
szkodliwych do atmosfery na terenie gminy. Tym samym dokument ten odnosi się wprost do zagadnień
związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym poprzez ograniczanie emisji gazów
cieplarnianych w skali lokalnej.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości
powietrza i czystszego powietrza dla Europy, dostępne w internecie (dostęp online 05.05.2015 r.) na
stronie http://czymoddychasz.pl/upload/files/1.pdf
2
14 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
III.1.6. Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną
do 2050 r.
W opublikowanym w wersji ostatecznej 8 marca 2011 r. komunikacie3 Rada Europejska potwierdziła cel
UE, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2050 r. o 80–95% po osiągnięciu redukcji w
wymiarze 20% do roku 2020 w porównaniu z poziomem w 1990 r. Kontekstem planowanej redukcji
emisji są sugestie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPPC). Określono, że w przypadku, gdy
na świecie nie zostaną podjęte żadne działania w zakresie zwalczania zmiany klimatu, wzrost
temperatury może być większy niż 2°C (w stosunku do okresu referencyjnego) jeszcze przed 2050 r. i
większy niż 4oC do 2100 r.
PGN odnosi się wprost do zagadnień związanych z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych i
przejściem na gospodarkę niskoemisyjną; jego realizacja w perspektywie do 2020 r. będzie wpisywać się
w planowane ograniczenie emisji w UE o 20% w 2020 r. w stosunku do 1990 r., i będzie miała na szczeblu
lokalnym istotne znaczenie dla dalszych działań w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych
docelowo o 80-95%.
III.2. Dokumenty strategiczne na szczeblu krajowym
III.2.1. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju (DSRK), Polska 2030 Trzecia fala nowoczesności jest
najważniejszym dokumentem strategicznym w państwie, określającym kierunki działań w celu rozwoju
gospodarczego i poprawy życia mieszkańców. Zakłada ona podejście kompleksowe do celów i
istniejących problemów. Opiera się na obronie wiarygodności gospodarki przez niski poziom deficytu
budżetowego i ostrożność w zwiększaniu skali długu publicznego, utrzymanie działań prorozwojowych,
dążenie do strefy euro, prowadzenie dalszych reform strukturalnych wraz z budowaniem polityki
rozwoju. Dokument wskazuje również drogę do uniknięcia trzech rodzajów zagrożeń: I – związanych z
pokryzysowymi barierami rozwoju generowanymi przez problem wysokiego zadłużenia i deficytu, II –
związanych z dryfem rozwojowym polegającym na „uśrednieniu” tempa wzrostu, nie rozwiązaniu
problemów demograficznych oraz braku stymulacji dla wzrostu zatrudnienia, III – związanych z
peryferyjnym charakterem udziału Polski w globalnym układzie sił. W DSRK założono, że aby osiągnąć cel
projektu cywilizacyjnego „Polska 2030”, należy podjąć 25 kluczowych decyzji, odnoszących się do sfery
życia społeczno-gospodarczego, polityki i środowiska. Wśród nich znajduje się decyzja dotycząca
poprawy warunków środowiskowych i uniknięcia ryzyk związanych ze zmianami klimatu. Ma się to
odbywać przez wdrożenie zintegrowanego zarządzania środowiskiem (promocja recyklingu odpadów,
efektywności energetycznej, planowania przestrzennego z uwzględnieniem gospodarowania obszarami
cennymi przyrodniczo) oraz program adaptacji do zmian klimatu, minimalizacji zagrożeń związanych ze
3
Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r., Komunikat Komisji do
Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Komisja Europejska,
Bruksela, 17 s.
15 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
skutkami powodzi oraz zwiększanie nakładów na badania i rozwój technologii czystego węgla oraz
poprawiających stan środowiska (decyzja 22).
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec na lata 2016-2020 wpisuje się w założenia DSRK
odnośnie efektywności energetycznej i ograniczenia emisji CO2.
III.2.2. Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka,
sprawne państwo
Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju (SRK 2020) została przyjęta przez Radę Ministrów 25 września
2012 r. Jest ona jednym z najważniejszych dokumentów strategicznych Polski. Jak napisano we
wprowadzeniu do dokumentu, stanowi element nowego systemu zarządzania rozwojem państwa,
zgodnie z zasadami określonymi w znowelizowanej ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712, z późn. zmianami). W związku z obecnością
Polski w Unii Europejskiej, Strategia koresponduje także z celami rozwojowymi określanymi na poziomie
wspólnotowym, przede wszystkim w Strategii Europa 2020. Po Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju
(DSRK) to z najważniejszych dokumentów strategicznych. Jest także dokumentem nadrzędnym w
stosunku do dziewięciu zintegrowanych strategii rozwoju kraju, które uszczegóławiają jej zapisy w
poszczególnych sektorach rozwojowych.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej doskonale wpisuje się w Strategię, głównie przez cele dotyczące ochrony
środowiska, poprawy efektywności energetycznej, bezpieczeństwa energetycznego, racjonalnego,
gospodarowania odpadami i ogólnej poprawy stanu środowiska. Cele te mają być osiągnięte m.in. przez
modernizację istniejącej już infrastruktury energetycznej, a także inwestowanie w nowe źródła energii, w
tym odnawialne, termomodernizację budynków, zmianę urządzeń na energooszczędne, jak również
edukację społeczeństwa.
III.2.3. Zintegrowane strategie rozwoju
Zintegrowane strategie rozwoju są przyjętymi lub projektowanymi dokumentami, w oparciu o które
realizuje się cele rozwojowe wyznaczone przez DSRK i SRK 2020 i dzięki którym prowadzona jest polityka
rozwoju państwa. Strategii tych jest dziewięć, a za ich formę odpowiadają wyznaczone ministerstwa:






Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki (Ministerstwo Gospodarki) – SIEG
Strategia rozwoju kapitału ludzkiego (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) – SRKL
Strategia rozwoju transportu (Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej) –
SRT
Strategia Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko (Ministerstwo Gospodarki) – BEiŚ
Strategia Sprawne państwo (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych) – SSP
Strategia rozwoju kapitału społecznego (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) – SRKS
16 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec



Krajowa strategia rozwoju regionalnego – Regiony Miasta Obszary wiejskie (Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego) - SRR
Strategia zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi) SZRWiR
Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego RP (Ministerstwo Obrony Narodowej) –
SRSBN.
Na podstawie przeglądu opublikowanych strategii rozwoju lub ich aktualnych projektów publikowanych
na stronach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego4 można określić, że działania związane z przejściem na
gospodarkę niskoemisyjną uwzględnione zostały przede wszystkim w BEIŚ.
Według BEIŚ postępujące zmiany klimatyczne są największym wyzwaniem Europy i świata, mając swoje
konsekwencje m.in. w gospodarce energetycznej i środowisku, i w sposób pośredni lub bezpośredni
oddziałując na zdrowie człowieka. BEiŚ określa, że w Polsce należy spodziewać się wzrostu emisji
substancji zanieczyszczających atmosferę i gazów cieplarnianych. Wskazane byłoby więc osiągnięcie
takiego poziomu innowacyjności polskiej gospodarki, by jej rozwój nie powodował tego typu procesów.
Działania te będą poniekąd wynikały z dążenia Polski do osiągnięcia standardów UE w zakresie ochrony
powietrza, co również będzie oddziaływać na gospodarkę i jakość życia mieszkańców.
PGN wpisuje się w założenia BEIŚ poprzez wprowadzanie efektywnej i niskoemisyjnej gospodarki w
gminie i tym samym przeciwdziałanie postępującym zmianom klimatycznym.
III.2.4. Polityka klimatyczna Polski
Powstanie tego dokumentu wynika ze zobowiązań, które przyjęła na siebie Polska, będąc stroną
Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych ws. Zmian Klimatu (UNFCCC), a w szczególności zaś
podpisując ustalenia Protokołu z Kioto. Dotyczyły one podjęcia działań w celu redukcji emisji gazów
cieplarnianych. Dokument wskazuje możliwe sposoby ochrony klimatu, przy wykorzystaniu istniejących
instrumentów politycznych, wśród których wymienia mechanizmy ograniczenia emisji zawarte w
Protokole z Kioto. Ponadto opisuje m.in. międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie zmian klimatu,
jak również omawia działania, jakie należy podjąć, aby tym zmianom przeciwdziałać. Polityka Klimatyczna
została przyjęta przez Radę Ministrów 4.11.2003 r.
Celem strategicznym polityki klimatycznej, sformułowanym na podstawie zapisów zawartych w „Polityce
ekologicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” jest
włączenie się Polski do wysiłków społeczności międzynarodowej na rzecz ochrony klimatu globalnego
poprzez wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w zakresie poprawy wykorzystania
energii, zwiększenia zasobów leśnych i glebowych kraju, racjonalizacji wykorzystania surowców i
produktów przemysłu oraz racjonalizacji zagospodarowania odpadów, w sposób zapewniający
4http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_rozwoju/system_zarzadzania_rozwojem/zintegrowane_strategie_rozwoju/
strony/default.aspx (dostęp online 2013-02-10)
17 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
osiągnięcie maksymalnych, długoterminowych korzyści gospodarczych, społecznych i politycznych5.
Polityka Klimatyczna Polski pozwoli na zrealizowanie zobowiązań wynikających z Konwencji.
Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest zgodna z celami Polityki Klimatycznej Polski – osiągnięcie
celów zapisanych w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej będzie wpływać pozytywnie na ochronę klimatu
globalnego oraz wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju.
III.2.5. Polityka energetyczna Polski do 2030 r. (PEP2030)
Przyjęta w listopadzie 2009 r. Polityka Energetyczna Polski do 2030 r. (PEP 2030) nakreśla przyszłe
kierunki i cele polskiej polityki energetycznej. Proponuje też działania wykonawcze wraz ze sposobem,
terminami wykonania jak też jednostkami odpowiedzianymi za ich realizację, w odniesieniu do każdego z
kierunków rozwoju. Jednym z wymienionych kierunków (spośród sześciu podstawowych dla polityki
energetycznej), jest ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Kompleksowy dokument
wpisuje się w priorytety „Strategii rozwoju kraju 2007-2015” przyjętej przez Radę Ministrów w
listopadzie 2006 r. Cele Polityki energetycznej są również zbieżne z celami Odnowionej Strategii
Lizbońskiej i Odnowionej Strategii Zrównoważonego Rozwoju UE. W dokumencie podkreśla się, iż
polityka energetyczna będzie dążyć do wypełnienia zobowiązania zawartego w powyższych strategiach
UE. Celem jest zatem realizacja podjętych deklaracji: w perspektywie długoterminowej, Europa będąca
gospodarką o niskiej emisji dwutlenku węgla oraz pewnym, zrównoważonym i konkurencyjnym
zaopatrzeniu w energię6.
W ramach PGN planowane jest podejmowanie działań mających na celu zwiększenie efektywności
energetycznej oraz wykorzystania OZE.
III.2.6. Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN)
Program w opracowaniu. Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej
(NPRGN), przygotowane przez Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Środowiska, zostały przyjęte
przez Radę Ministrów w dniu 16 sierpnia 2011 roku. Opracowanie NPRGN jest odpowiedzią na
konieczność transformacji polskiej gospodarki w kierunku niskoemisyjnym, co wynika ze zobowiązań
podjętych przez Polskę na szczeblu prawa międzynarodowego. 18 stycznia 2013 r. Minister Gospodarki
podpisał Umowę między Rzeczpospolitą Polską a Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju o
udzielenie grantu IDF na wsparcie potencjału instytucjonalnego do opracowania Narodowego Programu
Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN). NPRGN będzie spójny i zgodny z istniejącym systemem
zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, w szczególności z instrumentem jakim są
5
Polityka Klimatyczna Polski. Strategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020, Ministerstwo Środowiska,
Warszawa 2003, s. 13.
6 Polityka Energetyczna Polski do 2030 r., Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2009, (dostęp online 18.12.2014) dostępny w
internecie na stronie: http://www.cecgr.com/fileadmin/content/documents/Polish%20Energy%20Policy%202030.pdf
18 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
krajowe i sektorowe plany redukcji emisji. Celem głównym NPRGN jest rozwój gospodarki niskoemisyjnej
przy zapewnieniu zrównoważonego rozwoju kraju Prace nad przygotowaniem NPRGN koordynować
będzie Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Środowiska.
PGN odnosi się wprost do zagadnień związanych z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych –
realizacja jego postanowień będzie zgodna z zapisami NPRGN.
III.2.7. Strategia rozwoju energetyki odnawialnej
Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej powstała we wrześniu 2000 r. w związku z koniecznością
realizacji zobowiązań międzynarodowych wynikających z Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w
sprawie Zmian Klimatu oraz Protokołu z Kioto do tej konwencji. W strategii podkreśla się, że racjonalne
wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE) jest jednym z istotnych komponentów
zrównoważonego rozwoju, do którego Polska jako strona Konwencji powinna dążyć. Racjonalne
wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych, przyczynia się także do oszczędzania zasobów surowców
energetycznych i poprawy stanu środowiska, poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń oraz redukcję ilości
wytwarzanych odpadów7.
PGN bezpośrednio koresponduje ze Strategią – zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych jest możliwe
pod warunkiem rozwoju instalacji wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.
III.2.8. Projekt Krajowej Polityki Miejskiej (KPM)
16 lipca 2013 r. Rząd przyjął Projekt Założeń Krajowej Polityki Miejskiej (KPM) przedłożony przez ministra
rozwoju regionalnego.Pierwszy projekt tego rządowego dokumentu został opublikowany przez
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju w marcu 2014 r. KPM swoimi założeniami obejmuje okres do 2020
r. Cel strategiczny KPM dotyczy wszystkich miast, niezależnie od ich wielkości czy położenia i jest nim
wzmocnienie zdolności miast i obszarów zurbanizowanych do kreowania zrównoważonego rozwoju i
tworzenia miejsc pracy oraz poprawa jakości życia mieszkańców. Jednym z wątków tematycznych
Krajowej Polityki Miejskiej, wymienionym w dokumencie, jest niskoemisyjność i efektywność
energetyczna, w którym podkreśla się rolę miast w możliwości oddziaływania na rzecz niskoemisyjności i
poprawy efektywności energetycznej na co najmniej kilku obszarach. KPM wprost wymienia plany
gospodarki niskoemisyjnej jako punkt odniesienia w zakresie działań na rzecz niskoemisyjności8.
7
Strategia energetyki odnawialnej, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2000 (dostęp online 27.01.2015) dostępny w internecie
na stronie: http://www.pga.org.pl/prawo/strategia-OZE.pdf.
8 Krajowa Polityka Miejska. Projekt, wersja I, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, 2014 (dostęp online 27.01.2015) dostępny w
internecie
na
stronie:
http://www.mir.gov.pl/fundusze/Fundusze_Europejskie_2014_2020/Documents/Krajowa_Polityka_Miejska_wersja_I_2703201
4.pdf.
19 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Przyjęcie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest zatem pożądane z punktu widzenia Krajowej Polityki
Miejskiej, a działania zaplanowane w PGN będą wpływać pozytywnie na zmniejszenie emisji gazów
cieplarnianych i poprawę efektywności energetycznej.
III.3. Dokumenty strategiczne na szczeblu regionalnym
III.3.1. Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego ,,Śląskie 2020+”
Strategia została uchwalona 1 lipca 2013 r. przez Sejmik województwa Śląskiego, jest najważniejszym
dokumentem regionu wytyczającym cele, zadania i kierunki rozwoju regionu do 2020 r. Strategia ta jest
aktualizacją Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego ,,Śląskie 2020”, przyjętej 17 lipca 2010 r.
Dokument uchwalony w 2013 r. określa m.in. bieżącą sytuację województwa dotyczącą środowiska
naturalnego. Celem dokumentu jest dążenie władz do zrównoważonego rozwoju regionu. Jako jeden z
czterech elementów składających się na zrównoważony rozwój, obok wymiaru społecznego,
gospodarczego i infrastrukturalnego, wymieniono wymiar środowiskowy. Ważniejszymi celami strategii
w kwestii ochrony środowiska naturalnego są m.in.: wspieranie modernizacji elektrowni i linii
przesyłowych, wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii, a także dążenie do zmniejszenia emisji
szkodliwych gazów w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i obiektach użyteczności
publicznej. Istotnym elementem strategii jest także wspieranie edukacji w kwestii ochrony środowiska, a
także rekultywacja zdegradowanych już obszarów.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wpisuje się w Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego ,,Śląskie
2020+”, przez redukcję emisji szkodliwych gazów, m.in. poprzez wspieranie modernizacji elektrowni i linii
przesyłowych, oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii.
III.3.2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014–2020
Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych
Przyjęty 10 kwietnia 2014 r. przez Zarząd Województwa Śląskiego, zaakceptowany przez Komisję
Europejską 18 grudnia 2014 r. Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 jest
dokumentem wykonawczym wielu rozporządzeń instytucji Unii Europejskiej. Dokument zawiera 13 osi
priorytetowych dotyczących rozwoju województwa śląskiego do 2020 r., z czego dwie dotyczą
środowiska naturalnego: ,,Oś Priorytetowa IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i
gospodarka niskoemisyjna”, oraz ,,Oś Priorytetowa V Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie
zasobów”. Szczegółowymi celami są m.in.: poprawa efektywności energetycznej, zwiększony udział
odnawianych źródeł energii w produkcji energii ogółem, a także zwiększenie atrakcyjności publicznego
transportu zbiorowego, oraz ochrona różnorodności biologicznej. Beneficjentem Regionalnego Programu
mogą być m.in. jednostki samorządu terytorialnego lub podmioty, w których większość udziałów
posiadają takie jednostki, podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych, podmioty wykonujące
działalność leczniczą, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe,
20 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
towarzystwa budownictwa społecznego, podmioty wdrażające instrumenty finansowe, tym samym
mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Działania Programu w kwestii efektywności energetycznej i
odnawialnych źródeł energii, dotyczyć mają budowy i przebudowy infrastruktury służącej do produkcji i
dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, modernizacji i rozbudowy linii energetycznych na bardziej
efektywne, kompleksowej modernizacji energetycznej budynków w przedsiębiorstwach, zastosowania w
przedsiębiorstwach technologii efektywnych energetycznie, zastosowania energooszczędnych
technologii produkcji i użytkowania energii, wprowadzania systemów zarządzania energią, budowy,
rozbudowy i modernizacji infrastruktury służącej do produkcji i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł
odnawialnych, oraz wspierania finansowego technologii mających na celu efektywne wykorzystanie
energii, modernizacji energetycznej budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków
mieszkalnych, likwidacji tak zwanej ,,niskiej emisji”, przez wymianę lub modernizację indywidualnych
źródeł ciepła lub podłączenie budynków do sieciowych nośników ciepła, oraz budowy instalacji
odnawialnych źródeł energii w modernizowanych energetycznie budynkach.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wpisuje się w założenia Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Śląskiego na lata 2014–2020, między innymi przez efektywne wykorzystywanie źródeł
energii i wykorzystanie źródeł odnawialnych w celu ograniczenia emisji szkodliwych gazów.
III.3.3. Program ochrony powietrza dla terenu województwa śląskiego mający na celu
osiągnięcie poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia
ekspozycji
Przyjęty 17 listopada 2014 r. przez Sejmik Województwa Śląskiego. Jest wynikiem prawodawstwa
europejskiego, oraz krajowego. Celem Programu jest ograniczenie emisji szkodliwych gazów i pyłów,
m.in. poprzez wymianę instalacji grzewczych w mieszkaniach prywatnych i lokalach użyteczności
publicznej, termomodernizację budynków, zmniejszenie natężenia ruchu drogowego w centrach miast
(np. przez wprowadzenie wyższych opłat za parkowanie), rozwój publicznego transportu pasażerskiego,
ścieżek rowerowych i inne podobne działania, mające na celu bezpośredni, bądź pośredni wpływ na
zmniejszenie emisji szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery.
Plan gospodarki niskoemisyjnej wpisuje się w założenia Programu, przez ograniczenie szkodliwych pyłów i
gazów emitowanych do atmosfery.
III.3.4. Program Ochrony Środowiska dla województwa śląskiego do roku 2019 z
uwzględnieniem perspektywy do roku 2024
Uchwalony 31 sierpnia 2015 r. Jednym z istotnych celów programu jest ochrona powietrza
atmosferycznego i przywrócenie mu jakości niezagrażającej człowiekowi. Cele szczegółowe do 2019 r.
mówią o ograniczeniu negatywnego wpływu transportu na jakość powietrza, wdrażaniu mechanizmów
motywujących do implementacji nowoczesnych rozwiązań w przemyśle, wzmocnieniu świadomości
dotyczącej ochrony środowiska przez edukację, a także wzmocnienie systemu wykorzystania
21 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
odnawialnych źródeł energii, oraz wspieranie finansowe technologii mających na celu efektywne
wykorzystanie energii.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wpisuje się w zapisy Programu Ochrony Środowiska dla województwa
śląskiego do roku 2019 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2024, poprzez ochronę powietrza
atmosferycznego przed szkodliwymi gazami.
III.4. Dokumenty strategiczne na szczeblu lokalnym
III.4.1. Strategia Rozwoju Powiatu Cieszyńskiego 2001–2016
Dokument został uchwalony 4 czerwca 2001 r. Jednym z trzech najistotniejszych obszarów w
strategicznej działalności powiatu cieszyńskiego jest ochrona środowiska. Działania powiatu, zmierzające
do jak największej dbałości o środowisko naturalne, w którym władze widzą wielki potencjał dla rozwoju
turystyki, mającej wzmocnić lokalną gospodarkę, mają odbywać się głównie przez rozbudzanie
świadomości ekologicznej wśród mieszkańców powiatu. Działania władz, zgodnie ze Strategią, mają
odbywać się także za sprawą zachęt ze strony gminy do inwestowania w odnawialne źródła energii.
Istotna w działaniach powiatu na rzecz ochrony środowiska jest także działalność mająca na celu
rekultywację zniszczonych obszarów i gatunków w powiecie, m.in. przez zalesianie terenów zniszczonych
i nieużytków.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wpisuje się w Strategię Rozwoju Powiatu Cieszyńskiego 2001–2016,
głównie przez inwestowanie w odnawialne źródła energii i dbałość o czystsze środowisko.
III.4.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Dębowiec
Dokument został uchwalony 30 grudnia 2014 r. Jednym z głównych jego celów jest dbałość o ochronę
środowiska, między innymi przez objęcie ochroną poszczególnych obszarów. W dokumencie zwrócona
została również uwaga na konieczność ograniczania emisji szkodliwych gazów, szczególnie poprzez
wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Do ograniczenia emisji m.in. dwutlenku węgla, powinna
przyczynić się także planowana budowa tras rowerowych.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej wpisuje się w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Dębowiec, przez ograniczenie emisji szkodliwych gazów i wykorzystanie
odnawialnych źródeł energii.
22 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
IV.
Charakterystyka walorów przyrodniczych oraz sytuacji
społeczno-gospodarczej gminy Dębowiec
IV.1. Lokalizacja gminy
Gmina wiejska Dębowiec leży w powiecie cieszyńskim, w południowo–zachodniej części województwa
śląskiego, w obrębie kotliny Raciborsko–Oświęcimskiej. Sąsiaduje z gminą Cieszyn, Goleszów, Hażlach,
Skoczów, oraz Strumień. Teren gminy odznacza się urozmaiconą rzeźbą. Najwyższe wzniesienie położone
jest na wysokości 385 m n.p.m., najniższy punkt natomiast na wysokości 260 m n.p.m. Gminę przecinają
liczne potoki, płynące w głębokich dolinach. Najważniejszy z nich, będący lewym dopływem Wisły, nosi
nazwę Knajka.
Rysunek 4.1.
Rysunek 2. Lokalizacja gminy Dębowiec na tle powiatu cieszyńskiego
Źródło: GUS, http://katowice.stat.gov.pl/
Gminę Dębowiec przecina łącznie ok. 100 km dróg, głównie łączą one sołectwa i ościenne gminy. W
przeważającej części są to drogi gminne i powiatowe. Niecałe 6 km stanowi także droga krajowa nr 1,
łącząca Cieszyn z Gdańskiem.
IV.2. Walory przyrodnicze gminy (klimat, wody, rzeźba terenu, bogactwa naturalne,
obszary ochrony przyrody i krajobrazu)
IV.2.1. Klimat
W gminie przeważają wpływy klimatu oceanicznego. Średnia roczna temperatura w gminie wynosi 7,7˚C,
a roczne opady atmosferyczne 594 mm. Minimalna średnia miesięczna temperatury występuje w
23 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
styczniu i wynosi -2,5˚C. Maksymalna (w lipcu) wynosi 16,8˚C. W gminie przeważają wiatry południowe i
południowo–zachodnie.
Rysunek 3.Średnie opady atmosferyczne w gminie Dębowiec
Źródło: Climate-data, http://pl.climate-data.org/
Rysunek 4.Średnia temperatur w gminie Dębowiec
Źródło: Climate-data, http://pl.climate-data.org/
24 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Rysunek 5.Dni słoneczne i deszczowe w gminie Dębowiec
Źródło: PLANAXY, http://klimat.planaxy.com/
Rysunek 6.Dane o przeciętnych temperaturach miesięcznych dla gminy Dębowiec
Źródło: Climate-data, http://pl.climate-data.org/
IV.3. Sytuacja demograficzna gminy
IV.3.1. Demografia
Jednym z trzech czynników wpływających w największym stopniu na jakość powietrza w gminie
Dębowiec, obok komunikacji drogowej i działalności usługowo-przemysłowej, są gospodarstwa domowe i
tzw. niska emisja. Wzrost liczby ludności oraz zwiększenie ilości budynków mieszkalnych w kontekście
ostatniego z wymienionych czynników ma znaczenie kluczowe. Nie należy jednak zapominać, że nowo
powstałe budynki w większości są mniej energochłonne, gdyż prace termomodernizacyjne odbywają się
już na etapie ich budowy.
Wzrost liczby mieszkańców wiąże się również ze wzrostem zużycia energii, wody, większą ilością
samochodów, wytworzonych odpadów komunalnych, ścieków, a także z większym zapotrzebowaniem na
25 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
wszelkie wytwory sektora przemysłowego i budowniczego, rolnictwa i usług. To wpływa natomiast na
wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Gmina Dębowiec zajmuje powierzchnię 42,48 km² i liczy 5751 mieszkańców. Liczba ludności gminy przez
ostatnie 18 lat niemal nieprzerwanie rosła (z wyjątkiem nieznacznego spadku w 2008 r.).
Rysunek 7.Zmiany w liczbie ludności w gminie Dębowiec w latach 1995–2014
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/
Tabela 1. Zmiany liczby ludności w poszczególnych grupach wiekowych
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
5 501
5 506
5 518
5 502
5 526
5 597
5 625
5 665
5 700
5 751
- w wieku przedprodukcyjnym
1 355
1 316
1 279
1 239
1 196
1 181
1 156
1 164
1 151
1 168
- w wieku produkcyjnym
3 377
3 413
3 449
3 459
3 525
3 595
3 642
3 648
3 659
3 685
769
777
790
804
805
821
827
853
890
898
liczba ludności
ludność wg struktury ekonomicznej:
- w wieku poprodukcyjnym
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, www.stat.gov.pl
Analiza porównawcza struktury wiekowej mieszkańców gminy z lat 1995-2014 wskazuje nastopniowe
zwiększenie liczby ludności w wieku produkcyjnym, przy zmniejszeniu liczby ludności w wieku
przedprodukcyjnym. Jednocześnie liczba ludnościw wieku poprodukcyjnym ulega zwiększeniu, jak w
całym województwie śląskim. W 2014 r. udział osób w wieku przedprodukcyjnym wynosił 20,3% ogółu
mieszkańców gminy (spadek o 10,4 pkt proc. w stosunku do 1995 r.). Odsetek osób w wieku
produkcyjnym w 2014 r. wyniósł 64,1 % (wzrost o 7,7 pkt proc. w stosunku do roku 1995), a osób w
26 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
wieku poprodukcyjnym 15,6 % (wzrost o 2,7 pkt proc. przez ostatnie 19 lat). Problem starzejącego się
społeczeństwa, występujący jako negatywny wskaźnik społeczno-gospodarczy, dotyczy obecnie
praktycznie całego kraju.Pozytywnym zjawiskiem jest rosnąca liczba podmiotów gospodarczych, co
świadczyo rozwoju gospodarczym gminy.
IV.4. Sytuacja mieszkaniowa
Rosnące wskaźniki związane z gospodarką mieszkaniową stanowią pozytywny czynnikświadczący o
wzroście jakości życia mieszkańców gminy i stanowią podstawydo prognozowania dalszego wzrostu
poziomu życia w następnych latach. W tabeli poniżej zestawiono informacje na temat zmian w
gospodarce mieszkaniowej.
Tabela 2. Dane liczbowe związane z gospodarką mieszkaniową– gmina Dębowiec, okres 1995-2014 r.
Rok
Mieszkania istniejące
Liczba (sztuk)
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
1348
1358
1375
1384
1391
1395
1406
1480
1534
1557
1576
1589
1599
1619
1631
1622
1638
1655
1680
1695
Powierzchnia
użytkowa (m²)
107491
108803
111006
112578
113428
114166
115699
145113
153753
156941
159180
161307
163013
166143
167720
170333
173497
175931
179488
181866
Mieszkania oddane do użytku w danym
roku
Liczba (sztuk)
Powierzchnia
użytkowa (m²)
6
10
17
10
7
4
11
29
64
27
21
18
11
21
13
16
16
17
26
15
666
1312
2203
1702
850
738
1533
3801
9469
4090
2524
2686
1796
3244
1677
1974
3164
2434
3779
2378
Źródło: GUS, http://stat.gov.pl/
Tabela 3. Wskaźniki związane z gospodarką mieszkaniową – gmina Dębowiec, 2014 r.
Wskaźnik
Gęstość zabudowy mieszkaniowej
Gmina
wielkość
42,8
jednostka
m²pow.uż/ha
27 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Gmina
Powiat
Województwo
Kraj
Średnia powierzchnia mieszkania na 1
Mieszkańca
Średnia powierzchnia mieszkania
Liczba osób na 1 mieszkanie
Liczba oddanych mieszkań w latach 1995-2014
na 1000 mieszkańców
Udział mieszkań oddawanych w latach 19952014 w całkowitej liczbie mieszkań
Średnia powierzchnia oddawanego mieszkania w
latach 1995 - 2014
74,5
66,7
32,0
31,6
30,6
17,8
25,9
107,3
91,1
75,5
72,8
3,4
3,0
4,2
2,8
62,4
72,0
31,8
52,8
21,2
21,4
13,5
14,8
144,9
122,6
123,7
101,0
m²pow.uż/ha
m²pow.uż/ha
m²pow.uż/ha
m²/osobę
m²/osobę
m²/osobę
m²/osobę
m²/mieszk.
m²/mieszk.
m²/mieszk.
m²/mieszk.
os./mieszk.
os./mieszk.
os./mieszk.
os./mieszk.
szt.
szt.
szt.
szt.
%
%
%
%
m²/mieszk.
m²/mieszk.
m²/mieszk.
m²/mieszk.
Źródło: opracowanie własne na podstawie GUS, http://stat.gov.pl/
Tabela 4. Zasoby mieszkaniowe w gminie Dębowiec w 2013 r.
Mieszkania
1680
Izby
8234
Przeciętna
liczba osób na
Powierzchnia
użytkowa mieszkań
w m2
liczba izb w
mieszkaniu
179488
4,90
1
mieszkanie
3,39
1 izbę
0,69
powierzchnia użytkowa
w m2
1
na 1 osobę
mieszkania
106,8
31,5
Źródło: opracowanie własne na podstawie US w Katowicach
Tabela 5. Mieszkania oddane do użytkowania w 2013 r.
ogółem
mieszkania
izby
powierzchnia użytkowa
w m2
w tym w budynkach indywidualnych
mieszkania
izby
powierzchnia użytkowa
w m2
28 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
26
151
mieszkań
przeciętna
1 mieszkania
3779
145,3
26
151
mieszkań
przeciętna
1 mieszkania
3779
145,3
Źródło: opracowanie własne na podstawie danychUS w Katowicach
Gęstość zabudowy mieszkaniowej w gminie wiejskiej Dębowiec wynosi 42,8 m² pow. użytkowej na 1
hektar. Jest to więcej o 10,8 m²/ha niż wynosi średnia krajowa. Średnią krajową znacznie przewyższa
również powierzchnia mieszkań znajdujących się w gminie, jak również powierzchnia mieszkania
przypadająca na 1 mieszkańca. Zagęszczenie liczby osób na 1 lokal mieszkalny jest w gminie wyższe od
średniej dla powiatu oraz kraju, niższa od wartości dla województwa. Udział najnowszych mieszkań,
oddanych do użytku w roku 1995 lub później, wynosi w gminie 21,2% ilości mieszkań ogółem (jest to o
6,4 pkt proc. więcej niż średnia dla całego kraju). Tym samym nowe mieszkania na tle kraju mają
wyjątkowo dużą powierzchnię (średnio 144,9 m², w porównaniu do 101 m² dla całej Polski).
IV.5. Sytuacja gospodarcza
Na terenie gminy zarejestrowanych jest 565 pomiotów gospodarki narodowej, w znacznej części małych i
średnich (wg klasyfikacji REGON). W ciągu 19 lat liczba ta wzrosła prawie 2,5-krotnie.
Tabela 6.Liczba podmiotów gospodarczych według sekcji PKD2007 w 2014 roku
Sekcja wg PKD
Sekcja A
Sekcja B
Sekcja C
Sekcja D
Sekcja E
Sekcja F
Sekcja G
Sekcja H
Sekcja I
Sekcja J
Sekcja K
Sekcja L
Sekcja M
Sekcja N
Opis
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
Górnictwo i wydobywanie
Przetwórstwo przemysłowe
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną,
gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do
układów klimatyzacyjnych
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i
odpadami oraz działalność związana z rekultywacją
Budownictwo
Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
samochodowych, włączając motocykle
Transport i gospodarka magazynowa
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami
gastronomicznymi
Informacja i komunikacja
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
Działalność w zakresie usług administrowania i
działalność wspierająca
Liczba podmiotów
16
0
79
0
1
110
136
39
17
6
13
6
29
13
29 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Sekcja O
Sekcja P
Sekcja Q
Sekcja R
Sekcja S, T i U
Administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
Edukacja
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją
Pozostała działalność usługowa i gospodarstwa
domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa
domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na
własne potrzeby; organizacje i zespoły eksterytorialne
8
15
19
15
43
Źródło: GUS, http://stat.gov.pl/
Do największych grup branżowych na terenie miasta należą przedsiębiorstwa z kategoriihandel hurtowy i
detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, w tym motocykli. Ponadto dużą grupę stanowią
podmioty z kategorii budownictwo. Istotną grupę przedsiębiorstw stanowią także firmy należące do
grupy przetwórstwo przemysłowe.
IV.6. Rolnictwo i leśnictwo
Gmina Dębowiec jest gminą wiejską, niemal połowę jej powierzchni stanowią grunty orne. Gmina jest
bardzo słabo zalesiona w porównaniu do średniej krajowej. Lasy w 2013 r. zajmowały w gminie jedynie
13,5% całej powierzchni, powierzchnia lasów wynosiła 574,65 ha, w tym lasy publiczne – 455,61 ha.
Rysunek 8. Użytkowanie gruntów na terenie gminy Dębowiec
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, http://stat.gov.pl/
30 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
V. Stan środowiska na obszarze gminy
V.1. Główne źródła zanieczyszczeń atmosferycznych na terenie gminy
Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza na terenie gminy są:


emisja z lokalnych kotłowni na paliwa stałe służących do ogrzewania budynków mieszkalnych
oraz zakładów przemysłowych – tzw. niska emisja;
emisja z transportu samochodowego – przez południowe tereny gminy przebiega droga
ekspresowa S1 Cieszyn – Bielsko-Biała, stanowiąca część drogi krajowej nr 1.
Istotne znaczenie ma również emisja podczas tankowania oraz z przeładunku paliw.
V.2. Identyfikacja obszarów problemowych na terenie gminy
Dla gminy Dębowiec, w odniesieniu do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, obszarami szczególnie
problemowymi są:




emisja substancji szkodliwych z budynków mieszkalnych – na terenie gminy domy i budynki
mieszkalne są zasilane z indywidualnych kotłowni na paliwo stałe (przy czym często stosuje się
paliwo złej jakości);
emisja z transportu – podobnie jak w wielu innych gminach, liczba pojazdów zarejestrowanych
na terenie gminy dynamicznie rośnie; zarejestrowane są pojazdy samochodowe z silnikami o
przestarzałej konstrukcji, emitującymi znaczącą ilość substancji szkodliwych; przez teren gminy,
jak wspomniano, przebiega droga krajowa nr 1;
brak termomodernizacji wszystkich budynków użyteczności publicznej oraz brak wykorzystania
odnawialnych źródeł energii w zasobach komunalnych;
daleka od optymalnej sieć dróg rowerowych, które mogą częściowo zmniejszyć zapotrzebowanie
na transport samochodowy.
W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dębowiec” (Załącznik
nr 1 do Uchwały nr 8/III/2014 Rady Gminy Dębowiec z dn. 30 grudnia 2014) jako szczególnie istotne
potencjalne źródła zagrożenia dla środowiska na terenie gminy wymienione zostały, obok czynników
zewnętrznych (zanieczyszczenia z ościennych miast i gmin), następujące zagrożenia wewnętrzne:



punktowe: stacje benzynowe, oczyszczalnie ścieków, niska emisja z palenisk domowych,
kotłownie, zakłady przemysłowe,
obszarowe: cmentarze komunalne, użytki rolne - intensywne stosowanie nawozów mineralnych i
środków ochrony roślin,
liniowe: transport drogowy - istniejąca sieć dróg (m.in. droga ekspresowa S1), linie energetyczne,
sieci gazowe, kanalizacja.
31 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VI.
Charakterystyka nośników zanieczyszczeń powietrza na
terenie gminy
VI.1. Energia elektryczna
System elektroenergetyczny na terenie gminy Dębowiec tworzą linie napowietrzne średniego i
niskiegonapięcia,a także stacje transformatorowe Sn/nN oraz stacje transformatorowe nN,
eksploatowane przez Tauron Dystrybucja S.A., połączone z systemem elektroenergetycznym gminy
Cieszyn.
Wg danych z 2014 r. (Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Dębowiec ), na obszarze gminy zlokalizowane są następujące sieci elektroenergetyczne:



dwutorowa linia napowietrzna 110 kV relacji Moszczenica – Odlewnia Skoczów,
sieci średniego napięcia sN,
sieci niskiego napięcia nN,
Gminę Dębowiec zaopatrują w energię elektryczną dwa Główne Punkty Zasilania (GPZ): GPZ Skoczów
(obsługujący sołectwa Iskrzyczyn i Simoradz) oraz GPZ Cieszyn – Mnisztwo (obsługujący pozostałe
sołectwa).
Sieć elektroenergetyczna na terenie gminy jest w dobrym stanie technicznym, zapewnia odbiorcom stały
dopływ energii.
Gmina Dębowiec nie posiada uchwalonych Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i
paliwa gazowe.
VI.2. Ciepłownictwo
Na terenie gminy Dębowiec nie działa scentralizowana sieć ciepłownicza.
VI.3. Sieć transportowa
Źródłem emisji zanieczyszczeń liniowych jest spalanie paliw płynnych w silnikach spalinowych pojazdów
samochodowych, w maszynach rolniczych oraz w kolejnictwie. Elementem emisji w tym zakresie jest
również emisja powstająca w obrocie paliwami występująca głównie w czasie tankowania oraz
przeładunku. Charakterystycznymi cechami zanieczyszczeń komunikacyjnych są:



stosunkowo duże stężenie tlenku węgla, tlenków azotu i węglowodorów lotnych;
koncentracja zanieczyszczeń wzdłuż dróg;
nierównomierność w okresach dobowych i sezonowych związana ze zmianami natężenia ruchu.
32 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Na wielkość emisji komunikacyjnej mają wpływ:






stan nawierzchni;
konstrukcja i stan techniczny silników pojazdów, warunki pracy silników;
rodzaj paliwa;
płynność ruchu;
ścieranie jezdni, opon i hamulców;
- unoszenia drobin pyłu w wyniku wzniecania go z powierzchni na skutek ruchu pojazdów (emisja
wtórna).
Łączna długość dróg publicznych na terenie gminy Dębowiec wynosi ok. 125 km w tym:



droga krajowa S1 – ok. 6 km;
drogi powiatowe – 23,04 km, w tym:
 2614 S Skoczów – Kisielów – Ogrodzona: 0,733 km,
 2616 S Kaczyce dln. - Kończyce Wlk. - Dębowiec – Skoczów: 6,566 km,
 2617 S Dębowiec – Międzyświeć: 3,695 km,
 2618 S Kostkowice – Ogrodzona: 2,145 km,
 2619 S Cieszyn – Gumna – Dębowiec – Ochaby – Kiczyce: 9,170 km,
 2620 S Zamarski – Gumna: 0,995 km
drogi gminne o łącznej długości 81 km.
Zarządcami dróg, do których należą sprawy z zakresu planowania budowy, modernizacji, utrzymania i
ochrony dróg, są następujące organy:



drogi krajowej – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Katowicach;
dróg powiatowych – Powiatowy Zarząd Dróg w Cieszynie;
dróg gminnych – Gmina Dębowiec.
Na podstawie danych dotyczących natężenia ruchu oraz udziału poszczególnych typów pojazdów w tym
ruchu (raport „Generalny pomiar ruchu 2010 – Synteza wyników” na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych i Autostrad oraz opracowania Ministerstwa Środowiska „Wskazówki dla wojewódzkich
inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących i programów ochrony powietrza” oszacowano wielkość
emisji komunikacyjnej.
Procentowy udział pojazdów na drodze:


dla dróg krajowych: osobowe 85,8%, dostawcze 10,8%, ciężarowe 1,6%, autobusy 1,7%,
motocykle 0,1%;
dla dróg powiatowych i gminnych: osobowe 82,6%, dostawcze 13,3%, ciężarowe 2,6%, autobusy
1,3%, motocykle 0,2%.
Przyjęte natężenie ruchu dla dróg:

krajowych – 12064 [poj./dobę];
33 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec



wojewódzkich – 8244 [poj./dobę];
powiatowych - 5988 [poj./dobę];
gminnych – 724 [poj./dobę].
Rysunek 9. Samochody osobowe w przeliczeniu na 1000 ludności według powiatów w 2012 roku
powiat cieszyński
Źródło: WIOŚ w Katowicach, 2014
Spalanie paliw w pojazdach charakteryzuję się największą emisją tlenku węgla do powietrza, bo aż około
156 Mg rocznie. Źródłem emisji tlenku węgla są w większości samochody osobowe. W ramach
ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza ze środków transportu zarządcy dróg na bieżąco
prowadzą prace modernizacyjne.
Powiatowy Zarząd Dróg w Cieszynie w ostatnich latach wykonał następujące prace modernizacyjne i
remontowe na drogach powiatowych:


remont nawierzchni bitumicznej drogi 2619 S Cieszyn - Gumna - Dębowiec - Ochaby - Kiczyce w
Dębowcu;
naprawa odwodnienia drogi powiatowej 2616 S Kaczyce Dolne – Dębowiec – Skoczów
Simoradzu;
34 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec







remont nawierzchni drogi 2614 S Skoczów – Kisielów –Ogrodzona;
wymiana pomostu obiektu mostowego nad rzeką Knajką w ciągu drogi powiatowej 2619 S
Cieszyn – Gumna – Dębowiec – Ochaby – Kiczyce w Dębowcu;
przebudowa przepustu okularowego na rzece Knajka w km 19+430 w miejscowości Ogrodzona w
ciągu drogi 2614 S Skoczów – Kisielów – Ogrodzona;
remont nawierzchni drogi 2614 S Skoczów – Kisielów – Ogrodzona;
remont drogi powiatowej 2619 S Cieszyn – Gumna – Dębowiec – Ochaby – Kiczyce w Dębowcu;
remont drogi powiatowej 2616 S Kaczyce Dln. – Kończyce Wlk. – Dębowiec – Skoczów w
Simoradzu;
przebudowa przepustu okularowego na rzece Knajka w km 19+430 w miejscowości Ogrodzona w
ciągu drogi 2614 S Skoczów – Kisielów – Ogrodzona.
Łącznie zmodernizowano i wyremontowano około 6 km dróg powiatowych za kwotę blisko 3 mln zł.
Transport publiczny
Na terenie gminy Dębowiec funkcjonują: Przedsiębiorstwo Komunikacyjne „TRANSKOM” (siedziba w
Skoczowie) oraz „Das II” - Usługi Transportowe Przewóz Osób (siedziba w Gumnej 11).
Przystanki autobusowe znajdują się w następujących lokalizacjach: Dębowiec(Centrum, Kępa, Podlesie,
POM, RSP), Simoradz (Harenda, I, Las), Iskrzyszyn (Centrum, Mirów), Kostkowice(Centrum),
Gumna(Gumna, Pasieki, Remiza), Ogrodzona oraz Łączka.
Na terenie gminy Dębowiec nie znajdują się szlaki ani tereny kolejowe.
Najbliższe dworce kolejowe usytuowane są w sąsiednich gminach: Ustroniu, Goleszowie i Skoczowie,
skąd obsługiwane są połączenia regionalne i ponadregionalne.
VI.4. Pozostałe nośniki zanieczyszczeń
VI.4.1. System zaopatrzenia w gaz ziemny
Przez teren gminy Dębowiec przebiega gazociąg DN500 6,3 MPa relacji Skoczów – Cieszyn oraz gazociąg
DN200 2,5 MPa Skoczów – Cieszyn.
Na terenie gminy Dębowiec zlokalizowane są sieci gazowe należące do następujących podmiotów:
1. Polska Spółka Gazownicza SP. Z o.o. oddział w Zabrzu,
2. Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. oddział w Świerklanach,
3. ZOK Sp. z o.o. w Jastrzębiu Zdrój.
Przez teren gminy przebiegają gazociągi wysokiego ciśnienia eksploatowane przez:
Gaz-system S.A.:
35 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec




DN 500 CN 6,3MPa relacji Cieszyn – Skoczów – Pogórze,
DN 250/200 CN 2,5MPa relacji Skoczów – Cieszyn,
DN 200/150 CN 2,5MPa odgałęzienia do SRP Dębowiec,
DN 65 CN 2,5MPa odgałęzienie do SRP Kostkowice,
Polska Spółka Gazownicza Sp. z o.o.:

DN 100 CN 2,5MPa relacji Komorowiec – Simoradz.
ZOK Sp. z o.o. eksploatuje na terenie gminy sieć gazowniczą Dn 50-150 mm, która służydo przesyłu gazu
od ujęćgazowych do rurociągu zbiorczego Dn 250 mm i do punktów rozdzielczych.
Pozostałe sieci dystrybucyjne średniego i niskiego ciśnienia należą do Polskiej Spółki Gazowniczej Sp. z
o.o.
Pod względem odsetka ludności korzystającej z instalacji gazowej, Dębowiec plasuje się na czwartej
pozycji w powiecie (21. w województwie śląskim). Zużycie gazu na terenie gminy w 2013 r. wyniosło 721
tys. m3.
VI.4.2. System wodno-kanalizacyjny
Pod względem odsetka ludności korzystającej z instalacji wodociągowej, Dębowiec plasuje się na szóstej,
a pod względem odsetka ludności korzystającej z instalacji kanalizacyjnej na ósmej pozycji w powiecie
(odpowiednio 122. i 99. pozycja w województwie).
Przedsiębiorstwem odpowiedzialnym zarówno za dostarczanie wody pitnej na terenie gminy Dębowiec,
jak i za odprowadzanie i oczyszczanie ścieków się Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. (z siedzibą w
Ustroniu przy ul. Myśliwskiej 10 wraz z Filią Sieci Dębowiec przy ul. Szkolnej 45).
Przez teren gminy Dębowiec przebiegają trzy wodne rurociągi magistralne relacji Pogórze – Cieszyn.
Zlokalizowane są one w południowej części sołectwa Ogrodzona.
Gmina nie posiada własnych ujęć wód pitnych ani stacji uzdatniania wody.
Na terenie gminy w 2013 r. działały 2 oczyszczalnie ścieków (w Dębowcu i Ogrodzonej).
Liczba ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków wyniosła na terenie gminy na koniec 2013 r. 1653,
liczba zbiorników bezodpływowych – 1197, liczba oczyszczalni przydomowych – 26.
Najlepiej skanalizowanymi sołectwami są Ogrodzona i Łączka, częściowo skanalizowane są Dębowiec,
Simoradz i Kostkowice.
Poniżej prezentowane są dane dotyczące systemu wodno-kanalizacyjnego na terenie gminy w 2013 r.
36 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 7. Dane o systemie wodno-kanalizacyjnym na terenie gminy Dębowiec
Sieć rozdzielcza w km
Przyłącza prowadzące do
budynków mieszkalnych w szt.
Zużycie wody z
wodociągów
w gospodarstwach
domowych
wodociągowa
kanalizacyjna
wodociągowe
kanalizacyjne
w dam3
74,1
31,9
1107
422
143,2
Ścieki
na 1
odprowadzone
mieszkańca
siecią
w m3
kanalizacyjną
w dam3
25,2
82,0
Źródło: Urząd Statystyczny w Katowicach
VI.4.3.
Gospodarka odpadami
Na terenie gminy Dębowiec nie ma zlokalizowanego składowiska odpadów komunalnych ani
niebezpiecznych.
System gospodarki odpadami komunalnymi, sektora przemysłowego i niebezpiecznymi na terenie gminy
Dębowiec funkcjonuje w oparciu o ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13
września 1996 r. (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 1399), oraz o Plan gospodarki odpadami dla województwa
śląskiego 2014 przyjęty uchwałą Nr IV/25/1/2012 z dnia 24 sierpnia 2012 roku Sejmiku Województwa
Śląskiego.
37 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VII. Inwentaryzacja emisji dwutlenku węgla dla gminy
VII.1. Metodologia sporządzenia planu gospodarki niskoemisyjnej dla gminy
Celem bazowej inwentaryzacji emisji (BEI) jest określenie wielkości emisji CO2 na terenie Gminy
Dębowiec w roku bazowym. BEI daje możliwość identyfikacji głównych źródeł emisji gazów
cieplarnianych, oraz określenia możliwości jej redukcji w kolejnych latach. BEI pozwala również na
monitoring efektów podejmowanych działań zmierzających do zmniejszenia emisji CO2.
Inwentaryzacja emisji CO2 na terenie Gminy Dębowiec została przeprowadzona w oparciu o wytyczne
zawarte w dokumencie Porozumienia Burmistrzów: „How to fill In the Sustainable Energy Action Plan
template?”. Z wymienionych wytycznych wynika, iż emisja CO2 może być określona zarówno na
podstawie finalnego zużycia energii w badanych obszarach, jak i w sposób bardziej kompleksowy – na
podstawie analizy zużycia energii w pełnym cyklu życia produktów i usług (tzw. LCA – Life Cycle
Assesment). Podejście oparte na finalnym zużyciu energii jest bardziej precyzyjne w wyznaczaniu
wielkości emisji (mniejszy błąd szacunkowy), natomiast podejście LCA daje pełniejszy obraz wielkości
emisji i nie pomija – lub pomija w znacznie mniejszym stopniu – emisje wynikające z przetwarzania i
transportu dóbr, a stanowiące w niektórych przypadkach istotną część całkowitej emisji związanej z
danym produktem. Przykładowo emisja gazów cieplarnianych z odnawialnych źródeł energii (np. turbiny
wiatrowe, panele fotowoltaiczne) jest zerowa, ale wytworzenie danego źródła OZE, jego transport i
instalacja wiąże się często ze znaczącą wartością emisji CO2. Z tego powodu, w przypadku zastosowania
metodologii LCA, odnawialne źródła energii nie są traktowane jako zero-emisyjne.
Analiza emisji CO2 w roku bazowym w niniejszym Planie Gospodarki Niskoemisyjnej została oparta
również na wytycznych zawartych w dokumencie “How to develop a Sustainable Energy Action Plan –
Guidebook” („PORADNIK Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)?”). W
wytycznych przedstawiono właściwą lub zalecaną metodologię gromadzenia danych źródłowych.
Poniżej prezentowane są wskaźniki emisji CO2 użyte w niniejszej analizie.
Tabela 8. Jednostkowe wskaźniki emisji CO2 oraz wartość opałowa dla poszczególnych rodzajów paliw
Rodzaj paliwa
Benzyna silnikowa
Olej napędowy
Olej opałowy
Antracyt
Pozostały węgiel bitumiczny
Węgiel podbitumiczny
Węgiel brunatny
Gaz ziemny
Odpady komunalne (oprócz biomasy)
Drewno pozyskiwane w sposób zrównoważony
Drewno pozyskiwane w sposób niezrównoważony
Energia elektryczna
Standardowe wskaźniki
emisji [t C02/MWh]
Wskaźniki emisji LCA [t
C02-eq/MWh]
0,249
0,267
0,279
0,354
0,341
0,346
0,364
0,202
0,33
0,000
0,403
1,191
0,299
0,305
0,31
0,393
0,38
0,385
0,375
0,237
0,33
0,002
0,405
1,185
Wartość opałowa
netto MWh/Mg
12,30
11,90
11,20
7,40
7,20
5,30
3,30
13,30
2,80
4,33
4,33
38 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Źródło: opracowanie własne
VII.2. Wyniki inwentaryzacji emisji
VII.2.1.
Emisja CO2 z budynków mieszkalnych - założenia
Ogrzewanie
Budynki mieszkalne na terenie gminy Dębowieczasilane są z indywidualnych źródeł ciepła oraz kotłowni
lokalnych. Ogromna część źródeł ciepła jest zasilana paliwem stałym (głównie węgiel).
Emisja bazowa CO2 związana ze zużyciem ciepła na potrzeby bytowe w budynkach indywidualnych
została określona na podstawie:


metrażu budynków mieszkalnych w gminie;
zapotrzebowania energetycznego w zależności od roku budowy – powierzchniowego wskaźnika
sezonowego zapotrzebowania na ciepło, zgodnie z zapisami Prawa budowlanego – stosowne
wskaźniki (pogrupowane w kategorie) prezentowane są poniżej.
Tabela 9. Wskaźniki sezonowego zapotrzebowania na ciepło
Rok budowy
do 1966
1967-1985
1986-1992
1993-1997
1998-2007
Energooszczędny
nisko energetyczny
Pasywny
Zapotrzebowanie
energetyczne do
[kWh]:
350
260
200
160
120
80
45
15
Klasa energetyczna
III
III
II
II
I
I
0
0
Źródło: opracowanie własne
W ramach niniejszej analizy pogrupowano zasoby mieszkaniowe w cztery klasy związane z jednostkową
energochłonnością budynków:




klasa 0 – budynki pasywne i niskoenergetyczne do 45 kWh / / m2 / rok;
klasa 1 – budynki o zapotrzebowaniu energetycznym do 120 kWh / m2 / rok;
klasa 2 – budynki o zapotrzebowaniu energetycznym do 120 kWh / m2 / rok;
klasa 3 – budynki o zapotrzebowaniu energetycznym do 120 kWh / m2 / rok.
Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych przyjęto, iż obecnie eksploatowane zasoby
mieszkaniowe, w roku bazowym, charakteryzuje następująca energochłonność:



klasa 1 – 36%;
klasa 2 – 48%;
klasa 3 – 16%.
39 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Dla roku docelowego – 2020, przy założeniu braku realizacji PGN – struktura jest następująca:




budynki powstałe przed 2015 r. – struktura taka sama, jak w roku bazowym;
budynki powstałe po 2015 r.:
klasa 0 - budynek niskoenergetyczny / pasywny – 10%;
I - budynek nowy (po 1998 r.) lub po termomodernizacji – 90%.
Struktura spalanych paliw została przyjęta w roku bazowym oraz docelowym na następującym poziomie:



gaz ziemny
węgiel
biomasa
ok. 15%;
ok. 80%;
ok. 5%.
Wyniki inwentaryzacji emisji CO2 dla budynków wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych zostały określone
na podstawie informacji udzielonych przez te podmioty.
Energia elektryczna
Emisja CO2 związana ze zużyciem energii elektrycznej dla budynków mieszkalnych została określona na
podstawie danych o przeciętnym zużyciu energii na jednego mieszkańca powiatu cieszyńskiego oraz
liczby mieszkańców.
Dla 2020 r. przyjęto następujące założenia:


VII.2.2.
liczba mieszkańców – wzrasta o ok. 0,3% rocznie – w powiecie cieszyńskim liczba ludności
wzrasta o ok. 0,15% w prognozach do 2020 r., w gminie Dębowiec w ciągu ostatnich 10 lat
nastąpił wzrost liczby mieszkańców o ok. 0,5%;
zużycie jednostkowe energii elektrycznej – przyjęto roczny wzrost zużycia wynoszący 1,96% na
podstawie zapisów
projektu „Polityki energetycznej Polski do 2050 roku”.
Budynki użyteczności publicznej
Dla budynków użyteczności publicznej określono, na podstawie zebranych informacji, wielkość emisji
CO2. W analizie emisji CO2 wzięto pod uwagę: rok budowy i stan techniczny budynków, zakres
przeprowadzonych prac termomodernizacyjnych, rodzaj paliwa używanego do ogrzewania budynków,
powierzchnię użytkową budynków, zużycie paliw.
Informacja o budynkach użyteczności publicznej użytkowanych na terenie gminy prezentowana jest
poniżej.
40 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 10. Zestawienie budynków użyteczności publicznej
Lp.
adres obiektu
nazwa obiektu
powierzchnia budynku m2
źródło ciepła c.o.
paliwo
322,34
gaz ziemny
1.
Katowicka 4
OSP Dębowiec
2.
Simoradz, ul. Sportowa 9
Remiza strażacka
120
gazowe
kotłownia lokalna (piec
dwufunkcyjny), gazowe
3.
Iskrzyczyn, ul. Wiejska 9
OSP Iskrzyczyn
490
gazowe
gaz ziemny
4.
Kostkowice, ul. Dworska 1
OSP Kostkowice
220
gazowe
gaz ziemny
5.
ul. Ogrodzona 99
Remiza strażacka
80
elektryczne
ee
6.
Dębowiec,ul. Gumna 134
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji
442,3
gazowe
gaz ziemny
7.
Dębowiec, ul. Widokowa 10
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki
668,58
gazowe
gaz ziemny
8.
Dębowiec, ul. Kotowicka 3
Ośrodek zdrowia
1376
gazowe
gaz ziemny
9.
Dębowiec, ul. Kotowicka 6
Urząd Gminy
1241,3
gazowe
gaz ziemny
gaz ziemny
10. Dębowiec, ul. Szkolna 3
Gimnazjum i Szkoła Podstawowa w Dębowcu
3687
gazowe
gaz ziemny
11. Dębowiec, ul. Szkolna 5
Szkoła Podstawowa w Dębowcu
1320
gazowe
gaz ziemny
12. Dębowiec, ul. Szkolna 1
Przedszkole Publiczne w Dębowcu
1209
gazowe
gaz ziemny
13. Simoradz, ul. Kręta 15
Szkoła Podstawowa w Simoradzu
764
gazowe
gaz ziemny
14. Ogrodzona 48
Szkoła Podstawowa w Ogrodzonej
514
gazowe
gaz ziemny
15. Ogrodzona 131
Przedszkole Publiczne w Ogrodzonej
540
gazowe
gaz ziemny
16. Iskrzyczyn, ul. Mirów 6
Szkoła Podstawowa w Iskrzyczynie
750
gazowe
gaz ziemny
17. Iskrzyczyn, ul. Wiejska 17
Przedszkole Publiczne w Iskrzyczynie
206
gazowe
gaz ziemny
RAZEM
Źródło: opracowanie własne
41 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
W wariancie braku realizacji PGN założono taki sam poziom zużycia energii i paliw oraz emisji CO 2 w roku
bazowym i docelowym.
VII.2.3.
Przedsiębiorstwa
Emisja CO2 związana ze zużyciem paliw działalnością przedsiębiorstw została określona na podstawie
danych z zużyciu paliw, pochodzących z bazy emisji prowadzonej przez Urząd Marszałkowski.
Emisja CO2 związana ze zużyciem energii przez przedsiębiorstwa została określona na podstawie:


VII.2.4.
informacji o strukturze podmiotów gospodarczych w zależności od wielkości zatrudnienia;
danych o przeciętnym zużyciu energii przez podmioty należące do grup odbiorców zależnych od
wielkości, udostępnianych przez operatorów energetycznych.
Komunalne oświetlenie publiczne
Wartość emisji CO2, wynikająca ze zużycia energii do oświetlenia komunalnego, została obliczona na
podstawie informacji o zużyciu energii, udostępnionej przez Urząd Gminy w Dębowcu.
Dane dla roku bazowego i docelowego w przypadku braku wdrożenia PGN są tożsame.
VII.2.5.
Transport
W celu określenia wartości emisji CO2 w transporcie na terenie gminy wykorzystano:



dane o ilości zarejestrowanych pojazdów na koniec roku bazowego, pochodzące z systemu
CEPiK;
dane o przeciętnym przebiegu pojazdów oraz zużyciu paliwa w poszczególnych grupach, zawarte
w dokumencie „Prognozy eksperckie zmian aktywności sektora transportu drogowego (w
kontekście ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji)”,
Instytut Transportu Samochodowego, 2012;
dane o emisji CO2 w przeliczeniu na jednostkę paliwa, obliczone zgodnie z metodyką EMEP /
Corinair oraz z EMEP/EEA emission inventory guidebook 2013 update Sept 2014.
Emisja z transportu związanego z ruchem pojazdów na drogach gminnych została określona na
podstawie:




liczby zarejestrowanych pojazdów na terenie gminy Dębowiec;
przeciętnego rocznego przebiegu pojazdów;
przeciętnego zużycia paliwa w poszczególnych grupach pojazdów;
wskaźników referencyjnych emisji CO2 w przeliczeniu na jednostkę paliwa lub na km.
42 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
W analizie emisji CO2 wzięto pod uwagę ruch pojazdów zarejestrowanych wyłącznie na terenie gminy
Dębowiec, przyjmując, iż ewentualny ruch pojazdów spoza gminy jest równoważony przez wyjazdy
pojazdów z gminy do innych miast. Nie dokonano natomiast rozróżnienia na ruch miejski i pozamiejski z
powodu układu komunikacyjnego w gminie.
Zastrzec należy, iż nie jest możliwe precyzyjne określenie wartości ruchu pojazdów na terenie gminy –
wobec braku dokładnych danych o natężeniu ruchu, na wszystkich drogach gminnych. Określenie
łącznego kilometrażu pojazdów na terenie gminy, zużycia paliwa, stopnia jego spalania (efektywności
pracy silników) nie jest możliwe. Wobec tego w kalkulacjach emisji CO2 z transportu zastosowano pewne
uproszczone założenia, które jednak nie wpłyną istotnie na określenie procentowej zmiany emisji CO2
wskutek działań podejmowanych na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
Tabela 11. Wskaźniki emisji CO2 dla poszczególnych rodzajów paliw [kg CO2 / kg paliwa]
Paliwo:
Benzyna
olej napędowy
LPG
CNG
E5
E10
E85
kg CO2 na kg paliwa
3,18
3,14
3,017
2,75
3,125
3,061
2,104
Źródło: EMEP/EEA emission inventory guidebook 2013 update Sept 2014
Dla roku docelowego, przy założeniu braku realizacji PGN, przyjęto dynamikę ilości pojazdów oraz ruchu
kołowego zgodną z dynamiką prezentowaną w dokumencie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju
„Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku)”.
VII.2.6.
Bazowa inwentaryzacja emisji – wyniki
Wartość emisji CO2 dla roku bazowego oraz dla wariantu braku realizacji PGN jest prezentowana poniżej.
43 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 12. Bazowa inwentaryzacja emisji - rok bazowy 2014
Emisje CO2 Mg CO2/rok bazowy (2014)
Kategoria
Budynki mieszkalne
Budynki użyteczności publicznej
Pozostałe obiekty: (handel, usługi,
produkcja, przemysł z wyjątkiem
zakładów objętych systemem handlu
uprawnieniami do emisji UE — ETS)
Komunalne oświetlenie publiczne
Budynki, wyposażenie/urządzenia i
przemysł razem
TRANSPORT:
Transport publiczny
Transport prywatny i komercyjny
Transport razem
INNE:
Gospodarowanie odpadami
Gospodarowanie ściekami
Energia elektryczna
Energetyka
cieplna
Gaz ziemny
Gaz ciekły
4303,5
200,2
0,0
0,0
1238,7
159,4
0,0
151,7
11 183,2
0,0
113,3
0,0
Paliwa kopalne
Olej
Olej opałowy
napędowy
0,0
0,0
Benzyna
Węgiel
brunatny
343,0
13865,4
511,3
1 588,6
13 228,1
193,3
15 880,2
193,3
0,0
1 511,4
151,7
343,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
15 880,2
0,0
1 511,4
0,0
9 911,8
0,0
693,3
693,3
0,0
0,0
6 651,3
6 651,3
0,0
2 328,5
2 328,5
0,0
0,0
845,0
343,0
6 651,3
2 328,5
0,0
9 911,8
Inne razem
OGÓŁEM
Razem
Węgiel
kamienny
8323,1
0,0
27 798,0
0,0
9 673,2
9 673,2
0,0
0,0
0,0
0,0
37 471,2
Źródło: opracowanie własne
44 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 13. Bazowa inwentaryzacja emisji - rok docelowy – 2020 – bez wdrożenia PGN
EMISJA CO2 BEZ PGN [Mg CO2/rok] 2020 bez wdrażania PGN
Kategoria
Budynki mieszkalne
Budynki użyteczności publicznej
Pozostałe obiekty: (handel, usługi,
produkcja, przemysł z wyjątkiem
zakładów objętych systemem handlu
uprawnieniami do emisji UE — ETS)
Komunalne oświetlenie publiczne
Budynki, wyposażenie/urządzenia i
przemysł razem
TRANSPORT:
Transport publiczny
Transport prywatny i komercyjny
Transport razem
INNE:
Gospodarowanie odpadami
Gospodarowanie ściekami
Energia
elektryczna
Energetyka
cieplna
Gaz ziemny
Gaz ciekły
4905,1
200,2
0,0
0,0
1356,4
159,4
0,0
151,7
11183,2
0,0
113,3
0,0
Paliwa kopalne
Olej
Olej opałowy
napędowy
0,0
0,0
Benzyna
Węgiel
brunatny
343,0
14925,7
511,3
1588,6
13228,1
193,3
16481,8
193,3
0,0
1629,1
151,7
343,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
16 481,8
0,0
1 629,1
0,0
10252,7
0,0
803,7
803,7
0,0
0,0
7710,4
7710,4
0,0
2699,3
2699,3
0,0
0,0
955,4
343,0
7 710,4
2 699,3
0,0
10 252,7
Inne razem
OGÓŁEM
Razem
Węgiel
kamienny
8664,1
0,0
28858,4
0,0
11213,4
11213,4
0,0
0,0
0,0
0,0
40 071,7
Źródło: opracowanie własne
45 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII. Rekomendowane działania dla Gminy Dębowiec w ramach
Planu gospodarki niskoemisyjnej
VIII.1.
Wizja i cele działania
Celem strategicznym niniejszego Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla gminy Dębowiec jest zmniejszenie
emisji gazów cieplarnianych z terenu gminy o 20% w 2020 r. w stosunku do roku bazowego.
Cele Planu Gospodarki zgodne z celem strategicznym, to:


poprawa efektywności ekonomicznej o 20%;
zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych o 20%.
W ramach niniejszego Planu Gospodarki Niskoemisyjnej, na podstawie przeprowadzonych analiz,
przewidziano podejmowanie działań w ramach następujących kierunków strategicznych:



Kierunek strategiczny I. Poprawa efektywności energetycznej i zwiększenie wykorzystania OZE;
Kierunek strategiczny II. Transport przyjazny środowisku;
Kierunek strategiczny III. Efektywne zarządzania energią w gminie.
Horyzont czasowy dla Planu Gospodarki Niskoemisyjnej:



Krótkoterminowy – działania doraźne konieczne do wdrożenia w krótkoterminowej perspektywie
czasowej (do 1 rok od wdrożenia PGN)
Średnioterminowe – działania planowane do wdrożenie w perspektywie średnioterminowej (od
1 do 3 lat od wdrożenia PGN)
Długoterminowy – działania planowane do wdrożenie w perspektywie długoterminowej
(powyżej 3 lat od wdrożenia PGN)
Cele Panu Gospodarki Niskoemisyjnej mogą być przez gminę Dębowiec wdrażane następująco:


bezpośrednio – gmina Dębowiec jest podmiotem realizującym dane zadanie i ma na nie
bezpośredni wpływ
pośrednio – gmina Dębowiec nie jest podmiotem realizującym zadanie. Nie ma wpływu na to czy
zostanie ono zrealizowane i na jakich zasadach. Dla tych zadań działania gminy ograniczają się do
promocji i informacji.
VIII.2.
Obszary interwencji
VIII.2.1.
Obiekty mieszkaniowe i społeczność lokalna
W zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych w obszarze obiektów mieszkaniowych planowane są
następujące działania:
46 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec


dofinansowanie wymiany źródeł ciepła na bardziej efektywne, pozwalające na zmniejszenie
emisji gazów cieplarnianych oraz zanieczyszczeń do powietrza;
działania promocyjne i informacyjne, wpływające na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.
VIII.2.2.
Obiekty użyteczności publicznej
Dla obiektów użyteczności publicznej planowana jest dalsza termomodernizacja.
Planowane w ramach termomodernizacji projekty to:
„Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz
z wymianą ciepła”
„Termomodernizacja obiektów użyteczności
termomodernizacja dwóch obiektów:


publicznej
na
terenie
Gminy
Dębowiec”
–
budynku przedszkola w Iskrzyczynie: ocieplenie ścian, ocieplenie stropodachu,
budynku wielorodzinny (9 lokali mieszkalnych) w miejscowości Simoradz: ocieplenie ścian,
ocieplenie stropodach, wymianę kotłów gazowych dwufunkcyjnych w lokalach mieszkalnych.
Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie gminy Dębowiec
VIII.2.3.
Działalność gospodarcza
Gmina nie planuje wsparcia działań prowadzących do zmniejszenia emisji przez podmioty gospodarcze.
VIII.2.4.
Oświetlenie uliczne
W ramach działań prowadzących do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych związanej z oświetleniem
publicznym placów i ulic, planuje się realizację projektu „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie
Gminy Dębowiec”.
VIII.2.5.
Transport
Gmina nie planuje obecnie działań prowadzących do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych z
transportu.
VIII.3.
Analiza bilansu gazów cieplarnianych i możliwości redukcji.
Realizacja działań prowadzących do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych powinna doprowadzić do
ograniczenia emisji gazów cieplarnianych zależnej od gminy Dębowiec do poziomu zaprezentowanego
poniżej.
Tabela 14. Emisja CO2 na terenie gminy w przypadku wdrożenia PGN – obszary zależne od gminy
Emisje zależne od gminy
Budynki mieszkalne
Budynki użyteczności publicznej
Rok bazowy
2014
Wariant bez PGN
2020
Wariant PGN
2020
Redukcja PGN
2020
Redukcja PGN
%
9561,9
359,5
10020,6
359,5
9508,6
336,9
512,0
22,7
5,1%
6,3%
47 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Komunalne oświetlenie publiczne
Suma emisji zaleznych od gminy
193,3
10114,7
193,3
10573,4
53,0
9898,5
140,3
674,9
72,6%
6,4%
Źródło: opracowanie własne
Bilans emisji gazów cieplarnianych w przypadku realizacji planowanych inwestycji będzie następujący.
48 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 15. Emisja CO2 w przypadku braku wdrożenia PGN - 2020 r.
EMISJA CO2 BEZ PGN [Mg CO2/rok] 2020 bez wdrażania PGN
Kategoria
Budynki mieszkalne
Budynki użyteczności publicznej
Pozostałe obiekty: (handel, usługi,
produkcja, przemysł z wyjątkiem
zakładów objętych systemem handlu
uprawnieniami do emisji UE — ETS)
Komunalne oświetlenie publiczne
Budynki, wyposażenie/urządzenia i
przemysł razem
TRANSPORT:
Transport publiczny
Transport prywatny i komercyjny
Transport razem
INNE:
Gospodarowanie odpadami
Gospodarowanie ściekami
Energia
elektryczna
Energetyka
cieplna
Gaz ziemny
Gaz ciekły
4905,1
200,2
0,0
0,0
1356,4
159,4
0,0
0,0
11183,2
0,0
113,3
0,0
Paliwa kopalne
Olej
Olej opałowy
napędowy
0,0
0,0
Benzyna
Węgiel
brunatny
343,0
14925,7
359,5
1588,6
13228,1
193,3
16481,8
193,3
0,0
1629,1
0,0
343,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
16 481,8
0,0
1 629,1
0,0
10252,7
0,0
803,7
803,7
0,0
0,0
7710,4
7710,4
0,0
2699,3
2699,3
0,0
0,0
803,7
343,0
7 710,4
2 699,3
0,0
10 252,7
Inne razem
OGÓŁEM
Razem
Węgiel
kamienny
8664,1
0,0
28706,6
0,0
11213,4
11213,4
0,0
0,0
0,0
0,0
39 920,0
Źródło: opracowanie własne
49 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 16. Emisja CO2 w przypadku wdrożenia PGN
EMISJA Z PGN CO2 Mg CO2/rok 2020 po wdrażaniu PGN
Kategoria
Budynki mieszkalne
Budynki użyteczności publicznej
Pozostałe obiekty: (handel, usługi,
produkcja, przemysł z wyjątkiem
zakładów objętych systemem handlu
uprawnieniami do emisji UE — ETS)
Komunalne oświetlenie publiczne
Budynki, wyposażenie/urządzenia i
przemysł razem
TRANSPORT:
Transport publiczny
Transport prywatny i komercyjny
Transport razem
INNE:
Gospodarowanie odpadami
Gospodarowanie ściekami
Paliwa kopalne
Energia elektryczna
Energetyka
cieplna
Gaz ziemny
Gaz ciekły
Olej opałowy
4659,9
200,2
0,0
0,0
1277,6
136,7
0,0
0,0
11183,2
0,0
113,3
0,0
0,0
0,0
14168,4
336,9
343,0
1588,6
13228,1
Benzyna
Węgiel
brunatny
53,0
16096,3
53,0
0,0
1527,7
0,0
343,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
16 096,3
0,0
1 527,7
0,0
9819,5
0,0
803,7
803,7
0,0
0,0
7710,4
7710,4
0,0
2699,3
2699,3
0,0
0,0
803,7
343,0
7 710,4
2 699,3
0,0
9 819,5
Inne razem
OGÓŁEM
Razem
Węgiel
kamienny
8230,9
0,0
Olej napędowy
27786,5
0,0
11213,4
11213,4
0,0
0,0
0,0
0,0
38 999,8
Źródło: opracowanie własne
50 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII.4.
Zestawienie możliwych do zastosowania rozwiązań wraz z analizą
efektywności rzeczowej, energetycznej i ekologicznej oraz ekonomicznej.
Najważniejsze projekty planowane do realizacji to:
1. „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Dębowiec”
2. „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w
Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
3. „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec”
4. Działania informacyjno-promocyjne
1. „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Dębowiec”
Planowane koszty realizacji projektu przedstawiono poniżej.
Tabela 17. Planowane koszty modernizacji oświetlenia na terenie gminy Dębowiec
L.p.
Koszt
Kwota netto
1.
Szacowana wartość inwestycji
2.
Vat [23%]
Kwota brutto
540 406,50
124 293,50
664 700,00
Promocja projektu
10 000,00
2 300,00
12 300,00
3.
Studium wykonalności
20 000,00
4 600,00
24 600,00
4.
Ekspertyzy, inwentaryzacje i nadzory, audyt
energetyczny
40 000,00
9 200,00
49 200,00
5.
Wykonanie dokumentacji projektowej
40 000,00
9 200,00
49 200,00
6.
Razem:
650 406,50
149 593,50
800 000,00
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn.: „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Dębowiec”
Planowane ograniczenie emisji CO2 przedstawiono poniżej.
Tabela 18. Efekt ekologiczny dla modernizacji oświetlenia na terenie gminy
Emitowane
zanieczyszczenie
CO2
Stan istniejący
Stan projektowany
[kg/rok]
[kg/rok]
99 241,63
27 219,57
Efekt
ekologiczny
[kg/rok]
72 022,06
Redukcja emisji
[%]
72,57
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn.: „Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Dębowiec”
2. „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w
Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
51 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Nakłady inwestycyjne dla zadania prezentowane są poniżej.
Tabela 19. Nakłady inwestycyjne zadania „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali
gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
L.p.
Koszt
Kwota netto
1.
Szacowana wartość inwestycji
2.
Vat [23%]
Kwota brutto
1386016,26
318783,74
1704800,00
Promocja projektu
10000,00
2300,00
12300,00
3.
Studium wykonalności
40000,00
9200,00
49200,00
4.
ekspertyzy, nadzory, aktualizacja audytu
energetycznego
40000,00
9200,00
49200,00
5.
aktualizacja dokumentacji projektowej
150000,00
34500,00
184500,00
6.
Razem:
1626016,26
373983,74
2000000,00
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn.: „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali
gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
Planowany efekt ekologiczny dla zadania prezentowany jest poniżej.
Tabela 20. Efekt ekologiczny zadania „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej
w Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
Stan istniejący
Emitowane
zanieczyszczenie
[kg/rok]
CO2 [dwutlenek węgla]
137 529,41
Stan
projektowany
Efekt
ekologiczny
[kg/rok]
[kg/rok]
79 117,65
58 411,76
Redukcja emisji
[%]
42,47
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn.: „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali
gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła”
3. „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec”
Nakłady inwestycyjne dla zadania prezentowane są poniżej.
Tabela 21. Nakłady inwestycyjne zadania „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec”
L.p.
Koszt
1.
Szacowana wartość inwestycji
2.
Kwota netto
Vat [23%]
Kwota brutto
550 731,71
126 668,29
677 400,00
Promocja projektu
10 000,00
2 300,00
12 300,00
3.
Studium wykonalności
30 000,00
6 900,00
36 900,00
4.
Ekspertyzy, nadzory, wykonanie audytu energetycznego
30 000,00
6 900,00
36 900,00
5.
Wykonanie dokumentacji projektowej
50 000,00
11 500,00
61 500,00
6.
Razem:
670 731,71
154 268,29
825 000,00
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn. „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy
Dębowiec”
52 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Planowany efekt ekologiczny dla zadania prezentowany jest poniżej.
Tabela 22. Efekt ekologiczny zadania „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec”
Emitowane
zanieczyszczenie
CO2 [dwutlenek węgla]
Stan istniejący
[kg/rok]
17 864,33
Stan
projektowany
Efekt
ekologiczny
[kg/rok]
[kg/rok]
11 511,44
6 352,89
Redukcja emisji
[%]
35,56
Źródło: Analiza wykonalności dla projektu pn. „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy
Dębowiec”
4. Działania informacyjno-promocyjne – planowany spadek emisji CO2 o 5% w stosunku do wartości bez
realizacji PGN w 2020 r.
VIII.5.
Strategia działania
VIII.5.1.
Długoterminowa strategii działania. Cel strategiczny i cele szczegółowe
Poniżej przedstawiono zestawienie planowanych kierunków strategicznych oraz działań w ramach Planu
Gospodarki Niskoemisyjnej.
53 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 23. Planowane kierunki oraz działania strategiczne PGN dla gminy Dębowiec
Nr.
Opis
Sposób wdrażania
Horyzont czasowy
Podmioty odpowiedzialne za realizację
Kierunek strategiczny I. Poprawa efektywności energetycznej i zwiększenie wykorzystania OZE
Wzrost efektywności energetycznej oraz wykorzystania OZE w
1.
Bezpośrednio
Średnioterminowe
Urząd Gminy w Dębowcu oraz jednostki podległe
budynkach użyteczności publicznej
Wzrost efektywności energetycznej oraz wykorzystania OZE w
Spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty
2.
Pośrednio
Średnioterminowe
pozostałych budynkach położonych na obszarze gminy Dębowiec
mieszkaniowe
Bezpośrednie
Krótkoterminowe
3.
Inteligentne i energooszczędne oświetlenie komunalne
Urząd Gminy w Dębowcu
Pośrednie
Średnioterminowe
Przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące
działalność gospodarczą w zakresie:
Budowa, rozbudowa i modernizacja jednostek wytwórczych energii
Średnioterminowe
4.
Pośrednio
wytwarzania, przetwarzania magazynowania,
cieplnej i/lub elektrycznej wykorzystujących odnawialne źródła energii
Długoterminowe
przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub
obrotu.
Przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące
Rozbudowa i modernizacja efektywnych energetycznie systemów
działalność gospodarczą w zakresie:
Średnioterminowe
5.
przetwarzania, magazynowania, przesyłania i dystrybucji paliw oraz
Pośrednie
wytwarzania, przetwarzania, magazynowania,
Długoterminowe
energii
przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub
obrotu.
Kierunek strategiczny II. Efektywne zarządzania energią w gminie
Krótkoterminowe/
1.
Efektywne zarządzanie energią przez Urząd Gminy w Dębowcu
Bezpośrednie
Urząd Gminy w Dębowcu
Średnioterminowe
2.
Działania informacyjno-promocyjne
Bezpośrednie
Średnioterminowe
Urząd Gminy w Dębowcu
Źródło: opracowanie własne
54 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII.5.2.
Zadania średnio- i krótkoterminowe
Wymienione powyżej kierunki oraz działania strategiczne zostały opisane precyzyjnie w niniejszym
rozdziale. Założenia zastosowane przy opisie przedstawionych kierunków i działań strategicznych, to:


brak informacji o szacunkowych wartości inwestycyjnych oraz o obliczonym efekcie redukcji
emisji CO2 dla tych działań, na które gmina nie ma wpływu;
wskazane wielkości – nakładów inwestycyjnych, udziału własnego gminy mają charakter
orientacyjny, a ich szczegółowe wielkości zostaną określone w ramach planowanego audytu
realizowanego przez pracownika odpowiedzialnego za zarządzanie energią w Urzędzie Gminy
w Dębowcu.
VIII.5.2.1.
Kierunek strategiczny I. Poprawa efektywności energetycznej i zwiększenie
wykorzystania OZE
Nazwa
Opis działania
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
Nazwa
Opis działania
Działanie I.1. Wzrost efektywności energetycznej oraz wykorzystania OZE w
budynkach użyteczności publicznej
W ramach niniejszego działania przewiduje się podjęcie niezbędnych działań
termomodernizacyjnych, tzw. głębokiej termomodernizacji w obiektach należących
do gminy Dębowiec oraz jej jednostek. Działania termomodernizacyjne obejmować
będą: docieplenie ścian, stropów; modernizację instalacji c.o. i c.w.u., modernizację i
wymianę źródeł ciepła.
Gmina powinna pełnić również rolę wiodącą w zakresie wykorzystania możliwości,
jakie daje energetyka odnawialna. Dlatego też dla wytypowanych obiektów zakłada
się montaż systemów wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.
Planuje się w perspektywie średnioterminowej, w ramach funkcjonowania
Stanowiska ds. Zarządzania Energią, wykonanie audytów energetycznych obiektów
należących do gminy, wskazujących m.in. na konieczne działania w zakresie
zmniejszenia energochłonności, oraz określających obiekty, w których możliwe jest
wykorzystanie źródeł OZE.
inwestycyjne
Z WPF
Do 30% wartości inwestycji
RPO WSL 2014-2020, budżet gminy Dębowiec
Zakłada się, że w wyniku realizacji tego zadania spadnie o 20% zapotrzebowanie na
ciepło. Tym samym redukcja emisji CO2 może wynieść 1866 Mg CO2.
2015-2020
Działanie I.2. Wzrost efektywności energetycznej oraz wykorzystania OZE w
pozostałych budynkach położonych na obszarze gminy Dębowiec
Działania gminy w przypadku obiektów nienależących do gminy ograniczają się do
działań promocyjnych, informacyjnych i zachęcających. Jedynym z takich działań jest
55 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
Nazwa
Opis działania
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
opracowanie PGN, który może być warunkiem skutecznego aplikowanie o środki w
ramach funduszy unijnych i krajowych.
W ramach niniejszego działania przewiduje się również pomoc gminy Dębowiec w
wymianie nieefektywnych i nieekologicznych źródeł ciepła – na źródła o wysokiej
sprawności energetycznej, wykorzystujące przede wszystkich odnawialne źródła
energii. Szacowana ilość podmiotów / osób / obiektów potencjalnie
zainteresowanych niniejszym działaniem na terenie gminy – kilkaset.
Inwestycyjne
nie dotyczy
100 000 PLN
Środki własne podmiotów prywatnych, środki zewnętrzne WFOŚiGW w Katowicach,
NFOŚ (np. Prosument), środki strukturalne POiŚ, RPO WSL 2014-2020
nie dotyczy
2015-2020
Działanie I.3. Inteligentne i energooszczędne oświetlenie miejskie
Na terenie gminy Dębowiec są obecnie zamontowane 252 oprawy oświetleniowe,
będących częściowo własnością gminy Dębowiec, częściowo natomiast – właściciela
sieci przesyłowej. Zużycie energii na potrzeby oświetlenia ulicznego wyniosło w 2014
r. 162,3 MWh. Wielkość emisji CO2 związana z użytkowaniem oświetlenia
komunalnego wynosi 131,79 Mg rocznie.
W ramach planowanych działań gmina dokona wymiany 239 opraw
oświetleniowych sodowych i rtęciowych na ledowe. Projektowana jest wymiana na
istniejących słupach opraw sodowych i rtęciowych na ledowe o mocy oprawy 36 W.
Zakres robót obejmuje:
a) Wymianę 120 opraw oświetleniowych na istniejących słupach stanowiących
własność gminy;
b) Wymianę 119 opraw oświetleniowych na istniejących słupach stanowiących
własność „Tauron Polska Energia”.
Inwestycyjne
800 000 PLN
120 000 PLN
Środki własne gminy, dotacja z RPO WSL 2014-2020
72 Mg rocznie
2015-2020
56 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Nazwa
Opis działania
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
Nazwa
Opis działania
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Blachownia
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
Działanie I.4. Budowa, rozbudowa i i modernizacja jednostek wytwórczych energii
cieplnej i/lub elektrycznej wykorzystujących odnawialne źródła energii
Obecnie na terenie gminy i miasta działają nieliczne jednostki wytwórcze energii
cieplnej i elektrycznej z OZE.
W ramach niniejszego działania przewiduje się możliwość realizacji – głównie przez
podmioty prywatne – przedsięwzięć związanych z budową lub modernizacją
jednostek wytwarzania energii elektrycznej i/lub ciepła z OZE, których realizacja
pozwoli na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych.
Inwestycyjne
nie dotyczy
0 PLN
Środki własne przedsiębiorstw branży energetycznej, dotacje z RPO WSL 2014-2020,
dotacje POIG 2014-2020
Nie dotyczy
2015-2020
Działanie I.5. Rozbudowa i modernizacja efektywnych energetycznie systemów
przetwarzania, magazynowania, przesyłania i dystrybucji paliw oraz energii
Obecnie na terenie miasta nie działają jednostki wytwórcze energii cieplnej i
elektrycznej w znaczącej mierze wykorzystujące odnawialne zasoby energii jako
paliwa. W ramach niniejszego działania przewiduje się możliwość realizacji
przedsięwzięć związanych z budową lub modernizacją jednostek wytwarzania
energii elektrycznej i/lub ciepła z OZE, których realizacja pozwoli na zmniejszenie
emisji gazów cieplarnianych.
Inwestycyjne
nie dotyczy
0 PLN
Środki własne przedsiębiorstw branży energetycznej, dotacja z RPO WSL 2014-2020,
POIS 2014-2020
Nie dotyczy
2015-2020
57 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII.5.2.2. Kierunek strategiczny II. Efektywne zarządzania energią w gminie
Nazwa
Opis działania
Działanie II.1
Efektywne zarządzanie energią przez Urząd Gminy w Dębowcu
W celu koordynacji działań różnych jednostek, komórek organizacyjnych i
podmiotów gminy Dębowiec w zakresie zarządzania zużyciem energii, konieczne
wydaje się być utworzenie stanowiska lub biura zarządzania energią. Zakres
obowiązków przypisanych do stanowiska/biura: zbieranie danych na temat zużycia
energii (energia elektryczna, ciepło, paliwa stałe, ciekłe) w obiektach publicznych i
przez jednostki podlegające gminie Dębowiec, wydawanie zaświadczeń o zgodności
z PGN przedsięwzięć realizowanych przez podmioty i osoby prywatne, koordynacja
zapisów dokumentów strategicznych gminy Dębowiec w zakresie gospodarki
energią; przygotowywanie i nadzorowanie inwestycji związanych ze zużyciem
energii; prowadzenie akcji informacyjno-promocyjnych, szkoleń w zakresie
zarządzania energią.
Dzięki realizacji ww. działań spodziewane jest zmniejszenie kosztów zużycia energii
w wysokości min. 30 tys. zł rocznie. Jednocześnie poprawa organizacji w zakresie
zarządzania energią w gminie wpłynie na polepszenie jakości obsługi w UM w
Dębowcu.
W ramach niniejszego działania planowane jest również prowadzenie systemu
zielonych zamówień publicznych. Zielone zamówienia publiczne to takie, które
wśród ważnych kryteriów wyboru wykonawcy usługi lub produktu, wymieniają ich
oddziaływanie na środowisko (w procesie produkcji, eksploatacji czy zużycia).
W ramach zamówień publicznych realizowanych przez gminę Dębowiec planuje się
wdrożenie następujących kryteriów podczas przeprowadzania procedur
przetargowych:
 kryterium energooszczędności (komputery, monitory, itd.),
 kryterium surowców odnawialnych i z odzysku (produkcja ekologiczna),
 kryterium niskiej emisji (dobór niskoemisyjnych środków transportu),
 kryterium niskiego poziomu odpadów (ponowne wykorzystanie produktu
lub materiałów, z których jest wykonany).
Kryteria te będą obligatoryjnie obowiązywały przy dostawach sprzętu, urządzeń,
wyposażenia, środków transportu.
Przyjęcie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej przez gminę Dębowiec wiązać się będzie
z koniecznością aktualizacji zapisów pozostałych dokumentów strategicznych, w
szczególności związanych z polityką energetyczną, z planowanymi inwestycjami,
dotyczących strategii rozwoju gminy.
Odpowiedni poziom wiedzy nie tylko wśród pracowników bezpośrednio
odpowiedzialnych za zarządzanie zużyciem energii przez jednostki gminne, ale osób
odpowiedzialnych za zarządzanie poszczególnymi obiektami i podmiotami
gminnymi, warunkuje efektywne prowadzenie polityki energetycznej miasta.
Charakter działania
Wartość działania
Nieinwestycyjny
50 tys. PLN rocznie
58 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
Nazwa
Opis działania
Charakter działania
Wartość działania
Szacunkowy udział
środków gminy
Dębowiec
Źródło finansowania
Szacowany efekt
redukcji zużycia energii
lub emisji CO2
Okres realizacji
10 tys. PLN rocznie
Budżet gminy Dębowiec / RPO WSL 2014-2020, POIŚ 2014-2020, WFOŚiGW w
Katowicach, NFOŚiGW
50 Mg CO2 rocznie
Od 2016
Działanie II.2. Działania informacyjno-promocyjne
Przyjęcie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest początkiem wdrażania polityki
niskoemisyjnej na terenie gminy Dębowiec. Do efektywnego wdrożenia Planu
Gospodarki Niskoemisyjnej oraz do ograniczenia emisji CO 2 na terenie gminy
zgodnie z założeniami przyjętymi w PGN konieczna jest realizacja kompleksowych
działań informacyjno-promocyjnych w zakresie efektywnego gospodarowania
energią, informowanie mieszkańców i podmiotów działających na terenie gminy o
założeniach PGN.
Zmniejszenie zużycia energii jest możliwe również dzięki wykształceniu
odpowiednich nawyków i zachowań wśród mieszkańców gminy. Zasadne jest zatem
podjęcie działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych skierowanych do
mieszkańców gminy. Działania te obejmować będą: akcje informacyjne za pomocą
środków masowego przekazu (prasa, radio, telewizja, strony internetowe), mediów
społecznościowych, tradycyjnych nośników informacji – plakatów, ulotek,
billboardów; akcje promocyjne – losowanie nagród dla uczestników akcji mających
na celu zużycia energii, lepsze wykorzystanie surowców wtórnych; cykle bezpłatnych
szkoleń, wykładów na temat zarządzania energią dla mieszkańców miasta, lokalnych
przedsiębiorców.
Nieinwestycyjny
100 000 PLN
20 000 PLN
Budżet gminy Dębowiec, WFOŚiGW w Katowicach, NFOŚiGW, RPO WSL 2014-2020
10 Mg rocznie
Od 2015
59 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
VIII.6.
Harmonogram wdrożenia zadań z uwzględnieniem możliwości
uzyskania największego efektu ekologicznego i energetycznego
VIII.6.1.
Harmonogram rzeczowy
Harmonogram rzeczowy został przedstawiony w poprzednim rozdziale.
VIII.6.2.
Finansowanie działań
Sposób finansowania działań został przedstawiony w poprzednim rozdziale.
VIII.7.
Monitoring działań i ewaluacja
W celu monitoringu działań i ewaluacji w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na
terenie gminy Dębowiec, planuje się utworzenie stanowiska ds. zarządzania energią. Osoba
prowadząca procesy zarządzania energią zajmowałaby się:









nadzorem nad realizacją polityki energetycznej na obszarze gminy – w tym kontaktami z
interesariuszami, koordynacją zapisów w dokumentach strategicznych, oraz realizacją zadań
wynikających z dokumentów strategicznych;
monitorowaniem danych związanych z zarządzaniem energią;
przygotowywaniem analiz związanych ze zużyciem energii na terenie gminy;
opiniowaniem decyzji administracyjnych dla nowych i modernizowanych obiektów,
planowanych podłączeń nośników energii do obiektów, audytów energetycznych, części
energetycznych wniosków o dofinansowanie dla inwestycji gminnych;
prowadzeniem bazy danych o gospodarce energetycznej w obiektach gminnych, i w związku z
tym monitoring zużycia energii, etykietyzacją obiektów;
doradztwem dla obiektów gminnych w zakresie wyboru właściwych taryf i rozwiązań
związanych z dostawami ciepła, energii, gazu;
monitorowaniem stanu termicznego budynków;
prowadzeniem działań informacyjnych i promocyjnych w zakresie zarządzania energią oraz
postaw proekologicznych i proenergetycznych.
współpracą z podmiotami polskimi, zagranicznymi propagującymi efektywne wykorzystanie
energii.
W ramach wdrożenia Planu gospodarki niskoemisyjnej Urząd Gminy w Dębowcu stworzy system
ewidencji przedsięwzięć inwestycyjnych zgodnych z Planem Gospodarki Niskoemisyjnej. System ten
będzie zawierać takie informacje o inwestycjach zgodnych z PGN, jak:





nazwa inwestycji;
krótka charakterystyka inwestycji;
lokalizacja przedsięwzięcia;
podmiot odpowiedzialny za realizację inwestycji;
nakłady inwestycyjne, harmonogram realizacji przedsięwzięcia;
60 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec

planowany efekt ekologiczny – planowana do uzyskania redukcja emisji gazów cieplarnianych
wyrażona w Mg CO2.
Podmiotem odpowiedzialnym za ewidencję przedsięwzięć zgodnych z PGN będzie Urząd Gminy w
Dębowcu. Informacje o projektach zgodnych z PGN będą ewidencjonowane na wniosek
zainteresowanych podmiotów przez Urząd Gminy w Radkowie w sposób zgodny z polityką gminy
Dębowiec w zakresie przechowywania i udostępniania informacji o podmiotach zewnętrznych. Każde
przedsięwzięcie będzie musiało spełniać wymogi ustalone przez gminę Dębowiec w zakresie zakresu
udzielanych informacji. Zainteresowane podmioty, których inwestycje zgodne z PGN będą
zarejestrowane w bazie danych, będą mogły wystąpić do Urzędu Gminy w Dębowcu z wnioskiem o
wydanie zaświadczenia o zgodności danego projektu z PGN dla gminy Dębowiec.
VIII.8.
Oddziaływanie na środowisko Planu gospodarki niskoemisyjnej dla
Gminy Dębowiec
W trakcie realizacji inwestycji związanych z implementacją Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla
gminy Dębowiec, wystąpią oddziaływania krótkotrwałe ograniczone do obszaru, na którym będą
realizowane, nie wykraczające poza teren gminy. Realizacja działań określonych w przedmiotowym
Planie nie spowoduje wystąpienia oddziaływań skumulowanych i transgranicznych. Większość
planowanych działań przewidzianych do realizacji w Planie nie spowoduje wystąpienia ryzyka dla
zdrowia ludzi i zagrożenia dla środowiska. Realizacja Planu przyczyni się do zmniejszenia ładunku
zanieczyszczeń emitowanych z terenu gminy do powietrza, głównie poprzez zmniejszenie
zapotrzebowania na energię, a także zmniejszenie emisji substancji szkodliwych z transportu.
Dla zadań, które mogą zakwalifikować się do grupy przedsięwzięć mogących zawsze znacząco lub
potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, będzie każdorazowo wymagane uzyskanie decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach ich realizacji zgodnie z ustawą o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko.
Działania określone w Planie prowadzone będą na terenach zabudowanych, z uwzględnieniem
uwarunkowań przyrodniczych. Sposób postępowania z gatunkami chronionymi mogącymi
potencjalnie znaleźć się w kolizji z planowanymi działaniami zostanie dla każdego przedsięwzięcia,
mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony
Środowiska w Katowicach. Każda stwierdzona konieczność likwidacji stanowiska chronionego
gatunku roślin bądź grzybów, w tym porostów zostanie poprzedzona wnioskiem o decyzję
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Poza wskazanymi przypadkami nie
przewiduje się negatywnego wpływu prac wskazanych w Planie na środowisko przyrodnicze. Z uwagi
na lokalizację planowanych zadań na terenach zurbanizowanych w granicach jednej gminy oraz
charakter działań przewidzianych w ramach przedłożonego Planu można uznać, że realizacja
postanowień ww. dokumentu nie wpłynie znacząco negatywnie na środowisko przyrodnicze gminy.
61 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Wójt Gminy Dębowiec wystąpił do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach z wnioskami dotyczącymi uzgodnienia
odstąpienia od strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla Planu Gospodarki
Niskoemisyjnej. Zarówno Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, jak i Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Katowicach wydały opinię o braku konieczności przeprowadzenia
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla inwestycji. W związku z tym Wójt Gminy
Dębowiec odstąpił od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla
niniejszego dokumentu strategicznego.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej nie będzie wymagać przeprowadzenia procedury strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko.
62 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
IX.
Podsumowanie konsultacji społecznych
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej podlegał konsultacjom społecznym e okresie od 17 grudnia 2015 r.
do dnia 7 stycznia 2016 r. zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.).
W wyznaczonym czasie nie wpłynęły żadne uwagi i wnioski.
63 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
X. Analiza ryzyka uwzględniająca zagrożenia technologiczne,
finansowe i organizacyjne wpływające na realizację zadań
X.1. Zagrożenia technologiczne
Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej nie wiąże się z istotnymi zagrożeniami technologicznymi.
W ramach niniejszego Planu nie przewidziano działań skomplikowanych technologicznie. Opisane w
ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej inwestycje są przedsięwzięciami typowymi, zostaną
zorganizowane i zrealizowane przez doświadczoną kadrę, na podstawie uprzednio sporządzonej
niezbędnej dokumentacji technicznej. W związku z tym ryzyko technologiczne wdrożenia Planu
Gospodarki Niskoemisyjnej jest niskie.
X.2. Zagrożenia finansowe
Realizacja działań przewidzianych w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej wymagać będzie
zaangażowania środków budżetowych. Gmina Dębowiec przewidziała niezbędne środki w budżecie
oraz Wieloletniej Prognozie Finansowej na realizację działań i zadań zapisanych w niniejszym
dokumencie. W związku z tym finansowe ryzyko wdrożenia Planu Gospodarki ocenić należy jako
niskie.
X.3. Zagrożenia organizacyjne
Realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej wymagać będzie zaangażowania pracowników Urzędu
Gminy w Dębowcu. Konieczne będzie również utworzenie nowego stanowiska (lub przypisanie do
istniejącego stanowiska) obejmującego realizację obowiązków związanych z wdrożeniem,
monitorowaniem i aktualizacją Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. W związku z tym, iż jest to
przedsięwzięcie nowe, możliwe są komplikacje organizacyjne we wdrożeniu PGN. Ryzyko
organizacyjne ocenić należy jako średnie.
W celu przeciwdziałaniu zagrożeniom organizacyjnym Urząd Gminy w Dębowcu:

wyznaczy kompetentny, międzydyscyplinarny zespół ds. wdrożenia Planu;

wyznaczy pracownika, posiadającego odpowiednie doświadczenie i kompetencje w zakresie
wdrożenia i zarządzania Planem Gospodarki Niskoemisyjnej;

zorganizuje niezbędne szkolenia w zakresie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej;

będzie korzystać z wiedzy i doświadczenia instytucji działających na rzecz wdrożenia
gospodarki niskoemisyjnej;

będzie na bieżąco monitorować proces wdrażania Planu.
64 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
XI.
Spisy załączników i tabel
XI.1. Spis rysunków
Rysunek 1. Cele Planu Gospodarki Niskoemisyjnej ................................................................................. 7
Rysunek 2. Lokalizacja gminy Dębowiec na tle powiatu cieszyńskiego ................................................ 23
Rysunek 3. Średnie opady atmosferyczne w gminie Dębowiec ............................................................ 24
Rysunek 4. Średnia temperatur w gminie Dębowiec ............................................................................ 24
Rysunek 5. Dni słoneczne i deszczowe w gminie Dębowiec ................................................................. 25
Rysunek 6. Dane o przeciętnych temperaturach miesięcznych dla gminy Dębowiec .......................... 25
Rysunek 7. Zmiany w liczbie ludności w gminie Dębowiec w latach 1995–2014.................................. 26
Rysunek 8. Użytkowanie gruntów na terenie gminy Dębowiec ............................................................ 30
Rysunek 9. Samochody osobowe w przeliczeniu na 1000 ludności według powiatów w 2012 roku ... 34
XI.2. Spis tabel
Tabela 1. Zmiany liczby ludności w poszczególnych grupach wiekowych ............................................ 26
Tabela 2. Dane liczbowe związane z gospodarką mieszkaniową – gmina Dębowiec, okres 1995-2014 r.
............................................................................................................................................................... 27
Tabela 3. Wskaźniki związane z gospodarką mieszkaniową – gmina Dębowiec, 2014 r....................... 27
Tabela 4. Zasoby mieszkaniowe w gminie Dębowiec w 2013 r............................................................. 28
Tabela 5. Mieszkania oddane do użytkowania w 2013 r. ...................................................................... 28
Tabela 6. Liczba podmiotów gospodarczych według sekcji PKD2007 w 2014 roku .............................. 29
Tabela 7. Dane o systemie wodno-kanalizacyjnym na terenie gminy Dębowiec ................................. 37
Tabela 8. Jednostkowe wskaźniki emisji CO2 oraz wartość opałowa dla poszczególnych rodzajów
paliw ...................................................................................................................................................... 38
Tabela 9. Wskaźniki sezonowego zapotrzebowania na ciepło .............................................................. 39
Tabela 10. Zestawienie budynków użyteczności publicznej ................................................................. 41
Tabela 11. Wskaźniki emisji CO2 dla poszczególnych rodzajów paliw [kg CO2 / kg paliwa] .................. 43
Tabela 12. Bazowa inwentaryzacja emisji - rok bazowy 2014............................................................... 44
Tabela 13. Bazowa inwentaryzacja emisji - rok docelowy – 2020 – bez wdrożenia PGN ..................... 45
Tabela 14. Emisja CO2 na terenie gminy w przypadku wdrożenia PGN – obszary zależne od gminy .. 47
Tabela 15. Emisja CO2 w przypadku braku wdrożenia PGN - 2020 r. ................................................... 49
Tabela 16. Emisja CO2 w przypadku wdrożenia PGN ............................................................................ 50
Tabela 17. Planowane koszty modernizacji oświetlenia na terenie gminy Dębowiec .......................... 51
Tabela 18. Efekt ekologiczny dla modernizacji oświetlenia na terenie gminy ...................................... 51
Tabela 19. Nakłady inwestycyjne zadania „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej,
Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła”............................................ 52
Tabela 20. Efekt ekologiczny zadania „Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum
oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła” ............................................................... 52
Tabela 21. Nakłady inwestycyjne zadania „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na
terenie Gminy Dębowiec” ..................................................................................................................... 52
65 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Tabela 22. Efekt ekologiczny zadania „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na
terenie Gminy Dębowiec” ..................................................................................................................... 53
Tabela 23. Planowane kierunki oraz działania strategiczne PGN dla gminy Dębowiec ........................ 54
XI.3. Załączniki
66 | S t r o n a
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dębowiec
Załącznik 1 – LISTA PROJEKTÓW ZGODNYCH Z PLANEM GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ
Lp.
1.
2.
3.
Nazwa projektu
Jednostka
odpowiedzialna
/ koordynująca
Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy
Dębowiec
Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum
oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła
Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na
terenie Gminy Dębowiec
Urząd Gminy
Dębowiec
Urząd Gminy
Dębowiec
Urząd Gminy
Dębowiec
Okres
realizacji oddo
Łączne nakłady
finansowe /
planowane
źródła
finansowania (%
lub kwoty)
2016-2020
800 000,00
2016-2020
2000000,00
2016-2020
825 000,00
Spodziewany efekt ekologiczny realizacji
zadania
Redukcja emisji CO2 o 72,57%, 72,0 Mg
rocznie
Redukcja emisji CO2 o 42,47%, 58,4 Mg
rocznie
Redukcja emisji CO2 o 35,56%, 6,4 Mg
rocznie
67 | S t r o n a

Podobne dokumenty