regiony gminy europy
Transkrypt
regiony gminy europy
ISSN 1725-6747 Za zezwoleniem Biura Informacji Turystycznej Bilbao REGIONY GMINY EUROPY B I U L E T Y N I N F O R MA C YJ N Y K O M I T E T U R E G I O N Ó W nr 59 marzec–kwiecień 2008 Wydanie specjalne „Miasta przyszłości”: Stawić czoło przyszłym wyzwaniom: metamorfoza dwóch miast europejskich Forum „Miasta przyszłości” : 8–10 kwietnia 2008 r. Andris Piebalgs i Porozumienie między burmistrzami Ponadto w numerze: Rozmowa z Lukiem van den Brande, przewodniczącym Komitetu Regionów Komunikacja zdecentralizowana Kronika sukcesu: EUWT £ Rozmowa z Lukiem van den Brande Luc van den Brande, senator i poseł do Parlamentu Flandrii, został wybrany 6 lutego 2008 r. na przewodniczącego Komitetu Regionów na dwuletnią kadencję. Zbudujmy Europę w partnerstwie Luc Van den Brande piastował różne stanowiska ministerialne, m.in. sprawował funkcję federalnego ministra pracy i zatrudnienia w latach 1988–1992. Kilka razy pełnił też funkcję premiera rządu Flandrii. Panie Przewodniczący, został Pan wybrany na stanowisko przewodniczącego Komitetu Regionów na sesji plenarnej w lutym. Jako aktywny członek Komitetu od momentu jego utworzenia pełnił Pan wiele funkcji, w tym (przez ostatnie dwa lata) funkcję pierwszego wiceprzewodniczącego. W wystąpieniu inauguracyjnym oświadczył Pan, że będzie Pan kontynuował „ten sam kurs”. Czy mógłby Pan bliżej określić kierunek polityki, jaką zamierza Pan prowadzić podczas swojej kadencji? Moim zamiarem jest kontynuowanie drogi, którą podążałem przez ostatnie dwa lata, co oznacza, że pragnę nadal prowadzić bardzo konstruktywną współpracę, którą nawiązaliśmy z Michelem Delebarre’em, z uwzględnieniem przekonań politycznych każdego z nas i w interesie Komitetu. Nasza wspólna praca pomogła wzmocnić naszą instytucję i sprawiła, że stała się ona bardziej zauważalna. Nie zamierzam na tym poprzestać – wręcz przeciwnie. W przyszłym roku minie 15 lat od utworzenia Komitetu Regionów. Jest to instytucja młoda, ale ma już dużo doświadczenia. Przejawia wiele entuzjazmu i dynamizmu. Uważam, że obecnie Komitet znalazł, a raczej wypracował, własne miejsce w europejskim pejzażu. Przed nami jednak jeszcze długa droga: wciąż jesteśmy zbyt mało znani i nie w pełni udaje nam się wyraźnie ukazać nasz wkład w europejski proces decyzyjny. Moja kadencja będzie zatem przebiegała pod znakiem antycypowania wydarzeń: musimy wykazać się w naszych działaniach większą wyobraźnią i przyjąć bardziej perspektywiczne podejście. Kolejnym z moich priorytetów będzie zorganizowanie autentycznej debaty politycznej z udziałem wszystkich podmiotów, zarówno ze świata polityki, jak i ze świata biznesu, na tematy dotyczące bezpośrednio samorządów lokalnych i regionalnych. Ponadto, w moim odczuciu zbudowanie Europy możliwe jest tylko w partnerstwie. Z tego właśnie względu podczas dwuletniej kadencji będę chciał propagować odnowione i umocnione partnerstwo z instytucjami europejskimi. Jakie są Pana zdaniem priorytetowe obszary działań Komitetu? Musimy koniecznie wpływać na debatę europejską w siedmiu obszarach, które mają kluczowe znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych i które sam uważam za priorytetowe. Jestem głęboko przekonany, że Komitet Regionów może wnieść autentyczną wartość dodaną do reformy europejskiego budżetu oraz do zagadnień polityki energetycznej i zmian klimatycznych. Powinniśmy także wyrażać jasno nasze zdanie, jeśli chodzi o tak podstawowe kwestie, jak cele strategii lizbońskiej, polityka spójności i Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT), różnorodność kulturowa, polityka sąsiedztwa oraz zarządzanie na wielu szczeblach i pomocniczość. Z wielką przyjemnością stwierdzam, że rozpoczęliśmy już prace związane ze sprawą budżetu europejskiego i wkrótce odbędzie się głosowanie nad pierwszą opinią na ten temat. Komisja Europejska ogłosiła w tym roku plan na rzecz walki ze zmianami klimatu, którego celem jest zredukowanie emisji CO2 o 20% do 2020 r. Wydaje mi się w związku z tym, że niezbędna jest europejska debata w sprawie energetyki i zmian klimatycznych. Musimy, we współpracy z gminami, miastami i regionami, podjąć dynamiczne i aktywne działania w tej dziedzinie oraz przyjąć deklarację intencji i plan działania. Forum „Miasta przyszłości”, zorganizowane równolegle z sesją plenarną w dniach 9–10 kwietnia, świadczy m.in. o naszej chęci działania w tej dziedzinie. W nowym sprawozdaniu KR-u dotyczącym partnerstwa na rzecz wzrostu i zatrudnienia, które zostało przedłożone przywódcom UE na szczycie Rady Europejskiej w Brukseli 13–14 marca, podkreśla się rolę władz lokalnych i regionalnych w realizacji celów strategii lizbońskiej. Uważam jednak, że zbyt wiele regionów, miast i gmin jest niezadowolonych ze stopnia swojego zaangażowania w krajowe programy reform. Musimy zatem kontynuować wysiłki w ramach Platformy Monitorowania Strategii Lizbońskiej. W momencie ratyfikacji traktatu lizbońskiego należy poświęcić szczególną uwagę zarządzaniu na wielu szczeblach oraz pomocniczości. Traktat lizboński faktycznie nadaje KR-owi nowe uprawnienia, zwłaszcza jeśli chodzi o zwiększenie jego roli w dziedzinie monitorowania pomocniczości. Ponadto zasięganie opinii KR-u przez Parlament Europejski stanie się obowiązkowe. Co Pan sądzi o tej ewolucji Komitetu? W jaki sposób może ona zmienić charakter stosunków pomiędzy KR-em a pozostałymi instytucjami, takimi jak Komisja, Parlament Europejski czy Rada? Dzięki uprawnieniom nadanym Komitetowi w traktacie lizbońskim jest to ewolucja ze wszech miar pozytywna, która stwarza Komitetowi Regionów okazję do ponownego określenia jego roli i miejsca, jakie zajmuje on wśród instytucji europejskich. 2 Rozmowa z Lukiem van den Brande £ Uważam, że nasza instytucja powinna w pełni wykorzystać możliwości, jakie powstały w dziedzinie monitorowania zasady pomocniczości i nadal korzystać ze swojej sieci pomocniczości, by ocenić następstwa proponowanych przepisów prawnych dla władz lokalnych i regionalnych, a także ustalić wielkość związanych z tym niezbędnych nakładów finansowych i kadrowych oraz dodatkowych obciążeń administracyjnych. Powinniśmy wnosić własny wkład w europejski proces decyzyjny, na przykład przez przygotowywanie corocznego sprawozdania na temat pomocniczości oraz organizowanie forum dotyczącego tego zagadnienia. W tym kontekście trzeba byłoby także zacieśnić stosunki z parlamentami krajowymi. W traktacie lizbońskim powtórzono koncepcję rozłożenia odpowiedzialności na wiele podmiotów oraz wymóg wspierania interakcji pomiędzy różnymi szczeblami sprawowania rządów. To właśnie ten model zarządzania powinniśmy, jako Komitet Regionów, propagować – model oparty na sieci, w której różni partnerzy współpracują na zasadzie równości. Przy takim podejściu poszczególne poziomy władzy są sobie nawzajem potrzebne. Mam nadzieję, że przed końcem mojej kadencji uda nam się zorganizować konferencję, na której wszystkie zainteresowane strony i przedstawiciele wszystkich poziomów władz mogliby spotkać się, by pogłębić tę koncepcję sprawowania rządów. Jeśli chodzi o stosunki Komitetu z innymi instytucjami europejskimi, to – jak już wspomniałem wcześniej – zachęcam je do zawierania odnowionych i wzmocnionych partnerstw. Od momentu utworzenia Komitetu Regionów naszym najbardziej naturalnym partnerem jest Parlament Europejski. W ostatnich latach powstało wiele doraźnych partnerstw, dzięki którym Komitet Regionów może wnosić dodatkową wartość w merytoryczny zakres prac Parlamentu Europejskiego. Jestem przekonany, że powinniśmy nadal iść tą drogą. W porozumieniu z europejskimi i krajowymi stowarzyszeniami samorządów powinniśmy rozważyć, w jaki sposób możemy poprawić, a zwłaszcza pogłębić, zorganizowany dialog z Komisją Europejską, tak aby mógł on stać się niezbędnym instrumentem oceniania planów nowych strategii politycznych i ich wytycznych na etapie poprzedzającym proces legislacyjny. Wobec zmian dotyczących funkcjonowania Rady przewidzianych w traktacie lizbońskim, takich jak m.in. wprowadzenie stałego przewodnictwa, będziemy zmuszeni do zrewidowania naszych stosunków z Radą i do ułożenia ich w ramach nowego partnerstwa. Ponadto musimy na nowo określić dziedziny współpracy z Radą Europy, a dokładnie rzecz biorąc – z jej Kongresem, tak abyśmy mogli nawzajem wspierać się w swoich działaniach. Komitet uważa się także za instytucję o zasadniczym znaczeniu w zakresie komunikacji społecznej w Europie. W jaki sposób może on przyczynić się do rozpowszechniania przesłania Unii Europejskiej? Ratyfikacja traktatu lizbońskiego oraz wybory do Parlamentu Europejskiego otwierają przed Komitetem nowe możliwości na polu informowania o UE. Bardziej niż kiedykolwiek jest tu niezbędna strategia komunikacji zdecentralizowanej. Naszym zadaniem, jako przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych, jest wyjaśnienie ludziom, jak niezbędna może być Unia w rozwiązywaniu problemów, z którymi władze lokalne, regionalne i kra- REGIONY I GMINY EUROPY £ MARZEC–KWIECIEŃ 2008 jowe nie mogą sobie poradzić na własną rękę. Należy zatem docierać z informacjami do szczebla podstawowego; Komitet, czyniąc to, wnosi niezaprzeczalną wartość dodaną do informowania o UE. Rzecz jasna, w takiej strategii komunikowania szczególną rolę odgrywają media o zasięgu regionalnym. Jednak najważniejszym narzędziem komunikacji będzie i tak siła przekonywania dziesiątek tysięcy osób wybranych do samorządów lokalnych i regionalnych, z których każda może przybliżyć Europę obywatelom na swoim terenie. W tym właśnie duchu forum władz lokalnych i regionalnych OPEN DAYS, organizowane przez KR w październiku, stanie się prawdziwą platformą komunikacji zdecentralizowanej, oferującą ponad 200 imprez odbywających się równolegle na poziomie lokalnym. Janez Janša i Luc Van den Brande Nadzwyczajne posiedzenie Prezydium KR-u w Brdo oraz Dialog Terytorialny W dniach 3–4 marca 2008 r. w Brdo w Słowenii odbyło się 107. nadzwyczajne posiedzenie Prezydium KR-u oraz Dialog Terytorialny 2008. Gospodarzem obu wydarzeń była prezydencja słoweńska reprezentowana przez Ivana Žagara, ministra ds. samorządów lokalnych i polityki regionalnej. Z tej okazji Luc Van den Brande spotkał się z Janezem Janšą, premierem Słowenii. Przed nadchodzącym wiosennym szczytem Rady Europejskiej powyższe spotkania były okazją do zwrócenia uwagi na wartość dodaną wnoszoną przez miasta i regiony w przygotowywaniu i wdrażaniu unijnej strategii na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Punktem wyjścia do dyskusji i wymiany informacji między uczestnikami powyższych wydarzeń było sprawozdanie monitorujące z realizacji strategii lizbońskiej. Na posiedzeniu wiosną 2006 r. Rada Europejska zwróciła się do Komitetu Regionów z prośbą o sporządzenie takiego sprawozdania po zakończeniu pierwszej edycji Dialogu Terytorialnego. Sprawozdanie to zostało z zadowoleniem przyjęte przez Parlament Europejski. W swym sprawozdaniu KR zwraca państwom członkowskim uwagę na głębokie zaangażowanie samorządów lokalnych i regionalnych w realizację celów strategii lizbońskiej i wzywa do bardziej systematycznego włączania ich do wszystkich etapów cyklów politycznych związanych z tą strategią. Według słów Luca Van den Brande: „To zdecentralizowane władze tworzą w Europie ramy efektywnych i innowacyjnych inwestycji, które mogą przyspieszyć tworzenie miejsc pracy i podwyższać poziom kształcenia i szkolenia. Dysponują one narzędziami koniecznymi do pobudzania wzrostu i zatrudnienia”. 3 £ Numer specjalny „Miasta przyszłości” Forum „Miasta przyszłości”, 8–10 kwietnia 2008 r. Europejskie miasto XXI wieku W kontekście niedawno przyjętych przez Komisję Europejską środków na rzecz zrównoważonych źródeł energii, konsultacji prowadzonych w ramach prac nad zieloną księgą w sprawie mobilności w miastach oraz powstałego z inicjatywy Komisji Europejskiej porozumienia między burmistrzami Komitet Regionów wspólnie z DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu i DG ds. Energii i Transportu Komisji Europejskiej organizuje forum „Miasta przyszłości”. Głównym partnerem tego wydarzenia, które odbędzie się w Brukseli 8–10 kwietnia, będzie inicjatywa „Eurocities”. Od kilku już lat w Unii Europejskiej złożonej z 27 państw członkowskich znacząco wzrasta gospodarcze i polityczne znaczenie miast. Forum daje więc Komitetowi Regionów okazję, by wyraźniej ukazać wyzwania gospodarcze, społeczne i ekologiczne, którym miasta europejskie muszą stawić czoło. W tym celu konieczne jest uwzględnienie wszystkich aspektów życia miast. Dyskusje dotyczyć więc będą energetyki, mobilności w miastach, transportu i dynamiki przedsiębiorczości oraz rozwoju zrównoważonego jako zagadnienia przekrojowego. Jednym z głównych zamierzeń tego wydarzenia jest uwrażliwienie członków Komitetu Regionów na powyższą problematykę oraz ożywienie debaty związanej z porozumieniem między burmistrzami. W forum wezmą udział kluczowe podmioty, między innymi burmistrzowie albo przedstawiciele miast służących za wzór, np. burmistrz Bilbao, miasta nagrodzonego Europejską Nagrodą Przedsiębiorczości (European Enterprise Award), eksperci Komisji Europejskiej oraz stowarzyszenia i sieci sektorów zajmujących się tymi zagadnieniami. Zorganizowana zostanie także debata polityczna z udziałem komisarza europejskiego Andrisa Piebalgsa. Wymiana fachowej wiedzy i sprawdzonych rozwiązań oraz uzyskana dzięki temu interakcja wszystkich powyższych podmiotów umożliwi zaprojektowanie miasta europejskiego XXI wieku i sprostanie wyzwaniom, z którymi konfrontowane są miasta. Program Forum można znaleźć na stronach KR-u www.cor.europa.eu > Activités et événements > Forums. 4 Numer specjalny „Miasta przyszłości” £ Stawić czoło przyszłym wyzwaniom: metamorfoza dwóch miast europejskich Birmingham w Zjednoczonym Królestwie i Łódź w Polsce to miasta będące prawdziwymi wzorami do naśladowania, odkąd udało im się ożywić swoje centra i stawić czoło największym pojawiającym się wyzwaniom bez uszczerbku dla celów strategii lizbońskiej. Tygodnik „European Voice” opublikował wywiady z Albertem Borem (PSE/UK), radnym miasta Birmingham, oraz z Jerzym Kropiwnickim (PPE/PL), członkiem Komisji Rozwoju Zrównoważonego (DEVE) i Komisji Polityki Spójności Terytorialnej (COTER) w Komitecie Regionów, prezydentem Łodzi – w sprawie imponujących zmian, jakie zaszły w ich miastach. Ambitne podejście do problematyki transportu W ostatnich latach Birmingham – miasto postindustrialne – dzięki swojej różnorodności i talentom mieszkańców przeobraziło się w dynamiczny ośrodek miejski. Odrodzenie Birmingham będące rezultatem sprzeciwu wobec degradacji społecznej i ekoloAlbert Bore gicznej, której miasto to doświadczyło w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, opiera się na partnerstwie i silnym przywództwie. Zaangażowanie radnych, mieszkańców i środowisk gospodarczych umożliwiło transformację zarówno pod względem fizycznym, jak i w aspektach gospodarczych i społecznych. Międzynarodowa reputacja uniwersytetów i ośrodków badawczych usytuowanych w Birmingham, coraz liczniejsze imprezy kulturalne, a także innowacje architektoniczne są oznaką udanego przeobrażenia. Sir Albert Bore, sprawozdawca opinii KR-u w sprawie mobilności w mieście, podkreśla, że „nadszedł czas, by miasta ambitnie podeszły do problematyki transportu”. Cele strategii lizbońskiej i rozwój zrównoważony Rozwój transportu i komunikacji, jaki nastąpił w Łodzi dzięki Unii Europejskiej, przyczynił się w znacznej mierze do jej przeobrażenia. Przez wiele lat podstawę gospodarki miasta stanowił przemysł włókienniczy. Obecnie Łódź może czerpać korzyści z dogodnego położenia geograficznego w samym środku rozszerzonej Unii Europejskiej. Dawne fabryki włókiennicze zostały przekształcone w galerie handlowe, biurowce, galerie sztuki, restauracje i budynki mieszkalne. U podstaw tej transformacji leży również aktywna dynamika przedsiębiorczości. Liczne przedsiębiorstwa międzynarodowe ulokowały Jerzy Kropiwnicki się w Łodzi, zachęcone bezpośrednim kontaktem z prezydentem miasta i krótkimi procedurami administracyjnymi. „Głównym filarem naszej strategii gospodarczej jest pozyskiwanie najlepszych inwestorów zagranicznych” – wyjaśnia Jerzy Kropiwnicki. Dodaje przy tym, że środki pomocowe przyznane przez Unię Europejską zostały przeznaczone na realizację celów strategii lizbońskiej. Łódź jest skądinąd uczestnikiem platformy monitorowania procesu lizbońskiego, stworzonej przez KR. Jako miasto uniwersyteckie i wielokulturowe, będące także atrakcją turystyczną, Łódź stawia na rozwój zrównoważony, realizując wiele projektów ekologicznych, takich jak na przykład wykorzystanie wód geotermalnych jako alternatywnego źródła energii. Odrodzenie obydwu miast opiera się na źródłach energii zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju, transporcie miejskim i innowacyjnej strategii gospodarczej, a także na życiu kulturalnym i uniwersyteckim. W czasach gdy polityka europejska w coraz większym stopniu dotyczy miast, które muszą realizować coraz więcej działań ustalanych na szczeblu UE, Birmingham i Łódź zdołały się zmienić i dostosować, stawiając przy tym czoło najważniejszym wyzwaniom. Więcej informacji na temat platformy monitorowania procesu lizbońskiego dostępnych jest pod adresem: http://lisbon.cor.europa.eu. Europejskie regiony i miasta są rzeczywistymi podmiotami gospodarczymi Sprawozdanie „Europejskie regiony i miasta jako partnerzy w strategii na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”, będące odpowiedzią na wniosek z 2006 r. i towarzyszące rezolucji Komitetu Regionów „Strategia na rzecz wzrostu i zatrudnienia – jak sobie poradzić z paradoksem lizbońskim”, zostało przedłożone na wiosennym szczycie Rady Europejskiej w 2008 r. Przedstawia ono wyniki działań platformy monitorowania procesu lizbońskiego. Sprawozdanie zostało opracowane przez KR w 2006 r. w celu zbadania realizacji strategii lizbońskiej na szczeblu lokalnym i regionalnym. Uwypukla kluczową rolę regionów i miast jako podmiotów gospodarczych, a także zbieżność celów w zakresie rozwoju z celami strategii lizbońskiej oraz niezadowolenie z ich dotychczasowego udziału w zarządzaniu strategią. Europejskie regiony i miasta pragną w większym stopniu włączyć się w realizację strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu i zatrudnienia i być jak najbliżej obywateli. Aby strategia lizbońska zakończyła się sukcesem, państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne muszą już teraz dążyć do podobnych priorytetów oraz zsynchronizować swoje programy na lata 2008 – 2010. Dokumenty Komitetu Regionów Łódź REGIONY I GMINY EUROPY £ MARZEC–KWIECIEŃ 2008 Sprawozdanie Dyrekcji Prac Konsultacyjnych KR-u „Europejskie regiony i miasta jako partnerzy w strategii na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” CdR 17/2008 5 £ Numer specjalny „Miasta przyszłości” Zdaniem burmistrza Bilbao Iñaki Azkuny „możliwe jest stworzenie nowego modelu miasta” 1. Czy może nam Pan opowiedzieć o projekcie, za który otrzymał Pan Europejską Nagrodę Przedsiębiorczości (European Enterprise Award)? Jakie przyniósł on rezultaty? Chodzi o projekt rewitalizacji społeczno-gospodarczej zaniedbanych obszarów miejskich; w jego ramach władze publiczne badają możliwość przeprowadzenia proponowanych działań i przyznają dotacje oraz lokale młodym przedsiębiorcom, którzy przedstawili plany biznesowe charakteryzujące się podejściem zrównoważonym. Ma to im umożliwić ich realizację. Prace nad projektem rozpoczęto prawie sześć lat temu w dzielnicach Bilbao: la Vieja, San Francisco i Zabala, przechodzących od ponad dziesięciu lat proces dogłębnej rewitalizacji miejskiej, którym kierują wspólnie władze miejskie Bilbao, rząd baskijski i władze regionalne. bao w ciągu tych ponad dziesięciu lat: nowa koncepcja miasta zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju w wymiarze społecznym i ekologicznym, harmonijny rozwój śródmieścia i pozostałych dzielnic, sprawniejsze usługi i infrastruktura, które poprawiają jakość życia mieszkańców Bilbao oraz uprzyjemniają odwiedzającym miasto warunki pobytu. Do tego trzeba dodać entuzjazm i wytrwałość mieszkańców miasta, którzy odgrywają główną rolę w procesie przekształcania Bilbao. Wiara w przyszłość społeczeństwa obywatelskiego była równie ważna w tym procesie co klimat ścisłej współpracy wytworzony pomiędzy instytucjami publicznymi i prywatnymi. Za zezwoleniem Biura Informacji Turystycznej Bilbao Projekt polegający na przeznaczaniu lokali miejskich na działalność przedsiębiorczą umożliwił stworzenie około dwudziestu przedsiębiorstw zajmujących się w większości działalnością związaną z rekreacją, sztuką, kulturą, modą i technologią. Zaowocowało to zwiększeniem i stabilizacją zatrudnienia na tych obszarach, co doprowadziło do lepszej jakości życia w tych dzielnicach, poprawy ich wizerunku oraz wizerunku przedsiębiorstw, które tam prowadzą działalność. Pod tym względem przyznanie Europejskiej Nagrody Przedsiębiorczości jest przejawem poważnego uznania międzynarodowego dla wszystkich podmiotów, które działały na rzecz tej inicjatywy, ale przede wszystkim dla tych, którzy dzięki swemu talentowi stworzyli nowe przedsiębiorstwa i poprawili jakość życia na tych obszarach, gdzie niegdyś panowały gorsze warunki. 2. Jaka jest Pańska strategia rewitalizacji Bilbao? Muzeum Guggenheima jest niewątpliwie głównym symbolem nowego Bilbao, jednak proces rewitalizacji miasta rozpoczął się dużo wcześniej, dzięki projektom na dużą skalę, takim jak budowa metra i oczyszczenie ujścia rzecznego. Trzy podstawowe elementy jasno ukazują główne aspekty rewitalizacji, które umożliwiły przeobrażenie Bil- Komitet Regionów wspiera Europejską Nagrodę Przedsiębiorczości Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Günter Verheugen ustanowił w listopadzie 2005 r. Europejską Nagrodę Przedsiębiorczości, będącą wyrazem uznania dla inicjatyw na rzecz przedsiębiorczości na szczeblu regionalnym. W 2007 r. nagrodzono pięć inicjatyw europejskich władz lokalnych, wśród których znalazły się władze Bilbao. Tworząc miejsca pracy i zapewniając spójność, miasta są motorem działalności gospodarczej oraz ośrodkami wzrostu i innowacji. Komitet Regionów wspiera działania Komisji Europejskiej, uczestnicząc w jury konkursu oraz współorganizując ceremonię wręczenia nagród. 3. Przed miastami europejskimi stoją obecnie wyzwania gospodarcze, społeczne i ekologiczne. Bilbao uważane jest za model rozwoju zrównoważonego w zakresie rewitalizacji środowiska miejskiego. Jakich rad mógłby Pan udzielić odnośnie do tego wyzwania? Jakie są plany na przyszłość? Postępująca globalizacja, z jaką mamy obecnie do czynienia, zmusza nas do ciągłych zmian i przystosowań. W gruncie rzeczy kluczem jest tu zdolność do zmiany punktu widzenia na pewne zagadnienia. Tam, gdzie widać jedynie pozostałości dzielnic przemysłowych, należy dostrzec nowe możliwości dla miasta; tam, gdzie spotykamy się z sytuacją wykluczenia społecznego, należy zastosować nowe rozwiązania w zakresie rewitalizacji społeczno-gospodarczej z udziałem osób, które są nim dotknięte. Należy pracować wspólnie, ze wszystkimi podmiotami społecznymi, gospodarczymi i instytucjonalnymi uczestniczącymi w życiu miasta. Trzeba działać w sieci z innymi miastami, tak aby wymieniać się doświadczeniami, ale nade wszystko punktem wyjścia musi być przekonanie, że możliwe jest stworzenie innego modelu miasta i że warto walczyć o jego realizację. 6 Numer specjalny „Miasta przyszłości” £ Porozumienie między burmistrzami: europejskie miasta prowadzą walkę ze zmianami klimatycznymi Andris Piebalgs, komisarz ds. energii Miasta jako pionierzy w walce z globalnym ociepleniem Jakie są najpilniejsze działania w walce z ociepleniem klimatu? Komisja Europejska już od dłuższego czasu angażuje się w walkę ze zmianami klimatu. Nasze plany w tym zakresie na pozostały czas kadencji są nadal bardzo ambitne. Przede wszystkim zamierzamy doprowadzić do tego, by istniejące ramy prawne rzeczywiście pozwoliły osiągnąć oczekiwane rezultaty; dotyczy to prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska, racjonalizacji zużycia energii oraz pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Jeśli chodzi o energie odnawialne, Komisja 23 stycznia przedstawiła ambitną propozycję, aby do 2020 r. ich udział w całkowitym zużyciu energii osiągnął 20%. Propozycja ta wpisuje się w kompleksową strategię Komisji w zakresie energii i zmian klimatu, której celem jest otwarcie przed UE drogi do produkcji energii przy zmniejszonej emisji dwutlenku węgla. Do priorytetów Komisji należy szybkie przyjęcie nowych przepisów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych, które po raz pierwszy w historii prawa wspólnotowego będą zawierały wiążące krajowe cele, oraz system kryteriów ekologicznych, który ma zagwarantować, że stosowanie biopaliw w celu osiągnięcia założonego 10-procentowego udziału energii odnawialnych w sektorze transportu będzie zgodne z minimalnymi wymogami zrównoważonego rozwoju. W zakresie racjonalnego wykorzystania energii dysponujemy już wieloma ważnymi instrumentami prawnymi, dotyczącymi na przykład ekologicznego projektowania, budynków, kogeneracji oraz usług energetycznych. Komisja będzie uważnie monitorować wdrażanie istniejącego prawa. Aby ułatwić państwom członkowskim wprowadzanie przepisów, Komisja będzie także służyć im pomocą, między innymi realizując różnego rodzaju projekty w zakresie wymiany informacji, takie jak na przykład skoordynowane działania dotyczące dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz dyrektywy w sprawie usług energetycznych. Istotną rolę w tej dziedzinie powinny odegrać krajowe plany działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii, których celem jest ukierunkowanie i rozwijanie tych działań. Inne nowe inicjatywy Komisji to opracowanie przeredagowanej wersji dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz propozycje norm w zakresie energooszczędności oświetlenia publicznego i oświetlenia biur, REGIONY I GMINY EUROPY £ MARZEC–KWIECIEŃ 2008 urządzeń elektrycznych w trybie czuwania, zewnętrznych źródeł zasilania oraz dekoderów. Skupimy także wysiłki na kilku inicjatywach międzynarodowych zmierzających do wzmocnienia znaczenia racjonalizacji zużycia energii. Porozumienie między burmistrzami jest w tej dziedzinie przykładem, jaki dają miasta. Czego oczekują Państwo od miast sygnatariuszy porozumienia? Porozumienie między burmistrzami jest jednostronnym zobowiązaniem uczestniczących w nim miast do wykroczenia poza wspólnotowe cele w zakresie ograniczania emisji CO2. Zainteresowanie tą inicjatywą wykazało już ponad sto miast w całej Europie, w tym wiele stolic; pojawiły się już niezwykle konstruktywne propozycje, a to dopiero początek kampanii informacyjnej. Tak samo jak UE, która swoim jednostronnym zobowiązaniem do ograniczenia emisji wskazała drogę na szczeblu ogólnoświatowym, miasta, które przyłączają się do porozumienia, stają się pionierami w walce z globalnym ociepleniem. Porozumienie zrzesza obywateli europejskich, za pośrednictwem ich najbliższych, demokratycznie wybranych przedstawicieli, wokół kwestii o globalnym znaczeniu, jaką jest ochrona naszej planety. Tam, gdzie przesłanki rynkowe, ideologiczne lub historyczne ograniczają zdolność do działania na szczeblu krajowym i międzynarodowym, miasta i ich mieszkańcy są w stanie własnym zaangażowaniem pokazać, że można zmierzyć się z wyzwaniem, jakim są zmiany klimatyczne. 7 Miasta, zużywając bardzo dużo energii, są odpowiedzialne za emisję 80% gazów cieplarnianych. Obecnie do walki ze zmianami klimatycznymi włącza się władze lokalne działające przecież najbliżej obywateli. Miasta, przystępując do porozumienia między burmistrzami (inicjatywy Komisji Europejskiej), zobowiązują się do przekroczenia celu, jakim jest redukcja emisji CO2 w UE o 20% do 2020 r. Ich zaangażowanie w tej dziedzinie jest nieodzowne: Michel Delebarre, były przewodniczący Komitetu Regionów (KR), a zarazem mer Dunkierki (Francja), na uroczystościach inaugurujących porozumienie przypomniał o „kluczowej roli, jaką podmioty lokalne odgrywają w dziedzinie zrównoważonej energii i walki z ociepleniem klimatu – podkreślając, że – samorządy lokalne zajmują się zagadnieniami energii w różnych dziedzinach, czy to w odniesieniu do transportu miejskiego, oświetlenia publicznego, czy to jako właściciele budynków”. Wezwał jednak Komisję do przyjęcia podejścia otwartego i włączenie do tej inicjatywy również władz regionalnych, „które w większości państw członkowskich także są istotnymi podmiotami zajmującymi się rozwojem zrównoważonym, w tym w zakresie finansowania, a szczególnie w dziedzinach takich, jak badania i rozwój”. Badania przeprowadzone niedawno przez KR, które mogą być przydatne dla miast sygnatariuszy, wskazują na znaczenie działań regionalnych i lokalnych na rzecz łagodzenia skutków zmian klimatycznych i ochrony ludności przed nimi. Dokumenty Komitetu Regionów Opracowanie „Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i środki mające na celu zwiększenie energooszczędności, znaczny wkład samorządów lokalnych i regionalnych w walkę z globalnymi zmianami klimatu” CdR/ETU/2006 Badania te można znaleźć na stronach Komitetu Regionów: www.cor.europa.eu > Document et Publications > Etudes. Więcej informacji można uzyskać, pisząc na adres elektroniczny: [email protected]. £ Numer specjalny „Miasta przyszłości” Wyobraźmy sobie nasze miasta w przyszłości i dajmy Europie swobodnie oddychać przypomnieć sobie o równowadze w przyrodzie; nasz rozwój nie jest zgodny z zasadami rozwoju zrównoważonego, gdyż nie można go uogólnić w skali całej planety. Niemniej jednak taka tendencja zarysowuje się wszędzie na świecie. Poddając się jej, sprawiamy, że wyżej wspomniane „wyzwolenie” stopniowo staje się „uzależnieniem”: wszelkie ważne decyzje, od których zależy nasze zaopatrzenie energetyczne, podejmowane są daleko od miejsc, w których mieszkamy. Z każdą chwilą stajemy się coraz bardziej podatni na ich skutki. Nasze uzależnienie sprawia, że nie potrafimy właściwie ocenić skali tego zjawiska. A przecież taka jest rzeczywista sytuacja! Miasta i regiony jako rzeczywiste podmioty zmian – to utopia dająca się zrealizować Gérard Magnin objaśnia komisarzowi Andrisowi Piebalgsowi „matrioszkę zasady pomocniczości”: każdy poziom decyzyjny musi dążyć do tych samych celów, jeśli pragniemy osiągnąć cele energetyczne i klimatyczne. Bruksela, 29 stycznia 2008 r., inauguracja porozumienia między burmistrzami. Zagadnienia energetyczne i klimatyczne pojawiają się jako nowe tematy, gdy tylko zastanawiamy się nad przyszłością naszych miast. Choć często mówi się o nich jako o dodatkowych ograniczeniach, czyż nie są one raczej okazją do podjęcia refleksji na temat naszych miast w trosce o zapewnienie lepszej jakości życia ich mieszkańcom? Przekształćmy nasze miasta w miejsca, gdzie żyje się lepiej O ile na przestrzeni wieków ludność zasiedlała obszary znajdujące się w pobliżu źródeł energii (woda, drewno, a potem węgiel), o tyle rewolucja wynikająca ze stosowania elektryczności, a następnie ropy naftowej i gazu, całkowicie zmieniła tę sytuację. „Wyzwolone” od zależności od lokalnych źródeł energii obszary podlegają nowemu typowi rozwoju, niezależnemu od warunków naturalnych, od ograniczeń wynikających z zaopatrzenia w energię i skutków dla środowiska naturalnego. Energia, choć tak istotna, stała się anonimowa, jej źródła zaś – odległe. Niskie ceny energii były ostatecznym argumentem. Budowano więc miasta bez uwzględnienia zapotrzebowania na energię. Następnie rozbudowywano je bez ograniczeń, polegając na tanim indywidualnym transporcie samochodowym. Przy podejmowaniu decyzji trwale kształtujących miasta pominięto kwestie energetyczne. Zagadnienie przemieszczania się – nawet na duże odległości – do pracy, w poszukiwaniu rozrywek, po zakupy, do szkoły itd. stało się podstawą urbanistyki. Często kosztem jakości życia! W chwili gdy baryłka ropy naftowej kosztuje 100 dolarów – a w przyszłości może być jeszcze droższa – oraz gdy niepohamowane korzystanie z tego źródła energii ma wpływ na spójność społeczną i stabilizację na świecie, a także wobec zmian klimatycznych, ich skutków finansowych, jak również ich oddziaływania na ludzkość, pora Eksperci z komisji międzyrządowych do spraw klimatu mówią nam, że do 2050 r. musimy w Europie czterokrotnie zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Unia Europejska przyjęła cele „3 x 20”, które należy osiągnąć do 2020 r. Burmistrzowie i prezydenci miast zobowiążą się osiągnąć i przekroczyć te cele, przyjmując porozumienie między burmistrzami. Każdy, począwszy od obywateli, państwa i Unię, poprzez miasta i regiony, wie, którędy podążać. Co się za tym kryje? Wszystko, co obecnie wydaje się „nadzwyczajne”: budownictwo o bardzo niskim zużyciu energetycznym lub nawet dające pozytywny bilans energetyczny, bliskie położenie miejsca zamieszkania, pracy, centrów kulturalnych i rozrywkowych oraz centrów handlowych, możliwość przemieszczania się pieszo, rowerem bądź wygodną komunikacją miejską, znaczny udział w dostawach energii z lokalnych i odnawialnych źródeł itd. – wszystko to powinno stać się regułą. To, co dziś dopiero zaczyna działać na wyobraźnię przedstawicieli władz lokalnych, powinno stać się ogólnie stosowanymi rozwiązaniami. Czy to utopia? Z pewnością. Utopia mogąca się urzeczywistnić? Prawdopodobnie. Pomyślmy tylko, co by się stało, gdybyśmy nie obrali tego właśnie kierunku. Władze lokalne staną się ośrodkiem takiej przemiany, w przeciwnym wypadku nie będzie się ona mogła dokonać. Miasto przyszłości powstanie przy udziale obywateli, przedsiębiorstw, banków i organizacji pozarządowych. Czyż nie jest to wspaniała okazja, by Europa złapała nowy oddech, a jej obywatele ujrzeli jej nową, wzbudzającą entuzjazm wizję? Gérard Magnin, przedstawiciel generalny EnergieCités, stowarzyszenia partnerskiego forum „Villes du futur” (Miasta przyszłości) 8 Numer specjalny „Miasta przyszłości” £ Za zezwoleniem miasta Kopenhagi Przykład alternatywnego transportu miejskiego: rowery w centrum miast europejskich Rower staje się obecnie coraz bardziej powszechnym elementem krajobrazu miast europejskich dzięki rozwojowi systemów wspólnego użytkowania tego środka lokomocji. Polegają one na bezpłatnym lub związanym z pewną opłatą udostępnianiu przez miasto rowerów w celu przemieszczania się. Po pewnych nieśmiałych próbach podjętych pod koniec lat siedemdziesiątych w Danii (Kopenhaga) i we Francji (La Rochelle) zjawisko to przybrało na sile w ciągu ostatnich kilkunastu lat i obecnie dotyczy wielu miast. Przykład Danii Kopenhaga jest jednym z pierwszych miast, w których wprowadzono system alternatywnego transportu miejskiego. Władze miasta uruchomiły w 1995 r. program „Bycyklen”. Przewiduje on bezpłatne udostępnianie rowerów użytkownikom, pod warunkiem wpłacenia kaucji w wysokości ok. 2,5 euro, dofinansowanie systemu zapewniają zaś umieszczone na rowerach reklamy. System ten wyróżnia się dwiema szczególnymi cechami: rowery można użytkować wyłącznie na ściśle wyznaczonym obszarze odpowiadającym centrum Kopenhagi i są one dostępne tylko przez pewien okres roku – od marca do listopada. Obecnie do dyspozycji pozostaje prawie 2 tys. rowerów rozmieszczonych w 110 punktach w centrum miasta. Poza wytyczeniem ścieżek rowerowych pomyślano także o odpowiednim rozmieszczeniu punktów poboru i zdawania rowerów, organizując je w pobliżu węzłów przesiadkowych transportu publicznego oraz centrów handlowych, dzięki czemu miastu udało się tak zagospodarować ten obszar, by rozładować nadmierny ruch w centrum turystycznym i handlowym. Europejski entuzjazm Ten pionierski projekt znalazł naśladowców w licznych miastach Europy, które dostosowały go do wymogów lokalnych. Także Helsinki, Wiedeń, Barcelona czy Paryż „przesiadły” się na dwa kółka, ku wielkiemu zadowoleniu mieszkańców i turystów. Entuzjazm ten bierze się zarówno z różnorodności modeli współużytkowania zaproponowanych mieszkańcom, jak i z przywiązania użytkowników do tego środka lokomocji. Istnieje wiele modeli współużytkowania rowerów. W niektórych miastach inicjatywa wychodzi od stowarzyszeń i jest oparta na bezpłatnym użytkowaniu. Jednak w większości wypadków udostępnienie rowerów wiąże REGIONY I GMINY EUROPY £ MARZEC–KWIECIEŃ 2008 się z ofertą handlową, obejmującą płatną rezerwację lub umieszczenie reklamy. Opłatami nie zawsze obciążony jest użytkownik. Usługa może być bezpłatna, pod warunkiem uiszczenia kaucji, lub związana z opłatą. Zainteresowane miasta mogą zlecić zarządzanie infrastrukturą systemu prywatnej firmie lub też zarządzać nią we własnym zakresie. Po ustanowieniu systemu współużytkowania rowerów okazuje się, że mogą z niego korzystać bardzo różne osoby. Ta forma transportu jest atrakcyjna zarówno dla mieszkańców, którzy w ten sposób dojeżdżają do pracy, jak i dla turystów, którzy korzystają z dostępności rowerów w celu poruszania się po mieście własnym rytmem. Wieczorami i podczas weekendów rowery zastępują komunikację miejską, kiedy kończy ona kursowanie. W porównaniu z tradycyjnymi środkami transportu miejskiego rower w mieście uważany jest za indywidualny środek lokomocji oferujący szereg korzyści: nie powoduje prawie w ogóle hałasu, jest przyjazny dla środowiska, przyczynia się do zmniejszenia korków w centrach miast i łagodzi problemy związane z parkowaniem. Dokumenty Komitetu Regionów Projekt opinii KR-u opracowany przez Alberta Bore’a (PSE/UK) w sprawie: „W kierunku nowej kultury mobilności w mieście” CdR 236/2007 Debata na temat mobilności miejskiej Komisja Polityki Spójności Terytorialnej (COTER) zainicjowała nową debatę na temat przedstawionego przez Alberta Bore’a projektu opinii w sprawie zielonej księgi: „W kierunku nowej kultury mobilności w mieście”, przewidzianej do przyjęcia na sesji plenarnej w dniach 9–10 kwietnia br. Sprawozdawca zwrócił uwagę na fakt, że „wprawdzie za politykę transportową odpowiadają władze lokalne i regionalne, potrzeba jednak szerszej perspektywy na szczeblu UE, np. w odniesieniu do zanieczyszczenia środowiska i zatorów komunikacyjnych na obszarach miejskich” oraz że „licznie zgłoszone poprawki stanowią odzwierciedlenie debaty politycznej”. Prace komisji miały na celu poprawę projektu opinii i uwzględnienie wszystkich uwag, m.in. takich jak zgłoszone przez miasta niemieckie, które w lutym przyjęły dokument, popierający liczne propozycje zawarte w zielonej księdze, odrzucając przy tym kategorycznie ewentualne prawodawstwo w tym zakresie na szczeblu europejskim. 9 £ Komunikacja zdecentralizowana W kierunku zdecentralizowanego instrumentu komunikacji skoordynowanego na poziomie państw członkowskich Claus Sorensen, dyrektor generalny DG ds. Komunikacji w Komisji Europejskiej Komitet Regionów wspólnie z Dyrekcją Generalną ds. Komunikacji (DG COMM) Komisji Europejskiej zorganizował w poniedziałek 4 lutego spotkanie wszystkich szefów przedstawicielstw Komisji Europejskiej w państwach członkowskich oraz przedstawicieli rządów z przewodniczącymi delegacji krajowych w KR-ze oraz z głównymi stowarzyszeniami reprezentującymi władze regionalne. Spotkanie to – dowód zdolności KR-u do mobilizacji sieci władz lokalnych i regionalnych – było okazją do podkreślenia wartości współpracy międzyinstytucjonalnej w dziedzinie rozpowszechniania informacji o Europie. Luc Van den Brande, przewodniczący Komitetu Regionów, oświadczył, że „informowanie o Europie powinno odbywać się w ramach wspólnego podejścia”. Wiele wydarzeń złoży się na powodzenie tego dialogu. Pierwszym z nich będzie trzecie doroczne forum w sprawie komunikacji w dniach 17–19 czerwca br. Z kolei w trakcie OPEN DAYS, Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast (6–9 października 2008 r.), odbędzie się przeszło 200 zdecentralizowanych imprez w regionach partnerskich. W ramach współpracy przewidziano także monitorowanie i wymianę wzorcowych rozwiązań pod koniec 2008 r. Informacje o imprezach zdecentralizowanych w ramach OPEN DAYS 2008 znajdują się na stronie internetowej http://ec.europa.eu/regional_policy/ conferences/od2007/index.cfm > Going local. W swym wystąpieniu przedstawił również własne priorytety w zakresie komunikacji: „Powinniśmy odtąd kłaść nacisk na wpływ podjętych decyzji na codzienne życie obywateli oraz na możliwości i korzyści, jakie daje im Europa. Musimy nieść przesłanie, że Europa jest częścią naszej codzienności”. Jego zdaniem Komitet Regionów odgrywa w tej dziedzinie kluczową rolę: „Członkowie Komitetu Regionów są, ze względu na pełnioną funkcję i na ich dostrzegalną obecność na szczeblu lokalnym, w idealnej sytuacji, by pomóc Europie w rozpowszechnianiu jej przesłania”. Inicjatywa ta jest pierwszym etapem procesu współpracy w dziedzinie informowania i komunikacji zdecentralizowanej. Celem kontynuowania prac uczestnicy zostali poproszeni o wspólne przygotowanie, po spotkaniu, skoordynowanych planów inicjatyw na szczeblu państw członkowskich i regionów. 10 Galeria zdjęć £ Przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso i przewodniczący Komitetu Regionów Luc Van den Brande podczas sesji plenarnej Komitetu Regionów 6 lutego. Wspólne zdjęcie: czterech przewodniczących grup politycznych Komitetu Regionów: Isodoro Gottardo (PPE), Mercedes Bresso (PSE), Flo Clucas (ALDE) i Paul O’Donoghue (UEN-AE) pomiędzy Lukiem Van den Brande (po prawej) i Michelem Delebarre’em, pierwszym wiceprzewodniczącym Komitetu Regionów (po lewej). Premier rządu walijskiego Rhodi Morgan, przewodniczący Komitetu Regionów Luc Van den Brande, chargé d’affaires USA przy UE Larry Wohlers i radny miasta Newport Bob Bright z pucharem Ryder Cup, jednym z najsłynniejszych trofeów sportowych świata, atrakcji przyjęcia zorganizowanego 25 lutego w KR-ze. Newport w Walii będzie gospodarzem tego turnieju golfowego w 2010 r. REGIONY I GMINY EUROPY £ MARZEC–KWIECIEŃ 2008 11 £ Kronika sukcesu Regiony i Gminy Europy – nr 59 Redaktor naczelny: Christian Gsodam Zdjęcia: Dział Mediów, Komunikacji i Stowarzyszeń KR, Biuro Informacji Turystycznej Bilbao oraz Urząd Miejski Kopenhagi Opracowanie graficzne: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Luksemburg) Komitet Regionów Dział Mediów, Komunikacji i Stowarzyszeń Rue Belliard 101 B-1040 Bruxelles Tel. + 32 (0) 2 282 21 55 Faks: + 32 (0)2 282 20 85 Internet: http://www.cor.eu.int EUWT Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej to nowy europejski instrument, który umożliwia samorządom lokalnym i regionalnym z różnych państw członkowskich powoływanie do życia ugrupowań współpracy posiadających osobowość prawną. Utworzone z myślą o ułatwieniu zarządzania projektami transgranicznymi, transnarodowymi i regionalnymi, dotyczącymi na przykład rozwoju gospodarczego, ochrony środowiska, mobilności czy usług zdrowotnych, EUWT jest owocem międzyinstytucjonalnej współpracy politycznej. Idea ta wyszła od KR-u i jej urzeczywistnienie stanowi konkretny przykład wpływu Komitetu na program polityczny Unii Europejskiej. Poniżej trzy osobistości przedstawiają swoje zdanie na temat tego sukcesu. „Regiony i Gminy Europy” to biuletyn informacyjny Komitetu Regionów wydawany przez Dział Mediów, Komunikacji i Stowarzyszeń. Treść biuletynu niekoniecznie oddaje stanowisko i opinie instytucji Unii Europejskiej. Instytucje Unii Europejskiej i osoby działające w ich imieniu nie odpowiadają za ewentualne niewłaściwe wykorzystanie informacji zawartych w biuletynie. Dostępny w siedmiu językach. Biuletyn w formie pliku PDF jest również dostępny pod adresem: www.cor.europa.eu > Prasa > Regiony i Gminy Europy. © Wspólnoty Europejskie, 2008 Printed in Belgium „Moim zdaniem EUWT stanowi odpowiednią strukturę instytucjonalną, aby stawić czoło wyzwaniom globalizacji, przemian demograficznych i zmian klimatycznych. Wierzę w ten bardziej elastyczny model zarządzania i w jego potencjał. Samorządy terytorialne bardzo chciały powstania tego instrumentu: trzeba teraz uwzględniać jego strategiczne znaczenie w polityce spójności. Komitet Regionów musi dziś pełnić rolę katalizatora i sprawić, by EUWT było znane i wykorzystywane”. Mercedes Bresso, przewodnicząca regionu Piemont (PSE/IT) i sprawozdawczyni w sprawie projektu opinii z inicjatywy własnej „EUWT – Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej: nowy impuls dla współpracy terytorialnej w Europie”. EUWT w praktyce Dalsze informacje o EUWT na stronie internetowej: www.cor.europa.eu/egtc.htm. „Utworzona 28 stycznia 2008 r. eurometropolia Lille-Kortrijk-Tournai jest pierwszym EUWT w Europie. Obejmuje swoim zasięgiem 2 mln mieszkańców i 3550 km2 terytorium położonego w 145 gminach francuskich i belgijskich oraz skupia 14 publicznych organów krajowych, regionalnych, subregionalnych i międzygminnych. Ambicją tej policentrycznej eurometropolii trzech kultur i dwu narodów jest stać się modelem testowym i wzorem integracji europejskiej. Widzę dziś konkretne rezultaty siedemnastu lat działania na rzecz współpracy transgranicznej. Było to trudne przedsięwzięcie i pojawiło się wiele przeszkód. Jednak w całym tym okresie nawet w najtrudniejszych momentach nigdy nie wątpiłem we wspólne zaangażowanie i chęć osiągnięcia celu”. Pierre Mauroy, przewodniczący obszaru metropolitalnego związku gminnego Lille i przewodniczący „Eurometropolii” Dokumenty Komitetu Regionów Analiza „Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej – EUWT” CdR 117/2007 Opinia KR-u przygotowana przez Hansa Niessla (PSE/AT) w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia europejskiego ugrupowania współpracy transgranicznej CdR 62/2004 fin Opinia KR-u przygotowana przez Antona Romboutsa (PPE/NL) w sprawie: „Strategia promowania współpracy transgranicznej i międzyregionalnej w rozszerzonej UE – podstawowy dokument zawierający wskazówki na przyszłość” CdR 181/2000 Państwa reakcje i komentarze: [email protected] QG-AA-07-059-PL-C Od czasu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 5 lipca 2006 r. Komitet Regionów angażuje się, by wspierać jego wdrażanie i tworzenie EUWT. W dniu 28 stycznia ubiegłego roku powstało pierwsze EUWT – eurometropolia Lille-Kortrijk-Tournai – a 2008 r. zapowiada się jako przełomowy dla tego nowego instrumentu współpracy. Po spotkaniach grupy ekspertów – 17 stycznia w Brdo w Słowenii oraz 11 marca w Brukseli – której KR powierzył zadanie oceny postępów w tworzeniu EUWT w państwach członkowskich oraz ułatwiania dzielenia się doświadczeniami, na 19 czerwca przewidziano duże spotkanie międzyinstytucjonalne. Konferencja ta zostanie zorganizowana przez KR i Komisję Europejską, przy udziale prezydencji słoweńskiej oraz Parlamentu Europejskiego. Jej celem jest omówienie głównych problemów związanych z tworzeniem EUWT oraz zachęcenie zainteresowanych podmiotów do wymieniania się poglądami i doświadczeniami w tej dziedzinie. Ponadto KR opublikuje w tym roku nową analizę dotyczącą strategii wdrażania. „EUWT ułatwia i promuje współpracę transgraniczną, transnarodową i regionalną. Stanowi jedyny w swoim rodzaju nowy instrument prawny, ponieważ umożliwia zgrupowanie samorządów z różnych państw członkowskich. Komitet Regionów był jednym z głównych propagatorów EUWT i nadal będzie pełnił ważną rolę, dokonując analiz, zapewniając specjalistyczną wiedzę i prowadząc działania informacyjne”. Danuta Hübner, komisarz ds. polityki regionalnej