stona 9

band. Nie tylko wyłapywali sprawców
przestępstw, ale potrafili także zdusić
w zarodku spiski i przestępstwa. Ich
postępowanie wyróżniało się twardością i stanowczością.
Po rewolucji francuskiej policji papieskiej doszło nowe zadanie – walka ze
sprzysiężeniami rewolucyjnymi. Wtedy
to powołano do życia formację, do tradycji której współczesna żandarmeria
nawiązuje już bezpośrednio. 14 lipca
1816 r. walkę o porządek w Państwie
Kościelnym rozpoczęli papiescy karabinierzy. Tworzyli oni dwa pułki. Oddziały piesze i szwadrony konne karabinierów pełniły służbę w Rzymie oraz
we wszystkich prowincjach Państwa
Kościelnego. Liczebność nowej formacji
wynosiła 2280 ludzi.
Karabinierzy zanotowali na swoim
koncie wiele sukcesów w walce z tajnymi związkami wywrotowymi, ale także
z odrodzonym bandytyzmem. Do bardziej spektakularnych należy niewątpliwie ujęcie legendarnego bandyty
Gasparone. Ze wzglądu na paramilitarny charakter oddziały te były używane
także do obrony Państwa Kościelnego.
W nowej rzeczywistości
Żandarmeria przetrwała katastrofę
brutalnej likwidacji Państwa Kościelnego przez wojska Królestwa Włoch
w 1870 r. W walkach osłonowych nad
granicami państwa odegrała znaczącą
rolę. Niestety, w nowej sytuacji politycznej korpus został zredukowany do
niespełna 100 ludzi, nadal jednak wiernie służył kolejnym papieżom, którzy
ogłosili się więźniami Watykanu.
Gdy w 1929 r. papież Pius XI podpisał
z Włochami Pakty Laterańskie i powsta-
ło suwerenne Państwo Watykańskie,
ilość żandarmów zwiększono do 150
osób. Wzrosła także ich rola gwaranta
bezpieczeństwa Ojca Świętego, szczególnie w latach II wojny światowej.
Żandarmeria nie tylko strzegła porządku w Watykanie, ale ubrana we
wspaniałe mundury uświetniała także
uroczystości papieskie.
Nadszedł jednak dzień 14 września
1970 r. Papież Paweł VI wykonał gest
„rozbrojenia się” i rozwiązał Gwardię
Szlachecką oraz Palatyńską, a żandarmerię przekształcił w policję. Odtąd
o porządek w Watykanie troszczył się
„Corpo di Vigilanza”. 130 strażników –
Vigili podlegało inspektorowi generalnemu. Dla funkcjonariuszy stworzono
stopnie służbowe: Agenti, Agenti scelti,
Assistenti i Vice -Assistenti.
1 lutego 2002 r. rozpoczął się nowy
rozdział w życiu oddziałów policyjnych
Watykanu. „Corpo di Vigilanza” został
przemianowany w „Corpo della Gendarmeria dello Stato della Città del Vaticano” – Korpus Żandarmerii Państwa
– Miasta Watykańskiego. W uzasadnieniu podano, że w nazwie korpusu
wyraźnie musi być wyrażona „natura
i wielość zadań” formacji.
Powrót do starej nazwy wzbudził
u żandarmów także nadzieję, że będą
mogli używać starych wzorów umundurowania. I rzeczywiście, od czasu do
czasu można zobaczyć żandarmów we
wspaniałych mundurach, sprzed 1970
r. w wersjach „gran gala” i „gala”. Na
co dzień jednak pełnią swe obowiązki
w mniej barwnych, ale za to wygodniejszych, nowoczesnych mundurach.
Do niedawna były to granatowe uniformy policyjne, z czapką z daszkiem,
nad którym widniał papieski emblemat
i barwy stolicy papieskiej. Ostatnio zostali przemundurowani w uniformy
nowego wzoru. Po raz pierwszy wystąpili w nich 29 czerwca 2008 r. Na jego
letnią wersję składa się granatowe nakrycie głowy typu kepi z czarnym kordonkiem oraz herbem formacji – metalowym dla podoficerów i wyszywanym
dla oficerów, biała koszula z krótkim
rękawem z epoletami, rozpięta pod
szyją (krawat tylko w mundurze galowym) i granatowe spodnie z czarnymi
lampasami (3-centymetrowej szerokości dla podoficerów, 1-centymetrowej
szerokości dla oficerów) oraz czarne
skórzane buty.
Jako broń osobistą żandarmi noszą pistolet, beretta automatica kalibru
7,65.
Papieska policja, a potem żandarmeria liczyła do niedawna 130 osób.
Ostatnio w związku z powierzeniem
tej formacji nowych zadań liczba funkcjonariuszy wzrosła. Komendantem
jej jest Domenico Giani. Przed nim, tj.
do 3 czerwca 2006 r., policją, a potem
żandarmerią watykańską ponad 40 lat
dowodził Camillo Cibin. To właśnie
on pochwycił zamachowca Alego Agcę
w czasie zamachu na Jana Pawła II na
Placu Św. Piotra w 1981 r. Poprzednik
Gianiego słynął także z doskonałej kon-
W nowych mundurach
dycji fizycznej. Już jako osiemdziesięciolatek potrafił dotrzymać kroku pojazdowi papieskiemu i mimo wysiłku na jego
czole nie można było zobaczyć kropli
potu. Dobra reklama dla formacji!
29 września br. podczas uroczystości
ku czci patrona – Archanioła Michała,
w których wziął udział Ojciec Święty
Benedykt XVI, żandarmeria watykańska otrzymała nowy sztandar. W tym
dniu wszedł w życie także nowy regulamin formacji. Oficjalnie poinformowano także, że zostanie ona przyjęta do
Interpolu.
Adam Kowalik
ye Leanto 3 (20) 2008 – st. 9