Kształtowanie postaw etycznych u dziecka

Transkrypt

2012-12-13
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Kształtowanie postaw etycznych
u dziecka
Sylwia Wcisło i Joanna Banaś
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania
8 listopada 2012 r.
EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
„Sumienie to coś więcej, niż obawa, że ktoś
widzi, to obawa, że sam nie zapomnę„
S.Garczyński
1
2012-12-13
ETAPY ROZWOJU MORALNEGO
WG NORMANA BULLA
(w odniesieniu do teorii J.Piageta)
Anomia moralna
• Charakteryzuje się brakiem jakiejkolwiek
świadomości i motywacji moralnej,
• dziecko działa na rzecz zaspakajania
własnych potrzeb.
2
2012-12-13
Heteronomia moralna
Normy, jakimi kieruje się dziecko pochodzą
z zewnątrz, od rodziców, nauczycieli,
autorytetów. Dziecko, zakłada że są one
dane z góry i raz na zawsze, są trwałe,
niezmienne i nie można ich modyfikować, bo
ktoś z zewnątrz wymaga bezwzględnego ich
przestrzegania.
MŁODSZY WIEK SZKOLNY (5-7 r.ż)
Socjonomia moralna
Dziecko odkrywa, że zasady postępowania
mogą być ustalone w grupie społecznej.
Naczelnym motywatorem zachowań i
wyborów staje się uzyskanie jej aprobaty lub
lęk przed odrzuceniem przez nią To już
wysoki poziom rozwoju moralnego, ale
jeszcze nie jego najdojrzalsza postać.
DRUGA FAZA OKRESU WCZESNOSZKOLNEGO
3
2012-12-13
Automomia moralna
• To stadium, w którym najistotniejszą role
odgrywa wewnętrzne przekonanie jednostki o
słuszności stosowanej zasady i własnego
postępowania niezależnie od opinii innych
ludzi lub od sankcji zewnętrznych.
• Poznawane normy są analizowane,
interpretowane i przyjmowane z akceptacją lub odrzucane.
Wykracza poza okres wczesnoszkolny
DOJRZAŁOŚĆ MORALNA
• Wymaga dokonywania
samodzielnych wyborów i brania
za nie odpowiedzialności
• Człowiek sam staje się źródłem
zasad i przepisów moralnych
4
2012-12-13
Wychowanie moralne obejmuje
• Wzbudzanie pożądanych postaw
i zachowań
• Dokonywanie trafnej oceny i umiejętność
rozróżniania „dobra od zła”
• Kształtowanie wrażliwości moralnej
• Internalizację norm i wartości
Czynniki kształtujące lub
hamujące rozwój moralny
• czynniki bezpośrednie – związane z
relacjami międzyludzkimi
• czynniki pośrednie, ogólnokulturowe.
5
2012-12-13
Rodzina jako czynnik bezpośredni
• Dostarczanie wiedzy na temat norm i zasad
życia społecznego
• Stosunek rodzica do wartości i ustalanych zasad
• Prawidłowe zasady postępowania rodziców
• Uwzględnianie nie tylko kary za przewinienia ale
również nagrody za respektowanie norm
• Wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za
drugiego człowieka
• Atmosfera i klimat panujący w rodzinie
• Konsekwencja i opanowanie
POSTAWA
• CZYNNIK BEHAWIORALNY
• CZYNNIK POZNAWCZY
• CZYNNIK EMOCJONALNY
6
2012-12-13
Lęk dezorganizuje rozwój
moralny
•
•
•
•
tłumi wrażliwość na drugiego człowieka,
zawęża świadomość
wyzwala agresję
powoduje też nadmierną uległość wobec
władzy, norm społecznych nie dopuszczając do
autentycznego przeżycia wartości
• ogranicza samokontrolę i rozumienie intencji
Minimalizowanie lęku
• czynnikiem, który zmniejsza lęk jest
łagodna więź emocjonalna,
• postawa nie oceniająca a akceptująca,
• okazywanie zainteresowania dzieckiem
i jego problemami,
• oraz gotowość przyjęcia punktu widzenia
dziecka.
7
2012-12-13
• Kara w tradycyjnym rozumieniu ( kara
cielesna, krzyk, odebranie przywilejów)
prowadzi do nikąd i przeszkadza w
rozwoju sumienia dziecka.
• Kiedy karzemy dziecko, odbieramy mu
szanse przyjrzenia się sobie samemu.
• Tak zastosowana kara zbyt łatwo uwalnia
od poczucia winy- dziecko czuje że
„zapłaciło” już za swój występek.
8
2012-12-13
Wyznaczanie granic/ ustalanie
zasad
• Dzieciom są potrzebne jasne, przejrzyste
reguły.
• Chcą wiedzieć, jakie zachowania
akceptujemy, a jakie nam się nie podobają
• Ta jasność buduje w nich poczucie
bezpieczeństwa.
• DEZAPROBATA, GNIEW RODZICÓW
SĄ WYSTARCZAJĄCYM HAMULCEM,
POD WARUNKIEM, ŻE ODNOSZA SIĘ DO
KONKRETNEGO CZYNU, A NIE DO
DZIECKA NP.
• „Jestem zła, bo stłukłaś moją filiżankę”
Zamiast
„ Jesteś niedorajdą”
9
2012-12-13
• W reakcji na łamanie przez dziecko zasad
nie należy wdawać się w sprzeczkę czy
rozległą argumentację.
• Złamanie danego ustalenia w naturalny
sposób pociąga za sobą konsekwencję
regulaminową
• W stosowaniu konsekwencji obowiązuje
zasada:
„MINIMUM SŁÓW, MAKSIMUM CZYNÓW”
10
2012-12-13
Metoda wyciągania
konsekwencji
1. POINFORMUJ
2. ZASTOSUJ KOMUNIKAT „JA”
3. PRZEDSTAW ZASÓB- (co się stanie/nie
stanie jeśli...)
4. WYKONAJ KROK 3
5. DAJ DZIECKU ODCZUĆ
KONSEKWENCJĘ
Wskazówka
• Dziecko potrzebuje pomocy we wskazaniu
mu, jak może naprawić zło, i przebaczenia
• Słowo „przepraszam” musi oznaczać:
„wiem, co zrobiłam źle, żałuję tego i chcę
zmienić swoje zachowanie”
11
2012-12-13
ZASADY WSPIERAJĄCE
KSZTAŁTOWANIE POSTAW
• zasada akceptacji
• zasada wiarygodności, czyli postępować tak jak się
mówi
• zasada poszanowania intymności
• zasada równych zobowiązań, czyli wypełniamy swoje
zobowiązania i egzekwujemy od dzieci wypełnienia
swoich
ZASADY WSPIERAJĄCE
KSZTAŁTOWANIE POSTAW
• zasada stabilności (można przeciwstawiać
chaotyczności dziecka dobrze zorganizowane życie
rodzinne np.: regularne posiłki, ale również stabilne
przekonania moralne, niechwiejna postawa
• zasada prośby (nie rozkaz, lecz stanowcza prośba)
• zasada konsekwencji
• zasada otwartości na informacje (także na krytykę,
prośba o radę i pomoc)
• zasada humoru
• zasada współdecydowania
12
2012-12-13
Pamiętaj...
• Miłość nie obwarowana żadnymi
warunkami jest nadrzędnym prawem
dziecka.
• „Kocham Cię i nie zgadzam się na to co
robisz”
• Kocham Cię i nie pozwalam na pewne
zachowania”
Dziękujęmy za uwagę
13

Kształtowanie postaw etycznych u dziecka

Transkrypt

Podobne dokumenty

"Jak zarządzać projektem?", Bartosz Majewski, 29.02.2012 r

Od narodzin do starzenia się produktu

UEP_wyznaczanie celów - Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Czy opłaca się być eko? - Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Lista uczelni

Od narodzin do starzenia się produktu

Myśleć ekonomicznie - Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy