Józef Bergier

Turystyka i Rekreacja
Toni 1/2005
Józef B ergi er
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Papieża Jana Pawła II
w Białej Podlaskiej
Czas wolny przedsiębiorców z wybranych powiatów
województwa lubelskiego
Free time spent by entrepreneurs from chosen administrative districts
of lubelskie proyince
Summary
It reąuires a constant observation how various people of different professions spend
their free time. It is believed that the way of spending one's leisure time denotes the style of
living. In this thesis the research has been carried out on the group of local entrepreneurs from
lubelskie province. The results of the research arę as follows:
they do not have enough free time,
- they prefer to spend their free time with their families or practicing some sports,
- in practice, however, passive forms of spending one's free time dominate,
- regular participation in such activities as jogging, cycling or going for a walk has been
stated,
as far as going on holidays is concerned, they choose places and resorts in the country.
Wstęp
W okresie gospodarki wolnorynkowej, która wyznacza coraz intensywniejsze wyzwania
przed różnymi grupami zawodowymi częściej rozważamy sposoby spędzania czasu wolnego,
pozostającego po spełnieniu naszych obowiązków. Przyjmuje się, iż osoby pracujące
fizycznie częściej korzystają z biernych form wypoczynku, a pracujące intelektualnie z
czynnych form. Ciekawym wydaje się sposób spędzania czasu wolnego przez szczególną
grupę zawodową, jaką są osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Dostrzegając rolę czasu wolnego stwierdza się, że określa on jakościowy wymiar życia
człowieka.
Przeglądu badań nad czasem wolnym Polaków dokonali Toczek - Werner, Sołtysik [5],
a z wykorzystaniem go podczas wyjazdów turystycznych Łaciak [4].
Materiał i metoda
Badania przeprowadzono w 2004 roku wśród 163 przedsiębiorców lokalnego
środowiska prowadzących różnorodną działalność w wybranych miejscowościach powiatu
bialskiego, janowskiego i włodawskiego z terenu województwa Lubelskiego, które stanowią
fragment szerszych badań nad sposobami spędzania czasu wolnego wśród różnych grup
zawodowych [l, 2, 3].
Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, który obejmował zagadnienia czasu
wolnego przedsiębiorców w 2003 roku z wykorzystaniem go na udział w zajęciach
rekreacyjnych i uczestnictwa w turystyce.
177
178
Wyniki badań
l. Ilość czasu wolnego przedsiębiorców
Badania nad czasem wolnym przedsiębiorców wykazały, iż tylko 28,% respondentów
uważa go za wystarczający, natomiast aż 67,5% określa go jako zbyt mały. Na fakt braku
czasu wolnego wskazało 4,5% badanych (Ryć. 1).
D 4,5%
• 28,0%
H wystarczająca
• zbyt mała
D nie dysponowałem
czasem wolnym
67,5%
Rycina 1: Ilość czasu wolnego przedsiębiorców
2. Zaspakajane potrzeby w czasie wolnym
Najmniejsza grupa przedsiębiorców - 66,1% czas wolny przeznacza na bycie z rodziną.
Duży odsetek wykorzystuje go na aktywność ruchowa - 62,7%, odpoczynek (sen) przeznacza
go - 44,9%, i rozwój własnych zainteresowań - 28,1%. Tylko, co 10-ty badany wskazał na
izolację od codziennego życia - 11,2%, rozwój intelektualny - 10,8% i na regenerację sił 8,1% (Ryć. 2).
% l
66,1%
62,7%
44,9%
28,1%
bycie z rodziną
aktywność
ruchowa
odpoczynek
(sen)
rozwijanie
zainteresowań
11,2%
10,8%
izolacja
rozwój
intelektualny
Rycina 2: Zaspokajane potrzeby w czasie wolnym
1,1%
regeneracja sil
179
3. Aktywność turystyczna
Przedsiębiorcy aktywnie uczestniczą w wyjazdach tury stycznych, głownie
krótkookresowych krajowych - 65,6%, chętnie też korzystają z wyjazdów
długookresowych: krajowe 52,7%, zagraniczne 36,7%. Tym samym można stwierdzić, że
obiegowe określenie o modzie przedsiębiorców na wyjazdy za granicę, nie zawsze jest
prawdziwe. Stosunkowo rzadziej korzy stają z wyjazdów zagranicznych krótkookresowych 28,8%, co wydaje się być nieco zaskakujące biorąc pod uwagę możliwość sąsiedzkich
wyjazdów, także w celach handlowych na pobliską Białoruś (Ryć. 3). Warto zauważyć, że
wśród Polaków w 2003 roku z wyjazdów turystycznych krótkookresowych za granicę
korzystało 40% prywatnych przedsiębiorców Łaciak [4].
60,1%
52,9%
53,2%
49,5%
49,3%
42,0%
32,9%
0,0%
oglądanie TV, komputer
czytanie książek, prasy
aktywność ruchowa
kino, teatr
Ibardzo często D czasami
Rycina 3: Uczestnictwo w zajęciach rekreacyjnych
4. Sposoby organizacji wyjazdów
Wyjazdy turystyczne organizują przedsiębiorcy głównie sami - 66,2%, przez
znajomych - 32,3%, biura podróży - 26,45. Organizacje wyjazdów przez zakłady pracy
cechuje najniższy wskaźnik- 16,7%, co jest zjawiskiem funkcjonującym w naszym kraju od
kilkunastu lat (Ryć. 4).
„/
65,6%
•
52,7%
36,7%
28,8%
lllllllllll
lllllillllill
1
krajowe
krótkookresowe
krajowe
długookresowe
zagraniczne
krótkookresowe
Rycina 4: Aktywność turystyczna
zagraniczne długookresowe
180
5. Uczestnictwo w zajęciach rekreacyjnych
W trakcie wyjazdów turystycznych długookresowych wykazano uczestnictwo
przedsiębiorców w zajęciach rekreacyjnych z uwzględnieniem bardzo częstego oraz tylko
czasami w nich uczestnictwa. Najczęstszym wyborem okazało się oglądanie telewizji i
korzystanie z komputera - 52,9%, oraz czytanie książek i prasy - 49,5%.
Na bardzo częste korzystanie z aktywności ruchowej wskazał, co trzeci przedsiębiorca 32,9%. Tylko czasami w aktywności ruchowej uczestniczyło aż - 60,1%. Te dane wyraźnie
wskazują na zbyt małą aktywność ruchową tej grupy zawodowej. W przypadku czytelnictwa
wskaźnik ten wyniósł 53,2%, wyjść do kina, teatru - 49,3%, a oglądania telewizji i
korzystania z komputera - 42,0% (Ryć.5).
66,2%
32,3%
26,4%
16,7%
samodzielnie
znajomi
biuro podróży
zakład pracy
Rycina 5: Sposoby organizowania wyjazdów turystycznych
6. Uprawiane rodzaje rekreacji ruchowej
Wśród najczęściej wskazanych zajęć ruchowych wymieniano: spacery, bieganie i jazdę
na rowerze. Znacznie skromniej „wygląda" systematyczne uczestnictwo tj. 2 razy w tygodniu:
bieganie - 36,2%, jazda na rowerze - 35,0%, spacery - 31,3%.
Wnioski
Z analizy wyników badań nad czasem wolnym oraz korzystania z turystyki i rekreacji
podczas wyjazdów długookresowych lokalnych przedsiębiorców wynikają następujące
wnioski:
1. Ilość czasu wolnego przedsiębiorców w ich opinii jest zbyt mała - 67,5%, jedynie
grupa 28,0% uznała ją za wystarczającą.
2. Najczęściej wskazują w czasie wolnym zaspokojenie potrzeby bycia z rodziną 66,1% oraz aktywności ruchowej - 62,7%.
3. Dominującym w czasie wolnym okazało się oglądanie telewizji i praca z komputerem
- 52,9%, czytanie książek i prasy - 49,7%. Na bardzo częste korzystanie z aktywności
ruchowej wskazało - 32,9%.
4. Systematyczne uczestnictwo w zajęciach ruchowych stwierdzono głównie w takich
zajęciach jak: bieganie, jazda na rowerze i spacery.
r
181
5. Chętnie korzystają z wyjazdów turystycznych, głównie krótkookresowych w kraju 65,5% oraz długookresowych w kraju - 52,7%, rzadziej wskazują wyjazdy za granicę.
Wyjazdy turystyczne organizuj ą głównie sami - 66,2%.
Piśmiennictwo
1. Bergier J. 2005: Aktywność turystyczna przedsiębiorców miasta Biała Podlaska. Maszynopis, Uniwersytet
Rzeszowski
2. Bergier J., Bergier B. 2004: Aktywność turystyczna studentów z wybranych uczelni w wyjazdach
krótkookresowych. W: Jalinik M. [red.] Marketing produktów turystycznych, Politechnika Białostocka
3. Bergier J., Bergier B., Kubińska Z. 2005: Czas wolny przedsiębiorców z Białej Podlaskiej i jego
wykorzystanie. W: Promocja zdrowia w hierarchii wartości. ANNALES Universities Marie Curie Skłodowska. Sectio D. Medicina Vol. L X. Supl.. XVI, N1, Lublin
4. Łaciak J. 2004: Uczestnictwo Polaków wyjazdach turystycznych w 2003 roku. Instytut Turystyki. Warszawa
5. Toczek-Werner S., Sołtysik M. 2002: Przegląd polskich badań nad czasem wolnym po roku 1989. Człowiek
j Ruch, nr 2, Wrocław