Plik źródłowy - Urząd Gminy Zakrzówek

Transkrypt

WÓJT GMINY ZAKRZÓWEK
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA
NA ŚRODOWISKO
USTALEŃ II ZMIANY STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY ZAKRZÓWEK
powiat: kraśnicki
woj. lubelskie
Opracowanie: Rafał Kołtyś
Zakrzówek
2014-2016
Prognoza oddziaływania na środowisko
ustaleń zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek
SPIS TREŚCI
1.
WPROWADZENIE ........................................................................................... 2
2.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO
CELE I POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI............................................. 3
3.
METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ............................. 4
4.
PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
DOKUMENTU ................................................................................................. 5
5.
TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ................................ 7
6.
ANALIZA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH
JEGO ZMIAN PRZY BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU .... 8
7.
STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH PRZEWIDYWANEGO ZNACZĄCEGO
ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ DOKUMENTU ................................................... 20
8.
OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ
SKUTKÓW REALIZACJI DOKUMENTU DLA ISTNIEJĄCYCH OBSZARÓW
CHRONIONYCH ........................................................................................... 20
9.
CELE OCHRONY ŚRODOWISKA SZCZEBLA KRAJOWEGO I
MIĘDZYNARODOWEGO UWZGLEDNIONE W OPRACOWYWANYM
DOKUMENCIE ............................................................................................. 21
10. OCENA ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY .. 24
11. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z
REALIZACJI USTALEŃ ZMIANY STUDIUM .................................................... 32
12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W
PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE ............................................................... 37
13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ................................... 38
14. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW ................................................. 45
Zakrzówek 2014 - 2016
-1-
1.
WPROWADZENIE
Przedmiotem oceny (zawartej w niniejszej prognozie) są zapisy II zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek. Obszar
opracowania obejmuje wybrane zmiany funkcjonalno-przestrzenne w granicach
administracyjnych Gminy Zakrzówek.
Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi:
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
z 2015 r. poz. 199 z późniejszymi zmianami);
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późniejszymi zmianami).
Celem Prognozy jest określenie jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań
planistycznych najkorzystniejszych dla środowiska i zdrowia ludzi oraz identyfikację i ocenę
charakteru prawdopodobnych skutków i oddziaływań na środowisko przyrodnicze i kulturowe,
które mogą być spowodowane realizacją zapisów projektowanego dokumentu w zakresie
określonych zmian w polityce przestrzennej gminy. Ponadto przy współpracy z autorami
zmiany Studium podejmowane są działania eliminujące rozwiązania mogące znacząco
negatywnie oddziaływać na środowisko lub stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców.
Zakres Prognozy został uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w
Lublinie i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Kraśniku – zgodnie z ustawą
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z
2013 r. poz. 1235 z późniejszymi zmianami). Zakres został dostosowany do skali zmiany
Studium oraz stopnia szczegółowości i precyzji jego ustaleń. Prognoza poddaje ocenie
przewidywane skutki oddziaływań w kontekście ich potencjalnych – korzystnych i
niekorzystnych – wpływów na elementy środowiska i warunki życia ludzi.
Opracowanie prognostyczne uwzględnia źródła informacji: inwentaryzacyjne, studialne i
planistyczne, odnoszące się do zagadnienia środowiska przyrodniczego obszaru opracowania
oraz publikacje dotyczące metod przeprowadzania analiz skutków środowiskowych.
Kluczowymi dokumentami w powiązaniu, z którymi została sporządzona Prognoza to:
Projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Zakrzówek (tekst jednolity), Zakrzówek, 2016;
Uzgodnienie zakresu prognozy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Lublinie –
pismo znak: WSTV.411.21.2014;
Uzgodnienie zakresu prognozy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w
Kraśniku – pismo znak: ONS-NZ.700/57/2014;
Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe sporządzone dla obszaru Gminy Zakrzówek,
Otrębusy, 2013;
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek –
Uch. Nr XVI/74/2000 Rady Zakrzówek z dnia 28.02.2000 r. z poźn. zmianami;
Strategia rozwoju lokalnego gminy Zakrzówek na lata 2007 – 2015;
Strategia rozwoju województwa lubelskiego na lata 2014 – 2020, Lublin, 2013;
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Zakrzówek – Uch. Nr
XXXIX/166/2002 Rady Gminy Zakrzówek z dnia 16 września 2002 r.;
Plany odnowy miejscowości: Zakrzówek na lata 2007 – 2015, Bystrzyca na lata 2009 –
2016, Majdan Grabina na lata 2007 – 2013, Rudnik Pierwszy na lata 2007- 2013, Sulów
na lata 2007 – 2015;
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego – Uchwała Nr
XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r., Biuro
Planowania Przestrzennego, 2015, Lublin;
Program Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla Województwa Lubelskiego – Uch. Nr
XLI/623/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 3 lutego 2014 r.;
-2-
Raporty o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2012-2014 roku, Lublin;
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016 –
Warszawa, 2008.
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o ‘zmianie Studium’, rozumie się przez to
projekt II zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Zakrzówek i analogicznie przez określenie ‘Prognoza’ rozumie się Prognozę oddziaływania na
środowisko ustaleń II zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Zakrzówek.
2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO
CELE I POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI
Generalnie, celem zmiany Studium jest stworzenie warunków do realizacji zmian w
dotychczasowej polityce przestrzennej gminy, mające na celu kształtowanie kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek w zakresie zapewnienia rozwoju gminy,
przy zachowaniu następujących priorytetów:
ochrony ładu przestrzennego,
ochrony zasobów środowiska naturalnego i kulturowego,
utrzymania rolniczego charakteru gminy i stworzenia perspektyw rozwoju dla osiągnięcia
wizerunku gminy nowoczesnej, przyjaznej dla mieszkańców i inwestorów,
W tym celu zmiana Studium polega na doprowadzeniu do zgodności studium z przepisami
obowiązujących aktów prawnych o charakterze powszechnie obowiązującym (ustawami) oraz
spójności studium z dokumentami planistycznymi wyższego rzędu. Oprócz tego zredagowano
ustalenia wiążące przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
(obejmujące parametry i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów)
oraz ustalenia wiążące przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, (obejmujące charakterystykę i kierunki zagospodarowania w podziale gminy
na miejscowości).
W projekcie zmiany Studium przyjęto następujące kierunki zagospodarowania
przestrzennego Gminy Zakrzówek:
• uwzględnienie wnioskowanych zamierzeń inwestycyjnych dot. pojedynczych działek
położonych w granicach obszarów istniejącej zabudowy lub w ich bezpośrednim
sąsiedztwie, obejmujących nowe tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej, rzemiosło i
nieuciążliwe usługi (Bystrzyca, Masne Doły, Rudnik I, Rudnik II, Studzianki, Sulów, Góry,
Rudki, Zakrzówek Osada, Zakrzówek-Wieś),
• wyznaczenie nowych terenów zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej w postaci stref
osadniczych w bezpośrednim sąsiedztwie głównych ciągów komunikacyjnych (Bystrzyca,
Majorat, Kol. Lipno, Góry, Zakrzówek-Wieś) oraz w rejonie centrum Zakrzówka Osady,
• wyznaczenie strefy aktywności gospodarczej oraz terenów usługowych w bezpośrednim
sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 842 (w miejscowości Zakrzówek – Majorat-Grabina)
oraz drogi powiatowej nr 2289L (w miejscowości Bystrzyca),
• wyznaczenie terenów produkcyjno-usługowych w Rudniku II,
• wyznaczenie terenów specjalistycznych gospodarstw hodowlanych (Zakrzówek Nowy,
Rudnik II).
Dla wydzielonych jednostek w stosunku do rysunku zmiany studium przyjęto następujące
objaśnienia użytych symboli :
• 1RM do 83 RM – tereny zabudowy zagrodowej,
• 1MN – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi,
• 1RM.U do 24RM.U – tereny zabudowy zagrodowej z usługami,
• 1U do 8U – tereny zabudowy usługowej,
• 1US – tereny usług sportu i rekreacji,
• 1RM.P.U do 2RM.P.U – tereny zabudowy zagrodowej, produkcyjnej i usługowej,
-3-
•
1P – tereny zabudowy produkcyjnej (z możliwością lokalizacji obiektów i urządzeń OZE
(fotowoltaika/biogazownia) z wyłączeniem elektrowni wiatrowych),
• 1P.U do 3P.U – tereny zabudowy produkcyjnej i usługowej,
• 1RRM do 3RRM – tereny obsługi produkcji w gospodarstwie rolnym,
• 1RL do 4RL – tereny wskazane do zalesień,
• 1K – tereny oczyszczalni ścieków,
• 1G – tereny predysponowane do lokalizacji biogazowni.
Projektowany dokument zakłada, że:
1) ustalenie granic terenów podlega uszczegółowieniu w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego,
2) przyjęte na rysunku przeznaczenie terenów oznacza przeznaczenie dominujące a
nie wyłączne. Przeznaczenie to może być uzupełnione innymi funkcjami, w
zależności od potrzeb, jednak funkcje te nie mogą wykluczać się wzajemnie i nie
mogą powodować pogorszenia standardów jakości życia,
3) w terenach o funkcji zabudowy zagrodowej przewiduje się lokalizację budownictwa
mieszkaniowego jednorodzinnego oraz uzupełniających funkcji usługowych
służących obsłudze mieszkańców,
4) wspieranie specjalizacji gospodarstw rolnych w kierunkach agroturystycznych
i działalności proekologicznej.
W projektowanym dokumencie ustala się, że na obszarach rolnych z zabudową
zagrodową rozproszoną, główną zasadą polityki przestrzennej jest zahamowanie ekspansji
zabudowy na tereny użytkowane rolniczo przez ograniczenie działalności inwestycyjnej w
granicach obecnego zainwestowania działek budowlanych. W wyjątkowych przypadkach
dopuszcza się powiększenie zabudowy poprzez ukształtowanie skupionego zwartego
zespołu. Na tych terenach ważną zasadą jest tworzenie w otoczeniu zabudowy kompleksów
zieleni użytkowej (sady, ogrody, zadrzewienia) osłabiających jej negatywną ekspozycję.
Ponadto, dla podniesienia standardu obsługi rekreacji i turystyki na obszarze gminy
postuluje się budowę w miejscowości Sulów bazy rekreacyjnej związanej z istniejącym
stokiem narciarskim oraz przewiduje się tu utworzenie bazy turystycznej działającej także w
sezonie letnim, wyznaczenia tras turystycznych i budowę ścieżek rowerowych.
Dodatkowymi gruntami wskazanymi do przekształcenia na użytki zielone wskazane są
grunty przyleśne oraz stromizny w strefie przykrawędziowej doliny.
Zapisy projektu zmiany Studium są poprawne w kwestii ochrony środowiska, a jego
ustalenia zostały omówione szczegółowo z zespołem projektowym poprzez analizę ich
oddziaływań na określone komponenty środowiska.
3.
METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
Prognozę sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, analiz jakościowych
wykorzystujących dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania
skutków przewidywanych zmian w środowisku. Prace prognostyczne polegały na
przeprowadzeniu studiów dokumentów charakteryzujących strukturę przyrodniczą terenu (stan
istniejący i dotychczasowe przekształcenia środowiska) oraz analizy istniejących i
projektowanych inwestycji w obszarze zmiany Studium i jego sąsiedztwie. Materiały źródłowe,
w oparciu o które sporządzono Prognozę wymienione zostały w wykazie materiałów,
zamieszczonym na końcu opracowania. Zakres prac nad Prognozą został dostosowany do
charakteru, specyfiki i precyzji zapisów zmiany Studium.
Zgodnie z uzgodnionym zakresem prognozy (przez RDOŚ w Lublinie oraz PPIS w
Kraśniku) niniejsza prognoza zawiera, określa, analizuje, ocenia i przedstawia zagadnienia,
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie , udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.), w szczególności:
-4-
•
określa, analizuje i ocenia zmiany w zagospodarowaniu terenu, jakie dokument
wprowadza w stosunku do stanu istniejącego;
• określa, analizuje i ocenia istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu
widzenia realizacji projektowanych dokumentów, zwłaszcza dotyczące obszarów
podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody, zlokalizowanych na terenie gminy oraz poza nią w sytuacji przewidywanego
oddziaływania ustaleń projektowanego dokumentu na obszary chronione;
• określa, analizuje i ocenia przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio-, długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne na środowisko i zdrowie ludzi (w zakresie:
zanieczyszczenia powietrza, gospodarki wodno-ściekowej, zanieczyszczenia wód
powierzchniowych i podziemnych, gospodarki odpadami, emisji pól elektroenergetycznych,
klimatu akustycznego ze szczególnym uwzględnieniem emisji hałasu komunikacyjnego)
wynikające z realizacji projektowanego dokumentu, w tym oddziaływanie na różnorodność
biologiczną, ludzi, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby
naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi
elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elemementy;
• uwzględnia elementy przyrodniczego systemu gminy Zakrzówek oraz jego powiązania z
systemami gmin sąsiednich zapewniającymi spójność ekologiczną obszarów;
• analizuje i ocenia ustalenia projektowanego dokumentu umożliwiające spełnienie celów
środowiskowych dla jednolitych części wód podziemnych i powierzchniowych, określonych
w Planie gospodarowania wodami w obszarze dorzecza Wisły (MP z 2011 r. Nr 49 poz.
549).
Oprócz tego przeanalizowano i poddano ocenie wpływ realizacji ustaleń projektu zmiany
studium na zmiany klimatyczne oraz rożnorodność biologiczną, rozważając jednocześnie czy
przewidywane zmiany warunkow klimatycznych i środowiskowych będą miały wpływ na
realizację projektowanego dokumentu. Ponadto rozpatrywano czy ustalenia projektowanego
dokumentu uwzględniają cele i kierunki adaptacji do zmian klimatu, o ktorych mowa w
„Strategicznym planie adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmianę klimatu do
roku 2020 z perspektywa do roku 2030”, opracowanym przez Ministerstwo Środowiska.
Niniejsze opracowanie prognostyczne zawiera rozwiązania mające na celu
zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą ewentualnych negatywnych
oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu.
Prognoza oddziaływania na środowisko jest komplementarna z opracowaniem
ekofizjograficznym i została opracowana stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod
oceny oraz dostosowana do zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu.
4. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
DOKUMENTU
Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym w celu oceny aktualności studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego organ sporządzający tj. wójt dokonuje analizy zmian w
zagospodarowaniu przestrzennym gminy (w tym skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu).
Do metod analizy skutków realizacji postanowień Studium (oraz ich zmian) należy
zaliczyć:
• prowadzenie rejestru miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;
• rejestrowanie wniosków o sporządzenie studium u. i k. z. p. i miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego lub ich zmian i gromadzenie materiałów z nimi
związanych;
• rejestrowanie wniosków o zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele
nierolnicze i nieleśne oraz zmiany użytkowania terenu;
-5-
•
•
•
ocenę zgodności wydanych decyzji i pozwoleń na budowę z projektami budowlanymi;
ocena i aktualizacja form ochrony przyrody i najcenniejszych siedlisk przyrodniczych;
ocena rozwoju gospodarczego (rozwoju aktywności gospodarczej i budownictwa,
lokalizacji przedsięwzięć związanych z OZE, przemian struktury agrarnej, powierzchni
urządzonych terenów zieleni i wzrostu lesistości).
W poniższej tabeli przedstawione zostały proponowane wskaźniki służące analizie
jakości środowiska i realizacji zmiany Studium:
WSKAŹNIK
JEDNOSTKA
Jakość powietrza, odnawialne źródła energii
Ocena jakości powietrza na podstawie pomiarów wykonanych
przez WIOŚ
Liczba instalacji ogrzewania i podgrzewania wody
gospodarczej w oparciu o źródła powodujące niską emisję
(węgiel kamienny)
gospodarczej w oparciu o paliwa ekologiczne (gaz, olej
opałowy, energia elektryczna)
gospodarczej wykorzystującej odnawialne źródła energii
Jakość wód, gospodarka wodno-ściekowa
Zwodociągowanie obszaru
Długość sieci wodociągowej
Jakość wody w sieci wodociągowej
Gospodarstwa podłączone do kanalizacji
Gospodarstwa podłączone do bezodpływowych zbiorników na
nieczystości (szamb)
Ilość przydomowych oczyszczalni ścieków
Ilość ścieków odprowadzanych z terenu
gminy
Pobór wód (wodociągi) na terenie miasta
Klasa czystości wód w rzekach
Gospodarka odpadami
Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych ogółem
Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca
Odsetek
odpadów
komunalnych
składowanych
na
wysypiskach
Poziom odzysku odpadów zbieranych selektywnie w stosunku
do całkowitej ilości tych odpadów zawartych w odpadach
komunalnych
Ochrona przyrody, bioróżnorodności, krajobrazu
Obszar gminy objęty ochrona przyrody lub krajobrazu
Lesistość obszaru
Liczba nasadzeń drzew na terenach miasta
Liczba pomników przyrody w mieście
Inne formy ochrony przyrody w granicach miasta (parki,
rezerwaty, użytki)
Klimat akustyczny
Uciążliwość akustyczna dróg wojewódzkich
(wymienić poszczególne drogi w tej klasie)
Uciążliwość akustyczna dróg powiatowych
WARTOŚĆ
W ROKU
klasa
szt.
szt
szt.
%
km
klasa
%/ ilość
%/ilość
szt.
tys.m3/rok
tys.m3/rok
klasa
Mg/r
kg/M/r
%
%
%
%
szt
szt
ha
na
podstawie
pomiarów
Zarządcy drogi lub
WIOŚ / dB
na
podstawie
pomiarów
-6-
Uciążliwość akustyczna dróg gminnych
Zakłady produkcyjne
Obiekty usługowe
Promieniowanie elektromagnetyczne
Ilość stacji bazowych telefonii komórkowych
Linie elektryczne (napowietrzne i podziemne)
Gospodarka i infrastruktura
Liczba miejsc noclegowych
Liczba miejsc parkingowych na obszarze gminy(w tym
sezonowych obsługujących ruch turystyczny)
Długość ścieżek rowerowych
Udział gospodarstw posiadających atesty ekologiczne w
ogólnej liczbie gospodarstw
Ilość gospodarstw agroturystycznych
Zarządcy drogi lub
WIOŚ / dB
na
podstawie
pomiarów
Zarządcy drogi lub
WIOŚ/dB
WIOŚ /dB
WIOŚ/ dB
szt
szt.
szt.
szt.
km
%
szt.
Zgodnie z art. 25 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. oraz
w celu uniknięcia powielania monitorowania w myśl zasady Dyrektywy 2001/42/WE w sprawie
oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko wpływ ustaleń projektu tegoż
Planu na środowisko przyrodnicze w zakresie: jakości poszczególnych elementów
przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska, obszarach występowania
przekroczeń, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych
zmian kontrolowany będzie w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki
prowadzonego monitoringu prezentowane będą corocznie w Raportach o stanie środowiska,
wydawanych w formie ogólnodostępnej publikacji, ale źródłami danych w tym zakresie mogą
też być: Wojewódzka Baza Danych (prowadzona przez Marszałka Województwa), źródła
administracyjne wynikające z obowiązków sprawozdawczych lub zapisów ustawowych
(decyzje, zezwolenia, pozwolenia) czy badania statystyczne Głównego Urzędu
Statystycznego. Ponadto w zakresie monitoringu poszczególnych elementów środowiska
odpowiedzialne są: jednostki i instytucje związane z gospodarką wodną, zarządy dróg,
starostwa powiatowe, urzędy wojewódzkie, a w zakresie ochrony przyrody Lasy Państwowe,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska oraz inne, jednostki wspomagające,
zatrudniające ekspertów z tej dziedziny (np. IMGW, RZGW).
Zaleca się, by monitorowanie skutków wdrażania i funkcjonowania ustaleń zmiany
Studium w zakresie badań nie objętych monitoringiem WIOŚ prowadziła Rada Gminy
Zakrzówek. Wskazane jest dokonywanie oceny stanu realizacji ustaleń projektowanego
dokumentu i jego wpływu na środowisko w cyklach rocznych.
Za najistotniejsze z punktu widzenia ochrony środowiska, należy uznać
monitorowanie obejmujące:
• prowadzone w cyklu rocznym (w okresie sezonu grzewczego) pomiary emisji niskiej
w sąsiedztwie terenów mieszkaniowych i usług (o ile będą one związane z istotną
emisją zanieczyszczeń powietrza);
• kontrolę stanu jakościowego wód powierzchniowych i podziemnych (2 razy w roku);
• pomiary hałasu w sąsiedztwie najintensywniej użytkowanych dróg (minimum raz w
każdej porze roku) i w sąsiedztwie obiektów i urządzeń OZE. Zaleca się wykonanie
analizy.
5.
TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO
-7-
Ponieważ Gmina Zakrzówek nie leży w bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwa,
a projektowany dokument wprowadza zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej dla
poszczególnych obszarów, głównie na zasadzie przeorganizowania, kontynuacji i uzupełnienia
istniejącej struktury osadniczej o funkcje tj. rozbudowa cmentarzy czy też wyznaczenia
obszarów pod możliwość lokalizacji przedsięwzieć z zakresu OZE. Nie daje to podstaw do
prognozowania dalekosiężnych, transgranicznych oddziaływań na środowisko. Nie przewiduje
się funkcji przemysłu ciężkiego czy działalności emitującej szkodliwe substancje do wód,
atmosfery oraz funkcji zmieniających warunki siedliskowe i gruntowo-wodne na tak dużą skalę
(zgodnie z Konwencją o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym Dz. U. z 1999r. Nr 96 poz. 1110 oraz art. 104-117 ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn.
zmianami).
6. ANALIZA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH
JEGO ZMIAN PRZY BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
Niniejszy rozdział został opracowany w znaczącym stopniu w oparciu o wykonane w
2013 r. (na zlecenie Wójta Gminy) opracowanie ekofizjograficzne (podstawowe) dotyczące
obszaru Gminy Zakrzówek.
Położenie
terenu,
infrastrukturalny
struktura
funkcjonalno-przestrzenna
i
stan
Gmina Zakrzówek położona jest w południowo-zachodniej części województwa
lubelskiego (powiat kraśnicki) Odległości do najbliższych ośrodków miejskich wynoszą: Lublin
– 38 km, Kraśnik – 14 km, Janów Lubelski – 38 km. W gminie znajdują się miejscowości i
sołectwa: Bystrzyca, Góry, Józefin, Lipno, Majdan-Grabina, Majorat, Rudki, Rudnik Pierwszy,
Rudnik Drugi, Studzianki, Studzianki-Kolonia, Sulów, Świerczyna, Zakrzówek, Zakrzówek
Nowy, Zakrzówek-Wieś zamieszkałe przez 6819 osób (stan na XII.2012 r., dane GUS wg.
faktycznego miejsca zamieszkania). Na przełomie ostatnich lat obserwuje się wahanie liczby
mieszkańców gminy Zakrzówek. Czynnikami wpływającymi na rozwój demograficzny gminy
są: przyrost naturalny i migracja. Rosnąca pozycja gminy oraz bliskie sąsiedztwo miasta
Kraśnik i miasta Lublin stwarza szanse rozwojowe i przekłada się na za zauważalne tendencje
wzrostowe ludności Zakrzówka.
Powierzchnia gminy wynosi 99,09 km2, z czego 84,87% stanowią użytki rolne (z
dominacją gleb III klasy bonitacyjnej – gleb ornych średnio dobrych). Dominują grunty orne
stanowiące pond 92% użytków rolnych. Sady, łąki i pastwiska zajmują łącznie tylko 644 ha
(7,6%). Gospodarstwa rolne mają charakter rozdrobniony, a ich średnia wielkość wynosi 5 ha.
Lasy zajmują powierzchnię 504 ha, co stanowi zaledwie 5 % areału gminy. Niewielkie ich płaty
są rozproszone na obszarze gminy, zaś większy kompleks znajduje się w rejonie
miejscowości Studzianki-Kolonia. Dominującym typem siedliska jest mieszany świeży oraz las
świeży.
Zgodnie z wykonanym w 2013 r. opracowaniem ekofizjograficznym, należy stwierdzić,
że walorem gminy są jej uwarunkowania przyrodnicze i krajobrazowe, co ma przełożenie na
np. nieskażone gleby wysokich klas bonitacyjnych predysponujące obszar do produkcji
rolnej. Struktura osadnicza zaś jest wyraźnie skoncentrowana wzdłuż doliny Bystrzycy.
Zabudowa występuje wzdłuż ważniejszych dróg. W samej dolinie rzeki nie realizowano
zabudowy ze względu na złe warunki posadowienia obiektów oraz możliwości podstopień.
Taki układ przestrzenny jest korzystny zarówno dla mieszkańców (bezpieczeństwo
powodziowe) jak i nie ma negatywnie znaczącego oddziaływania na środowisko. Miejscowość
Zakrzówek stanowi centrum gminy, przez które przebiegają najważniejsze ciągi
komunikacyjne i istnieją ważne dla funkcjonowania społeczeństwa usługi. Ponadto obecność
-8-
zbiornika wodnego Zakrzówek przyciąga także wędkarzy, a potencjalnie może przyczynić się
do rozwoju turystyki.
Pod względem wyposażenia w infrastrukturę komunikacyjną na terenie gminy istnieją
następujące drogi:
• droga wojewódzka nr 842 Rudnik – Zakrzówek – Wysokie,
• droga 2731 Zakrzówek – Majdan – Studzianki – Stawce,
• droga 2726 Wilkołaz – Zakrzówek,
• droga 2289 Strzyżewice – Zakrzówek – Sulów – Polichna III,
• droga 2293 Bystrzyca – Zakrzówek,
• droga 2729 Zakrzówek – Zakrzówek Wieś.
Obszar gminy jest prawie w całości zwodociągowany. Magistralna sieć wodociągowa ma
długość 105 km. Obsługuje ona 1 751 przyłączy domowych i 31 przyłączy zakładowych. Z
wodociągu korzysta około 96% wszystkich mieszkańców gminy. Większość obszaru gminy –
miejscowości: Zakrzówek, Zakrzówek Wieś, Bystrzyca, Majorat, Rudki, Lipno, Sulów, Rudnik
Pierwszy i Rudnik Drugi, Góry i Zakrzówek Nowy – obsługiwana jest przez ujęcie wody w
Zakrzówku. Miejscowość Majdan – Grabina dysponuje wodociągiem opartym na miejscowym
ujęciu wody, natomiast miejscowości Studzianki i Studzianki- Kolonia korzystają z ujęcia wody
położonego w Woli Studzińskiej, w gminie Batorz (Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy
Zakrzówek na lata 2007-2015,).
Wyposażenie obszaru gminy w sieć kanalizacyjną jest wyraźnie słabsze od jej poziomu
zwodociągowania. W Bystrzycy istnieje oczyszczalnia ścieków typu BIO-PAK oparta na
technologii niskoobciążonego osadu czynnego. Oczyszczalnia jest obiektem nie wpływającym
na środowisko niekorzystnie. Zastosowane urządzenia zapewniają pełną hermetyzację
procesu oczyszczania jak i pracy urządzeń. Odbiornikiem ścieków jest dopływ z Rudnika.
W 2005 roku istniało 104,7 km sieci wodociągowej rozdzielczej oraz 11,1 km sieci
kanalizacyjnej. Uruchomiona w Bystrzycy biologiczna oczyszczalnia ścieków oraz system
kanalizacji odbiera nieczystości od 261 dostawców. Dodatkowo przy dwóch szkołach
uruchomione zostały kotłownie na biomasę. Dla zapewnienia czystości wód w rzece w
następnych latach prowadzona będzie budowa dalszych etapów kanalizacji oraz modernizacja
oczyszczalni.
Gmina Zakrzówek posiada uregulowaną gospodarkę odpadami. Na terenie Gminy brak
jest komunalnego składowiska odpadów, jednakże Gmina Zakrzówek należy do Związku
Komunalnego „Strefa Usług Komunalnych”, w ramach którego posiada udział w budowie i
korzysta z wysypiska śmieci położonego na terenie gminy Kraśnik. Na terenie gminy
Zakrzówek są umiejscowione pojemniki na selektywną zbiórkę odpadów, które są wywożone
na wysypisko przez firmę komunalną (Plan odnowy miejscowości Zakrzówek na lata 20072015, 2010). Na terenie gminy funkcjonuje Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
(PSZOK), do którego mieszkańcy gminy mogą dostarczać określone odpady. Selektywnie
zebrane odpady komunalne, przekazywane są uprawnionemu podmiotowi prowadzącemu
działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na
terenie gminy Zakrzówek, który to podmiot posiada podpisaną umowę z Gminą Zakrzówek lub
przekazywane są do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, ewentualnie
przekazywane są odpowiednim podmiotom w trybie określonym przez przepisy odrębne.
Zaleca się rozwiązanie gospodarki odpadami w skali obszarów kilku gmin oraz dostosowanie
posiadanych koncepcji do ustaleń zawartych w „Planie gospodarki odpadami dla województwa
lubelskiego 2017”.
Na terenie gminy brak jest sieci gazowej. Gazyfikacja będzie możliwa po doprowadzeniu
gazociągu wysokiego ciśnienia – przyłącza do istniejącego gazociągu Świdnik – Krasnystaw i
budową stacji redukcyjno – pomiarowej w Zakrzówku Nowym (Strategia Rozwoju Lokalnego
Gminy Zakrzówek na lata 2007-2015).
Budowa geomorfologiczna
-9-
Zgodnie z regionalizacją fizyczno-geograficzną Jerzego Kondrackiego (zmodyfikowaną
przez Andrzeja Richlinga) Gmina Zakrzówek położona jest w prowincji: Wyżyny Polskie,
podporiwncji: Wyżyna Lubelsko-Lwowska, makroregionów: Wyżyna Lubelska, Roztocze.
W granicach administracyjnych gminy znajdują się następujące mezoregiony Wyżyny
Lubelskiej (343.1) – Wzniesienia Urzędowskie, Padół Zamojski, Wyniosłość Giełczewska i
Równina Bełżycka, oraz Roztocza (343.2) - Roztocze Zachodnie. Przejście między
jednostkami ma charakter płynny.
Wzniesienia Urzędowskie (343.15) to stanowią pasmo wzniesień osiągających wysokość
do 270 m. n.p.m., cechujących się urozmaiconą rzeźbą, a w szczególności występowaniem
wąwozów lessowych. Padół Zamojski (343.19) jest rozległym obniżeniem, osiągającym
wysokość 180 - 220 m n.p.m., utworzonym w małoodpornych marglach górnokredowych.
Wyniosłość Giełczewska (343.17) stanowi układ wzniesień osiągających wysokość do 306
m n.p.m., zbudowanym z przewarstwionych marglami opok. W południowo-zachodniej części
regionu występują dodatkowo płaty lessów. Doliny Wyniosłości Giełczewskiej są
asymetryczne, sieć wodna ma natomiast układ promienisty. Równina Bełżycka (343.13) jest
mezoregionem o mało urozmaiconym krajobrazie, osiągającym wysokość od 160 do
230 m n.p.m. (dział wodny Wisły i Bystrzycy). Podłoże budują tu margle kredowe i gliny
zwałowych.
Południowy fragment gminy, najbardziej chyba zróżnicowany geomorfologicznie,
położony jest w części obszaru Roztocza Zachodniego. Roztocze Zachodnie (343.21) bywa
dzielone na obejmujące fragment gminy Roztocze Gorajskie, położone na zachód od doliny
Gorajca i Roztocze Szczebrzeszyńskie. Zbudowane jest ze skał górnokredowych, szczególnie
z opoki. Jego wzniesienia są pokryte lessem i porozcinane wąwozami. Bezwzględne
wysokości ich szczytów sięgają od 300 do 344 m n.p.m. Rrzeźba terenu składa się z trzech
głównych form: zrównań wierzchowinowych – budowanych ze skał kredowych i
trzeciorzędowych, nadbudowanych osadami czwartorzędowymi, mają postać silnie
rozczłonkowanych płatów, wąskich grzbietów rozciętych jarami, występują także wąskie
spłaszczenia przecięte suchymi dolinami; dolin – wyróżnić tu należy doliny ze stałymi ciekami,
z odpływem epizodycznym oraz młode rozcięcia erozyjne; krawędzi – przez gminę przebiega
północna krawędź wału roztoczańskiego.
Reasumując, obszar gminy Zakrzówek zbudowany jest z szeregu niewielkich wzniesień,
W rzeźbie gminy wyróżniają się trzy elementy: dna dolin, ich zbocza oraz powierzchnie
zrównań wierzchowinowych. Najbardziej wyrazistym elementem rzeźby jest licząca 12,5 km
dolina Bystrzycy o przebiegu południkowym, z rozgałęzioną siecią suchych dolin i wąwozów.
Spośród dolin, poza doliną Bystrzycy, wyróżniają się: dolina Rudawki oraz dwie suche doliny:
Majdan Grabiny i Studzianek. Dolina Bystrzycy jest wyraźnie asymetryczna, o łagodnym
zboczu zachodnim i stromym wschodnim, miejscami silnie rozciętym. W obszarze południowej
i południowo-wschodniej części gminy zalega dość gruba pokrywa lessowa maskująca skalne
podłoże. Deniwelacje w obrębie gminy są dość duże i wahają się od 207,6 m n.p.m. w dnie
doliny Bystrzycy przy północnej granicy gminy do 285,8 m n.p.m. Poza doliną Bystrzycy, w
rzeźbie gminy charakterystyczne jest wzgórze ostańcowe z dwiema kulminacjami: Górą
Samolejową (285,8 m n.p.m.) i Podgórzakową Górą (284,2 m n.p.m.).
Wysokości względne miedzy rzędnymi najniżej położonych dolin, a najwyżej położonych
powierzchni wierzchowin przekraczają około 50 m. Wśród drobnych form rzeźby na
szczególną uwagę zasługują wąwozy, jest ich najwięcej w południowej części gminy.
Budowa geolologiczna i złoża kopalin
Obszar gminy wchodzi w skład synklinorium lubelskiego, gdzie na podłożu
paleozoicznym (głęb. 1000 – 1500 m), leżą utwory jury i kredy dolnej, nie mające swoich
wychodni na powierzchni. Na nich zalegają miąższy warstwy (około 800 – 1000 m) kompleksu
- 10 -
skał węglanowych górnej kredy. Skały kredy górnej to przede wszystkim osady: santonu,
kampanu i mastrychtu - najstarsze osady ukazujące się na powierzchni. Budują je głównie
opoki i opoki margliste, spękane poziomo i pionowo, z górnego mastrychtu. Na
przedmiotowym obszarze (na południe od Zakrzówka) występują skały neogeńskie,
reprezentowane przez osady miocenu: wapienie detrytyczne, wapienie rafowe, iły margliste,
piaskowce i kwarcyty (sarmat). Są to utwory o miąższości nie przekraczającej 20–25 m,
występujące w odizolowanych płatach przykrytych osadami czwartorzędu. Skały
czwartorzędowe (na terenie gminy) zachowały się fragmentarycznie. Utwory czwartorzędowe
(plejstoceńskie) powstały w wyniku akumulacji rzecznej, wodnolodowcowej i lodowcowej.
W północnej części utwory te zostały silnie zdenudowane, Większe miąższości utworów
czwartorzędowych występują jedynie w dolinie rzeki Bystrzycy.
Najstarsze osady preplejstoceńskie reprezentują: żwiry rzeczne, występujące na
wschodnim zboczu Bystrzycy w Sulowie, Ślady zlodowaceń południowopolskich zachowały się
fragmentarycznie. O ich obecnym rozprzestrzenieniu zdecydowały niszczące procesy, jakie
miały miejsce po ustąpieniu lodowca. Oprócz tego, na obszarze gminy występują gliny
zwałowe (zalegające w części południowej gminy). Powyżej glin, w odizolowanych płatach,
występują piaski i żwiry wodnolodowcowe oraz żwiry i piaski rezydualne z głazami. Osady te
są przykryte pokrywą lessową. Wraz z interglacjałem mazowieckim pojawiły się piaski jeziorne
z rudami bagiennymi, których wychodnie znajdują się między: Bożą Wolą, Kolonią Studzianki i
Dębiną (przy wschodniej granicy gminy). Do osadów zlodowaceń środkowopolskich
występujących na terenie gminy należy zaliczyć występujące płaty piasków i żwirów
wodnolodowcowych, występujące licznie w północnej części gminy. W tym czasie powstały
również piaski rzeczne, przykryte przez mułki rzeczne oraz występujące w dolinach Bystrzycy
i jej dopływu Rudnika. Osady zlodowaceń północnopolskich pokrywają dużą część
opisywanego obszaru. W dolinie Bystrzycy reprezentowane są przez piaski i mułki rzeczne
rzeczno-peryglacjalne tarasów nadzalewowych. Najbardziej charakterystycznymi i
rozpowszechnionymi osadami okresu tych zlodowaceń są lessy, których miąższość wzrasta
ku południowi gminy. Najmłodsze osady holoceńskie występują w dolinach rzek. W dolinie
Bystrzycy są to iły i mułki z domieszką piasków oraz namuły torfiaste. Torfy, występują w
dolinie Bystrzycy na północ od Zakrzówka oraz w dolinie cieku z Rudnika (Objaśnienia do
mapy geologiczno-gospodarczej Polski 1 : 50 000, Arkusz Zakrzówek, PIG, Warszawa 2005
r.).
Podsumowując, na powierzchni wzniesień dominują utwory lessopodobne, rzadziej
lessy, złożone na płytko zalegających skałach węglanowych. W obniżeniach dolinnych
osadziły się piaski i gliny deluwialne, a także mady, piaski i mułki rzeczne. Utwory organiczne
(torfy) występują fragmentarycznie i w małych miąższościach.
Na terenie gminy występują nasatępujące udokumentowane złoża kopalin kruszywa
mineralnego (Objaśnienia do mapy geologiczno-gospodarczej Polski 1 : 50 000, Arkusz
Zakrzówek, PIG, Warszawa 2005 r.):
• złoża piasków wodnolodowcowych, drobnoziarnistych, o dobrych parametrach
jakościowych: „Bystrzyca”„ Majdan Grabina”, „Majdan Grabina II”, „Majdan Grabina III”,
• złoże torfu niskiego „Rudnik I”, „Rudnik II”o powierzchni 1,8 ha w dolinie rzeki Rudnik.
Obszary i tereny górnicze (portal MIDAS, dane na dzień 31.12.2012 r.)
Nazwa złoża
Numer w rejestrze
Kopalina główna
Kod złoża
Majdan Grabina III
10-3/2/104
kruszywo naturalne
8634
Rudnik I
10-3/4/244
torf
9878
Na obszarze gminy występują generalnie dość korzystne warunki budowlane. Mniej
korzystne dla budownictwa podłoże stwierdzono w obrębie tarasów nadzalewowych rzeki
Bystrzycy, zbudowanych z piasków i mułków rzecznych (zlodowacenie północnopolskie).
Utwory te zalegają w jej dolinie na północ od centrum Zakrzówka, po obu brzegach rzeki.
Występujące w dolinach rzecznych osady piaszczyste mogą charakteryzować się
- 11 -
zróżnicowanymi warunkami geologiczno-inżynierskimi. W warunkach zmiennej akumulacji
dolinnej utwory piaszczyste mogą być przewarstwione utworami ograniczonymi, co stanowi
zagrożenie nawet dla lekkich obiektów budowlanych (zróżnicowanie osiadań).
Pewne zagrożenia może rodzić posadawianie budynków na terenach występowania
lessów, które wykazują skłonność do osiadania zapadowego, jak również są predysponowane
do występowania zjawisk sufozyjnych. Jako niekorzystne dla budownictwa przyjmuje się
wszystkie tereny, na których zwierciadło wody gruntowej znajduje się na głębokości mniejszej
niż 2 m. Warunki takie panują w dolinie Bystrzycy. Trudności może również lokalizowanie
zabudowy na obszarach o nachyleniu większym niż 12 %. Są to strome stoki wąwozów
powstałe w wyniku erozji pokrywy lessowej, a także krawędzie wyniesień morfologicznych.
Takie tereny są zagrożone powstaniem ruchów masowych ziemi.
Gleby
Charakter gleb determinuje rodzaj materiału skalnego, na których się rozwinęły i
budującego ich podłoże (skała macierzysta). Największy udział w warstwie glebowej gminy
mają gleby utworzone z lessów i utworów lessopodobnych. Gleby te wykazują cechy
bielicowe. Zaliczane są do II i III rzadziej IV klasy bonitacyjnej i należą do kompleksu gleb
pszennych. W miejscach, gdzie na powierzchnię wychodzą skały kredowe wykształciły się
rędziny Są to gleby odpowiadające II, IIIa i IIIb klasy bonitacyjnej, a przy niedoborze wilgoci
zaliczane do IVa i IVb. Rędziny tworzą kompleks pszenny, pszenny wadliwy, a najsłabsze –
żytni słaby. Gleby wytworzone w suchych dolinach, z piasków gliniastych zaliczane są do
klasy V i VI oraz kompleksu żytniego słabego. Oprócz tego dna dolin :zajmują mady
piaszczyste oraz torf i namuły, użytkowane są jako łąki i pastwiska niskiej klasy. Punktowo, na
podłożu wapiennym z domieszkami materiału polodowcowego, wytworzyły się rędziny.
Większe obszary gleb dobrych klas koncentrują się w okolicach miejscowości Lipno i Rudnik
(podłoże lessowe). Najsłabsze gleby występują w centrum gminy, na wschodnich stokach
doliny Bystrzycy i jej prawych dopływów. Obszar gminy charakteryzuje się bardzo dobrymi
warunkami naturalnymi dla rozwoju produkcji rolniczej. Użytki rolne zajmują tutaj zatem 84,4%
powierzchni gminy, a same grunty orne – 78,0%. Aż 82,7% gruntów ornych to gleby klas od II
do IIIb. Z kolei klasy najniższe pod względem żyzności – V i VI – stanowią jedynie 2,5%
gruntów ornych (Raport oddziaływania na środowisko oczyszczalni ścieków w m. Bystrzyca i
kanalizacji sanitarnej dla gminy Zakrzówek).
Wody (podziemne i powierzchniowe)
Według Atlasu Hydrogeologicznego Polski gmina Zakrzówek leży w obrębie regionu IX lubelsko-podlaskiego. Na całym obszarze występuje tylko jeden główny górnokredowy poziom
wodonośny. Poziom czwartorzędowy występujący w dolinie rzeki Bystrzycy nie stanowi
wodonośca użytkowego.
Wody podziemne poziomu górnokredowego występują w trzech typach skał różniących
się znacznie parametrami hydrogeologicznymi. Są to: opoki i margle twarde, margle
średniotwarde, kreda pisząca i margle miękkie. Najlepsze parametry hydrogeologiczne
posiadają opoki i margle twarde, najgorsze zaś kreda pisząca i margle miękkie.
Wodoprzepuszczalność poziomu jest bardzo zróżnicowana zarówno w pionie, jak i poziomie,
zależna od zaangażowania tektonicznego skał. Głębokość aktywnej wymiany wód
podziemnych w marglach miękkich i ilastych oraz kredzie piszącej dochodzi do około 100 m,
w marglach średniotwardych do 120-130 m, natomiast w opokach i marglach twardych do 150
m. Zasilanie warstw wodonośnych odbywa się przez infiltrację opadów atmosferycznych,
bezpośrednią na wychodniach i pośrednią poprzez nadkład zwietrzeliny ilastej, glin oraz
lessów, których miąższość dochodzi do 20-30 m.
Zwierciadło wody poziomu górnokredowego jest swobodne lub lokalnie napięte i
występuje na głębokości od kilku metrów w dolinach rzecznych do kilkudziesięciu na
wysoczyźnie. Miąższość utworów wodonośnych waha się od około 75 m, w części
- 12 -
południowej obszaru do 85 – 90 m w części północnej, a wartość współczynnika filtracji jest
zróżnicowana od 0,1 do 27 m/24h. Charakteryzują się bardzo zróżnicowanym składem
chemicznym. Są to wody typu wodorowęglanowo-wapniowego, średniotwarde i twarde, o
niskiej mineralizacji (sucha pozostałość w granicach 186 – 570 mg/dm3). Są to więc wody
o dobrej jakości wymagające prostego uzdatniania.
Stopień zagrożenia jakości wód podziemnych w północnej i centralnej części obszaru
gminy jest wysoki i bardzo wysoki ze względu na niewystarczającą izolację warstw
wodonośnych, na terenach przykrytych znacznym nadkładem lessowym, jest oceniony jako
niski (Objaśnienia do mapy geologiczno-gospodarczej Polski 1 : 50 000, Arkusz Zakrzówek,
PIG, Warszawa 2005 r.).
Jednolite części wód podziemnych (JCWPd) obejmują wody w warstwach wodonośnych
o porowatości i przepuszczalności, umożliwiających pobór znaczący dla zaopatrzenia ludności
w wodę lub przepływ znaczący dla kształtowania pożądanego stanu wód powierzchniowych
oraz ekosystemów lądowych. JCWPd są jednostkowymi obszarami gospodarowania wodami
podziemnymi. Wydzielenie 161 jednostek na terenie Polski oraz przeprowadzenie wstępnej
oceny ich stanu zostało dokonane w 2004 roku przez Państwowy Instytut Geologiczny.
Obszar gminy leży w obrębie JCWPd 107 na granicy z JCWPd 106. W granicach obszaru
jednostki nr 107 występują warstwy wodonośne w ośrodku porowym oraz warstwy wodonośne
w ośrodku szczelinowym. Wody porowo-szczelinowe występują w utworach piaszczystych
czwartorzędu oraz utworach węglanowych kredy górnej. JCWPd nr 107 charakteryzuje się
nadwyżką zasobów wód podziemnych w doniesieniu do wielkości poboru, wynoszącego
około 15% wielkości zasobów. Wody o mineralizacji >1 g/dm3 występują w utworach kredy
dolnej, jury oraz niektórych ogniw paleozoiku. Strop kredy dolnej występuje na głębokości
450-1100 m. Aktualna wersja podziału JCWPd na 161 części obowiązuje do końca 2014
roku. W 2008 roku została przeprowadzona weryfikacja przebiegu granic jednostek, a w
wyniku prac powstał nowy podział Polski z wydzieleniem 172 części oraz 3 subczęści.
Według niego gmina będzie leżała w obrębie JCWPd nr 89 na granicy JCWPd nr 88.
Cała gmina położona jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 406 Niecka lubelska. Powierzchnia zbiornika sięga 7 492,5 km2 I posiada zasoby 1052,7 tys. m3/d.
Jest to zbiornik kredowy, który z uwagi na swój zasięg ma zasadnicze znaczenie w
zaspokajaniu potrzeb wodnych regionu. Wody górnokredowe charakteryzują się bardzo
zróżnicowanym składem chemicznym. Są to wody typu wodorowęglanowo - wapniowego,
średniotwarde i twarde, o niskiej mineralizacji - wody dobrej jakości wymagające prostego
uzdatniania. Głębokość kredowego poziomu wodonośnego waha się od kilkunastu do 50 m.
Główny Zbiornik Wód Podziemnych GZWP Nr 406 (Lublin), podlegać powinien ochronie pod
względem ilościowym i jakościowym. W obrębie GZWP nr 406 wskazane zostały do
wyznaczenia 3 obszary najwyższej ochrony (ONO). Tylko jeden z nich, tereny zlewni
Bystrzycy i Stawka - obszar zasilania wód podziemnych Lubelskiego Zespołu Miejskiego,
znajduje się blisko północno-zachodnich granic gminy. Na terenie gminy Zakrzówek
funkcjonują trzy gminne ujęcia wód w miejscowościach: Studzianki, Majdan Grabina i
Zakrzówek. Wody ujmowane są tu z kredowego poziomu wodonośnego.
Według Mapy hydrograficzno-administracyjnej województwa lubelskiego, gmina
Zakrzówek zlokalizowana jest w obrębie zlewni rzeki Wieprz. Gmina w przeważającej części
zlokalizowana jest w zlewni Górnej Bystrzycy. W części zachodniej gminy, przebiega
nieznacznie dział wodny Bystrzyca - Urzędówka w okolicach wsi Rudka, Rudnik Kol. oraz w
pobliżu kolonijnej zabudowy Majoratu i Lipna. Jest to dział wodny II rzędu, rozdzielający
dorzecze Wieprza i Wyżnicy.
Głównym ciekiem powierzchniowym jest rzeka Bystrzyca, będąca największym
lewobrzeżnym dopływem Wieprza. Bystrzyca zaczyna się w Sulowie źródłami typu
szczelinowo-warstwowego, wypływającymi z utworów kredowych na rzędnej 232 m n.p.m.
(Objaśnienia do mapy geologiczno-gospodarczej Polski 1 : 50 000, Arkusz Zakrzówek, PIG,
Warszawa 2005 r.). Rzeka płynie początkowo w kierunku NNE wąską, głęboką doliną i jest tu
zasilana licznymi źródłami. Bystrzyca ma łączną długość 77,25 km, Przy czym kilometraż
- 13 -
rzeczywisty różni się od kilometraż podziału hydrologicznego IMGW. Prawym dopływem
Bystrzycy na opisywanych obszarach jest ciek - Dopływ z Rudnika (zwany również Rudnik lub
Rudawka). Ciek ten został zaadoptowany na potrzeby melioracji w 1945 roku jednak na
skutek wieloletnich zaniedbań dolina jego przybrała naturalny charakter. Zaniedbania takie
dotyczyły również terenu „Masne Doły”, podmokłych łąk, na których w latach 1942 – 1964
wybudowano system melioracyjny o łącznej długości 7790 metrów (dane dotyczące systemu:
Strategia rozwoju lokalnego Gminy Zakrzówek na lata 2007 – 2015, 2008 r.). W gminie
znajduje się kilka zbiorników wody. Największy z nich, o powierzchni 2,40 ha i średniej
głębokości 1,5 m położony jest w miejscowości Zakrzówek, na rzece Bystrzycy. Zbiornik
w latach 1997-98 został całkowicie zniszczony w trakcie powodzi. W 2007 roku zbiornik
odbudowano. Zbiornik ma pełnić trzy podstawowe funkcje: retencyjną (poprawa warunków
wilgotnościowych
przyległych
terenów
w okresach
suszy),
przeciwpowodziową
(odprowadzanie wód poniżej zbiornika i wyhamowanie fali powodziowej) o rekreacyjnokrajobrazową (kąpielisko z niedużą plażą oraz ścieżkami ruchu pieszego i rowerowego).
Oprócz tego dość duże zbiorniki wodne znajdują się w Sulowie (powierzchnia 1,43 ha) –
zbiornik przeciwpożarowy (Plan odnowy miejscowości Sulów na lata 2007-2015, 2010) oraz w
Studziankach (powierzchnia 1,24 ha). (www.zakrzowek.lubelskie.pl). Skupiska mniejszych
stawów znajdują się na terenach miejscowości: Zakrzówek na północ od opisywanego już
zbiornika, Zakrzówek Wieś, Rudnik, a inne, pojedyncze stawy w: Sulowie, Studziankach,
Bystrzycy, Rudniku II.
Plan gospodarowania wodami dorzecza Wisły (MP Nr 49 z 2011 r., poz. 549) wyznacza
jednolite części wód powierzchniowych i podziemnych i ustala cele środowiskowe
wyznaczone do osiągnięcia do 2015 r. Gmina Zakrzówek położona jest w obszarze Jednolitej
Części Wód Powierzchniowych:
• PLRW2000624629 (Bystrzyca do Kosarzewki) – scalona część wód powierzchniowych
SW 0523 w regionie wodnym Środkowej Wisły; odcinek rzeki posiada status naturalnej
części wód, typ – potok wyżynny węglanowy z substratem drobnoziarnistym na lessach i
lessopodobnych; stan JCWP ocenia się jako zły, osiągnięcie celów środowiskowych –
zagrożone;
• PLRW 200024613 (Bystrzyca od dopł. okresowego spod Studzianek do dopł. z Rudnika) –
stan JCWP ocenia się jako zły, osiągnięcie celów środowiskowych – zagrożone;
• PLRW 200024611 (Bystrzyca do dopł. okresowego spod Studzianek) – stan JCWP ocenia
się jako zły, osiągnięcie celów środowiskowych – zagrożone.
Klimat
Gmina Zakrzówek leży w strefie klimatu umiarkowanego o wpływach klimatu
kontynentalnego, w klimatycznym Regionie Niziny Sandomierskiej. Charakterystyczne dla niego
wartości to: średnia roczna temperatura wynosi 7,4 - 7,6 °C; okres wegetacyjny (temp. dobowa
≥ 5°C) sięga 220 dni; zachmurzenie: 6,4 – 6,5; średni roczny opad atmosferyczny wynosi >
650 mm; długość okresu zalegania pokrywy śnieżnej: 70 dni.
Ponadto obszar charakteryzuje się dość dużymi średnimi rocznymi prędkościami
wiatrów (3,0 – 3,5 m/sek.) oraz krótkim okresem trwania przedzimia (poniżej 32 dni).
Najczęściej (średnio w roku przez 21 dni) obserwuje się występowanie pogody bardzo ciepłej,
słonecznej, bez opadu, lecz również charakterystyczne jest częste pojawianie się dni
przymrozkowych umiarkowanie zimnych (średnio w roku 31).Ważnym modyfikatorem klimatu
na analizowanym terenie jest rzeźba terenu. Obecność wzniesień, dolin i wąwozów wpływa na
dużą zmienność warunków topoklimatycznych na niewielkich obszarach. Wiąże się to z
różnicami w nasłonecznieniu, modyfikacją siły i kierunków wiatrów, możliwością zalegania
zimnego powietrza. Na mikroklimat w bardzo niewielkim stopniu oddziałują różnice wysokości.
Wzrost wysokości nad poziomem morza powoduje spadek temperatury średnio o około 0,6ºC
na 100 m. Różnice wysokości w gminie mogą w niewielkim stopniu wpływać na lokalny
rozkład temperatur. Kolejnym, bardzo istotnym modyfikatorem klimatu są płaty leśne i zwarte
- 14 -
zadrzewienia. Ich obecność łagodzi bodźcowość klimatu oraz zwiększa walory zdrowotne
również w strefie dochodzącej nawet do kilkuset metrów od granicy lasu. Niewielki areał lasów
w gminie przyczynia się do ograniczenia jego korzystnego wpływu na klimat do bardzo
lokalnego zasięgu.
Specyficzne warunki mikroklimatyczne panują także w dolinach rzecznych – Bystrzycy
i Dopływu z Rudnika. Obecność wód powierzchniowych, obniżenia terenu oraz podmokłości
kształtują lokalne warunki mikroklimatyczne. Modyfikacji ulega tu głownie prędkość wiatru,
temperatura i wilgotność. Z całą pewnością wyciszeniu w dolinie ulega wiatr, a zwiększeniu
wilgotność względna. Określenie różnicy temperatur pomiędzy dolina a obszarem wyżynnym
wymaga przeprowadzenia dokładnych pomiarów. Prawdopodobnie temperatura w dolinie jest
niższa niż na wzniesieniach.
Flora i fauna
Fauna i flora analizowanej gminy jest dość zróżnicowana. Pomimo, że na obszarze
gminy dominuje użytkowanie rolnicze to występują tu również cenne struktury
przyrodnicze decydujące o znacznej bioróżnorodności. Są to przede wszystkim zbiorniki
wodne i ich najbliższe otoczenie, dolina Bystrzycy oraz niewielkie kompleksy leśne i
zadrzewienia. Na tutejsze zróżnicowanie gatunkowe bez wątpienia wpływa także
ukształtowanie terenu, które modyfikuje i różnicuje warunki mikroklimatyczne oraz
siedliskowe. Na pozostałym obszarze dominują zbiorowiska antropogeniczne, głównie
segetalne związane z terenami upraw rolnych, roślin okopowych i zbożowych oraz
świeżych odłogów i ugorów. Występują także zbiorowiska ruderalne związane z drogami,
ścieżkami, terenami kolejowymi i działalności gospodarczej. Największe areały zajmują
powierzchnie rolne o stosunkowo dużej intensywności użytkowania. Występują tu
monokulturowe uprawy polowe, niewielkie fragmenty sadów, uprawy owoców i warzyw, a
także łąki i pastwiska. Najmniejsza liczba gatunków charakteryzuje grunty przeznaczone
pod uprawę zbóż. Występują gatunki, często o niekorzystnych właściwościach
ekologicznych – o dość niskiej odporności na degradację, niewielkiej zdolność do
regeneracji oraz wymagający dość znacznych nakładów pracy i ingerencji w warstwę
glebową. Nieco bogatsze struktury tworzą uprawy krzewów i drzew. W odróżnieniu od
monokulturowych upraw występuje tu więcej gatunków, a podłoże z reguły pokrywa darń
traw. Wieloletnia roślinność chroni wierzchnią warstwę gleby przed erozją, a większe
zróżnicowanie gatunkowe stwarza lepsze warunki do bytowania zwierząt. W obrębie
sadów i upraw występują ptaki, gryzonie, sporadycznie większe ssaki np. sarny.
Możliwość ich przebywania, w tym rozmnażania się jest jednak ograniczona ze względu
na częstą obecność oraz znaczną ingerencję człowieka.
Wśród terenów rolnych najwyższe wartości przyrodnicze reprezentują łąki i
pastwiska. Wynika to przede wszystkim z ich stosunkowo ekstensywnego użytkowania i
stosunkowo wysokiego zróżnicowania gatunkowego. Urozmaicone zadrzewieniami i
zakrzewieniami tworzą lokalnie bardzo ważne dla zwierząt tereny – aktywne płaty
ekologiczne. Zadrzewienia śródpolne otoczone łąkami cechować może skład gatunkowy
zgodnym z siedliskiem, znaczne bogactwo gatunkowe, duże zagęszczenie osobników,
intensywność i wielopoziomowość obiegu materii oraz przepływu energii. Te niewielkie,
na pozór nieistotne, struktury pełnią dużą role w zasilaniu biologicznym otoczenia, w tym
przestrzeni zurbanizowanej. Stanowią lokalne ostoje zasobów genetycznych, miejsca
rozrodu i zdobywania pokarmu, stabilizują ekosystemy sąsiednie. Układy mozaikowe,
czyli płaty terenów rolnych wymieszanych z nawet niedużymi powierzchniowo płatami
lasów czy zadrzewień, mają w zasadzie charakter ekotonu – stanowią strefę przejściową
między dwoma ekosystemami. Mogą być więc zamieszkiwane przez organizmy
charakterystyczne dla obu układów oraz przez takie, które są swoiste tylko dla jednego z
nich. Cechuje je więc duża bioróżnorodność, a populacje z nimi związane mogą być
liczniejsze niż w sąsiadujących ekosystemach. Mozaikowość w gminie tworzą w dużym
- 15 -
stopniu liczne zadrzewione, suche doliny i wąwozy lessowe. Dzięki temu zróżnicowanie
biologiczne może być jeszcze większe ze względu na różnice siedliskowe. Poniżej
pokazano fragment mapy użytkowania terenów gminy obrazujący znaczną mozaikowość
występujących tu układów przyrodniczych.
W skali gminy ostoję fauny i flory stanowi dolina Bystrzycy oraz jej dopływy. W
dolinach i ich otoczeniu występuje największe zróżnicowanie gatunkowe roślin. Znaczna
części brzegów Bystrzycy oraz dna jej doliny porośnięta jest zakrzewieniami i
zadrzewieniami. Bardzo dobrze rozwinęły się tu niższe piętra, w tym roślinność
zbiorowisk wilgotnych. Pomio, że w otoczeniu doliny znajduje się zabudowa, lto sama
dolina stanowi strefę zieleni wolnej od zabudowy – swoisty bufor umożliwiający
zachodzenie samoistnym procesom ekologicznym. Wśród gatunków rzadziej
spotykanych należy wskazać parzydło leśne (Plan odnowy miejscowości Zakrzówek na
lata 2007 – 2015, dr Mariusz Wiktor Sienkiewicz, 2010 r.). Jest to bylina osiągająca
nawet 2 metry wysokości. Rośnie głównie w lasach górskich, na cienistych stromych
zboczach, na glebach wilgotnych i próchnicznych. Gatunek objęty jest całkowitą ścisłą
ochroną. Często wykorzystywany jest jako roślina okrywowa pod drzewami w miejscach
zacienionych. Roślinę cechują wysokie walory ozdobne.
Zieleń towarzysząca zabudowie mają charakter typowo ozdobny, dominują tu
trawniki, niewielki krzewy, kwiaty (poszczególne gatunki dobierane są na podstawie
wyglądu, a ich nadrzędną funkcją jest poprawa estetyki). Często spotykana jest zieleń
wysoka w zróżnicowanej formie – od gatunków iglastych sztucznie nasadzonych po
gatunki występujące w najbliższej okolicy, charakterystyczne dla tego rejonu.
Według danych GUS za rok 2012, powierzchnia lasów w obrębie gminy Zakrzówek
wynosiła 552,5 ha co stanowi 5,6% powierzchni gminy, w tym powierzchnia lasów publicznych
wynosiła 41,4 ha. Zwiększanie lesistości jest jednym z ważniejszych elementów polityki leśnej
państwa. Konsekwentna realizacja celów tej polityki powinna zapewnić zwiększenie lesistości
kraju do 30% w roku 2020 i 33% po roku 2050.
Dominującym typem siedliskowym w lasach jest las mieszany świeży oraz las
świeży. Las świeży to siedlisko charakterystyczne dla rejonów wyżynnych. Gatunki
produkcyjne stanowią dąb i buk. W tutejszych drzewostanach udział najpospolitszego
gatunku w Polsce czyli sosny jest niewielki, co wskazuje na prawidłowo prowadzoną
gospodarkę leśną tj. uwzględniającą lokalne warunki siedliskowe. Szczególnie cenne są
tereny leśne w dolinie Bystrzycy, które pomimo występowania w sąsiedztwie zabudowy,
zachowały charakter częściowo naturalny. Wynika to przede wszystkim ze znikomej
presji na tereny położone bezpośrednio w dolinie rzeki jak i wysokiej zdolności
regeneracyjnej drzewostanów nadrzecznych. Warunki siedliskowe pozwalają na rozwój
bogatej szaty roślinnej, wielopiętrowej i zróżnicowanej gatunkowo. Oprócz tego
większość drzewostanów w gminie Zakrzówek ma skład zbliżony do potencjalnej
roślinności
naturalnej,
występującej
na
tym
terenie
–
zespołów
grądu
subkontynentalnego, odmiany małopolskiej. W skład drzewostanu, oprócz dębu, lipy,
grabu, klonu i jesionu, mogą wchodzić: świerk, jodła lub sosna. do wyżej wymienionego.
Podobna sytuacja dotyczy się łęgu jesionowo – olszowego, który w formie
zniekształconej występuje w dolinie Bystrzycy oraz fragmentami w dolinie Dopływu z
Rudnika. Mniejsze powierzchnie zajmuje świetlista dąbrowa, postać wyżynna, punktowo
kserotermiczne murawy stepowe.
Na skutek wieloletniej działalności człowieka oraz obecnego zagospodarowania
znaczną część powierzchni gminy cechuje odmienny skład gatunkowy od typowego dla
zbiorowisk roślinności potencjalnej. Warunki siedliskowe terenów rolniczych zostały już
na tyle zmienione, że prawdopodobnie odbudowa potencjalnej roślinności naturalnej jest
trudna i wymagałby bardzo długiego okresu czasu.
Fauna gminy Zakrzówek jest charakterystyczna dla terenów typowo rolniczych,
gdzie najbardziej zauważalne są ptaki. Udział lasów i zwartych zadrzewień jest tu na tyle
mały, że nie pozwala na obecność dużych ssaków takich jak np. daniele czy jelenie.
- 16 -
Prawdopodobnie na obszarze opracowania można spotkać lisy, sarny, dziki, zające
szaraki czy borsuki. Najbardziej dogodne warunki do bytowania wielu zwierząt stwarzają
w gminie doliny cieków wodnych, w tym dolina Bystrzycy. Oproćz tego, szczególny
ekosystem tworzą cieki wodne i zbiorniki. W odcinku górnym Bystrzycy, który ma charakter
górski występuje pstrąg potokowy, pstrąg tęczowy oraz lipień. Warto tu nadmienić, iż w gminie
Zakrzówek działa koło wędkarskie PZW Stoczek, które prowadzi zarybienia oraz działania
ochronne. Ponad to, prowadzone są zabiegi w korycie rzeki stwarzające możliwość rozrodu
pstrąga. Im niżej rzeki tym rybostan staje się bardziej zróżnicowany. Oprócz gatunków
charakterystycznych dla polskich rzek takich jak kleń, jaź, okoń, płoć czy świnka, występują
gatunki chronione. Ścisłą ochroną objęty jest śliz pospolity, minóg rzeczny i strumieniowy
występujące w Bystrzycy (dane pozyskane od PZW Stoczek). W zbiornikach wodnych
zróżnicowanie gatunkowe zależy głównie od zarybień. W gminie istnieje kilka niewielkich
zbiorników i oczek wodnych, w których występują karpie, karasie czy liny.
Powiązania przyrodnicze i formy ochrony przyrody
Przez powiązania przyrodnicze należy rozumieć nie tylko obecność „wyraźnych”
korytarzy migracyjnych, ale także istnienie innych struktur ekologicznych, budujących sieć
wzajemnych powiązań. Przestrzeń zurbanizowana może także zostać włączona w
funkcjonowanie systemu przyrodniczego ze względu na chociażby odpowiednio
ukształtowaną zieleń towarzyszącą zabudowie np. szpalery drzew, dobór gatunków (zgodnych
z siedliskiem). Poza tym ważną rolę odgrywają także formy ogrodzeń, gabaryty obiektów
budowlanych czy infrastruktura drogowa.
W skali całej gminy dolina Bystrzycy stanowi główny korytarz ekologiczny. Umożliwia
ona migrację gatunkową i wymianę genetyczną, wzbogacając poszczególne ekosystemy oraz
zachowując dynamikę procesów ekologicznych. Pomimo, że wzdłuż wspomnianej doliny
rozwijają się nadal tereny zurbanizowane – miejscowości: Bystrzyca, Majorat, Zakrzówek,
Zakrzówek Wieś, Sulów, to nadal stanowi ona ważną ostoję wielu organizmów, a jej wpływ na
przestrzeń przyrodniczą jest zauważalny. Dolina przyczynia się do wzbogacenia gatunkowego
przestrzeni, a także podnosi jej walory krajobrazowe. Na odcinkach gdzie rzeka przepływa
przez pola, łąki i zadrzewienia, współtworzy zróżnicowane środowiska o zauważalnych
cechach naturalnych. Dolinę Bystrzycy tworzy powiązania ekologiczne z terenami położonymi
po za gminą. Uzupełnieniem ww. „trzonu” jest ciek Rudnik (dopływ z Rudnika) stanowiący
prawy dopływ Bystrzycy. Pomimo, że ciek przystosowano do pełnienia funkcji odbiornika rowu (w 1945 roku), na skutek wieloletnich zaniedbań dolina ww. cieku przybrała naturalny
charakter dzięki czemu cechuje ją wysoka bioróżnorodność. Jej funkcje ekologiczne
wzmacnia teren zwany „Masne Doły”. Są to podmokłe łąki, na których wybudowany został
system melioracyjny – obecnie również nie spełniający swoich funkcji (Strategia rozwoju
lokalnego Gminy Zakrzówek na lata 2007 – 2015, 2008 r.). W gminie Zakrzówek występują
także zbiorniki wodne, wśród których największy znajduje się na Bystrzycy w Zakrzówku.
Funkcje zbiorników, tak jak ich wielkość są zróżnicowane. Z ekologicznego punktu widzenia
najważniejsze z nich mają charakter zbliżony do naturalnego oraz poddawane są najmniejszej
presji antropogenicznej. Przykładem mogą tu by niewielkie oczka wodne położone wzdłuż
dopływu z Rudnika. Położone w terenie zadrzewionym, trudnodostępnym (w stosunku do
zbiorników przeciwpożarowych) stanowią swoiste ostoje fauny i flory. Innym ważnym
elementem przyrodniczym budującym powiązania przyrodnicze są tereny lasów. Niestety w
gminie Zakrzówek jest ich niewiele i nie tworzą zauważalne ciągłej struktury. Lasy mają tu
raczej charakter niewielkich kompleksów czy zadrzewień współtworzących system
przyrodniczy wraz z otwartymi przestrzeniami. Lasy na terenie gminy stwarzają możliwość
schronienia dla większych zwierząt np. migrującym przez teren gminy sarnom. Stanowią także
ostoję zwierząt związanych ze środowiskiem leśnym, przy czym skala areałów lasu pozwala
na bytowanie raczej niewielkich ssaków czy ptaków.
- 17 -
Analizując przestrzeń gminy w skali regionalnej i szerszej należy zwrócić uwagę na całą
jej południową część. Została ona włączona do sieci ECONET-POLSKA jako korytarz
ekologiczny o znaczeniu krajowym. Obecnie sieć ECONET-POLSKA nie posiada umocowania
prawnego, lecz wciąż przywoływana jest w wielu dokumentach, stanowiąc pewne wytyczne
dla polityki przestrzennej. Znajduje się tu fragment obszaru Wzniesienia Urzędowskie (64K) ,
który stanowi powiązanie Doliny Wisły z Roztoczem (obszary węzłowe o znaczeniu
międzynarodowym). Korytarz stanowi także powiązanie z Lasami Janowskimi i Puszczą
Solską. Jego zasięg można wiązać z zasięgiem regionalnego systemu obszarów chronionych
- Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Wskazanie na obszarze gminy korytarza
ekologicznego o znaczeniu krajowym oznacza, iż tereny te umożliwiają rozprzestrzenianie się
gatunków pomiędzy obszarami węzłowym, ukierunkowują przepływ materii i informacji
biologicznej w krajobrazie (Strategia Wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONETPOLSKA, 1998).
Powołany rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego z dnia 17 lutego 2006 roku w
sprawie Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu obejmuje swym zasięgiem tereny
chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach,
wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i
wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Powierzchnia jego wynosi
29 270 ha i jest położony w powiecie kraśnickim, w gminach Zakrzówek, Dzierzkowice,
Urzędów, Wilkołaz, miasta i gminy Kraśnik oraz w powiecie opolskim, na terenie gminy
Józefów. Jest to obszar o dużej atrakcyjności krajobrazowej, głównie dzięki bardzo
urozmaiconej rzeźbie terenu. Szata roślinna jest tu wyjątkowo bogata. Wąwozy są miejscem
występowania wielu rzadkich gatunków, m.in. obuwika. Bardzo bogate florystycznie są
zachowane fragmenty torfowisk w dolinie Wyżnicy. Występuje tu m.in. pełnik europejski. W
drzewostanach leśnych występują m.in. buk i jodła. Bogata jest także fauna obszaru m.in.
jedyne w województwie stanowisko żołny.
Na obszarze gminy znajdują się także drzewa uznane za pomniki przyrody. Ustanowiono
je rozporządzeniem nr 13 Wojewody Lubelskiego z dnia 2 sierpnia 1993 r. w sprawie uznania
tworów przyrody za pomnik przyrody (Dz. Urz. Woj. Lub.. z 1993 r. Nr 11, poz. 71).
Lp
1
2
3
Opis pomnika przyrody
dąb szypułkowy (Quercus
robur)
robur)
robur)
Obwód na
wys. 1,3 m
[cm]
Wysokoś Miejscowo
Opis lokalizacji
ć [m]
ść
325
20
Zakrzówek
305
20
Zakrzówek
300
21
Zakrzówek
przy dawnej
dyrekcji
cukrowni, przy
ul. Ogrodowej
i Żeromskiego
Tereny włączone do sieci Natura 2000 są dość znacznie oddalone od granic gminy
Zakrzówek. Poniżej zostały przedstawione najbliższe obszary naturowe (dane: materiały
Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska http://natura2000.gdos.gov.pl).
• Polichna – fobszar mający znaczenie dla wspólnoty (OZW) o kodzie PLH060078 leży
najbliżej – około 5,2 km na południowy-zachód od granic gminy. Jest on ważny w skali
regionalnej dla zachowania żyznej buczyny karpackiej oraz grądu, w tym grądu z bukiem
(odmiana małopolska). Jodła i buk mają tu stanowiska na północno-wschodniej granicy
zasięgu.
• Staw Boćków – obszar specjalnej ochrony (OSO) o kodzie PLB060016 jest położony ok
9,6 km na wschód od granic gminy. Stanowi ostoję leżącą we fragmencie doliny rzeki Por
ze stawem Boćków (naturalnym zbiornikiem o powierzchni około 250 ha). Staw jest niemal
całkowicie zarośnięty szuwarami trzcinowymi, mannowymi oraz turzycowiskami, a jego
brzegi porastają zarośla wierzbowe i olsy. Otwarte lustro wody zajmuje jedynie 4 ha,
- 18 -
jednak okresowo zarasta go zwarty łan osoki aloesowej. W ostoi Dolina Poru i Staw
Boćków stwierdzono występowanie, co najmniej 18 gatunków ptaków wymienionych w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Liczebność dwóch gatunków (derkacza i dzięcioła
białoszyjego) mieści się w kryteriach wyznaczania ostoi ptaków wprowadzonych przez
BirdLife International. Ponadto 6 spośród stwierdzonych tu gatunków ptaków zostało
zamieszczonych na liście gatunków zagrożonych w Polskiej Czerwonej Księdze zwierząt.
• Dzierzkowice – obszar mający znaczenie dla wspólnoty (OZW) o kodzie PLH060079,
którego granice biegną około 13,3 km na zachód od granic gminy. Stanowi istotne
stanowisko obuwika pospolitego w zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Znaczącą część
jego powierzchni (66,7%) zajmują siedliska grądu subkontynentalnego z dużą ilością
storczyków.
• Guzówka – obszar mający znaczenie dla wspólnoty (OZW) o kodzie PLH060071.
Położony ponad 15 km na wschód od gminy. Obszar obejmuje część rozczłonkowanego
kompleksu leśnego z towarzyszącymi mu fragmentami muraw kserotermicznych i
zbiorowisk okrajkowych. Na omawianym terenie występuje liczna populacja obuwika
pospolitego (Cypripedium calceolus) na granicy zasięgu. Lasy zajmują większą część
obszaru, rośnie tu wołyńska odmiana grądu subkontynentalnego z dużym udziałem
cennych gatunków wapniolubnych w runie. Sąsiadujące z grądem zbiorowiska murawowe
bogate są w gatunki objęte ochroną prawną.
• Uroczyska Lasów Janowskich – obszar mający znaczenie dla wspólnoty (OZW) o kodzie
PLH060031, Położony około 16 km na południe od gminy i pokrywający się częściowo
z obszarem Lasy Janowskie. Podstawowym celem ochrony jest tutaj wilk - priorytetowy
gatunek z Dyrektywy Siedliskowej (jego populacja stanowi istotną część lokalnej populacji
Kotliny Sandomierskiej i Roztocza). Obszar stanowi zwarty kompleks leśny o dużym
stopniu naturalności i małej gęstości zaludnienia, z fragmentami starych drzewostanów o
charakterze puszczańskim. Głównymi walorami siedliskowymi są tu bory bagienne i
torfowiska oraz bory jodłowe. Na uwagę zasługują łęgi olszowe wzdłuż licznych cieków,
murawy napiaskowe i wrzosowiska zlokalizowane w jego zachodniej części oraz śródleśne
łąki. Ważnym składnikiem w krajobrazie są ekstensywnie użytkowane stawy hodowlane miejsce licznego występowania kumaka nizinnego oraz wykształcania się efemerycznych
atlantyckich zbiorowisk terofitów. Zidentyfikowano tu 22 rodzaje siedlisk z Załącznika I
Dyrektywy Siedliskowej, zajmujące 12% powierzchni obszaru. O wadze ostoi świadczy
występowanie 18 gatunków zwierząt i 2 gatunki roślin z Załącznika II DS. Poza tym w
obszarze występuje znaczne nagromadzenie innych rzadkich i chronionych w Polsce
taksonów, w tym największej w kraju (prawdopodobnie również w Europie) populacji fiołka
bagiennego.
• Lasy Janowskie – obszar specjalnej ochrony (OSO) o kodzie PLB060005. Położony
około16 km na południe od gminy. Obszar obejmuje rozległy i zwarty kompleks leśny,
stanowiący północno-zachodnią część Puszczy Solskiej oraz enklawę leśną "Rozwadów"
dla ochrony głuszca (położoną na południe od głównego kompleksu). Jest ostoją ptasią o
randze europejskiej E 73. Występuje tu co najmniej 30 gatunków ptaków z Załącznika I
Dyrektywy Rady 79/409/EWG, 9 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie
lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków
ptaków: bielik (PCK), bocian czarny, głuszec (PCK), lelek; w stosunkowo wysokim
zagęszczeniu występują: kania czarna (PCK), trzmielojad orlik krzykliwy (PCK) i sóweczka
(PCK). Dzięki dużym fragmentom lasów o zachowanym naturalnym charakterze
zabezpiecza rzadkie gatunki i zbiorowiska roślinne. Jest ostoją fauny o charakterze
puszczańskim, takiej jak wilk Canis lupus, głuszec Tetrao urogallus, cietrzew Tetrao terix i
jarząbek Bonasa bonasia.
Skrajnie południowo - zachodnia cześć gminy Zakrzówek położona jest na obszarze
objętym programem kształtowania „zielonego pierścienia" wokół miasta Kraśnik. Wspomniany
„zielony pierścień" traktuje się jako strefę czynnej ochrony fizjonomii krajobrazu, co oznacza
również konieczność wzbogacania przyrodniczego terenów znajdujących się w jego obrębie,
- 19 -
głównie drogą fitomelioracji (zadrzewień i zakrzewień) oraz - o ile pozwalają na to warunki
naturalne - rozwoju małej retencji. Za elementy konstytuujące „zielony pierścień" wokół
Kraśnika uznaje się: doliny rzeczne; większe kompleksy leśne, rolnicze tereny otwarte z
zachowanym harmonijnym krajobrazem. Z obszaru „zielonego pierścienia" wyłącza się tereny
przeznaczone w planach zagospodarowania przestrzennego pod zwarte zainwestowanie
kubaturowe. Struktura ekologiczna „zielonego pierścienia" pełni:
• funkcję ochrony struktury ekologicznej z pozostałościami przyrody zbliżonej do naturalnej i
osobliwościami przyrodniczo - krajobrazowymi;
• funkcję ochrony struktury przestrzennej przed semiurbanizacją i chaotyczną
• ochronę przed urbanizacją, to jest zarówno terenów otwartych niezabudowanych, jak i
krajobrazów mozaikowych (drobnoskalowych) z typowym dla terenów podmiejskich dużym
zróżnicowaniem fitosocjologicznym zbiorowisk zastępczych i nierzadko o znaczących
walorach florystycznych;
• funkcję buforową, osłabiającą presje miasta na tereny wiejskie;
• funkcję wypoczynku codziennego i świątecznego dla mieszkańców miast.
Zasoby kulturowe
Analiza materiałów wykazała, że do najcenniejszych zasobów kulturowych należy
zaliczyć kościół parafialny pw. św. Mikołaja oraz drzewostan i cmentarz przykościelny
stanowiący zabytek wpisany do Rejestru Zabytków Województwa Lubelskiego – zespół
kościelny w Zakrzówku Osadzie A/435 (Załącznik nr 1 do Obwieszczenie nr 1/2013
Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 22 stycznia 2013 roku w sprawie
wykazów zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego i
rejestru zabytków archeologicznych województwa lubelskiego). Ponadto na terenie gminy
występują inne obiekty zabytkowe, takie jak: studnie (Majdan Grabina), młyny (Kol. Studzianki,
Zakrzówek), domy mieszkalne, budynek d. Urzędu Gminy, plebania i organistówka w
Zakrzówku, cmentarze (Zakrzówek Osada), kapliczki (Zakrzówek).
Zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego
dokumentu
W sytuacji braku realizacji zapisów zmiany Studium (‘wariant zerowy’)
przypuszczać należy, że na terenie gminy w wyniku oddziaływania istniejących obecnie
funkcji następować będzie:
• utrzymanie użytkowania rolniczego gleb – oddziaływanie chwilowe i krótkoterminowe,
lokalne na powierzchnie ziemi, wody podziemne, a nawet powierzchniowe w momencie
intensywnego spływu powierzchniowego;
• ograniczenie rozwoju funkcji: mieszkaniowych i usługowych;
• uniemożliwienie realizacji inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii.
7. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH PRZEWIDYWANEGO ZNACZĄCEGO
ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ DOKUMENTU
Nie przewiduje się występowania znaczących oddziaływań (rozumianych, jako
przekroczenia określonych prawem standardów jakości środowiska czy pogorszenie, czy
utratę siedlisk i gatunków) wynikających z realizacji zapisów zmiany Studium (co zostało
szerzej omówione w rozdziale 10 Prognozy).
8. OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ
SKUTKÓW REALIZACJI DOKUMENTU DLA ISTNIEJĄCYCH OBSZARÓW
CHRONIONYCH
W granicach opracowania zmiany Studium nie identyfikuje się istotnych problemów
ochrony środowiska, ale do najistotniejszych obecnych zagrożeń ochrony środowiska w skali
- 20 -
gminy m.in. istotnych z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu należą
zagrożenia degradacji wód powierzchniowych i podziemnych w gminie, mogących powstać
w wyniku: opóźnień w porządkowaniu gospodarki wodno – ściekowej, niekontrolowanego
spływu zanieczyszczeń z. dróg (zanieczyszczenia ze spalin, substancji ropopochodnych itp.)
Źródłem zanieczyszczenia powietrza są lessy. Przy dłuższej suszy i braku stabilizacji
roślinnej w okresie silnych wiatrów less może być wywiewany. Pewnym problemem z
zakresu higieny atmosfery jest rozwijająca się motoryzacja. W gminie Zakrzówek głównym
źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza, gleby oraz hałasu są pojazdy mechaniczne
poruszające się po ważniejszych ciągach komunikacyjnych. Najbardziej zagrożony jest pas
terenu o szerokości kilkunastu metrów wzdłuż dróg.
Degradacja gleb to przede wszystkim erozja polegająca na zmywaniu cząstek gleby
przez wody lub unoszeniu przez wiatr. Bardzo podatne na erozję są gleby lessowe
zbudowane z pyłów oraz rędziny. Największe straty czyni erozja wodna powierzchniowa lub
liniowa. Polega ona na powolnym rozmywaniu stoków i zamulaniu dolin i zagłębień. Stopień
pilności ochrony przeciwerozyjnej w gminie oceniono na I – ochrona bardzo pilna.
Problemami szeroko pojętego środowiska wynikającymi z przeznaczenia terenu pod
nowe, planowane funkcje może być zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej w wyniku
realizacji planowanych inwestycji, w tym areału żerowisk dla ptaków.
Zgodnie z Program Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla Województwa
Lubelskiego (2014) obiekty OZE, z uwagi na największy możliwy zakres uciążliwości
podlegają rygorom ograniczającym ich lokalizacje.
Z pośród prawnych form ochrony przyrody na obszarze gminy Zakrzówek znajdują się:
Kraśnicki Obszar Chronionego Krajobrazu oraz pomniki przyrody. Obszary Natura 2000
znajdują się w znacznym oddaleniu. Bardziej szczegółowy opis form ochrony przyrody został
zawarty w rozdz. 6 Prognozy.
9. CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
SZCZEBLA
KRAJOWEGO
I MIĘDZYNARODOWEGO UWZGLEDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE
Mimo iż Studium stanowi dokument o znaczeniu lokalnym i z racji na jego niewielki
zasięg trudno się tu odnieść bezpośrednio do powiązań z celami ochrony środowiska szczebla
krajowego i międzynarodowego, to przy jego sporządzaniu pośrednio uwzględniono cele
ochrony środowiska ustanowione na szczeblu krajowym i międzynarodowym dotyczące
głównie:
• ochrony powierzchni ziemi, racjonalnego gospodarowania i zachowania wartości
przyrodniczych określonych w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawą z dnia 27 kwietnia
2001 r. Prawo ochrony środowiska, Ustawą o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 i
Ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze;
• utrzymanie norm odnośnie jakości gleb określonych w przepisach szczegółowych, tj.:
Ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Programem Ochrony
Środowiska Gminy dla Gmin dla Związku Międzygminnego „Strefa Usług Komunalnych” w
Kraśniku;
• ochrony wód powierzchniowych i podziemnych oraz prowadzenia odpowiedniej gospodarki
wodno-ściekowej określonej w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawą z dnia 18 lipca 2001
r. Prawo wodne, Ustawą z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i
zbiorowym odprowadzaniu ścieków, Krajowym Programem Oczyszczania Ścieków
Komunalnych , Programem ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2008 –
2011 z perspektywą do roku 2015, Programem Ochrony Środowiska Gminy dla Gmin dla
Związku Międzygminnego „Strefa Usług Komunalnych” w Kraśniku;
• ochrony powietrza określonych w przepisach szczegółowych, tj.: Programem ochrony
środowiska województwa lubelskiego na lata 2008 – 2011 z perspektywą do roku 2015 i
Programem Ochrony Środowiska Gminy dla Gmin dla Związku Międzygminnego „Strefa
Usług Komunalnych” w Kraśniku;
- 21 -
•
zmiany klimatyczne oraz różnorodności biologicznej wraz z uwzględnieniem adaptacji do
zmian klimatu, o której mowa w „ Strategicznym planie adaptacji dla sektorow i obszarow
wrażliwych na zmianę klimatu do roku 2020 z perspektywa do roku 2030”;
• utrzymanie norm odnośnie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, określonych
w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska oraz aktów wykonawczych ww. ustawy;
• prawidłowej gospodarki odpadami określonej w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawą z
14 grudnia 2012 r. o odpadach, Programem ochrony środowiska województwa lubelskiego
na lata 2008 – 2011 z perspektywą do roku 2015, Plan Gospodarki Odpadami
Województwa Lubelskiego 2017, Plan Gospodarki Odpadami dla Związku
Międzygminnego „Strefa Usług Komunalnych” w Kraśniku;
• ochrony korytarzy ekologicznych – zachowania i kształtowania ich drożności ekologicznoprzestrzennej zgodnie z Ustawą z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz Planem
Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego;
• utrzymania procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, różnorodności
biologicznej, ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami
oraz utrzymania i przywracania do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych zgodnie z
Ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony środowiska oraz Polityką Ekologiczną Państwa, Krajową strategią ochrony
i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem, Konwencją
o różnorodności biologicznej Rio de Janeiro z 1992;
• ochrony dzikiej fauny i flory oraz siedlisk naturalnych, Dyrektywą Rady Europy w
sprawie ochrony dziko żyjących ptaków (2009/147/EW) i Dyrektywą Rady Europy w
sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (92/43/EWG),
Konwencją Berneńskiej o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk,
Konwencji o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt – Bonn 1979,
Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe,
zwłaszcza, jako środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971.
Według Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego celem
wiodącym jest zrównoważony rozwój przestrzenny regionu prowadzący do podniesienia
konkurencyjności województwa i poprawy warunków życia. Polityka przestrzennego
zagospodarowania województwa podporządkowana została celom i zasadom odnoszącym się
do rozwoju poszczególnych sfer i dziedzin zagospodarowania przestrzennego, dla których
określono cele oraz zasady ogólne i szczegółowe.
W kształtowaniu struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa lubelskiego przy
uwzględnieniu stanu zagospodarowania, naturalnego potencjału oraz potrzeby
ukierunkowania działań dla rozwoju funkcji wiodących wyodrębniono obszary:
• -rozwoju i koncentracji funkcji społeczno-gospodarczych oraz wzmacniania,
• powiązań komunikacyjnych,
• -nadrzędnej funkcji przyrodniczej,
• -rolniczej przestrzeni produkcyjnej.
Bazę rozwoju infrastruktury społecznej oraz kształtowania przestrzeni gospodarczej
stanowi system osadniczy.
Gmina Zakrzówek jest gminą o charakterze wiejskim, zlokalizowaną w strefie
wpływów takich ośrodków miejskich jak Lublin i Kraśnik.
Zgodnie z założeniami PZPWL kształtowanie wiejskiej sieci osadniczej opiera się na
podstawowych kierunkach:
1. modernizacji, rozbudowy i rozwoju infrastruktury oraz usług służących krystalizacji
silnych ośrodków lokalnych obsługujących tereny wiejskie,
2. odnowy wsi poprzez realizację atrakcyjnych przestrzeni publicznych z wykorzystaniem
lokalnych usług,
- 22 -
3. wspieraniu rozwoju specjalistycznych funkcji ośrodków wiejskich w oparciu lokalne
zasoby.
Zgodnie z PZPWL krystalizowanie struktury osadnictwa wiejskiego i wydobycie
niewykorzystanych potencjałów terenów wiejskich wymaga:
• porządkowania struktur przestrzennych (ruralistycznych i urbanistycznych), szczególnie
w obszarach funkcjonalnych miast, możliwie z zachowaniem skali i form zabudowy
charakterystycznych dla terenów wiejskich,
• zapewnienia dostępności do ośrodków obsługi skupiających funkcje usługowe (ośrodki
gminne, ośrodki powiatowe),
• przywrócenia i usprawnienia powiązań komunikacyjnych miejscowości wiejskich z
ośrodkami lokalnymi i ponadlokalnymi (w tym transportu zbiorowego),
• zachowania dziedzictwa kulturowego z jego wykorzystaniem w rozwoju turystyki,
• zwiększenia udziału funkcji pozarolniczych (rozwój wielofunkcyjny) w kształtowaniu
osadnictwa wiejskiego,
• rozbudowy infrastruktury technicznej, zwłaszcza sanitarnej i utylizacji odpadów,
• poprawy stanu technicznego infrastruktury elektroenergetycznej i stabilności
zaopatrzenia w energię, z wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Zakrzówek uwzględnia podstawowe cele i zasadny wynikające z Planu Zagospodarowania
Przestrzennego WojewództwaLubelskiego (PZPWL).
Zgodnie z uchwaloną w 2013 r. Strategią Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata
2014-2020, Gmina Zakrzówek jest gminą o charakterze wiejskim. Dla terenów wiejskich
Strategia wyznacza cel strategiczny: „restrukturyzacja rolnictwa oraz rozwój obszarów
wiejskich”, polegająca na racjonalizacji produkcji rolnej oraz zwiększeniu jej opłacalności, co
będzie skutkowało poprawą życia mieszkańców wsi. Prognozuje się, że mieszkańcy wsi, w
większym niż dotychczas stopniu, będą podejmowali pracę poza rolnictwem, w tym m.in. w
usługach dla rolnictwa i w turystyce.
Wyznaczone cele operacyjne dla osiągnięcia Celu strategicznego 2, obejmują:
• Poprawę warunków dla wzrostu konkurencyjności i towarowości gospodarstw przez m.in.
promowanie i wspieranie scalania gruntów i powiększania obszaru gospodarstw, poprawę
struktury gospodarstw i przyspieszenie przepływu ziemi do gospodarstw większych
obszarowo i nastawionych na produkcję towarową.
• Rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego pozwalający na wykorzystanie istniejącego
potencjału surowcowego regionu.
• Wzmocnienie doradztwa rolniczego oraz promowanie i wspieranie inicjatyw współpracy
rolników i mieszkańców wsi (grupy producenckie, spółdzielnie itp.).
• Wspieranie przedsiębiorczości na wsi i tworzenia pozarolniczych miejsc pracy na
obszarach wiejskich w najbardziej efektywnych sektorach gospodarki (głównie usług, w
tym usług dla rolnictwa).
• Wyposażanie obszarów wiejskich w infrastrukturę transportową, komunalną i
energetyczną w sposób skoordynowany z innymi przedsięwzięciami i spójny wewnętrznie.
Ponadto, w Strategii wyznaczono Obszary Strategicznej Interwencji (OSI) o
charakterystycznych cechach pozwalających na zdefiniowanie potencjałów i problemów
rozwojowych każdego z typów obszarów. Z racji wysokich waloraów przyrodniczych i
krajobrazowo-kulturowych oraz położenia w Roztoczańsko-puszczańskim obszarze
funkcjonalnym, Gminę Zakrzówek zakwalifikowano do obszaru gospodarczego wykorzystania
walorów przyrodniczych i kulturowych, dla którego przewiduje się rozwój różnorodnych form
wypoczynku i turystyki, w tym: krajoznawczej, ekoturystyki, leczniczej, pobytowej, sportowej,
rekreacji nadwodnej i agroturystyki.
Przewidziana interwencja dla tego Obszaru powinna obejmować następujące działania:
• aktywna ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego i przyrody,
• rozwój infrastruktury transportowej,
- 23 -
•
•
•
•
poprawa dostępu do usług społecznych,
poprawa warunków fitosanitarnych,
przywrócenie miastom funkcji społecznych i gospodarczych z jednoczesnym
wsparciem zasobów ludzkich i przedsiębiorczości.
10. OCENA ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY
ŚRODOWISKA
Planowane rodzaje zagospodarowania wskazane w projektowanym dokumencie
będą oddziaływać na poszczególne elementy środowiska, ale pomimo bezpośredniego i
stałego charakteru niektórych oddziaływań przy zastosowaniu nowoczesnych
rozwiązań technicznych, przekroczenie standardów, jakości środowiska
określonych prawem jest mało prawdopodobne.
W poniższej tabeli przedstawiono wstępne, potencjalne oddziaływanie na środowisko
ustalonych w zmianie Studium funkcji terenów, gdzie „+” oznacza występowanie
oddziaływania (dodatkowo rozróżniono tu kolorystycznie charakter oddziaływań: kolorem
zielonym oznaczono oddziaływania pozytywne, kolorem czerwonym negatywne, zaś żółtym
oddziaływania takie, które mogą przynieść zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki), a „-”
jego brak.
Przeznaczenie terenu
Rodzaj
Przestrzeń
SKUMULOWANE
KRÓTKOTERMINOWE
ŚREDNIOTERMINOWE
DŁUGOTERMINOWE
STAŁE
PONADLOKALNE
WTÓRNE
LOKALNE
POŚREDNIE
CHWILOWE
BEZPOŚREDNIE
Ludzie
Ekosystemy, różnorodność
biologiczna
System przyrodniczy
Formy ochrony przyrody
Wody
Powietrze
Powierzchnia ziemi, gleby,
kopaliny i zasoby naturalne
Topoklimat
Klimat akustyczny
Krajobraz
Zabytki i dobra materialne
Czas
+/-
+/-
o
o
-
o
+/-
+/-
-
+/-
o
-
-
o
o
+/-
o
+/-
+/-
-
+/-
o
+
+/-
+/+/+/-
o
o
o
o
o
+/+/-
o
+/o
o
o
o
o
+/+/o
-
+
+
o
-
+/o
+/-
+/+/+/-
o
o
o
o
-
+
o
o
o
o
-
-
o
+/-
o
o
+/+/-
+/+/+/+
o
o
o
o
o
o
+
o
o
+/o
o
o
+/+
o
o
+/+
o
o
+/+/-
o
o
o
o
Zdrowie i życie ludzi
Pozytywnym aspektem usankcjonowania zmian Studium będzie lokalny wzrost
aktywizacji gospodarczej (wyznaczenie obszarów usługowych, obiektów energetyki
odnawialnej), a tym samym nowych źródeł finansów czy też miejsc pracy dla
mieszkańców. Proponowane kierunki zagospodarowania terenów nie wprowadzą
- 24 -
dodatkowych, bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia ludzi czy funkcji mogących stanowić
źródło poważnych awarii (odn. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia
2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się
w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o
dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej – Dz. U. z 2002 r., Nr 58, poz.
535).
Uciążliwości
hałasowe,
związane
z
fazą
realizacji
(zabudowa
i
zagospodarowaniem nowych terenów czy stworzeniem niezbędnej do ich
funkcjonowania infrastruktury) będą miały charakter bezpośredni, ale jedynie chwilowy
lub krótkoterminowy i lokalny.
Istnieje możliwość wystąpienia konfliktów społecznych także ze strony organizacji
ekologicznych, próbujących nie dopuścić do realizacji inwestycji związanych z alternatywnymi
źródłami energii. Należy jednak pamiętać, potencjalnie ważniejszym źródłem zagrożenia na
tym terenie może stanowić bardziej transport drogowy i stan techniczny pojazdów
przewożących m.in. towary niebezpieczne czy awarie podczas pracy maszyn budowlanych.
Na etapie budowy i realizacji zapisów zmiany Studium incydentalnie może dojść do
typowych dla placu budowy wypadków, co określić można, jako oddziaływanie pośrednie i
chwilowe. Nowa zabudowa zlokalizowana została poza strefami ochrony ujęć wodnych, a
także obszarami szczególnego zagrożenia powodzią. Wzmożenie transportu kołowego na
drogach dojazdowych, przede wszystkim na etapie realizacji planowanych inwestycji, nie
powinno wpłynąć w sposób istotny na warunki komunikacyjne rejonu. Funkcjonowanie nowo
planowanych terenów, nie będzie się wiązać z ograniczeniem korzystania np. z dróg
publicznych, z wody, środków łączności czy elektryczności.
Na terenie objętym zmiany Studium nie występują tereny zagrożone ruchami
osuwiskowymi. Zagrożeniem mogą być incydentalne pożary (dlatego ważne jest by zachować
bezpieczne odległości (stref ochronnych dla dwukierunkowego przemieszczania się ognia)
zabudowy od ściany lasu, który jest głównym źródłem pożarów). Poza tym oddziaływanie
ustaleń zmiany Studium będzie miało głównie charakter pozytywny długoterminowy lub stały.
Wprowadzone zmiany wpłyną pozytywnie na poprawa jakości życia lokalnej społeczności
(np: nowe domy i nieuciążliwe usługi, rozbudowa cmentarzy). Potencjalnym źródłem
zagrożenia może być zatem niepełna realizacja wytycznych studialnych, dotyczących
zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska na opisywanym terenie.
Flora i fauna, różnorodność biologiczna
Projektowane zagospodarowanie terenu nie powinno wprowadzić zagrożeń zarówno dla
flory i fauny, jak i różnorodności biologicznej (na terenie objętym projektem zmiany Studium
oraz na terenach pozostających w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji
projektowanego dokumentu), pod warunkiem bezwzględnego wyegzekwowania wszystkich
ustaleń. Potencjalnym źródłem zagrożenia może być zatem niepełna realizacja polityki
przestrzennej, dotyczącej zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska na opisywanym
terenie. Struktura przestrzenna wprowadzonej zabudowy mieszkaniowej i usługowej
praktycznie nie zmieni stopnia rozdrobnienia powierzchni biologicznie czynnej. Wiodącą
zasadą jest zakaz likwidacji zieleni i wycinki drzewostanu parkowego, a także innych form
zieleni komponowanej. Ponadto wskazane jest kształtowanie układów zieleni w nawiązaniu do
warunków ekologii krajobrazu.
Wyznaczone w projekcie zmiany Studium obszary zabudowy kubaturowej
mieszkaniowej i usługowej w stosunku do obecnego stanu zagospodarowania stanowi
nieznaczny obszar powierzchni gminy. Powierzchnie związane z wytwarzaniem energii z
biomasy i fotowoltaniki dotyczą terenów wolnych od zabudowy, a faktyczny ubytek nie zaburzy
dotychczasowego funkcjonowania.
Naturalne i seminauralne zbiorowiska roślinne zastępowane będą roślinnością ruderalną
oraz roślinnością ogrodową. Oddziaływaniem pośrednim w odniesieniu do siedlisk flory i fauny
na terenach zielonych (biologicznie czynnych) bezpośrednio przyległych do powierzchni
- 25 -
nieprzepuszczalnych może być podsuszenie gruntów. Krótkoterminowe straty powierzchni
biologicznie czynnej i drobnej fauny mogą nastąpić w wyniku incydentów ‘katastrofalnych’ jak
np. pożar. Mimo utraty istniejących siedlisk nie prognozuje się istotnych negatywnych strat dla
bioróżnorodności.
System przyrodniczy (ESOCH)
Ustalenia pojedynczych zmian w Studium nie wpłyną bezpośrednio, znacząco na
utratę siedlisk korytarza ekologicznego. Mimo bliskiego posadowienia zabudowy
mieszkaniowej i usług drożny pozostaje zarówno korytarz ekologiczny, jak i pozostałe
elementy łącznikowe, kształtujące i zapewniające powiązania przyrodnicze z szerszym
otoczeniem, a także obszary zasilające system przyrodniczy. Zmiana Studium nie
wprowadza kubaturowych czy liniowych barier poprzecznych, przecinających
łącznikowe elementy systemu przyrodniczego.
Ustalenia zmiany Studium nie wpłyną znacząco na utratę siedlisk leśnych węzłów
ekologicznych czy stanu korytarza ekologicznego. Zgodnie z projektowanym dokumentem
za integralny składnik ESOCH uznaje się strefę ochrony warunków siedliskowych lasu.
Wyznacza się strefę o szerokości min. (100 -150 m), w zależności od warunków naturalnych.
Strefa ta jest wyłączona spod lokalizacji obiektów uciążliwych dla środowiska leśnego oraz
innych wykluczonych z ESOCH, a także spod prac hydrotechnicznych i melioracyjnych, które
mogą zakłócić stosunki wodne. Gospodarka w strefie powinna uwzględnić walory wizualnokrajobrazowe, jakie współtworzy las i wykluczać zabudowę mieszkaniową w promieniu min.
30m od linii brzegowej lasu.
Oprócz tego prognozowane, negatywne oddziaływania będą miały zatem głównie
chwilowy (sporadyczny i incydentalny) oraz bezpośredni charakter i ograniczą się do
skali lokalnej. Pośredni, minimalnie negatywny wpływ na stan systemu przyrodniczego
może mieć incydentalne zanieczyszczenie wód powierzchniowych, niekontrolowane,
wpływające na stan siedlisk wahania poziomu wód gruntowych.
Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody
Na terenie gmniy ochroną objęte są pomniki przyrody ustanowione je Rozporządzeniem
nr 13 Wojewody Lubelskiego z dnia 2 sierpnia 1993 r. w sprawie uznania tworów przyrody za
pomnik przyrody (Dz. Urz. Woj. Lub. z 1993 r. Nr 11, poz. 71). Oprócz tego projektowany
dokument uwzględnia następujące ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów
Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, ustanowione Rozporządzeniem Nr 39
Wojewody Lubelskiego z dnia 17 lutego 2006 r.:
1) zachowanie oraz poprawa stosunków wodnych poprzez ograniczanie nadmiernego
odpływu wód, gospodarowanie zasobami wodnymi w sposób uwzględniający potrzeby
ekosystemów wodnych i wodno-błotnych, zachowanie naturalnego charakteru rzek,
cieków wodnych, zbiorników wodnych i starorzeczy, ochronę funkcji obszarów
źródliskowych o dużych zdolnościach retencyjnych, zachowanie lub przywracanie dobrego
stanu ekologicznego wód;
2) zachowanie lub odtwarzanie różnorodności biologicznej właściwej dla danego typu
ekosystemu, głównie poprzez zachowanie lub przywracanie właściwego stanu siedlisk
przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów;
3) uwzględnianie potrzeb ochrony przyrody w gospodarce człowieka, w tym w gospodarce
rolnej, leśnej, wodnej, rybackiej i turystyce;
4) ochrona i kształtowanie zadrzewień, ze szczególnym uwzględnieniem zadrzewień
nadwodnych i śródpolnych;
5) ochrona specyficznych cech krajobrazu, w tym dolin rzecznych, starorzeczy, naturalnych
form rzeźby terenu (wydmy, doliny denudacyjne, wąwozy lessowe, kotły i studzienki
erozyjne);
6) tworzenie i ochrona korytarzy ekologicznych, umożliwiających migrację gatunków;
- 26 -
7) kształtowanie zagospodarowania przestrzennego w sposób umożliwiający zachowanie
walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz wartości kulturowych, w szczególności
przez: ochronę otwartej przestrzeni przed nadmierną zabudową, zachowanie ciągłości
korytarzy ekologicznych, kształtowanie zalesień w sposób optymalny dla ochrony
różnorodności biologicznej i walorów krajobrazowych, ochronę punktów, osi i przedpoli
widokowych, usuwanie lub przesłanianie antropogenicznych elementów dysharmonijnych
w krajobrazie;
8) dążenie do odtworzenia starych odmian drzew owocowych i ras zwierząt hodowlanych;
9) dążenie do rewitalizacji zespołów zabudowy, w tym układów zabytkowych, propagowanie
tradycyjnych cech architektury;
10) eliminowanie lub ograniczanie źródeł zagrożeń, w szczególności zanieczyszczenia
powietrza, wód i gleb, poprzez usuwanie zanieczyszczeń antropogenicznych,
kształtowanie prawidłowej gospodarki wodnościekowej, promowanie sposobów
gospodarowania gruntami, ograniczających erozję gleb.
W Kraśnickim Obszarze Chronionego Krajobrazu zakazuje się:
1) zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor i legowisk, innych schronień i
miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz
wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarka rolną, leśną, rybacką i
łowiecką;
2) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art.
51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.- Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013, poz. 1232
z późniejszymi zmianami);
3) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie
wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych;
4) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym
kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub
przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem
urządzeń wodnych;
6) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody
lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka
wodna lub rybacka;
7) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych;
8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior
i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących
prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej;
9) zakaz, o którym mowa w pkt 2, nie dotyczy realizacji przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na
środowisko nie jest obowiązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na
środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrodę Obszaru;
10) zakaz, o którym mowa w pkt 3, nie dotyczy prac wykonywanych na potrzeby ochrony
przyrody;
11) zakaz, o którym mowa w pkt 4, nie dotyczy terenów, dla których udzielono koncesji na
wydobywania kopalin przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia;
12) zakaz, o którym mowa w pkt 8, nie dotyczy obiektów lokalizowanych w obszarach
wyznaczonych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gmin lub w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gmin lub w ciągach
istniejącej zabudowy.
Projekt zmiany Studium przewiduje objęcie ochroną okazałych egzemplarzy drzew i
pozostałości:
- 27 -
- starodrzewu parkowego dawnych parków pałacowych,
- zieleni przy kościele parafialnym pw. Św. Mikołaja i na cmentarzu przykościelnym.
Ustalenia tego dokumentu nie będą miały wpływu na istniejące najbliżej formy
ochrony przyrody - obszary Natura 2000, opisane w rozdziale 6. Zgodnie z art. 33 Ustawy
o ochronie przyrody w projektowanym dokumencie nie przewiduje się podejmowania działań
mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków
roślin i zwierząt, a także w znaczący sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których
ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000. Oddziaływanie to określa się jako neutralne.
Wody
Ograniczenie infiltracji wód opadowych na fragmentach uszczelnionych (tereny
zabudowy mieszkaniowej i usług czy niezbędne tereny komunikacyjne) nie będzie
znaczące dla użytkowania lokalnych zasobów wód podziemnych. Wśród oddziaływań
występują też zależności pomiędzy nimi – negatywne oddziaływanie na gleby (ich
incydentalne zanieczyszczenie np. podczas prac budowlanych, awarii czy wypadków
pojazdów przewożących substancje niebezpieczne) prawdopodobnie przejawi się
również chwilowo w stanie wód podziemnych (gruntowych), co jest oddziaływaniem
skumulowanym. W odniesieniu do stref ochronnych ujęć wód projektowany dokument
nakazuje stosowania przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001r. – Prawo wodne (Dz. U. 2012,
poz. 145 z późniejszymi zmianami) oraz ustalenia wynikające z decyzji ustanawiającej strefy
ochronne ujęcia wody. Docelowe objęcie całego obszaru opracowania zorganizowanym
systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków sanitarnych powinno wystarczająco
ochronić przed negatywnymi skutkami ustaleń planistycznych na hydrosferę.
Istniejące i projektowane zagospodarowanie terenu nie może powodować przekroczeń
standardów jakości środowiska. Nie ma więc podstaw do stwierdzenia wystąpienia znacząco
negatywnych oddziaływań na środowisko (w tym zanieczyszczenie wód podziemnych).
Obszar gminy, ze względu na położenie w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych
GZWP nr 406 wskazany został do prowadzenia szczególnej ochrony wód przed degradacją.
Głównym zagrożeniem dla jakości wód jest nieuporządkowana gospodarka wodno - ściekowa
oraz lokalizacja inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko w wypadku nie
uwzględnienia standardów spełniających wymogi ochrony środowiska i zasobów wód
podziemnych. Ponadto nie przewiduje się, że projektowany dokument będzie miał negatywny
wpływ na stan JCWPd oraz JCWP (opisanych w Rozdz. 6) oraz osiągnięcia ich celów
środowiskowych.
Reasumując, oddziaływania charakteryzowane są zarówno jako bezpośrednie jak i
pośrednie, o różnym rozmieszczeniu czasowym, ale zawsze lokalnej skali.
Powietrze
Wprowadzenie nowej zabudowy mieszkaniowej i usług oraz obiektów OZE może
spowodować negatywne oddziaływania pośrednie i długoterminowe, stałe związane z
umniejszeniem terenów biologicznie czynnych co w minimalnym stopniu wpłynie na
nagrzewanie i spadek wilgotności powietrza oraz zwiększenie emisji zanieczyszczeń do
atmosfery (gazów ciepłowniczych, spalin, pyłów), wynikającej z funkcjonowania nowych
obiektów budowlanych oraz wzrostem natężenia ruchu samochodowego (oddziaływanie
chwilowe, ale też i średnioterminowe, skumulowane w mikroskali). Powstanie pewna ilość
(uzależniona od ilości i rodzaju powstających obiektów budowlanych) nowych źródeł emisji
zanieczyszczeń powietrza, a zatem stan jego czystości może w bardzo niewielkim,
praktycznie niezauważalnym stopniu pogorszyć się w stosunku do stanu istniejącego. Nie
przewiduje się jednak aż tak znaczącego wzrostu ruchu samochodowego, a nasadzenia
leśne i zieleni urządzonej powinny niwelować ewentualne, wymienione wyżej szkodliwe
oddziaływania – nie powinno więc dojść do znaczących przekroczeń poziomów
substancji określonych w: Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w
- 28 -
sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu, Rozporządzenie Ministra Środowiska z
dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w
powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów
tolerancji dla dopuszczalnych.
Będą to zatem głównie oddziaływania bezpośrednie, skumulowane (różne funkcje),
krótkoterminowe i długoterminowe lub stałe, ale należące do mało szkodliwych.
Powierzchnia ziemi, gleby i zasoby naturalne
Najistotniejszym, negatywnym oddziaływaniem na gleby będzie ich bezpośrednie i
stałe zajmowanie pod trwałe zainwestowanie budynkami zabudowy mieszkaniowej i
usługowej oraz cmentarzy. Zakładając zastosowanie wszystkich zasad ochrony
środowiska nie przewiduje się jednak znaczących przekroczeń określonych w
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi. Na obszarach objętych zmianą Studium nie
przewiduje się generowania niebezpiecznych substancji i odpadów (poroz.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których
uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne, Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9
grudnia 2003r. w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska).
Najwyższą formę degradacji środowiska przyrodniczego stanowi zabudowa techniczna,
która nie tylko redukuje powierzchnie glebową, ale również ogranicza wymianę gazową i
wodną między atmosferą a pedosferą. Przekształcenia powierzchniowej warstwy ziemi
mogą być związane z wykopami pod fundamenty obiektów budowlanych i budową dróg
dojazdowych (wewnętrznych), ale nie przewiduje się wielkoskalowych przemieszczeń
gruntu i istotnej zmiany ukształtowania powierzchni ziemi. Nie przewiduje się tu
wytwarzania odpadów niebezpiecznych, których magazynowanie byłoby szkodliwe dla
podłoża gruntowego.
Klimat (w tym emisja hałasu i pól elektromagnetycznych)
Zaliczane do skumulowanych zmiany w klimacie lokalnym będą minimalne i
nieodczuwalne dla człowieka oraz świata biotycznego. Ograniczą się one do
nieznacznych zmian warunków termiczno–wilgotnościowych i anemologicznych,
spowodowanych zwiększeniem powierzchni sztucznych i lokalizacji obiektów
kubaturowych. Podwyższenie temperatury powietrza na skutek emisji ciepła
antropogenicznego, pochodzącego ze spalania paliw będzie niezauważalny. Nieznaczny
wzrost poziomu hałasu można będzie prawdopodobnie zaobserwować w fazie realizacji
jak i eksploatacji w obrębie ciągów komunikacji i terenów usług, których działalność
wymaga częstych dostaw, a także funkcjonowania obiektów OZE.
Oddziaływanie określa się więc jako zarówno bezpośrednie (jak np. emisja
hałasu), jak i pośrednie, okresowe (chwilowy – zapylenie i hałas w fazie realizacji,
średnioterminowy i stały – funkcjonowanie usług) i ograniczone do skali lokalnej.
Analiza możliwych wpływów projektu zmiany Studium na zmiany klimatyczne oraz
różnorodność biologiczną wraz z uwzględnieniem adaptacji do zmian klimatu, która została
przygotowana w oparciu o Strategiczny Plan Adaptacji dla sektorow i obszarow wrażliwych na
zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030 (SPA 2020) wynika z potrzeby
zapewnienia warunkow stabilnego rozwoju społeczno - gospodarczego w obliczu ryzyka, jakie
niosą ze sobą zmiany klimatu, ale rownież z myślą o wykorzystaniu jego pozytywnego wpływu
oraz zaistniałych działań adaptacyjnych. Wpływy te mogą bieć znaczący wpływ na stan
polskiego środowiska, ale rownież jego rozwój gospodarczy. SPA 2020 wskazuje cele i
kierunki działań adaptacyjnych, ktore należy podjąć w najbardziej wrażliwych sektorach i
obszarach w okresie do roku 2020: gospodarce wodnej, rolnictwie, leśnictwie, rożnorodności
biologicznej i obszarach prawnie chronionych, zdrowiu, energetyce, budownictwie,
transporcie, obszarach gorskich, strefie wybrzeża, gospodarce przestrzennej i obszarach
- 29 -
zurbanizowanych. Wrażliwość tych sektorow została określona w oparciu o przyjęte dla SPA
scenariusze zmian klimatu. Przystosowanie polskiej przestrzeni do nowych uwarunkowań
klimatycznych i związanych z tym zjawisk jest obecnie jednym z najważniejszych wyzwań,
szczegolnie dla administracji szczebla centralnego oraz regionalnego i lokalnego. Pomiędzy
zagospodarowaniem przestrzennym a zmianami klimatycznymi oraz koniecznością adaptacji
do zmian klimatu występuje sprzężenie zwrotne. Zmiany klimatyczne będą prowadziły do
zmniejszenia zasobow przestrzeni dostępnej dla danego typu prowadzonej lub planowanej
działalności – m. in. ze względu na zwiększone ryzyko powodziowe, wzrost ryzyka
osuwiskowego, nasilenie procesow erozji wodnej i wietrznej, deficyt wody, podniesienie, a
także obniżenie poziomu wod gruntowych. Zmiany klimatu w kontekście przestrzennym
oddziałują na cały kompleks problemow zagospodarowania przestrzennego, ktore w skrajnym
przypadku mogą generować konflikty społeczne i ograniczać możliwości rozwoju.
Na obszarze objętym zmianą Studium mogą wystąpić ww. ryzyka, zaś obszary
zurbanizowane stanowić będą szczególną kategorię w strukturze przestrzeni geograficznej,
charakteryzującą się większą gęstością populacji ludzkiej, a tym samym są bardziej wrażliwe z
uwagi na negatywne oddziaływanie antropopresji. Obszary zurbanizowane zagrożone przede
wszystkim silnymi ulewami powodującymi podtopienia oraz suszą sprzyjającą deficytowi wody
oraz silne wiatry.
Do działań adaptacyjnych podejmowanych zarowno przez podmioty publiczne, jak i
prywatne należy zaliczyć realizację opracowanych polityk, prowadzenie inwestycji w
infrastrukturę i technologie, a także zmiany zachowań, będących sposobem na uniknięcie
ryzyka jaki i wykorzystanie zaistaniałych szans rozwoju. Zmiany klimatu należy postrzegać
jako potencjalne ryzyko, ktore powinno być brane pod uwagę przy tworzeniu np.
mechanizmow regulacyjnych i planow inwestycyjnych, podobnie jak brane pod uwagę są
ryzyka o charakterze makroekonomicznym, czy geopolitycznym.
Analizowany projekt zmiany Studium uwzględnia uwarunkowania przyrodnicze panujące
na obszarze gminy. Zapobiega występowaniu negatywnych zjawisk, gdyż obecność doliny
(Bystrzycy) ułatwia wymianę powietrza i prowadzi do wyrownania pionowego profilu
temperatury. Ponadto projekt określa minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej
istotnej dla polepszenia warunkow termicznych, jak rownież przewiduje tereny zielone, a więc
zapobiega występowaniu negatywnego zjawiska wzrostu temperatury na terenach
zurbanizowanych.
Jednym z kierunkow działań adaptacyjnych, dążących do osiągnięcia celu jakim jest
zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i dobrego stanu środowiska, jest ochrona
rożnorodności biologicznej i gospodarka leśna w kontekście zmian klimatu. Ochrona
rożnorodności biologicznej jest niezmiernie ważnym zagadnieniem, ponieważ problem utraty
biorożnorodności narasta wraz z postępującymi zmianami klimatu. Z punktu widzenia ochrony
siedlisk najistotniejsze są działania związane z utrzymaniem obszarow wodno - błotnych i ich
odtwarzaniem wszędzie tam, gdzie jest to możliwe.
Realizacja zapisow projektowanego dokumentu nie wpłynie istotnie na klimat i
bioróżnorodność, ponieważ uwzględnia on zasady zrownoważonego rozwoju. Projektowane
tereny zainwestowania wyposażone będą w tereny aktywnie biologiczne, przeznaczone pod
zrożnicowaną roślinność, a zatem korzystnie wpłyną na biorożnorodność poprzez
wprowadzanie flory dostosowanej do panujących tu warunkow siedliskowych i klimatycznych.
Obecnie biorożnorodność tego terenu jest dość urozmaicona, gdyż oprócz roślinności
rolniczej występują siedliska roślinności odpowiadającej występującym na tym obszarze
ekosystemom (dolinnym, leśnym. nadrzecznym).
Ważnym jest kierunek działań - adaptacja do zamian klimatu w gospodarce przestrzennej
i budownictwie, ktora ma na celu przygotowanie polskiej przestrzeni do nowych uwarunkowań
klimatycznych i zjawisk z nimi związanych. Jest to kwestią o ogromnym znaczeniu społeczno gospodarczym. Dlatego działania w tym zakresie powinny zmierzać do objęcia całego
terytorium kraju skutecznym systemem planowania przestrzennego zapewniającego właściwe
- 30 -
i zrownoważone wykorzystanie terenow. Rownież kierunek działań obejmuje działania
dotyczące polityki przestrzennej, uwzględniające konsekwencje zmian klimatycznych.
Projektowany dokument uwzględnia potrzeby przygotowania przestrzeni do mogących ulec
zmianie warunkow klimatycznych, uwzględniając aspekty geologiczne, wodne i przyrodnicze
tego terenu. Dbając o rozwój infrastruktury technicznej projekt zmiany Studium umożliwia
realizację ekologicznych systemow ogrzewania opartych na odnawialnych źrodłach energii
(biomasa, energia solarna). Jak rownież mając na uwadze właściwe warunki wodno –
sanitarne wskazuje na dalszą potrzebę rozbudowy systemu wodociągowego i kanalizacji
sanitarnej. Dodatkowo wskazanie w projekcie zmiany Studium na potrzeby: zalesienia słabych
gruntów z ukształtowaną, urozmaiconą granicą polno- leśną, prowadzenie zrównoważonej
gospodarki leśnej, ochronę lokalnego ciągu ekologicznego, naturalnych cieków i śródpolnych
oczek wodnych, powinno przyczynić się do ograniczenia możliwości wystąpienia drastycznych
zmian klimatycznych i możliwości wystąpienia ryzyk z nimi związanych.
Krajobraz
Zmiany w krajobrazie sprowadzą się głównie do usytuowania na działkach, o dotychczas
otwartym charakterze (pola, łąki w części dolinnej) obiektów kubaturowych (zabudowy
mieszkaniowej i usług oraz obiektów OZE).
Oceny estetyczne są subiektywne, zależne od osobniczych odczuć i upodobań, a w
efekcie skrajnie zróżnicowane – od negatywnych, ze względu na charakter dużych konstrukcji
technicznych, obcych w krajobrazie, po pozytywne, ze wskazaniem na prosty i nowoczesny
kształt.
Niestety na etapie zmiany Studium nie znane są tak dokładne dane techniczne (moc czy
wysokość) – rezerwuje się jedynie tereny pod ewentualną ich lokalizacje. Pozytywnym
aspektem jest to, że np. obiekty OZE lokowane bedą poza najcenniejszymi krajobrazowo
terenami gminy (część południowa i południowo-wschodnie, gdzie walory krajobrazowe są
objęte ochroną w postaci OCHK). Oceniając obiektywnie wpływ planowanych inwestycjij nie
przewiduje się znaczącego oddziaływania na krajobraz z racji, że obiekty te będą poza
terenami stałego przebywania ludzi. Ustalenia zmiany Studium mogą mieć więc zarówno
bezpośredni, negatywny, jak i pozytywny, pośredni (poprzez wyznaczenia zgodnych z
zasadami ładu przestrzennego terenów zainwestowania), długookresowy charakter.
Zgodnie z zapisami zmiany Studium w celu zapewnienia skuteczności działań w
zakresie ochrony i kształtowania dziedzictwa kulturowego niezbędne jest uznanie
postulatów ochrony dziedzictwa kulturowego jako elementu zrównoważonego rozwoju oraz
istotnego interesu społecznego, przekładającego się na zasobność i budowanie produktów
turystycznych opartych na dziedzictwie kulturowym oraz wartościach przyrodniczych i
krajobrazowych. Wskazana jest ochrona i kształtowanie krajobrazu kulturowego dla
utrzymania tożsamości regionu i społeczności lokalnej, przy akceptacji społecznej dla zasad
ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków. Podstawą prawną ochrony zabytków i opieki
nad zabytkami jest Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami (Dz. U. z 2014 r., poz. 1446 z późn. zm.).
W związku z powyższym nie przewiduje się znaczącego, negatywnego wpływu ustaleń
sferę kultury. Bezpośrednie sąsiedztwo terenów alternatywnych źródeł energii mogą
przyczynić się do spadku wartości nieruchomości. W kontekście dóbr materialnych
wprowadzenie terenów pod alternatywne źródła energii jest pozytywnym ustaleniem Studium,
bo oceniając dobro materialne, jako wszystkie środki, które mogą być wykorzystane,
bezpośrednio lub pośrednio, do zaspokojenia potrzeb ludzkich stwierdzić należy
jednoznacznie, że zapisy zmiany Studium służą ogólnemu rozwojowi fragmentu gminy, a więc
wzbogaceniu dóbr materialnych przy wykorzystaniu już istniejących. Realizacja inwestycji
związanych z OZE ma znaczenie ekonomiczne (regionalny rozwój gospodarczy, dodatkowe
- 31 -
źródła dochodów dla producentów i rolników, niższe koszty produkcji energii, dodatkowe
miejsca pracy dla ludności). Będą to więc w przewadze pozytywne oddziaływania
bezpośrednie, długotrwałe i stałe.
11. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z
REALIZACJI USTALEŃ ZMIANY STUDIUM
W projekcie zmiany Studium wykorzystano wiele podstawowych możliwości
eliminujących bądź ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko
wprowadzając szereg zasad zagospodarowania terenu.
• odcinki dolin rzecznych w gminie Zakrzówek zostały uznane za zdegradowane i wymagają
rewaloryzacji biologicznej. Rewaloryzacja oznacza:
• sukcesywną likwidację zabudowy substandardowej znajdującej się na terenach
zalewowych,
• możliwie pełny odzysk powierzchni biologicznie czynnej poprzez likwidację terenów pod
sztuczną nawierzchnią (placów, składów, targowisk),
• likwidację śmietnisk, gnojowisk, gruzowisk, złomowisk,
• odtwarzanie zadrzewień I zakrzewień w układach pasmowych,
• poprawę czystości wód poprzez likwidację niekontrolowanych zrzutów ścieków
W myśl projektu zmiany Studium, dla jednolitych części wód powierzchniowych
będących w złym stanie celem jest osiągnięcie co najmniej dobrego stanu/ potencjału
ekologicznego oraz dodatkowo utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego. Dla
jednolitych części wód powierzchniowych będących w dobrym stanie celem jest utrzymanie
dobrego stanu/ potencjału ekologicznego. Ponadto zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną
(2000/60/WE (RDW) z dnia 23 października 2000 r. ) ustanawiającą ramy wspólnotowego
działania w dziedzinie polityki wodnej, dopuszcza się realizację inwestycji mających wpływ na
stan wód, powodujących zmiany w charakterystykach fizycznych jednolitych części wód, jeżeli
cele którym służą stanowią nadrzędny interes społeczny lub korzyści dla środowiska
naturalnego i dla społeczeństwa m.in. zbiorniki wodne realizowane w celu ochrony przed
powodzią, przed skutkami suszy, produkcja energii elektrycznej, aktywizacja gospodarcza
terenu.
W obszarze rolniczej przestrzeni produkcyjnej ustala się następujące warunki
zagospodarowania:
• dopuszcza się adaptację istniejących siedlisk rolniczych z prawem rozbudowy do dwóch
kondygnacji nadziemnych (w tym poddasze użytkowe) dla budynku mieszkalnego rolnika
oraz prawem przebudowy, wymiany zabudowy rolniczej w ramach istniejącego siedliska,
• dopuszcza się lokalizację obiektów i urządzeń związanych z produkcją rolną w ramach
istniejących siedlisk rolniczych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie,
• zakazuje się lokalizacji nowych budynków poza wydzielonymi ewidencyjnie działkami
budowlanymi (istniejącymi na etapie opracowania studium lub powstałymi w oparciu o
ustalenia dotychczas obowiązującego planu),
• dopuszcza się kształtowanie układów zieleni na kierunkach głównych powiązań
ekologicznych (zalesienia), przydrożnej (aleje, szpalery drzew) i śródpolnej (w układach
gniazdowych),
• dopuszcza się realizację przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko, z zachowaniem procedur określonych w przepisach odrębnych,
• dopuszcza się budowę obiektów oraz elementów liniowych i punktowych infrastruktury
technicznej i dróg, urządzeń infrastruktury, w tym odnawialnych źródeł energii z
uwzględnieniem ograniczeń związanych z lokalizacjami w górnych partiach wierzchowin i
kulminacji krajobrazowych.
- 32 -
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze, ochrona złóż kopalin
naturalnych polega na racjonalnym gospodarowaniu zasobami złoża oraz wykluczeniu
lokowania w obrębie złoża funkcji uniemożliwiających eksploatację surowca.
Zgodnie ze projektem zmiany Studium południowo - zachodnia cześć gminy (w obrębie
Kol. Rudki) położona jest na obszarze objętym programem kształtowania „zielonego
pierścienia" wokół miasta Kraśnik. „Zielonemu pierścieniowi" przypisuje się funkcje: 1) ochrony
struktury ekologicznej z pozostałościami przyrody zbliżonej do naturalnej i osobliwościami
przyrodniczo – krajobrazowymi, 2) ochrony struktury przestrzennej przed suburbanizacją,
semiurbanizacją terenów otwartych (niezabudowanych) jak i krajobrazów mozaikowych
(drobnoskalowych) z typowym dla terenów podmiejskich dużym zróżnicowaniem
fitosocjologicznym zbiorowisk zastępczych i nierzadko o znaczących walorach florystycznych,
3) buforowe, osłabiające presje miasta na tereny wiejskie, 4) wypoczynku codziennego i
świątecznego. „Zielony pierścień" traktuje się jako strefę czynnej ochrony fizjonomii
krajobrazu, co oznacza również konieczność wzbogacania przyrodniczego terenów
znajdujących się w jego obrębie. W obrębie Kol. Rudki przewiduje się głównie fitomeliorację
(zadrzewienia i zakrzewienia). Elementem kształtującym „zielony pierścień” wokół Kraśnika na
obszarze Zakrzówka jest kompleks leśny oraz rolnicze tereny otwarte z zachowanym
harmonijnym krajobrazem. Z obszaru „zielonego pierścienia" wyłącza się tereny przeznaczone
w planach zagospodarowania przestrzennego pod zwarte zainwestowanie kubaturowe lub
obszary przewidziane w studiach uwarunkowań jako tereny rozwojowe miast z funkcjami
uciążliwymi dla środowiska. Struktura ekologiczna „zielonych pierścieni" podlega ochronie i
kształtowaniu w kierunku ich wzbogacenia. Cenne pod względem przyrodniczo krajobrazowym elementy powinny być wskazane do ochrony indywidualnej (przewidzianej w
ustawie o ochronie przyrody), natomiast pozostałe przyrodnicze elementy krajobrazu - do
ochrony planistycznej, z określeniem związków z systemem przyrodniczym miasta, roli w
utrzymaniu stabilności krajobrazu oraz znaczenia dla rekreacji.
W myśl projektowanego dokumentu cenne walory krajobrazowe i przyrodnicze
Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu stanowią podstawę do rozwoju wypoczynku i
turystyki na terenie gminy. Są to tereny zaliczane do strefy zrównoważonego rozwoju turystyki
na obszarach chronionych, w której kształtowanie warunków dla rozwoju tej funkcji jest
możliwe poprzez:
• zwiększenie ilości obiektów turystycznych, głównie w oparciu o kwatery prywatne agroturystyczne i pensjonaty, a także campingi, pola namiotowe i biwakowe;
• lokalizację zabudowy letniskowej głównie w obrębie istniejącej zabudowy;
rozwój zaplecza obsługującego turystykę i związanej z nią infrastruktury technicznej;
• wzbogacenie obszarów w urządzenia turystyczne - trasy spacerowe, trasy konne, punkty
widokowe, parki, zieleńce, urządzenia sportowe;
• innowacyjność w organizacji różnorodnych form turystyki i rekreacji w oparciu o
posiadane walory;
• podniesienie wizerunku turystycznego obszarów przez rewaloryzacjęobiektów i zespołów
zabytkowych, estetyzację zabudowy i wzbogacenie przyrodnicze terenów wiejskich;
• zwiększenie dostępności komunikacyjnej obszarów.
Zgodnie z Rozporządzeniem ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów
Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu obejmują:
• zachowanie oraz poprawę stosunków wodnych poprzez ograniczanie nadmiernego
odpływu wód, gospodarowanie zasobami wodnymi w sposób uwzględniający potrzeby
ekosystemów wodnych i wodno-błotnych, zachowanie naturalnego charakteru rzek,
cieków wodnych, zbiorników wodnych i starorzeczy, ochronę funkcji obszarów
źródliskowych o dużych zdolnościach retencyjnych, zachowanie lub przywracanie dobrego
stanu ekologicznego wód,
- 33 -
•
zachowanie lub odtwarzanie różnorodności biologicznej właściwej dla danego typu
ekosystemu, głównie poprzez zachowanie lub przywracanie właściwego stanu siedlisk
przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów,
• uwzględnianie potrzeb ochrony przyrody w gospodarce człowieka, w tym w gospodarce
rolnej, leśnej, wodnej, rybackiej i turystyce,
• ochronę i kształtowanie zadrzewień, ze szczególnym uwzględnieniem zadrzewień
nadwodnych i śródpolnych,
• ochronę specyficznych cech krajobrazu, w tym dolin rzecznych, starorzeczy, naturalnych
form rzeźby terenu (wydmy, doliny denudacyjne, wąwozy lessowe, kotły i studzienki
erozyjne),
• tworzenie i ochrona korytarzy ekologicznych, umożliwiających migrację gatunków,
• kształtowanie zagospodarowania przestrzennego w sposób umożliwiający zachowanie
walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz wartości kulturowych, w szczególności
przez: ochronę otwartej przestrzeni przed nadmierną zabudową, zachowanie ciągłości
korytarzy ekologicznych, kształtowanie zalesień w sposób optymalny dla ochrony
różnorodności biologicznej i walorów krajobrazowych, ochronę punktów, osi i przedpoli
widokowych, usuwanie lub przesłanianie antropogenicznych elementów dysharmonijnych
w krajobrazie,
• dążenie do odtworzenia starych odmian drzew owocowych i ras zwierząt hodowlanych,
• dążenie do rewitalizacji zespołów zabudowy, w tym układów zabytkowych, propagowanie
tradycyjnych cech architektury,
• eliminowanie lub ograniczanie źródeł zagrożeń, w szczególności zanieczyszczenia
powietrza, wód i gleb, poprzez usuwanie zanieczyszczeń antropogenicznych,
kształtowanie prawidłowej gospodarki wodnościekowej, promowanie sposobów
gospodarowania gruntami, ograniczających erozję gleb.
W tym celu na obszarze w Kraśnickim Obszarze Chronionego Krajobrazu zakazuje się:
• zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor i legowisk, innych schronień i
miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz
wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarka rolną, leśną, rybacką i
łowiecką,
• realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art.
51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013, poz. 1232
z późn.zm.),
• likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie
wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych,
• wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym
kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu
• wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub
przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem
urządzeń wodnych,
• dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody
lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka
wodna lub rybacka,
• likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych,
• lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek,
jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów
służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.
Zakazy, o których mowa powyżejnie dotyczą realizacji przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na
- 34 -
środowisko nie jest obowiązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na
środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrodę, nie dotyczy także prac
wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody, terenów, dla których udzielono koncesji na
wydobywania kopalin przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia oraz obiektów
lokalizowanych w obszarach wyznaczonych w studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gmin lub w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego gmin w ciągach istniejącej zabudowy.
W ocenie projektowanego dokumentu, rzeka Bystrzyca stanowi lokalne zagrożenie
powodziowe i powoduje lokalne podtopienia. Maksymalne stany wód występują przede
wszystkim w okresie wiosennym podczas roztopów oraz są spowodowane gwałtownymi
opadami atmosferycznymi, szczególnie w okresie letnim. W tym celu w projekcie zmiany
Studium wyznaczono zasięg obszaru szczególnego zagrożenia powodzią. Projektowany
dokument nie wprowadza nowej zabudowy na ww. obszary zagrożone powodzią. Ważnym
elementem zapobiegania podtopieniom o małym zasięgu jest konserwacja i wykaszanie
rowów odwadniających wykonanych na terenach rolnych oraz wzdłuż dróg, zapewniając w ten
sposób swobodny przepływ wód.
Ponadto ustala się, że:
• przedsięwzięcia w ramach ustalonej funkcji nie mogą powodować przekroczeń
obowiązujących standardów jakości środowiska oraz standardów jakości krajobrazu,
• przedsięwzięcia mogą być realizowane w zakresie nie oddziaływującym znacząco na
środowisko.
• wykluczenie potencjalnych znaczących oddziaływań na środowisko może nastąpić w
procedurze uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji
przedsięwzięcia,
• wprowadza się zakaz budowy zakładów stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia
ludzi, a w szczególności zagrożenie występowania poważnych awarii w granicach
administracyjnych gminy oraz w obrębie zwartej zabudowy wsi,
• projektowane obiekty o wysokości równej lub większej od 50 m n.p.t. wymagają
każdorazowego zgłoszenia do Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego.
Zgodnie z projektowanym dokumentem, zadaniem nadrzędnym jest zapewnienie wszystkim
odbiorcom stałego dostępu do dobrej jakości wody pitnej poprzez nowoczesne uzdatnianie
wody, modernizację ujęć i pompowni oraz eliminację rur azbestowo - cementowych. Dla
ochrony ilościowej i jakościowej zasobów wód podziemnych należy ograniczyć pobór tych wód
tylko na cele gospodarki komunalnej oraz ustanawiać i egzekwować ograniczenia
obowiązujące w strefach ochronnych ujęć. Zakłada się realizację nowych ujęć wody oraz
nakazuje się utrzymanie stref ochronnych ujęć wody, odpowiadających przepisom odrębnym i
decyzjom administracyjnym, wydanym w tym zakresie.
W obszarze ochrony bezpośredniej ujęć wód podziemnych zakłada się:
• odprowadzanie wód opadowych w sposób uniemożliwiający przedostanie się ich do
urządzeń służących do poboru wody,
• odprowadzanie poza granicę terenu ochrony bezpośredniej wszelkich nieczystości i
ścieków powstałych podczas obsługi urządzeń służących do poboru wody,
• zagospodarowanie strefy zielenią,
• dopuszczenia lokalizacji w zabudowie rozproszonej przydomowych oczyszczalni ścieków
o wysokiej sprawności.
Projekt zmiany Studium umożliwia lokalizację instalacji słonecznych dla potrzeb
indywidualnych użytkowników w obrębie posesji lub dla zasilania niewielkich zespołów
zabudowy mieszkaniowej oraz usługowej oraz stopniowy wzrost wykorzystania ogniw
fotowoltaicznych do zasilania znaków i świateł ostrzegawczych, reklam, lamp ogrodowych, w
rolnictwie do zasilania silników wentylatorów w suszarniach oraz napowietrzania stawów
rybnych. Nie zaleca lokalizacji elektrowni słonecznych, które powodują niepokój optyczny.
- 35 -
Oprócz tego ww. dokument dopuszcza lokalizację: w zabudowie rozproszonej
przydomowych oczyszczalni ścieków o wysokiej sprawności, biogazowni, przedsięwzięć
wykorzystujących energię słoneczną oraz innych obiektów energetycznych w zakresie nie
oddziałującym znacząco na środowisko z uwzględnieniem uwarunkowań wynikających z
„Wojewódzkiego Programu Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla Województwa
Lubelskiego oraz na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (w
tym także rozbudowę istniejących cmentarzy lub budowę nowych cmentarzy grzebalnych wraz
z uwzględnieniem zasięgu ich stref ochrony sanitarnej).
Projekt zmiany Studium, dla przedsięwzięć mających na celu pozyskiwanie energii z
odnawialnych źródeł energii wskazuje lokalizacje położone w obrębie rolniczych przestrzeni
produkcyjnych, z dala od terenów osadniczych oraz przy uwzględnieniu uwarunkowań
zawartych w „Wojewódzkim Programie Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla
Województwa Lubelskiego”:
W celu uniknięcia negatywnych oddziaływań na klimat akustyczny np. drogowych
w obrębie terenów zabudowanych preferuje się nasadzenia gatunków o największych
zdolnościach tłumienia hałasu jak klon jawor, czy lipa drobnolistna (możliwie z
pominięciem mocowania ekranów akustycznych). W fazie realizacji ze względu na dużą
dynamikę zmian w natężeniu hałasu nie stosuje się tymczasowych urządzeń ochronnych.
Zaleca się natomiast prowadzenie nowych prac budowlanych w sąsiedztwie zabudowy
mieszkalnej tylko w porze dnia oraz optymalizację czasu pracy, tak by ograniczyć liczbę
przejazdów ciężkich, samochodów i maszyn.
W celu zminimalizowania negatywnego oddziaływania na gleby (a w konsekwencji też
na wody podziemne) inwestycji drogowych, na etapie ich budowy i eksploatacji stosować
można całą gamę działań prośrodowiskowych, m.in.:
• projektować i budować rozproszone odwodnienia drogi do otaczającego terenu (np.
poprzez ograniczanie stosowania krawężników zwiększających okresową koncentrację
zanieczyszczeń);
• chronić teren przed zanieczyszczeniami substancjami ropopochodnymi i smarami
używanymi w urządzeniach mechanicznych i pojazdach, poprzez zastosowanie mas
bitumicznych i innych (właściwych) materiałów budowlanych;
• unikać nadmiernego niszczenia warstwy gleby, nie dopuszczać do naruszania
stateczności skarp, czy niszczenia urządzeń melioracyjnych;
• stosować urządzenia proekologiczne i dbać o utrzymanie ich sprawności i właściwego
funkcjonowania;
• używać środków chemicznych w sposób zapewniający właściwe działanie, a jednocześnie
nie powodujący nadmiernego zanieczyszczenia środowiska.
Niepożądaną ingerencję w strukturę krajobrazu, powodującą częstokroć zasadnicze
zmiany jego kształtu i walorów można złagodzić na etapie realizacji poprzez m.in.:
• wprowadzanie ogrodzeń drewnianych zamiast betonowych;
• dostosowanie odpowiedniej kolorystyki i parametrów poszczególnych obiektów;
• maskowanie zielenią elementów dysharmonijnych;
• odtworzenie czystego przedpola ekspozycyjnego, estetycznego tła przy pomocy działań
porządkujących;
• usuwanie elementów dysharmonijnych, zasłaniających cenne obiekty kulturowe czy
krajobrazowo-przyrodnicze;
• nakaz rekultywacji obszarów sąsiednich zniszczonych w trakcie realizacji przedsięwzięcia.
W przypadku konieczności ograniczenia, nie przewidzianego obecnie negatywnego
oddziaływania inwestycji budowlanych na wody powierzchniowe i podziemne priorytetem
powinna być skuteczna ochrona ujęć wód podziemnych i źródeł, użytkowych zbiorników wód
podziemnych, w szczególności GZWP oraz ich obszarów ochronnych, ale także zbiorników
lokalnych. W celu zapewnienia ochrony zasobów wody konieczne jest:
- 36 -
•
identyfikacja lokalnych ujęć wody położonych w pobliżu realizowanych inwestycji i
ustalenie dla nich stref ochronnych (ze szczególnym uwzględnieniem zakazu
lokalizowania w tych strefach zaplecza budowy, czy miejsc obsługi sprzętu budowlanego i
pojazdów);
• wyposażenie zaplecza budowy w system odbioru i odprowadzania ścieków bytowych;
• stosowanie sprawnych technicznie maszyn i środków transportu podczas etapu budowy;
• zabezpieczenie/uszczelnienie terenu zaplecza budowy;
• wyposażanie systemów odprowadzania wód opadowych w osadniki, piaskowniki i
separatory substancji ropopochodnych;
• wyposażanie rowów szczelnych w zastawki jako zabezpieczenie przed przedostaniem się
zanieczyszczeń do wód podziemnych w przypadkach poważnych awarii;
• w miarę możliwości budowanie dróg na nasypach a nie w wykopach;
• racjonalne stosowanie środków do zwalczania śliskości w okresie zimowym i środków
ochrony roślin w okresie wegetacji upraw;
• ustalenie obowiązku podczyszczania wód opadowych z terenów, gdzie może dochodzić
do np.mycia pojazdów chemikaliami i spłukiwania niebezpiecznych substancji) przed
odprowadzeniem jej do systemu kanalizacji deszczowej.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 maja 2004 r. w sprawie
sposobu uwzględnienia w zagospodarowaniu przestrzennym potrzeb obronności i
bezpieczeństwa państwa zmian Studium ustala następujące zasady:
• w okresie zagrożenia zdrowia i życia ludzi obiekty usług publicznych, przeznacza się na
punkty medyczne, punkty zaopatrzenia, punkty koncentracji ludzi,
• w przypadkach zagrożeń militarnych przyjmuje się wszystkie tereny leśne za obszary
koncentracji ludności,
• dla celów zaopatrzenia w wodę zaleca się utrzymanie w technicznej sprawności
wszystkich nieeksploatowanych odwiertów wód podziemnych,
• utrzymanie sieci dróg w należytym stanie technicznym,
• kształtowanie kompatybilnych systemów łączności,
• ograniczenia w zagospodarowaniu i zakaz zabudowy na terenach zalewowych
• udrażnianie koryt rzecznych,
• budowę inwestycji ochrony przeciwpowodziowej.
12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE
PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE
DO
ROZWIĄZAŃ
ZAWARTYCH
W
Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko mówi, że zakres
prognozy oddziaływania na środowisko powinien przedstawiać rozwiązania alternatywne do
rozwiązań przyjętych w projektowanym dokumencie, w szczególności w odniesieniu do
istniejących obszarów Natura 2000, (które w obszarze zmiany Studium nie występują). W
przypadku przedmiotowej zmiany Studium lokalizacja projektowanych funkcji wynika z
konkretnych sugestii samorządu lokalnego, inwestorów i właścicieli poszczególnych działek,
dlatego też przedstawienie innych rozwiązań lokalizacyjnych jest utrudnione. Terenu
zabudowane (mieszkaniowo-usługowe) obejmują konkretne obszary, na których było
zapotrzebowanie na zmianę funkcji, dlatego zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego zostały dostosowane do zaistniałych potrzeb
społeczeństwa i ściśle określonych lokalizacji. Determinantami rozmieszczenia
poszczególnych funkcji były również już istniejące obszary zainwestowania urbanistycznego i
uwarunkowań ekofizjograficznych (tereny zalewowe, o odpowiedniej wystawie i warunkach
wietrznych). Wpływ na projektowane lokalizacje mają również ograniczenia wynikające m.in. z
uwarunkowań przyrodniczych - istniejące i projektowane formy ochrony prawnej, czy elementy
systemu przyrodniczego oraz tereny lasów, występowanie ptaków i nietoperzy), co zwalnia z
- 37 -
konieczności projektowania rozwiązań alternatywnych (z których najbardziej proekologicznym
byłby ‘wariant zerowy’ – nie podejmowanie zmian). Studium wyznacza tereny pod
alternatywne źródła energii zgodnie z przytaczanymi tu zasadami tematycznych opracowań
Biura Planowania Przestrzennego w Lublinie. Szczegółowa lokalizacja obiektów i urządzeń do
pozyskiwania energii (OZE) ustalona zostanie na etapie planów miejscowych
zagospodarowania przestrzennego gminy po uwzględnieniu wyników i wniosków płynących
np. z raportów oddziaływania na środowisko, całorocznych monitoringów ptaków, nietoperzy,
inwentaryzacji przyrodniczej oraz badań i modelowania wpływu hałasu oraz oddziaływań na
krajobraz rejonu. W przypadku stwierdzenia, że inwestycja ta należy do inwestycji zawsze
znacząco oddziałujących na środowisko lub potencjalnie oddziałujących na środowisko przed
ich realizacją należy przeprowadzić procedurę w sprawie oceny o oddziaływaniu na
środowisko oraz odpowiednie badania okresowe, np. w zakresie istnienia siedlisk chronionych
w odniesieniu do proponowanych lokalizacji takich inwestycji..W przypadkach stwierdzenia
oddziaływania wykluczającego realizację inwestycji które dopuszczone będą w SUiKZP,
alternatywą na zagospodarowanie tych terenów powinno być wykorzystanie rolnicze lub
dolesienia (na najsłabszych glebach.). Ponadto przypomnieć tu należy, że Studium nie jest
aktem prawa miejscowego i nie przesądza o lokalizacji inwestycji, a jedynie sygnalizuje iż taka
inwestycji może w danych obszarze się pojawić, co poprzedzone powinno być badaniami
analitycznymi (które winny poprzedzać decyzje administracyjne i procedury planistyczne) dla
inwestycji zawsze lub potencjalnie oddziałujących na środowisko.
13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Przedmiotem oceny (zawartej w niniejszej prognozie) są zapisy II zmiany studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek. Obszar
opracowania obejmuje wybrane zmiany funkcjonalno-przestrzenne w granicach
administracyjnych Gminy Zakrzówek.
Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi:
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U.
z 2015 r. poz. 199 z późniejszymi zmianami);
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późniejszymi zmianami).
Celem Prognozy jest określenie jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań
planistycznych najkorzystniejszych dla środowiska i zdrowia ludzi oraz identyfikację i ocenę
charakteru prawdopodobnych skutków i oddziaływań na środowisko przyrodnicze i kulturowe,
które mogą być spowodowane realizacją zapisów projektowanego dokumentu w zakresie
określonych zmian w polityce przestrzennej gminy. Ponadto przy współpracy z autorami
zmiany Studium podejmowane są działania eliminujące rozwiązania mogące znacząco
negatywnie oddziaływać na środowisko lub stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców.
Zakres Prognozy został uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska
w Lublinie i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Kraśniku – zgodnie z
ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Niniejsza prognoza zawiera, określa, analizuje, ocenia i przedstawia zagadnienia, zgodnie z
przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i
jego ochronie , udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.), w szczególności:
• określa, analizuje i ocenia zmiany w zagospodarowaniu terenu, jakie dokument
wprowadza w stosunku do stanu istniejącego;
• określa, analizuje i ocenia istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu
widzenia realizacji projektowanych dokumentów, zwłaszcza dotyczące obszarów
podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
- 38 -
przyrody, zlokalizowanych na terenie gminy oraz poza nią w sytuacji przewidywanego
oddziaływania ustaleń projektowanego dokumentu na obszary chronione;
• określa, analizuje i ocenia przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio-, długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne na środowisko i zdrowie ludzi (w zakresie:
zanieczyszczenia powietrza, gospodarki wodno-ściekowej, zanieczyszczenia wód
powierzchniowych i podziemnych, gospodarki odpadami, emisji pól elektroenergetycznych,
klimatu akustycznego ze szczególnym uwzględnieniem emisji hałasu komunikacyjnego)
wynikające z realizacji projektowanego dokumentu, w tym oddziaływanie na różnorodność
biologiczną, ludzi, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby
naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi
elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elemementy;
• uwzględnia elementy przyrodniczego systemu gminy Zakrzówek oraz jego powiązania z
systemami gmin sąsiednich zapewniającymi spójność ekologiczną obszarów;
• analizuje i ocenia ustalenia projektowanego dokumentu umożliwiające spełnienie celów
środowiskowych dla jednolitych części wód podziemnych i powierzchniowych, określonych
w Planie gospodarowania wodami w obszarze dorzecza Wisły (MP z 2011 r. Nr 49 poz.
549).
Oprócz tego prognoza zawiera rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie
lub kompensację przyrodniczą ewentualnych negatywnych oddziaływań na środowisko,
mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu.
Prognoza oddziaływania na środowisko jest komplementarna z opracowaniem
ekofizjograficznym i została opracowana stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod
oceny oraz dostosowana do zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu.
Opracowanie prognostyczne uwzględnia źródła informacji: inwentaryzacyjne, studialne i
planistyczne, odnoszące się do zagadnienia środowiska przyrodniczego obszaru opracowania
oraz publikacje dotyczące metod przeprowadzania analiz skutków środowiskowych.
Kluczowymi dokumentami w powiązaniu, z którymi została sporządzona Prognoza to:
Zakrzówek (tekst jednolity), Zakrzówek, 2016;
Uzgodnienie zakresu prognozy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Lublinie –
pismo znak: WSTV.411.21.2014;
Uzgodnienie zakresu prognozy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w
Kraśniku – pismo znak: ONS-NZ.700/57/2014;
Otrębusy, 2013;
Uch. Nr XVI/74/2000 Rady Zakrzówek z dnia 28.02.2000 r. z poźn. zmianami;
Strategia rozwoju lokalnego gminy Zakrzówek na lata 2007 – 2015;
Strategia rozwoju województwa lubelskiego na lata 2014 – 2020;
XXXIX/166/2002 Rady Gminy Zakrzówek z dnia 16 września 2002 r.;
na lata 2007 – 2015;
XLV/597/02 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 29 lipca 2002 r;
XLI/623/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 3 lutego 2014 r.;
Raporty o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2012-2014 roku, Lublin;
Warszawa, 2008.
- 39 -
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o ‘zmianie Studium’, rozumie się przez to
projekt zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Zakrzówek i analogicznie przez określenie ‘Prognoza’ rozumie się Prognozę oddziaływania na
środowisko ustaleń zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Zakrzówek.
Generalnie, celem zmiany Studium jest stworzenie warunków do realizacji zmian w
dotychczasowej polityce przestrzennej gminy, mające na celu kształtowanie kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Zakrzówek w zakresie zapewnienia rozwoju gminy,
przy zachowaniu następujących priorytetów:
ochrony ładu przestrzennego,
ochrony zasobów środowiska naturalnego i kulturowego,
utrzymania rolniczego charakteru gminy i stworzenia perspektyw rozwoju dla osiągnięcia
wizerunku gminy nowoczesnej, przyjaznej dla mieszkańców i inwestorów,
W tym celu zmiana Studium polega na doprowadzeniu do zgodności studium z przepisami
obowiązujących aktów prawnych o charakterze powszechnie obowiązującym (ustawami) oraz
spójności studium z dokumentami planistycznymi wyższego rzędu. Oprócz tego zredagowano
ustalenia wiążąceprzy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
(obejmujące parametry i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów)
oraz ustalenia wiążące przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, (obejmujące charakterystykę i kierunki zagospodarowania w podziale gminy
na miejscowości).
W projekcie zmiany Studium przyjęto następujące kierunki zagospodarowania
u W projekcie zmiany Studium przyjęto następujące kierunki zagospodarowania
• uwzględnienie wnioskowanych zamierzeń inwestycyjnych dot. pojedynczych działek
położonych w granicach obszarów istniejącej zabudowy lub w ich bezpośrednim
sąsiedztwie, obejmujących nowe tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej, rzemiosło i
nieuciążliwe usługi (Bystrzyca, Masne Doły, Rudnik I, Rudnik II, Studzianki, Sulów, Góry,
Rudki, Zakrzówek Osada, Zakrzówek-Wieś),
• wyznaczenie nowych terenów zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej w postaci stref
osadniczych w bezpośrednim sąsiedztwie głównych ciągów komunikacyjnych (Bystrzyca,
Majorat, Kol. Lipno, Góry, Zakrzówek-Wieś) oraz w rejonie centrum Zakrzówka Osady,
• wyznaczenie strefy aktywności gospodarczej oraz terenów usługowych w bezpośrednim
sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 842 (w miejscowości Zakrzówek – Majorat-Grabina)
oraz drogi powiatowej nr 2289L (w miejscowości Bystrzyca),
• wyznaczenie terenów produkcyjno-usługowych w Rudniku II,
• wyznaczenie terenów specjalistycznych gospodarstw hodowlanych (Zakrzówek Nowy,
Rudnik II).
Dla wydzielonych jednostek w stosunku do rysunku zmiany studium przyjęto następujące
objaśnienia użytych symboli :
• 1RM do 83 RM – tereny zabudowy zagrodowej,
• 1MN – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi,
• 1RM.U do 24RM.U – tereny zabudowy zagrodowej z usługami,
• 1U do 8U – tereny zabudowy usługowej,
• 1US – tereny usług sportu i rekreacji,
• 1RM.P.U do 2RM.P.U – tereny zabudowy zagrodowej, produkcyjnej i usługowej,
• 1P – tereny zabudowy produkcyjnej (z możliwością lokalizacji obiektów i urządzeń OZE
(fotowoltaika/biogazownia) z wyłączeniem elektrowni wiatrowych),
• 1P.U do 3P.U – tereny zabudowy produkcyjnej i usługowej,
• 1RRM do 3RRM – tereny obsługi produkcji w gospodarstwie rolnym,
• 1RL do 4RL – tereny wskazane do zalesień,
- 40 -
• 1K – tereny oczyszczalni ścieków,
• 1G – tereny predysponowane do lokalizacji biogazowni.
Projektowany dokument zakłada, że:
1) ustalenie granic terenów podlega uszczegółowieniu w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego,
2) przyjęte na rysunku przeznaczenie terenów oznacza przeznaczenie dominujące a
nie wyłączne. Przeznaczenie to może być uzupełnione innymi funkcjami, w
zależności od potrzeb, jednak funkcje te nie mogą wykluczać się wzajemnie i nie
mogą powodować pogorszenia standardów jakości życia,
3) w terenach o funkcji zabudowy zagrodowej przewiduje się lokalizację budownictwa
mieszkaniowego jednorodzinnego oraz uzupełniających funkcji usługowych
służących obsłudze mieszkańców,
4) wspieranie specjalizacji gospodarstw rolnych w kierunkach agroturystycznych
i działalności proekologicznej.
W projektowanym dokumencie ustala się, że na obszarach rolnych z zabudową
zagrodową rozproszoną, główną zasadą polityki przestrzennej jest zahamowanie ekspansji
zabudowy na tereny użytkowane rolniczo przez ograniczenie działalności inwestycyjnej w
granicach obecnego zainwestowania działek budowlanych. W wyjątkowych przypadkach
dopuszcza się powiększenie zabudowy poprzez ukształtowanie skupionego zwartego zespołu.
Na tych terenach ważną zasadą jest tworzenie w otoczeniu zabudowy kompleksów zieleni
użytkowej (sady, ogrody, zadrzewienia) osłabiających jej negatywną ekspozycję.
Ponadto, dla podniesienia standardu obsługi rekreacji i turystyki na obszarze gminy
postuluje się budowę w miejscowości Sulów bazy rekreacyjnej związanej z istniejącym
stokiem narciarskim oraz przewiduje się tu utworzenie bazy turystycznej działającej także w
sezonie letnim, wyznaczenie tras turystycznych i budowę ścieżek rowerowych.
Dodatkowymi gruntami wskazanymi do transformacji na użytki zielone wskzane są
grunty przyleśne oraz stromizny w strefie przykrawędziowej doliny.
Zapisy projektu zmiany Studium są poprawne w kwestii ochrony środowiska, a jego
ustalenia zostały omówione szczegółowo z zespołem projektowym poprzez analizę ich
oddziaływań na określone komponenty środowiska.
Prognozę tę sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, analiz jakościowych
wykorzystujących dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania
skutków przewidywanych zmian w środowisku. Prace prognostyczne polegały na
przeprowadzeniu studiów dokumentów charakteryzujących strukturę przyrodniczą terenu (stan
istniejący i dotychczasowe przekształcenia środowiska) oraz analizy istniejących i
projektowanych inwestycji w obszarze zmiany Studium i jego sąsiedztwie. Materiały źródłowe,
w oparciu o które sporządzono Prognozę wymienione zostały w wykazie materiałów,
zamieszczonym na końcu opracowania. Zakres prac nad Prognozą został dostosowany do
charakteru, specyfiki i precyzji zapisów zmiany Studium.
Zgodnie z regionalizacją fizyczno-geograficzną Jerzego Kondrackiego (zmodyfikowaną
przez Andrzeja Richlinga) Gmina Zakrzówek położona jest w prowincji: Wyżyny Polskie,
podporiwncji: Wyżyna Lubelsko-Lwowska, makroregionów: Wyżyna Lubelska, Roztocze.
W granicach administracyjnych gminy znajdują się następujące mezoregiony Wyżyny
Lubelskiej (343.1) – Wzniesienia Urzędowskie, Padół Zamojski, Wyniosłość Giełczewska i
Równina Bełżycka, oraz Roztocza (343.2) - Roztocze Zachodnie. Przejście między
jednostkami ma charakter płynny.
Wzniesienia Urzędowskie (343.15) to stanowią pasmo wzniesień osiągających wysokość
do 270 m. n.p.m., cechujących się urozmaiconą rzeźbą, a w szczególności występowaniem
wąwozów lessowych. Padół Zamojski (343.19) jest rozległym obniżeniem, osiągającym
wysokość 180 - 220 m n.p.m., utworzonym w małoodpornych marglach górnokredowych.
Wyniosłość Giełczewska (343.17) stanowi układ wzniesień osiągających wysokość do 306
m n.p.m., zbudowanym z przewarstwionych marglami opok. W południowo-zachodniej części
regionu występują dodatkowo płaty lessów. Doliny Wyniosłości Giełczewskiej są
- 41 -
asymetryczne, sieć wodna ma natomiast układ promienisty. Równina Bełżycka (343.13) jest
mezoregionem o mało urozmaiconym krajobrazie, osiągającym wysokość od 160 do
230 m n.p.m. (dział wodny Wisły i Bystrzycy). Podłoże budują tu margle kredowe i gliny
zwałowych.
Południowy fragment gminy, najbardziej chyba zróżnicowany geomorfologicznie,
położony jest w części obszaru Roztocza Zachodniego. Roztocze Zachodnie (343.21) bywa
dzielone na obejmujące fragment gminy Roztocze Gorajskie, położone na zachód od doliny
Gorajca i Roztocze Szczebrzeszyńskie. Zbudowane jest ze skał górnokredowych, szczególnie
z opoki. Jego wzniesienia są pokryte lessem i porozcinane wąwozami. Bezwzględne
wysokości ich szczytów sięgają od 300 do 344 m n.p.m. Rrzeźba terenu składa się z trzech
głównych form: zrównań wierzchowinowych – budowanych ze skał kredowych i
trzeciorzędowych, nadbudowanych osadami czwartorzędowymi, mają postać silnie
rozczłonkowanych płatów, wąskich grzbietów rozciętych jarami, występują także wąskie
spłaszczenia przecięte suchymi dolinami; dolin – wyróżnić tu należy doliny ze stałymi ciekami,
z odpływem epizodycznym oraz młode rozcięcia erozyjne; krawędzi – przez gminę przebiega
północna krawędź wału roztoczańskiego.
Zróżnicowana rzeźba terenu decyduje o przyrodniczo-krajobrazowych walorach rejonu.
Jednym z najwyższych wzniesień w gminie jest Góra Samolejowa, o wysokości bezwzględnej
285,8 m n.p.m. W krajobrazie gminy zauważalne są liczne wąwozy i suche dolinki, w znacznej
części schodzące w kierunku doliny Bystrzycy. Rzeka Bystrzyca, posiadająca wyrazistą,
miejscami dość głęboko wciętą dolinę, przepływa przez gminę, w kierunku południkowym.
Cała gmina położona jest na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 406 Niecka lubelska. Powierzchnia zbiornika sięga 7 492,5 km2 I posiada zasoby 1052,7 tys. m3/d.
Jest to zbiornik kredowy, który z uwagi na swój zasięg ma zasadnicze znaczenie w
zaspokajaniu potrzeb wodnych regionu. Wody zbiornika cechuje wysoka jakość. W obrębie
GZWP nr 406 wskazane zostały do wyznaczenia 3 obszary najwyższej ochrony (ONO). Tylko
jeden z nich, tereny zlewni Bystrzycy i Stawka - obszar zasilania wód podziemnych
Lubelskiego Zespołu Miejskiego, znajduje się blisko północno-zachodnich granic gminy. Na
terenie gminy Zakrzówek funkcjonują trzy gminne ujęcia wód w miejscowościach: Studzianki,
Majdan Grabina i Zakrzówek. Wody ujmowane są tu z kredowego poziomu wodonośnego.
Głównym ciekiem powierzchniowym jest rzeka Bystrzyca, będąca największym
lewobrzeżnym dopływem Wieprza. Bystrzyca zaczyna się w Sulowie źródłami typu
szczelinowo-warstwowego, wypływającymi z utworów kredowych na rzędnej 232 m n.p.m.
Gmina Zakrzówek położona jest w południowo-zachodniej części województwa
lubelskiego (powiat kraśnicki) Odległości do najbliższych ośrodków miejskich wynoszą: Lublin
– 38 km, Kraśnik – 14 km, Janów Lubelski – 38 km. W gminie znajdują się miejscowości i
sołectwa: Bystrzyca, Góry, Józefin, Lipno, Majdan-Grabina, Majorat, Rudki, Rudnik Pierwszy,
Rudnik Drugi, Studzianki, Studzianki-Kolonia, Sulów, Świerczyna, Zakrzówek, Zakrzówek
Nowy, Zakrzówek-Wieś zamieszkałe przez 6819 osób (stan na XII.2012 r., dane GUS wg.
faktycznego miejsca zamieszkania).
Powierzchnia gminy wynosi 99,09 km2, z czego 84,87% stanowią użytki rolne (z
dominacją gleb III klasy bonitacyjnej – gleb ornych średnio dobrych). Dominują grunty orne
stanowiące pond 92% użytków rolnych. Sady, łąki i pastwiska zajmują łącznie tylko 644 ha
(7,6%). Gospodarstwa rolne mają charakter rozdrobniony, a ich średnia wielkość wynosi 5 ha.
Lasy zajmują powierzchnię 504 ha, co stanowi zaledwie 5 % areału gminy. Niewielkie ich płaty
są rozproszone na obszarze gminy, zaś większy kompleks znajduje się w rejonie
miejscowości Studzianki-Kolonia. Dominującym typem siedliska jest mieszany świeży oraz las
świeży.
Analizując przestrzeń gminy w skali regionalnej i szerszej należy zwrócić uwagę na całą
jej południową część. Została ona włączona do sieci ECONET-POLSKA jako korytarz
ekologiczny o znaczeniu krajowym. Obecnie sieć ECONET-POLSKA nie posiada umocowania
prawnego, lecz wciąż przywoływana jest w wielu dokumentach, stanowiąc pewne wytyczne
dla polityki przestrzennej. Znajduje się tu fragment obszaru Wzniesienia Urzędowskie (64K) ,
- 42 -
który stanowi powiązanie Doliny Wisły z Roztoczem (obszary węzłowe o znaczeniu
międzynarodowym). Korytarz stanowi także powiązanie z Lasami Janowskimi i Puszczą
Solską. Jego zasięg można wiązać z zasięgiem regionalnego systemu obszarów chronionych
- Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Wskazanie na obszarze gminy korytarza
ekologicznego o znaczeniu krajowym oznacza, iż tereny te umożliwiają rozprzestrzenianie się
gatunków pomiędzy obszarami węzłowym, ukierunkowują przepływ materii i informacji
biologicznej w krajobrazie (Strategia Wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONETPOLSKA, 1998). Powołany rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego z dnia 17 lutego 2006
roku w sprawie Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu obejmuje swym zasięgiem
tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach,
wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i
wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
Zgodnie z wykonanym w 2013 r. opracowaniem ekofizjograficznym, należy stwierdzić,
że walorem gminy są jej uwarunkowania przyrodnicze i krajobrazowe, co ma przełożenie na
np. nieskażone gleby wysokich klas bonitacyjnych predysponujące obszar do produkcji
rolnej. Struktura osadnicza zaś jest wyraźnie skoncentrowana wzdłuż doliny Bystrzycy.
Zabudowa występuje wzdłuż ważniejszych dróg. W samej dolinie rzeki nie realizowano
zabudowy ze względu na złe warunki posadowienia obiektów oraz możliwości podstopień.
Taki układ przestrzenny jest korzystny zarówno dla mieszkańców (bezpieczeństwo
powodziowe) jak i nie ma negatywnie znaczącego oddziaływania na środowisko. Miejscowość
Zakrzówek stanowi centrum gminy, przez które przebiegają najważniejsze ciągi
komunikacyjne i istnieją ważne dla funkcjonowania społeczeństwa usługi. Ponadto obecność
zbiornika wodnego Zakrzówek przyciąga także wędkarzy, a potencjalnie może przyczynić się
do rozwoju turystyki.
Pod względem wyposażenia w infrastrukturę komunikacyjną na terenie gminy istnieją
następujące drogi:
• droga wojewódzka nr 842 Rudnik – Zakrzówek – Wysokie,
• droga 2731 Zakrzówek – Majdan – Studzianki – Stawce,
• droga 2726 Wilkołaz – Zakrzówek,
• droga 2289 Strzyżewice – Zakrzówek – Sulów – Polichna III,
• droga 2293 Bystrzyca – Zakrzówek,
• droga 2729 Zakrzówek – Zakrzówek Wieś.
Obszar gminy jest prawie w całości zwodociągowany. Magistralna sieć wodociągowa ma
długość 105 km. Obsługuje ona 1 751 przyłączy domowych i 31 przyłączy zakładowych.
Z wodociągu korzysta około 96% wszystkich mieszkańców gminy. Większość obszaru gminy
– miejscowości: Zakrzówek, Zakrzówek Wieś, Bystrzyca, Majorat, Rudki, Lipno, Sulów,
Rudnik Pierwszy i Rudnik Drugi, Góry i Zakrzówek Nowy – obsługiwana jest przez ujęcie wody
w Zakrzówku. Miejscowość Majdan – Grabina dysponuje wodociągiem opartym na
miejscowym ujęciu wody, natomiast miejscowości Studzianki i Studzianki- Kolonia korzystają z
ujęcia wody położonego w Woli Studzińskiej, w gminie Batorz (Strategia Rozwoju Lokalnego
Gminy Zakrzówek na lata 2007-2015,). W miejscowości Bystrzyca istnieje oczyszczalnia
ścieków, oparta na technologii niskoobciążonego osadu czynnego. Gmina Zakrzówek posiada
uregulowaną gospodarkę odpadami. Na terenie Gminy brak jest komunalnego składowiska
odpadów, jednakże Gmina Zakrzówek należy do Związku Komunalnego „Strefa Usług
Komunalnych”, w ramach którego posiada udział w budowie i korzysta z wysypiska śmieci
położonego na terenie gminy Kraśnik. Na terenie gminy Zakrzówek są umiejscowione
pojemniki na selektywną zbiórkę odpadów, które są wywożone na wysypisko przez firmę
komunalną (Plan odnowy miejscowości Zakrzówek na lata 2007-2015, 2010). Na terenie
gminy brak jest sieci gazowej. Gazyfikacja będzie możliwa po doprowadzeniu gazociągu
wysokiego ciśnienia – przyłącza do istniejącego gazociągu Świdnik – Krasnystaw i budową
stacji redukcyjno – pomiarowej w Zakrzówku Nowym (Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy
Zakrzówek na lata 2007-2015).
- 43 -
Projekt zmiany Studium spełnia obowiązki z zakresu ochrony środowiska (tj. m in.
gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony istniejącej i
zaprojektowanej zieleni komponującej się z planowanym przedsięwzięciem, ochrony przed
powodzią, ochrona wód podziemnych i powierzchniowych, stref ochronnych ujęć wód) w tym
ochrony przyrody i nawiązania obszaru do systemu przyrodniczego gminy i jego powiązań z
systemem przyrodniczym gminy w stosunku do obszarów Natura 2000.
Analiza istniejącego stanu środowiska w kontekście proponowanych kierunków
zagospodarowania dała podstawy do wyodrębnienia zarówno pozytywnych pod
względem ekologicznym jak i negatywnych kierunków zagospodarowania, mogących w
efekcie przynieść pogorszenie stanu środowiska.
Z terenami o dominującej funkcji mieszkaniowej, usługowej, obiektów OZE, a także
niezbędnej infrastruktury potencjalnie może związana być:
- emisja zanieczyszczeń do atmosfery (wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza);
- emitowanie hałasu i pól elektromagnetycznych;
- wytwarzanie odpadów komunalnych;
- wprowadzenie ścieków i innych zanieczyszczeń do wód lub do gruntu;
- przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu;
- zmiany w krajobrazie;
- zmiany szaty roślinnej i składu gatunkowego fauny;
- ryzyko wystąpienia poważnych awarii.
Ponieważ zmiana Studium jest etapem prac planistycznych, na którym wyznacza się
jedynie tereny i kierunki do jego możliwego zagospodarowania, nie znane są jeszcze
konkretne inwestycje i parametry techniczne oraz technologiczne. W związku z powyższym,
nie możliwe jest stwierdzenie czy ustalenia dokumentu zaliczane są do zawsze znaczących
oddziaływań na środowisko (odn. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. o
przedsięwzięciach mogących znacząco oddziaływać na środowisko - Dz. U. 2010, Nr 213
poz.1397 i Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003r. w sprawie
substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska - Dz. U. 2003, Nr 217,
poz. 2141), co opisane zostało poniżej. By uniknąć, projektowany dokument wprowadza
szereg zasad i ograniczeń przytoczonych w niniejszej Prognozie.
Przeznaczenie terenów pod planowane funkcje może nieznacznie oddziaływać na
poszczególne elementy środowiska. Jednak pomimo bezpośredniego i stałego charakteru
niektórych oddziaływań przy zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych i
prowadzeniu stałego, rzetelnego monitoringu proinwestycyjnego przekroczenie standardów
jakości środowiska określonych prawem jest mało prawdopodobne.
W poniższej tabeli przedstawiono wstępne, potencjalne oddziaływanie na środowisko
ustalonych w zmianie Studium funkcji terenów, gdzie:
„++” – oznacza występowanie znacząco pozytywnego oddziaływania,
„+” – oznacza występowanie umiarkowanie pozytywnego oddziaływania,
„o” – oznacza nieznaczne oddziaływania lub jego brak,
„-‘’ – oznacza występowanie umiarkowanie negatywnego oddziaływania,
„--” – oznacza występowanie znacząco negatywnego oddziaływania.
Przeznaczenie terenu
Rodzaj
Czas
Przestrzeń
- 44 -
SKUMULOWANE
KRÓTKOTERMINOWE
ŚREDNIOTERMINOWE
DŁUGOTERMINOWE
STAŁE
PONADLOKALNE
WTÓRNE
LOKALNE
POŚREDNIE
CHWILOWE
BEZPOŚREDNIE
Ludzie
Ekosystemy, różnorodność
biologiczna
System przyrodniczy
Formy ochrony przyrody
Wody
Powietrze
Powierzchnia ziemi, gleby,
kopaliny i zasoby naturalne
Topoklimat
Klimat akustyczny
Krajobraz
+/-
+/-
o
o
-
o
+/-
+/-
-
+/-
o
-
-
o
o
+/-
o
+/-
+/-
-
+/-
o
+
+/-
+/+/+/-
o
o
o
o
o
+/+/-
o
+/o
o
o
o
o
+/+/o
-
+
+
o
-
+/o
+/-
+/+/+/-
o
o
o
o
-
+
o
o
o
o
-
-
o
+/-
o
o
+/+/-
+/+/+/+
o
o
o
o
o
o
+
o
o
+/o
o
o
+/+
o
o
+/+
o
o
+/+/-
o
o
o
o
W wyniku przeprowadzonych analiz i ocen stwierdza się, iż wyznaczone w zmianie
Studium funkcje będą miały w przewadze wpływ neutralny (brak wpływu, wpływ nieznaczący)
pozytywny lub negatywny (słaby, umiarkowany, chwilowo być może i wysoki). Generalnie nie
przewiduje się oddziaływań znacząco negatywnych tj. powodujących zasadniczą
zmianę określonych parametrów jakości środowiska, zagrożenia dla liczebności i
bioróżnorodności gatunków, istotnych barier dla migracji, zagrożenia dla obszarów
przyrodniczo cennych, w tym obszarów Natura 2000 (a tu 100% kolizyjność związanej m.in. z
występowaniem zawsze optymalnych warunków wietrznych.
Nie stwierdza się transgranicznych oddziaływań ustaleń zmiany Studium. Efektywne i
pełne wdrożenie ustaleń zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Zakrzówek oraz zaleceń Prognozy tj. głównie prowadzenie
systematycznego, rzetelnego poinwestycyjnego monitoringu przyrodniczego stanowić będą
wystarczające zabezpieczenie przed potencjalnymi znacząco negatywnymi, przyszłymi
zmianami w środowisku przyrodniczym.
Analiza projektowanego dokumentu pod kątem możliwych wpływów projektu zmiany
Studium na zmiany klimatyczne oraz różnorodność biologiczną wraz z uwzględnieniem
adaptacji do zmian klimatu przygotowana w oparciu o Strategiczny Plan Adaptacji dla
sektorow i obszarow wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030
(SPA 2020) wykazała, że zawarte w nim ustalenia nie wpłyną istotnie na stan klimatu i
bioróżnorodności, ponieważ uwzględnia on zasady zrownoważonego rozwoju, a wskazane
działania adaptacyjne mogą przyczynić się do ograniczenia możliwości wystąpienia
drastycznych zmian klimatycznych i możliwości wystąpienia ryzyk z nimi związanych.
14.
WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW
Opracowania:
Zakrzówek (tekst jednolity), Zakrzówek, 2016.
- 45 -
•
Otrębusy, 2013.
Uch. Nr XVI/74/2000 Rady Zakrzówek z dnia 28.02.2000 r. z poźn. zmianami.
Strategia rozwoju lokalnego gminy Zakrzówek na lata 2007 – 2015.
Strategia rozwoju województwa lubelskiego na lata 2014 – 2020, Lublin, 2013.
XXXIX/166/2002 Rady Gminy Zakrzówek z dnia 16 września 2002 r.
na lata 2007 – 2015.
XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r., Biuro
Planowania Przestrzennego, 2015, Lublin.
XLI/623/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 3 lutego 2014 r.
Raporty o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2012 - 2014 roku, Lublin.
Warszawa, 2008.
Programem Ochrony Środowiska Gminy dla Gmin dla Związku Międzygminnego „Strefa
Usług Komunalnych” w Kraśniku, Eko-Geo, 2004, Lublin.
Programem Gospodarki Odpadami Gminy dla Gmin dla Związku Międzygminnego „Strefa
Usług Komunalnych” w Kraśniku, Eko-Geo, 2004, Lublin.
Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych – Warszawa 2010.
Akty prawne:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
środowisko (Dz. U. 2013, poz. 1235 z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
2015, poz. 199 z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013, poz. 1232
z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2013, poz. 627
z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2013, poz.
1205 z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. 2012, poz. 145 z późniejszymi
zmianami).
Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. 2014, poz. 1153 z późniejszymi
zmianami).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2014, poz. 613 z
późniejszymi zmianami).
Ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2013, poz. 21 z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 12 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie
(Dz. U. 2014 poz. 1789 z późniejszymi zmianami).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014, poz. 112).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r o przedsięwzięciach mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010, Nr 213, poz.1397);
- 46 -
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1883).
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu
odpadów (Dz. U. 2001, Nr 112, poz. 1206).
Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji
stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. 2003, Nr 217, poz. 2141).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko
występujących roślin objętych ochroną (Dz. U 2004, Nr 137, poz. 984).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków
dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U 2004, Nr 220, poz. 2237).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2004 r. w sprawie obszarów
specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. 2004, Nr 229, poz. 2313 z późn.
zmianami).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów
jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. 2002, Nr 165, poz. 1359).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań
naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz. U. 2008, Nr 103, poz. 664).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a
także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako
obszary Natura 2000 (Dz. U. 2010, Nr 77, poz. 510).
Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w
sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania
szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu.
Dyrektywa 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w
sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych(…).
Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na
środowisko.
Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre
przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko.
Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków (2009/147/EW).
Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i
flory (92/43/EWG).
Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz
z Programem działań – 2003 – która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności
biologicznej z 1992r (Rio de Janeiro).
Konwencji Berneńskiej o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk.
Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt - Bonn 1979 r.
Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe,
zwłaszcza, jako środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971.
Europejska Konwencja Krajobrazowa-Florencja 2000.
Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście, transgranicznym z
1991r. (Konwencja z Espoo).
- 47 -

Plik źródłowy - Urząd Gminy Zakrzówek

Transkrypt

Podobne dokumenty

WRZEŚNIOWY WYJAZD NA KOPARKI!

Regulamin Konkursu Literackiego na Fraszkę lub Wiersz „Na

GP.K4-Karta informacyjna-opracowanie i zmiany mpzp

DO BURMISTRZA KRAS EGOSTAWU W IOSEK