Sytuacja francuskiego rolnictwa na początku 2016 roku

Sytuacja francuskiego rolnictwa na
początku 2016 roku
2016-02-15 09:46:47
2
Początek 2016 roku we Francji upływa pod znakiem protestów francuskich rolników, którzy zdecydowali się
zintensyfikować formy protestu przeciwko krytycznej ich zdaniem sytuacji całego sektora.
Początek 2016 roku we Francji upływa pod znakiem protestów francuskich rolników, którzy zdecydowali się
zintensyfikować formy protestu przeciwko krytycznej ich zdaniem sytuacji całego sektora. Ocenia się, że obecny
kryzys w sektorze rolnym jest bezprecedensowy, a jego przyczyn eksperci upatrują w następujących czynnikach:
• Zmiana zwyczajów konsumenckich we Francji: Francuzi z każdym rokiem spożywają statystycznie 1-2% mniej
mięsa i mleka. Obecnie przeciętny Francuz kupuje rocznie 53 litry mleka, podczas gdy w 2004 roku było to 60
litrów, a w 1989 nawet 73 litry.
• Embargo wprowadzone przez Federację Rosyjską oznaczało dla wielu dostawców mięsa, owoców i warzyw oraz
produktów mlecznych odcięcie od jednego z najważniejszych rynków zbytu. Przed wprowadzeniem embarga
Francja była 8 dostawcą żywności na rynek rosyjski. Ograniczenia w handlu dotknęły w głównej mierze
dostawców wieprzowiny, którzy szacują swoje straty na ok. 100 mln euro rocznie.
• Francuscy producenci mleka byli gorzej przygotowani do uwolnienia przez UE kwot mlecznych. Obecnie coraz
więcej mleka trafia na rynek francuski z importu – szacuje się, że 10% mleka spożywanego we Francji pochodzi z
zagranicy.
• Ostra konkurencja między centralami zakupów (zwłaszcza 4 największymi megacentralami) oraz duża presja
ze strony przemysłu rolno-spożywczego na ciągłe obniżanie cen sprawia, że dostawcy podstawowych produktów
mają bardzo słabą pozycję negocjacyjną.
• Tani import mleka i mięsa z krajów sąsiednich (Holandia, Niemcy i Hiszpania) stawia francuskich rolników w złej
sytuacji. Francuzi zwracają uwagę, że produkty francuskie są droższe ze względu na wyższą jakość, niemniej
eksperci podkreślają raczej lepszą organizację branży u zagranicznej konkurencji.
• Siła robocza, z której korzystają francuskie gospodarstwa jest od 20 do 50% droższa niż w krajach sąsiednich.
Minimalne godzinne wynagrodzenie we francuskich gospodarstwach jest o ponad 4 euro wyższe niż w Niemczech
i o 7 euro większe niż w Hiszpanii.
• Normy środowiskowe czy wymagania dot. dobrostanu zwierząt we Francji są bardzo rygorystyczne, a ich
zaspokojenie wiąże się z koniecznością poniesienia przez rolników kosztownych inwestycji.
• Gospodarstwa rolne we Francji są zbyt małe. Dla porównania: we francuskim gospodarstwie hodowlanym
znajdują się 53 krowy, tymczasem w gospodarstwach Północnych Niemiec jest ich 74, a we wschodnich landach
nawet 183. Podobna sytuacja ma miejsce wśród hodowców ryb.
• W latach 2012-14 francuscy rolnicy byli zachęcani przez banki do zaciągania kredytów i wykorzystania dobrej
koniunktury i powiększania swoich gospodarstw. Obecny spadek cen na podstawowych rynkach rolnych sprawia,
że rolnicy nie są w stanie spłacać zobowiązań, co dodatkowo tłumaczy ostatnie protesty i postulaty dotyczące
poprawy sytuacji w sektorze rolnym.
Francuscy rolnicy zaostrzają od początku 2016 roku formy protestu chcąc wymusić na władzach wprowadzenie
specjalnych środków mających na celu poprawę złej sytuacji panującej w sektorze rolnym. Francuskie władze, na
czele z prezydentem F. Hollandem i premierem M. Vallsem starają się wyjść naprzeciw oczekiwaniom swoich
rolników i zobowiązały się podczas spotkania z szefem związków zawodowych do podjęcia rozmów z kanclerz A.
Merkel na temat zniesienia przez Rosję ograniczeń w handlu z UE.
Rolnicy oczekują również wprowadzenia przez Radę UE ds. Rolnictwa specjalnych środków wspierających
składowanie wieprzowiny i produktów mlecznych. Przedstawiciele UE zwracają jednak uwagę, że Francja nie
korzysta z dostępnych instrumentów, podkreślając że w ramach instrumentu wprowadzonego w styczniu br.
francuscy rolnicy przekazali w ramach interwencji jedynie 2,3 tys. ton z 90 tys. ton mięsa wieprzowego
przekazanego do składowania przez pozostałe państwa UE.
Jednym z rozwiązań mających na celu stabilizację dochodów francuskich rolników jest propozycja francuskiego
ministra rolnictwa S. Le Folla, dotycząca wprowadzenia umów trójstronnych pomiędzy dostawcami, centralami
zakupów i zakładami przetwórczymi. Sieci handlowe (intemarché i Leclerc) zwracają jednak uwagę, że w
dotychczasowej współpracy na ww. warunkach dostawcom mięsa wieprzowego zdarzało się nie dotrzymywać
podjętych zobowiązań.
Poniżej przedstawiony został schemat ilustrujący przykładowy podział zysków w sektorze rolno-spożywczym na
przykładzie litra UHT mleka kosztującego w sieci sprzedaży 0,79 euro:
3
Podział zysków na 1 litrze mleka we
Francji (dane: 2014 r.)
Obecna sytuacja w sektorze rolnym jest bardzo napięta. W ostatnich tygodniach w mediach często była
podnoszona była kwestia dymisji obecnego ministra rolnictwa, niemniej pomimo zmian dokonanych w rządzie S.
Vallsa w lutym br., S. Le Foll zachował swoje stanowisko.
(Źródło: Le Figaro, 10 lutego 2016 r.)
4