SYLABUSY KIERUNKU FILOLOGIA SPECJALNOŚĆ JUDAISTYKA

Transkrypt

SYLABUSY
KIERUNKU FILOLOGIA
SPECJALNOŚĆ
JUDAISTYKA
II STOPIEŃ STUDIÓW
DIASPORY ŻYDOWSKIE
Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim
Diaspory żydowskie
Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim
Jewish Diasporas
Jednostka prowadząca przedmiot
Zakład Studiów Żydowskich
Kod przedmiotu/modułu
Rodzaj przedmiotu/modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
Obowiązkowy
Kierunek studiów
Filologia, specjalność judaistyka
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
II stopień
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
I rok
Semestr (zimowy lub letni)
Zimowy
Forma zajęć i liczba godzin
Wykład 15h
Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Agnieszka Jagodzińska, doktor
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/modułu
oraz zrealizowanych przedmiotów
Podstawowe wiadomości o historii diaspory żydowskiej
Cele przedmiotu
Wykład ma pogłębić wiedzę studenta o diasporach żydowskich, ich kulturze, historii, językach oraz o ich
historycznym, jak i współczesnym zróżnicowaniu. Kurs stawia także pytanie o zróżnicowanie tożsamości
żydowskiej oraz uczy analizy kształtowania się stereotypów etnicznych.
2
Zakładane efekty kształcenia
Symbole KRK
1. Student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o historii,
kulturze i zróżnicowaniu diaspor żydowskich.
K_W03
2. Ma pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, wiedzę
szczegółową w zakresie wiedzy o diasporach żydowskich.
K_W04
K_U06
3. Potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów
kultury charakterystyczne dla różnych obszarów diaspory
żydowskiej.
4. Rozumie zasady pluralizmu kulturowego; potrafi w praktyce
stosować wiedzę o mechanizmach komunikacji interkulturowej.
K_K03
Treści programowe
1. Historia diaspor żydowskich
2. Aszkenazyjczycy i sefardyjczycy
3. Mizrachim
4. Żydzi etiopscy
5. Diaspory Azji
6. Fragmenty filmów (do wyboru): „Sallah Shabbati”, reż. Ephraim Kishon (1964); „Kazablan”, reż.
Menahem Golan (1974); „Sof ha-olam smola” reż. Avi Nesher (2004) „Va, vis et deviens”, reż. Radu
Mihăileanu (2005).
Zalecana literatura
Edith Bruder, The Black Jews of Africa. History, Religion, Identity, Oxford 2008.
Diasporas and Exiles. Varieties of Jewish Identity, ed. Howard. Wettstein, Berkeley 2002.
The Jews of India. A Story of Three Communities, Jerusalem 1995.
Stephen Kaplan, The Beta Israel (Falasha) in Ethiopia. From Earliest Times to the Twentieth Century, New
York – London 1992.
Aziza Khazzoom, The Origins of Ethnic Inequality among Jews in Israel, AnnArbor 2002.
Russian Israelis. Social Mobility, Politics and Culture, ed. Larissa Remennick, Abingdon, Oxon 2012.
William Safran, The Jewish Diaspora in a Comparative and Theoretical Perspective, “Israel Studies”, 10/1
(2005), s. 36-60.
Hagar Salamon, The Hyena People. Ethiopian Jews in Christian Ethiopia, Berekel – Los Angeles 1999.
Ella Shohat, The Invention of the Mizrahim, “Journal of Palestine Studies”, 29/1 (1999), s. 5-20.
Sammy Smooha, Israel, Pluralism and Conflict, London 1978.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia
zamierzonych efektów kształcenia:
Warunki zaliczenia
- frekwencja, aktywność
- zaliczenie kolokwium końcowego
Język wykładowy: polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
3
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
konwersatorium
15h
Praca własna studenta np.:
- lektura oraz przygotowanie do kolokwium
45
Suma godzin
60h
Liczba punktów ECTS
2
DZIEDZICTWO ŻYDOWSKIE - WROCŁAW, ŚLĄSK, POLSKA
Dziedzictwo żydowskie – Wrocław, Śląsk, Polska
Jewish heritage – Wrocław, Śląsk, Poland
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II
Drugi
Zimowy
konwersatorium, 15 godzin
dr Katarzyna Liszka
Nie ma
Cele przedmiotu
Zajęcia mają na celu przedstawienie problematyki związanej z pojmowaniem, dokumentowaniem,
zachowywaniem i ochroną dziedzictwa żydowskiego w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem obszaru
Śląska i Wrocławia. Celem zajęć jest pogłębienie wiedzy o materialnych zabytkach dziedzictwa
żydowskiego w Polsce, na Śląsku i we Wrocławiu, a także ukazanie inicjatyw i projektów poświęconych
temuż dziedzictwu z uwzględnieniem aspektu kulturowego, społecznego, etycznego, prawnego, naukowego i
edukacyjnego działalności instytucji zajmujących się ochroną i zachowaniem dziedzictwa żydowskiego.
4
ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych
elementach i zjawiskach dotyczących dziedzictwa żydowskiego na obszarze Polski
ma pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, wiedzę
szczegółową w zakresie dziedzictwa żydowskiego na obszarze Śląska i Wrocławia
potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji przykładów dziedzictwa
żydowskiego w Polsce, na Śląsku i we Wrocławiu a także działalności instytucji
zajmujących się ochroną dziedzictwa, odwołując się do konkretnych metod opisu
historycznego, socjologicznego i kulturoznawczego
K-W03
K-W04
K-U06
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i
integrować informacje z różnych źródeł oraz formułować na
tej podstawie krytyczne sądy; potrafi zdobyć wiedzę z
różnych dyscyplin humanistycznych i stosować ją w nowych
sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z
pogranicza filologii i humanistyki oraz wykorzystać odnośną
wiedzę i spostrzeżenia do celów analitycznych i
interpretacyjnych
K_U09
potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi
celowo i skutecznie zastosować w sytuacjach zawodowych
zdobyte umiejętności komunikowania się; potrafi efektywnie
dostosować i modyfikować wiedzę i umiejętności do potrzeb
zawodowych (analizować problemy oraz rozwiązywać
zadania o charakterze praktycznym)
K-KU10
potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej
pracy
K-KU11
potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
terminach, samodzielnie lub w zespole, określone zadania;
potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i skutecznie przekonać do swoich
racji; jest odpowiedzialny za
wyniki uzyskane w pracy zespołowej
K_K02
rozumie zasady pluralizmu kulturowego; potrafi w praktyce
stosować wiedzę o mechanizmach komunikacji
interkulturowej
K_K03
ma świadomość znaczenia zasad etyki zawodowej i
uczciwości intelektualnej w działaniach własnych i innych
osób; postępuje zgodnie z tymi zasadami
K_K04
stosuje w praktyce zasady odnoszące się do ochrony prawa
autorskiego
K_K05
ma pogłębioną świadomość znaczenia nauk humanistycznych
dla utrzymania i rozwoju więzi społecznej na różnych
poziomach
K_K06
jest świadomy współodpowiedzialności za zachowanie
żydowskiego dziedzictwa kulturowego, oraz możliwości działań w tym kierunku
5
Symbole
kierunkowych
efektów kształcenia:
K_K07
Treści programowe
Ochrona dziedzictwa żydowskiego w Polsce przed i po transformacji ustrojowej.
Rodzaje dziedzictwa żydowskiego w Polsce, na Śląsku i we Wrocławiu.
Najważniejsze instytucje zajmujące się ochroną dziedzictwa żydowskiego w Polsce.
Działania naukowe, dokumentacyjne, rewitalizacyjne, edukacyjne i prawne na rzecz zachowania i ochrony
dziedzictwa żydowskiego na Śląsku i we Wrocławiu.
Społeczne i etyczne zagadnienia ochrony dziedzictwa żydowskiego
Studium przypadku – Synagoga pod Białym Bocianem we Wrocławiu, Synagoga Rutika w Dzierżoniowie,
Cmentarz Żydowski przy ulicy Lotniczej 51, Stary Cmentarz Żydowski, Muzeum Sztuki Cmentarnej przy
ulicy Ślężnej 37.
Zalecana literatura (podręczniki)
Ruth Gruber, Odrodzenie kultury żydowskiej w Europie, Pogranicze, Sejny 2004.
Erica T. Lehrer, Jewish Poland revisited heritage tourism in unquiet, Bloomington 2013.
Samuel Gruber, Phyllis Myers, Survey of Historic Jewish Monuments in Poland, New York 1995.
Weronika Litwin (red.), Ochrona dziedzictwa żydowskiego w Polsce/ Preserving Jewish heritage in Poland,
Warszawa 2012.
Kolokwium (50%) oraz referat na temat wybranego obiektu dziedzictwa żydowskiego oraz działalności
mającej na celu jego zachowanie i ochronę (50%)
- ćwiczenia
15 godz.
Praca własna studenta:
- przygotowanie do kolokwium
15 godz.
-przygotowanie referatu
15 godz.
-przygotowanie do zajęć
6
aktywności
15 godz.
Suma godzin
60 godzin
2 ECTS
JĘZYK HEBRAJSKI 1
Język hebrajski (współczesny) 1
Modern Hebrew 1
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
I rok
Zimowy
Konwersatorium 60h
Znajomość hebrajskiego (po 3-letnim kursie licencjackim lub jego odpowiedniku)
Cele przedmiotu
Kurs kontynuuje praktyczną naukę współczesnego języka hebrajskiego. Ten semestr kursu jest poświęcony
tematowi „Człowiek i jego świat”. Jego celem jest zaznajomienie studenta z tekstami hebrajskimi
traktującymi o różnych aspektach tego zagadnienia, poszerzenie zasobu słownictwa z tego zakresu, a także
nauczenie tworzenia własnych wypowiedzi (ustnych i pisemnych) na ten temat. Celem zajęć jest ponadto
ugruntowanie oraz poszerzenie wiedzy na temat hebrajskiej morfologii i składni.
7
1.
Student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych elementach i
zjawiskach języka i literatury j. hebrajskiego oraz o wybranych zagadnieniach z
dziejów życia kulturalnego i społecznego krajów z tego obszaru.
2.
Zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej.
3.
Ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności językowe w j. hebrajskim,
zgodne z obiektywnie określonymi wymaganiami. Potrafi używać wybranych odmian
społeczno- zawodowych tego języka.
4.
Potrafi dokonać pogłębionej analizy zjawisk językowych, odwołując się do
konkretnych metod opisu języka i używając terminologii stosowanej w j. hebrajskim i
polskim.
5.
Potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury
charakterystycznych dla obszaru kultury j. hebrajskiego, odwołując się do
konkretnych metod opisu literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając
terminologii stosowanej w j. hebrajskim i polskim.
6.
Potrafi, w języku polskim i hebrajskim, porozumiewać się w kwestiach
szczegółowych ze specjalistami w zakresie wybranej specjalności (studia żydowskie).
7.
Potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi celowo i skutecznie
zastosować w sytuacjach zawodowych zdobyte umiejętności komunikowania się;
potrafi efektywnie dostosować i modyfikować wiedzę i umiejętności do potrzeb
zawodowych (analizować problemy oraz rozwiązywać zadania o charakterze
praktycznym).
8.
Potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej pracy.
9.
Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w zakresie rozwijania
umiejętności językowych; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych
osób.
10.
Potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych terminach, samodzielnie
lub w zespole, określone zadania; potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i
skutecznie przekonać do swoich racji; jest odpowiedzialny za wyniki uzyskane w
pracy zespołowej.
Symbole
kierunkowych
efektów kształcenia
K_W03
K_W07
K_U01
K_U05
K_U06
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
1. Leksyka: poszerzenie zasobu słownictwa hebrajskiego na podstawie wyboru tekstów dotyczących tematu
„Człowiek i jego świat” w szczególności zagadnień takich, jak: człowiek jako jednostka i jako istota
społeczna, życie człowieka współcześnie i dawniej, wybrane zjawiska społeczne, więzi międzyludzkie,
historie biograficzne, itp.
2. Morfologia: Struktury czasownika w j. hebrajskim: paal, piel, hifil, hitpael, hufal, pual, nifal – odmiany
regularne w czasie teraźniejszym, przeszłym i przyszłym; smichut – rzeczownik, liczebnik, przymiotnik,
określenie (w tym smichut 3- i 4-elementowa).
3. Składnia: zdania twierdzące osobowe i bezosobowe w cz. w czasie teraźniejszym, przeszłym i przyszłym.
4. Czytanie i pisanie tekstów poświęconych zagadnieniu „Człowiek i jego świat”.
5. Elementy translatorium zw. z głównym tematem kursu.
6. Hebrajskojęzyczna piosenka i film o człowieku i jego świecie.
8
Zalecana literatura (podręczniki).
- Mazal Cohen, Agada szel safa. Iwrit le-rama ha-bejnajim, Jerozolima 1992.
- Goni Tischler, Dalia Roth, Krijat bejnajim. Tekstim we-tachbir le-rama ha-bejnajim, Jerozolima 2008.
- Tamar Weil, Chawa Perstej, Ha-poal le-lomdej iwrit. Netiot we-targilim, Jerozolima 1996.
Słowniki: jedno- i dwujęzyczne
Ponadto:
- nagrania muzyki izraelskiej
- fragmenty utworów pisarzy nowohebrajskich (preparowane i nie)
- filmy
- materiały własne
Warunki zaliczenia konwersatorium
- zaliczenie wszystkich zadanych prac domowych
- zaliczenie wszystkich sprawdzianów i kolokwiów
- frekwencja i aktywność na zajęciach
- braki wynikające z opuszczonych zajęć należy jak najszybciej nadrobić na konsultacjach; osoby, które
opuszczą 8 lub więcej godzin zajęciowych (4 x 1,5h) nie uzyskają zaliczenia semestru
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
aktywności
60h
- przygotowanie do zajęć (w tym do sprawdzianów i kolokwiów) 90h
oraz prace domowe
9
Suma godzin
150h
5
JĘZYK HEBRAJSKI 2
Modern Hebrew 2
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
I rok
letni
Konwersatorium 60h
Zaliczenie kursu: Język hebrajski (współczesny) 1 (studia mgr)
Cele przedmiotu
Motywem przewodnim tego semestru kursu języka hebrajskiego jest „Historia i kultura Żydów”. Zajęcia
mają na celu utrwalenie wiedzy studenta na ten temat oraz rozwinięcie umiejętności językowych
dotyczących czytania, słuchania i pisania o wybranych zagadnieniach związanych z tym tematem, a także
mówienia o nich poprzez kształtowanie odpowiedniego zasobu słownictwa. Kurs pogłębia także znajomość
hebrajskiej morfologii i składni.
10
1.
2.
3.
zgodne z obiektywnie określonymi wymaganiami. Potrafi używać wybranych
odmian społeczno- zawodowych tego języka.
4.
Potrafi dokonać pogłębionej analizy zjawisk językowych, odwołując się do
konkretnych metod opisu języka i używając terminologii stosowanej w j.
hebrajskim i polskim.
5.
6.
szczegółowych ze specjalistami w zakresie wybranej specjalności (studia
żydowskie).
7.
praktycznym).
8.
9.
umiejętności językowych; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się
innych osób.
10.
Potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych terminach,
samodzielnie lub w zespole, określone zadania; potrafi dokonać wyboru
optymalnego rozwiązania i skutecznie przekonać do swoich racji; jest
odpowiedzialny za
wyniki uzyskane w pracy zespołowej.
Symbole kierunkowych
K_W03
K_W07
K_U01
K_U05
K_U06
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
„Historia i kultura Żydów” w szczególności zagadnień takich, jak: tożsamość żydowska, Żydzi w Erec Israel
i w diasporze, relacje żydowsko-nieżydowskie zabytki materialnej kultury żydowskiej, mozaika kultury
żydowskiej i inne.
nieregularne (I) w czasie teraźniejszym, przeszłym i przyszłym; rzeczowniki odczasownikowe; formy
imiesłowowe.
3. Składnia: zdania pytające (rozbudowane partykuły pytające) w cz. w czasie teraźniejszym, przeszłym i
przyszłym; konstrukcje zdań przeczących.
4. Czytanie i pisanie tekstów poświęconych zagadnieniu „Historia i kultura Żydów”.
6. Hebrajskojęzyczna piosenka i film o historii i kulturze Żydów.
11
- Mazal Cohen, Agada szel safa. Iwrit le-rama ha-bejnajim, Jerozolima 1992.
- Goni Tischler, Dalia Roth, Krijat bejnajim. Tekstim we-tachbir le-rama ha-bejnajim, Jerozolima 2008.
- Tamar Weil, Chawa Perstej, Ha-poal le-lomdej iwrit. Netiot we-targilim, Jerozolima 1996
Ponadto:
- filmy
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
aktywności
60h
oraz prace domowe
Suma godzin
150h
5
12
JĘZYK HEBRAJSKI 3
Modern Hebrew 3
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
II rok
zimowy
Konwersatorium 60h
Cele przedmiotu
Kurs poświęcony jest nauce języka hebrajskiego w kontekście historii, społeczeństwa oraz kultury Izraela.
Celem kursu jest kontynuacja praktycznej nauki tego języka w zakresie powyższego tematu.
Konwersatorium nie tylko poszerza wiedzę o historii i współczesnej sytuacji hebrajskiego, ale też
przygotowuje studenta do pracy z różnymi stylami tego języka. Kształtuje rozumienie oraz tworzenie
własnych tekstów (ustnych i pisanych) w tym temacie, a także kontynuuje dalszą praktyczną naukę
hebrajskiego w jego różnych odmianach.
13
1.
2.
3.
4.
5.
żydowskie).
6.
praktycznym).
7.
8.
innych osób.
9.
odpowiedzialny za
Symbole
kierunkowych
K_W03
K_W07
K_U01
K_U06
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
„Historia, społeczeństwo i kultura Izraela” w szczególności zagadnień takich, jak: tożsamość Żyda a
tożsamość Izraelczyka, historia Izraela, historia języka hebrajskiego – w szczególności jego odrodzenia,
problemy życia społecznego i politycznego w Izraelu, kultura współczesnego Izraela.
nieregularne (II) w czasie teraźniejszym, przeszłym i przyszłym; przyimki w formach zależnych, liczebniki.
3. Składnia: zdania z określeniami czasu, przyczynowo-skutkowe, przeciwstawne, warunkowe i in.
4. Stylistyka: ćwiczenia dotyczące różnych odmian języka hebrajskiego.
5. Czytanie i pisanie tekstów poświęconych zagadnieniu „Historia, społeczeństwo i kultura Izraela”.
7. Hebrajskojęzyczna piosenka i film ilustrujące wybrane zagadnienia dotyczące historii i społeczeństwa
Izraela.
14
- Cuki Szaj, Gali Huminer, Bein ha-szurot. Iwrit le-ramat ha-mitkadmim, Jerozolima 2011.
- Batia Umalinski, Jona Wajs, Iwrit be-dalet amot, Jerozolima 2006.
Ponadto:
- filmy
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
aktywności
60h
- przygotowanie do zajęć (w tym do sprawdzianów i 90h
kolokwiów) oraz prace domowe
Suma godzin
150h
5
15
JĘZYK HEBRAJSKI 4
Modern Hebrew 4
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
II rok
letni
Konwersatorium 30h
Cele przedmiotu
Kurs przygotowuje do egzaminu końcowego z języka hebrajskiego. Jest poświęcony zagadnieniu „Literatura
i kultura” (zarówno w kontekście żydowskim, jak i nieżydowskim), wokół którego skupia się praktyczna
nauka języka. Jego celem jest zapoznanie studentów z tekstami poświęconymi różnym aspektom i wytworom
twórczości literackiej oraz wybranym zagadnieniom kulturowym, a także nauka tworzenia własnych –
ustnych i pisemnych – wypowiedzi na ten temat. Oprócz rozwoju związanej z nim leksyki oraz kształcenia
sprawności językowych, kurs ma też za zadanie konsolidację wiedzy dotyczącej gramatyki i stylistyki języka
hebrajskiego.
16
1.
2.
Zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej,
w tym w przekładzie.
3.
4.
Potrafi sformułować w j. hebrajskim obszerną wypowiedź o charakterze naukowym.
5.
6.
żydowskie).
7.
praktycznym).
8.
9.
innych osób.
10.
odpowiedzialny za
Symbole
kierunkowych
K_W03
K_W07
K_U01
K_U04
K_U06
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
„Literatura i kultura” w szczególności zagadnień takich, jak: fragmenty tekstów literackich w języku
hebrajskim (żydowskich, jak i nieżydowskich), wywiady z twórcami, różne formy kultury współczesnej,
prasa hebrajska.
2. Konsolidacja i utrwalenie uzyskanej wiedzy gramatycznej; ciąg dalszy nauki struktur czasownika;
ćwiczenia z zakresu morfologii i składni przygotowujące do egzaminu.
3. Czytanie i pisanie różnych gatunków tekstów, ćwiczenia stylistyczne
5. Elementy translatorium – teksty literackie i prasowe
6. Konteksty funkcjonowania współczesnego hebrajskiego: adaptacje filmowe literatury hebrajskiej, poezja
śpiewana.
17
Zalecana literatura
- Cuki Szaj, Gali Huminer, Bein ha-szurot. Iwrit le-ramat ha-mitkadmim, Jerozolima 2011.
- Batia Umalinski, Jona Wajs, Iwrit be-dalet amot, Jerozolima 2006.
Ponadto:
- filmy
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
- przygotowanie do zajęć
- przygotowanie do egzaminu
aktywności
30h
120h
30h
Suma godzin
180h
6
18
JĘZYK JIDYSZ 1
Język jidysz 1
Yiddish Language 1
obowiązkowy
Kierunek studiów
Filologia, specjalność: judaistyka
II
1
letni
konwersatorium 60h
Joanna Lisek, dr
znajomość języka jidysz na poziomie B2
Cele przedmiotu
Poszerzanie i utrwalanie wiadomości na temat gramatyki i słownictwa języka jidysz. Ćwiczenie rozmaitych
stylistycznie wypowiedzi ustnych. Poznanie dalszych zwrotów dotyczących tradycji i religii żydowskiej.
Ćwiczenie umiejętności czytania źródeł w języku jidysz (dokumentów i prasy). Doskonalenie umiejętności
translatorskich.
19
Zakładane efekty kształcenia. Student:
- ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach współczesnego życia
kulturalnego i społecznego języka jidysz,
Symbole kier. efektów
kształcenia
K_W05,
- zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej,
K_W07,
- ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności językowe w zakresie
K_U02,
drugiego języka obcego - języka jidysz,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy zjawisk językowych, odwołując się do
K_U05,
konkretnych metod opisu języka jidysz i używając terminologii w języku jidysz oraz
w języku polskim,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury
charakterystyczne dla obszaru kultury języka jidysz, odwołując się do konkretnych
metod opisu literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając terminologii
stosowanej w języku jidysz oraz w języku polskim,
K_U06,
- potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi celowo i skutecznie
praktycznym),
K_U10,
- potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej pracy,
K_U11,
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w zakresie rozwijania
innych osób,
K_K01,
- potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych terminach,
samodzielnie lub w zespole, określone zadania;potrafi dokonać wyboru
odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej.
K_K02
Treści programowe
Utrwalenie wiadomości gramatycznych o: imiesłowach, podwójnych przeczeniach, czasownikach
peryfrastycznych, przymiotnikach liczebnikowych, stronie biernej, formach dzierżawczych imion i
rzeczowników, przysłówku liczebnikowych, użyciu czasu teraźniejszego w konstrukcjach czasu przeszłego.
Ćwiczenia z zakresu słowotwórstwa.
Poszerzenie znajomości i właściwego użycia hebraizmów i slawizmów w języku jidysz.
Ćwiczenie różnych stylów wypowiedzi pisemnej i ustnej: oficjalnego, naukowego, potocznego.
Ćwiczenie dialogów na temat literatury jidysz.
Rozróżnianie różnych dialektów w jidysz.
Przygotowanie wypowiedzi ustnej na temat pisanej pracy magisterskiej.
Ćwiczenia translatorskie oparte na tekstach potrzebnych studentom do napisania pracy magisterskiej.
Mordkhe Schaechter, Yiddish II. A Textbook for Intermediate Courses, Philadelphia 1986.
Sheva Zucker: Yiddish. An Introduction to the Language, Literature & Culture, t. 2, New York 2002.
Ewa Geller: Jidysz – język Żydów polskich, Warszawa 1994
Dovid Katz: Grammar of the Yiddish Language, London 1987.
Dovid Goldberg, Yiddish af Yiddish, New York 1996.
Neil G. Jacobs, Yiddish. A Linguistic Introduction, New York 2005.
20
konwersatorium: na ocenę (podstawą – prace domowe, kolokwia, aktywność na zajęciach, tłumaczenia
tekstów potrzebnych do napisania pracy magisterskiej)
Język wykładowy
polski / jidysz
aktywności
- wykład:
- ćwiczenia:
- laboratorium:
- inne:
60 h
- przygotowanie do zajęć:30 h
- przygotowanie do kolokwiów: 30 h
- prace translatorskie: 30 h
90 h
Suma godzin
150 h
5 ECTS
21
JĘZYK JIDYSZ 2
Język jidysz 2
Yiddish Language
obowiązkowy
Kierunek studiów
II
2
zimowy
konwersatorium 30h
Joanna Lisek, dr
znajomość języka jidysz na poziomie B2, ukończenie zajęć jidysz na pierwszym roku studiów magisterskich
judaistyka
Cele przedmiotu
Poszerzanie i utrwalanie wiadomości na temat gramatyki i słownictwa języka jidysz. Ćwiczenie rozmaitych
stylistycznie wypowiedzi ustnych. Poznanie dalszych zwrotów dotyczących tradycji i religii żydowskiej.
Poszerzenie słownictwa z zakresu literaturoznawstwa. Czytanie, tłumaczenie, interpretacja dzieł literatury
jidysz (w tym przede wszystkim tekstów przydatnych do przygotowania przez studentów prac
magisterskich). Ćwiczenie umiejętności czytania źródeł w języku jidysz (dokumentów i prasy).
Doskonalenie umiejętności translatorskich. Powtórzenie gramatyki.
22
kulturalnego i społecznego języka jidysz,
Symbole
kierunkowych
efektów kształcenia,
K_W05,
- zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej,
K_W07,
- ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności językowe w zakresie drugiego
języka obcego - języka jidysz,
K_U02,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy zjawisk językowych, odwołując się do
konkretnych metod opisu języka jidysz i używając terminologii w języku jidysz oraz
w języku polskim,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury
charakterystyczne dla obszaru kultury języka jidysz, odwołując się do konkretnych
metod opisu literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając terminologii
stosowanej w języku jidysz oraz w języku polskim,
K_U05,
K_U06,
praktycznym),
K_U10,
K_U11,
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w zakresie rozwijania
innych osób,
K_K01,
samodzielnie lub w zespole, określone zadania;potrafi dokonać wyboru optymalnego
rozwiązania i skutecznie przekonać do swoich racji; jest odpowiedzialny za wyniki
uzyskane w pracy zespołowej.
K_K02
Treści programowe
Powtórzenie wiadomości gramatycznych ze wszystkich lat nauki jidysz.
Ćwiczenie różnych stylów wypowiedzi pisemnej i ustnej: oficjalnego, naukowego, potocznego.
Ćwiczenie dialogów na tematy związane z tematyką prac magisterskich.
Przygotowanie prezentacji na temat wybranego przez studenta zagadnienia związanego z pracą magisterską.
Ćwiczenia translatorskie oparte na tekstach potrzebnych studentom do napisania pracy magisterskiej.
Mordkhe Schaechter, Yiddish II. A Textbook for Intermediate Courses, Philadelphia 1986.
Sheva Zucker: Yiddish. An Introduction to the Language, Literature & Culture, t. 2, New York 2002.
Ewa Geller: Jidysz – język Żydów polskich, Warszawa 1994
Dovid Katz: Grammar of the Yiddish Language, London 1987.
Dovid Goldberg, Yiddish af Yiddish, New York 1996.
James A. Matisoff, Blessings, Curses, Hopes, and Fears. Psycho-ostensive Expressions in Yiddish, Stanford
2000.
Mosze Altbauer, Wzajemne wpływy polsko-żydowskie w dziedzinie językowej, Karaków 2002.
Mordkhe Schaechter, The Standardized Yiddish Ortography with the History of the Standardized Yiddish
Spelling, New York 1999.
23
konwersatorium: egzamin (warunkiem dopuszczenia do egzaminu: aktywność na zajęciach, kolokwia, prace
translatorskie)
Język wykładowy
polski / jidysz
aktywności
30 h
- ćwiczenia: 30h
- przygotowanie do zajęć:15 h
- przygotowanie do kolokwiów: 15 h
- prace translatorskie: 30 h
- przygotowanie do egzaminu: 30 h
90 h
Suma godzin
120 h
4 ECTS
24
JUDAIZM DZIŚ
Judaizm dziś
Judaism today
Rodzaj przedmiotu/modułu
Obowiązkowy
Kierunek studiów
Poziom studiów
II stopień
Rok studiów
II
Semestr
zimowy
Wykład – 15 godzin
Dr Wojciech Tworek
Podstawowa wiedza z zakresu historii judaizmu.
Znajomość j. angielskiego w stopniu komunikatywnym
Cele przedmiotu:
Przedmiot ma za zadanie zapoznać studentów ze zróżnicowaniem współczesnej społeczności żydowskiej,
oraz z najważniejszymi teologicznymi, filozoficznymi, doktrynalnymi i społecznymi problemami, z
jakimi przychodzi jej się mierzyć. Studenci będą poznawać relacje między głównymi nurtami
współczesnego judaizmu w ich centrach w Izraelu i Stanach Zjednoczonych, oraz między nimi i
nieżydowskim społeczeństwem. Szczególny nacisk położony zostanie na reakcje różnych nurtów
wewnątrz judaizmu na wyzwania stawiane przez wielokulturowość i wieloetniczność współczesnych
społeczeństw, prawa kobiet i mniejszości, czy wzrost znaczenia nowych technologii i mediów. Studenci
analizować będą dyskusje toczone wewnątrz różnych nurtów judaizmu, dotyczące takich kwestii jak: kto
jest Żydem, rola kobiety w synagodze, prawa LGBT, syjonizm i konflikt palestyńsko-izraelski,
żydowskiej języki, mesjanizm czy prozelityzm. Ponadto omówione zostaną miejsce, rola i perspektywy
polskiego i europejskiego judaizmu we współczesnym świecie.
25
WIEDZA
Student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych elementach i zjawiskach języków i literatur
współczesnego judaizmu oraz o wybranych zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego i społecznego
społeczności żydowskich Izraela, Stanów Zjednoczonych i Europy (K-W03).
UMIEJĘTNOŚCI
Student potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów współczesnej kultury żydowskiej,
odwołując się do konkretnych metod opisu literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając
terminologii stosowanej w języku hebrajskim, jidysz oraz w języku polskim (K-U06).
Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł oraz
formułować na tej podstawie krytyczne sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin
humanistycznych i stosować ją w nowych sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z
pogranicza filologii i humanistyki oraz wykorzystać odnośną wiedzę i spostrzeżenia do celów
analitycznych i interpretacyjnych (K-U09)
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych terminach, samodzielnie lub w zespole,
określone zadania; potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i skutecznie przekonać do swoich
racji; jest odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej (K-K02).
Student rozumie zasady pluralizmu kulturowego; potrafi w praktyce stosować
wiedzę o mechanizmach komunikacji interkulturowej (K-K03).
Treści programowe:
- Główne nurty judaizmu wczoraj i dziś.
- Ewolucja pojęcia „ortodoksja”. „Conservadox”, „Open Orthodoxy” oraz „Ultra-orthodoxy” i
„Haredim”.
- Chasydyzm w 21 wieku. Model zamknięty (Satmar) i zaangażowany (Chabad). Znaczenie
Chabadu poza granicami społeczności chasydzkiej.
- Koszerny internet, koszerne smartfony, koszerne filmy. Ortodoksja a nowe technologie.
- Kobiety od „Neszot ha-kotel” do „Educated and Ignorant”.
- „Drżący przed Bogiem” – LGBT a judaizm.
- Kto jest Żydem w XIX w.? Mieszane małżeństwa i ich dzieci we współczesnym judaizmie.
Izraelskie prawo powrotu a status Żyda wg izraelskiego rabinatu. Konwersja w Izraelu i w USA.
- Państwo Izrael – początek zbawienia, niewdzięczny obowiązek, czy bunt przeciw Bogu? Różne
postawy wobec Izraela.
- Hebrajski? Jidysz? Angielski? Język żydowski dziś.
- Aktualność żydowskiego mesjanizmu - od judaizmu reformowanego po Chabad.
26
Zalecana literatura
Tamar El-Or, Educated and Ignorant. Ultraorthodox Jewish Women and Their World, Boulder: Lynne
Rienner Publishers, 1994 (fragmenty).
Ayala Fader, Mitsvah Girls. Bringing up the next generation of Hasidic Jews in Brooklyn, Princeton:
Princeton University Press, 2009 (fragmenty).
Adam Ferziger, “From Lubavitch to Lakewood: The Chabadization of American Orthodoxy”, Modern
Judaism, (2013) 33 (2): 101-124
Jeffrey Shandler, Jews, God and Videotapes. Religion and media in America, New York : New York
University Press, 2009 (fragmenty).
Samuel C. Heilman, Defenders of the faith : inside ultra-Orthodox Jewry, New York : Schocken Books,
1992 (fragmenty).
Jonathan Sarna, American Judaism. A History, New Haven: Yale UP, 2005 (fragment).
Irena Wiszniewska, My, Żydzi z Polski, Warszawa : Wydawnictwo Czarna Owca, 2014.
http://www.pewforum.org/2013/10/01/jewish-american-beliefs-attitudes-culture-survey/
Sandi S. Dubowski et al., Trembling before G-d, [New York] : New Yorker Video, 2003 (film)
Gregg Drinkwasser, et al., Torah Queeries. weekly commentaries on the Hebrew Bible, New York: NYU
Press, 2009 (fragmenty).
Materiały prasowe.
kolokwium (znajomość materiału z wykładów oraz z podanych lektur)
Język wykładowy
Polski
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów)
z nauczycielem:
wykład: 15
Lektura tekstów 30
przygotowanie do kolokwium 15
Suma godzin
60
2
27
KULTURA ŻYDOWSKA W INTERNECIE
Kultura żydowska w Internecie
Jewish culture in the Internet
obowiązkowy
Kierunek studiów
II
Pierwszy
Zimowy
dr Katarzyna Liszka
Nie ma
Cele przedmiotu
Zajęcia mają za zadanie ukazać podstawowe wymiary funkcjonowania kultury żydowskiej w Internecie.
Internet zrewolucjonizował o dostęp do informacji o judaizmie i kulturze żydowskiej, formy komunikacji
między członkami społeczności żydowskiej na całym świecie, a także sposób partycypacji w owych
społecznościach. Zajęcia obejmą następującą problematykę: wirtualne wspólnoty, tworzenie słabych i
mocnych więzi, edukacja, nowe sposoby komunikacji (e-mail, komunikatory, fora, chaty, blogi, media
społecznościowe), genealogia, mowa nienawiści i antysemityzm.
28
elementach i zjawiskach funkcjonowania kultury żydowskiej w Internecie
zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w
działalności naukowej
potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji sposobów funkcjonowania kultury
żydowskiej w Internecie, odwołując się do konkretnych metod opisu socjologicznego i
kulturoznawczego
interpretacyjnych
pracy
Symbole
kierunkowych
efektów
kształcenia:
K-W03
K-W07
K-U06
K_U09
K-KU11
interkulturowej
K_K03
K_K04
żydowskiego dziedzictwa kulturowego, oraz możliwości działań w tym kierunku
K_K07
Treści programowe
Wirtualne wspólnoty żydowskie – słabe i mocne więzi w zglobalizowanym świecie
Wirtualne wspólnoty pamięci
Internet jako medium żydowskiej edukacji świeckiej i religijnej
Prasa żydowska w Internecie
Genealogia
Mowa nienawiści i antysemityzm w Internecie
Manuel Castels, Społeczeństwo sieci, przekł. M. Marody i in., PWN, Warszawa 2007, s. 352-380.
Yoel Cohen, God, Jews, and Media. Religion and Israel’s Media, Routledge, London 2012.
Heidi A. Campbell (red.), Digital Judaism. Jewish Negotiation with Digital Media and Culture, Routledge,
London 2015.
Raphael Cohen-Almagor, Confronting the Internet’s Dark Side. Moral and Social Responsibility on the Free
Highway, Cambridge University Press, New York 2015.
29
Kolokwium pisemne (50%) oraz krótka praca pisemna (50%)
Język wykładowy
polski
- ćwiczenia:
- przygotowanie do kolokwium końcowego:
aktywności
15 godz.
15 godz.
- analiza wybranego zjawiska funkcjonowania kultury żydowskiej
w Internecie
.
30 godz.
Suma godzin
60 godzin
2 ECTS
30
METODOLOGIA BADAŃ JUDAISTYCZNYCH. KULTURA I SPOŁECZEŃSTWO
Konwersatorium: Metodologia badań judaistycznych. Kultura i społeczeństwo
Methodological problems of Jewish Studies. Culture and Society
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
II
Zimowy
Konwersatorium, 30 godzin
Dr Kamil Kijek
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/
modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak
Cele przedmiotu
Dostarczenie studentowi metodologicznych narzędzi pozwalających prowadzić badania na polu
naukowym studiów żydowskich. Zaznajomienie studenta z wybranymi teoriami nauk
humanistycznych i społecznych szczególnie istotnymi dla studiów żydowskich.
31
Symbole KRK
ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej oraz K_W01,
terminologii judaistyki
ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę o naturze i miejscu judaistyki w
systemie nauk, jej przedmiotowej i metodologicznej specyfice,
terminologii oraz jej powiązaniach z innymi dyscyplinami nauk
zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności
naukowej- w szczególności internetowych słowników hebrajskich I
żydowskich, internetowych baz danych (archiwalnych, prasowych,
bibliograficznych), encyklopedii, katalogów archiwalnych
funkcjonujących w polu naukowym światowej judaistyki
potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury
żydowskiej i jej najważniejszych języków, odwołując się do konkretnych
metod opisu literaturoznawczego, kulturoznawczego i historycznego,
oraz do terminologii stosowanej w studiowaniu języków żydowskich
oraz w polskiej judaistyce
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac innych autorów,
synteza poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, formułowanie i
przedstawienie wyników) pozwalające na samodzielne rozwiązywanie
problemów z dziedziny studiów żydowskich i najważniejszych
wspomagających je dyscyplin naukowych (literaturoznawstwa,
językoznawstwa, kulturoznawstwa i historiografii)
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować
informacje z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne
sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin humanistycznych i
stosować ją w nowych sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do
dziedzin z pogranicza filologii, historiografii i innych dziedzin
humanistyki oraz wykorzystać odnośną wiedzę i spostrzeżenia do celów
analitycznych i interpretacyjnych w ramach studiów żydowskich
potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi celowo i
skutecznie zastosować w sytuacjach zawodowych
zdobyte umiejętności komunikowania się; potrafi efektywnie dostosować
i modyfikować wiedzę i umiejętności do potrzeb zawodowych
(analizować problemy oraz rozwiązywać
potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej pracy
K_W02,
K_W07,
K_U06,
K_U08,
K_U09,
K_U10,
ma świadomość znaczenia zasad etyki zawodowej i uczciwości
intelektualnej w działaniach własnych i innych osób; postępuje zgodnie z
tymi zasadami
K_U11,
K_K04
32
Treści programowe
- Wybrane problemy metodologii nauk społecznych przydatne w judaistyce
- Wybrane problemy metodologii nauk humanistycznych szczególnie przydatne w studiach
żydowskich
- Strukturalizm, poststrukturalizm, postmodernistyczna krytyka nauk o kulturze, teorie sieci,
konfliktu i teorie interakcyjne- najważniejsze teoretyczne problemy współczesnej humanistyki i
nauk społecznych
- Praktyka badań społecznych i humanistycznych
- Przygotowanie indywidualnych propozycji planów badawczych studentów
red. Martin Goodman „Oxford Handbook of Jewish Studies” Oxford 2002
Richard Evans “In Defence of History”, London 1997
Jonathan H. Turner “Struktura teorii socjologicznej” Warszawa 2008
Earl E. Babbie „Badania społeczne w praktyce” Warszawa 2003
Wojciech Burszta „Antropologia kultury: tematy, teorie, interpretacje”, Poznań 1998
Ewa Nowicka, Marian Kempny „Badanie kultury: elementy teorii antropologicznej” t. 1 i 2,
Warszawa 2003 i 2004
Hayden White „Poetyka pisarstwa historycznego” Kraków 2010
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
konwersatorium: ocena aktywności na zajęciach (50%), egzamin (50%)
aktywności
- ćwiczenia: 30
30
120
- przygotowanie do zajęć: 30
- opracowanie wyników: 30
- czytanie wskazanej literatury: 30
- przygotowanie do egzaminu: 30
Suma godzin
150
4
33
METODOLOGIA BADAŃ JUDAISTYCZNYCH, LITERATURA I JĘZYK
METODOLOGIA BADAŃ JUDAISTYCZNYCH. LITERATURA I JĘZYK
Methodology of Jewish Studies. Literature and Language
obowiązkowy
Kierunek studiów
Poziom studiów
II
Rok studiów
I
Semestr
2
Agnieszka August-Zarębska, dr
- bez wymogów wstępnych
Cele przedmiotu
- zapoznanie studentów z metodologią badań judaistycznych w zakresie języków i literatur żydowskich
- zaznajomienie studentów z przykładami zastosowania wybranych metodologii poprzez lekturę i komentarz
tekstów naukowych, w których zostały one zastosowane
34
- ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu
językoznawstwa języków żydowskich i literaturoznawstwa liteartur żywdowskich w
systemie nauk humanistycznych oraz o ich specyfice przedmiotowej i
metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i stosować w działalności zawodowej
Symbole
kierunkowych
K_W01
-ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę, obejmującą terminologię, teorie i
metodologie badań judaistycznych w zakresie językoznawstwa i literaturoznawstwa. K_W02
Ma uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich rozwoju oraz
najważniejszych nowych osiągnięciach
- zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej
K_W07
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji tekstów literatury żydowskiej,
odwołując się do konkretnych metod opisu literaturoznawczego i używając
terminologii stosowanej w języku polskim
K_U06
- posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac innych autorów, synteza
poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, formułowanie i przedstawienie
wyników) pozwalające na samodzielne rozwiązywanie problemów w obrębie
literaturoznawstwa i językoznawstwa w odniesieniu do literatur i języków
żydowskich
K_U08
- potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z
różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy; potrafi zdobyć
K_U09
wiedzę z różnych dyscyplin humanistycznych i stosować ją w nowych sytuacjach;
potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z pogranicza filologii i humanistyki oraz
wykorzystać odnośną wiedzę i spostrzeżenia do celów analitycznych i
interpretacyjnych
praktycznym)
- potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej pracy
- ma świadomość znaczenia zasad etyki zawodowej i uczciwości intelektualnej w
działaniach własnych i innych osób; postępuje zgodnie z tymi zasadami
K_U10
K_U11
K_K04
Treści programowe
M.in.
- co to jest metodologia
- językoznawstwo języków żydowskich (języki fuzyjne)
- języki zagrożone, ich podtrzymanie i rewitalizacja, jidysz i ladino jako języki zagrożone
- język a tożsamość
- kulturowa teoria literatury
- etniczność w literaturze
- feminizm w badaniach literackich
- genderowa perspektywa w badaniach literackich
- metodologiczne problemy badań nad literaturą o Holokauście
- społeczna funkcja literatury pamięci
- socjologia literatury a metodologia badań literackich
35
Zalecana literatura
Literaturoznawstwo:
Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2007.
Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Kraków 2006.
Jonathan Culler, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, tłum. M. Bassaj, Warszawa 1998.
Eugenia Prokop-Janiec, „Etniczność”, w: red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kulturowa teoria literatury,
Kraków 2006.
Eugenia Prokop-Janiec, „Powieść etnograficzna a kultury mniejszośc”i, w: red. T. Walas, R. Nycz,
Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, Kraków 2012.
Eugenia Prokop-Janiec, „Etnopoetyka”, w: red. T. Walas, R. Nycz, Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki,
problematyki, interpretacje, Kraków 2012.
Anna Łebkowska, „Gender”, w: red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kulturowa teoria literatury, Kraków 2006.
Monika Adamczyk-Garbowska, Odcienie tożsamości. Literatura żydowska jako zjawisko wielojęzyczne,
Lublin 2004.
Icchak Rapoport, „Egzegeza żydowska okresu biblijnego i rabinicznego”, w: Mariusz Rosik, Icchak
Rapoport, Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej, Wrocław 2009.
Jacek Leociak, Jacek, Tekst wobec Zagłady (O relacjach z getta warszawskiego), Wrocław 1997.
Shmuel Refael, „The Geography of the Memory: The Representation of the Pre-Holocaust Salonican Jewish
Community in the Post-Holocaust Sephardic Poetry”, eHumanista, t. 20, 2012.
Alvin H. Rosenfeld, Podwójna śmierć. Rozważania o literaturze Holokaustu, tłum. B. Krawcowicz,
Warszawa 2003.
David G. Roskies, Against the Apocalypse. Responses to Catastrophe in Modern Jewish Culture. Cambridge,
Massachusetts and London, England 1984.
Językoznawstwo:
Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2010.
Anna Wierzbicka, O języku dla wszystkich, Warszawa 1965 (i wydania późniejsze).
Anna Wierzbicka, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, Warszawa 2007.
Nicole Dołowy-Rybińska, Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi,
Warszawa 2011 (tu: rozdział wstępny).
Jerzy Bartmiński, „Opozycja swój obcy a problem językowego obrazu świata”, Etnolingwistyka, t. 19 (2007).
Miłowit Kuniński, „Język a tożsamość narodowa. Aspekty filozoficzne”, w: Język a tożsamość narodowa,
red. M. Bobrownicka, Kraków 2000.
Jelena Filipowić, Ivana Vučina Simović, „Langage and Identity of the Sephardim in the Territory of the
Former Yugoslavia”, w: The Romance Blakans, red. Biljana Sikimić, Tijana Ašic, Belgrade 2008.
David M. Bunis, „The Language of the Sephardim: A Historical Overview”, w: red. Haim Beinart, Moreshet
Sepharad: the Sephardi Legacy, t.2, Jerusalem 1992.
David M. Bunis, „Native Designations of Judezmo as a ‘Jewish Language’”, w: red. Yosef Tobi, Dennis
Kurzon, Hikrei Ma’arav u-Mizrah. Studies in Language, Literature and History Presented to Joseph Chetrit,
Jerusalem 2011.
David M. Bunis, „The Changing Faces of Sephardic Identity as Reflected in Judezmo Sources”,
Judenspanisch, nr 13, 2011.
David Crystal, Language Death, Cambridge: Cambridge 2014.
Ewa Geller, Jidysz. Język Żydów polskich, Warszawa 1994.
Tracy K. Harris, Death of a Langauge: The History of Judeo-Spanish, Newark 1994.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu, sposób
sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
konwersatorium: zaliczenie na ocenę składa się z trzech ocen cząstkowych (30%+30%+40%)
- obserwacja bieżąca (aktywny udział w zajęciach, znajomość zalecanej literatury etc.)
- przygotowanie referatu
- egzamin
Język wykładowy
polski
36
- konwersatorium:
- przygotowanie do zajęć i czytanie wskazanej literatury:
- przygotowanie referatu:
- przygotowanie do egzaminu:
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
30
35
30
25
Suma godzin
120
4
37
SEMINARIUM MAGISTERSKIE: JĘZYK - KULTURA - SPOŁECZEŃSTWO. JĘZYK HEBRAJSKI I
JEGO KULTURA W ŚWIECIE ŻYDÓW EUROPEJSKICH - WPROWADZENIE
Seminarium magisterskie: Język – kultura – społeczeństwo. Język hebrajski i jego kultura w
świecie Żydów europejskich – wprowadzenie.
MA Seminar: Language – culture – society. Hebrew Language and culture in the world of
European Jewry – intro
Fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
I
Zimowy
Seminarium, 30 godzin
prof. Marcin Wodziński
Znajomość języka hebrajskiego na poziomie C1.
Cele przedmiotu
Teoretyczne i praktyczne przygotowanie studenta do napisania pracy magisterskiej z zakresu
dziejów i kultury Żydów (ze szczególnym uwzględnieniem roli w nich języka hebrajskiego).
Pomoc studentowi w wyborze tematu pracy magisterskiej zgodnej z jego zainteresowaniami i
predyspozycjami
38
ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu językoznawstwa,
literaturoznawstwa, kulturoznawstwa i historiografii w systemie nauk
humanistycznych oraz o ich specyfice przedmiotowej i
metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i stosować w badaniach z
dziedziny studiów żydowskich
ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę, obejmującą
terminologię, teorie i metodologie z zakresu literaturoznawstwa,
językoznawstwa i kulturoznawstwa. Ma uporządkowaną wiedzę o
głównych kierunkach ich rozwoju oraz najważniejszych nowych
osiągnięciach, potrafi je zastosować w badaniach z dziedziny studiów
żydowskich
Symbole kierunkowych efektów
kształcenia,
K_W01,
K_W02,
ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych elementach i
zjawiskach języków i literatur żydowskich, zwłaszcza hebrajskiej oraz
o wybranych zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego i społecznego
Żydów w Europie.
K_W03,
ma pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, wiedzę szczegółową w
zakresie wybranej tematyki dotyczącej języka, literatury i kultury
hebrajskiej
K_W04,
zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu prawa
autorskiego i konieczność zarządzania zasobami własności
intelektualnej
K_W06,
zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w
działalności naukowej
ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności
językowe w zakresie języka hebrajskiego, zgodne z
obiektywnie określonymi wymaganiami (odniesieniem jest
poziom C2 wg wymagań ESOKJ lub analogiczny). Potrafi używać
wybranych odmian społeczno- zawodowych języka hebrajskiego
K_W07,
K_U01,
potrafi zbudować na piśmie w języku hebrajskim obszerną
wypowiedź o charakterze naukowym
K_U04,
potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury
hebrajskiej, odwołując się do konkretnych metod opisu
literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając terminologii
stosowanej w języku hebrajskim oraz w języku polskim
K_U06,
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac innych
autorów, synteza poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych,
formułowanie i przedstawienie wyników) pozwalające na samodzielne
rozwiązywanie problemów w obrębie literaturoznawstwa,
językoznawstwa i kulturoznawstwa (w odniesieniu do kultury
hebrajskiej w Europie i Ziemi Izraela/Palestynie)
39
K_U08,
K_U09,
Treści programowe
- Zasady pisania pracy naukowej.
- Zasady i wskazówki dotyczące przygotowywania konspektu pracy magisterskiej.
- Powtórzenie i podsumowanie najważniejszych procesów społeczno-kulturowych i wydarzeń
definiujących historię Żydów, a także dzieje języka hebrajskiego.
- Pojęcia „tradycji”, „nowoczesności „systemów i podsystemów kulturowych”, rola języka
hebrajskiego w tradycyjnych i nowoczesnych społecznościach żydowskich.
- Powtórzenie najważniejszych informacji dotyczących korzystania z pomocy naukowych z
przedmiotu „Wprowadzenie do studiów żydowskich”
- Wybór tematu pracy magisterskiej
Antony Polonsky, Dzieje Żydów w Polsce i Rosji¸ Warszawa 2014.
Historia Żydów. Dzieje narodu od Abrahama do Państwa Izrael. Żydzi w Polsce – 1000 lat wspólnych losów,
Warszawa 2014.
Benjamin Harshav, Language in the Time of Revolution, Stanford 1999
red. Lewis Glinert, Hebrew in Ashkenaz: a language in exile, New York 1993.
Zasady przygotowywania tekstów naukowych (maszynopis).
Dodatkowo:
eds. Martin Goodman, Jeremy Cohen, David Sorkin, The Oxford handbook of Jewish studies, Oxford 2002
ed. David G. Hundert, The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, New Haven Conn. 2008
seminarium: ocena aktywności na zajęciach (50%),– przygotowanie wstępnej wersji konspektu
pracy naukowej i jej wstępnej bibliografii (50%)
Język wykładowy
Polski / hebrajski
- ćwiczenia: 30
aktywności
30
- kompletowanie i lektura wstępnej bibliografii
pracy: 60
- czytanie wskazanej literatury: 30
- wybór i początkowa analiza materiału źródłowego:
60
Suma godzin
210
7
40
41
JEGO KULTURA W ŚWIECIE ŻYDÓW EUROPEJSKICH - KONTYNUACJA
świecie Żydów europejskich – kontynuacja.
European Jewry
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
I
Letni
marcin wodziński
Znajomość języka hebrajskiego na poziomie C1. Zaliczenie pierwszego semestru seminarium
magisterskiego.
Cele przedmiotu
Pomoc studentowi w przygotowaniu pierwszych partii partii jego pracy magisterskiej,
weryfikacja napisanych przez studenta części tekstu, wprowadzenie do zagadnień
metodologicznych i dalsza pomoc źródłoznawcza.
42
Symbole kierunkowych efektów kształcenia,
ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu
językoznawstwa, literaturoznawstwa, kulturoznawstwa
i historiografii w systemie nauk humanistycznych oraz o
ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej; potrafi
tę wiedzę rozwijać i stosować w badaniach z dziedziny K_W01,
studiów żydowskich
terminologię, teorie i metodologie z zakresu
literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa. K_W02,
Ma uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich
rozwoju
oraz najważniejszych nowych osiągnięciach, potrafi je
zastosować w badaniach z dziedziny studiów
żydowskich
elementach i zjawiskach języków i literatur żydowskich,
zwłaszcza hebrajskiej oraz o wybranych zagadnieniach
z dziejów życia kulturalnego i społecznego Żydów w
K_W03,
Europie.
szczegółową w zakresie wybranej tematyki dotyczącej
języka, literatury i kultury hebrajskiej
zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu
prawa autorskiego i konieczność zarządzania zasobami
własności intelektualnej
K_W04,
zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych
K_W06,
w działalności naukowej
obiektywnie określonymi wymaganiami (odniesieniem
jest poziom C2 wg wymagań ESOKJ lub analogiczny).
Potrafi używać wybranych odmian społecznozawodowych języka hebrajskiego
potrafi zbudować na piśmie w języku hebrajskim
obszerną wypowiedź o charakterze naukowym
K_W07,
K_U01,
potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji
wytworów kultury hebrajskiej, odwołując się do
konkretnych metod opisu literaturoznawczego lub
kulturoznawczego i używając terminologii stosowanej
w języku hebrajskim oraz w języku polskim
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac K_U04,
innych autorów, synteza poglądów, dobór metod i
narzędzi badawczych, formułowanie i przedstawienie
wyników) pozwalające na samodzielne rozwiązywanie
problemów w obrębie literaturoznawstwa,
K_U06,
językoznawstwa i kulturoznawstwa (w odniesieniu do
kultury hebrajskiej w Europie i Ziemi Izraela/
Palestynie)
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,
selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł
oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy;
43
Treści programowe:
- Konstruowanie, pisanie i prezentacja na zajęciach konspektu pracy licencjackiej.
- Dalsze dyskutowanie i nabywanie wiedzy na temat najważniejszych procesów społecznokulturowych i wydarzeń definiujących historię Żydów w XIX i XX wieku.
- Prześledzenie różnych kontekstów funkcjonowania języków żydowskich (szczególnie języka
hebrajskiego)i nieżydowskich, ich funkcji i wzajemnych relacji w nowoczesnych kulturach
żydowskich.
- Wybór wspólnie ze studentami tematów ich prac magisterskich.
- Pomoc studentom w przygotowaniu wstępnej bibliografii ich prac licencjackich.
- Indywidualna praca z każdym ze studentów dążąca do pogłębienia jego wiedzy dotyczącej
problematyki jego pracy magisterskiej.
Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatiury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2007.
Jerzy Topolski, Jak się pisze i rozumie historię, Warszawa 1998.
Moshe Rosman, Moshe Rosman: Jak pisać historię Żydów?, Wrocław 2011.
Historia Żydów. Dzieje narodu od Abrahama do Państwa Izrael. Żydzi w Polsce – 1000 lat wspólnych losów,
Warszawa 2014.
Dodatkowo:
eds. Martin Goodman, Jeremy Cohen, David Sorkin, The Oxford handbook of Jewish studies, Oxford 2002
ed. David G. Hundert, The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, New Haven Conn. 2008
seminarium: ocena aktywności na zajęciach (50%), ostateczny i pełny konspekt pracy
magisterskiej (50%)
Język wykładowy
Polski / hebrajski
- ćwiczenia: 30
aktywności
30
- analiza materiału źródłowego: 60
- nanoszenie poprawek na pierwsze rozdziały pracy:
30
- pisanie pierwszej części pracy: 90
120
Suma godzin
210
7
44
JEGO KULTURA W ŚWIECIE ŻYDÓW EUROPEJSKICH - REAKTYWACJA
świecie Żydów europejskich – reaktywacja.
European Jewry
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
II
Zimowy
Znajomość języka hebrajskiego na poziomie C1. Zaliczenie pierwszego roku seminarium
magisterskiego.
Cele przedmiotu
Dalsza praca nad tekstem. Praktyczne problemy pisania prac naukawych.
45
K_W01,
i historiografii w systemie nauk humanistycznych oraz o
ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej; potrafi
tę wiedzę rozwijać i stosować w badaniach z dziedziny
studiów żydowskich
literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa. K_W02,
Ma uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich
rozwoju oraz najważniejszych nowych osiągnięciach,
potrafi je zastosować w badaniach z dziedziny studiów
żydowskich
elementach i zjawiskach języków i literatur żydowskich,
zwłaszcza hebrajskiej oraz o wybranych zagadnieniach
z dziejów życia kulturalnego i społecznego Żydów w
K_W03,
Europie.
K_W04,
zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych
w działalności naukowej
K_W06,
K_W07,
K_U01,
K_U04,
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac
K_U06,
Palestynie)
selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł K_U08,
oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy;
46
Treści programowe
- Indywidualne prezentacje przez studentów wybranych problemów teoretycznych,
metodologicznych i empirycznych ich prac magisterskich. Wspólne dyskusje na temat implikacji
metodologicznych.
- Indywidualne prezentacje pierwszych rozdziałów prac magisterskich.
- Dalsza indywidualna praca ze studentami, konsultowanie, zgłaszanie ewentualnych poprawek i
pomoc w przygotowaniu pierwszych rozdziałów ich prac magisterskich.
Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatiury XX wieku. Podręcznik, Kraków
2007.
Jerzy Topolski, Jak się pisze i rozumie historię, Warszawa 1998.
Moshe Rosman, Moshe Rosman: Jak pisać historię Żydów?, Wrocław 2011.
Historia Żydów. Dzieje narodu od Abrahama do Państwa Izrael. Żydzi w Polsce – 1000 lat
wspólnych losów, Warszawa 2014.
Dodatkowo:
eds. Martin Goodman, Jeremy Cohen, David Sorkin, The Oxford handbook of Jewish studies,
Oxford 2002
ed. David G. Hundert, The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, New Haven Conn.
2008
seminarium: ocena aktywności na zajęciach (50%);
przynajmniej połowa rozdziałów pracy magisterskiej (w ich wstępnych wersjach) (50%)
Język wykładowy
Polski / hebrajski
- ćwiczenia: 30
aktywności
30
- pisanie konspektu pracy: 60
- kwerenda i analiza źródeł: 60
- ostateczne kompletowanie bibliografii, lektura
zawartej w niej literatury przedmiotu: 60
120
Suma godzin
210
7
47
JEGO KULTURA W ŚWIECIE ŻYDÓW EUROPEJSKICH - GRANDE FINALE
świecie Żydów europejskich – grande finale.
European Jewry – grande finale
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
II
Letni
Znajomość języka hebrajskiego na poziomie C1. Zaliczenie trzeciego semestru seminarium
magisterskiego.
Cele przedmiotu
Pomoc studentowi w napisaniu ostatecznej wersji pracy magisterskiej i ostateczna weryfikacja
wyników.
48
K_W01,
i historiografii w systemie nauk humanistycznych oraz
o ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej;
potrafi tę wiedzę rozwijać i stosować w badaniach z
dziedziny studiów żydowskich
literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa. Ma uporządkowaną wiedzę o
głównych kierunkach ich rozwoju oraz
najważniejszych nowych osiągnięciach, potrafi je
zastosować w badaniach z dziedziny studiów
żydowskich
elementach i zjawiskach języków i literatur
żydowskich, zwłaszcza hebrajskiej oraz o wybranych
zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego i
społecznego Żydów w Europie.
K_W02,
K_W03,
K_W04,
zna metody wykorzystywania narzędzi
informatycznych w działalności naukowej
K_W06,
K_W07,
K_U01,
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza
prac innych autorów, synteza poglądów, dobór metod i
Palestynie)
selekcjonować i integrować informacje z różnych
49
K_U04,
K_U06,
Treści programowe
- Drobiazgowe omawianie, konsultowanie i pomoc w nanoszeniu poprawek na ostatnie rozdziały
pracy magisterskiej.
Literatura indywidualna
seminarium: ocena aktywności na zajęciach (50%), ostateczna wersja pracy magisterskiej (50%)
Język wykładowy
Polski / hebrajski
- seminarium: 30
aktywności
30
- pisanie ostatniej wersji pracy magisterskiej: 450
- nanoszenie poprawek w pracy magisterskiej: 150
510
Suma godzin
630
21
50
SEMINARIUM MAGISTERSKIE - KULTURA JIDYSZ I JEJ KONTEKSTY 1
Seminarium magisterskie - Kultura jidysz i jej konteksty. 1
Master thesis seminar - Yiddish Culture and Contexts.
fakultatywny
Kierunek studiów
II
1
zimowy
seminarium 30h
Joanna Lisek, dr
Licencjat; znajomość jidysz na poziomie B2
Cele przedmiotu
Celem seminarium licencjackiego jest teoretyczne i praktyczne przygotowanie studenta do napisania pracy
magisterskiej z zakresu kultury i literatury jidysz oraz pomoc w doborze i realizacji odpowiedniego tematu.
Seminarium pozwala studentowi wykorzystać w procesie badawczym wiedzę judaistyczną zdobytą w czasie
studiów. Student uczy się stosować w praktyce metodologię badań literackich i kulturoznawczych, z
elementami badań językoznawczych. Poza tym seminarium poszerza wiedzę o kulturze jidysz i jej
kontekstach, doskonali również znajomość języka jidysz poprzez lekturę oryginalnych tekstów i kontakt z
wytworami kultury związanej z tym językiem.
51
Student:
- ma pogłębioną
wiedzę
o miejscu i znaczeniu
judaistycznego językoznawstwa, literaturoznawstwa i
kulturoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o
ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej; potrafi tę
wiedzę rozwijać i stosować w działalności zawodowej,
- ma uporządkowaną , pogłębioną wiedzę , obejmującą
terminologię ,teorie i metodologie z zakresu judaistycznego
literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa; ma
uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich rozwoju
oraz najważniejszych nowych osiągnięciach;
- ma pogłębioną , uporządkowaną wiedzę o wybranych
elementach i zjawiskach języka i literatury jidysz oraz o
wybranych zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego i
społecznego krajów z tego obszaru językowego,
- ma pogłębioną , prowadzą cą do specjalizacji, wiedzę
języka, literatury i kultury jidysz,
- ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach
współczesnego życia kulturalnego i społecznego Izraela i
krajów, w których używany jest język jidysz,
- zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu prawa
intelektualnej,
- zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w
działalności naukowej,
- ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności
językowe w zakresie drugiego języka obcego,
- potrafi zbudować na piśmie w studiowanym języku
obszerną wypowiedź o charakterze naukowym,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji
wytworów kultury jidysz, odwołując się do konkretnych
metod opisu literaturoznawczego lub kulturoznawczego i
używając terminologii stosowanej w języku hebrajskim,
jidysz oraz w języku polskim,
- posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac
innych autorów, synteza poglądów, dobór metod i narzędzi
badawczych, formuł owanie i przedstawienie wyników)
pozwalające na samodzielne rozwiązywanie problemów w
obrębie judaistycznego literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa,
- potrafi wyszukiwać , analizować , oceniać , selekcjonować
i integrować informacje z różnych źródeł oraz formułować
na tej podstawie krytyczne sądy; potrafi zdobyć wiedzę z
interpretacyjnych,
- potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi
zdobyte umiejętności komunikowania się ; potrafi efektywnie
dostosować i modyfikować wiedzę i umiejętności do
potrzeb zawodowych,
52
kształcenia, np.:
K_W01,
K_W02,
K_W03,
K_W04,
K_W05,
K_W06,
K_W07,
K_U02,
K_U04,
K_U06,
K_U08,
K_U09,
K_U10,
- potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej
pracy,
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza
w
zakresie rozwijania umiejętności językowych; potrafi
inspirować i organizować proces uczenia się innych osób,
- potrafi gospodarować czasem i realizować w
wyznaczonych
potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i
skutecznie przekonać do swoich racji; jest odpowiedzialny za
wyniki uzyskane w pracy zespołowej,
- ma świadomość znaczenia zasad etyki zawodowej i
osób; postępuje zgodnie z tymi zasadami,
- stosuje w praktyce zasady odnoszą ce się do ochrony prawa
autorskiego.
K_U11,
K_K01,
K_K02,
K_K04,
K_K05
Treści programowe
Co to jest praca magisterska, jakie powinna spełniać kryteria, jak wybrać temat pracy, jak napisać konspekt i
dobrać literaturę, etapy pisania pracy.
Jak zdefiniować problem i cele pracy magisterskiej.
Elementy metodologii badań literaturoznawczych i kulturoznawczych - kierunki i ich wykorzystanie w
pracach badawczych nad literaturą i kulturą jidysz. Analiza wybranych tekstów metodologicznych.
Źródła do badań nad kulturą jidysz. W jaki sposób dokonać wyboru i analizy źródeł.
Jak stworzyć właściwą bibliografię do wybranego tematu pracy magisterskiej.
Organizacja procesu pisania.
Zasady cytowania, omawiania cudzych tekstów, prawo autorskie.
G. Gambarelli , Z. Łucki, Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską: wybór tematu, pisanie,
prezentowanie, publikowanie. Kraków, 1998.
J. Majchrzak, T. Mendel, Metodyka pisania prac magisterskich i dyplomowych: poradnik pisania prac
promocyjnych oraz innych opracowań naukowych wraz z przygotowaniem ich do obrony lub publikacji,
Poznań, Akademia Ekonomiczna, 1996
Teorie literatury XX wieku, Podręcznik i Antologia, pod. red. Anny Burzyńskiej i Michała Pawła
Markowskiego, Kraków 2006.
E. Domańska, Jakiej metodologii potrzebuje współczesna humanistyka?, „Teksty Drugie” 2010, nr 1-2.
Jidyszland. Polskie przestrzenie, red. Ewa Geller i Monika Polit, Warszawa 2008.
Jean Baumgarten, Introduction to Old Yiddsih Literature, ed. Jerold C. Frakes, Oxford 2005.
Jerold C. Frakes, The Cultural Study of Yiddish in Early Modern Europe, New York 2007.
Studia z dziejów trójjęzycznej prasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX-XX w.), red. Joanna NalewajkoKulikov, Warszawa 2012.
Sol Liptzin, The Maturing of Yiddish Literature, New York 1970.
Sol Liptzin, The Flowering of Yiddish Literature, New York-London 1963.
Sol Liptzin, A History of Yiddish Literature, New York 1972.
Dovid Katz, Words on Fire: The Unfinished Story of Yiddish, New York 2004.
Allison Schachter, Diasporic Modernisms. Hebrew & Yiddish Literature in the Twentieth Century, Oxford
2012.
Benjamin Harshav: The Meaning of Yiddish, Stanford 1990.
Pozostała literatura zostanie podana w zależności od wybranych tematów przez studentów.
53
seminarium:
aktywność na seminarium, referaty dotyczące wybranych zagadnień, postępy w przygotowaniu pracy
magisterskiej
Język wykładowy
polski / jidysz
aktywności
seminarium
30 h
Praca własna studenta :
poszukiwania bibliograficzne, czytanie wskazanej literatury,
przygotowanie referatów, prace translatorskie, gromadzenie źródeł
180 h
Suma godzin
210 h
7 ECTS
54
fakultatywny
Kierunek studiów
II
1
letni
seminarium 30h
Joanna Lisek, dr
Licencjat; znajomość jidysz na poziomie B2, zaliczenie pierwszego semestru seminarium
magisterskiego Kultura jidysz i jej konteksty
Cele przedmiotu
Celem seminarium licencjackiego jest teoretyczne i praktyczne przygotowanie studenta do napisania
pracy magisterskiej z zakresu kultury i literatury jidysz oraz pomoc w realizacji odpowiedniego
tematu. Student uczy się opracowania struktury rozprawy badawczej oraz zasad prowadzenia
kwerendy. Seminarium pozwala studentowi wykorzystać w procesie badawczym wiedzę judaistyczną
zdobytą w czasie studiów. Student uczy się stosować w praktyce metodologię badań literackich i
kulturoznawczych, z elementami badań językoznawczych. Poza tym seminarium poszerza wiedzę o
kulturze jidysz i jej kontekstach, doskonali również znajomość języka jidysz poprzez lekturę
oryginalnych tekstów i kontakt z wytworami kultury związanej z tym językiem.
55
Student:
- ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu judaistycznego
językoznawstwa, literaturoznawstwa i kulturoznawstwa w
systemie nauk humanistycznych oraz o ich specyfice
przedmiotowej i metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i
stosować w działalności zawodowej,
intelektualnej,
- potrafi zbudować na piśmie w studiowanym języku obszerną
wypowiedź o charakterze naukowym,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów
kultury jidysz, odwołując się do konkretnych metod opisu
literaturoznawczego lub kulturoznawczego i używając
terminologii stosowanej w języku hebrajskim, jidysz oraz w
języku polskim,
kulturoznawstwa,
- potrafi wyszukiwać , analizować , oceniać , selekcjonować i
interpretacyjnych,
zawodowych,
56
kształcenia, np.:
K_W01,
K_W02,
K_W03,
K_W04,
K_W05,
K_W06,
K_W07,
K_U02,
K_U04,
K_U06,
K_U08,
K_U09,
K_U10,
pracy,
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w
- potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i skutecznie
przekonać do swoich racji; jest odpowiedzialny za
autorskiego.
K_U11,
K_K01,
K_K02,
K_K04,
K_K05
Treści programowe
Metody przetwarzania materiałów. Analiza i synteza.
Metody systematyzowania wyników (interpretowanie, wnioskowanie, dowodzenie, definiowanie,
hipoteza).
Jak przygotować konspekt pracy.
Strona formalna pracy, zagadnienia bibliograficzne, przypisy, transkrypcja. Techniki pisania.
Wybrane problemy metodologiczne w kontekście opracowywanych przez studentów prac
magisterskich (strukturalizm, hermeneutyka, językowy obraz świata, semiotyka, postkolonializm,
poststrukturalizm, feminizm i ich zastosowanie w badaniach nad kulturą jidysz).
Stan badań nad literaturą i kulturą jidysz (w tym nad: językiem jidysz, dawną i nowoczesną literaturą
jidysz, teatrem i filmem jidysz, folklorem, prasą).
Studia jidyszystyczne w Polsce i na świecie (ośrodki, przedstawiciele).
57
G. Gambarelli , Z. Łucki, Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską: wybór tematu, pisanie,
prezentowanie, publikowanie, Kraków, 1998.
J. Majchrzak, T. Mendel, Metodyka pisania prac magisterskich i dyplomowych: poradnik pisania prac
promocyjnych oraz innych opracowań naukowych wraz z przygotowaniem ich do obrony lub
publikacji, Poznań, 1996
Teorie literatury XX wieku, Podręcznik i Antologia, pod. red. Anny Burzyńskiej i Michała Pawła
Markowskiego, Kraków 2006.
E. Domańska, Jakiej metodologii potrzebuje współczesna humanistyka?, „Teksty Drugie” 2010, nr
1-2.
Jidyszland. Polskie przestrzenie, red. Ewa Geller i Monika Polit, Warszawa 2008.
Jean Baumgarten, Introduction to Old Yiddsih Literature, ed. Jerold C. Frakes, Oxford 2005.
Jerold C. Frakes, The Cultural Study of Yiddish in Early Modern Europe, New York 2007.
Studia z dziejów trójjęzycznej prasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX-XX w.), red. Joanna
Nalewajko-Kulikov, Warszawa 2012.
Sol Liptzin, The Maturing of Yiddish Literature, New York 1970.
Sol Liptzin, The Flowering of Yiddish Literature, New York-London 1963.
Sol Liptzin, A History of Yiddish Literature, New York 1972.
Dovid Katz, Words on Fire: The Unfinished Story of Yiddish, New York 2004.
Benjamin Harshav: The Meaning of Yiddish, Stanford 1990.
Barry Trachtenberg, The Revolutionary Roots of Modern Yiddish 1903 - 1917, New York 2008.
Arguing the Modern Jewish Canon. Essays on Literature and Culture in Honor of Ruth R. Wisse, ed. J.
Cammy, D. Horn, A. Quint, R. Rubinstein, Harvard University 2008.
seminarium
magisterskiej, konspekt pracy
Język wykładowy
polski / jidysz
seminarium
30 h
poszukiwania bibliograficzne, czytanie wskazanej literatury,
przygotowanie referatów dotyczących tematów prac magisterskich,
prace translatorskie, gromadzenie źródeł, przygotowanie konspektu
pracy.
180 h
Suma godzin
210 h
7 ECTS
58
fakultatywny
Kierunek studiów
II
2
zimowy
seminarium 30h
Joanna Lisek, dr
Licencjat; znajomość jidysz na poziomie B2, ukończenie pierwszego i drugiego semestru seminarium
magisterskiego Kultura jidysz i jej konteksty
Cele przedmiotu
Celem seminarium licencjackiego jest teoretyczne i praktyczne prowadzenie studenta w pisaniu pracy
magisterskiej z zakresu kultury i literatury jidysz. Seminarium pozwala studentowi wykorzystać w
procesie badawczym wiedzę judaistyczną zdobytą w czasie studiów. Student pisząc rozprawę naukową
uczy się stosować w praktyce metodologię badań literackich i kulturoznawczych, z elementami badań
językoznawczych. Seminarium poszerza wiedzę studenta z zakresu kierunków rozwoju literatury i
kultury jidysz oraz stanem badań z zakresu jidyszystyki. Poza tym seminarium doskonali również
znajomość języka jidysz poprzez lekturę oryginalnych tekstów i kontakt z wytworami kultury
związanej z tym językiem.
59
- ma pogłębioną
wiedzę
o miejscu i znaczeniu judaistycznego
językoznawstwa, literaturoznawstwa i kulturoznawstwa w systemie nauk
humanistycznych oraz o ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej;
potrafi tę wiedzę rozwijać i stosować w działalności zawodowej,
- ma uporządkowaną , pogłębioną wiedzę , obejmującą terminologię ,teorie i
metodologie z zakresu judaistycznego literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa; ma uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich
rozwoju oraz najważniejszych nowych osiągnięciach;
- ma pogłębioną , uporządkowaną wiedzę o wybranych elementach i
zjawiskach języka i literatury jidysz oraz o wybranych zagadnieniach z
dziejów życia kulturalnego i społecznego krajów z tego obszaru
językowego,
- ma pogłębioną , prowadzą cą do specjalizacji, wiedzę szczegółową w
zakresie wybranej tematyki dotyczącej języka, literatury i kultury jidysz,
kulturalnego i społecznego Izraela i krajów, w których używany jest język
jidysz,
- zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu prawa autorskiego i
konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej,
- zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności
naukowej,
- ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności językowe w zakresie
drugiego języka obcego,
- potrafi zbudować na piśmie w studiowanym języku obszerną wypowiedź o
charakterze naukowym,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów kultury jidysz,
odwołując się do konkretnych metod opisu literaturoznawczego lub
kulturoznawczego i używając terminologii stosowanej w języku hebrajskim,
jidysz oraz w języku polskim,
- posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac innych autorów,
synteza poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, formuł owanie i
przedstawienie wyników) pozwalające na samodzielne rozwiązywanie
problemów w obrębie judaistycznego literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa,
- potrafi wyszukiwać , analizować , oceniać , selekcjonować i integrować
informacje z różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne
sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin humanistycznych i
stosować ją w nowych sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z
pogranicza filologii i humanistyki oraz wykorzystać odnośną wiedzę i
spostrzeżenia do celów analitycznych i interpretacyjnych, - potrafi
samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi celowo i skutecznie
zastosować w sytuacjach zawodowych zdobyte umiejętności komunikowania
się ; potrafi efektywnie dostosować i modyfikować wiedzę i umiejętności do
potrzeb zawodowych,
- - rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w zakresie
rozwijania umiejętności językowych; potrafi inspirować i organizować
proces uczenia się innych osób,
odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej,
- ma świadomość znaczenia zasad etyki zawodowej i uczciwości
intelektualnej w działaniach własnych i innych osób; postępuje zgodnie z
tymi zasadami,
- stosuje w praktyce zasady odnoszą ce się do ochrony prawa autorskiego.
60
Symbole KRK
K_W01,
K_W02,
K_W03,
K_W04,
K_W05,
K_W06,
K_W07,
K_U02,
K_U04,
K_U06,
K_U08,
K_U09,
K_U10,
K_U11,
K_K01,
K_K02,
K_K04,
K_K05
Treści programowe
Wybrane problemy metodologiczne w kontekście realizowanych tematów prac magisterskich
(strukturalizm, hermeneutyka, językowy obraz świata, semiotyka, postkolonializm, poststrukturalizm,
feminizm) - cd.
Praca ze źródłami - przekład, kontekst, interpretacja.
Elementy teorii i praktyki edycji tekstu.
Wybrane zagadnienia z badań nad:
dawną literaturą jidysz, klasyką jidysz, dramatem jidysz, filmem jidysz, folklorem jidysz,
modernizmem i awangardą jidysz, kobietami w piśmiennictwie jidysz, socjalistycznym
piśmiennictwem jidysz, postwernakularną fazą rozwoju kultury jidysz.
Analiza wybranych tekstów naukowych zajmujących się powyższymi zagadnieniami.
Omawianie problemów metodologicznych i tematycznych na podstawie prezentowanych przez
studentów fragmentów prac magisterskich.
Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. Agnieszka Gajewska, Poznań 2012.
Allison Schachter, Diasporic Modernisms. Hebrew and Yiddish Literature in the Twentieth Century,
Oxford 2012.
Seth L. Wolitz, Yiddish Modernism: Studies in Twentieth-Century Eastern European Jewish Culture,
Bloomington 2014.
Polak, Żyd, artysta. Tożsamość a awangarda, red. Jarosław Suchan, Łódź 2010.
Yiddish in the Contemporary Word, ed. Genially Estraikh, Mikhail Krutikov
Jeffrey Shandler, Adventure in Yiddishland: Postvernacular Language and Culture, London 2006.
Choosing Yiddish. New Frontiers of Language and Culture, ed. Lara Rabinovitch, Shiri Goron,
Hannah S. Pressman, Detroit 2013.
Jan Schwarz, Survivors and Exiles. Yiddish Culture after the Holocaust, Detroit, 2015.
Aya Elyada, A Goy Who Speaks Yiddish. Christians and the Jewish Language in Modern Germany,
Stanford 2012.
Naomi Seidman: A Marriage Made in Heaven. The Sexual Politics of Hebrew and Yiddish, University
of California Press, Berkeley, Los Angeles, London 1997
Shmuel Niger: Yiddish Literature and the Female Reader, w: Women of the Word. Jewish Women and
Jewish Writing, ed. Judith R. Baskin, Wayne State University Press, Detroit, Michigan 1994.
Women of the Word. Jewish Women and Jewish Writing, ed. Judith R. Baskin, Detroit 1994.
Iris Parush, Reading Jewish Women, trans. Saudi Sternberg, Hanover, London 2004.
Nieme dusze? Kobiety w kulturze jidysz, red. Joanna Lisek, Wrocław 2010.
Itzik Nakhman Gottesman, Defining the Yiddish Nation. The Jewish Folklorists of Poland, Detroitt
2003.
Ruth Rubin, Voices of a People. The Story of Yiddish Folksong, Urbana, Chicago 2000 (1974, 1979).
Barry Trachtenberg, The Revolutionary of Modern Yiddish 1903-1917, New York 2008.
Magdalena Ruta, Bez Żydów? Literatura jidysz w PRL o Zagładzie, Polsce i komunizmie, Kraków,
Budapeszt 2012.
David Shneer, Yiddish and the Creation of Soviet Jewish Culture 1918-1930, Cambridge 2004.
Rina Lapidus, Jewish Women Writers in the Soviet Union, New York 2012.
Kathryn Hellerstein, A Question of Tradition. Women Poets in Yiddish, 1586 - 1987, Stanford 2014.
61
wykład:
seminarium:
aktywność na seminarium, referaty dotyczące wybranych zagadnień związanych z tematami prac
magisterskich, postępy w przygotowaniu pracy magisterskiej
inne:
Język wykładowy
polski / jidysz
seminarium
30 h
opracowywanie i interpretacja źródeł, czytanie wskazanej literatury,
prace translatorskie, przygotowanie fragmentów pracy
magisterskiej.
180 h
Suma godzin
210 h
7 ECTS
62
fakultatywny
Kierunek studiów
II
2
letni
seminarium 30h
Joanna Lisek, dr
Licencjat; znajomość jidysz na poziomie B2, ukończenie pierwszego,drugiego i trzeciego semestru
seminarium magisterskiego Kultura jidysz i jej konteksty
Cele przedmiotu
Celem seminarium licencjackiego jest teoretyczne i praktyczne prowadzenie studenta w procesie
pisania i ukończenia pracy magisterskiej z zakresu kultury i literatury jidysz. Seminarium pozwala
studentowi wykorzystać w procesie badawczym wiedzę judaistyczną zdobytą w czasie studiów.
Student uczy się stosować w praktyce metodologię badań literackich i kulturoznawczych, z
elementami badań językoznawczych. Przygotowując ostateczną wersję drukowaną pracy magisterskiej
student doskonali swoje umiejętności z zakresu edytorstwa rozprawy naukowej. Poza tym seminarium
poszerza wiedzę o kulturze jidysz i jej kontekstach, doskonali również znajomość języka jidysz
poprzez lekturę oryginalnych tekstów i kontakt z wytworami kultury związanej z tym językiem.
63
Student:
- ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu judaistycznego
językoznawstwa, literaturoznawstwa i kulturoznawstwa w
systemie nauk humanistycznych oraz o ich specyfice
przedmiotowej i metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i
stosować w działalności zawodowej,
intelektualnej,
- potrafi zbudować na piśmie w studiowanym języku obszerną
wypowiedź o charakterze naukowym,
- potrafi dokonać pogłębionej analizy i interpretacji wytworów
kultury jidysz, odwołując się do konkretnych metod opisu
terminologii stosowanej w języku hebrajskim, jidysz oraz w
języku polskim,
kulturoznawstwa,
- potrafi wyszukiwać , analizować , oceniać , selekcjonować i
interpretacyjnych,
zawodowych,
64
kształcenia, np.:
K_W01,
K_W02,
K_W03,
K_W04,
K_W05,
K_W06,
K_W07,
K_U02,
K_U04,
K_U06,
K_U08,
K_U09,
K_U10,
pracy,
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w
- potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i skutecznie
przekonać do swoich racji; jest odpowiedzialny za
autorskiego.
K_U11,
K_K01,
K_K02,
K_K04,
K_K05
Treści programowe
Analiza fragmentów prac magisterskich pod kątem formalnym i treściowym.
Praca ze źródłami - przekład, kontekst, interpretacja (kontynuacja)
Elementy teorii i praktyki edycji tekstu (kontynuacja).
Wybrane zagadnienia z badań nad (kontynuacja):
- dawną literaturą jidysz,
- klasyką jidysz,
- dramatem jidysz,
- filmem jidysz,
- folklorem jidysz,
- modernizmem i awangardą jidysz,
- kobietami w piśmiennictwie jidysz,
- socjalistycznym piśmiennictwem jidysz,
- postwernakularną fazą rozwoju kultury jidysz.
Analiza wybranych tekstów naukowych zajmujących się powyższymi zagadnieniami.
Omawianie problemów metodologicznych i tematycznych na podstawie prezentowanych przez
studentów fragmentów prac magisterskich.
Podsumowanie i uporządkowanie wiedzy zdobytej w czasie seminarium.
65
Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. Agnieszka Gajewska, Poznań 2012.
Allison Schachter, Diasporic Modernisms. Hebrew and Yiddish Literature in the Twentieth Century,
Oxford 2012.
Seth L. Wolitz, Yiddish Modernism: Studies in Twentieth-Century Eastern European Jewish Culture,
Bloomington 2014.
Polak, Żyd, artysta. Tożsamość a awangarda, red. Jarosław Suchan, Łódź 2010.
Yiddish in the Contemporary Word, ed. Genially Estraikh, Mikhail Krutikov
Jeffrey Shandler, Adventure in Yiddishland: Postvernacular Language and Culture, London 2006.
Choosing Yiddish. New Frontiers of Language and Culture, ed. Lara Rabinovitch, Shiri Goron,
Hannah S. Pressman, Detroit 2013.
Jan Schwarz, Survivors and Exiles. Yiddish Culture after the Holocaust, Detroit, 2015.
Aya Elyada, A Goy Who Speaks Yiddish. Christians and the Jewish Language in Modern Germany,
Stanford 2012.
Naomi Seidman: A Marriage Made in Heaven. The Sexual Politics of Hebrew and Yiddish, University
of California Press, Berkeley, Los Angeles, London 1997
Shmuel Niger: Yiddish Literature and the Female Reader, w: Women of the Word. Jewish Women and
Jewish Writing, ed. Judith R. Baskin, Wayne State University Press, Detroit, Michigan 1994.
Women of the Word. Jewish Women and Jewish Writing, ed. Judith R. Baskin, Detroit 1994.
Iris Parush, Reading Jewish Women, trans. Saudi Sternberg, Hanover, London 2004.
Nieme dusze? Kobiety w kulturze jidysz, red. Joanna Lisek, Wrocław 2010.
Itzik Nakhman Gottesman, Defining the Yiddish Nation. The Jewish Folklorists of Poland, Detroitt
2003.
Ruth Rubin, Voices of a People. The Story of Yiddish Folksong, Urbana, Chicago 2000 (1974, 1979).
Barry Trachtenberg, The Revolutionary of Modern Yiddish 1903-1917, New York 2008.
Magdalena Ruta, Bez Żydów? Literatura jidysz w PRL o Zagładzie, Polsce i komunizmie, Kraków,
Budapeszt 2012.
David Shneer, Yiddish and the Creation of Soviet Jewish Culture 1918-1930, Cambridge 2004.
Rina Lapidus, Jewish Women Writers in the Soviet Union, New York 2012.
seminarium
magisterskiej
Język wykładowy : polski / jidysz
seminarium
30 h
dalsze prace translatorskie, interpretacja źródeł,
nanoszenie
poprawek, korekta poprawionych rozdziałów pracy, dokończenie i
złożenie pracy magisterskiej - 420 h
przygotowanie do egzaminu dyplomowego - 60 h
600 h
Suma godzin
630 h
21 ECTS
66
STOSUNKI POLSKO - ŻYDOWSKIE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
Stosunki polsko - żydowskie po II wojnie światowej.
Polish- Jewish relations after WWII
obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopnia
I
zimowy
Konwersatorium 30 godzin
Dr hab. Bożena Szaynok
brak
Cele przedmiotu
- poznanie faktografii dotyczącej relacji polsko- żydowskich, ze szczególnym naciskiem na stosunki w
XX wieku i po II wojnie światowej
- nabycie umiejętności dyskutowania o problemach trudnych, kontrowersyjnych, zaliczanych do tzw.
ciemnych stron w historii;
- nabycie umiejętności wychodzenia poza stereotypy, analizowania ich natury i wpływu ja relacje
społeczne;
- uczenie otwartości na różne perspektywy w opisie historii i debacie publicznej
67
zagadnieniach z
dziejów życia kulturalnego i społecznego krajów z obszaru
studiowanego języka,
pozwalają ce na samodzielne rozwiązywanie problemów z
historii i kultury Żydów,
- potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać , selekcjonować i
integrować informacje z różnych źródeł oraz formuł ować na
interpretacyjnych,
- potrafi gospodarować czasem i realizować w
wyznaczonych terminach, samodzielnie lub w zespole,
określone zadania;potrafi dokonać wyboru optymalnego
rozwiązania i skutecznie przekonać do swoich racji; jest
odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej,
- rozumie zasady pluralizmu kulturowego; potrafi w praktyce
interkulturowej,
autorskiego,
- ma pogłębioną świadomość znaczenia nauk
humanistycznych dla utrzymania i rozwoju więzi społecznej na
różnych poziomach
- jest świadomy współodpowiedzialności za zachowanie
dziedzictwa kulturowego danego regionu, kraju (zwłaszcza
ojczystego, Polski oraz żydowskiego), Europy oraz możliwości
działań w tym kierunku
K_W03,
K_U08,
K_U09,
K_K02,
K_K03,
K_K05,
K_K06,
K_K07
Treści programowe
Rozwój stosunków polsko-żydowskich w XIX i na początku XX wieku
Relacje między Polakami i państwem polskim a Żydami w 20leciu międzywojennym
Polacy i Żydzi w czasie Holokaustu
Stereotypy: Polak – antysemita, Żyd- komunista
Pogrom kielecki
Polacy i Żydzi w stalinowskiej Polsce
Miedzy “odwilżą” 1956 r. a wojną sześciodniową, VI 1967 r.
Marzec 1968
PPR/PZPR wobec kwestii żydowskiej
Kościół katolicki w Polsce wobec kwestii żydowskiej
Polacy i Żydzi- spadek po PRL
68
Do każdych zajeć przygotowana jest osobna literatura, ponieważ nie ma podręcznika do powojennej
historii Żydów, przykładowa literatura na zajęcia dotyczące pogormu kieleckiego:
B. Szaynok, Pogrom Żydów w Kielcach, Warszawa 1992.
J.T. Gross, Strach, Warszawa 2008.
B. Szaynok, Spory o pogrom kielecki [w:] Wokoł pogromu kieleckiego, pod red. Ł. Kamińskiego i J.
Żaryna, Warszawa 2006.
konwersatorium: egzamin
(warunkiem dopuszczenia do egzaminu: uczestniczenie w dyskusji na zajęciach, praca pisemna).
Język wykładowy
Polski
- ćwiczenia:
30
- przygotowanie do zajęć:
- napisanie eseju:
- przygotowanie do egzaminu:
55
Suma godzin
120
4
69
15
20
TEMATY ŻYDOWSKIE W DZIAŁALNOŚCI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Tematy żydowskie w działalności organizacji pozarządowych
Jewish themes in the activity of non-governmental organizations
obowiązkowy
Kierunek studiów
II
Pierwszy
letni
dr Katarzyna Liszka
Nie ma
Cele przedmiotu
Zajęcia mają za zadanie ukazać, w jaki sposób tematyka żydowska pojawia się w działalności
organizacji pozarządowych. Zajmiemy się zarówno organizacjami, których działalność statutowa jest
zogniskowana wokół wybranej tematyki żydowskiej, jak i organizacjami, które jedynie okazjonalnie
podejmują tematykę żydowską. Zajęcia mają za zadanie przekazanie informacji profilach działalności
organizacji pozarządowych (wspieranie rozwoju społeczności żydowskich, edukacja, rozrywka,
dokumentowanie i ochrona dziedzictwa, zachowanie pamięci, przeciwdziałanie dyskryminacji i
promowanie ideałów społeczeństwa otwartego, działalność filantropijna, charytatywna,
samopomocowa i terapeutyczna) w obrębie kultury żydowskiej, wskazać potencjał i zagrożenia
związane z realizacją projektów w tym obszarze.
70
Symbole
kierunkowych
szczegółową w zakresie profilów działalności organizacji pozarządowych w
obrębie tematyki i kultury żydowskiej
K-W04
interpretacyjnych
K_U09
potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi
K_U10
pracy
K-KU11
potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
potrafi dokonać wyboru optymalnego rozwiązania i skutecznie przekonać do
swoich racji; jest odpowiedzialny za
wyniki uzyskane w pracy zespołowej
K_K02
interkulturowej
K_K03
K_K04
ma pogłębioną świadomość znaczenia nauk humanistycznych
dla utrzymania i rozwoju więzi społecznej na różnych
poziomach
K_K06
żydowskiego dziedzictwa kulturowego, oraz możliwości działań w tym
kierunku
K_K07
Treści programowe
Organizacje pozarządowe – definicja, podstawy prawne działalności, krótki zarys historyczny
Tematyka żydowska w działalności organizacji pozarządowych w Polsce i na świecie
Profile działalności organizacji pozarządowych w obszarze tematyki żydowskiej (wspieranie rozwoju
społeczności żydowskich, edukacja, rozrywka, dokumentowanie i ochrona dziedzictwa, zachowanie
pamięci, przeciwdziałanie dyskryminacji i promowanie ideałów społeczeństwa otwartego, działalność
filantropijna, charytatywna, samopomocowa i terapeutyczna)
Od projektu do realizacji – potencjał i różnego rodzaju zagrożenia związane z tworzeniem i realizacją
projektów w tym obszarze tematyki żydowskiej
71
Dorota Moroń, Organizacje pozarządowe jako fundament społeczeństwa obywatelskiego,
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012.
Kolokwium pisemne (50%) oraz krótka praca pisemna (50%)
Język wykładowy
polski
- ćwiczenia:
- przygotowanie do kolokwium końcowego
15 godz.
15 godz.
- analiza wybranej organizacji pozarządowej realizującej projekty w
obrębie tematyki żydowskiej
30 godz.
Suma godzin
60 godzin
2 ECTS
72
TEORIA I PRAKTYKA PRZEKŁADU
Teoria i praktyka przekładu
Theory and Practice of Translation
obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
I rok
zimowy
dr Karolina Szymaniak
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań wstępnych
Cele przedmiotu:
- uporządkowanie i pogłębienie wiedzy studentów dotyczących teorii i pojęć wiedzy
o przekładzie oraz specyfiki przekładu tekstów żydowskich lub dotyczących kultury
żydowskiej na język polski
- pogłębienie wiedzy studentów o specyfice i warsztacie pracy tłumacza i krytyka
przekładu,
- zapoznanie studentów z instytucjami zajmującymi się przekładem, sytuacją
przekładu na rynku książki, możliwości finansowania przekładów
73
Wiedza
- student ma pogłębioną wiedzę o znaczeniu
przekładoznawstwa i jego miejscu wobec
językoznawstwa, literaturoznawstwa i
kulturoznawstwa, jego specyfice przedmiotowej i
metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i
stosować w działalności zawodowej
- student ma pogłębioną wiedzę dotyczącą
zagadnień przekładu w dziedzinie języków,
literatur i kultur żydowskich
- student zna i rozumie podstawowe pojęcia i
zasady z zakresu prawa autorskiego w dziedzinie
przekładu
- zna metody wykorzystywania narzędzi
informatycznych w pracy tłumacza
Umiejętności
- student potrafi dokonać pogłębionej językowej
strony przekładu, odwołując się do konkretnych
metod przekładoznawstwa i używając jego
terminologii
- student posiada pogłębione umiejętności
badawcze (analiza przekładów, dobór narzędzi,
formułowanie i przedstawianie wyników)
pozwalające na samodzielne rozwiązywanie
problemów z dziedziny przekładu tekstów
żydowskich oraz z obszaru studiów żydowskich
(K_U08)
- student potrafi wykorzystać narzędzia
informatyczne we własnej pracy
Kompetencje społeczne
- student umie zaplanować pracę nad przekładem i
realizować w wyznaczonych terminach,
samodzielnie lub w zespole; potrafi dokonać
wyboru optymalnego rozwiązania problemu
przekładowego i skutecznie przekonać do swoich
racji; jest odpowiedzialny za wyniki uzyskane w
pracy zespołowej
- student rozumie zasady pluralizmu kulturowego;
potrafi w praktyce stosować wiedzę o
mechanizmach komunikacji interkulturowej w
dziedzinie przekładu i roli w niej tłumacza
- ma świadomość zasad etyki zawodowej
tłumacza i krytyka przekładu i uczciwości
intelektualnej w działaniach własnych i innych
- ma pogłębioną świadomość znaczenia przekładu
dla utrzymania i rozwoju więzi społecznej na
różnych poziomach
kształcenia:
K_W01
K_W04
K_W06
K_W07
K_U05
K_U08
K_U11
K_K02
K_K03
K_K04
K_K06
74
Treści programowe
- przedmiot, metody i cele przekładoznawstwa, różne rodzaje przekładu, najważniejsze teorie i
pojęcia; najnowsze tendencje w dziedzinie przekładoznawstwa – krótki przegląd
- cechy dobrego przekładu, błędy w przekładzie i ich przyczyny
- rola przekładu w wielojęzycznej kulturze żydowskiej, autoprzekłady
- historyczne i współczesne tendencje w przekładzie tekstów żydowskich: między naturalizacją a
defamiliaryzacją
- antologie przekładów
- warsztat pracy tłumacza tekstów żydowskich – najnowsze słowniki, kompendia, leksykony,
bazy danych, kolekcje cyfrowe, przydatne strony i fora internetowe, etc.
- intertekstualność tekstów żydowskich
- polityczność przekładu
- płeć w przekładzie
- kulturowa rola tłumacza – tłumacz jako agent transferu kulturowego, rola tłumaczeń w
ochronie języków zagrożonych
- najważniejsze organizacje profesjonalne zrzeszające tłumaczy w Polsce i ważniejsze instytucje
międzynarodowe
- prawne i etyczne aspekty pracy tłumacza, kompetencje tłumacza
- przekład a rynek książki
- finasowanie przekładów – granty i stypendia
- krytyka przekładu
Literatura podstawowa
Urszula Dąmbska-Prokop, Mała encyklopedia przekładoznawstwa, Częstochowa 2000 (wybrane
hasła);
Aurelia Legeżyńska, Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1989;
Anita Norich, Writing in Tongues. Translating Yiddish in the 20th Century, Seattle 2013,
„Przekładaniec” 2014, nr 29, Przekład żydowski, żydowskość w przekładzie (wybrane teksty);
Routledge Encyclopedia of Translation Studies, wyd. 2, Routledge, 2011;
seria „Studia o przekładzie”, red. Piotr Fast (fragmenty i wybrane artykuły);
Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. Piotr Bukowski, Magda Heydel, Kraków 2009
Literatura uzupełniająca:
Stanisław Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu, Poznań 1992 lub n. (wybrane teksty);
Jerzy Jarniewicz, Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim, Kraków 2012;
Olga i Wojciech Kubińscy, Przekładając nieprzekładalne, t. 1-3, Gdańsk 2000-2007 (wybrane
teksty);
Zofia Kozłowska, O przekładzie tekstu naukowego, Warszawa 2007;
Polska myśl przekładoznawcza, red. Piotr Bukowski, Magda Heydel, Kraków 2013;
George Steiner, Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, Kraków 2000;
E l ż b i e t a Ta b a k o w s k a , O p r z e k ł a d z i e n a p r z y k ł a d z i e , K r a k ó w 2 0 0 3 ; Z o f i a
Zaleska, Przejęzyczenie. Rozmowy o przekładzie, Wołowiec 2015.
analizy i omówienia przekładów, przekład własny, kolokwium
Język wykładowy
polski
75
aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z
nauczycielem:
30
- Lektury (teksty naukowe i
artystyczne)
- przygotowanie analiz przekładów i
przekłady własne
-przygotowanie do kolokwium
20
20
20
Suma godzin
90
3
76
TRANSLATORIUM JĘZYKA HEBRAJSKIEGO - TEKSTY LITERACKIE
Translatorium języka hebrajskiego – teksty literackie
Modern Hebrew – Translation of literary texts
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
II rok
letni
Konwersatorium 15h
Podstawowa wiedza z przekładoznawstwa ogólnego oraz zaliczenie kursu: Język hebrajski
(współczesny) 3 (studia II stopnia)
Cele przedmiotu
Zajęcia mają na celu kształtowanie umiejętności tłumacza z języka hebrajskiego oraz na język
hebrajski z zakresu tekstów literackich. Oprócz rozwijania kompetencji zawodowych, przedmiot
kontynuuje również praktyczną naukę j. hebrajskiego pozwalającą na dalsze doskonalenie tego języka
oraz poszerza wiedzę o jego statusie i kontekstach kulturowych. Jego celem jest również opracowanie
materiałów potrzebnych do napisania pracy magisterskiej.
77
1.
Student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych
elementach i zjawiskach języka i literatury j. hebrajskiego
oraz o wybranych zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego
i społecznego krajów z tego obszaru.
2.
Zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w
działalności naukowej, w tym w przekładzie.
3.
Ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności
językowe w j. hebrajskim, zgodne z obiektywnie określonymi
wymaganiami. Potrafi używać wybranych odmian społecznozawodowych tego języka.
4.
Potrafi, w języku polskim i hebrajskim, porozumiewać się w
kwestiach szczegółowych ze specjalistami w zakresie
wybranej specjalności (studia żydowskie).
5.
Potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi
zadania o charakterze praktycznym).
6.
Potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej
pracy.
7.
Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w
inspirować i organizować proces uczenia się innych osób.
8.
Potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
kształcenia
K_W03
K_W07
K_U01
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
I. Definicje przekładu żydowskiego
Kontekst kulturowy przekładu żydowskiego
Specyfika przekładu z języka hebrajskiego
II. Ćwiczenia translatorskie kształcące sprawności tłumaczenia z hebrajskiego i na hebrajski: przekład
różnych gatunków tekstów literackich z różnych okresów i stylów (w tym tekstów potrzebnych do
napisania pracy magisterskiej)
78
Zalecana literatura
I. Literatura dot. języków żydowskich (szczególnie hebrajskiego) i ich statusu
kulturowego w kontekście historii przekładu oraz kontaktów żydowsko-nieżydowskich:
B. Stephen, Christian Hebraism in the Reformation Era (1500-1660): Authors, Books, and
the Transmission of Jewish Learning, Leiden 2012.
K. Gebert, Żyd, wieczny tłumacz, [w:] Przekładając nieprzekładalne, red. O. i W.
Kubińscy, T. Wolański, Gdańsk 2000, s. 11-16.
G. Moked, Refleksje wokół przekładów z nowohebrajskiego na polski, „Literatura na
świecie”, 1992 nr 5-6, s. 369-371.
Gideon Toury, Translation and Reflection on Translation. A Skeletal History for the Uninitiated, [w:]
Jewish Translation History. A Bibliography of Bibliographies and Studies, ed. Robert Singerman,
Amsterdam – Philadelphia 2002, s. IX-XXXI.
II. Wybór materiałów – praktyka translatorska
Zestaw różnorodnych materiałów przygotowany przez prowadzącego, uwzględniający
również tematy prac magisterskich studentów
III. Materiały pomocnicze:
podręczniki do nauki j. hebrajskiego, tabele gramatyczne, słowniki j. polskiego i
hebrajskiego, leksykony, encyklopedie
- braki wynikające z opuszczonych zajęć należy jak najszybciej nadrobić na konsultacjach; osoby,
które opuszczą 2 lub więcej godzin zajęciowych nie uzyskają zaliczenia semestru
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
15h
oraz prace domowe - tłumaczenia
Suma godzin
90h
3
79
TRANSLATORIUM JĘZYKA HEBRAJSKIEGO - TEKSTY NIELITERACKIE
Translatorium języka hebrajskiego – teksty nieliterackie
Modern Hebrew – Translation of non-literary texts
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
II rok
letni
Konwersatorium 15h
Podstawowa wiedza z przekładoznawstwa ogólnego oraz zaliczenie kursu: Język hebrajski
(współczesny) 3 (studia mgr)
Cele przedmiotu
Zajęcia mają na celu kształtowanie umiejętności tłumacza z języka hebrajskiego oraz na język
hebrajski z zakresu tekstów nieliterackich – w tym naukowych i prasowych. Oprócz rozwijania
kompetencji zawodowych, przedmiot kontynuuje również praktyczną naukę j. hebrajskiego
pozwalającą na dalsze doskonalenie tego języka oraz poszerza wiedzę o jego statusie i kontekstach
kulturowych. Jego celem jest również opracowanie materiałów potrzebnych do napisania pracy
magisterskiej.
80
1.
Student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o wybranych
elementach i zjawiskach języka i literatury j. hebrajskiego
oraz o wybranych zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego
i społecznego krajów z tego obszaru.
2.
Zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w
działalności naukowej, w tym w przekładzie.
3.
Ma adekwatne do poziomu kształcenia umiejętności
językowe w j. hebrajskim, zgodne z obiektywnie określonymi
wymaganiami. Potrafi używać wybranych odmian społecznozawodowych tego języka.
4.
Potrafi, w języku polskim i hebrajskim, porozumiewać się w
kwestiach szczegółowych ze specjalistami w zakresie
wybranej specjalności (studia żydowskie).
5.
Potrafi samodzielnie pogłębiać uzyskaną wiedzę; potrafi
zadania o charakterze praktycznym).
6.
Potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej
pracy.
7.
Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w
inspirować i organizować proces uczenia się innych osób.
8.
Potrafi gospodarować czasem i realizować w wyznaczonych
kształcenia
K_W03
K_W07
K_U01
K_U07
K_U10
K_U11
K_K01
K_K02
Treści programowe
I. Definicje przekładu żydowskiego
Kontekst kulturowy przekładu żydowskiego
Specyfika przekładu z języka hebrajskiego
II. Ćwiczenia translatorskie kształcące sprawności tłumaczenia z hebrajskiego i na hebrajski: przekład
różnych gatunków tekstów nieliterackich np. tekstów naukowych, artykułów prasowych, innych
źródeł (w tym tekstów potrzebnych do napisania pracy magisterskiej)
81
Zalecana literatura
I. Literatura dot. języków żydowskich (szczególnie hebrajskiego) i ich statusu
kulturowego w kontekście historii przekładu oraz kontaktów żydowsko-nieżydowskich:
B. Stephen, Christian Hebraism in the Reformation Era (1500-1660): Authors, Books, and
the Transmission of Jewish Learning, Leiden 2012.
K. Gebert, Żyd, wieczny tłumacz, [w:] Przekładając nieprzekładalne, red. O. i W.
Kubińscy, T. Wolański, Gdańsk 2000, s. 11-16.
G. Moked, Refleksje wokół przekładów z nowohebrajskiego na polski, „Literatura na
świecie”, 1992 nr 5-6, s. 369-371.
Gideon Toury, Translation and Reflection on Translation. A Skeletal History for the Uninitiated, [w:]
Jewish Translation History. A Bibliography of Bibliographies and Studies, ed. Robert Singerman,
Amsterdam – Philadelphia 2002, s. IX-XXXI.
II. Wybór materiałów – praktyka translatorska
Zestaw różnorodnych materiałów przygotowany przez prowadzącego, uwzględniający
również tematy prac magisterskich studentów
III. Materiały pomocnicze:
podręczniki do nauki j. hebrajskiego, tabele gramatyczne, słowniki j. polskiego i
hebrajskiego, leksykony, encyklopedie
- braki wynikające z opuszczonych zajęć należy jak najszybciej nadrobić na konsultacjach; osoby,
które opuszczą 4 lub więcej godzin zajęciowych (2 x 1,5h) nie uzyskają zaliczenia semestru
Język wykładowy
polski, hebrajski
konwersatorium
15h
oraz prace domowe - tłumaczenia
Suma godzin
90h
3
82
WSPÓŁCZESNA KULTURA IZRAELA
Konwersatorium: Współczesna kultura Izraela
Contemporary Israeli Culture
Obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
I
letni
dr Kamil Kijek
Brak
Cele przedmiotu
Dostarczenie studentom wiedzy na temat najważniejszych elementów współczesnej
kultury Izraela i najważniejszych społecznych i etnicznych uwarunkowań jej
zróżnicowania.
83
elementach i zjawiskach zachodzących w ramach
współczesnego języka hebrajskiego, oraz o wybranych
zagadnieniach z dziejów życia kulturalnego i
społecznego współczesnego Izraela
efektów kształcenia,
K_W03,
szczegółową w zakresie tematyki dotyczącej
współczesnego języka hebrajskiego, literatury i kultury
współczesnego Izraela
K_W04,
wytworów współczesnej kultury hebrajskiej, odwołując
się do konkretnych metod opisu literaturoznawczego lub
kulturoznawczego i używając terminologii stosowanej w
języku hebrajskim oraz w języku polskim.
K_U06,
wyników)
pozwalające na samodzielne rozwiązywanie problemów
w
obrębie literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa (w odniesieniu do współczesnego
Izraela)
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować
i integrować informacje z różnych źródeł oraz
formułować na
różnych dyscyplin humanistycznych i stosować ją w
nowych
pogranicza filologii i humanistyki oraz wykorzystać
odnośną
interpretacyjnych
K_U08,
K_U09,
potrafi gospodarować czasem i ealizować w
określone zadania; potrafi dokonać wyboru optymalnego
odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej
K_K02,
rozumie zasady pluralizmu kulturowego; potrafi w
praktyce stosować wiedzę o mechanizmach komunikacji
interkulturowej
stosuje w praktyce zasady odnoszące się do ochrony
84
K_K03,
Treści programowe
- Podstawowe treści kulturowe łączące różne segmenty społeczeństwa izraelskiego
- Najważniejsze konflikty trapiące społeczeństwo izraelskie i ich kulturowe
manifestacje
- Kultura popularna a pozostałości kultury Żydów aszkenazyjskich, kultura Żydów z
państwa arabskich, kultura Żydów Etiopskich i Rosyjskich, kultura arabska i
palestyńska.
- Kulturowe manifestacje różnych form religijności i sekularyzmu we współczesnych
społeczeństwie izraelskim.
Oz Almog „The Sabra: the creation of the new Jew” Berkeley 2000
Anita Shapira “Israel: A History” New York 2014
Sharon Rotbard “White city, black city: architecture and war in Tel Aviv and Jaffa”
Cambridge 2015
red. Uzi Rebhun and Chaim I. Waxman “Jews in Israel: Contemporary Social and Cultural Patterns”, Hanover and London 2004
Ilan Peled, Dov Waxman “Israel’s Palestinians: The Conflict Within” Cambridge
2011
konwersatorium: egzamin (warunkiem dopuszczenia do egzaminu zaliczenie
konwersatorium na podstawie aktywności na zajęciach i prezentacja na temat
wybranego zagadnienia z zakresu współczesnej kultury Izraela)
Język wykładowy
Polski i hebrajski
- ćwiczenia: 15
85
15
45
- opracowanie w formie prezentacji wybranego
zagadnienia ze współczesnej kultury Izraela: 15
- przygotowanie do egzaminu: 15
86
Suma godzin
60
2
WYKŁAD MONOGRAFICZNY: SĄSIEDZI. MIKROHISTORIA WIELONARODOWEJ
WSPÓLNOTY
Sąsiedzi. Mikrohistoria wielonarodowej wspólnoty (wykład monograficzny)
Neighbours. A microhistory of a multinational community
fakultatywny
Kierunek studiów
II stopień
I rok
zimowy
Wykład, 15 godzin
Franciszek Wasyl, dr
Brak wymagań wstępnych
87
Cele przedmiotu:
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z metodologią badań mikrohistorycznych i historią
wielonarodowych wspólnot na ziemiach polskich w okresie od początków XVIII w. do pierwszej
połowy XX w. Przedmiotem wykładu będą społeczności wybranych miast i miasteczek: Kuty
nad Czeremoszem, Żółkiew, Stanisławów, Kamieniec Podolski, Jedwabne i inne. Student
zapozna się z kulturami: ormiańską, żydowską, ruską i polską śledząc ich relacje, sposoby
wzajemnego postrzegania się i współżycia w ciągu dwustu pięćdziesięciu lat.
Na wykładzie zdefiniowane zostaną podstawowe pojęcia: „sąsiedztwo”, „mikrohistoria”,
„wielonarodowość”, „wielokulturowość”, „wieloetniczność”, „obrządek”, „wyznanie” oraz
rozpoznana zostanie rzeczywista skala zasiedlenia multietnicznego. Student będzie miał
sposobność zapoznania się z życiem wielonarodowej wspólnoty małego miasteczka widzianej w
sposób mikroskopowy, a zatem pozna usytuowanie społeczno-zawodowe pojedynczego
człowieka, jego horyzont intelektualny i mentalny. Tematem wykładu będzie także
funkcjonowanie pojedynczej rodziny, a zatem student zapozna się z pojęciami z zakresu
demografii historycznej i socjologii rodziny (m.in. „rodzina nuklearna”, „rodzina gospodarcza”,
„gospodarstwo domowe”, „powinowactwo”, „pokrewieństwo”). Zagadnienia te mają
fundamentalne znaczenie dla takich zjawisk społecznych jak tradycja, przywiązanie do miejsca
urodzenia, więź rodzinna i rodowa, tożsamość itd. Celem wykładu będzie także zaprezentowanie
głównych źródeł archiwalnych do badań etnicznych w perspektywie mikrohistorycznej, a także
próba rozpoznania „pułapek” metodologicznych i zamierzonych przeinaczeń w dotychczasowej
historiografii przedmiotu.
88
kształcenia:
Wiedza
- student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o
wybranych elementach i zjawiskach języka i
literatury obszaru będącego przedmiotem studiów
oraz wybranych zagadnieniach z dziejów życia
kuturalnego i społecznego krajów z tego obszaru
K_W03
Umiejętności
- student potrafi dokonać pogłębionej analizy i
interpretacji wytworów kultury charakterystyczne
dla obszaru kultury studiowanego języka,
odwołując się do konkretnych metod opisu
literaturoznawczego lub kulturoznawczego i
używając terminologii stosowanej w studiowanym
języku oraz w języku polskim
K_U06
- student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,
źródeł oraz formułować na tej podstawie
krytyczne sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych
dyscyplin humanistycznych i stosować ją w
nowych sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do
dziedzin z pogranicza filologii i humanistyki oraz
wykorzystać odnośną wiedzę i spostrzeżenia do
celów analitycznych i interpretacyjnych
K_U09
mechanizmach komunikacji interkulturowej
- Student ma pogłębioną świadomość znaczenia
nauk humanistycznych dla utrzymania i rozwoju
więzi społecznej na różnych poziomach
K_K03
89
Treści programowe
-
Metodologie badań mikrohistorycznych;
Podstawowe pojęcia i ich semantyka: „wielokulturowość”, „wielonarodowość”,
„multietniczność”, „wyznanie religijne”, „obrządek”, „ekumenizm” itp.;
Archiwa – źródła do badań;
Obrazowanie przestrzeni: kartografia, fotografia, ryciny, plany miejskie,
schematy topograficzne;
Liczby. Statystyki ludności i metodologie obliczeń. „Proporcje” jako źródło
budowy wyobrażenia na temat podziałów etnicznych i narodowościowych;
Ludzie i ich wizerunki: fotografia, rycina, przedstawienia literackie;
Rodzina i gospodarstwo domowe. Przemiany demograficzne i podstawy
ekonomicznej egzystencji (opcja anty-Marks!);
Chrzest, wesele i kilka pogrzebów. Uroczystości rodzinne i genealogia jako
źródło budowy tożsamości jednostkowej i wspólnotowej;
Pijacy, złodzieje i prostytutki. Czyli co słychać w karczmie i o innych
przyjemnościach;
Języki oswajane pismem a kultura oralna. Języki i komunikacja (w urzędzie,
świątyni, domu);
Ars bene moriendi, przepisy funeralne i cmentarz – obraz wspólnoty w obliczu
śmierci;
Lokalny mikroświat a globalne przemiany i wydarzenia. Wpływ „wielkich”
wydarzeń historycznych na lokalne wspólnoty;
Wzajemne postrzeganie i współżycie: wspólnota – konflikt – wrogość;
Wspomnienia i pamiętniki jako źródła wiedzy historycznej i mitycznej.
90
-
Ewa Domańska, Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań 1999;
-
Ja, Piotr Rivière, skorom już zaszlachtował moją matkę, moją siostrę i brata
mego… Przypadek matkobójcy z XIX wieku, przedstawił Michael Foucault,
Gdańsk 2002;
-
Stefan Gąsiorowski, Chrześcijanie i Żydzi w Żółkwi w XVII i XVIII wieku,
Kraków 2001;
-
Yohanan Petrovsky-Shtern, Sztetl. Rozkwit i upadek żydowskich miasteczek na
Kresach Wschodnich, Kraków 2014;
-
Jan Tomasz Gross, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny
2000.
-
Krzysztof Stopka, Języki oswajane pismem. Alografia kipczacko-ormiańska i
polsko ormiańska w kulturze dawnej Polski, Kraków 2013 (opcjonalnie dla
wytrwałych);
-
Franciszek Wasyl, Ormianie w przedautonomicznej Galicji. Studium
demograficzno-historyczne, Kraków 2015 (wybrany rozdział).
Zaliczenie na ocenę
kolokwium
Język wykładowy
polski
aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z
nauczycielem.
15
Lektura opracowań
15
Przygotowanie do kolokwium
30
Suma godzin
60
2
91
WYKŁAD MONOGRAFICZNY: CHRZEŚCIJANIE I ŻYDZI - DZIEJE (NIE)POROZUMIENIA
Wykład monograficzny: Chrześcijanie i żydzi – dzieje (nie)porozumienia
Christians and Jews – History of Mutual (mis)Undertandings
Do wyboru
Kierunek studiów
Drugi
Pierwszy
Letni
Wykład, 15 godzin
Nie ma
92
Cele przedmiotu
Tematem wykładu nie jest antysemityzm. Wykład ma za zadanie przedstawić główne religijne tradycje
we wzajemnym postrzeganiu żydów przez chrześcijan i chrześcijan przez żydów od starożytności po
współczesność. Tematem analizy będą formatywne tradycje chrześcijańskich postaw antyżydowskich, od
starochrześcijańskiego antyjudaizmu, przez średniowieczne mity profanacji hostii i mordu rytualnego po
współczesne teorie rasistowskie, mity żydowskiego złota i żydokomuny, a z drugiej strony żydowskie
tradycje antychrześcijańskie, od Toldot Jeszu , przez koncepcje średniowiecznej kabały, po praktyki nitl.
Równocześnie, analizowane będą inne, niekonfrontatywne idee i postawy. Przedmiotem szczególnego
zainteresowania będą zależności między ideami religijnymi a realiami społecznymi, zależności między
żydowskimi i nieżydowskimi tradycjami, a przede wszystkim główne tradycje Żydów polskich od XVII
do XX wieku, zarówno ludowe, jak i elitarne, oraz główne nurty polskiej chrześcijańskiej refleksji o Ż/
żydach. W ramach wykładów czytane i analizowane będą fragmenty chrześcijańskich i żydowskich
tekstów źródłowych w polskim przekładzie i – w niewielkim zakresie – teksty hebrajskie w oryginale.
Zadaniem wykładu jest również przybliżenie studentom problemów analitycznych i
metodologicznych związanych z badaniem kultury żydowskiej, a zwłaszcza elementów
stosunków międzywyznaniowych i międzykulturowych.
elementach i zjawiskach języków i literatur
żydowskich oraz o wybranych zagadnieniach z
dziejów życia kulturalnego i społecznego Żydów
kształcenia:
K_W03,
wytworów kultury charakterystycznych dla obszaru
kultury żydowskiej, odwołując się do konkretnych
metod opisu literaturoznawczego lub
w judaistyce oraz w języku polskim
K_U06,
źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne
sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin
humanistycznych i stosować ją w nowych sytuacjach;
potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z pogranicza
filologii i humanistyki oraz wykorzystać odnośną
interpretacyjnych
K_U09,
rozumie zasady pluralizmu kulturowego;
mechanizmach komunikacji między kulturą
żydowską a innymi kulturami obszaru
chrześcijaństwa
K_K03
93
Treści programowe
Etnocentryzm, ksenofobia, antyjudaizm, antysemityzm – główne problemy terminologiczne,
próba uporządkowania
Starożytne źródła stosunków chrześcijańsko-żydowskich
Główne tradycje chrześcijańskich postaw wobec judaizmu od starożytności do współczesności
Ideologia a praktyka społeczna – analiza wybranych przypadków, modele oddziaływania
religijnej ideologii i stereotypu
Główne tradycje żydowskiej percepcji chrześcijaństwa, ambiwalencja postaw, główne żydowskie
spory o chrześcijaństwo
Wybór tekstów źródłowych i artykułów (maszynopis przygotowany przez wykładowcę).
1) obecność na wykładach (30% oceny; obowiązkowa obecność na co najmniej 80% wykładów)
2) znajomość i aktywne korzystanie zadanych artykułów i tekstów źródłowych w trakcie zajęć
(30%)
3) kolokwium końcowe (40%)
Język wykładowy
Polski
aktywności
- wykład (z elementami seminarium): 15 godz.
15
- czytanie wskazanej literatury: 20 godz.
- przygotowanie tłumaczeń hebrajskich tekstów
źródłowych: 15 godz.
- przygotowanie do kol. końcowego: 10 godz.
45
Suma godzin
60
2
94
ŹRÓDŁA DO BADAŃ HISTORII I KULTURY ŻYDÓW
Źródła do badań historii i kultury Żydów
Research sources for Jewish history and culture
Obowiązkowy
Kierunek studiów
Poziom studiów
II stopień
Rok studiów
I
Semestr
zimowy
Konwersatorium – 15 godzin
Dr Wojciech Tworek
Znajomość j. angielskiego w stopniu komunikatywnym.
Umiejętność czytania w języku hebrajskim i jidysz.
Cele przedmiotu:
Przedmiot ma za zadanie nauczyć studenta krytycznego podejścia do różnych rodzajów źródeł do
studiów nad żydowską kulturą i historią. W ramach konwersatorium studenci będą mieli okazję
przeanalizować i omówić wybrane przykłady źródeł w językach polskim, angielskim, hebrajskim i
jidysz.
95
WIEDZA
ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu językoznawstwa, literaturoznawstwa i
kulturoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o ich specyfice przedmiotowej i
metodologicznej; potrafi tę wiedzę rozwijać i stosować w działalności zawodowej (K-W01)
ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę, obejmującą terminologię, teorie i metodologie z zakresu
literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa. Ma
uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach ich rozwoju oraz najważniejszych nowych
osiągnięciach (K-W02)
Student zna metody wykorzystywania narzędzi informatycznych w działalności naukowej (K-W07).
UMIEJĘTNOŚCI
posiada pogłębione umiejętności badawcze (analiza prac innych autorów, synteza poglądów, dobór
metod i narzędzi badawczych, formułowanie i przedstawienie wyników) pozwalające na
samodzielne rozwiązywanie problemów w obrębie literaturoznawstwa, językoznawstwa i
kulturoznawstwa (w odniesieniu judaistyki) (K-U08)
Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł
oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy; potrafi zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin
humanistycznych i stosować ją w nowych sytuacjach; potrafi znaleźć odniesienia do dziedzin z
pogranicza filologii i humanistyki oraz wykorzystać odnośną wiedzę i spostrzeżenia do celów
analitycznych i interpretacyjnych (K-U09).
Student potrafi wykorzystać narzędzia informatyczne we własnej pracy (K-U11).
Treści programowe:
- Archiwa i biblioteki w Polsce i na świecie. Podstawowe przewodniki archiwalne.
- Źródła dostępne on-line.
- Prasa żydowska.
- Manuskrypty hebrajskie.
- Księgi kahalne.
- Dokumenty archiwalne
- Pamiętniki, wspomnienia.
- Zbiory historii mówionej.
- Przykłady kultury materialnej.
- Fotografia żydowska.
- Muzyka.
Zalecana literatura
- Marcin Wodziński, Źródła do dziejów chasydyzmu w Królestwie Polskim, 1815-1867, w
zasobach polskich archiwów państwowych, Kraków: Austeria, 2011 (fragmenty).
- Archiwum Ringelbluma, Warszawa, ŻIH, 1997-2014 (fragmenty).
- Shmuel Zalmanoff, Sefer ha-nigunim, Brooklyn: Nihoah, 1957
- Joanna Nalewajko-Kulikov, Studia z dziejów trójjęzycznej prasy żydowskiej na ziemiach
polskich, Warszawa: Wydawnictwo "Neriton", Instytut Historii PAN, 2012.
- David Shneer, Through Soviet Jewish Eyes: Photography, War, and the Holocaust (Rutgers
University Press, 2011)
Egzamin pisemny (70%)
Aktywność na zajęciach (15%)
Pisemne streszczenia (do 500 słów) zadanych tekstów (15%)
96
Język wykładowy
Polski / angielski
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów)
z nauczycielem:
konwersatorium: 15
Praca własna studenta.:
przygotowanie wskazanej literatury 30
przygotowanie streszczeń z zadanej literatury 30
przygotowanie do egzaminu 15
Suma godzin
90
3
97
ŻYDZI W KULTURZE POLSKIEJ
Żydzi w kulturze polskiej
The Jews in Polish Culture
obowiązkowy
Kierunek studiów
II stopień
I rok
letni
dr Karolina Szymaniak
brak wymagań wstępnych
Cele przedmiotu
- zapoznanie studentów z historią i współczesnością żydowsko-polskiego i polskożydowskiego kontaktu kulturowego oraz różnymi ich teoretycznymi i
interpretacyjnymi ujęciami
- zapoznanie studentów z mechanizmami wytwarzania wizerunków kultury
mniejszościowej w kulturze dominującej oraz zaprezentowanie możliwych narzędzi
analizy tych wizerunków
- przygotowanie do analizy różnorodnych dzieł dotyczących kultury żydowskiej w
Polsce
98
Wiedza
- student ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę
dotyczącą terminologii, teorii i metodologii badania
polsko-żydowskiego kontaktu kulturowego, relacji
między kulturami mniejszościowych a dominującymi, a
uporządkowaną wiedzę o najważniejszych nowych
osiągnięciach w tej dziedzinie
- student ma pogłębioną, uporządkowaną wiedzę o
historii i stanie współczesnym polsko-żydowskiego
kontaktu kulturowego i reprezentacjach kultury
żydowskiej w kulturze polskiej, jak również
reprezentacjach kultury polskiej w kulturze żydowskiej,
ich zmienności i trwałości, kontekście powstania i
wpływie na kształt zjawisk współczesnej kultury
polskiej
Umiejętności
- student potrafi dokonać pogłębione analizy i
interpretacji wytworów kultury polskiej i żydowskiej
związanych z problematyką polsko-żydowskiego i
żydowsko-polskiego kontaktu kulturowego, odwołując
się do omawianych metod literaturoznawstwa
kulturowego i studiów kulturowych, operując ich
terminami
- student posiada pogłębione umiejętności badawcze,
potrafi analizować różnorodne typy dyskursu, teksty
literackie, publicystyczne, filmy i przedstawienia
teatralne dotyczące kultury żydowskiej oraz polskożydowskiego i żydowsko-polskiego kontaktu
kulturowego, potrafi dobrać odpowiednie do
analizowanego materiału metody i narzędzia badawcze,
formułować i przedstawiać wyniki swoich analiz
- student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,
selekcjonować i integrować informacja z różnych
źródeł – literackich, publicystycznych, naukowych oraz
na ich podstawie formułować krytyczne sądy; potrafi
korzystać z wiedzy z dziedziny m.in. socjologii,
etnologii, historii sztuki. i stosować ją do analizy i
interpretacji wybranych zagadnień z historii żydowskopolskiego i polsko-żydowskiego kontaktu kulturowego
- student potrafi gospodarować czasem i przygotować
w wyznaczonym czasie artykuły krytyczne i/lub
zaplanować projekt, pracując samodzielnie lub w
zespole
potrafi w praktyce stosować wiedzę o mechanizmach
komunikacji interkulturowej na pograniczu polskożydowskim
- student stosuje w praktyce zasady odnoszące się do
ochrony prawa autorskiego, korzystając z prac innych
autorów i przygotowując własne analizy i/lub projekt
- student ma pogłębioną świadomość znaczenia nauk
humanistycznych dla utrzymania i rozwoju więzi
społecznej na różnych poziomach
99
K_W02
K_W03
K_U06
K_U08
K_U09
K_K02
Treści programowe:
- Żydzi w kulturze polskiej – mapa dyskursów
- żydowsko-polski i polsko-żydowski kontakt kulturowy: historia i teoria
- literackie wizerunki Żydów – spojrzenie polskie, spojrzenie żydowskie – praktyka i
historiografia
- fotografia – wizerunek własny, wizerunek Innego, obrazy pustki
- teatr i film – przestrzeń kontaktu i scena traumy
- sztuki plastyczne - między stereotypem a pamięcią
- pomniki, miejsca pamięcią i muzea – upamiętnienie i walka o symbole
- festiwale – wirtualna żydowskość?
- najważniejsze debaty publicznego dotyczące obecności Żydów w kulturze polskiej –
wątki, stanowiska, uczestnicy
100
Israel Bartal, Magdalena Opalski, Poles and Jews. A Failed Brotherhood; Jan Błoński, Biedni
Polacy patrzą na getto, Kraków 1994 (fragmenty);
Alina Cała, Obraz Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa 1992;
Piotr Forecki, Od „Shoah” do „Strachu”. Spory o polsko-żydowską przeszłość i pamięć w
debatach publicznych, Poznań 2010 (fragmenty);
Aleksander Hertz, Żydzi w kulturze polskiej, Warszawa 1988 i n.;
Maria Janion, Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie, Warszawa 2009 (fragmenty);
Elżbieta Janicka, Festung Warschau, Warszawa 2011(fragmenty);
Ireneusz Jeziorski, Od obcości do symulakrum. Obraz Żyda w Polsce w XX wieku, Kraków 2009
(fragmenty);
Erica Lehrer, Jewish Poland Revisited: Heritage Tourism in Unquiet Places, Bloomington and
Indianapolis, 2013 (fragmenty);
Erica Lehrer, Na szczęście to Żyd. Polskie figurki Żydów, Kraków 2014;
Grzegorz Niziołek, Polski teatr Zagłady, Warszawa 2013 (fragmenty); Polacy-Żydzi. Kontakty
kulturowe i literackie, Kraków 2014 (wybrane artykuły);
Polskie tematy i konteksty literatury żydowskiej, red. Eugenia Prokop-Janiec, Marek Tuszewicki,
Kraków 2014 (wybrane artykuły);
Eugenia Prokop-Janiec, Pogranicze polsko-żydowskie. Topografie i teksty, Kraków 2013
(wybrane teksty);
Shoshana Ronen, Polin. A Land of Forests and Rivers. Images of Poland in Contemporary
Hebrew Literature in Israel, Warszawa 2007 (fragmenty);
Artur Sandauer, O sytuacji pisarza polskiego pochodzenia żydowskiego w XX wieku, Warszawa
1982;
Chone Shmeruk, Legenda o Esterce w literaturze polskiej w literaturze polskiej i jidysz, przeł.
Monika Adamczyk-Garbowska, Warszawa 2000 (fragmenty);
Joanna Tokarska-Bakir, Rzeczy mgliste, Sejny 2004 (fragmenty);
Żydzi w Polsce. Antologia, red. Henryk Markiewicz, Kraków 1997;
Żydowski Polak, polski Żyd. Problem tożsamości w literaturze polsko-żydowskiej, red. Alina
Molisak i Zuzanna Kołodziejska, Warszawa 2011 (wybrane artykuły).
Literatura uzupełniająca
Zygmunt Bauman, Nowoczesność i Zagłada, przeł. Tomasz Kunz, Kraków 2012 (fragmenty);
(Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, red. Hanna Gosk i Bożena
Karwowska Warszawa 2008 (wybrane artykuły);
Polak. Żyd. Artysta. Tożsamość i awangarda, red. Jarosław Suchan, Łódź 2010 (wybrane teksty i
dzieła);
Moshe Rosman, Jak pisać żydowską historię?, przeł. Agnieszka Jagodzińska, Wrocław 2011;
Edward Said, Orientalizm, przeł., Witold Kalinowski, Warszawa 1991, (fragmenty).
przygotowanie analizy wybranego dzieła/ projektu zespołowego
kolokwium
Język wykładowy
polski
101
aktywności
Godziny zajęć (wg planu
studiów) z nauczycielem:
15
- lektury (teksty naukowe i artystyczne)
- przygotowanie tekstów
krytycznych (analiz)/ projektu
- przygotowanie do kolokwium
20
20
15
Suma godzin
60
2
102
ŻYDZI NA ŚLĄSKU - HISTORIA, KULTURA, SPOŁECZEŃSTWO
Żydzi na Śląsku – historia, kultura, społeczeństwo
Jews in Silesia– History, Culture, Society
Obowiązkowy
Kierunek studiów
Drugi
Pierwszy
Zimowy
Nie ma
Cele przedmiotu
Celem konwersatorium jest zapoznanie studentów z regionalną historią i kulturą
społeczności żydowskiej na Śląsku. Student powinien znać podstawowe punkty
zwrotne tej historii, rozpoznawać najważniejsze zabytki materialnej i niematerialnej
kultury Żydów śląskich, być w stanie przeprowadzić ich analizę w powiązaniu z
dziejami tejże społeczności i historią Śląska w ogóle. Nacisk zostanie położny na
związek analizowanych tradycji kulturalnych i społecznych ze współczesnym życiem
społeczno-kulturalnym Żydów na Śląsku, zwłaszcza we Wrocławiu
103
Symbole KRK
szczegółową w zakresie wiedzy o kulturze żydowskiej,
zwłaszcza na Śląsku
K_W04,
wytworów kultury żydowskiej, zwłaszcza na Śląsku i
odwołując się do konkretnych metod opisu
terminologii stosowanej w judaistyce w języku polskim
językoznawstwa i kulturoznawstwa w obrębie judaistyki
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować
i integrować informacje z różnych źródeł oraz
formułować na tej podstawie krytyczne sądy; potrafi
zdobyć wiedzę z różnych dyscyplin humanistycznych i
stosować ją w nowych sytuacjach; potrafi znaleźć
odniesienia do dziedzin z pogranicza filologii i
humanistyki oraz wykorzystać odnośną wiedzę i
spostrzeżenia do celów analitycznych i interpretacyjnych
K_U06,
K_U08,
K_U09,
potrafi gospodarować czasem i realizować w
określone zadania; potrafi dokonać wyboru optymalnego
odpowiedzialny za wyniki uzyskane w pracy zespołowej
K_K02
104
Treści programowe
Początki osadnictwa żydowskiego na Śląsku – pierwsze ślady, kierunki migracji, etapy rozwoju
od XII do XIV wieku, kultura materialna, miejsce w średniowiecznym mieście śląskim, sytuacja
prawna
Od połowy XIV do połowy XVI wieku – konflikt religijny i gospodarczy, jego tło, fale
prześladowań, skala osadnictwa żydowskiego na Śląsku w tym czasie i jego nowe ośrodki, Jan
Kapistran
Prowincjonalne gminy żydowskie na Śląsku w okresie nowożytnym: Głogów, Biała k. Prudnika,
Osobłoga, gminy wiejskie; ich status, kultura, życie społeczne i gospodarcze
Kultura żydowska na Śląsku późnego średniowiecza i okresu nowożytnego
Odradzanie się osadnictwa żydowskiego we Wrocławiu w XVII i XVIII wieku
Haskala, Wissenschaft des Judentums, reforma – Wrocław jako centrum religijne, naukowe i
kulturalne niemieckiego żydostwa od schyłku XVIII do początku XX wieku, główne osiągnięcia
kulturalne, kultura materialna, nauka, rozwój religijny
Antysemityzm na XX-wiecznym Śląsku: jego niemieckie, polskie i czeskie oblicze
Życie śląskich Żydów w 20-leciu międzywojennym: rozwój prasy, życia gminnego, obrona przed
antysemityzmem i nazizmem, petycja Bernheima
Holokaust i jego główne etapy na niemieckim, czeskim i polskim Śląsku
Odrodzenie się życia żydowskiego na Śląsku po II wojnie światowej – liczebność, życie
polityczne, kulturalne, społeczne, gospodarcze; główne etapy i główne fale migracyjne
Żydzi na Śląski dziś
Leszek Ziątkowski, Dzieje Żydów we Wrocławiu, Wrocław 2000, 134 strony.
Marcin Wodziński, Hebrajskie inskrypcje na Śląsku XIII-XVIII wieku, Wrocław 1996, s. 39-63.
Śląsk (maszynopis), 8 stron.
Jews in Silesia, ed. M.Wodziński, J.Spyra, Kraków 2001, wybrane rozdziały.
Oraz jeden z poniższych (do wyboru):
Małgorzata Stolarska-Fronia, Udział środowisk Żydów wrocławskich w artystycznym i
kulturalnym życiu miasta od emancypacji do 1933 roku, Warszawa 2008.
Maciej Łagiewski, Wrocławscy Żydzi 1850-1944, Wrocław 1994 (lub następne wydania).
Abraham Ascher, Oblężona społeczność. Wrocławscy Żydzi w czasach nazizmu, Wrocław 20007.
Bożena Szaynok, Osadnictwo żydowskie na Dolnym Śląsku 1945-1950, Wrocław 2000.
1) aktywna obecność na zajęciach (30% oceny; obowiązkowa obecność na co
najmniej 80% zajęć),
2) znajomość zadawanych artykułów i wykorzystanie tej wiedzy w zajęciach (20%)
2) krótka prezentacja (20%),
3) egzamin (30%)
Język wykładowy
Polski
105
- konwersatorium: 15 godz.
15
- przygotowanie do zajęć i czytanie wskazanej
literatury: 15 godz.
- przygotowanie prezentacji: 15 godz.
- przygotowanie do kolokwium: 15 godz.
45
Suma godzin
60
2
106

SYLABUSY KIERUNKU FILOLOGIA SPECJALNOŚĆ JUDAISTYKA

Transkrypt

Podobne dokumenty

SYLABUS - Organizacja i finansowanie badan

Historia Żydów w XX w.

Literatura bibljna i rabiniczna 2

noty książkowe

F_Przedsiębiorczość i zarządzanie małą firmą

Ekologiczne wskaźniki jakosci srodowiska

Hebrajski biblijny 1

Zarządzanie firmą branży IT

Wstęp do muzykologii