Norda 2012.07.20

www.koscierzyna.naszemiasto.pl
6 NORDA
GRYF KOŚCIERSKI
20 lipca 2012
Jutro wielki zjazd rodziny Stoltmanów
a Około 300 osób przyjedzie w sobotę na czwarty Sejmik Rodziny Stoltmanów, tym razem
do Zapcenia w gminie Lipnica (pow. bytowski).Zapowiedzieli się członkowie tej wielkiej
kaszubskiej rodziny z Polski i świata, m.in. ze stanu Dakota w USA. Zjazd zainauguruje o godz. 12
msza święta w kościele parafialnym pod wezwaniem Chrystusa Króla w Zapceniu. Później
odsłonięcie pamiątkowej tablicy w Stoltmanach i na koniec obrady rodzinnego Sejmiku integracja rodziny Stoltmanów. Relacja ze zjazdu za tydzień w Nordzie. (MATEO)
Co nowego na rynku książki kaszubskiej? Zdaniem sprzedawców i tu odczuwa się skutki kryzysu
Czytelnicy szukają nowości
b Na Rynku w Kościerzynie odbyły się XIII Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej „Costerina
2012”. Była to okazja do zapoznania się z ofertą wydawnictw regionalnych
Książka niezwykła
Marek Adamkowicz
FOT.MAREKADAMKIEWICVZ
N
apoczątkulpcabibliofileiregionaliścirezerwująsobieczasnawyjazd do Kościerzyny.
To właśnie tutaj, na Rynku, odbywająsięTargiKsiążkiKaszubskiej i Pomorskiej „Costerina”,
będącenajlepsząokazjądozapoznania się z ofertą wydawnictw
działającychnaPomorzu.
W tym roku nastroje sprzedawców nie były najlepsze. Dominowały głosy, że daje się odczuć kryzys, nie ma większego
zainteresowania książkami. Zaznaczyćjednaknależy,żetoosobisteodczuciawystawców.-Nie
mabadań,którebypokazały,jak
naprawdęwyglądarynekksiążki
kaszubskiej - zauważa prof. Cezary Obracht-Prondzyński z Instytutu Kaszubskiego w Gdańsku. - Nie wiemy, kto jest ich odbiorcą ani jakimi kanałami są
dystrybuowane.
Mimo tych braków, pewne
tendencje daje się zauważyć
za sprawą... sprzedaży internetowej.
- Odbiorcy z północy Polski
zazwyczajsązainteresowanikaszubską klasyką - mówi Anna
Dunst, dyrektor Wydawnictwa
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. - Czytelnicy z południa
szukają podręczników do nauki
języka kaszubskiego, albumów,
książeczekdladzieci.
Niekiedy trafiają się klienci
z zagranicy czy placówki dyplomatyczne.Takbyłowprzypadku
ambasady jednego z państw
azjatyckich, która nabyła sporo
Dla znawców twórczości
Jana Zbrzycy (Stanisława
Pestki) książka „W stolëcë
chmurników” może być
zaskoczeniem. Dziennikarz
i poeta, subtelnie opisujący
piękno Kaszub, zmierzył się
z tematem wielkim, nieogarnionym. Z Ameryką.
Pisanie o niej jest z jednej
strony nie lada wyzwaniem,
z drugiej pokazuje jednak
użyteczność mowy kaszubskiej, która wkracza w sfery
- wydawać by się mogło -
zastrzeżone dla innych, bardziej „dojrzałych” języków.
W opowieści Jana Zbrzycy
punktem odniesienia jest
zamach na World Trade
Center z 11 września 2001 r.
Opisuje on dramat ofiar,
wysiłki ratowników, także
zwykłych nowojorskich Arabów, który z dnia na dzień
uznani zostali za wrogów
publicznych.
Książka wpisuje się w serie
podobnych publikacji
w rodzaju „Asfaltowego
saloonu” Waldemara
Łysiaka czy „Odkrywania
Ameryki” Mariusza Maxa
Kolonki, ale z pewnością
jest dziełem osobnym, bardziej poetyckim, a przez to
skłaniającym do głębszej
refleksji, zresztą nie tylko
nad Stanami.
Jan Zbrzyca (Stanisław
Pestka), „W stolëcë chmurników”, Instytut Kaszubski,
Gdańsk 2011
Wśród wyróżnionych był Jan Zbrzyca, czyli dziennikarz i poeta Stanisław Pestka
publikacji o Kaszubach i po kaszubsku.-Rynekksiążkikaszubskiejjestwąski,niemniejnasiodbiorcywypatrująkażdejnowości
- ocenia przedstawiciel jednego
z wydawnictw. - Faktem jednak
jest, że szukając rzeczy związanychzregionem,ludziewolązamiast książek kupować różnego
rodzajugadżety.
Osobną sprawą jest poziom
wydawanych tekstów. W przypadkuliteraturykaszubskiej,wi-
daćsporeróżnice.
- Najwięcej powstaje wierszy,
jest też sporo tekstów scenicznych-mówiDariuszMajkowski,
redaktor kaszubskiego kwartalnikaliterackiego„Stegna”.-Niestety,brakujebeletrystyki.
Te obserwacje potwierdzają
wyniki konkursu na książkę kaszubską, który tradycyjnie rozstrzygnięto na targach. W kategoriiprozy...niebyłozczegowybierać.
Nagrodzone publikacje i autorzy
Nagody główne
- w kategorii edytorstwo Zrzeszenie KaszubskoPomorskiego za album
„Kaszubi w biblijnej krainie”;
w kategorii poezji dziecięcej
Eugeniusz Pryczkowski
za „Dzecynny czas”;
- w kategorii literatura faktu
Jan Zbrzyca (Stanisław
Pestka) za „W stolëcë
chmurników”.
Wyróżnienia
- Biblioteka Publiczna
Gminy Wejherowo im. Aleksandra Labudy za „Almanach” prezentujący działalność tej biblioteki;
- Róża Wosiak-Śliwa
za „Scënarniczi uczbów
kaszëbsczégo jazëka”;
- Benedykt Karczewski
za niestrudzoną wolę utrwalania etosu kaszubskiego
w kolejnych tomikach
kaszubskich wierszy.
(MA)
Kontrowersje wokół pomysłu zmian w unijnym prawie. Prezes ZKP planuje spotkanie w Brukseli
Marek Adamkowicz
Za tydzień, w niedzielę 29 lipca,
odbędą się w Chmielnie X Mistrzostwa Polski w Zażywaniu
Tabaki. Amatorzy brunatnego
proszku zastanawiają się jednak, czy nie będzie to ostatnia
taka impreza. Powody do niepokoju dają pojawiające się tu
i ówdzie pogłoski, że Unia Europejska chce wprowadzić zakaz produkcji tabaki.
- Byłby to zamach na kaszubską tradycję - uważa Łukasz Grzędzicki, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomor-
skiego. - Nie wyobrażam sobie,
żeby Unia zdecydowała się
na taki krok.
Nie zmienia to faktu, że takiej możliwości wykluczyć nie
można. Wiadomo bowiem, że
od wielu lat Komisja Europejska pracuje nad zamianami
w dyrektywie tytoniowej. Konkretne propozycje mają być
przedstawione pod koniec tego
roku. Warto przy tym wiedzieć,
że do tej pory tabaka nie była
ujęta we wspomnianej dyrektywie.
Łukasz Grzędzicki już teraz
zapowiada podjęcie swoistych
działań wyprzedzających.
- Planujemy w październiku
zorganizowanie w Brukseli
spotkania przedstawicieli społeczności kaszubskiej, parlamentarzystów i samorządowców, aby uzmysłowić wszystkim, jak duże znaczenie ma dla
Kaszubów tabaka - wyjaśnia. W razie konieczności będziemy interweniować u naszych europosłów, żeby zablokowali wprowadzenie zakazu.
Jednym z nich jest Jarosław
Wałęsa, który już interweniował w tej sprawie. Zwraca on
uwagę, że zażywanie tabaki to
jeden z najważniejszych kaszubskich zwyczajów. Według
danych przemysłu tytoniowego stosuje ją regularnie ponad 100 tysięcy mieszkańców
tego regionu. Ponadto zażywanie tabaki jest rytuałem, a nie
uzależnieniem. Zarówno tabaka, jaki i tabakiera mają dla
Kaszubów wielkie znaczenie
symboliczne.
Tabacznicy przypominają,
że całkiem niedawno w Polsce
obowiązywał już zakaz produkcji i sprzedaży tytoniowego
proszku. Tyle że okazał on się
martwą literą prawa. (MA)
FOT.JANINASTEFANOWSKA
Tabaka była, jest i będzie - mówią Kaszubi
Zażywanie tabaki, to regionalny rytuał na Kaszubach