Element do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza

OPIS
POLSKA
PATENTOWY
RZECZPOSPOLITA PATENTU TYMCZASOWEGO
115 623
LUDOWA
Patent tymczasowy dodatkowy
Int.Cl2. G01N9/24
do patentu nr
Zgłoszono: 12.04.79 (P.214896)
Pierwszeńst wo:
URZĄD
Zgłoszenie ogłoszono: 24.03.80
PATENTOWY
PRL
Opis patentowy opublikowano: 30.04.1983
■v^-ł-
t , t-LNlA
Urzędu Patentowego
Twórcy wynalazku: Kazimierz Kozioł, Stanisław Hajdo
Uprawniony z patentu tymczasowego: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica,
Kraków (Polska)
Element do cechowania izotopowego miernika gęstości
zwłaszcza mieszanin wodnogruntowych
stanowiący odcinek rurociągu
Przemiotem wynalazku jest element do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza mieszanin
wodnogruntowych stanowiący odcinek rurociągu, znajdujący zastosowanie zwłaszcza do cechowania mieszanin
wodnogruntowych transportowanych rurociągami w górnictwie podziemnym i odkrywkowym, inżynierii lądo¬
wej, w przedsiębiorstwach oczyszczania ścieków itp. Znany odcinek rurociągu do cechowania izotopowego mierni¬
ka gęstości jest zaślepiony co najmniej z jednej strony. W czasie cechowania odcinek rurociągu jest wypełniony
absorbentem zastępczym.
Wadą tego odcinka rurociągu jest konieczność wypełniania go trudnym w doborze absorbentem za¬
stępczym, ponieważ masowy współczynnik absorpcji i niejednokrotnie gęstość absorbentu zastęp^ zego są różne
od masowego współczynnika absorpcji i gęstości mieszaniny wodnogruntowej, dla której dokonuje się cechowa¬
nia miernika gęstości.
Celem wynalazku jest wyeliminowanie wymienionych niedogodności.
Istotą wynalazku jest element do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza mieszanin wodno¬
gruntowych stanowiący odcinek rurociągu zaślepiony z obu końców, przy czym przestrzeń wewnętrzna odcinka
rurociągu jest podzielona na trzy komory płytkami usytuowanymi w równej odległości od osi odcinka rurociągu
i osadzonymi w dwóch prowadnicach zabudowanych na końcach odcinka rurociągu. Prowadnica pierwsza jest
osadzona w pokrywie pierwszej, zaś prowadnica druga jest osadzona w pokrywie pośredniej, dociśniętej pokrywą
drugą, pizy czym w pokrywie pośredniej jest wykonany otwór przelotowy służący do wypełniania komór
odpowiednio wodą i ciałem stałym.
Zaletą elementu do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza mieszanin wodnogruntowych
stanowiącego odcinek rurociągu, według wynalazku, jest przeprowadzanie cechowania miernika gęstości przy
użyciu rzeczywistej mieszaniny wodnogruntowej oraz możliwość przeprowadzania cechowania miernika gęstości
przy użyciu dowolnej mieszaniny wodnogruntowej.
Element do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza mieszanin wodnogruntowych stanowiący
115 623
2
odcinek rurociągu, według wynalzku, jest przedstawiony schematycznie w przykładzie wykonania na rysunku,
na którym fig. 1 przedstawia element w przekroju osiowym, a fig. 2 przedstawia element w przekroju poprzecz¬
nym A—A.
Przedmiot wynalazku stanowi odcinek rurociągu 1 zaślepiony z obu końców, przy czym przestrzeń
wewnętrzna odcinka rurociągu 1 jest podzielona na trzy komory 2, 3,4 płytkami 5,6, usytuowanymi w równej
odległości od osi odcinka rurociągu 1 i osadzonymi w dwóch prowadnicach 7, 8 na końcach odcinka rurociągu 1.
Prowadnica pierwsza 7 jest osadzona w pokrywie pierwszej 9, zaś prowadnica druga 8 jest osadzona w pokrywie
pośredniej 10, dociśniętej pokrywą drugą 11, przy czym w pokrywie pośredniej 10 jest wykonany otwór przelo¬
towy 12, służący do wypełniania komór 2,3,4 odpowiednio wodą i ciałem stałym. W korpusie odcinka rurocią¬
gu 1 jest zabudowany zawór odpowietrzający 13.
Przed cechowaniem izotopowego miernika gęstości mieszaniny wodnogruntowej złożonej z piasku i wody,
w odcinku rurociągu 1 mocuje się w zadanej odległości xm dwie płytki 5 i 6 ze szkła i po napełnieniu poprzez
otwór przelotowy 12 przestrzeni 2, 3,4 wodą, a dodatkowo komorę środkową 3 piaskiem, zaślepia się odcinek
rurociągu 1 pokrywą 11 i odpowietrza się go poprzez zawór 13. Następnie, znając gęstość wody pw, materiału
płytek p i mieszaniny wody z piaskiem pm oraz grubość płytek x «, x 2 i średnicę wewnętrzną x odcinka
rurociągu 1, oblicza się z wzoru (1) wypadkową gęstość liniową p warstw wody oraz mieszaniny wody z piaskiem
i materiału płytek w osi prostopadłej do osi odcinka rurociągu 1. Z kolei na odcinku rurociągu 1 mocuje się
izotopowy miernik gęstości tak, aby wiązka jego promieniowania y była prostopadła do płytek 5, 6 i przecho¬
dziła przez oś odcinka rurociągu 1.
n - Pw<xwl + xw2) + *>P (xd1 + XP2> + Pm ' xm
gdzie
p - wypadkowa gęstość liniowa
p - gęstość liniowa warstwy wody
Pp ~ gęstość liniowa materiału płytek
Pm — gęstość liniowa mieszaniny wodnogruntowej
xw j — grubość pierwszej warstwy skrajnej wody
xw2 — 8rubość drugiej warstwy skrajnej wody
x j - grubość płytki pierwszej
x 2 - grubość płytki drugiej
xm ~~ gnibość warstwy środkowej, stanowiącej mieszaninę wodnogruntową
x — suma grubości warstw wody, płytek i mieszaniny wodnogruntowej
Odczyt wartości d na wskaźniku izotopowego miernika gęstości odpowiada wartości wypadkowej gęstości
liniowej p obliczonej z wzoru (1). Cechowanie pozostałego zakresu wskaźnika uzyskuje się dokonując analo¬
gicznych odczytów i obliczeń dla różnych grubości warstwy środkowej, stanowiącej mieszaninę wody z piaskiem.
Wyniki obliczonych i pomierzonych wskaźnikiem wartości podaje tabela.
W przypadku gdy występuje trudność w doborze materiału płytek o masowym współczynniku absorpq'i
zbliżonym do masowego współczynnika absorpcji materiału wyodrębnionego z mieszaniny wodnogruntowej,
należy stosować płytki z materiału o jak najmniejszym masowym współczynniku absorpgi i gęstości i nie
uwzględniać ich we wzorze (1).
115 623
3
Tabela
Up.
Gęstość
Szerokość
mieszani¬
komory
środkowej
ny piasku
z wodą
Gęstość
wody
Gęstość
Grubość
Średnica
płytek
szklanych
wewnętrz¬
Wypadkowa
gęstość
Wychyle-
materiału
płytek
szklanych
na ruro¬
liniowa
miernika
xwl+xw2
'p
XP1+V
X
P
OL
mm
ą/cm3
mm
mm
q/cm3
działek
Szerokość
komór
skrajnych
xm
q/cms
1
"
2
2
8,10
87,30
2,5
3
2
17,60
77,70
4
2
17,20
5
2
37,55
-
100
nie
ciągu
100
1
4,6
100
1,15
110
2,5
4,7
100
1,25
137
77,00
2,5
6,0
100
1,26
142
56,95
2,5
5,5
100
1,46
196
Zastrzeżenie
-
-
58
patentowe
Element do cechowania izotopowego miernika gęstości zwłaszcza mieszanin wodnogruntowych stanowiący
odcinek rurociągu zaślepiony z obu końców, znamienny tym, że przestrzeń wewnętrzna odcinka ruro¬
ciągu (1) jest podzielona na trzy komory (2,3,4) płytkami (5, 6), usytuowanymi w równej odległości od osi
odcinka rurociągu (1) i osadzonymi w dwóch prowadnicach (7,8) na końcach odcinka rurociągu (1), przy czym
prowadnica pierwsza (7) jest osadzona w pokrywie pierwszej (9), zaś prowadnica druga (8) jest osadzona w po¬
krywie pośredniej (10), dociśniętej pokrywą drugą (11), a ponadto w pokrywie pośredniej (10) jest wykonany
otwór przelotowy (12), służący do wypełniania komór (2,3,4) odpowiednio wodą i ciałem stałym.
115 623
ss^fegljga
A-A
Fig. Z.
Prac. Poligraf. UP PRL. Nakład 120 egz.
Cena 100 zł