J.Skowron, W.Motylewska-Reczek

Tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego
Odświeżamy nasze miasta.
TOB3CIT (Tobacco Free Cities)
Joanna Skowron
Kierownik Projektu
Weronika Motylewska-Reczek
Koordynator Projektu
Departament Promocji Zdrowia, Biostatystyki i Analiz
Główny Inspektorat Sanitarny
„Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities)”
Koordynator projektu:
Główny Inspektorat Sanitarny
Departament Promocji Zdrowia, Biostatystyki i Analiz
Projekt realizowany przy pomocy środków z:
Światowej Fundacji ds. Walki z Chorobami Płuc
(World Lung Foundation)
oraz
Fundacji Bloomberga
(Bloomberg Philanthropies)
„Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT”
2009 – 2011 Projekt pilotażowy
(Łódź, Rzeszów, Szczecin)
2011 – 2013 kontynuacja projektu
(zasięg ogólnopolski)
Ogólny cel projektów
Ochrona zdrowia ludności w Polsce przed
szkodliwym działaniem dymu tytoniowego.
Cele projektu w latach 2009 - 2011




upowszechnienie wiedzy o istniejącym prawie – ustawie o
ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych z 9 listopada 1995 r. (Dz. U. z dnia 30 stycznia 1996 r.),
tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego (podmioty
lecznicze, szkoły, parki, przystanki autobusowe i tramwajowe),
podnoszenie świadomości na temat wpływu dymu
tytoniowego na zdrowie człowieka (bierne i czynne palenie)
oraz uzyskanie poparcia społecznego dla wprowadzania nowego
prawa,
wzmocnienie egzekwowania obowiązującego prawa
w obiektach użyteczności publicznej podległych miastom.
Strefy wolne od dymu tytoniowego
Jak je tworzyliśmy
w latach 2009 - 2011
Łódź
Rzeszów
Szczecin
1. Badania
W celu poznania opinii społeczności lokalnej Łodzi,
Rzeszowa i Szczecina przeprowadzono
Badania ankietowe na temat postaw
wobec palenia tytoniu.
W których miejscach jesteśmy narażeni na
bierne palenie?
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Łódź
Rzeszów
Szczecin
Które miejsca w naszym mieście powinny być
wolne od dymu tytoniowego?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Łódź
Rzeszów
Szczecin
2. Nawiązanie współpracy z potencjalnymi
partnerami projektu
Utworzenie koalicji lokalnych
3. Zaktywizowanie władz lokalnych
Przygotowanie propozycji
zmian prawa dla
władz lokalnych.
Rada gminy może ustalać w miejscach przeznaczonych do
użytku publicznego strefy wolne od dymu tytoniowego
(art. 5 ust. 4 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych z dn. 9 listopada 1995 r. ).
4. Wprowadzenie uchwał lokalnych
Stworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego w ramach
lokalnych uchwał m. in. w:
Urzędach
Miast i Państwowej
Inspekcji Sanitarnej,
szkołach,
zakładach
parkach
pracy,
i na placach zabaw,
miejskich
ogrodach.
5. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
Umieszczanie jednolitych znaków
informujących o wprowadzeniu stref wolnych
od dymu tytoniowego.
5. Oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego
6. Działania edukacyjne/eventy
Informowanie społeczeństwa o przepisach prawnych
ograniczających użycie tytoniu oraz o skutkach
zdrowotnych palenia.
6. Działania edukacyjne/eventy
Zorganizowano wiele imprez skierowanych do społeczności
lokalnych, takich jak:

happeningi,

konkursy,

audycje radiowe,

imprezy dla studentów,

pikniki rodzinne,

wystawy antytytoniowe.
7. Kampanie medialne
Zorganizowano kampanię medialną
oraz akcje informacyjne w:
 telewizji (spot „Wolni od Dymu”),
 radiu,
 gazetach lokalnych,
 na stronach internetowych,
 kinach, domach kultury itp.
8. Egzekucja zakazu palenia
Szkolenia dla strażników miejskich i policjantów.
8. Egzekucja zakazu palenia
Monitoring egzekwowania
zapisów prawa przez:
Straż Miejską
Policję
Państwową Inspekcję Sanitarną
Wnioski z badań 2010 – 2011
przeprowadzonych wśród pracowników instytucji publicznych
Po wejściu w życie przepisów ograniczających palenie
tytoniu w miejscach publicznych nastąpił wyraźny spadek
narażenia na dym tytoniowy w:
urzędach
i instytucjach państwowych (spadek o 72%),
restauracjach
zakładach
na
(o 64%)
pracy (o 29%),
przystankach i w obiektach komunikacji miejskiej (o 15%).
Najczęściej wskazywane miejsca, w których zakaz
palenia nie jest przestrzegany to przystanki i obiekty
komunikacji miejskiej (62%).
Wnioski z badań ogólnopolskich 2010 - 2011
Po zaostrzeniu przepisów poparcie dla ograniczenia palenia w
miejscach publicznych wzrosło wśród palących z 52% do 68%, a
wśród niepalących z 73% do 83%.

56% Polaków dostrzegło poprawę w przestrzeganiu zakazu
palenia tytoniu.

45% palaczy przyznało, że wprowadzenie zakazu palenia
sprzyja podejmowaniu przez nich decyzji o rzuceniu palenia.

60% palących i 69% niepalących uważa, że kampanie
społeczne wpływają na zwiększenie poziomu wiedzy o
szkodliwości palenia tytoniu.

Kontynuacja projektu TOB3CIT
1.X.2011 – 30.IX.2013
Inauguracja
ogólnopolskiego
projektu TOB3CIT oraz
kampanii społecznej
„Miasta wolne od dymu”.
834 000 wyników
dane z google.pl
na dzień 06.12.2011 r.
Konferencja prasowa
Warszawa, 16.11.2011 r.
Cele projektu 2011 - 2013
1. Wzmocnienie realizacji ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
z dnia 9 listopada 1995 r.
2. Zwiększenie poziomu wiedzy o obowiązującym
prawie w zakresie miejsc wolnych od dymu tytoniowego
oraz konsekwencjach zdrowotnych używania tytoniu
(czynne i bierne palenie).
Wzmocnienie realizacji ustawy
Podejmowane działania:
druk
i dystrybucja jednolitych znaków zakazu
palenia oraz prawidłowe oznakowanie
zawiązanie
lokalnych koalicji, współpraca
z mediami lokalnymi,
szkolenia
dla strażników miejskich oraz
funkcjonariuszy Policji,
monitoring
przestrzegania zakazu palenia
wdrożenie
systemu wymiany informacji
i najlepszych praktyk pomiędzy województwami,
lokalne
kampanie społeczne nt regulacji prawnych oraz skutków
zdrowotnych palenia tytoniu,
podsumowujące
badanie postaw wobec palenia tytoniu oraz
przestrzegania ustawy.
Dziękuję za uwagę!