Wystąpienie -

Transkrypt

Wystąpienie -
WICEPREZES
NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI
Wojciech Kutyła
KSI–4100-001-01/2014
P/14/001
WYSTĄPIENIE
POKONTROLNE
2
I. Dane identyfikacyjne kontroli
Numer i tytuł
kontroli
Jednostka
przeprowadzająca
kontrolę
Kontrolerzy
P/14/001 - Wykonanie budżetu państwa w 2013 r. część 22 – Gospodarka wodna i część 41 –
Środowisko.
Najwyższa Izba Kontroli
Departament Środowiska
1. Mirosław Nowakowski, doradca ekonomiczny, upoważnienie do kontroli nr 89610 z dnia
07.01.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 1-2)
2. Tomasz Nowakowski, główny specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 89613 z dnia
07.01.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 3-4)
3. Jacek Szymański, główny specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 89612 z dnia
07.01.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 5-6)
4. Zbigniew Wierszycki, specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 89611 z dnia
07.01.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 7-8)
5. Tomasz Małysz, główny specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 89614 z dnia
31.01.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 198-199)
6. Agnieszka Kołakowska, doradca ekonomiczny, upoważnienie do kontroli nr 89616 z dnia
03.03.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 750-751)
7. Mirosław Sałata, główny specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 89618 z dnia
12.03.2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 1067-1068)
Jednostka
kontrolowana
Ministerstwo Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa (zwane dalej „MŚ”)
Kierownik
jednostki
kontrolowanej
Maciej Grabowski, Minister Środowiska od 27 listopada 2013 r., a poprzednio Marcin Korolec.
(dowód: akta kontroli str. 9)
II. Ocena kontrolowanej działalności
Ocena
Najwyższa Izba Kontroli ocenia1 pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości
wykonanie budżetu państwa w 2013 roku w części 22 – Gospodarka wodna i w części 41 –
1
Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
negatywna.
3
Środowisko w zakresie zrealizowanych, przez jednostki podległe i nadzorowane przez
Ministra Środowiska, dochodów i wydatków budżetu państwa oraz wydatków budżetu
środków europejskich.
Powyższa ocena wynika z :
― pozytywnej oceny planowania i realizacji dochodów budżetu państwa;
― pozytywnej oceny planowania wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków
europejskich;
― pozytywnej oceny realizacji wydatków budżetu środków europejskich oraz pozytywnej
mimo stwierdzonych nieprawidłowości oceny realizacji wydatków budżetu państwa;
― pozytywnej opinii o łącznych rocznych sprawozdaniach budżetowych i kwartalnych
w zakresie operacji finansowych;
― pozytywnej oceny zgodności wydatków ujętych w sprawozdaniach z wykonania
wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich w układzie zadaniowym
z ewidencją księgową;
― pozytywnej oceny wiarygodności ksiąg rachunkowych w odniesieniu do rocznych
sprawozdań budżetowych i kwartalnych sprawozdań w zakresie operacji finansowych
oraz ich zgodności z zasadami rachunkowości oraz pozytywnej mimo stwierdzonych
nieprawidłowości oceny skuteczności funkcjonowania systemu rachunkowości oraz
mechanizmów kontroli zarządczej, dotyczących operacji finansowych i gospodarczych;
― pozytywnej mimo stwierdzonych nieprawidłowości oceny skuteczności funkcjonowania
mechanizmów kontroli zarządczej, dotyczących w szczególności realizacji zadań
i wydatków budżetowych oraz funkcjonowania systemu rachunkowości.
Uzasadnienie oceny
Pozytywną ocenę uzasadnia w szczególności fakt rzetelnego zaplanowania i realizacji
dochodów budżetowych w części 22 – Gospodarka wodna i w części 41 − Środowisko. Nie
stwierdzono nieprawidłowości w planowaniu i realizacji wydatków z budżetu środków
europejskich. Nie stwierdzono również wydatków nielegalnych, a skala wydatków
ocenionych jako niegospodarne nie przekroczyła progu ustalonego dla zastosowanej oceny.
Stwierdzone nieprawidłowości polegały m.in. na:
― niezweryfikowaniu kalkulacji kosztów wynajmu Stadionu Narodowego na organizację 19
sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian
klimatu wraz z 9 sesją Spotkań Stron Protokołu z Kioto i 34 sesją organów
pomocniczych (zwanej dalej „Konferencją COP 19”), co spowodowało nieuzasadnione
zawyżenie kosztów z tego tytułu o kwotę 1,6 tys. zł;
― zleceniu Międzynarodowym Targom Poznańskim sp. z o.o. (zwanym dalej „MTP”)
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej organizatora Konferencji COP 19,
tj. Ministerstwa Środowiska, co spowodowało zwiększenie wydatków na ten cel o koszty
marży i podatku od towarów i usług.
III. Opis ustalonego stanu faktycznego
1. Dochody budżetowe
1.1. Planowanie i realizacja dochodów budżetowych
Opis stanu
faktycznego
W Ministerstwie Środowiska w zakresie części budżetowych: 22 – Gospodarka wodna
i 41 − Środowisko opracowano dokumenty planistyczne dotyczące planowanych na 2013 r.
dochodów (formularz BD-Zestawienie dochodów), zgodnie z zasadami określonymi
w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 31 maja 2012 r. w sprawie szczegółowego
sposobu, trybu i terminów opracowania materiałów do projektu ustawy budżetowej na rok
20132, tj. w załączniku Nr 66, rozdziale 3 „Planowanie dochodów budżetowych”.
2
Dz.U. z 2012 r., poz. 628.
4
Prognozowana do uzyskania w 2013 r. w części 22 kwota dochodów została określona na
40.601,0 tys. zł, a w części 41 na 3.566.577,0 tys. zł.
Zgłoszone do projektu budżetu dochody w części 22, zaplanowane racjonalnie,
z uwzględnieniem zidentyfikowanych na etapie planowania źródeł ich pochodzenia, ujęte
zostały w ustawie budżetowej na rok 2013 z dnia 25 stycznia 2013 r.3 (zwanej dalej „ustawą
budżetową”). Planowana kwota dochodów, po nowelizacji ustawy budżetowej4, została
zwiększona o 696,0 tys. zł, tj. o 1,7% i wyniosła 41.297,0 tys. zł.
Zgłoszone do projektu budżetu i ujęte w ustawie budżetowej dochody części 41 były prawie
dziewięciokrotnie wyższe od kwoty dochodów uzyskanych w 2012 r. w tej części.
W prognozie uwzględniono bowiem planowane wpływy z tytułu aukcji uprawnień do emisji
gazów cieplarnianych w kwocie 2.850.000,0 tys. zł. W związku z nowelizacją ustawy
budżetowej kwota dochodów w tej części została zmniejszona per saldo o 1.907.938,0
tys. zł, tj. o 53,5% i wyniosła 1.658.639,0 tys. zł. Główną przyczyną obniżenia kwoty
prognozowanych dochodów był spadek ceny uprawnień do emisji gazów ― z 8,58 Euro
przyjętych na etapie konstruowania projektu budżetu do 3,51 Euro w połowie 2013 r.,
a także zmniejszenie liczby uprawnień do emisji przewidzianych do sprzedaży aukcyjnej
(z 86,07 mln do 66,24 mln).
Zrealizowane w części 22 dochody wyniosły 43.149,8 tys. zł i były wyższe o 1.852,8 tys. zł
od kwoty planowanej, tj. o 4,5%, oraz wyższe o 8,3% od dochodów uzyskanych w 2012 r.
Wyższe wykonanie dochodów wynikało z większych wpływów z tytułu dzierżawy gruntów
i obiektów hydrotechnicznych oraz sprzedaży energii elektrycznej.
Głównymi źródłami zrealizowanych dochodów były wpływy w:
- rozdziale 71018 – Regionalne zarządy gospodarki wodnej, uzyskane w kwocie
18.461,7 tys. zł (42,8% dochodów ogółem), z tytułu m.in. dzierżawy gruntów, obiektów
hydrotechnicznych, czynszu za wynajmowane pomieszczenia biurowe i mieszkalne;
- rozdziale 71094 – Dochody państwowych jednostek budżetowych uzyskane z tytułu
przejętych zadań, które w 2010 r. były realizowane przez gospodarstwa pomocnicze,
w kwocie 23.799,8 tys. zł (55,2% dochodów ogółem) z tytułu m.in. zbycia praw
majątkowych ze świadectw pochodzenia energii wyprodukowanej w elektrowniach
wodnych oraz ze sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej przez małe elektrownie
wodne.
Zrealizowane w części 41 dochody wyniosły łącznie 1.596.284,5 tys. zł i były niższe
o 62.354,5 tys. zł (o 3,8%) od kwoty planowanej, ale wyższe o 1.187.597,4 tys. zł,
tj. o 290,6%, od dochodów uzyskanych w 2012 r. Na zrealizowanie niższej od planowanej
kwoty dochodów wpływ miało m.in. uzyskanie w rozdziale 90011 – Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej niższych o 19,6% od planowanych wpływów z tytułu wpłat
dokonywanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
(NFOŚiGW) oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw)
na realizację zadań państwowych jednostek budżetowych, finansowanych ze środków
rezerwy celowej (poz. 59 – dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska
i gospodarki wodnej5).
Głównymi źródłami dochodów, stanowiącymi 93,6% kwoty zrealizowanych dochodów, były
wpływy z tytułu:
― sprzedaży aukcyjnej uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w kwocie
1.016.731,9 tys. zł, wyższej od planu po zmianach o 74.731,9 tys. zł (o 7,9%). W 2012 r.
nie zrealizowano dochodów z tego tytułu, pomimo ich planowania.
― wpłat dokonywanych przez odpowiednie fundusze ochrony środowiska i gospodarki
wodnej na dofinansowanie zadań państwowych jednostek budżetowych w kwocie
3
4
5
Dz U. z 2013 r., poz. 169.
Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2013 (Dz.U. z 2013 r., poz. 1212).
Rezerwa ta tworzona jest od 2011 r. na podstawie art. 410c ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232 z późn. zm.). Kwota rezerwy w tej pozycji odpowiada kwocie środków
przekazywanych przez NFOŚiGW i wfośigw na dochody budżetu państwa, za pośrednictwem dysponenta części 41.
5
ogółem 477.044,2 tys. zł. W porównaniu do 2012 r. dochody z tego tytułu były wyższe
o 128.571,1 tys. zł (o 36,9%).
(dowód: akta kontroli str. 124-134; 885-886; 1077-1057; 1388-1389; 1528-1562; 17191769; 3931-3935; 3999-4004)
1.1.1. Planowanie i realizacja dochodów budżetowych przez
Ministerstwo Środowiska – dysponenta III stopnia
Opis stanu
faktycznego
W 2013 r. w części 22 – Gospodarka wodna w Ministerstwie Środowiska nie planowano
i nie zrealizowano dochodów.
Plan dochodów na 2013 r. w części 41 – Środowisko ustalono w ustawie budżetowej na
kwotę 2.932.992,0 tys. zł. W związku z nowelizacją ustawy budżetowej plan dochodów
został zmniejszony per saldo o 1.907.967,0 tys. zł, tj. o 65,1% i po zmianach wyniósł
1.025.025 tys. zł. Zmniejszeniu uległy planowane dochody z tytułu sprzedaży aukcyjnej
uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Zrealizowane dochody wyniosły 1.089.111,1 tys. zł, co stanowiło 106,3% planu. Uzyskane
w 2013 r. dochody były 29 krotnie wyższe w porównaniu do 2012 r.
Głównym źródłem dochodów, stanowiącym 93,3% kwoty dochodów zrealizowanych przez
dysponenta III stopnia w części 41, były wpływy ze sprzedaży aukcyjnej uprawnień do emisji
gazów cieplarnianych. Pozostałe wpływy stanowiły m.in.:
− dochody z tytułu opłat za koncesje i licencje w kwocie 35.278,1 tys. zł (78,4% planu);
− dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa w kwocie
36.448,0 tys. zł (97,3% planu).
(dowód: akta kontroli str. 760-761; 796-799; 827-830; 876-886; 1077-1157; 1386-1389;
3177-3178; 3441-3448)
Badaniem objęto 17 dowodów księgowych i odpowiadających im zapisów księgowych na
łączną kwotę 1.014.848,4 tys. zł6, w tym 13 dotyczących środków z tytułu dochodów ze
sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na kwotę 1.012.890,0 tys. zł.
Stwierdzono, że wszystkie objęte badaniem należności zostały uregulowane przez
zobowiązane podmioty oraz prawidłowo ujęte w księgach rachunkowych, tj. w kwotach
zgodnych z dokumentami stanowiącymi podstawę zapisów księgowych.
Uzyskane dochody były terminowo przekazywane na centralny rachunek bieżący budżetu
państwa.
(dowód: akta kontroli str. 762-763; 876-877; 3177-3178; 3965)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
1.2. Należności pozostałe do zapłaty
Opis stanu
faktycznego
Na koniec 2013 r., w części 22, wystąpiły należności budżetowe w jednostkach podległych
Ministrowi Środowiska, tj. regionalnych zarządach gospodarki wodnej (rzgw) w kwocie
8.814,6 tys. zł, w tym zaległości netto 8.148,0 tys. zł. W porównaniu z 2012 r. należności
pozostałe do zapłaty były wyższe o 52,4% (o 3.029,3 tys. zł), a zaległości netto o 89,0%
(o 3.836,6 tys. zł). Największe kwoty należności dotyczyły nieuregulowanych, na rzecz
rzgw, płatności z tytułu m.in.: kar umownych od wykonawców za niedotrzymanie terminów
realizacji umów, najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa oraz
sprzedaży energii elektrycznej. Jednostki podejmowały działania w celu egzekucji
należnych budżetowi państwa dochodów, poprzez m.in. wysyłanie wezwań do zapłaty oraz
kierowanie spraw do sądu. Po złożeniu sprawozdań za 2013 rok Prezes Krajowego Zarządu
Gospodarki Wodnej (KZGW) zobowiązał wszystkie rzgw do podjęcia działań w celu
6
Dobranych z populacji należności zrealizowanych w najwyższej kwocie w dwóch rozdziałach klasyfikacji budżetowej
z zastosowaniem metody PPS, tj. z prawdopodobieństwem proporcjonalnym do wielkości, przy założeniu interwału
losowania na poziomie 2%.
6
zminimalizowania ryzyka powstania kolejnych zaległości poprzez m.in. ocenę wiarygodności
kontrahentów i dzierżawców oraz podejmowanie prób odzyskiwania zaległych kwot przez
komorników.
Na koniec 2013 r., w części 41, stan należności pozostałych do zapłaty wyniósł
2.366,0 tys. zł, w tym zaległości netto 2.313,4 tys. zł. W porównaniu z 2012 r. kwota
należności pozostałych do zapłaty była wyższa o 25,9% (o 487,1 tys. zł), a kwota zaległości
netto o 33,2% (o 577,0 tys. zł). Największe kwoty należności dotyczyły nieuregulowanych
płatności z tytułu najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa (992,5 tys. zł
wraz z odsetkami) oraz kar umownych (600,8 tys. zł wraz z odsetkami).
Departament Ekonomiczny Ministerstwa Środowiska (DE) na bieżąco monitorował poziom
należności i zaległości wykazywanych przez jednostki podległe, które zobowiązane były do
przedkładania pisemnych informacji o podejmowanych działaniach zmierzających do
skutecznej egzekucji zaległości. Podsekretarz Stanu w MŚ, w połowie 2013 r., zobowiązała
kierowników jednostek do zintensyfikowania działań zmierzających do zmniejszenia kwoty
zaległych dochodów oraz zminimalizowania ryzyka powstawania kolejnych zaległości.
Jednak biorąc pod uwagę znaczny wzrost kwoty należności – szczególnie w części 22,
w ocenie NIK podejmowane działania dyscyplinujące nie były wystarczająco skuteczne.
(dowód: akta kontroli str. 1528-1536; 1546-1555)
1.2.1. Należności pozostałe do zapłaty Ministerstwa Środowiska −
dysponenta III stopnia
Opis stanu
faktycznego
Na koniec 2013 r. w części 22 – Gospodarka wodna w Ministerstwie Środowiska nie
wystąpiły należności budżetowe.
W sprawozdaniu Rb-27 z wykonania planu dochodów budżetowych MŚ (dysponent III
stopnia) w części 41 – Środowisko wykazano na koniec 2013 r. należności pozostałe do
zapłaty w kwocie 1.408,4 tys. zł, w tym zaległości netto 1.383,7 tys. zł.
W ewidencji księgowej dysponenta III stopnia nie ujęto należności w kwocie 83,0 tys. zł
z tytułu kary umownej naliczonej w wyniku wypowiedzenia umowy wykonawcy Lokalnego
Systemu Informatycznego dla Instytucji Pośredniczących (IP) i Instytucji Wdrażających (IW)
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ). Dowód księgowy stanowiący
podstawę dokonania zapisu w księgach rachunkowych znajdował się w Biurze Finansowym
MŚ. Dopiero w trakcie kontroli w dniu 17 marca 2014 r. przedmiotowy dowód księgowy
został ujęty w księgach rachunkowych 2013 r. Ostatecznie po dokonanych korektach
wielkość należności według stanu na 31 grudnia 2013 r. w części 41 ustalono w łącznej
kwocie 1.491,9 tys. zł, w tym zaległości netto 1447,1 tys. zł. Oznacza to wzrost kwoty
należności w porównaniu do stanu na koniec 2012 r. o 24,7%, w tym wzrost zaległości netto
o 36,6%. Najwięcej wzrosły należności z tytułu opłat za koncesje i licencje (o 51,9%) oraz
odsetek (o 45,9%).
Na podstawie dokumentacji dotyczącej siedmiu pozycji zaległości (o łącznej wartości wraz
z odsetkami 881,5 tys. zł) dokonano analizy działań podejmowanych przez MŚ w celu
egzekucji należnych kwot. Stwierdzono, że dysponent III stopnia wszczynał postępowania
egzekucyjne.
W przypadku jednej ze spraw, dotyczącej zaległości w kwocie 284,6 tys. zł, skierowano do
sądu wniosek o zobowiązanie dłużnika do wyjawienia majątku. W podejmowanych przez
MŚ działaniach windykacyjnych nie stwierdzono nieprawidłowości.
Kwota należności umorzonych wyniosła 36,4 tys. zł i dotyczyła należności Skarbu Państwa
wynikających z dziewięciu umów o korzystanie z informacji geologicznej. Na podstawie
zawartych porozumień warunkiem skuteczności częściowego umorzenia należności było
uregulowanie pozostałych kwot tych należności. Warunek ten został spełniony przez
wszystkie podmioty korzystające z tych umorzeń.
7
Należność w kwocie 42,8 tys. zł została odroczona na podstawie zawartego porozumienia
określającego terminy płatności odroczonej należności, ustalone na 30 czerwca i 31 grudnia
2013 r., dotrzymane przez dłużnika. Stwierdzono, że w ww. sprawach spełnione zostały
wymagania, określone w obowiązujących w MŚ Zasadach postępowania przy
rozpoznawaniu wniosków o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty
spłaty należności Skarbu Państwa wynikających z zawartych umów o korzystanie
z informacji geologicznej zaakceptowanych przez Głównego Geologa Kraju w dniu 8 marca
2013 r.
(dowód: akta kontroli str. 798-799; 816-817; 829-830; 848-849; 869-870; 878-879; 10691072; 1381-1385; 1386-1389; 1401-1413; 3028-3072; 3185-3246; 3423-3427 3986-3988)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono
następującą nieprawidłowość.
W wyniku nieujęcia w księgach rachunkowych 2013 r. kwoty 83,0 tys. zł, nieprawidłowo
ustalono stan należności pozostałych do zapłaty, w tym zaległości netto wykazanych
w sprawozdaniu Rb-27. Powyższa nieprawidłowość została skorygowana w trakcie kontroli
NIK poprzez korektę księgowania i korektę sprawozdania Rb-27, dokonaną w dniu
20 marca 2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 1575-1619)
Główna Księgowa MŚ (dysponent III stopnia) wyjaśniła, że: „przyczyną nieujęcia
w ewidencji księgowej i sprawozdaniu Rb-27 należności i zaległości było przeoczenie
informacji o wezwaniu konsorcjum firm (…) do zapłaty kary umownej, naliczonej na
podstawie umowy (…) do ksiąg rachunkowych MŚ wprowadzono korektę zaangażowania
wydatków budżetowych. W wyniku zdefiniowania braku ujęcia w księgach rachunkowych
należności i zaległości, dokonano wprowadzenia do ksiąg rachunkowych odpowiednich
zapisów oraz skorygowano sprawozdanie roczne Rb-27”.
Zastępca Dyrektora Biura Finansowego MŚ wyjaśniła, że: „W celu wyeliminowania
przypadków nieujmowania w księgach rachunkowych należności z tytułu kar umownych
zostaną wprowadzone zmiany do Polityki rachunkowości, w oparciu o które komórki
organizacyjne MŚ zostaną zobowiązane do przekazywania do komórki księgowości
stosownej dyspozycji. Ponadto pracownicy BF zostali poinformowani o konieczności
ujmowania w księgach rachunkowych należności z tytułu kar umownych, niezależnie od
formy otrzymanej informacji”.
(dowód: akta kontroli str. 1620-1624)
2. Wydatki budżetowe
2.1. Planowanie wydatków budżetowych
Opis stanu
faktycznego
W ustawie budżetowej na rok 2013 wydatki budżetu państwa w części 22 – Gospodarka
wodna zostały zaplanowane w wysokości 368.344,0 tys. zł, a w części 41 – Środowisko w
wysokości 357.493,0 tys. zł. Wydatki zgłoszone przez dysponenta do projektu budżetu
państwa zostały zaplanowane w układzie klasyfikacji budżetowej oraz układzie
zadaniowym, z uwzględnieniem założeń przyjętych do planowania budżetu państwa przez
Radę Ministrów i Ministra Finansów. Przy planowaniu uwzględniono m.in. następujące
czynniki, mające wpływ na rzetelność wykazanych w projekcie kwot wydatków:
− ograniczenia wprowadzone ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw
związanych z realizacją ustawy budżetowej7,
− zgodnie z założeniami przekazanymi przez Ministra Finansów, limit wydatków
na wynagrodzenia i pochodne na 2013 rok zaplanowano w wysokości 100,0% limitu
na 2012 rok, a pozostałe wydatki bieżące w wysokości 102,5% limitu na 2012 rok,
7
Dz.U. z 2012 r., poz. 1456.
8
− wydatki niezbędne do realizacji zadań ustawowych jednostek podległych, koniecznych
ze względu na podjęte zobowiązania oraz zadań priorytetowych z punktu widzenia
Ministra Środowiska.
(dowód: akta kontroli str. 135-344; 1162-1224; 2398-2500)
Zaplanowane pierwotnie w ustawie budżetowej wydatki w części 22 – Gospodarka wodna
zostały w wyniku nowelizacji ustawy budżetowej zmniejszone o 41.546,0 tys. zł (o 11,3%)
do kwoty 326.798,0 tys. zł. Zmniejszenie to dotyczyło wydatków na współfinansowanie
zadań planowanych do realizacji przez regionalne zarządy gospodarki wodnej w ramach
PO IiŚ, a wynikało m.in. ze zwiększenia poziomu dofinansowania wydatków
kwalifikowalnych w projektach do 85%, przesunięcia terminów podpisania umów, uzyskania
korzystniejszych cen w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych.
Poza tym w trakcie roku limit wydatków w tej części budżetu państwa został zwiększony per
saldo o kwotę 602.574,7 tys. zł, tj. o 184,4% i według planu po zmianach wyniósł
929.372,7 tys. zł.
Zmiany w limicie wydatków części 22 wynikały przede wszystkim ze zwiększenia planu
wydatków o 580.671,4 tys. zł z rezerw celowych budżetu państwa z przeznaczeniem
głównie na: przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych (poz. 4 – 330.270,4 tys.
zł); dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (poz. 59 –
199.533,4 tys. zł).
Z przyznanej z rezerw celowych kwoty 580.671,4 tys. zł wykorzystano 563.792,8 tys. zł,
tj. 97,1%, w tym m.in.: ze środków rezerwy celowej poz. 4 wykorzystano 326.926,9 tys. zł,
tj. 99,0%; ze środków rezerwy celowej poz. 59 wykorzystano 189.778,2 tys. zł, tj. 95,1%.
Zaplanowane pierwotnie w ustawie budżetowej wydatki w części 41 zostały w wyniku
nowelizacji ustawy budżetowej zmniejszone o 4.154,0 tys. zł (o 1,2%) do kwoty
353.339,0 tys. zł. Poza tym w trakcie roku limit wydatków w tej części budżetu państwa
został zwiększony per saldo o kwotę 238.276,5 tys. zł, tj. o 67,4%, i według planu po
zmianach wyniósł 591.615,5 tys. zł.
Zmiany w limicie wydatków części 41 wynikały ze zwiększenia planu wydatków o kwotę
228.229,1 tys. zł z rezerw celowych budżetu państwa z przeznaczeniem głównie na
dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (poz. 59 –
178.548,9 tys. zł). Z przyznanej z rezerw celowych kwoty wykorzystano 219.004,3 tys. zł,
tj. 96,0%, w tym m.in. na dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki
wodnej (poz. 59) w kwocie 169.891,5 tys. zł, tj. 95,1% środków otrzymanych na ten cel.
NIK zwraca uwagę na fakt, że w trakcie roku dokonano korekt pierwotnie uruchomionych
środków z rezerw celowych o kwotę 80.010,2 tys. zł w części 22 i o kwotę 6.223,0 tys. zł
w części 41.
Prezes KZGW wyjaśnił, że przyczynami niewykorzystania środków z rezerw celowych oraz
dokonywanych w trakcie roku korekt (w części 22) były m.in. „Oszczędności po
rozstrzygniętych
postępowaniach
przetargowych
oraz
po
przeprowadzeniu
powykonawczych odbiorów robót. (…) Brak możliwości realizacji zadania z powodu braku
oferentów lub oferty przekraczające możliwości zamawiającego. (…) Niekorzystne warunki
atmosferyczne. Odstąpienia od umowy z winy wykonawcy”.
Natomiast na niepełne wykorzystanie środków z rezerw celowych oraz dokonywanie korekt
uruchomionych środków (w części 41) wpływ miały m.in. wyniki rozstrzygniętych
postępowań o udzielenie zamówień publicznych, mniejszy niż planowano zakres
zrealizowanych prac oraz przesunięcie wykonania części zadań na rok następny z powodu
braku wykonawców.
(dowód: akta kontroli str. 135-344; 1643; 1701)
2.1.1. Planowanie wydatków budżetowych przez Ministerstwo
Środowiska – dysponenta III stopnia
Opis stanu
faktycznego
Wydatki budżetowe określone pierwotnie w planie finansowym Ministerstwa Środowiska
(dysponent III stopnia): w części 22 na kwotę 24.167,0 tys. zł zostały w trakcie roku
zwiększone per saldo o 4.413,0 tys. zł (o 18,3%) i według planu po zmianach wyniosły
28.580,0 tys. zł. Zmiana limitu wydatków wynikała głównie ze zwiększenia planowanych
9
wydatków z rezerwy celowej poz. 59 o 4.374,0 tys. zł na składki do organizacji
międzynarodowych. Środki z rezerw celowych zostały wykorzystane w 100%.
Realizując wniosek NIK, sformułowany po kontroli wykonania w 2012 r. budżetu państwa,
w planie finansowym dysponenta III stopnia w części 22 zaplanowano wydatki na zakup
energii.
Wydatki budżetowe, określone pierwotnie w planie finansowym Ministerstwa Środowiska
w części 41 w kwocie 71.360,0 tys. zł zostały w wyniku nowelizacji ustawy budżetowej
zmniejszone o 2.138,0 tys. zł (o 3,0%) do kwoty 69.222,0 tys. zł. Poza tym w trakcie roku
limit wydatków został zwiększony per saldo o kwotę 140.135,9 tys. zł, tj. o 202,4% i według
planu po zmianach wyniósł 209.357,9 tys. zł.
Zmiany w planie finansowym dysponenta III stopnia w części 41 wynikały głównie ze
zwiększenia, z rezerwy celowej poz. 59, wydatków z przeznaczeniem na realizację zadania
„Konferencja COP 19” w kwocie 90.017,8 tys. zł, na zadanie to wykorzystano 84.465,6 tys.
zł, tj. 93,8%.
(dowód: akta kontroli str. 1005-1225)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
2.2. Realizacja wydatków budżetowych
Opis stanu
faktycznego
Zrealizowane w 2013 r. wydatki w części 22 wyniosły ogółem 910.750,8 tys. zł, tj. 98%
planu po zmianach. W porównaniu do 2012 r. były one wyższe o 97.110,0 tys. zł,
tj. o 11,9%.
W 2013 r. Minister Środowiska dokonał blokady wydatków budżetowych w kwocie 944,7 tys.
zł, dotyczących wydatków jednostki podległej Prezesowi KZGW (dysponent II stopnia),
tj. RZGW w Szczecinie, w zakresie zadania „Budowa i modernizacja obiektów
hydrotechnicznych”. Uzasadnieniem blokady, zgodnie z pismem Prezesa KZGW, było zbyt
późne otrzymanie od dysponenta części 22 informacji o zmianie w planie finansowym.
Decyzja o zmianie w planie finansowym została przekazana 3 października 2013 r.
(wniosek w tym zakresie złożony został 26 lipca 2013 r.), pomimo że już w kwietniu KZGW
informowało Ministra Środowiska o złym stanie technicznym budowli. Termin otrzymania
informacji o zmianie w planie finansowym uniemożliwiał wyłonienie wykonawcy zgodnie
z procedurą udzielania zamówień publicznych, określoną w ustawie z dnia 29 stycznia
2004 r. − Prawo zamówień publicznych8 i realizację zadania do końca 2013 r.
W układzie grup ekonomicznych wydatki poniesiono na:
• dotacje celowe w kwocie 28.957,2 tys. zł (99,9% planu po zmianach), co stanowiło 3,2%
wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one niższe o18,4%. Najwyższe
wydatki w tej grupie, tj. 19.120,0 tys. zł poniesiono na finansowanie państwowej służby
hydrologiczno-meteorologicznej oraz na zadania związane z usuwaniem skutków
powodzi – 6.300,0 tys. zł;
• świadczenia na rzecz osób fizycznych w kwocie 2.166,1 tys. zł (99,3% planu po
zmianach), co stanowiło 0,2% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o 16,7%, tj. o 310,1 tys. zł. Wydatki poniesiono m.in. na świadczenia
pracownicze wynikające z przepisów BHP, w tym zakup posiłków regeneracyjnych oraz
odzieży ochronnej;
• wydatki bieżące jednostek budżetowych w kwocie 462.911,1 tys. zł (97,6% planu po
zmianach), co stanowiło 50,8% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one
niższe o 4.799,5 tys. zł, tj. 1,0%.
Najwyższe wydatki w tej grupie poniesiono na zakup usług, w tym usług remontowych
(§§ 4270 i 4300) w kwocie 180.133,6 tys. zł, co stanowiło 38,9% wydatków ogółem
w tej grupie. Wykonano m.in. remonty stopni wodnych i śluz, prace związane
8
Dz.U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.
10
z rozbudową pompowni w Zarzeczu, a także sfinansowano akcję lodołamania
i utrzymania pogotowia lodowego na rzekach Odrze i Wiśle.
Wydatki na wynagrodzenia stanowiły 27,8% wydatków w tej grupie i zostały
zrealizowane w kwocie 128.910,0 tys. zł (100% planu po zmianach). Wydatki na
wynagrodzenia były w 2013 r. wyższe od wydatków poniesionych na ten cel w 2012 r.
o 2.852,4 tys. zł, tj. o 2,3%. Wzrost ten wynikał m.in. z wypłaty większej liczby nagród
jubileuszowych oraz odpraw emerytalnych. Według danych wykazanych w rocznych
sprawozdaniach budżetowych Rb-28 z wykonania planu wydatków jednostek
podległych dysponentowi części 22, nie zostały przekroczone w tych jednostkach
planowane wydatki na wynagrodzenia. Przeciętne zatrudnienie9 w 2013 r. w części 22
wyniosło 2.903 osoby i było wyższe w porównaniu do 2012 r. o 21 osób. Przyczyną
wzrostu zatrudnienia było m.in. zawarcie umów na zastępstwo, przejęcie przez MŚ
zadań z KZGW oraz utworzenie nowych komórek organizacyjnych. Przeciętne
miesięczne wynagrodzenie10 w 2013 r. wyniosło 3.700 zł i w porównaniu do 2012 r. było
wyższe o 55 zł, tj. o 1,5%.
Wysokość wydatków na wynagrodzenia bezosobowe w 2013 r. dla części 22 określona
została przez Ministerstwo Finansów po uchwaleniu ustawy budżetowej na 2013 r.,
w łącznej wysokości 1.324,0. tys. zł, tj. zgodnie z zasadami określonymi w art. 18 i 19
ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw, w związku z realizacją
ustawy budżetowej. W ciągu roku limit wynagrodzeń bezosobowych na 2013 r. został
obniżony do kwoty 1.238,9 tys. zł, tj. o 85,1 tys. zł. Wydatki na wynagrodzenia
bezosobowe zostały wykonane w kwocie 1.232,1 tys. zł. (99,4% planu po zmianach);
• wydatki majątkowe w kwocie 327.748,5 tys. zł (95,7% planu po zmianach), co stanowiło
36,0% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one wyższe o 28,8%,
tj. o 73.319,5 tys. zł. Największe kwoty wykorzystano na modernizację śluz i stopni
wodnych oraz na budowę m.in.: dwóch specjalistycznych statków (lodołamaczy) do
prowadzenia czynnej osłony przeciwlodowej w ramach ochrony przeciwpowodziowej
realizowanej na rzece Odrze; stopnia wodnego Malczyce; informatycznego systemu
osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami.
• współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie
88.967,9 tys. zł (99,7% planu po zmianach), co stanowiło 9,8% wydatków ogółem.
W porównaniu do 2012 r. były one wyższe o 64,3%, tj. o 34.805,7 tys. zł. Wydatki w tej
grupie poniesiono na zadania realizowane w ramach: PO IiŚ w wysokości
53.829,1 tys. zł (60,5% wydatków w tej grupie); Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka (POIG) w wysokości 21.259,4 tys. zł (23,9% wydatków w tej grupie); pięciu
Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO)11 w wysokości 13.409,8 tys. zł (15,1%
wydatków w tej grupie) oraz Instrumentu finansowego LIFE+ w wysokości 469,6 tys. zł
(0,5% wydatków w tej grupie).
(dowód: akta kontroli str. 1256-1260; 1625-1644; 1702-1718; 2327-2343; 3813-3837;
3936-3964; 3460-3465)
Zobowiązania w części 22 na koniec 2013 r. wyniosły 19.905,2 tys. zł i były niższe
o 1.444,0 tys. zł, tj. o 6,8% od stanu zobowiązań na koniec 2012 r. Główną pozycję
w kwocie 8.802,9 tys. zł, tj. 44,2% ogółu zobowiązań, stanowiły zobowiązania z tytułu
dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Nie wystąpiły zobowiązania wymagalne.
Zrealizowane w 2013 r. wydatki w części 41 wyniosły 578.254,2 tys. zł, tj. 97,7% planu po
zmianach. W porównaniu do 2012 r. były one wyższe o 120.835,6 tys. zł (o 26,4%). Główną
przyczyną wzrostu wydatków była organizacja „Konferencji COP 19”, na którą wykorzystano
84.465,6 tys. zł.
W 2013 r. Minister Środowiska dokonał blokady wydatków w kwocie 40,1 tys. zł.
Uzasadnieniem blokady były oszczędności powstałe w trakcie realizacji zadań
9
10
11
W przeliczeniu na pełne etaty.
Według kwartalnego sprawozdania Rb-70 o zatrudnieniu i wynagrodzeniach.
Województwa Mazowieckiego; Województwa Świętokrzyskiego; Województwa Warmińsko-Mazurskiego; Województwa
Wielkopolskiego; Województwa Zachodniopomorskiego.
11
wykonywanych w ramach „Programu pozamilitarnych przygotowań obronnych na lata
2013−2022”.
W układzie grup ekonomicznych wydatki poniesiono na:
• dotacje w kwocie 108.391,0 tys. zł (99,8% planu po zmianach), co stanowiło 18,7%
wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one wyższe o 25,3%,
tj. o 21.902,2 tys. zł. W tej grupie najwyższe wydatki – 69,7% stanowiły dotacje dla
parków narodowych w kwocie 75.515,8 tys. zł.
• świadczenia na rzecz osób fizycznych w kwocie 1.835,3 tys. zł (99,3% planu po
zmianach), co stanowiło 0,3% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o 35,1%, tj. o 476,5 tys. zł.
• wydatki bieżące jednostek budżetowych w kwocie 398.279,7 tys. zł (97,4% planu po
zmianach), co stanowiło 68,9% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o 36,8%, tj. o 107.093,0 tys. zł.
W tej grupie wynagrodzenia stanowiły 36,9% i zostały zrealizowane w kwocie
147.155,7 tys. zł (99,3% planu po zmianach). W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o 1.579,3 tys. zł, tj. o 1,1%. Według danych wykazanych w rocznych
sprawozdaniach budżetowych Rb-28 z wykonania planu wydatków jednostek
podległych dysponentowi części 41, nie zostały przekroczone w tych jednostkach
planowane wydatki na wynagrodzenia. Przeciętne zatrudnienie12 w 2013 r. w części 41
wyniosło 2.323 osoby, co stanowiło 91,2% planu po zmianach i było niższe
w porównaniu do 2012 r. o 14 osób. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie
przypadające na jednego pełnozatrudnionego w 2013 r. wyniosło 5.279 zł
i w porównaniu do 2012 r. było wyższe o 88 zł, tj. o 1,7%. Wzrost przeciętnego
wynagrodzenia spowodowany był m.in. wypłatą nagród jubileuszowych i zwiększeniem
wypłat z tytułu dodatku służbowego.
Wysokość wydatków na wynagrodzenia bezosobowe w 2013 r. dla części 41 określona
została przez Ministerstwo Finansów po uchwaleniu ustawy budżetowej na 2013 r.,
w łącznej wysokości 3.158,0. tys. zł, tj. zgodnie z zasadami określonymi w art. 18 i 19
ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw, w związku z realizacją
ustawy budżetowej. Minister Środowiska, występując w trakcie 2013 r. do Ministra
Finansów o uruchomienie środków z rezerw celowych (poz. 57 i 59) na zwiększenie
wydatków przeznaczonych na realizacje poszczególnych zadań, wnioskował również
o zwiększenie wynagrodzeń bezosobowych. W następstwie powyższego Minister
Finansów podwyższył limit wynagrodzeń bezosobowych w 2013 r. do kwoty 5.598,4
tys. zł, tj. o 2.440,4 tys. zł (o 77,3%). Wydatki na wynagrodzenia bezosobowe zostały
wykonane w kwocie 4.826,5 tys. zł (86,2% planu po zmianach). Niewykorzystanie
limitu wynagrodzeń bezosobowych wynikało m.in. z mniejszego zakresu prac
ekspertów zewnętrznych.
Najwyższe wydatki w tej grupie poniesione zostały na zakup usług w tym usług
remontowych (§§ 4270 i 4300) w kwocie 152.161,7 tys. zł, stanowiącej 38,2%
wydatków ogółem w tej grupie, głównie na organizację „Konferencji COP 19”.
• wydatki majątkowe w kwocie 5.470,6 tys. zł (90,8% planu po zmianach), co stanowiło
0,9% wydatków ogółem. W porównaniu do 2012 r. były one niższe o 31,9%,
tj. o 2.567,3 tys. zł. W ramach wydatków klasyfikowanych w tej grupie zrealizowano:
− zakupy inwestycyjne związane z prowadzeniem rejestru przedsiębiorców
i organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego i bazą danych
o sprzęcie zużytym oraz rejestrem wprowadzających baterie lub akumulatory
i prowadzących zakłady przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów
(zakup sprzętu komputerowego, zakup urządzeń sieciowych i zakup macierzy);
− zakupy infrastruktury sieciowej i serwerowej oraz sprzętu komputerowego
i oprogramowania;
12
W przeliczeniu na pełne etaty.
12
− projekt adaptacji oraz przebudowę i adaptację pomieszczeń w siedzibie jednostki
podległej.
• współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie
64.277,6 tys. zł (97,2% planu po zmianach), co stanowiło 11,1% wydatków ogółem.
W porównaniu do 2012 r. były one niższe o 8,6%, tj. o 6.068,8 tys. zł.
Największy wydatek na współfinansowanie projektów z udziałem środków UE stanowiła
dotacja w rozdziale 90011 – Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
zrealizowana w kwocie 30.174,3 tys. zł, tj. 46,9% ogólnej kwoty wydatków w tej grupie.
Dotacja przeznaczona została na projekty realizowane w ramach PO IiŚ, Mechanizmu
Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) oraz Norweskiego
Mechanizmu Finansowego 2009−2014 (NMF 2009−2014).
Poza tym na współfinansowanie projektów z udziałem środków UE przekazano 17 parkom
narodowym dotacje w kwocie 2.610,0 tys. zł, tj. 81,9% planu po zmianach, w tym w ramach:
− PO IiŚ 2.375,9 tys. zł, tj. 83,9% planu po zmianach,
− PO Europejska Wspólnota Terytorialna 108,7 tys. zł, tj. 60,7% planu po zmianach,
− RPO dla Województwa Dolnośląskiego 23,7 tys. zł, tj. 98,2% planu po zmianach,
− Szwajcarsko-Polski Program Współpracy 101,7 tys. zł, 66,7% planu po zmianach.
Wartość udzielonych dotacji, według podpisanych umów, wyniosła łącznie 3.159,0 tys. zł
− od 14,7 tys. zł (Biebrzański PN) do 450 tys. zł (Karkonoski PN), a wykonanie
w poszczególnych programach od 37% do 100%.
Badaniu w zakresie warunków udzielenia dotacji, uruchamiania poszczególnych transz
dotacji i ich rozliczania, poddano trzy umowy o łącznej kwocie 919,0 tys. zł, tj. 29,1%
kwoty wszystkich umów. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Zapisy umów spełniały
wymagania art. 150 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych13.
Interesy Skarbu Państwa zostały zabezpieczone m.in. poprzez określenie warunków
uruchamiania kolejnych transz dotacji (po przyjęciu rozliczenia min. 70% dotychczas
udzielonych kwot). Wszystkie dotacje zostały rozliczone w terminie, a niewykorzystane
środki zwrócone. Niepełne wykorzystanie dotacji związane było głównie z rozwiązaniem
umowy z wykonawcą projektu z powodu niedotrzymania przewidzianych
w harmonogramie realizacji terminów oraz unieważnieniem dwóch postępowań
o udzielenie zamówień publicznych w Gorczańskim PN oraz przesunięciem terminu
zakończenia projektu na 2014 r. w związku z długotrwałymi procedurami przetargowymi
w Słowińskim PN.
Kontrola prawidłowości wykorzystania dotacji za poprzedni rok przeprowadzana była
przez Biuro Kontroli i Audytu Wewnętrznego MŚ w ramach kontroli parków narodowych.
Przeprowadzone w 2013 r. trzy kontrole nie wykazały nieprawidłowości.
(dowód: akta kontroli str. 1261-1265; 2327-2343; 2743-2849; 3460-3465;
3813-3837; 3936-3964)
Największe wydatki w tej grupie ekonomicznej poniesiono na zadania realizowane
w ramach:
− PO IiŚ – w kwocie 39.516,5 tys. zł (98,0% planu po zmianach), z tego: 34.828,6 tys. zł
środki UE i 4.687,9 tys. zł środki budżetu państwa;
− Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007−2013 – w kwocie 16.228,0 tys. zł
(97,3% planu po zmianach), z tego: 13.793,9 tys. zł środki UE i 2.434,1 tys. zł środki
budżetu państwa;
− Mechanizmów Finansowych (MF EOG, NMF 2009−2014) – w kwocie 3.199,1 tys. zł
(97,2% planu po zmianach), z tego: 882,7 tys. zł środki UE i 2.316,4 tys. zł środki
budżetu państwa.
13
Dz.U. z 2013 r., poz. 885.
13
− Programu Operacyjnego Europejska Współpraca Transgraniczna (PO EWT) –
w kwocie 2.872,7 tys. zł (90,6% planu po zmianach), z tego: 2.365,5 tys. zł środki UE
i 507,2 tys. zł środki budżetu państwa.
Zobowiązania w części 41 na koniec 2013 r. wyniosły 12.391,6 tys. zł i były o 80,0 tys. zł
niższe (o 0,6%) od stanu zobowiązań na koniec 2012 r. Główną pozycję w kwocie
8.793,2 tys. zł stanowiły zobowiązania z tytułu dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Zobowiązania wymagalne nie wystąpiły.
(dowód: akta kontroli str. 1152-1175; 1651-1701)
2.2.1. Realizacja wydatków budżetowych przez Ministerstwo
Środowiska – dysponenta III stopnia
Opis stanu
faktycznego
Zrealizowane w części 22 – Gospodarka wodna w Ministerstwie Środowiska wydatki
wyniosły 28.490,8 tys. zł, tj. 99,7% planu po zmianach. W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o 3.659,4 tys. zł, tj. o 14,7%.
Najwyższe wydatki, w kwocie 28.456,9 tys. zł (99,7% planu po zmianach) zrealizowano
w dziale 750 – Administracja publiczna. Stanowiły one 99,9 % wydatków ogółem i dotyczyły
głównie składek do organizacji międzynarodowych opłaconych w kwocie 26.829,7 tys. zł.
Szczegółowym badaniem objęto wydatki w wysokości 26.072,8 tys. zł, tj. 91,5 % wydatków
zrealizowanych przez Ministerstwo Środowiska (dysponenta III stopnia) w cz. 22.
Nie stwierdzono wydatków nielegalnych.
(dowód: akta kontroli str. 800-801; 831-832; 850-851; 880; 3990-3993)
Przeciętne zatrudnienie14 w 2013 r. w Ministerstwie Środowiska wyniosło 14 osób i było
wyższe o 5 osób w porównaniu do przeciętnego zatrudnienia w 2012 r. Wydatki na
wynagrodzenia i pochodne zrealizowano w kwocie 1.199,1 tys. zł, tj. 95,8% planu po
zmianach. W porównaniu do 2012 r. wydatki na ten cel wzrosły o 362,8 tys. zł (o 43,4%).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie15 przypadające na jednego pełnozatrudnionego
wyniosło 7.137 zł i w porównaniu do 2012 r. było niższe o 606 zł, tj. o 7,8%.
Wzrost wydatków na wynagrodzenia w odniesieniu do roku poprzedniego, wynikał m.in.
z wypłat nagród jubileuszowych oraz przejęcia przez MŚ zadań z KZGW. Zmniejszenie
przeciętnego wynagrodzenia wynikało z faktu zatrudnienia nowych pracowników na
niższych stanowiskach.
W części 22 w Ministerstwie Środowiska (dysponent III stopnia) nie planowano i nie
realizowano w 2013 r. wydatków majątkowych, świadczeń na rzecz osób fizycznych, dotacji,
a także nie współfinansowano projektów z udziałem środków UE.
Zobowiązania Ministerstwa Środowiska (dysponent III stopnia) w części 22 na koniec
2013 r. wyniosły 83,4 tys. zł i były niższe od stanu zobowiązań na koniec 2012 r.
o 1.146,2 tys. zł, tj. 14,7 razy niższe. Cała kwota zobowiązań stanowiła dodatkowe
wynagrodzenie roczne wraz z pochodnymi. Zobowiązania wymagalne na koniec 2013 r. nie
wystąpiły.
Zrealizowane w części 41 w Ministerstwie Środowiska (dysponent III stopnia), wydatki
wyniosły 199.932,6 tys. zł, tj. 95,5% planu po zmianach. W porównaniu do 2012 r. były one
wyższe o kwotę 109.295,2 tys. zł, tj. o 120,6%.
Najwyższe wydatki, w kwocie 190.990,7 tys. zł (95,4% planu po zmianach) zrealizowano
w dziale 750 – Administracja publiczna, rozdziale 75001 − Urzędy naczelnych i centralnych
organów administracji rządowej oraz rozdziale 75080 − Działalność badawczo-rozwojowa.
Stanowiły one 95,5% wydatków ogółem i dotyczyły głównie kosztów organizacji „Konferencji
COP 19” w kwocie 84.449,3 tys. zł oraz składek do organizacji międzynarodowych
opłaconych w kwocie 37.047,7 tys. zł.
14
15
W przeliczeniu na pełne etaty.
Według kwartalnego sprawozdania Rb-70 o zatrudnieniu i wynagrodzeniach.
14
Przeciętne zatrudnienie16 w 2013 r. w Ministerstwie Środowiska wyniosło 432 osoby i było
wyższe w porównaniu do przeciętnego zatrudnienia w 2012 r. o 4 osoby. Wydatki na
wynagrodzenia zrealizowano w kwocie 37.488,2 tys. zł, tj. 98,0% planu po zmianach.
W porównaniu do 2012 r. wydatki na ten cel wzrosły o 1.672,8 tys. zł, tj. o 4,7%. Przeciętne
miesięczne wynagrodzenie17 przypadające na jednego pełnozatrudnionego wyniosło
7.232 zł i w porównaniu z 2012 r. było wyższe o 259 zł, tj. o 3,7%.
Wzrost wydatków na wynagrodzenia i przeciętnego wynagrodzenia w odniesieniu do roku
poprzedniego, wynikał m.in. z wypłaty nagród jubileuszowych oraz z wypłat z tytułu dodatku
stażowego.
Szczegółowym badaniem objęto wydatki w wysokości 185.103,4 tys. zł, tj. 92,6 % wydatków
zrealizowanych przez Ministerstwo Środowiska (dysponenta III stopnia) w cz. 41.
(dowód: akta kontroli str. 802-814; 833-843; 852-884; 1390-1400; 3181-3184; 3990-3993)
Kontrolą objęto pięć postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w trybie z wolnej
ręki, o łącznej wartości zawartych umów brutto 37.636,1 tys. zł, z tego na:
− obsługę ekspercką procesu sprzedaży jednostek AAU w ramach systemu zielonych
inwestycji;
− logistyczno-techniczną organizację „Konferencji COP 19” (11−22 listopada 2013 r.) wraz
z kreacją i wizualizacją przestrzeni konferencyjnej;
− realizację zaleceń Unii Europejskiej w zakresie ochrony warstwy ozonowej oraz
ograniczania emisji niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych w odniesieniu do
postanowień Protokołu z Kioto;
− prowadzenie monitoringu lasów – badania na 148 stałych powierzchniach
obserwacyjnych II rzędu, w tym na 12 powierzchniach monitoringu intensywnego;
− realizację zadań związanych z wypełnianiem zobowiązań wynikających z Konwencji
w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości wraz
z protokołami (Konwencja Genewska) oraz Ramowej konwencji Narodów
Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (Konwencja Klimatyczna) wraz z Protokołem
z Kioto.
Na realizację ww. zamówień w 2013 r. wydatkowano z budżetu państwa 34.327,3 tys. zł.
Wszystkie ww. postępowania o udzielenie zamówień w trybie z wolnej ręki zostały
przeprowadzone zgodnie z procedurami określonymi w ustawie − Prawo zamówień
publicznych.
(dowód: akta kontroli, str. 45-123, 357-362, 549-612, 1418-1527)
W wyniku badania wykorzystania środków, otrzymanych z rezerwy celowej poz. 59 na
organizację „Konferencji COP 19” ustalono, że z kwoty 84.465,6 tys. zł poniesionych
wydatków na ten cel, 67,8% wykorzystano na:
−
organizację logistyczno-techniczną konferencji w ramach umowy zawartej z MTP –
32.497,5 tys. zł, tj. 38,5% wydatków ogółem;
− wynajem powierzchni Stadionu Narodowego – 24.739,8 tys. zł, tj. 29,3% wydatków
ogółem.
W dniu 30 sierpnia 2013 r. Ministerstwo Środowiska zawarło umowę z MTP na organizację
logistyczno-techniczną „Konferencji COP 19”. W zakres zamówienia wchodziło m.in.
ubezpieczenie organizatora konferencji od odpowiedzialności cywilnej do kwoty 5.000 tys. zł
oraz ubezpieczenie struktur tymczasowych, sprzętu i wyposażenia niezbędnego do
organizacji konferencji. Wynagrodzenie umowne brutto ustalono w maksymalnej wysokości
34.095,0 tys. zł, zgodnie z kalkulacją kosztów. W kalkulacji przewidziano pozycję
„Ubezpieczenia” z kwotą 80,0 tys. zł netto plus 20% marży. Tym samym całkowity koszt
ubezpieczenia, po doliczeniu podatku VAT (23%), określono na 118,1 tys. zł.
16
17
W przeliczeniu na pełne etaty.
Według kwartalnego sprawozdania Rb-70 o zatrudnieniu i wynagrodzeniach.
15
Według przedłożonych przez MTP faktur, Ministerstwo Środowiska wypłaciło z tytułu
ubezpieczenia kwotę 186,9 tys. zł, z tego cena polis − 126,6 tys. zł (cena ta obejmowała
ubezpieczenie MŚ – 65,0 tys. zł oraz ubezpieczenie MTP – 61,6 tys. zł), marża naliczona
przez MTP – 25,3 tys. zł oraz podatek VAT (23%) − 35,0 tys. zł.
(dowód: akta kontroli str. 511-612; 678-749; 1273- 1308; 1317-1349; 1770-1835; 21532237)
W dniu 14 czerwca 2013 r. MŚ zawarło umowę z PL 2012+ Sp. z o.o., której przedmiotem
było oddanie Ministerstwu do odpłatnego użytkowania w całości pomieszczeń, powierzchni
i otoczenia Stadionu Narodowego w Warszawie w obrębie terenu grodzonego wraz
z wyposażeniem. Z tytułu najmu MŚ zobowiązało się zapłacić spółce (wynajmującemu)
czynsz w kwocie 26.411,4 tys. zł, w tym koszty prac adaptacyjnych w kwocie
12.859,0 tys. zł (w tym prace wykończeniowe w zakresie umożliwiającym montaż instalacji
tymczasowych na Stadionie, których wartość, według kalkulacji z dnia 29 maja 2013 r,
wynosiła 10.828,0 tys. zł.). Jako podstawę ustalenia ceny przyjęto powierzchnię najmu
314.965 m2, stawkę netto 68,17 zł/m2 i brutto 83,86 zł/m2.. Prawidłowo obliczona stawka
brutto, tj. stawka netto powiększona o 23% podatku VAT wynosi 83,85 zł/m2. Tym samym
prawidłowo obliczona cena brutto wynajęcia Stadionu wynosi 26.409,8 tys. zł, tj. o 1,6 tys. zł
mniej niż cena określona w umowie.
(dowód: akta kontroli, str. 1317-1350; 1354-1373; 3911-3925)
Ze środków przeznaczonych na organizację „Konferencji COP 19” wydatkowano kwotę 10,2
tys. zł na doradztwo eksperckie w zakresie odwołania złożonego na wybór postępowania na
realizację zamówienia na „Organizację logistyczno-techniczną COP 19" zgodnie z zawartą
w dniu 20 września 2013 r. umową.
Dyrektor DZR podał w wyjaśnieniach, że: „Przyczyną zawarcia umowy (…) była
konieczność (…) zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa. Uwzględniając wartość
zamówienia jak też charakter sformułowanych przez odwołującego zarzutów niezbędne było
skorzystanie ze specjalistycznej wiedzy eksperckiej w zakresie prawa zamówień publicznych.
(…) W rezultacie wzajemnej konsultacji tej kwestii pomiędzy DZR i Departamentem
Prawnym uznano, że nie jest możliwe oddelegowanie pracownika MŚ posiadającego
wystarczającą wiedzę specjalistyczną i doświadczenie, niezbędne do wypełnienia tych
zadań. (…)”
W Departamencie Prawnym MŚ, według stanu na koniec 2013 r., zatrudnionych było ponad
30 prawników. W związku z tym NIK zwraca uwagę, że przy takim stanie zatrudnienia
zasadnym jest oczekiwanie zapewnienia kompleksowej obsługi prawnej, również w zakresie
tak specjalistycznym jak obsługa procesu udzielania zamówień publicznych.
(dowód: akta kontroli, str. 2006-2017; 2302-2305)
Zobowiązania Ministerstwa Środowiska (dysponent III stopnia) w części 41 na koniec
2013 r. wyniosły 2.972,8 tys. zł i były niższe od stanu zobowiązań na koniec 2012 r.
o 196,5 tys. zł, tj. o 6,2%. Główną pozycję w kwocie 2.866,6 tys. zł, tj. 96,4% stanowiły
zobowiązania z tytułu dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zobowiązania wymagalne na
koniec 2013 r. nie wystąpiły.
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono
następujące nieprawidłowości:
1. Zlecenie MTP ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Ministerstwa Środowiska,
jako organizatora „Konferencji COP 19”, co spowodowało zwiększenie wydatków na ten cel
o 20% marży MTP i o 23% podatku VAT, tj. o 30,9 tys. zł. Poza tym MŚ zapłaciło także 20%
marży i 23% podatku VAT od ceny ubezpieczenia MTP, tj. 29,3 tys. zł.
Zgodnie z art. 43 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług18,
usługi ubezpieczeniowe są zwolnione od podatku od towarów i usług.
18
Dz.U. z 2011 r. Nr. 177, poz. 1054, z późn. zm.
16
W ocenie NIK, ujęcie w umowie z MTP zapisów gwarantujących wypłacenie 20% marży
oraz 23% podatku VAT od zawartych przez MTP umów ubezpieczenia, było działaniem
niegospodarnym.
Była Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska19 zeznała: ”Nie pamiętam, co miało
być przedmiotem ubezpieczenia, o którym mowa w umowie z MTP. Nie wiem dlaczego
zapłacono prowizję 20% za ubezpieczenie MTP (…). Departament Prawny oceniał umowy
także pod kątem ochrony interesów Ministra Środowiska (…).”
(dowód: akta kontroli, str. 1266-1272)
Radca Ministra Środowiska, zeznała: „(…) Chodziło o zabezpieczenie interesu Skarbu
Państwa przed ewentualnym odszkodowaniem, za szkody powstałe w trakcie
przygotowania, i przebiegu COP 19. (….)”
(dowód: akta kontroli, str.1309-1316)
Dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju MŚ (DZR) wyjaśnił m.in.: „(…)
Rozważano trzy warianty: rozszerzenie posiadanej przez MŚ Polisy ubezpieczeniowej,
wykup nowej polisy przez MŚ oraz włączenie kwestii ubezpieczenia do zamówienia. (…)
Przyjęte zostało założenie, iż najbardziej racjonalnym rozwiązaniem jest powierzenie
kompleksowej usługi organizacji Konferencji jednemu podmiotowi (…). Koszty dodatkowego
ubezpieczenia MTP wynikają z konieczności ubezpieczenia m.in. wyposażenia
technicznego. (…) Koszty polis stają się kosztami realizacji zadań poniesionych przez
wykonawcę, przewidzianych w zawartej umowie. Z tego względu brak było przesłanek do
odmowy wypłaty wykonawcy należności z tego tytułu. (…) Ministerstwo Środowiska nie
współpracuje długofalowo z żadnym ubezpieczycielem w zakresie ubezpieczenia o takim
charakterze, natomiast Międzynarodowe Targi Poznańskie, jako współpracujące
z ubezpieczycielem miały, wg mnie, możliwość uzyskania niższej stawki. Chodziło także
o nie dzielenie zamówienia na obsługę techniczno-logistyczną COP 19 na części.”
(dowód: akta kontroli, str. 1374-1375; 1414-1417)
Dyrektor Departamentu Prawnego MŚ wyjaśniła, że: „(…) dyskutowane były (…) trzy opcje:
1) rozszerzenie bieżącej polisy Ministerstwa, 2) zawarcie odrębnej umowy
z ubezpieczycielem, 3) włączenie ubezpieczenia do zakresu umowy na organizację
logistyczno-techniczną Konferencji. (…) Decyzją Departamentu Zrównoważonego Rozwoju,
wybrano opcję trzecią, we wzorze umowy wprowadzono dodatkowy punkt dotyczący
ubezpieczenia organizatora Konferencji od odpowiedzialności cywilnej do kwoty 5 000 000
zł oraz ubezpieczenia struktur tymczasowych. (…)”
(dowód: akta kontroli, str. 1376-1382)
2. Zawarcie umowy najmu Stadionu Narodowego, w której cena brutto została zawyżona
o 1,6 tys. zł.
Była Podsekretarz Stanu zeznała: (…). Nie sprawdzałam kalkulacji (…) umowy ze
Stadionem. Za sprawdzenie odpowiadała Pani M. B-K (…).”
(dowód: akta kontroli, str. 1268-1272)
Główny specjalista w Biurze Finansowym MŚ20 wyjaśniła: „(…) Ostateczna cena umowy (...)
została ustalona (…) w dniu 14 czerwca 2013 r.. W tym dniu miałam urlop. (…).”
(dowód: akta kontroli, str. 3171-3173)
Dyrektor DZR wyjaśnił: „(…) Rozbieżności w kalkulacji ceny wyniknęły z błędów
rachunkowych popełnionych przez PL2012+ Sp. z o.o. przy sporządzaniu ostatecznej
kalkulacji, których niestety nie dało się wyeliminować przed podpisaniem umowy.(…)”
(dowód: akta kontroli, str. 3174-3176)
Zaakceptowanie błędnie obliczonej ceny najmu Stadionu Narodowego było działaniem
nierzetelnym, którego konsekwencją było uiszczenie ceny za wynajem Stadionu
Narodowego, zawyżonej o 1,6 tys. zł.
19
20
Podsekretarz Stanu w MŚ w okresie od 1 grudnia 2011 r. do 18 grudnia 2013 r.
Oddelegowana do Departamentu Zrównoważonego Rozwoju.
17
3. Wydatki budżetu środków europejskich
Minister Środowiska w 2013 r. w systemie Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia
2007−2013 pełnił rolę Instytucji Pośredniczącej dla PO IiŚ, MF EOG i NMF 2004−2009 oraz
Operatora Programów dla MF EOG i NMF 2009−2014.
3.1. Planowanie wydatków budżetu środków europejskich
Opis stanu
faktycznego
Zadania w zakresie planowania wydatków budżetu środków europejskich realizowano
w MŚ, zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
szczegółowego sposobu, trybu i terminów opracowania materiałów do projektu ustawy
budżetowej na rok 2013, m.in. poprzez przekazanie do Ministra Rozwoju Regionalnego
w wymaganych terminach zbiorczych formularzy planistycznych, sporządzonych na
podstawie formularzy złożonych przez kierowników jednostek resortowych, po ich
weryfikacji pod kątem zgodności z warunkami umów o dofinansowanie, odrębnej weryfikacji
projektów, które nie miały jeszcze podpisanych umów, uwzględnieniu planowanego napływu
środków z tytułu refundacji oraz uzgodnieniu z właściwymi Instytucjami Zarządzającymi
wydatków w zakresie RPO.
Minister Środowiska przekazał także Ministrowi Finansów formularze planistyczne
dotyczące programu Leonardo da Vinci oraz Instrumentu finansowego LIFE+, a Ministrowi
Rolnictwa i Rozwoju Wsi formularz dotyczący Programu Operacyjnego Zrównoważony
Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzeżnych Obszarów Rybackich 2007−2013 dla projektu
realizowanego przez Park Narodowy „Bory Tucholskie”.
Wstępne limity wydatków w zakresie m.in. programów w ramach Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia 2007−2013, Mechanizmów Finansowych i SzwajcarskoPolskiego Programu Współpracy, przekazane pismem Ministra Rozwoju Regionalnego
z dnia 3 września 2012 r. i przyjęte w ustawie budżetowej na 2013 r., odpowiadały
wartościom podanym przez Ministerstwo Środowiska w odpowiednich formularzach
planistycznych.
(dowód: akta kontroli str. 2501-2573; 2677; 2735-2739)
W 2013 r. plan wydatków w części 22 – Gospodarka wodna, określony ustawą budżetową
w wysokości 227.337,0 tys. zł został zwiększony (per saldo) o 70.043,2 tys. zł do kwoty
297.380,2 tys. zł, tj. o 30,8%. Plan wydatków budżetu środków europejskich został
zwiększony środkami z rezerw celowych o 29.652,9 tys. zł, z tego na finansowanie
programów (poz. 98) o 29.193,7 tys. zł oraz na finansowanie wynagrodzeń (poz. 99)
o 459,2 tys. zł.
W 2013 r. plan wydatków w części 41 − Środowisko, określony ustawą budżetową w kwocie
2.500.693,0 tys. zł został zwiększony (per saldo) o 331.377,3 tys. zł do kwoty 2.832.070,3
tys. zł, tj. o 13,2%. Plan wydatków budżetu środków europejskich został zwiększony
środkami z rezerwy celowej o 332.599,1 tys. zł, z przeznaczeniem na finansowanie
programów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz
niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie
EFTA (poz. 98).
Minister Środowiska decyzją z dnia 19 grudnia 2013 r. w oparciu o uzasadnione wnioski:
− Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 11 października i 11 grudnia 2013 r.,
− Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 13 grudnia 2013 r.,
− Dyrektora Zespołu Szkół Leśnych w Rogozińcu z dnia 18 lipca 2013 r.,
dokonał blokady wydatków w budżecie środków europejskich w cz. 41 w łącznej kwocie
1.970,6 tys. zł. Przyczyną blokady było niepodpisanie umów, zbyt późne podpisanie umów
i przesunięcia planowanych płatności, rezygnacja z realizacji projektów, niższych niż
zakładano kosztów, uzyskaniu korzystniejszych cen w wyniku przeprowadzonych
postępowań o udzielenie zamówień publicznych. Nie zrealizowano niektórych zadań
dotyczących m.in. projektów: „Wzmocnienie potencjału technicznego IOŚ poprzez zakup
urządzeń pomiarowych, wyposażenia laboratoryjnego i narzędzi informatycznych”,
18
„Wzmocnienie systemu oceny jakości powietrza w Polsce w oparciu o doświadczenia
norweskie” i „Natura i Gospodarka, podstawy dialogu”.
(dowód: akta kontroli str. 345-354; 2574-2676)
Opis stanu
faktycznego
3.1.1. Planowanie wydatków budżetu środków europejskich
w Ministerstwie Środowiska (dysponent III stopnia)
W Ministerstwie Środowiska w części 22 – Gospodarka wodna w 2013 r. nie były
planowane wydatki z budżetu środków europejskich.
W części 41 – Środowisko określony został w ustawie budżetowej plan wydatków budżetu
środków europejskich w kwocie 4.318,0 tys. zł, które w trakcie roku zostały zwiększone
o 55,0 tys. zł (w całości na wynagrodzenia osobowe) do kwoty 4.373,0 tys. zł. Planowane
wydatki dotyczyły środków z MF EOG 2009−2014.
(dowód akta kontroli str. 345-354; 1641; 1697)
Ustalone
nieprawidłowości
Opis stanu
faktycznego
W działalności kontrolowanej jednostki dotyczącej planowania wydatków budżetu środków
europejskich nie stwierdzono nieprawidłowości.
3.2. Realizacja wydatków budżetu środków europejskich
Wykonanie w 2013 r. wydatków budżetu środków europejskich w części 22 – Gospodarka
wodna, według sprawozdania Rb-28 UE, wyniosło 287.446,8 tys. zł, tj. 96,7% planu po
zmianach.
Najwyższe kwoty zrealizowanych wydatków oraz uzyskane efekty rzeczowe (§§ 6057,
6067, 6207) wystąpiły w następujących programach:
−
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Wykonanie wydatków w 2013 r. wyniosło 250.909,2 tys. zł, tj. 96,2% planu po
zmianach, w tym wykonanie wydatków majątkowych − 211.286,6 tys. zł, tj. 95,6% planu
po zmianach. W ramach PO IiŚ zrealizowano roboty budowlane i usługi towarzyszące
oraz wykonano dokumentacje techniczne w dziewięciu projektach związanych
z poprawą zabezpieczenia przeciwpowodziowego, modernizacją budowli wodnych,
przywracaniem drożności korytarzy ekologicznych rzek;
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Wykonanie wydatków w 2013 r. wyniosło 22.511,9 tys. zł, tj. 99,8% planu po zmianach,
w tym wykonanie wydatków majątkowych 17.919,2 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach.
W ramach dwóch projektów zrealizowano m.in. wykonanie przekrojów korytowych,
wykonanie warstwy informacyjnej dla 10 regionów wodnych dla Mapy Podziału
Hydrograficznego Polski w skali 1:10000, wykonanie ekspertyz technicznych oraz robót
budowlanych dotyczących obiektów Kanału Elbląskiego.
Wydatki w ramach czterech RPO21 wyniosły łącznie 14.025,6 tys. zł, tj. 100,0% planu po
zmianach. Ze środków tych zrealizowano zadania w ramach czterech projektów:
− „Budowa Małej Elektrowni Wodnej na zaporze Chańcza zlokalizowanej na rzece Czarnej
Staszowskiej, województwo świętokrzyskie” − wykonano roboty budowlane oraz
mechaniczne;
−
− „Budowa i zakup specjalistycznych zestawów pływających w celu zapewnienia
bezpieczeństwa nawigacyjnego na Wielkich Jeziorach Mazurskich, dzięki
przystosowaniu oznakowania dla żeglugi całodobowej” − wykonano część
dokumentacji klasyfikacyjnej oraz kadłub barki;
21
Województwa Świętokrzyskiego; Województwa Warmińsko-Mazurskiego; Województwa Wielkopolskiego; Województwa
Zachodniopomorskiego.
19
− „Modernizacja Kanału Ślesińskiego w km 0,00 do 32,00 poprzez remont śluz w
Koszewie, Gawronach, Pątnowie, Morzysławiu oraz roboty pogłębiającoudrożnieniowe” − wykonano roboty budowlano-montażowe;
− „Zakup specjalistycznych jednostek pływających oraz specjalistycznego wyposażenia na
potrzeby RZGW Szczecin, niezbędnego do prac przy utrzymaniu śródlądowych dróg
wodnych” − dokonano zakupu trzech jednostek pływających z grupy A.
W 2013 r. nie zrealizowano dwóch projektów w ramach RPO Województwa Mazowieckiego,
tj. „Udrożnienie ujściowego odcinka rzeki Bug od ujścia rzeki Narew do km 5+000” oraz
„Remont zapór bocznych jeziora Zegrzyńskiego Kania−Popowo i Arciechów−Kuligów”
(zaplanowanych na kwotę ogółem 2.446,0 tys. zł). Rezygnacja z wykonania tych projektów
spowodowana była niepodpisaniem umów o dofinansowanie ze względu na niski poziom
współfinansowania ze środków europejskich oraz brak zapewnienia finansowania przez
Ministra Finansów.
Wykonanie w 2013 r. wydatków budżetu środków europejskich w części 41 – Środowisko
według sprawozdania RB-28 UE wyniosło 2.803.328,4 tys. zł, tj. 99,0% planu po zmianach.
Najwyższe kwoty zrealizowanych wydatków oraz uzyskane efekty rzeczowe wystąpiły
w następujących programach:
- Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Wykonanie wydatków w 2013 r. wyniosło 2.790.442,7 tys. zł, tj. 99,0% planu po
zmianach, w tym wykonanie wydatków majątkowych 2.737.646,0 tys. zł, tj. 99,3% planu
po zmianach.
Wykonanie wydatków w ramach poszczególnych osi priorytetowych wyniosło:
− Priorytet I Gospodarka wodno-ściekowa − działanie pn. Gospodarka wodno-ściekowa
w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM – 1.949.850,2 tys. zł, tj. 99,3% planu po
zmianach. Efektami rzeczowymi była budowa i uruchomienie sieci kanalizacyjnych
i wodociągowych oraz oczyszczalni ścieków;
− Priorytet II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – działania:
Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze
szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych i Przywracanie terenom
zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich –
420.021,3 tys. zł, tj. 99,6% planu po zmianach.
Efektami rzeczowymi działania 2.1. była infrastruktura do unieszkodliwiania
i zagospodarowania odpadów, w tym spalarnie odpadów, a działania 2.2. odzyskiwanie
zdegradowanych terenów popoligonowych, powojskowych i poprzemysłowych;
− Priorytet III Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska –
działania:
Retencjonowanie
wody
i
zapewnienie
bezpieczeństwa
przeciwpowodziowego, Zapobieganie i ograniczanie skutków zagrożeń naturalnych
oraz przeciwdziałanie poważnym awariom, Monitoring środowiska – 159.117,0 tys. zł,
tj. 100,0% planu po zmianach, w tym wykonanie wydatków majątkowych 158.659,7 tys.
zł, tj. 100,0% planu po zmianach.
Efektami rzeczowymi działań w ramach priorytetu były wybudowane lub
zmodernizowane urządzenia służące gospodarowaniu wodami, obiekty małej retencji,
nowe lub zmodernizowane stanowiska pomiarowe monitoringu środowiska;
− Priorytet IV Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymagań ochrony
środowiska – działania: Systemy zarządzania środowiskowego, Gospodarka zasobami
i odpadami, wdrażania Najlepszych Dostępnych Technik (BAT), Gospodarka wodnościekowa, Ochrona powietrza, odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niż
komunalne (4.6.) − 185.032,2 tys. zł, tj. 100,0 % planu po zmianach.
Efektami rzeczowymi były modernizacje istniejących i budowa nowych instalacji
służących ochronie środowiska.
20
− Priorytet V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych działania: Ochrona
siedlisk przyrodniczych, Zwiększenie drożności korytarzy ekologicznych, Opracowanie
planów ochrony obszarów chronionych, Kształtowanie postaw społecznych
sprzyjających ochronie środowiska, w tym różnorodności biologicznej – 175.839,8
tys. zł, tj. 87,4% planu po zmianach, w tym wykonanie wydatków rzeczowych 175.762,3
tys. zł, tj. 87,6% planu po zmianach.
Efektami rzeczowymi działań była modernizacja i budowa infrastruktury turystycznej na
obszarach chronionych oraz wykup gruntów.
−
Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy EOG 2009−2014
Wykonanie wydatków w 2013 r. wyniosło 12.585,6 tys. zł, tj. 91,7% planu po zmianach,
w tym wykonanie wydatków majątkowych 6.315,8 tys. zł, tj. 100,0% planu po zmianach.
W ramach projektu „Wzmocnienie potencjału technicznego Inspekcji Ochrony
Środowiska poprzez zakup urządzeń pomiarowych, wyposażenia laboratoryjnego
i narzędzi informatycznych” zrealizowano zakupy niskoprzepływowych poborników
sekwencyjnych pyłu, analizatorów do pomiarów zanieczyszczeń gazowych
i kalibratorów do wzorcowania analizatorów. W ramach projektu „Monitoring efektów
realizacji Projektu PL0100 Wzrost efektywności działania Inspekcji Ochrony Środowiska
na podstawie doświadczeń norweskich” dokonano zakupu serwerów oraz urządzeń
sieciowych.
Wykonanie dotacji w części 41 w ramach budżetu środków europejskich wyniosło
2.781.296,2 tys. zł, co stanowiło 99,1% planu po zmianach, z tego:
− w rozdziale 02095 – Pozostała działalność, środki przeznaczone na realizację
projektów w ramach Priorytetu V POIiŚ dla jednostki realizującej Centrum Koordynacji
Projektów Środowiskowych, wydatkowano łącznie w kwocie 67.965,3 tys. zł, co
stanowiło 87,1% planu po zmianach, w tym: § 2007 – 44.059,4 tys. zł (86,1%), § 6207 –
23.905,9 tys. zł (86,1%),
− w rozdziale 90011 – Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środki
przeznaczone na realizację projektów w ramach POIiŚ dla IW (NFOŚiGW oraz
wfośigw) wydatkowano w kwocie 2.729.330,7 tys. zł, co stanowiło 99,4% planu po
zmianach.
(dowód: akta kontroli str. 2678-2734; 2740-2742; 3247)
3.2.1. Rachunki pomocnicze
W 2013 r. funkcjonowało 41 rachunków pomocniczych w zakresie budżetu środków
europejskich prowadzonych przez jednostki podległe Ministrowi Środowiska, z tego:
w części 22 – Gospodarka wodna 22 rachunki, a w części 41 −19 rachunków.
W celu wzmocnienia nadzoru w zakresie rozliczeń środków europejskich Departament
Ekonomiczny (DE) Ministerstwa Środowiska, pismem z dnia 24 czerwca 2013 r., zobowiązał
podległe jednostki do kwartalnego sporządzania i przekazywania Informacji dotyczących
funkcjonowania rachunków pomocniczych w zakresie liczby funkcjonujących rachunków
pomocniczych, wysokości kwot środków znajdujących się na rachunku (suma uznań
i obciążeń rachunku w danym miesiącu) i saldo na koniec miesiąca, a także, w przypadku
pozostawienia na rachunku na koniec miesiąca niewykorzystanych kwot, podania przyczyny
ich niewykorzystania i nieodprowadzenia na rachunek do obsług płatności. Ponadto,
zobowiązano kierowników jednostek do bezwzględnego przestrzegania przepisów
dotyczących terminowego zwrotu niewykorzystanych środków europejskich.
W celu zapewnienia właściwego zwrotu odsetek DE skierował do IW pisma, w których
określone zostały zasady zwrotu ww. środków oraz sposób i szczegółowość przesyłania
informacji, w tym kwota i rodzaj przekazanych środków.
W 2013 r. kwota odsetek przekazanych przez IW na rachunek MŚ, w całości w ramach
części 41, wyniosła 5.192,8 tys. zł, w tym z tytułu odsetek narosłych na oprocentowanych
rachunkach bankowych beneficjentów projektów w ramach Priorytetów I−V PO IiŚ od
przekazanych im zaliczkowo płatności oraz odsetek narosłych na rachunkach IW od
odsetek zwróconych przez beneficjentów – 2.451,4 tys. zł; odsetek karnych naliczonych
21
beneficjentom projektów w ramach Priorytetów I−V PO IiŚ od zwrotów środków
wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, z naruszeniem procedur obowiązujących dla
PO IiŚ – 2.741,4 tys. zł.
(dowód: akta kontroli str. 2758-2772; 3908-3910)
22
3.2.2 Harmonogramy płatności
Departament Funduszy Europejskich MŚ (DFE) po analizie danych dostarczanych od IW
oraz na podstawie sporządzanych przez DE zbiorczych harmonogramów wydatków
wynikających z podpisanych w ramach PO IiŚ umów, przekazywał do MRR kwartalne
prognozy płatności dotyczące PO IiŚ.
Uaktualniona prognoza płatności na IV kw. 2013 r., przekazana w odpowiedzi na pismo
MRR z dnia 14 listopada 2013 r., stanowiła wynik weryfikacji przeprowadzonych w DFE
kwot zrealizowanych wydatków, kwot dokonanych zwrotów, według stanu na 12 listopada
2013 r. oraz planu wydatków na 2013 r.
(dowód: akta kontroli str. 3250-3272)
3.2.3 Poświadczenia
o płatność
i
deklaracja
wydatków
oraz
wnioski
Na podstawie badania, otrzymanych w październiku 2013 r., dwóch z 16 Poświadczeń
i deklaracji wydatków oraz Wniosków o płatność okresową od Instytucji Pośredniczącej II
stopnia do Instytucji Pośredniczącej, złożonych przez IW – NFOŚiGW oraz WFOŚiGW
w Szczecinie stwierdzono, że w DFE dokonano weryfikacji dokumentów oraz wypełniono
część merytoryczną Listy sprawdzającej do poświadczenia i deklaracji wydatków
(stanowiącej załącznik 2.10.8−1 Instrukcji wykonawczej Instytucji Pośredniczącej
Ministerstwa Środowiska), którą przekazywano do DE w celu sprawdzenia w zakresie
finansowym i zatwierdzenia.
W ramach weryfikacji Poświadczeń i deklaracji wydatków sprawdzano, oprócz zapisów
formalnych, m.in. zgodność z danymi zawartymi w Krajowym Systemie Informatycznym
(SIMIK 07-13), prawidłowość wpisanych kwot wydatków, w tym wydatków kwalifikowalnych,
zachowanie poziomu dofinansowania UE.
Poświadczenia zostały zweryfikowane przez DFE i DE w terminach określonych
w Procedurze weryfikacji Poświadczenia i deklaracji wydatków od IW Instrukcji
wykonawczej Instytucji Pośredniczącej Ministerstwa Środowiska (wersja z dnia 6 sierpnia
2013 r.).
Zatwierdzone kwoty z wniosków o płatność zostały ujęte w Poświadczeniach i deklaracji
wydatków oraz Wniosków o płatność okresową od Instytucji Pośredniczącej do Instytucji
Zarządzającej (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007−2013) przekazanych
do MRR pismami z dnia 23 października i 14 listopada 2013 r.
(dowód: akta kontroli str. 3273-3362)
3.2.4 Uruchamianie rezerw celowych
Badaniu poddano procedurę przygotowania wniosku o uruchomienie na IV kwartał 2013 r.
środków z rezerwy celowej na realizowane projekty w ramach Priorytetów I−IV PO IiŚ.
Spośród 18 IW zapotrzebowanie na środki w kwocie 535.277,5 tys. zł zgłosiło 15 IW.
W DFE przeprowadzono analizę faktycznego zapotrzebowania na środki, z uwzględnieniem
m.in. limitów wyznaczonych w lipcu 2013 r. oraz przyznanych już środków dodatkowych. Na
tej podstawie określono brakującą kwotę w wysokości 327.071,6 tys. zł.
Pismem z dnia 23 września 2013 r. DFE przekazał do DE wniosek o uruchomienie rezerwy
celowej na brakującą kwotę planowaną do wydatkowania do końca 2013 r. w wysokości
327.071,6 tys. zł, z podziałem według klasyfikacji budżetowej. Powyższa kwota została
uruchomiona decyzją Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2013 r. na wniosek MŚ z dnia
29 września 2013 r.
Wniosek został przygotowany w terminach określonych w Procedurze wnioskowania
o uruchomienie rezerwy celowej na realizację priorytetów I−IV oraz XV PO IiŚ Instrukcji
wykonawczej Instytucji Pośredniczącej Ministerstwa Środowiska (wersja z dnia 6 sierpnia
2013 r.) oraz zgodnie z załącznikiem 1E – budżet środków europejskich Procedury
uruchamiania oraz przyznawania zapewnienia finansowania lub dofinansowania
23
przedsięwzięcia ze środków rezerwy celowej budżetu państwa i budżetu środków
europejskich dla programów i projektów realizowanych z udziałem środków pochodzących
z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej
przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA),
a także rozliczeń programów i projektów finansowanych z udziałem tych środków na 2013
rok z części 83, poz. 8, 98, 99.
Następnie, w dniu 7 listopada 2013 r. DFE zwrócił się do DE o pilne wyznaczenie limitów
środków w łącznej kwocie 327.071,6 tys. zł, w ramach rezerwy celowej dla Instytucji
Wdrażających, w podziale na priorytety, wraz z listą projektów, które mogą zostać
sfinansowane ze środków rezerwy celowej.
Pismem z dnia 8 listopada 2013 r. DE poinformował IW, które zgłosiły zapotrzebowanie na
środki, o zmianie limitów na wnioskowane w ww. piśmie DFE kwoty.
Ponadto, na podstawie czterech wniosków o uruchomienie rezerwy celowej, złożonych
w październiku 2013 r. przez: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) w części 41
na łączną kwotę 3.942,3 tys. zł (na projekty finansowane z MF EOG 2009-2014); przez
KZGW w części 22 na łączną kwotę 10.049,5 tys. zł (na projekty finansowane w ramach
PO IiŚ oraz PO IG), stwierdzono dotrzymanie zasad postępowania i wymogów określonych
w ww. Procedurze.
(dowód: akta kontroli str. 3363-3422; 3838-3907)
3.2.5. Realizacja wydatków budżetu środków europejskich przez
Ministerstwo Środowiska – dysponenta III stopnia
W 2013 r., podobnie jak w 2012 r., nie realizowano wydatków z budżetu środków
europejskich w części 22 – Gospodarka wodna.
Wydatki budżetu środków europejskich w części 41 – Środowisko zrealizowane zostały
w kwocie 4.252,9 tys. zł, co stanowiło 97,3% planu po zmianach. W 2012 r. wydatki nie były
realizowane. Największe wydatki dotyczyły zakupu usług pozostałych w kwocie
4.173,1 tys. zł (98,0% planu po zmianach). Wszystkie wydatki zrealizowano ze środków
MF EOG 2009−2014. Były one związane z realizacją m.in. projektu pn. „Działania
edukacyjne i promocyjne w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystania źródeł
energii, włączając ideę domów przyjaznych środowisku” – część wydatków w tym zakresie
była przeniesiona do realizacji z roku 2012.
(dowód: akta kontroli str. 1641-1697)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki dotyczącej realizacji wydatków budżetu środków
europejskich nie stwierdzono nieprawidłowości.
4. Roczne sprawozdania budżetowe oraz kwartalne
sprawozdania w zakresie operacji finansowych
Opis stanu
faktycznego
4.1. Mechanizmy
zapewniające
sporządzania sprawozdań
kontrolę
prawidłowości
Minister Środowiska określił w Polityce rachunkowości procedury kontroli prawidłowości
sporządzania sprawozdań budżetowych. Ustalono w nich sposób weryfikacji sprawozdań
jednostkowych oraz zasady sporządzania łącznych sprawozdań z uwzględnieniem
wzajemnych rozliczeń między jednostkami podległymi dysponentowi części.
Od 1 stycznia 2012 roku wdrożono w MŚ Zintegrowany System Informatyczny
Wspomagający Zarządzanie Zasobami MŚ QUORUM. Za pomocą modułu tego systemu
(„Asystent Dysponenta Środków”−ADS), sporządzone zostały łączne sprawozdania roczne
Rb-23, Rb-27, Rb-28 za 2013 rok oraz sprawozdania Rb-N, Rb-Z za IV kwartał 2013 r.
Weryfikacja sprawozdań odbywa się poprzez: sprawdzenie zgodności wersji papierowej
jednostkowego sprawozdania z wersjami elektronicznymi tych sprawozdań. Dodatkowo,
24
sprawozdania Rb-23, Rb-27, Rb-28 były na bieżąco weryfikowane z wersjami
elektronicznymi tych sprawozdań, wprowadzanymi do Systemu TREZOR.
W ocenie Najwyższej Izby Kontroli powyższe procedury zapewniały prawidłowe i rzetelne
sporządzenie sprawozdań rocznych.
Łączne sprawozdania budżetowe roczne i kwartalne w zakresie operacji finansowych na
koniec IV kwartału były terminowo przekazywane odbiorcom sprawozdań, m.in.
Ministerstwu Finansów i GUS.
(dowód: akta kontroli str. 2850-3003; 3006-3027)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki dotyczącej skuteczności procedur kontroli
prawidłowości sporządzania sprawozdań budżetowych nie stwierdzono nieprawidłowości.
4.2. Rzetelność rocznych sprawozdań budżetowych oraz
kwartalnych sprawozdań w zakresie operacji finansowych
Badaniem objęto prawidłowość sporządzenia jednostkowych, rocznych sprawozdań
budżetowych za rok 2013 Biura Finansowego Ministerstwa Środowiska (dysponenta III
stopnia) w części 22 – Gospodarka wodna i 41 – Środowisko:
- z wykonania planu dochodów budżetowych (Rb-27),
- z wykonania planu wydatków budżetu państwa (Rb-28),
- o stanie środków na rachunkach bankowych państwowych jednostek budżetowych
(Rb−23),
- z wykonania planu wydatków budżetu państwa w zakresie programów realizowanych
ze środków pochodzących z budżetu UE oraz niepodlegających zwrotowi środków
z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA, z wyłączeniem wydatków na
Wspólną Politykę Rolną (Rb-28 Programy),
- z wykonania wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich w układzie
zadaniowym (Rb-BZ1);
a także:
- sprawozdanie budżetu środków europejskich z wykonania wydatków (Rb-28 UE),
- sprawozdania finansowe za IV kwartał 2013 r. o stanie:
a) należności oraz wybranych aktywów finansowych (Rb-N),
b) zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji (Rb-Z).
Bezpośrednio z systemu finansowo-księgowego generowane były sprawozdania Rb-27,
Rb-28 i Rb-28 Programy.
Sprawozdania zostały sporządzone w terminach określonych w rozporządzeniach Ministra
Finansów z dnia: 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej22 i 4 marca
2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji
finansowych23.
(dowód: akta kontroli str. 715-864; 867-874; 3520-3524; 3526-3527)
Sprawozdania te przekazują prawdziwy obraz dochodów i wydatków, a także należności
i zobowiązań w 2013 r. Zostały sporządzone rzetelnie i prawidłowo pod względem
merytorycznym i formalno-rachunkowym, a wykazane w sprawozdaniach kwoty były zgodne
z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Wykazane w sprawozdaniach rocznych
Rb-23 dochody w części 41, wykonane i przekazane na rachunek bieżący budżetu państwa,
wyniosły 1.089.111,1 tys. zł i były zgodne z kwotami wykazanymi w sprawozdaniach Rb-27.
Wydatki wykazane zostały w kwocie 199.932,6 tys. zł (część 41 – Środowisko) oraz
22
23
Dz.U. Nr 20, poz. 103.
Dz.U. Nr 43, poz. 247.
25
28.490,8 tys. zł (część 22 – Gospodarka wodna) i były równe kwotom ujętym
w sprawozdaniach Rb-28. Wykazany w sprawozdaniach Rb-23 zerowy stan środków na
rachunku bieżącym został potwierdzony przez Oddział Okręgowy NBP w Warszawie w dniu
14 stycznia 2014 r.
(dowód: akta kontroli str. 845-847; 867-864; 1386-1401; 3073-3153; 3524-3527; 3968-3973)
Przedstawiona w rocznym sprawozdaniu Rb-27, dla części 41 − Środowisko, kwota
dochodów wykonanych była zgodna z ewidencją księgową, tj. z zapisami na koncie 136
Rachunki bieżące jednostki budżetowej − dochody i wynosiła 1.089.111,1 tys. zł.
Analityczna ewidencja zrealizowanych dochodów budżetowych, prowadzona w systemie
finansowo-księgowym do konta 136, uwzględniała podziałki klasyfikacji budżetowej (dział,
rozdział, paragraf). Po dokonanej korekcie sprawozdania, stan należności pozostałych do
zapłaty był zgodny ze stanem faktycznym.
(dowód: akta kontroli str. 1389-1390; 3074; 3084)
Kwoty wydatków ogółem za 2013 r. wykazane w rocznych sprawozdaniach Rb-28 wyniosły
199.932,6 tys. zł (w części 41 – Środowisko) i 28.490,8 tys. zł (w części 22 – Gospodarka
wodna) i były zgodne z zapisami na koncie 130 po stronie Ma i kwotami środków
otrzymanych w 2013 r. z Ministerstwa Finansów. Analityczna ewidencja zrealizowanych
wydatków budżetowych, prowadzona do konta 130, uwzględniała podziałki klasyfikacji
budżetowej (dział, rozdział, paragraf).
Kwoty wydatków, wykazane w rocznym sprawozdaniu Rb-28 Programy, były zgodne
z odpowiednimi wydatkami, ujętymi w sprawozdaniu Rb-28 w zakresie współfinansowania
krajowego oraz współfinansowania z budżetu Unii Europejskiej, czasowo finansowanymi
w ramach budżetu państwa.
Kwota należności ogółem wykazana w kwartalnym sprawozdaniu Rb-N na koniec IV kw.
wyniosła 978,7 tys. zł i wynikała z ewidencji księgowej, po dokonanej korekcie.
(dowód: akta kontroli str. 850-851; 1381-1384; 1390-1401; 3074; 3077-3084)
W 2013 r. w części 22 – Gospodarka wodna i w części 41 – Środowisko nie wystąpiły
zobowiązania wymagalne oraz zobowiązania z tytułu papierów wartościowych,
zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz przyjętych depozytów, podlegające wykazaniu
w kwartalnym sprawozdaniu Rb-Z.
(dowód: akta kontroli, str. 871-874)
Do okresów sprawozdawczych roku 2013 miały zastosowanie przepisy rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej
w układzie zadaniowym24. Stwierdzono, że kwoty wydatków wykazane w rocznym
sprawozdaniu Rb-BZ1 z wykonania wydatków budżetu państwa oraz budżetu środków
europejskich w układzie zadaniowym były zgodne z zapisami po stronie Ma konta 990 Plan
finansowy wydatków budżetowych w układzie zadaniowym oraz sumą ogólnych kwot
wydatków wykazanych w sprawozdaniach Rb-28 i Rb-28UE.
(dowód: akta kontroli str. 850-851; 863; 1390-1395;1402-1406; 3520-3524; 3526-3527)
Sprawozdania łączne zostały sporządzone przez dysponenta głównego w części 22 –
Gospodarka wodna i w części 41 – Środowisko terminowo na podstawie sprawozdań
jednostkowych. Sprawozdania przedstawiają rzetelny i prawdziwy obraz zrealizowanych
dochodów i wykonanych wydatków oraz stan należności i zobowiązań na koniec 2013 r.
(dowód: akta kontroli str. 1525 -1656)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki, dotyczącej prawidłowości i rzetelności sporządzania
sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych, nie
stwierdzono nieprawidłowości.
24
Dz.U. Nr. 298, poz. 1766.
26
5. Księgi rachunkowe
Opis stanu
faktycznego
Dyrektor Generalny MŚ ustalił dla Ministerstwie Środowiska procedury kontroli finansowej,
w tym zasady rachunkowości. Dokumentacja zasad rachunkowości spełniała wymagania
określone w art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości (uor)25.
(dowód: akta kontroli, str. 2850-3011)
W Ministerstwie Środowiska – dysponent III stopnia, od dnia 1 stycznia 2012 r.
funkcjonował, zatwierdzony do stosowania przez Dyrektora Generalnego Ministerstwa
Środowiska, system księgowości komputerowej Quorum edycja 2012, wersja 6. Zasady
ochrony danych, w tym metody zabezpieczenia dostępu do danych oraz systemu ich
przetwarzania, określone zostały w procedurach kontroli finansowej i w opisie systemu
informatycznego Quorum, stanowiącym załącznik do ww. procedur. System księgowości
zapewniał:
− ciągłość numeracji zapisów w dzienniku oraz ustalenie osoby odpowiedzialnej za treść
zapisu (art. 14 ust. 4 uor),
− kontrolę kompletności i poprawności zapisów (art. 23 ust. 2 uor), natomiast nie
kontrolował poprawności sekwencji dat,
− trwałość zapisów (art. 23 ust. 1 uor).
Stwierdzono, że zatwierdzania na bieżąco zapisów księgowych, w terminie poprzedzającym
termin sporządzania sprawozdań budżetowych rachunkowych, dokonywano począwszy od
kwietnia 2013 r.
W wystąpieniu pokontrolnym z kontroli wykonania budżetu państwa za 2012 r. opisano
nieprawidłowość polegającą na niezatwierdzaniu na bieżąco zapisów księgowych
w księgach rachunkowych MŚ, czego skutkiem było przekazywanie dysponentowi
głównemu miesięcznych sprawozdań budżetowych (za wszystkie 12 miesięcy 2012 r.),
sporządzonych na podstawie danych niespełniających wymogu trwałości zapisów
księgowych.
Od kwietnia 2013 r., po zakończeniu kontroli wykonania budżetu państwa w 2012 r.,
wprowadzono zasadę zatwierdzania zapisów w księgach rachunkowych w dniu, w którym
następuje generowanie sprawozdań budżetowych (dowody księgowe są zatwierdzane
w systemie finansowo-księgowym przed działaniem związanym z wygenerowaniem
sprawozdań budżetowych dysponenta III stopnia).
W toku przeglądu analitycznego ksiąg rachunkowych 2013 r., przy zastosowaniu narzędzia
Fk – skan stwierdzono, że ww. nieprawidłowość, dotycząca niezatwierdzania na bieżąco
zapisów w księgach rachunkowych, występowała w I kwartale 2013 r. (do dnia 26 marca
2013 r.). W okresie późniejszym (II-IV kw. 2013 r.) zapisy księgowe w systemie finansowoksięgowym zatwierdzane były na bieżąco.
(dowód: akta kontroli, str. 3766-3785)
W Ministerstwie Środowiska (dysponent III stopnia) przeprowadzono badanie w zakresie
poprawności formalnej dowodów i zapisów księgowych (testy kontroli) oraz wiarygodności
zapisów księgowych pod kątem prawidłowości wartości transakcji (zgodność z fakturą oraz
zgodność faktury z umową, zamówieniem), okresu księgowania, ujęcia na kontach
syntetycznych i analitycznych (a w konsekwencji ujęcia w sprawozdaniach budżetowych).
Próbę do badania wyznaczono ze zbioru dowodów księgowych, będących fakturami lub
dokumentami równoważnymi fakturom i stanowiących podstawę płatności w 2013 r. oraz
odpowiadających tym dokumentom zapisów księgowych. Z powyższego zbioru dokonano
losowania próby 58 dowodów i odpowiadających im zapisów księgowych statystyczną
metodą monetarną26 na kwotę 146.593,6 tys. zł. Niezależnie badaniu poddano także 71
dowodów (zapisów) księgowych, dobranych w sposób celowy (na kwotę 1.001,2 tys. zł).
25
26
Dz.U. z 2013 r., poz. 330.
Metoda statystyczna uwzględniająca prawdopodobieństwo wyboru proporcjonalnie do wartości transakcji (MUS).
27
Z wyjątkiem opisanych poniżej przypadków, dowody i odpowiadające im zapisy księgowe
zostały sporządzone prawidłowo pod względem formalnym.
(dowód: akta kontroli str. 762-876; 3982-3983; 3990-3993)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono
nieprawidłowości, polegające na wprowadzeniu do ksiąg rachunkowych dokumentów
księgowych z błędami w dacie operacji gospodarczej, co było niezgodne z art. 23 ust. 2
pkt 1 i art. 24 ust. 1 i 2 uor. Dotyczyło to 66 dowodów na łączną kwotę 38,0 tys. zł.
Główna Księgowa MŚ wyjaśniła, że przyczyną wprowadzenia do systemu niewłaściwych
danych były błędy pracowników.
(dowód: akta kontroli str. 3154-3170)
6. Realizacja zadań „Krajowego Programu Reform”
Opis stanu
faktycznego
„Krajowy Program Reform – Europa 2020” – Aktualizacja 2013/2014 – przyjęty przez
Radę Ministrów 30 kwietnia 2013 r. – określił dla Ministra Środowiska realizację w 2013 r.
m.in. dwóch zadań dotyczących:
1. „Działań związanych z odchodzeniem od zasady bezpłatnego przydziału uprawnień do
emisji na rzecz ich aukcyjnej sprzedaży”.
Harmonogram działań do realizacji w 2013 r., dotyczących m.in. przyjęcia ustawy
i rozporządzeń wykonawczych oraz stworzenia krajowej platformy aukcyjnej, określał termin
zakończenia realizacji prac w tym zakresie na III lub IV kwartał 2013 r.
Przyczyny niedotrzymania terminów wynikających z harmonogramu Minister Środowiska
wyjaśnił:
„Możliwość wyłonienia krajowej platformy aukcyjnej jest warunkowana koniecznością
dokonania zmian w prawie krajowym. Takie zmiany zostaną wprowadzone za pomocą
nowej ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, nad którą
trwają obecnie zaawansowane prace. Z przyjętego na 2013 r. harmonogramu zrealizowany
został punkt dot. konsultacji międzyresortowych i społecznych, które rozpoczęły się 17.12.
2013 r. i trwały do dnia 16.01. 2014 r. Przyczyny opóźnień w stosunku do harmonogramu
wynikały z przedłużających się prac nad projektem ustawy o systemie handlu
uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, związanych z dużą liczbą aktów prawa UE
podlegających implementacji oraz skomplikowanej materii podlegającej uregulowaniom, co
wymagało zaangażowania i współpracy wielu resortów. Podjęto stosowne środki zaradcze:
aby nie tracić możliwości sprzedaży uprawnień do emisji Ministerstwo Środowiska podjęło
działania zmierzające do przeprowadzenia czasowej sprzedaży polskiej puli uprawnień do
emisji za pośrednictwem platformy wspólnotowej, prowadzonej przez giełdę European
Energy Exchange z siedzibą w Lipsku (EEX). Umowa między Polską a EEX została
podpisana w sierpniu 2013 r. i stanowi, że Polska prowadzi sprzedaż uprawnień do emisji
na platformie wspólnotowej bez konieczności agregowania uprawnień do emisji – EEX
organizuje oddzielne aukcje dla Polski. Uprawnienia do emisji będą sprzedawane za
pośrednictwem platformy wspólnotowej do czasu wyłonienia krajowej platformy aukcyjnej.
Działanie będzie kontynuowane w KPR 2014/2015 i ustalony został nowy harmonogram:
−
−
−
−
−
Przewidywany termin przyjęcia projektu ustawy przez Radę Ministrów –
marzec/kwiecień 2014 r.
Przewidywany termin przyjęcia ustawy przez Parlament – maj 2014 r.
Przewidywany termin wejścia w życie – III kwartał 2014 r.
Przewidywany termin wydania rozporządzeń wykonawczych do ustawy –
III kwartał 2014 r.
Przetarg dotyczący wyboru krajowej platformy aukcyjnej – IV kwartał 2014
r.”
2. „Opracowania map zagrożenia powodziowego i ryzyka powodziowego w celu
ograniczenia negatywnych skutków wystąpienia powodzi”.
28
Mapy zagrożenia powodziowego (MZP) i mapy ryzyka powodziowego (MRP) zostały
opracowane i opublikowane w dniu 22 grudnia 2013 r. (na Hydroportalu KZGW) w ramach
projektu ”Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami”,
zgodnie z wymaganiami określonymi w Dyrektywie powodziowej27. Koszt wykonania map
zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego w latach 2011–2013 wyniósł łącznie
128.310,6 tys. zł z tego: 5.940,1 tys. zł – ze środków NFOŚiGW oraz 122.340,5 tys. zł – ze
środków w ramach PO IG (budżet państwa – 18.355,6 tys. zł; budżet środków europejskich
– 103.984,9 tys. zł w ramach współfinansowania).
Docelowo mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego będą
udostępnione w środowisku systemu ISOK z zastosowaniem usług danych przestrzennych,
udostępniających mapy (Map Services) oraz zbiory danych (Data Services). Planowany
termin oddania systemu do eksploatacji to 31 grudnia 2014 r. Trwają uzgodnienia dotyczące
ewentualnego uzupełnienia map zagrożenia powodziowego w zakresie scenariusza
zniszczenia lub uszkodzenia wału przeciwpowodziowego (art. 88d ust. 2 pkt. 3 lit b ustawy −
Prawo wodne), obejmującego w pierwszej kolejności większość miejsc, dla których na
mapach wskazano zagrożenie przelaniem się wody przez koronę wału
przeciwpowodziowego o prawdopodobieństwie wystąpienia 1%.
(dowód: akta kontroli str. 1702-1718; 2297-2301)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
7. Działania podejmowane przez dysponenta części
budżetu państwa w ramach nadzoru i kontroli
Opis stanu
faktycznego
W 2013 r. Minister Środowiska wykonywał obowiązek nadzoru i kontroli wynikający
z art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, m.in. poprzez:
− przeprowadzenie kontroli w 15 podległych i nadzorowanych jednostkach, w tym m.in.:
w czterech instytutach badawczych (w zakresie działalności finansowej, organizacji
pracy i zarządzania), trzech parkach narodowych (w zakresie prawidłowości
wykorzystania dotacji celowych), dwóch rzgw (w zakresie gospodarowania majątkiem,
udzielania zamówień publicznych i terminowości realizacji inwestycji), jednym
nadleśnictwie, NFOŚiGW (w zakresie realizacji zadań jako Operatora Systemu
Zielonych Inwestycji oraz realizacji wniosków NIK dotyczących kontroli zarządczej) oraz
MŚ (w zakresie zawierania umów cywilnoprawnych). W kontrolach parków narodowych
nie stwierdzono nieprawidłowości. Po zakończonych kontrolach sformułowano 16
zaleceń pokontrolnych. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły m.in. gospodarki
finansowej (zalecenia o charakterze formalnym), realizacji dochodów przez instytuty
badawcze, zaciągania kredytu z zabezpieczeniem jego spłaty w formie hipoteki
umownej bez uzyskania stosownej zgody Ministra Skarbu Państwa, gospodarowania
mieszkaniami funkcyjnymi oraz nieterminowości postępowań administracyjnych;
− realizację siedmiu zadań audytowych, w wyniku których zidentyfikowano m.in. ryzyka lub
słabe strony kontroli zarządczej w zakresie: niewystarczającego nadzoru nad Prezesem
KZGW, braku określonej procedury realizacji projektów, braku monitoringu realizacji
celów określonych w Planie Działalności oraz niedotrzymanie terminów przygotowania
„Planu działalności Ministra Środowiska na rok 2013 r.”. Plan ten został podpisany
przez Ministra Środowiska w dniu 4 stycznia 2013 r. Natomiast termin jego
sporządzenia, zgodnie z art. 70 ust 1 ustawy o finansach publicznych, upłynął
30 listopada 2012 r.
W 2013 r. nie przeprowadzano kontroli i nie realizowano zadań audytorskich związanych
z planowaniem i realizacją dochodów budżetowych, w tym w zakresie skuteczności
podejmowanych działań windykacyjnych należności.
27
Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 w sprawie oceny ryzyka
powodziowego i zarządzania nim (Dz.Urz. UE L 288/27).
29
(dowód: akta kontroli str. 2238-2296)
Plan działalności Ministra Środowiska na 2013 r. obejmował sześć celów (z tego pięć celów
najważniejszych i jeden dodatkowy). Do dnia zakończenia kontroli nie zostało opracowane
sprawozdanie z wykonania planu działalności i brak było informacji o poziomie mierników
określających stan realizacji celów, zaplanowanych do osiągnięcia w 2013 r.
Sekretarz Stanu działający z upoważnienia Ministra Środowiska wyjaśnił, że „Obecnie
w Ministerstwie Środowiska trwają prace nad przygotowaniem sprawozdania z Planu
działalności Ministra Środowiska na rok 2013. (…) Zgodnie z art. 70 ustawy o finansach
publicznych Minister kierujący działem sporządza do końca kwietnia każdego roku
sprawozdanie z wykonania planu działalności oraz składa oświadczenie o stanie kontroli
zarządczej za poprzedni rok w zakresie kierowanych przez niego działów administracji
rządowej. Mając na uwadze powyższe, zestawienie dotyczące realizacji celów
i poszczególnych zadań wskazanych w Planie działalności będzie nie wcześniej niż na
początku maja 2014 r.”
W kwestii sprawowania nadzoru nad realizacją zadań przez Głównego Inspektora Ochrony
Środowiska, dotyczących m.in. przeniesienia danych monitoringowych do systemu
informatycznego Ekoinfonet wraz ze wspomaganiem wdrażania systemu w Inspekcji
Ochrony Środowiska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska wyjaśnił, że „Dla
prawidłowego funkcjonowania systemu kontroli zarządczej, Minister Środowiska zatwierdził
dwa dokumenty: w roku 2012 Wytyczne w sprawie zasad i trybu sprawowania nadzoru
przez komórki organizacyjne Ministerstwa środowiska nad jednostkami organizacyjnymi
podległymi lub nadzorowanymi przez Ministra Środowiska (zaktualizowane we wrześniu
2013r.) oraz Działania nadzorcze Ministra Środowiska wobec Głównego Inspektora
Ochrony Środowiska (grudzień 2012r.).(…) Sposób sprawowania nadzoru w ramach
systemu kontroli zarządczej, o którym mowa w ww. dokumentach dotyczy również zadań
w zakresie przeniesienia danych monitoringowych do systemu informatycznego Ekoinfonet,
umieszczonych na liście zadań zakwalifikowanych do dofinansowania ze środków
NFOŚiGW z dziedziny „monitoring środowiska”, finansowanych za pośrednictwem rezerwy
celowej wymienionej w poz. 59 budżetu „Dofinansowanie zadań z zakresu ochrony
środowiska i gospodarki wodnej.”
W roku 2013 nadzór w zakresie realizacji zadań i celów przez GIOŚ sprawowany był m.in.
poprzez półroczne sprawozdania z realizacji Planu działalności Ministra Środowiska (gdzie
znajdują się zapisy dot. GIOŚ), kwartalne informacje o wykonaniu zadań określonych
w planie pracy GIOŚ (pozwalające na ocenę stopnia realizacji poszczególnych zadań),
oświadczenie o stanie kontroli zarządczej Głównego Inspektora Ochrony Środowiska,
zestawienia z realizacji mierników w układzie zadaniowym oraz zestawienia prezentujące
poziom wykonania dochodów i wydatków za poszczególne kwartały, w tym również
w ramach rezerwy celowej poz. 59, a także opiniowanie wniosków o zapewnienie
finansowania lub uruchomianie środków. (…) Ponadto Minister Środowiska zgodnie
z obowiązującymi przepisami zatwierdza i akceptuje raporty, sprawozdania oraz informacje
przygotowywane przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
W kwestii podejmowanych i planowanych do podjęcia działań w zakresie zapewnienia GIOŚ
podstaw prawnych do efektywnej realizacji zadania dot. monitorowania środowiska,
wyjaśniam, że obecnie nie istnieją problemy natury prawnej dotyczące realizacji tego
zadania. Aktualnie procedowane jest rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie
zakresu, sposobu oraz trybu zbierania i udostępniania danych w systemie informatycznym
Inspekcji Ochrony Środowiska „Ekoinfonet”. W celu przyspieszenia prac nad ww. projektem
w bieżącym roku wydałem pełnomocnictwo nr 32 z dnia 10 marca br., upoważniające
Głównego Inspektora Ochrony Środowiska do procedowania aktów wykonawczych
przewidzianych do wydania na podstawie upoważnień określonych w przepisach ustawy
o Inspekcji Ochrony Środowiska. Wobec powyższego obecnie GIOŚ przygotowuje kolejną
wersję projektu rozporządzenia uwzględniającą uwagi po uzgodnieniach
wewnątrzresortowych. Projekt ten po przyjęciu przez kierownictwo resortu zostanie
przekazany do uzgodnień międzyresortowych. Przewiduję, że zakończenie prac
legislacyjnych w tym zakresie powinno nastąpić do końca czerwca 2014 r.”
30
(dowód: akta kontroli str. 2306-2310)
Roczne sprawozdanie Rb-BZ1 z wykonania budżetu państwa i budżetu środków
europejskich w układzie zadaniowym za okres od początku roku do 31 grudnia 2013 r. dla
części 22 i części 41 przekazane zostało do Ministerstwa Finansów w dniu 20 lutego 2014 r.
Wielkości wydatków wykazane w ww. sprawozdaniu były zgodne z kwotami wykazanymi
w rocznych zbiorczych sprawozdaniach Rb-28 i Rb-28 UE.
W sprawozdaniu za 2013 r. wykazano m.in.:
• Wydatki ogółem w części 22 – Gospodarka wodna w kwocie 1.198.197,6 tys. zł, co
stanowiło 97,7% planu po zmianach (1.226.752,9 tys. zł), z tego wydatki budżetu
państwa w kwocie 910.750,8 tys. zł oraz wydatki budżetu środków europejskich
w kwocie 287.446,8 tys. zł. Największe kwoty wydatków zrealizowano w 2013 r.
w Funkcji 12 – Środowisko, dla której właściwy jest Minister Środowiska. Stanowiły one
97,5% wydatków ogółem poniesionych w części 22 i wyniosły: 1.168.290,5 tys. zł
(97,7% planu po zmianach), z tego: 880.843,7 tys. zł z budżetu państwa (98,1% planu
po zmianach) i 287.446,8 tys. zł z budżetu środków europejskich (96,7% planu po
zmianach).
Najwyższe kwoty wydatków poniesiono na następujące działania: − 12.5.2.1. Utrzymanie
wód i urządzeń wodnych wraz z infrastrukturą związaną z gospodarowaniem zasobami
wodnymi w kwocie 288.057,7 tys. zł (97,2% planu po zmianach), z tego: 262.806,9 tys. zł
(96,9% planu po zmianach) i 25.251,0 tys. zł ze środków europejskich (100,0% planu po
zmianach); − 12.5.3.4. Usuwanie skutków powodzi i suszy w kwocie 121.926,3 tys. zł
(99,0% planu po zmianach), w całości z budżetu państwa; − 12.5.3.9. Program wieloletni
„Program dla Odry-2006” w kwocie 521.179,6 tys. zł (97,8% planu po zmianach), w tym:
324.935,1 tys. zł z budżetu państwa (97,9% planu po zmianach) i 202.244,5 tys. zł (97,6%
planu po zmianach).
• Wydatki ogółem w części 41 – Środowisko w kwocie 3.381.582,7 tys. zł, co stanowiło
98,8% planu po zmianach (3.423.685,8 tys. zł), z tego wydatki budżetu państwa
w kwocie 578.254,2 tys. zł oraz wydatki budżetu środków europejskich w kwocie
2.803.328,4 tys. zł. Największe kwoty wydatków zrealizowano w 2013 r. w Funkcji 12 –
Środowisko, stanowiły one 95,2% wydatków ogółem poniesionych w części 41
i wyniosły: 3.220.348,3 tys. zł (98,8% planu po zmianach), z tego 417.305,6 tys. zł
z budżetu państwa (97,4% planu po zmianach) i 2.803.042,7 tys. zł z budżetu środków
europejskich (99,0% planu po zmianach).
Najwyższe kwoty wydatków poniesiono na następujące działania: − 12.4.2.1.
Gospodarowanie odpadami komunalnymi w kwocie 395.297,7 tys. zł (99,6% planu po
zmianach), w całości ze środków europejskich; − 12.7.3.2. Pozostałe przedsięwzięcia
w zakresie gospodarki wodno-ściekowej w kwocie 1.978.746,4 tys. zł (99,3% planu po
zmianach), z tego: 28.896,2 tys. zł ze środków budżetu państwa (100,0% planu po
zmianach) i 1.949.850,2 tys. zł z budżetu środków europejskich (99,3% planu po zmianach).
W Ministerstwie Środowiska funkcjonował Zespół do spraw budżetu zadaniowego (zwany
dalej „Zespołem”), jako organ pomocniczy Ministra Środowiska. Do zadań tego Zespołu
należała merytoryczna ocena rozwiązań wprowadzanych w zakresie budżetu zadaniowego.
Dyrektor Generalny Ministerstwa Środowiska (pełniący jednocześnie funkcję
Przewodniczącego Zespołu) wyznaczył również departamenty merytoryczne, które były
odpowiedzialne za realizację poszczególnych zadań oraz monitorowanie stopnia realizacji
celów na podstawie wielkości wykonania mierników.
We wszystkich podległych lub nadzorowanych jednostkach wprowadzone zostały jednolite
zasady: kalkulowania kosztów realizowanych działań, wyliczania wartości mierników oraz
wprowadzania zmian w układzie zadaniowym po zmianach budżetu w układzie klasyfikacji
budżetowej. Sprawozdania RB-BZ1 oraz załączone do nich części opisowe za I półrocze
2013 r. oraz roczne za 2013 r. podlegały weryfikacji w Departamencie Ekonomicznym.
W przypadku stwierdzenia błędów lub konieczności uzyskania dodatkowych informacji
w zakresie wykazanych danych w sprawozdaniu jednostkowym podlegającym włączeniu do
sprawozdania dysponenta części budżetowej, jednostki podległe lub nadzorowane
wzywane były do przedłożenia korekty.
31
W ciągu roku jednostki podległe i nadzorowane informowały Departament Ekonomiczny
o zmianach wartości mierników. Ustalono, że dane dotyczące realizowanych projektów
niezbędne do wyznaczania wartości miernika pozyskiwano z KSI SIMIK 07−13 co najmniej
raz w tygodniu; zmiany te nie wynikały z dokonywanych w ciągu roku zmian w budżecie
tradycyjnym, tylko ze zmian w harmonogramach realizacji poszczególnych projektów.
W następstwie zmian w planie finansowym jednostki nie wprowadzano zmian w wartości
planowanych do wykonania mierników. Jak wyjaśniono, zmiany w planie finansowym nie
wpływały bezpośrednio na wartość docelową mierników, m.in. w działaniach 12.7.3.2. oraz
12.4.2.1. i dlatego nie dokonywano ich aktualizacji po każdej zmianie planu finansowego
w układzie tradycyjnym.
Do dnia zakończenia kontroli trwała weryfikacja przekazanych danych przez jednostki
podległe i nadzorowane, na podstawie których opracowana zostanie w kwietniu br. analiza
stopnia realizacji budżetu zadaniowego, w oparciu o osiągnięte wartości mierników
w 2013 r.
W 2013 r. nie przeprowadzono, ani nie planowano przeprowadzenia w jednostkach
podległych i nadzorowanych działań weryfikujących wiarygodność źródeł danych w formie
kontroli i audytów.
(dowód: akta kontroli str. 1176-1255; 2455-2500; 3466-3494; 3688-3796; 3926-3930)
NIK zwraca uwagę, że w odniesieniu do działań związanych z organizacją „Konferencji
COP 19” w Ministerstwie nieskutecznie funkcjonowały mechanizmy kontroli zarządczej.
W toku kontroli ustalono bowiem, że:
• Ministerstwo Środowiska bez przeprowadzenia wstępnej kalkulacji wydatków podało
w uzasadnieniu do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie zgłoszenia kandydatury
Polski, jako gospodarza „Konferencji COP 19”, że wydatki powinny ukształtować się na
poziomie wydatków poniesionych na Konferencję COP 14 organizowaną w 2008 r.,
a nawet na poziomie niższym (poniesione wówczas wydatki wyniosły ok. 72.000 tys. zł).
Na podstawie takich danych, w dniu 16 października 2012 r. Rada Ministrów podjęła
uchwałę wyrażającą zgodę na zgłoszenie kandydatury Rzeczypospolitej Polskiej, jako
gospodarza „Konferencji COP 19” oraz upoważniła Ministra Środowiska do dokonania
tego zgłoszenia.
(dowód: akta kontroli, str. 363-374; 401-406; 443-471; 899-1040; 3690)
Dyrektor DZR zeznał, że: „(…) W okresie przygotowywania uzasadnienia projektu
Uchwały Rady Ministrów w sprawie zgłoszenia kandydatury RP i Warszawy jako
gospodarza Konferencji nie były znane (…) szczegółowe wymagania organizacyjnotechniczne odnośnie przedmiotowej Konferencji. Projekt wymagań Sekretariat UNFCCC
przekazał Ministerstwu w trybie roboczym dopiero po zakończeniu misji technicznej
mającej na celu weryfikację zaproponowanego miejsca obrad (…). Dlatego nie było
możliwości przygotowania bardziej szczegółowej kalkulacji kosztów. (…) Wstępny
szacunek kosztów możliwy był jedynie w oparciu o dotychczasowe doświadczenia
w powyższym zakresie, tj. organizacji 14 sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji
Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (…) w Poznaniu w 2008 r., której
łączne koszty wyniosły ok. 72 mln. zł.
Również Podsekretarz Stanu, który podpisał uzasadnienie do projektu uchwały Rady
Ministrów wyjaśnił, że: „(…) Brak wskazania miejsca lokalizacji Konferencji (decyzja
akceptująca Stadion Narodowy została podjęta przez Biuro Konferencji Stron dopiero
w marcu 2013 r.) oraz brak na tym etapie wiedzy na temat dokładnych wymagań
organizacyjno-technicznych Sekretariatu UNFCCC co do organizacji Konferencji
uniemożliwiały nawet wstępne oszacowanie jaki będzie wkład partnerów biznesowych.”
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska (były Minister Środowiska) wyjaśnił, że
w MŚ, decyzja dotycząca organizacji „Konferencji COP 19” w Polsce, zapadła w lipcu
albo we wrześniu 2012 r. „(…) W momencie, gdy Rada Ministrów podjęła decyzję,
wiadomym było, że inne państwo nie zgłosiło kandydatury, stąd wiadomym było, że to
Polska będzie organizatorem COP. Koszt COP został oszacowany na podstawie
doświadczeń z organizacji COP w Poznaniu (…) wychodziliśmy w Ministerstwie
z założenia, że była to kwota referencyjna.”
32
Była Podsekretarz Stanu zeznała, że „(…) Minister Finansów postawił warunek, że
COP19 nie może być finansowany z budżetu państwa. Na etapie podejmowania decyzji
politycznej, jako punkt referencyjny wskazano 72 mln zł, jako koszt COP14 w Poznaniu.
Było to w październiku 2012 r. Nie spodziewaliśmy się tak dużego wzrostu kosztu
COP19, który był spowodowany m.in. wzrostem składki dla Sekretariatu. (…) Doszły
także koszty związane z zabezpieczeniem COP19, który miał się rozpocząć 11 listopada
2013 r. Wydaje mi się, że w końcu stycznia 2013 r. otrzymaliśmy projekt HCA, który
zanegowaliśmy jako nieadekwatny do warunków Polski. Nie prowadziłam prac
osobiście, nadzorowałam jedynie DZR w którym prowadzono prace przygotowawcze.
Dużym elementem budżetu było wynajęcie Stadionu Narodowego. Stadion był
zainteresowany organizacją COP19. Musieliśmy oddzielić wynajem powierzchni od
organizacji COP19, ponieważ wynajem nie podlega ustawie prawo zamówień
publicznych. Koło marca 2013 r. skonkretyzowała się kwota ok. 100 mln zł jako kosztu
COP19.”
(dowód: akta kontroli, str. 375-380; 1158-1161; 1266-1272)
• W dniu 7 listopada 2012 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska skierowała
do Prezesa Zarządu NFOŚiGW pismo z prośbą o zapewnienie środków finansowych na
organizację COP 19 w wysokości nieprzekraczającej łącznych kosztów organizacji 14
sesji Konferencji Stron COP 14. NFOŚiGW w dniu 9 listopada 2012 r., poinformował
Dyrektora DZR, że działania w celu zapewnienia w Narodowym Funduszu koniecznych
środków finansowych mogą zostać podjęte po przekazaniu przez Ministerstwo informacji
uzupełniających. Z ponowną prośbą Narodowy Fundusz zwrócił się 3 stycznia 2013 r. do
dyrektora DZR o przekazanie, w terminie do 7 stycznia 2013 r. informacji
uzupełniających, koniecznych do opracowywanego Planu działalności Narodowego
Funduszu na rok 2013 r. Zakres niezbędnych informacji, wymienionych w ww. piśmie
NFOŚiGW pokrywał się z zakresem wymienionym w dniu 9 listopada 2012 r.
Jednocześnie NFOŚiGW poinformował, że w celu umożliwienia sfinansowania przez
Narodowy Fundusz „Konferencji COP 19” konieczne będzie złożenie wniosku
o przekazanie środków, wraz z wystąpieniem o zmianę listy zadań zakwalifikowanych do
dofinansowania na rok 2013. Jak ustalono w toku kontroli w Ministerstwie Środowiska
szacowanie kalkulacji kosztów COP 19 rozpoczęto 6 lutego 2013 r., a ostateczny
wniosek o dofinansowanie Konferencji kwotą 99.997,0 tys. zł (po negocjacjach
z NFOŚiGW) wysłano do NFOŚiGW 5 kwietnia 2013 r. W dniu 27 maja 2013 r.
Podsekretarz Stanu w MŚ podpisała z NFOŚiGW umowę na dofinansowanie ww.
zadania.
(dowód: akta kontroli, str. 381-398; 406-471; 897-1066)
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska wyjaśnił: „(…) Nie umiem (…) odtworzyć co
się działo między 7 listopada 2012 r., a 6 lutego 2013 r., ale należy mieć na uwadze, że
w tym czasie było posiedzenie Rady Ministrów Środowiska UE i konferencja w Doha,
która zaangażowała cały zespół zajmujący się przygotowaniem COP19 (…)”.
(dowód: akta kontroli, str. 1158-1161
Była Podsekretarz Stanu w MŚ zeznała: „(…) Nie zostały opóźnione prace nad
uzyskaniem finansowania COP19 przez NFOŚiGW. Miałam przekonanie, że (…) nie
będzie możliwości jego (wniosku) zmiany i zwiększenia kwoty dofinansowania. (…)
Wniosek został złożony po oszacowaniu kosztów (…). 7 listopada 2012 r. napisałam do
NFOŚiGW prosząc o zapewnienie finansowania COP19 – było to pismo informacyjne
i wiedziałam, że niezbędne będzie złożenie wniosku. Przygotowanie wniosku było
opóźnione z uwagi na rozmowy z Sekretariatem i dążenie do obniżenia kosztów do
minimum. Długo trwało definiowanie wymagań przez MSW, a na początku NFOŚiGW
twierdził, że zakupy na rzecz MSW musi wykonać MŚ. Po zmianie stanowiska Funduszu
trzeba było rozpocząć ponowne procedowanie zmiany planu finansowego Funduszu.
Jestem przekonana, że NFOŚiGW wiedział o konieczności zapewnienia środków na
COP19. Byłam w tej sprawie w bezpośrednim kontakcie z Panią Prezes.”
(dowód, akta kontroli, str. 1266-1272)
33
Dyrektor DZR zeznał: „(…) Wiadomo było, że w budżecie państwa nie będzie środków
na COP19 (…) zgoda została udzielona pod warunkiem, że koszty będą sfinansowane
przez NFOŚiGW. Jesienią 2012 r. poinformowaliśmy o tym Fundusz, wskazując, że
koszty te powinny być ok. 72 mln zł. (…) Kandydatura Polski została zgłoszona, gdy lista
dotacji dla państwowych jednostek budżetowych na rok 2013 była zatwierdzona przez
Ministra Środowiska. (…) Nie można było wcześniej przewidzieć środków w NFOŚiGW
dlatego, że lista zadań była tworzona w I kwartale 2012 r. i w momencie zgłaszania
kandydatury Polski lista była zatwierdzona. (…) To, że koszt COP19 może sięgnąć
nawet ok. 100 mln zł wiadomym było po pierwszej misji Sekretariatu w marcu 2013 r.
oraz wstępnym rozeznaniu rynku. (…)
(dowód: akta kontroli, str. 888-891)
Główny specjalista w Biurze Finansowym MŚ zeznała: „(…) Wniosek do NFOŚiGW był
złożony na początku kwietnia 2013 r. (…). Wizja logistyczno-techniczna zaczęła się
kształtować po wizycie przedstawicieli Sekretariatu w lutym 2013 r. (…) Misja w lutym
2013 wizytowała Stadion Narodowy jako potencjalne miejsce COP19. (…) Kalkulując
koszty COP19 opieraliśmy się w dużej mierze na doświadczeniach z lat ubiegłych,
posiadanych na ten moment wymaganiach Sekretariatu i chyba na doświadczeniach
z konferencji w Doha. Szczegółowe warunki COP19 kształtowały się przez kilka
miesięcy. (…) Rozeznanie wartości zamówienia na obsługę logistyczno-techniczną (…)
było (…) robione (…) na przełomie czerwca i lipca 2013 r. w ciągu kilku dni (…).”
(dowód: akta kontroli, str. 892-896)
• Po podpisaniu umowy na dofinansowanie organizacji „Konferencji COP 19”,
Podsekretarz Stanu w MŚ wystąpiła do NFOŚiGW z wnioskiem o uruchomienie środków
poprzez rezerwę celową poz. 59 jednorazowo w wysokości pełnej kwoty umowy,
tj. 99.997,0 tys. zł. Wnioskowane środki, zgodnie z procedurą finansowania zadań pjb
w zakresie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wpłynęły na rachunek dochodów
MŚ w dniu 28 maja 2013 r. i przekazane zostały tego samego dnia na centralny
rachunek dochodów budżetu państwa w Ministerstwie Finansów.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów zwróciła się do Ministra Środowiska
o szczegółowe uzasadnienie wniosku wypłaty pełnej kwoty na realizację zadania wraz
ze szczegółową kalkulacją, wskazując, że „(…) część zadań będzie realizowana przez
Ministra Spraw Wewnętrznych oraz wysokość wnioskowanej przez Ministra Środowiska
kwoty: 99.997.000 zł budzi wątpliwości” Minister Środowiska, w dniu 4 czerwca 2013 r.,
przekazał szczegółowe uzasadnienie wniosku oraz szczegółową kalkulację
szacunkowych kosztów organizacji COP 19. Poinformował także, że faktycznie część
wydatków związanych z Konferencją w kwocie 9.979,0 tys. zł będzie realizowana przez
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (MSW). W związku z tym zaistniała konieczność
podpisania porozumienia pomiędzy MŚ a MSW, które umożliwi umieszczenie MSW na
liście beneficjentów i podpisanie przez MSW stosownej umowy z NFOŚiGW na
dofinansowanie części wydatków.
Była Podsekretarz Stanu MŚ wyjaśniła, że „ (…) Po podpisaniu umowy z NFOŚiGW
wystąpiłam o przekazanie całej kwoty jednorazowo na konto MŚ. Po interwencji
Ministerstwa Finansów błąd został naprawiony. Moim celem było umożliwienie jak
najszybszego procedowania przygotowania do COP19. (…)”
(dowód: akta kontroli str. 1271; 1836-1914)
• Sporządzenie harmonogramu wydatków i podpisanie umowy na dofinansowanie
organizacji „Konferencji COP 19” dopiero w końcu maja 2013 r., tj. pięć miesięcy przed
wyznaczoną datą Konferencji, spowodowało spiętrzenie terminów. W związku z tym po
unieważnieniu postępowania w trybie przetargu ograniczonego na udzielenie
zamówienia „Organizacja logistyczno-techniczna 19 Konferencji Stron Ramowej
konwencji Narodów Zjednoczonych w spawie zmian klimatu (UNFCCC COP 19), 9 sesji
Konferencji Stron służącej jako Spotkania Stron Protokołu z KIOTO (CMP9) oraz 39
sesji organów pomocniczych konwencji (11−22 listopada 2013 r.) wraz z kreacją
i wizualizacją przestrzeni konferencyjnej” (unieważnienie spowodowane podaniem przez
34
oferentów wyższych cen niż kwoty jakie zamawiający zamierzał przeznaczyć na ten cel),
Ministerstwo Środowiska udzieliło MTP zamówienia w trybie z wolnej ręki, powołując się
na przesłankę określoną w art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy − Prawo zamówień publicznych.
Przepis ten stanowi, że zamawiający może udzielić zamówienia w trybie z wolnej ręki,
jeżeli ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie
zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe
wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów
udzielenia zamówienia.
W kwestii wyjaśnienia, dlaczego do udziału w negocjacjach warunków umowy na
wykonanie ww. zamówienia w trybie z wolnej ręki została zaproszona firma, która
w poprzednim postępowaniu zajęła przedostanie miejsce wśród ocenianych oferentów,
była Podsekretarz Stanu w MŚ zeznała, że „Międzynarodowe Targi Poznańskie nie
zakwalifikowały się do drugiej tury przetargu ograniczonego. W moim osobistym
przekonaniu, co zostało udowodnione w czasie COP 19, MTP były jedyną firmą
w Polsce, która mogła zorganizować COP 19. Pozostali oferenci, to były konsorcja. MTP
miało własne wyposażenie i kadry. Oceniam, że jedno z kryteriów przetargu zostało
ustawione nieprecyzyjnie. Błąd ten został dostrzeżony po otwarciu ofert, jakie wpłynęły
w przetargu ograniczonym.”
Radca Ministra w DZR zeznała, że „Nie pamiętam kto ustalił kryteria dopuszczenia do
drugiego etapu przetargu ograniczonego. (…) MTP to spółka Skarbu Państwa, co było
jednym z kryteriów wyboru, ponadto ta firma już organizowała COP 14.”
Dyrektor DZR zeznał: „Do drugiego etapu przetargu ograniczonego Międzynarodowe
Targi Poznańskie nie zostały dopuszczone ze względu na fakt, że nie uzyskały
dostatecznej liczby punktów, co wynikało z faktu, że inne firmy przedstawiły znacząco
wyższe gwarancje finansowe. Założeniem było, że podmiot, który będzie realizował to
zadanie, musi mieć możliwość sfinansowania zadania, przed otrzymaniem
wynagrodzenia. Przyznaję, że błędem było nieustalenie górnego progu finansowego
punktowanych gwarancji, co spowodowało, że podmioty mogły uzyskać więcej punktów
za większą zdolność finansową. Można było uzyskać bardzo dużo punktów
przedstawiając zaplecze finansowe większe niż wymagane minimum. Firmy, które
znalazły się w czołówce przedstawiły bardzo duże możliwości finansowe udostępnione
przez podmioty trzecie. Targi przedłożyły ofertę opartą wyłącznie o własne zasoby, zaś
pozostałe firmy przedstawiały ofertę, w ramach których przedstawiały doświadczenie
kilku podmiotów, w tym podwykonawców, freelancerów. MTP zostały zaproszone do
negocjacji warunków zamówienia w trybie z wolnej ręki, bo wiem, że podmiot ten bez
zastrzeżeń zorganizował COP w 2008 r. i to doświadczenie dawało dużą dozę
prawdopodobieństwa, że zamówienie zostanie wykonanie prawidłowo. Pozostałe firmy –
oferenci nie mieli doświadczenia w realizacji tak dużego wydarzenia. W przetargu
ograniczonym MTP spełniały minimalne wymogi finansowe. (…)Targi miały zespół
własnych pracowników, własne zasoby techniczne i finansowe oraz doświadczenie we
współpracy z Sekretariatem Konwencji. Dużą część zasobów technicznych Targi mają
we własnych magazynach, pozostali oferenci to były firmy eventowe i wg mnie ryzyko
złego wykonania zamówienia przy wyborze MTP było najmniejsze.”
(dowód: akta kontroli, str.: 511-544; 622-713; 888-891; 1268-1272; 1314-1316)
• Z analizy dokumentów dotyczących negocjacji warunków najmu Stadionu Narodowego
oraz z Programu funkcjonalno-użytkowego na przygotowanie powierzchni
deweloperskich na potrzeby „Konferencji COP 19”, będącego załącznikiem do umowy
zawartej w dniu 14 czerwca 2013 r. przez Skarb Państwa – Ministerstwo Środowiska
oraz PL 2012+ sp. z o.o., której przedmiotem było oddanie Ministerstwu, do odpłatnego
użytkowania, całości pomieszczeń, powierzchni i otoczenia Stadionu Narodowego
w Warszawie w obrębie terenu grodzonego wraz z wyposażeniem wynika, że część
pomieszczeń wynajmowanych na Stadionie Narodowym musiała być wykończona,
i wynajmując Stadion na dwa miesiące sfinansowano także prace wykończeniowe (m.in.
tynkowanie, roboty w zakresie stolarki budowlanej, kładzenie płytek, kładzenie
i wykładanie podłóg, nakładanie powierzchni kryjących). Koszt wykończenia powierzchni
w zakresie umożliwiającym montaż instalacji tymczasowych na potrzeby spotkań, side35
event rooms + strefa bezpieczeństwa + biura UNFCCC + restauracja + zaplecze 330m2
określonych w wymaganiach UNFCCC – 8.003m2, wedug stanu na dzień 29 maja
2013 r. wyniósł 10.828,1 tys. zł, wobec całkowitego umownego czynszu najmu 26.411,4
tys. zł.
Była Podsekretarz Stanu w MŚ zeznała, że „(…) W mojej ocenie cena najmu
obejmowała wynajem powierzchni na Stadionie, aczkolwiek miałam świadomość, że
część pomieszczeń musi być wykończona. Przyznaję, że wynajmując Stadion na dwa
miesiące sfinansowano także prace wykończeniowe, ale wyszłam z założenia, że skoro
Stadion należy do Skarbu Państwa, pieniądze te zostały zainwestowane w Skarb
Państwa, tym samym Skarb Państwa na tym nie stracił.”
(dowód: akta kontroli str. 1268-1272; 1317-1350; 2018-2036; 3911-3914)
Po kontroli wykonania budżetu państwa w roku 2012 w częściach: 22 i 41, NIK sformułował
dziewięć wniosków pokontrolnych, spośród których sześć wniosków zostało
zrealizowanych. Natomiast realizacja trzech wniosków, tj.:
− kontynuowania działań w celu zrealizowania wniosków zawartych w wystąpieniu
pokontrolnym NIK dotyczącym wykonania budżetu państwa w 2011 r.;
− zapewnienia skutecznego funkcjonowania kontroli zarządczej;
− zapewnienia poprawności formalnej zapisów księgowych;
nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, szczególnie w odniesieniu do skutecznej egzekucji
należnych budżetowi państwa dochodów oraz funkcjonowania mechanizmów kontroli
zarządczej.
(dowód: akta kontroli str. 2311-2326)
Stosownie do art. 68 ust. 1 ustawy o finansach publicznych kontrola zarządcza stanowi ogół
działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny
z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie
m.in. zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi;
skuteczności i efektywności działania.
Stwierdzone nieprawidłowości, opisane w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym wskazują
na nieskuteczne funkcjonowanie mechanizmów kontroli zarządczej.
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości działania
podejmowane przez dysponenta części budżetu państwa w ramach nadzoru i kontroli.
IV. Wnioski
Wnioski pokontrolne
Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba
Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej
Izbie Kontroli28, wnosi o:
1) zwiększenie skuteczności egzekwowania dochodów należnych budżetowi państwa;
2) zapewnienie skutecznego i efektywnego funkcjonowania kontroli zarządczej;
3) podjęcie działań zmierzających do zwrotu niewłaściwie naliczonych kosztów wynajmu
Stadionu Narodowego na organizację „Konferencji COP 19” w kwocie 1,6 tys. zł;
4) podjęcie działań w celu zapewnienia poprawności formalnej zapisów w księgach
rachunkowych.
28
Dz.U. z 2012 r., poz. 82 z późn. zm.
36
V. Pozostałe informacje i pouczenia
Prawo zgłoszenia
zastrzeżeń
Obowiązek
poinformowania
NIK o sposobie
wykorzystania uwag
i wykonania wniosków
Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla
kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli.
Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo
zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie
21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do Prezesa Najwyższej Izby
Kontroli.
Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli,
w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania
uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach
niepodjęcia tych działań.
W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia
informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub
zmienionego wystąpienia pokontrolnego.
Warszawa, dnia 22 kwietnia 2014 r.
Wiceprezes
Najwyższej Izby Kontroli
Wojciech Kutyła
........................................................
Podpis
37
KSI-4100-001-01/2014
Warszawa, dnia 11 czerwca 2014 r.
Pan
Maciej H. Grabowski
Minister Środowiska
POWIADOMIENIE
Zgodnie z art. 35c ust. 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz.U. z 2012 r.,
poz. 82 ze zm.) Najwyższa Izba Kontroli Departament Środowiska powiadamia, że w tekście
wystąpienia pokontrolnego z dnia 22 kwietnia 2014 r., sporządzonego w związku z kontrolą Wykonanie
budżetu państwa w 2013 r. część 22 − Gospodarka wodna i część 41 – Środowisko (P/14/001)
dokonano w dniu 11 czerwca 2014 r. sprostowania oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych
poprzez
1) zastąpienie użytego na str. 8 (akapit trzeci w części „Ustalone nieprawidłowości”) wyrazu
„zdefiniowania”, wyrazem „zidentyfikowania”;
2) zastąpienie wymienionej na str. 9 (wiersz 13 od góry) liczby „330.270,4 tys. zł” liczbą „330.154,2
tys. zł”;
3) zastąpienie wymienionej na str. 10 (wiersz 13 od dołu) liczby „99,3%” liczbą „99,9%”;
4) zastąpienie wymienionej na str. 10 (wiersz ósmy od dołu) liczby „97,6%” liczbą „99,2%”;
5) zastąpienie użytego na str. 13 (wiersz 13 od góry) wyrazu „Wspólnota” wyrazem „Współpraca”;
6) zastąpienie użytego na str. 13 (wiersz trzeci od dołu) wyrazu „Transgraniczna” wyrazem
„Terytorialna”;
7) skreślenie użytych na str. 14 (akapit trzeci od góry) wyrazów „i pochodne”;
8) zastąpienie wymienionych na str. 14 (akapit trzeci od góry) liczb „606 zł, tj. o 7,8%” liczbami „421
zł, tj. o 5,6%”;
9) zastąpienie wymienionej na str. 14 (drugi wiersz od dołu) liczby „37.488,2 tys. zł” liczbą
„37.523,3 tys. zł”;
10) zastąpienie wymienionych na str. 14 (pierwszy wiersz od dołu) liczb „1.672,8 tys. zł, tj. o 4,7%”
liczbami „1.805,0 tys. zł, tj. o 5,1%”;
11) zastąpienie wymienionej na str. 15 (drugi wiersz od góry) liczby „7.232” liczbą „7.238”;
12) zastąpienie wymienionych na str. 15 (drugi wiersz od góry) liczb „259 zł, tj. o 3,7%” liczbami
„283 zł, tj. o 4,1%”
13) zastąpienie wymienionej na str. 18 (wiersz dziewiąty od dołu) liczby „1.970,6” liczbą „1.970,8”;
14) zastąpienie wymienionej na str. 21 (wiersz 18 od góry) liczby „86,1%” liczbą „88,9%”;
15) zastąpienie wymienionej na str. 21 (wiersz 21 od góry) liczby „2.729.330,7” liczbą „2.713.330,9”;
16) zastąpienie użytych na str. 22 (wiesz 17 od dołu) wyrazów „Priorytetów I-IV PO IiŚ” wyrazami
„Priorytetów I, II, IV i V PO IiŚ”;
17) zastąpienie użytych na str. 22 (wiersz szósty od dołu) wyrazów „priorytetów I-IV” wyrazami
„priorytetów I-V”
18) zastąpienie wymienionej na str. 23 (wiersz 14 od góry) liczby „10.049,5” liczbą „10.039,5”;
19) dodanie na str. 30 (wiersz 18 od góry) po wyrazach „262.806,9 tys. zł” wyrazów „z budżetu
państwa”;
20) zastąpienie wymienionej na str. 30 (wiersz 22 od góry) liczby „521.179,6” liczbą „527.179,6”.
Sprostowanie niniejszych omyłek nie podlega zaskarżeniu.
2