Bez tytułu-39 - tts.infotransport.pl

30
Próbne jazdy wagonu tramwajowego 105NT
po torach kolejowych
W kwietniu i maju br. na terenie krakowskiego wêz³a kolejowego zosta³y przeprowadzone pierwsze
w kraju próby jazdy wagonem tramwajowym po torach kolejowych. Przebieg tych prób relacjonuje ich
bezpoœredni uczestnik – Tomasz Czauderna.
Koncepcja wprowadzenia w aglomeracji krakowskiej rozwi¹zania tzw. tramwaju na torach kolejowych powsta³a w œrodowisku Politechniki Krakowskiej pod kierunkiem profesora
W³odzimierza Czyczu³y ju¿ kilka lat temu. Zyska³a ona te¿ akceptacjê w MPK S.A. w Krakowie, a póŸniej kolejarzy z Po³udniowej DOKP.
Po kilkuletnich przygotowaniach uda³o siê poczyniæ te¿
pierwszy krok w tym kierunku. 3.04.1998 roku tyrystorowy
wagon techniczny 105NT nr 1202, u¿ytkowany jako holownik w Stacji Obs³ugi Tramwajów Podgórze, zosta³ przyci¹gniêty przez drezynê KOLZAM MS-W-01 z bocznicy prze³adunkowej tramwajów na dawnym Dworcu Towarowym do bazy
maszyn torowych (DSM Kraków). Wagon ten w ramach
pierwszej próby pokona³ z niewielk¹ prêdkoœci¹ kilka rozjazdów kolejowych oraz zosta³ próbnie wepchniêty na ostrze
iglicy na teren hali.
Nastêpne trwaj¹ce dwa dni próby jazdy wagonu po torach kolejowych rozpoczê³y siê 6 maja pod kierunkiem in¿.
Jerzego Stawowiaka, któremu jako obserwatorzy towarzyszy³a grupa studentów Politechniki Krakowskiej. Pocz¹tkowo
holowanie wagonu przez drezynê odbywa³o siê z prêdkoœci¹
oko³o 15 km/h, a pierwszy rozjazd krzy¿owy, tzw. „anglika”,
wagon przejecha³ spokojnie bez ¿adnych szarpniêæ i podskoków. Dalej stopniowo zwiêkszaj¹c prêdkoœæ do oko³o 30 km/h
jechaliœmy ³¹cznic¹ w kierunku posterunku odga³êŸnego
Kraków Przedmieœcie, gdzie przed przejazdem rozjazdu na
krzywo prêdkoœæ zosta³a zmniejszona do 20 km/h. Wagon
przejecha³ bez problemów i jazda by³a kontynuowana dalej
w kierunku stacji Kraków Batowice. Na podjeŸdzie osi¹gniêta
zosta³a prêdkoœæ 45 km/h. Na terenie stacji przejazd przez
rozjazdy odbywa³ siê prêdkoœci¹ 25 km/h.
Po tych pierwszych pozytywnych rezultatach prób grupa
obserwatorów postanowi³a przesi¹œæ siê do tramwaju,
w którym nawet wyciêto przy drzwiach specjalne otwory celem umo¿liwienia obserwacji wspó³pracy ko³a z szyn¹. Po ruszeniu i uzyskaniu prêdkoœci 60 km/h stwierdziliœmy, ¿e
wagon jedzie bardzo spokojnie, zaœ ko³a na szynach UIC-60
wykazuje niewielkie tendencje do wê¿ykowania. Jazda na linii
intensywnie obci¹¿onej ruchem towarowym by³a nieco mniej
p³ynna ni¿ na nowych torowiskach tramwajowych u³o¿onych
technologi¹ kolejow¹ (szyny UIC-60, zamocowania SB-3).
Wjazd na stacjê Kraków Nowa Huta odby³ siê z prêdkoœci¹ oko³o 20 km/h. Ze zdziwieniem stwierdziliœmy, ¿e nasz
wagon przejecha³ je lepiej ni¿ przez niejedne rozjazdy tramwajowe w mieœcie oraz lepiej ni¿ te same rozjazdy pokonuj¹ kursuj¹ce tam elektryczne zespo³y trakcyjne serii EN57.
Bez wiêkszych problemów dojechaliœmy do Pod³ê¿a, a nastêpnie do stacji Niepo³omice. Zostaliœmy zauwa¿eni przez
mieszkañców Niepo³omic, którzy bardzo pozytywnie wyrazili
siê o naszym pomyœle. Po do³¹czeniu do ekipy prof. W. Czyczu³y wykonana zosta³a jeszcze jedna jazda do Pasternika
i z powrotem, po czym nast¹pi³ powrót t¹ sam¹ tras¹.
Drugiego dnia (7.05.1998) o godz. 9.05 zatrzymaliœmy siê
przy koñcu peronu 2 stacji Kraków G³., gdzie oczekiwali m.in.
prof. W³odzimierz Czyczu³a, dyr. PDOKP Józef Je¿ewicz, nacz.
Biura Handlowego Pasa¿erskiego Jerzy Matuszczyk, inni pracownicy PKP i naukowcy Politechniki (m.in. dr in¿. Jan Gertz,
dr in¿. Bruno Obuchowicz, dr hab. in¿. Pawe³ Piec) oraz
przedstawiciele MPK S.A. w Krakowie: kierownicy Mariusz
Sza³kowski i Andrzej Sierociñski z dzia³u planowania przewozów oraz Stanis³aw Jurga z dzia³u techniki i rozwoju.
Nastêpnie, w obecnoœci ekipy telewizji regionalnej, odby³a siê pokazowa jazda tramwajem do stacji Kraków P³aszów a nastêpnie do Wieliczki z prêdkoœci¹ 60 km/h (prêdkoœæ rozk³adowa poci¹gów wynosi tu 100 km/h). Do stacji
Wieliczka dotarliœmy oko³o 10.40, sk¹d wyruszyliœmy do Krakowa – do stacji Kraków Bie¿anów z prêdkoœci¹ 40 km/h,
a na magistrali z prêdkoœci¹ 60 km/h.
Ostatniego dnia po torach szlakowych z prêdkoœci¹ oko³o
60 km/h udaliœmy siê w kierunku bocznicy do Balic. Przez
stacjê Kraków Mydlniki przejechaliœmy bez zatrzymania
i z prêdkoœci¹ ok. 30 km/h wjechaliœmy na bocznicê, której
stan techniczny okaza³ siê znacznie lepszy ni¿ tej w Wieliczce. Bez problemów dotarliœmy prawie przed bramê jednostki
wojskowej w Balicach. Nastêpnie udaliœmy siê pieszo w kierunku budynku portu lotniczego. Okaza³o siê, ¿e przy zachowaniu tramwajowych parametrów ³uków mo¿liwie jest po
wybudowaniu oko³o 500 m toru doprowadzenie tramwaju
przed samo wejœcie g³ówne. O godz. 10.10 wyruszyliœmy
w drogê powrotn¹.
Próby wykaza³y, ¿e tramwaj standardowej konstrukcji
typu 105N, powszechnej w miastach polskich przejedzie po
szlaku kolejowym, a co dalej? Prof. Czyczu³a chce wdro¿yæ
pomys³ jak najszybciej. Wed³ug szacunków nowy wagon
dwusystemowy kosztowaæ bêdzie oko³o 9 mln z³. Znacznie
tañsze by³oby doraŸne dostosowanie obecnie je¿d¿¹cego
taboru do nowych zadañ. Niezbêdne jest jednak dostosowanie obwodów g³ównych tramwaju do zasilania tak¿e
napiêciem 3 kV. Konieczne jest te¿ dostosowanie kó³ do
standardu UIC, czyli za³o¿enie obrêczy 135 mm. To z kolei
spowoduje koniecznoœæ przegl¹du wszystkich starych torowisk tramwajowych w jezdni i ewentualne usuniêcie nadmiaru asfaltu mog¹cego utrudniaæ ruch szerszego ko³a.
Otwarty pozostaje problem jednokierunkowoœci obecnych
tramwajów. Z tego powodu albo nale¿a³oby je przebudowaæ
na dwukierunkowe, b¹dŸ na stacjach koñcowych umo¿liwiæ
nawracanie wozów jednokierunkowych poprzez budowê pêtli
lub trójk¹tów. Oprócz tego konieczne jest wybudowanie
odcinków ³¹cz¹cych sieæ tramwajow¹ i kolejow¹, elektryfikacja bocznic oraz wyremontowanie niektórych odcinków
torów.
Tomasz Czauderna
7-8 / 1998
8/98 strona 30