Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii 27

Lp.
27
Rok
Semestr
System
studiów
Wydział
Pedagogiki i Psychologii
Instytut Psychologii
PSYCHOLOGIA
w tym:
wykł. sem.
30
30
Forma
zaliczenia
ECTS
zal. + egzamin
zal. + egzamin
8
8
PSYCHOMETRIA
III
5
studia stacjonarne
studia niestacjonarne
Liczba
godzin
60
60
ćw.
lab.
30
30
Typ przedmiotu obowiązkowy (grupa treści kierunkowych)
Poziom
Podstawowy
Wymagania
wstępne
Brak
Założenie i cele
przedmiotu
Umiejętność oceny przydatności określonego testu do diagnozowanego problemu (oceny trafności i
rzetelności danej metody); interpretacji wyniku otrzymanego w teście zgodnie ze standardami
psychometrycznymi; konstruowania norm o charakterze lokalnym; konstruowania własnych, prostych
narzędzi pomiarowych.
Metody
dydaktyczne
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia w pracowni komputerowej.
Komputerowy test z zakresu podstawowych obliczeń psychometrycznych (osoby prowadzące ćwiczenia
Forma i warunki
mogą wprowadzać również dodatkowe wymogi niezbędne dla uzyskania zaliczenia), egzamin ustny.
zaliczenia




Treści
kształcenia







Literatura
podstawowa
Test psychologiczny jako narzędzie pozyskiwania danych ilościowych będących podstawą diagnozy
psychologicznej (problem obiektywności testu, standaryzacji, trafności, rzetelności i normalizacji),
schemat wnioskowania psychometrycznego, pojęcie wyniku prawdziwego, wyniku otrzymanego i
błędu pomiaru, pojęcie testów równoległych.
Klastyczna Teoria Testów Gulliksena i jej odmiana statystyczna w wersji Lorda i Novicka, założenia
KTT w aspekcie ogólnej teorii pomiaru, podejścia nieklasyczne i ich ograniczenia.
Definicja rzetelności, estymowanie rzetelności jako wiarogodności, stabilności bezwzględnej,
stabilności względnej, równoważności między testowej i międzypołówkowej, zgodności wewnętrznej;
zastosowanie analizy wariancji w szacowaniu dobroci testu.
Rzetelność – standardowy błąd pomiaru (konstruowanie przedziałów ufności do porównywania
wyników dwóch osób w tym samym teście lub dwóch wyników jednej osoby w podtestach danego
testu).
Estymacja wyniku prawdziwego i standardowy błąd estymacji, warunkowy (skorelowany z wynikiem
prawdziwym) błąd pomiaru.
Różne aspekty trafności, m.in. treściowy, kryterialny (trafność diagnostyczna i prognostyczna), oparte
na innych źródłach danych walidacyjnych, sposoby pojmowania trafności teoretycznej: tradycyjny i
współczesny.
Metody obliczania współczynników trafności i ich interpretacja.
Stronniczość testu i pozycji testowych.
Pojęcie normy statystycznej, typy skal standardowych (skale oparte na rozkładzie prostokątnym a skale
oparte na rozkładzie normalnym), konstrukcja skal standardowych, procedura normalizacji rozkładu
wyników surowych, zasady zbierania danych normalizacyjnych, normy ogólne a normy lokalne.
Podstawowe etapy konstruowania narzędzi pomiarowych, zasady tworzenia i doboru pozycji
testowych dla różnego rodzaju testów, testy budowane w sposób racjonalny i empiryczny.
Zasady korzystania z podręczników testowych oraz standardy i problemy etyczne związane ze
stosowaniem testów.
AERA, APA, NCME (2007). Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice. Gdańsk: GWP.
Brzeziński, J. (1996 i nast. wyd.). Metodologia badań psychologicznych. Rozdz. 15-18. Warszawa: PWN.
Brzeziński, J. (red.) (2005). Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów. Gdańsk: GWP.
Coombs C.H., Dawes R.M., Tversky A., (1977). Wprowadzenie do psychologii matematycznej. Warszawa: PWN.
Hornowska, E. (2001 i nast. wyd.). Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Scholar.
Magnusson, D. (1981 i nast. wyd.). Wprowadzenie do teorii testów. Warszawa: PWN.
Nowakowska M., (1978). Nieformalne ujęcie współczesnej teorii testów. [W:] E. Paszkiewicz (red.),
Materiały do nauczania psychologii, seria III, t. 3 (s. 197-223). Warszawa: PWN.
Zawadzki, B., Hornowska, E. (2008). Psychometria. Konstrukcja i adaptacja testów psychologicznych.
[W:] J. Strelau, D. Doliński (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 10 (s. 847-893).
Gdańsk: GWP.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Anastasi, A., Urbina, S. (1999). Testy psychologiczne. Warszawa: Prac. Testów Psych. PTP.
Aranowska, E. (2005). Pomiar ilościowy w psychologii. Warszawa: Scholar.
Hornowska, E. (1999). Stronniczość testów psychologicznych. Problemy – kierunki – kontrowersje. Poznań:
Humaniora.
Kozielecki, J. (red.) (1971). Problemy psychologii matematycznej. Warszawa: PWN.
Mańkowska, M. (2010). Wprowadzenie do psychometrii. Lublin: Wyd. KUL.
Stemplewska-Żakowicz. K., Paluchowski, W. J. (2008). Podstawy diagnozy psychologicznej. [W:] J.
Strelau, D. Doliński (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2, rozdz. 11 (s. 23-94). Gdańsk:
GWP.
Wykład – dr hab. Zbigniew Spendel
Laboratorium – mgr Maria Chełkowska, mgr Aneta Kałmuk, dr hab. Zbigniew Spendel