Protokół z przebiegu Konferencji Jednostek Centralnych PNWM w

Protokół z przebiegu Konferencji Jednostek Centralnych PNWM w Berlinie,
22–24 października 2012 r.
Przebieg, 22.10.2012
16:15
16:35-18:00
19:00-20:20
Oficjalne przywitanie i otwarcie konferencji przez Zarząd PNWM
Młodzież 2012 pod lupą – kim jest, czego chce i co robi młodzież w Polsce i w
Niemczech? Wyniki polskich i niemieckich badao nad młodzieżą
Niemiecka prapremiera filmu „Noc w galerii” i krótka rozmowa
Powitanie uczestników Konferencji Jednostek Centralnych PNWM dla polskich i niemieckich
jednostek centralnych wymiany szkolnej i pozaszkolnej oraz gości uczestniczących w Dniu Otwartym
PNWM przez Zarząd PNWM.
Młodzież 2012 pod lupą – kim jest, czego chce i co robi młodzież w Polsce i w Niemczech?
Goście:
Piotr Arak
Eileen Krauße
dr Bernadette Jonda
Sylwester Zagulski
koordynator raportu badawczego „Młodzi 2011“
badania SINUS (Centrum Duszpasterstwa Młodzieżowego/ Arbeitsstelle für
Jugendseelsorge der Deutschen Bischofskonferenz, AFJ)
Uniwersytet Halle, polsko-niemieckie badania porównawcze nad młodzieżą
Uniwersytet Wrocławski, polsko-niemieckie badania porównawcze nad
młodzieżą
Moderacja:
dr Andrzej Kaluza
Krótkie przedstawienie badao:
1. raport „Młodzi 2011“ – powstał w latach 2009-2011 na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów. Jego celem jest przekazanie zebranej wiedzy na temat młodego pokolenia
Polaków (głównie studentów i absolwentów) w wielu aspektach ich życia, aby lepiej
przewidzied potencjał rozwoju paostwa. Raport dostępny jest na stronie internetowej:
http://pl.scribd.com/doc/63558674/Raport-M%C5%82odzi-2011
W załączeniu prezentacja Power Point raportu „Młodzi 2011“ z KJC, do pobrania również na
Wiki-Sowa
2. badania SINUS – przeprowadzone przez Instytut Sinus z Heidelbergu w 2012 r. na podstawie
wywiadów z młodzieżą szkolną w wieku 14-17 lat (łącznie 72 respondentów z różnych typów
szkół) w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie „Jaka jest dzisiejsza młodzież niemiecka?”.
Najważniejsze wyniki przedstawione są w języku niemieckim w niniejszym dokumencie, do
pobrania również na Wiki-Sowa.
3. polsko-niemieckie badania porównawcze nad młodzieżą – przeprowadzane pod
kierownictwem dr Bernadetty Jondy i Sylwestra Zagulskiego nawiązują do wcześniejszych już
dwukrotnie realizowanych badan tego rodzaju: w latach 1990-1991 oraz 1999-2002 (również
współrealizowanych przez dr Jondę). Najnowsze badania składają się z części jakościowej
1
(wywiady indywidualne, grupowe wśród młodzieży z Polski i Niemiec w wieku 16- do 18 lat
oraz z ekspertami), realizowanej w latach 2011-2012 i ilościowej (ankiety pisemne na próbie
badawczej wśród 15- do 24-latków w Polsce i w Niemczech) przeprowadzanej na przełomie
2012/13 roku. Cel projektu: wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktycznym wymiarze
stosunków polsko-niemieckich.
Najważniejsze aspekty dyskusji:









młodzież w obu krajach podkreśla, że bardzo ważne jest dla niej wykształcenie. Jest to bilet
wstępu do dobrej przyszłości i warunek otrzymania dobrej pracy, a także podstawa
bezpieczeostwa finansowego. „Pieniądze to warunek, aby móc coś zrobid”. Raport „Młodzi
2011” pokazuje, że młodzież nie definiuje się przez pracę, ale przez formy spędzania wolnego
czasu.
dla polskiej i niemieckiej młodzieży ważną rolę pełni konsumpcja. Posiadane dobra są dla
młodych ludzi symbolem statusu. Dużą rolę odgrywają nowe technologie: telefony
komórkowe, komunikatory.
Zaangażowanie obywatelskie: w Polsce ostatnich lat było niewiele sytuacji, kiedy młodzi
ludzie „wyszli na ulicę”, żeby wspólnie manifestowad w jakiejś sprawie. Trudno zmotywowad
ich do dużych wspólnych akcji. Największe poruszenie wzbudziła sprawa ACTA – obrona
internetu jako platformy wolności.
świat wartości młodzieży: brak jednolitego obrazu po stronie polskiej i niemieckiej. Po stronie
polskiej kluczową wartością jest wolnośd, wysoko w hierarchii wartości jest także rodzina. Po
stronie niemieckiej: dobre wykształcenie, rodzina, interesujące miejsce pracy.
Wiara: nie odgrywa dużej roli
Wizje własnej przyszłości: młodzi Niemcy z większym optymizmem patrzą na szansę
znalezienia dobrej pracy. Młodzi Polacy są w tej kwestii raczej pesymistami. Rozwiązaniem
obaw o przyszłośd jest dla Polaków wizja migracji zarobkowej do innych paostw Europy.
Mobilnośd zmienia się także w kierunku mobilności w celu zdobycia lepszej edukacji.
Rodzice inwestując w rozwój i edukację dziecka (zakup książek, kursy językowe, wyjazdy za
granicę), dają mu „bilet do lepszej przyszłości”. Ta młodzież lepiej radzi sobie w życiu, nie
tylko zawodowym. Przegrani transformacji gospodarczej mają trudny start, w Polsce brak
odpowiednich instrumentów polityki społecznej.
Zarówno w Polsce jak i w Niemczech dziewczynki mają lepszy wyniki edukacyjne od
chłopców.
Temat oddziaływania wymian międzynarodowych nie był bezpośrednio badany w ramach
ww. studiów młodzieży.
Niemiecka prapremiera filmu „Noc w galerii” oraz dyskusja po seansie
Goście:
Małgorzata Ławrowska
Maciej Łubioski
Thomas Strobel
Moderacja:
Anna Dziewit-Meller
Tomasz Kycia
dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej (FWPN)
współautor scenariusza filmu, aktor
Georg-Eckert-Institut
- dziennikarka i reporterka
- dziennikarz w redakcji Funkhaus Europa
Film „Noc w galerii dostępny jest w internecie na stronie:
http://www.nocwgalerii.pl/obejrzyj-film (film w wersji polskiej)
2
http://www.nocwgalerii.pl/do-pobrania (film w wersji polskiej z niemieckimi napisami. Proszę pobrad
ostatni plik na stronie)
23.10.2012
9:15-11:00
11:00-13:00
15:30-18:00
Sprawozdania PNWM i krótkie przedstawienie grup roboczych
Praca w grupach roboczych, blok I:
GR 1 Nowe formaty w wymianie polsko-niemieckiej
GR 2 Przyszłośd jednostek centralnych – nowe kategorie?
GR 3 Współpraca placówek kształceniowych i szkół na przykładzie projektu
modelowego PNWM
GR 4 Procedury w jednostkach centralnych dla zaawansowanych – pogłębienie
kompetencji pracowników JC
GR 5 Polska i niemiecka młodzież w badaniach porównawczych – nowe wyzwania dla
wymiany
Praca w grupach roboczych u wybranych berlioskich instytucji partnerskich PNWM,
blok II:
GR 6 Organizacja spotkao młodzieży zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju
GR 7/8 Obecnośd PNWM i wymiany polsko-niemieckiej w sferze publicznej –
zagadnienia, strategie, narzędzia
GR 9 Polsko-niemiecka wymiana młodzieży w aspekcie różnorodności
GR 10 Historia w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży
Sprawozdania PNWM
Główne treści i przebieg:




Sprawozdanie Zarządu
Sprawozdanie koordynacji
Sprawozdanie referatu wspierania wymiany szkolnej
Sprawozdanie referatu wspierania pozaszkolnej wymiany młodzieży
Podstawą do raportów jest niniejsza prezentacja Power Point, do pobrania również na WikiSowa
Praca w grupach roboczych, blok I i blok II
Protokoły grup roboczych znajdują sie na Wiki-Sowa pod następującym linkiem:
http://wiki.dpjw.org/sowa/pl/node/226
Przebieg, 24.10.2012
10:00-11:30
Dyskusja panelowa: Wspieramy mobilnośd młodzieży. Również jutro i pojutrze?
Instytucje wspierające międzynarodową wymianę młodzieży w rozmowie
o perspektywach dwunarodowych i europejskich spotkao młodzieży i mobilności
11:30-11:45
Oficjalne zakooczenie konferencji
3
Wspieramy mobilnośd młodzieży. Również jutro i pojutrze? Instytucje wspierające międzynarodową
wymianę młodzieży w rozmowie o perspektywach dwunarodowych i europejskich spotkao
młodzieży i mobilności
Goście:
Pani Regine Kayser
Pan dr Markus Ingenlath
Pan Gottfried Böttger
Pan Tomasz Bratek
Pan Stephan Erb
Moderacja:
Pani Stanisława Piotrowska
Fundacja Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany Młodzieży, Dyrektor
zarzadająca
Niemiecko-Francuska Wspópraca Młodzieży, Dyrektor zarzadający
Urząd ds. Pedagogicznych Wymiany przy Konferencji Ministrów
Oświaty, Dyrektora zarządzający
Agencja Narodowa Programu „Młodzież w działaniu”, Dyrektor
Programu
Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży, Dyrektor zarzadający
Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży, Koordynatorka
Sprawozdanie z dyskusji, źródło: portal internetowy PNWM:
Wymiana młodzieży wpisuje się w kanon edukacji
Wymiana młodzieży to często traktowana po macoszemu egzystencja, która powinna stad się
nieodłączną częścią edukacji. Twierdzenie to jest jednym z założeo koocowej debaty tegorocznej
Konferencji Jednostek Centralnych. W myśl hasła „Wspieramy mobilnośd młodzieży.
Również jutro i pojutrze?" debatowała ze sobą kadra zarządzająca pięciu międzynarodowych
instytucji młodzieżowych.
Regine Kayser z Fundacji Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży, dr Markus Ingenlath z FrancuskoNiemieckiej Współpracy Młodzieży, Gottfried Böttger z Pädagogischer Austauschdienst (PAD),
Tomasz Bratek z polskiego programu Unii Europejskiej „Młodzież w działaniu" oraz nasz dyrektor
zarządzający Stephan Erb nie bali się włożyd kija w mrowisko. Problemy i wymagania pojawiające się
przy pracy na rzecz młodzieży zostały nazwane po imieniu, jednocześnie podkreślone zostały również
sukcesy za nią idące.
Wymiana młodzieży częścią edukacji
Tomasz Bratek odniósł się do polskiego raportu młodzieży „Młodzi 2011", w którym znajdujemy jasne
sformułowanie, że młodzi ludzie chcą uczyd się nie tylko w szkole. „To daje nam szansę, że w
przyszłości wymiana młodzieży brana będzie pod uwagę jako częśd formalnej edukacji", stwierdził
Bratek. Powinno to byd wzięte od uwagę przy opracowywaniu narodowych strategii.
Więcej współpracy pomiędzy szkołami i organizacjami
Gottfried Böttger zwrócił uwagę na fakt, że coraz więcej szkół nawiązuje współpracę z organizacjami
pozaszkolnymi. Często tylko w ten sposób udaje się realizowad koncepcję szkół całodziennych. W tym
miejscu pojawiają się nowe możliwości dla wymiany międzynarodowej, która w odniesieniu do coraz
bardziej napiętych planów zajęd często schodzi na plan dalszy. Fundacja Niemiecko-Rosyjska
Wymiana Młodzieży wychodząc temu naprzeciw zorganizowała nową serię szkoleo dla nauczycieli i
organizatorów międzynarodowej wymiany młodzieży.
Ukierunkowanie na nowe grupy docelowe
Wszyscy uczestnicy dyskusji w równej mierze spotkali się z problemem osób biorących udział w
wymianach młodzieżowych, którymi są przede wszystkim dziewczęta klas licealnych. Podmioty
bezpośrednio skonfrontowane z tym faktem starają się odpowiednio na niego reagowad. Nasz
dyrektor zarządzający Stephan Erb poinformował, że w tym roku dzięki projektowi rozgrywek ulicznej
4
piłki nożnej „TriM" udało się naszej organizacji pozyskad młodzież, która nigdy wcześniej nie brała
udziału w żadnej wymianie młodzieżowej. „Dla wielu była to nie tylko pierwsza podróż za granicę,
lecz w ogóle pierwsza podróż poza miejsce zamieszkania", relacjonował Erb. Z naszego punktu
widzenia jest to droga do dotarcia do nowych grup docelowych.
Już na studiach przygotowywanie kadry do organizowania wymian
Potwierdził to Markus Ingenlath z FNWM. Opowiedział on o francusko-niemieckim projekcie
modelowym dla młodzieży z socjalnie zapalnych miejsc Berlina i Paryża pt. „Clichy-sous-Bois spotyka
się z Neukölln". Rozwiązaniem problemu z pozyskiwaniem młodzieży z grup niedoreprezentowanych
może byd według Gottfrieda Böttgera szkolenie przyszłej kadry organizującej wymiany już w czasie
studiów.
Zalety wyprzedzające komercyjne oferty
Pojawiające się coraz liczniej na rynku konkurencyjne i komercyjne oferty wyjazdów dla młodzieży nie
płoszą organizacji młodzieżowych. „Nasze oferty łączymy również z aspektem edukacyjnym. U nas nie
chodzi o zarabianie pieniędzy", stwierdził Markus Ingenlath wskazując różnicę. Młodzież w zupełnie
inny sposób konfrontowana jest z obcą kulturą i obcym życiem codziennym, niż gdyby miała spędzid
tydzieo w hiszpaoskim kurorcie.
Stosownie do tego organizacje młodzieżowe stale zwracają uwagę na poprawianie jakości przy
realizacji projektów wymian. I absolutnie nie chodzi tu o produkt w postaci inscenizacji teatralnej czy
innych podobnych form - tak argumentował dyrektor zarządzajacy Stephan Erb, wychodząc
naprzeciw obawom publiczności. „Zupełnie świadomie w centrum stawiamy spotkanie.”
Oficjalne zakooczenie konferencji
Paweł Moras dziękuje wszystkim osobom zaangażowanym w organizację konferencji, szczególnie
Pani Izabeli Stapf, poczdamskiemu referatowi wspierania oraz wszystkim tłumaczom i zaprasza na
następną Konferencję Jednostek Centralnych, która odbędzie się od 21 do 23 października 2013 roku
w Poznaniu.
5