www.inwestujew45plus.cba.pl
Transkrypt
www.inwestujew45plus.cba.pl
www.inwestujew45plus.cba.pl MARTA DYMEK Dobre praktyki zarządzanie wiekiem – jak wspierane są osoby po 45 roku życia w Niemczech Dobre praktyki w zakresie zarządzania wiekiem to rozwiązania przezwyciężające trudności związane z wiekiem oraz rozwiązania promujące różnorodność wieku pracowników. Dotyczą one przede wszystkim rynku pracy, jednak ich wymiar jest nie tylko ekonomiczny, ale ma on także duże znaczenie społeczne. Często działania na rzecz równych praw na rynku pracy osób 45+ są istotnym współczynnikiem w rozmaitych europejskich rankingach, w których Polska od lat zajmuje jedne z ostatnich miejsc. Według danych Eurostatu wskaźnik zatrudnienia w Polsce, w grupie wiekowej 55-64 lata wynosi 26,1% i należy do najniższych w Europie. Natomiast średnia wartość dla całej Unii Europejskiej to 42,5%. Zasługą tak wysokiego odsetka aktywnych zawodowo seniorów i seniorek w Europie są dobre praktyki w zakresie zarządzanie wiekiem, które wspierają osoby powyżej 45 roku życia na rynku pracy. Krajem z bogatym portfolio takich praktyk są Niemcy, z rekordowym odsetkiem 52% zatrudnionych osób w grupie wiekowej 55-64 lata. Wiele niemieckich koncernów ma świadomość nowych demograficznych wymogów rynku, które wynikają ze starzenia się społeczeństwa niemieckiego oraz procesów migracyjnych. Fakt starzenia się społeczeństwa dotyczy nie tylko osób zatrudnianych, ale także klientów i klientek powyżej 50 roku życia, którzy mają inne potrzeby niż osoby od nich młodsze. Najlepszym przykładem dopasowania się wachlarza usług do potrzeb dojrzalszej klienteli jest branża medyczna. Obfituje ona w różne ułatwienia i technologie dla osób w wieku 50+, a także sektor telefonii komórkowej, w której oferta aparatów dla seniorów i seniorek jest coraz bogatsza. Także przedsiębiorstwa z innych branż reagują na nowe wymogi rynku, jak na przykład Deutsche Bank, który przeprowadził analizę oczekiwań starszych klientów i klientek. Projekt „Zainwestyuj w doświadczenie: promocja efektywnego zarządzania wiekiem” jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. www.inwestujew45plus.cba.pl Analiza ta pokazała, że wolą oni być obsługiwani przez osoby w ich wieku, co ma kluczowy wpływ na politykę zatrudniania osób po 50 roku życia w tej firmie. Inną ciekawą praktyką, przynoszącą zarówno korzyści firmie, jak i aktywizującą osoby starsze, jest strategia firmy Deutsche Telekom, która prowadząc kampanię marketingową promującą produkty internetowe dla osób 50+, sponsoruje także darmowe kursy IT dla osób w tym wieku. Jest to szczególnie ważny przykład, gdyż pokazuje jak przerwać błędne koło, w którym starsze osoby mają niższe kwalifikacje i z punktu widzenia osób je zatrudniających „nie chcą się kształcić”, w związku z czym dodatkowe szkolenia nie są im oferowane. Polityka zarządzania różnorodnością w Niemczech nie sprowadza się jednak tylko do przykładów pojedynczych firm. Są to przede wszystkim szeroko zakrojone kampanie społeczne oraz projekty rządowe, które oprócz akcji na rzecz aktywizacji i równouprawnienia osób 50+ uwidaczniają tę grupę wiekową w społeczeństwie, przyczyniając się do zmiany nastawienia oraz zwiększenia wrażliwości na tematykę dyskryminacji ze względu na wiek. Jednym z takich projektów objętych patronatem i ufundowanym przez Rząd Federalny Niemiec jest inicjatywa Ehrfahrung ist Zukunft („Doświadczenie to przyszłość”). Projekt jest odpowiedzią na demograficzne zmiany w społeczeństwie niemieckim. Jego główny cel to uświadomienie społeczeństwu zmian w strukturze demograficznej, a co za tym idzie wypracowania nowego wizerunku osób starszych, mające więcej perspektyw i możliwości niż dotychczas. W ramach inicjatywy Ehrafahrung ist Zukunft podjęto działania z bardzo różnych dziedzin takich jak: służba zdrowia, aktywność fizyczna, edukacja, nowe media oraz oczywiście rynek pracy. Bardzo ważny jest wieloaspektowy wymiar projektu, ponieważ tylko poprzez interdyscyplinarne działania możliwe są zauważalne i długotrwałe zmiany na rynku pracy. Aby prześledzić wzajemny wpływ różnych działań względem siebie można posłużyć się następującym przykładem: dzięki licznym kursom komputerowym dla osób 50+ organizowanych w ramach Ehrafahrung ist Zukunft, osoby w tym wieku aktualizują swoją wiedzę w zakresie nowych technologii i dłużej zostają aktywne zawodowo, co jednak nie byłoby możliwe gdyby nie podjęte działania służące stworzeniu Projekt „Zainwestyuj w doświadczenie: promocja efektywnego zarządzania wiekiem” jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. www.inwestujew45plus.cba.pl przyjaznych miejsc pracy, odpowiednich dla starszych pracowników i pracowniczek, uwzględniających ich możliwości oraz ograniczenia zdrowotne. Ciekawym przykładem kreatywnego podejścia do tematu dobrych praktyk zarządzania wiekiem, oraz tworzenia w miejscu pracy atmosfery przyjaznej osobom starszym, jest biorąca udział w inicjatywie Ehrafahrung ist Zukunft fabryka szkła Pilkington. Wprowadziła ona w swoim przedsiębiorstwie program Plikngton aktiv, mający ma na celu zapobieganie bólom i schorzeniom kręgosłupa, na które narażeni są zwłaszcza starsi pracownicy i pracowniczki fabryki spędzający dużą ilość czasu w jednej pozycji. Polega on na analizie stanowiska pracy każdego pracownika i każdej pracowniczki, aby następnie móc odbywać indywidualne, dostosowane do możliwości każdej zatrudnionej osoby, zajęcia z fizjoterapeutką. Ponadto wprowadzono dodatkowe wspólne przerwy w pracy, podczas których grupowo wykonywane są proste ćwiczenia na kręgosłup. Polityka zarządzania różnorodnością w Niemczech może być dobrym przykładem dla polskich firm i przesiębiorstw, ilustrującym jak efektywnie i z korzyścią dla obydwu stron przezwyciężać trudności związane z wiekiem pracowników i pracowniczek. Chociaż przedstawione w artykule przykłady są zakrojone na większą skalę i przynoszą spektakularne efekty, to warto zacząć też od wprowadzania drobnych zmian - innowacji. Przykład takich właśnie działań antydyskryminacyjnych odnajdujemy na niemieckim portalu internetowym altersdiskriminierung.de poświęcony dyskryminacji ze względu na wiek. Oprócz informacji prawnych i aktualnych wydarzeń związanych z tym tematem, na stronie znaleźć można oferty pracy dla seniorów i seniorek oraz zgłosić akty dyskryminacji poprzez kliknięcie w prosty odnośnik zgłoś akt dyskryminacji! Zgłoszenia wyświetlane są w postaci newsów w dziale aktualności obok innych wiadomości, dotyczących zjawiska dyskryminacji z całego kraju. Czasem są to już zakończone historie wygranych spraw sądowych, gdzie stronie oskarżonej o działania dyskryminujące ze względu na wiek zasądzano wysokie kary rzędu 10 000 Euro, a czasem tylko krótkie wpisy informujące o pojawieniu się dyskryminującego ogłoszenia o pracę. Mimo że działalność portalu jest praktyką, do której realizacji wystarczy zaangażowanie i motywacja, to jego rola jest doniosła. Przede wszystkim pełni on rolę Projekt „Zainwestyuj w doświadczenie: promocja efektywnego zarządzania wiekiem” jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. www.inwestujew45plus.cba.pl edukacyjną, podnosząc świadomość prawną osób zatrudnianych i zwiększając widoczność tego zjawiska, dzięki czemu nie pozwala go marginalizować i omijać. Nagłaśnia także i nazywa przejawy dyskryminacjii, co zwiększa wrażliwość czytelników i czytelniczek na takie postawy, ułatwia również wystrzegania się takich zachowań wobec osób starszych z własnego otoczenia. Na pewno też, nikogo nie pozostawią obojętnym przytaczane we wpisach wysokości kar zasądzanych przez niemieckie sądy pracy za wszelkie działania dyskryminujące ze względu na wiek. Bibliografia: 1. Altediskriminierung dostepne na World WideWeb: www.altersdiskriminierung.de/index.php [data dostępu 02.11.2011 godzina 19:33]. 2. Erfahrund ist Zukunft dostepne na World WideWeb: www.erfahrung-ist- zukunft.de/Webs/EiZ/DE/Homepage/home.html [data dostępu 01.11.2011 godzina 21:15]. 3. INQA dostępne na World Wide Web: www.inqa.de [data dostępu 01.11.2011 godzina 22:00]. 4. Przeciwdziałanie dyskryminacji pod redakcją Michała Pawlęgi, Warszawa 2005. 5. Wiktorowicz J., Kołodziejczyk-Olczak I., Wieczorek I., Fachowcy 45+. Raport z badania postaw pracodawców wobec pracowników w wieku 45+ w województwie łódzkim, Łódź 2010. 6. Wkład Partnerstw EQUAL w aktywizację zawodową osób z grupy 45+, Warszawa 2007. Projekt „Zainwestyuj w doświadczenie: promocja efektywnego zarządzania wiekiem” jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.