Analityka ogólna i techniki pobierania materiału

Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Analityka ogólna i techniki pobierania materiału
1. Metryczka
Nazwa Wydziału:
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej
Program kształcenia
Oddział medycyny laboratoryjnej,
Rok akademicki:
2016/2017
Nazwa modułu/przedmiotu:
Analityka ogólna i techniki pobierania materiału.
Kod przedmiotu
am_s_s0 100234
Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:
Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej
Kierownik jednostki/jednostek:
dr Marta Faryna
Rok
III
Semestr studiów
II
Typ modułu/przedmiotu
kierunkowy
studia stacjonarne jednolite
Prof. Dr hab. Dagna Bobilewicz, dr Marta Faryna, dr Marzena
Iwanowska, dr Hanna Zborowska, mgr Emilia Czyżewska, mgr
Osoby prowadzące
Agnieszka Wiśniewska, mgr Urszula Błazucka, mgr Anna
Rodziewicz-Lurzyńska, mgr Małgorzata Fedak
Erasmus TAK/NIE
nie
Osoba odpowiedzialna za sylabus
Dr Marzena Iwanowska
Liczba punktów ECTS:
8
2. Cele kształcenia
1. Zapoznanie się z technikami pobierania krwi żylnej i włośniczkowej.
2. Nabycie umiejętności pobierania krwi żylnej i włośniczkowej.
3. Poznanie różnych systemów do pobierania krwi.
4. Poznanie czynników wpływających na jakość wyników badań laboratoryjnych.
5. Zapoznanie się z zasadami pracy w rutynowym laboratorium medycznym.
6. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania ogólnego moczu.
7. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania płynu mózgowo-
Strona 1 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
rdzeniowego.
8. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania ogólnego płynów
z jam ciała człowieka.
9. Zapoznanie się z możliwościami badania innych materiałów biologicznych człowieka.
10. Zapoznanie się
diagnostycznym.
z
zastosowaniem
technik
analitycznych
w
medycznym
laboratorium
11. Nabycie umiejętności bezpiecznej pracy w laboratorium.
3. Wymagania wstępne
1. Student posiada umiejętność komunikacji interpersonalnej niezbędnej w procesie pobierania
materiału i pracy w zespole.
2. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii układu moczowego.
3. Student posiada wiedzę z zakresu wytwarzania płynu mózgowo-rdzeniowego.
4. Student ma podstawy z zakresu metod stosowanych w rutynowym laboratorium medycznym.
5. Student zna pojęcia wydalin i wydzielin.
6. Student umie sporządzać rozcieńczenia płynów, zna jednostki SI i konwencjonalne i umie je
przeliczać.
7. Student umie posługiwać się mikroskopem optycznym i pipetami.
4. Przedmiotowe efekty kształcenia
Lista efektów kształcenia
Symbol
przedmiotowego
efektu kształcenia
W1
Treść przedmiotowego efektu kształcenia
Student
- rozumie funkcjonowanie układu krążenia, oddechowego,
pokarmowego, krwionośnego, moczowego,
odpornościowego i nerwowego oraz powstawanie i
znaczenie płynów ustrojowych, wydzielin i wydalin
Odniesienie do efektu
kierunkowego (numer)
K_W03
W2
- zna podstawy metodyczne metod analitycznych (w tym:
rozdzielczych, fotometrycznych, spektrometrycznych,
elektrochemicznych, immunochemicznych, analizy enzymów
i substratów, kwasów nukleinowych) i ich zastosowanie w
medycynie laboratoryjnej
K_W11
W3
- zna zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w
sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia
K_W15
W4
- zna podstawowe problemy przedlaboratoryjnej i
polaboratoryjnej fazy wykonywania badań (w tym: czynniki
pozaanalityczne wpływające na wiarygodność wyników
badań laboratoryjnych, współpraca z personelem
medycznym, potrzeby zleceniodawcy)
K_W19
W5
- zna rolę badań laboratoryjnych w rozpoznawaniu,
monitorowaniu, rokowaniu i profilaktyce zaburzeń
narządowych i układowych oraz kryteria doboru tych badań i
Strona 2 z 7
K_W20
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
zasady wykonywania
W6
W7
- zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego,
zasady i metodykę pobierania, transportu, przechowywania i
przygotowania go do analizy (w tym: miejsce i czas pobrania,
wpływ czynników interferujących, dobór antykoagulantów,
utrwalaczy i podłoża transportowego, temperatury)
- zna teoretyczne i praktyczne aspekty metod oznaczeń
biochemicznych oraz ich znaczenie dla rozpoznawania,
diagnostyki różnicowej, monitorowania przebiegu choroby i
oceny efektów leczenia w różnych stanach klinicznych
K_W22
K_W24
W8
- zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oraz
znaczenie diagnostyczne ilościowego i jakościowego badania
płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin
K_W29
U1
Student potrafi:
- potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ
czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku badania
laboratoryjnego (w tym konieczność powtórzenia badania)
K_U01
K_U02
U2
- potrafi przekazywać informacje o wyniku badania
laboratoryjnego bez ingerencji w kompetencje lekarza
K_U03
U3
- potrafi pouczyć pacjenta przed pobraniem materiału do
badań
U4
- potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami,
innymi pracownikami ochrony zdrowia i odbiorcami wyników
U5
- potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego
przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy
K_U05
U6
- umie dobrać optymalne metody analityczne i ocenić
wiarygodność wyników tych analiz
K_U06
U7
- potrafi stosować instrumentalne metody analityczne w
medycznej diagnostyce laboratoryjnej
K_U07
U8
- umie określić przydatność diagnostyczną badania
laboratoryjnego
K_U09
U9
- potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą
pomiarową stosowaną we współczesnej laboratoryjnej
diagnostyce medycznej i pomocniczym sprzętem
laboratoryjnym
K_U04
K_U10
Student:
K1
K2
- potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
- potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i
współpracowników
K_K02
K_K05
5. Formy prowadzonych zajęć
Forma
Liczba godzin
Strona 3 z 7
Liczba grup
Minimalna liczba osób
w grupie
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Wykład
15
Seminarium
Ćwiczenia
45
6. Tematy zajęć i treści kształcenia
W1-–Mocz jako materiał do badań laboratoryjnych. T1 – dr Marzena Iwanowska
W2 ––Czynniki stanowiące zagrożenie w laboratorium. Podstawowe zasady bezpiecznej pracy w
laboratorium. T2 – dr Hanna Zborowska
W3 –– Rola badania moczu w profilaktyce, diagnostyce i monitorowaniu postępowania medycznego. T3 dr Marzena Iwanowska
W4 –– Techniki znajdujące zastosowanie w rutynowym medycznym laboratorium diagnostycznym. T4 – dr
Hanna Zborowska
W5 – Pojęcie badań laboratoryjnych i etapy ich wykonywania. T5 – prof. dr Dagna Bobilewicz
W6 –– Pojęcie jakości i zakresu wartości odniesienia. Ich znaczenie w interpretacji wyniku. T6 – prof. dr
Dagna Bobilewicz
W7 –– Badanie płynów z jam ciała. T7 – mgr Agnieszka Wiśniewska
W8 –– Pisemne zaliczenie wykładów – dr Hanna Zborowska
C1 – Badanie ogólne moczu – podstawy. T8 – dr Marzena Iwanowska
C2 – Zajęcia praktyczne z badania moczu ze szczególnym uwzględnieniem roli pasków testowych. T9 dr
Marzena Iwanowska, mgr Emilia Czyżewska
C3 – Badanie ogólne moczu ze szczególnym uwzględnieniem mikroskopowej oceny osadu. T10 – dr
Marzena Iwanowska, mgr Emilia Czyżewska
C4 – Zajęcia praktyczne z badania płynu mózgowo-rdzeniowego. T11 – mgr Agnieszka Wiśniewska, mgr
Emilia Czyżewska
C5 – Zajęcia praktyczne z badania płynów ustrojowych. Rola badania płynów z jam ciała. Pojęcia przesięku
i wysięku. Metody ich różnicowania. T12 - mgr Agnieszka Wiśniewska, mgr Emilia Czyżewska
C6 – Rola badania kału w różnych patologiach klinicznych. Inny materiał biologiczny (kamienie, ślina, łzy,
żółć, nasienie) i możliwości jego wykorzystania w diagnostyce. T13 – mgr Anna Rodziewicz-Lurzyńska
C7 – Badanie ogólne moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego. T14 – dr Marzena Iwanowska, mgr Emilia
Czyżewska
C8 – Zaliczenie praktyczne i teoretyczne ćwiczeń 1-7. – dr Marzena Iwanowska, mgr Agnieszka
Wiśniewska
C9 – zajęcia praktyczne z pobierania krwi żylnej. T15 mgr Małgorzata Fedak
Strona 4 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
C10 – zajęcia praktyczne z pobierania krwi żylnej. T16 Małgorzata Fedak
C11 – Rodzaje i charakterystyka materiału biologicznego do badań. Czynniki biologiczne stanowiące
zagrożenie w laboratorium. Systemy pobierania krwi. T17 – dr Hanna Zborowska
C12 – Czynniki pozalaboratoryjne wpływające na wynik badania. Standardy przy pobieraniu materiału do
badania. Rola i rodzaje antykoagulantów. T18 – mgr Urszula Błazucka
C13 – Zasady przygotowania pacjenta do badań laboratoryjnych. Zasady znakowania i identyfikacji próbek.
Zajęcia praktyczne z pobierania krwi włośniczkowej. T19 – dr Hanna Zborowska
C14 – Przechowywanie i transport próbek. Przygotowanie procedury pobierania krwi. Wizyta w punkcie
pobrań. T20 – dr Marta Faryna
C15 – Obieg materiału i zasady dokumentacji ze szczególnym uwzględnieniem etapu przygotowania
próbek do badania. Zwiedzanie laboratorium. Omówienie przygotowanych procedur. Kolokwium
teoretyczne z ćwiczeń 9-15. T21 – dr Hanna Zborowska. Dr Marta Faryna
7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia
Symbol
przedmiotowego
efektu
kształcenia
Symbole form
prowadzonych zajęć
Sposoby weryfikacji efektu
kształcenia
W1,W2, W4,
W7, K2
W1-7
W1,3,4,6,7
U1,2,3,4,6,7
K1,2
C1-7
W3, 5
U1,3,5
C11-15
Kolokwium pisemne
U5,
K2
C9-10
Zaliczenie praktyczne
Kryterium zaliczenia
Kolokwium pisemne
Egzamin praktyczny
8. Kryteria oceniania
Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin praktyczny i testowy
Do przystąpienia do egzaminu testowego niezbędne jest pozytywne zdanie egzaminu praktycznego.
Dopuszczalne są maksymalnie 2 nieobecności na ćwiczeniach.
ocena
2,0 (ndst)
kryteria
kryterium zaliczenia. Wymagania związane z uzyskaniem
Strona 5 z 7
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
różnych oceny można określić fakultatywnie
Student umie posłużyć się mikroskopem do oceny osadu
moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego, zna jednostki i umie
je przeliczać, prawidłowo wykonuje badanie moczu i płynu
mózgowo-rdzeniowego, umie zinterpretować wynik
badania moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego.
3,0 (dost)
Student uzyska na teście min.60% prawidłowych
odpowiedzi.
3,5 (ddb)
4,0 (db)
4,5 (pdb)
5,0 (bdb)
9. Literatura
Literatura obowiązkowa:
1. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. A. Dembińska-Kieć, J. Naskalski wyd.
3
2. Próbki: od pacjenta do laboratorium. W.G. Guder, S. Narayan, H. Wisser, B. Zawta
3. Wydzieliny człowieka. M. Uszyński, K. Worowski
4. Dostępne atlasy moczu
Literatura uzupełniająca:
1. Diagnostyka laboratoryjna. B. Neumeister, I. Besenthal, H. Liebich
2. Diagnostyka laboratoryjna t. 1 i 2. N.A. Brunzel
3. Interpretacja badań laboratoryjnych. J. Wallach
10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta)
Forma aktywności
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
Wykład
15
0,5
45
1,5
Seminarium
Ćwiczenia
Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy
przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność
przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp.
Przygotowanie studenta do zajęć
50
2
Przygotowanie studenta do zaliczeń
100
4
Inne (jakie?)
210
Razem
Strona 6 z 7
8
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
11. Informacje dodatkowe
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę – dr Marzena Iwanowska [email protected]
Zajęcia nr 9 i 10 odbywają się w Zakładzie Podstaw Pielęgniarstwa, Wa-wa, ul. Ciołka 27
Pozostałe ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Diagnostyki Laboratoryjnej Wa-wa, ul. Banacha 1a, blok C, niski parter,
sala 23D i 24D.
Wykłady odbywają się w sali im. Koskowskiego, wydział Farmacji
Na zajęciach bezwzględnie obowiązuje odzież ochronna i zmiana obuwia ze względu na pracę z materiałem
potencjalnie zakaźnym.
Podpis Kierownika Jednostki
Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus
Strona 7 z 7