Statystyki sądowe za 2016 r.: czas trwania - curia

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
KOMUNIKAT PRASOWY nr 17/17
Luksemburg, 17 lutego 2017 r.
Kontakty z Mediami
i Informacja
Statystyki sądowe za 2016 r.: czas trwania postępowania wciąż ulega skróceniu
z korzyścią dla obywateli
Rekordowa liczba pytań prejudycjalnych do Trybunału świadczy o zaufaniu sądów krajowych,
podczas gdy w Sądzie wdrażana jest reforma struktury sądowniczej UE
Ubiegły rok odznaczał się bardzo intensywną działalnością Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej. Ogólna liczba spraw zakończonych utrzymała się w 2016 r. na wysokim poziomie
(1 628 spraw). Rok 2016 był także ostatnim rokiem istnienia Sądu do spraw Służby Publicznej Unii
Europejskiej1.
Trybunał Sprawiedliwości
Przede wszystkim w 2016 r. Trybunał Sprawiedliwości zakończył 704 spraw (+ 14 % w porównaniu
z 2015 r.). Tym samym Trybunał rozstrzygnął więcej spraw niż do niego wpłynęło w zeszłym roku
(692). Liczby te wskazują na godną uwagi wydajność. Dzięki temu liczba spraw w toku na dzień 31
grudnia 2016 r. lekko spadła (872).
Spośród spraw wniesionych w 2016 r. 470 związanych było z wnioskami o wydanie orzeczenia
w trybie prejudycjalnym złożonymi przez sądy krajowe. Jest to rekordowa liczba w całej historii
Trybunału Sprawiedliwości, odzwierciedlająca zarówno znaczenie postępowania prejudycjalnego
w budowaniu prawa Unii Europejskiej, jak i zaufanie pokładane przez sądy krajowe w tej formie
współpracy sądowniczej do celów jednolitej wykładni i jednolitego stosowania prawa Unii.
Inny znaczący zeszłoroczny trend odnosi się do przeciętnego czasu trwania postępowania przed
Trybunałem Sprawiedliwości. W sprawach prejudycjalnych czas trwania wynosił w 2016 r. średnio
15 miesięcy. Jest to najkrótszy czas trwania odnotowany od ponad trzydziestu lat. Wynika on
z faktu, że Trybunał Sprawiedliwości nieustannie czuwa nad poprawą swojej wydajności poprzez
racjonalne wykorzystanie wszystkich możliwości, które stwarzają mu ku temu przepisy
proceduralne. Dla odwołań średni czas trwania postępowania wyniósł 12,9 miesiąca. To najkrótszy
czas trwania od utworzenia Sądu. Ogółem przeciętny czas trwania postępowania wyniósł 14,7
miesiąca.
1
Został on zniesiony z dniem 1 września 2016 r., a właściwość do orzekania w pierwszej instancji w sporach między
Unią Europejską a jej urzędnikami lub pracownikami została przekazana Sądowi Unii Europejskiej. Od stycznia do
sierpnia 2016 r. sąd ten rozstrzygnął 169 spraw.
www.curia.europa.eu
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2012
2013
2014
Nowe sprawy
2015
Sprawy zakończone
2016
Sprawy w toku
2012
2013
2014
2015
2016
Nowe sprawy
632
699
622
713
692
Sprawy zakończone
595
701
719
616
704
Sprawy w toku
886
884
787
884
872
Sąd UE
Analiza statystyk sądowych Sądu wskazuje zasadniczo na dwojakie zjawisko, a mianowicie na
wzrost liczby nowych spraw i spraw w toku oraz na istotne skrócenie postępowania.
Liczba nowych spraw wzrosła o 17 %, z 831 spraw w 2015 r. do 974 w 2016 r., w ogromnej mierze
ze względu na przekazanie właściwości do rozpoznania w pierwszej instancji sporów z dziedziny
służby publicznej Unii (które same stanowią 163 sprawy). Stosunek wzrostu liczby spraw w toku
był podobny, z 1 267 spraw w 2015 r. do 1 486 spraw w 2016 r.
Wydajność sądu podążała z kolei zgodnie z kierunkiem rozwoju wydajności osiągniętego od 2013
r., zaś liczba rozstrzygniętych spraw była jednym z trzech najlepszych wyników sądu od jego
powstania (755 rozstrzygniętych spraw). Osłabienie odnotowane w stosunku do lat 2015 i 2014
wynika z łącznej konsekwencji pozbywania się zaległości (zwłaszcza w 2015 r.), następującego co
trzy lata odnowienia składu Sądu oraz wewnętrznej reorganizacji sądu, która była niezbędna dla
włączenia nowych sędziów, którzy przez pierwsze miesiące swej kadencji nie mogą w widoczny i
znaczący sposób przyczynić się do wydajności pracy sądu.
Jednocześnie ważny wskaźnik wydajności, jakim jest czas trwania postępowania, zachował
korzystną tendencję. Dynamika skrócenia czasu trwania postępowania, notowana od 2013 r.,
znów się potwierdziła dzięki ogólnej przeciętej długości wynoszącej 18,7 miesiąca (sprawy
rozstrzygnięte w drodze wyroku lub postanowienia, we wszystkich dziedzinach), czyli spadkowi o
1,9 miesiąca w stosunku do 2015 r. i o 8,2 miesiąca w stosunku do 2013 r.
www.curia.europa.eu
Ponadto, zwłaszcza w wyniku reorganizacji Sądu i powstania nowych możliwości dzięki wdrożeniu
reformy struktury sądowniczej UE, liczba spraw przekazanych do pięcioosobowego składu
orzekającego wzrosła w 2016 r. do 29, podczas gdy w latach 2010-2015 odnotowywano średnio
poniżej 9 przypadków takiego przekazania rocznie.
Wreszcie sytuacja dotycząca charakteru sporów cechowała się wzrostem liczby spraw z zakresu
własności intelektualnej (+ 11 %), przekazaniem właściwości do rozstrzygania w pierwszej instancji
w sprawach z dziedziny służby publicznej Unii (123 skarg przekazanych przez Sąd do spraw
Służby Publicznej do Sądu w dniu 1 września i 40 nowych skarg wniesionych do dnia 31 grudnia
2016 r., czyli w sumie 163 sprawy, stanowiące niemal 17 % nowych spraw), stosunkowym
spadkiem liczby spraw z dziedziny środków ograniczających (28 spraw wniesionych w 2016 r.),
utrzymaniem się na wysokim poziomie spraw z zakresu pomocy państwa (76 spraw) – zwłaszcza
w zakresie polityki fiskalnej państw członkowskich – oraz pojawieniem się nowego źródła sporów w
dziedzinie stosowania zasad nadzoru ostrożnościowego wobec instytucji kredytowych.
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
0
2012
2013
Nowe sprawy
Nowe sprawy
Sprawy zakończone
Sprawy w toku
2014
2015
Sprawy zakończone
2016
Sprawy w toku
2012
2013
2014
2015
2016
617
688
1 237
790
702
1 325
912
814
1 423
831
987
1 267
974
755
1 486
Dokument nieoficjalny, sporządzony na użytek mediów, który nie wiąże Trybunału Sprawiedliwości.
Osoba odpowiedzialna za kontakty z mediami: Ireneusz Kolowca  (+352) 4303 2793
www.curia.europa.eu