Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus).
Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)
Rok akademicki:
Grupa przedmiotów:
Nazwa przedmiotu1):
Geologia i geomorfologia
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
Geology and geomorphology
Kierunek studiów4):
Ochrona środowiska
5)
Koordynator przedmiotu :
6)
Prowadzący zajęcia :
9)
ECTS 2)
Pracownicy Zakładu Hydrogeologii oraz Zakładu Gleboznawstwa
1.
2.
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Geoinżynierii, Zakład Hydrogeologii,
Wydział Rolnictwa i Biologii, Katedra Nauk o Środowisku Glebowym, Zakład Gleboznawstwa
Międzywydziałowe Studium Ochrony Środowiska
Status przedmiotu :
a) przedmiot podstawowy
b) stopień I
Cykl dydaktyczny10):
Semestr zimowy
Jęz. wykładowy11): polski
Założenia i cele przedmiotu12):
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
Metody dydaktyczne14):
4
Dr hab. Tomasz Falkowski prof. nadzw.
Jednostka realizująca7):
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Numer katalogowy:
rok I
c) stacjonarne / niestacjonarne
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi procesami geologicznymi
kształtującymi skały skorupy ziemskiej, ich właściwości fizyczne i chemiczne oraz
wzajemne relacje przestrzenne, a także zapoznanie z podstawowymi metodami
dokumentowania budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych. Wiedza ta
powinna umożliwić studentom samodzielną analizę geologicznych materiałów
archiwalnych, a także samodzielną identyfikację podstawowych środowisk geologicznych
i morfodynamicznych.
a)
…wykład………………….……………………………………………………; liczba godzin ..15..;
b)
…ćwiczenia laboratoryjne……………………………………………………; liczba godzin ...10/15..;
c)
…ćwiczenia projektowe………………………………………………………; liczba godzin ....20/30.;
d)
……………………………………………………………………………………; liczba godzin .......;
Dyskusja, projekt, rozwiązywanie problemu
1.
Pełny opis przedmiotu15):
Tematy wykładów:
Ogólne wiadomości o budowie wnętrza Ziemi. Procesy magmowe, pomagmowe i wulkaniczne - jako
pierwotne żródło zróżnicowania geochemicznego, mineralogicznego i petrograficznego skorupy ziemskiej.
Procesy wietrzenia, sedymentacji i diagenezy jako naturalne czynniki różnicujące geochemiczny obieg
pierwiastków w strefie hipergenicznej. Przemiany skał i minerałów pod wpływem czynników metamorficznych.
Podstawy stratygrafii - wiek Ziemi i skał oraz metody jego określania, zasada aktualizmu geologicznego, tabela
stratygraficzna. Podstawowe wiadomości z geologii historycznej - epejrogeneza, epoki orogeniczne, tektonika
płyt. Elementy geologii regionalnej Świata i Europy. Budowa geologiczna Polski - historia geologiczna Polski,
główne jednostki strukturalne Polski, przykłady głównych budowy głównych formacji złożowych na terenie
Polski. Elementy tektoniki - pojęcie warstwy, piętro strukturalne, deformacje ciągłe i nieciągłe, orogeneza i
epejrogeneza, główne orogenezy; mapa tektoniczna Polski; zjawiska sejsmiczne.
Procesy egzogeniczne - wietrzenie mechaniczne, wietrzenie chemiczne, pokrywy zwietrzelinowe,
profil zwietrzelinowy, strefa przemarzania.
Działalność lodowców; geneza i rodzaje lodowców. Procesy egzaracji i transportu lodowcowego,
charakterystyka utworów i form geomorfologicznych akumulacji lodowcowej, glacitektonika, stratygrafia i
paleogeografia czwartorzędu Polski.
Działalność rzek; transport, erozja i akumulacja rzeczna, typy genetyczne i dynamiczne rzek, morfologia dolin
rzecznych i ich ewolucja.
Sedymentacja jeziorna i bagienna; typy jezior, osady jeziorne i bagienne.
Procesy eoliczne; deflacja, korazja, sedymentacja eoliczna, formy i osady eoliczne, powstawanie lessu,
makroporowatość i osiadanie zapadowe, występowanie lessu w Polsce.
Środowisko morskie; abrazja brzegowa i sedymentacja w strefie litoralnej.
Działalność wód opadowych - ablacja.
Powierzchniowe ruchy masowe; spływy, zsuwy, obrywy, osuwiska, przyczyny ich powstawania.
Oddziaływanie wody wolnej na skały (grunty), sufozja chemiczna, sufozja mechaniczna, tiksotropia;
Wiadomości o wodach podziemnych
Obieg wody w przyrodzie i geneza wód podziemnych; woda w strefie aeracji, saturacji, zwierciadło wód
podziemnych i graficzne sposoby jego przedstawiania, klasyfikacja wód podziemnych, podstawowe właściwości
hydrogeologiczne skał, chemizm wód podziemnych, przepływ wód podziemnych, podstawy schematyzacji
warunków hydrogeologicznych, warstwa wodonośna, warstwy słabo przepuszczalne i nieprzepuszczalne,
warstwy o zwierciadle swobodnym i o zwierciadle napiętym, przepływ liniowy, nieliniowy, ustalony, nieustalony;
Podstawy migracji zanieczyszczeń wywołanych przepływem wód podziemnych,
ocena izolacyjnych właściwości skał.
1
Metody badań geologicznych, geologiczne materiały archiwalne.
Tematy ćwiczeń:
Rozpoznawanie minerałów i skał; Mapy geologiczne, interpretacja przekroju geologicznego na
podstawie mapy geologicznej odkrytej; Przekrój geologiczny doliny rzecznej i przyległych fragmentów
wysoczyzny na podstawie wierceń i mapy litologicznej (morfologia terenu, granice geologiczne); Przekrój
geologiczny i hydrogeologiczny strefy krawędziowej doliny rzecznej na podstawie wierceń (granice geologiczne,
stratygrafia, schematyzacja hydrogeologiczna, prędkość przepływu wód podziemnych); Analiza morfometryczna
(hipsometria, mapa spadków, przekroje morfologiczne); Analiza geomorfologiczna na podstawie mapy
warstwicowej; Geologiczna analiza zdjęć lotniczych; Mapy hydrogeologiczne (hydroizohips, hydroizobat).
2.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
Założenia wstępne17):
01 – Wiedza na temat podstawowych procesów endoi
egzogenicznych
kształtujących
środowisko
geologiczne, a także na temat ich identyfikacji w
oparciu o struktury i skład mineralny skał oraz rzeźbę
powierzchni Ziemi.
02 – Wiedza na temat podstawowych mechanizmów
wpływu człowieka na środowisko geologiczne
03 - Umiejętność identyfikacji podstawowych cech
rozpoznawczych
minerałów;
umiejętność
makroskopowego
rozpoznawania
podstawowych
minerałów skałotwórczych oraz głównych typów skał
magmowych,
osadowych
i
metamorficznych;
umiejętność określania zależności pomiędzy cechami
skał, a ich użytkowaniem
04 – znajomość rodzajów geologicznych opracowań
kartograficznych oraz struktury ich treści; umiejętność
identyfikacji podstawowych struktur tektoniki ciągłej i
nieciągłej na mapach geologicznych, konstrukcja
przekroju geologicznego z mapy geologicznej odkrytej
Efekty kształcenia18):
19)
Sposób weryfikacji efektów kształcenia :
05 – umiejętność czytania mapy warstwicowej,
konstrukcja
przekroju morfologicznego,
zasady
konstrukcji
przekroju
geologicznego
utworów
czwartorzędowych
06 – umiejętność budowy prostych schematów
warunków
hydrogeologicznych
(przekrój
hydrogeologiczny oraz mapy hydrogeologiczne
(hydroizohips i hydroizobat)
07 – umiejętność identyfikacji podstawowych form
rzeźby i procesów morfotwórczych na podstawie mapy
warstwicowej i zdjęć lotniczych/satelitarnych
01, 02 – egzamin pisemny
0, 3 - kolokwium rozpoznawanie minerałów i skał
04, 05, 06, 07 – obrona wykonanych prac, kolokwium (2)
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
Wykonane prace, kolokwia, egzaminy
kształcenia 20):
1 – rozpoznawanie minerałów i skał – 15%
2 – konstrukcja przekrojów geologicznych, identyfikacja wybranych form rzeźby powierzchni Ziemi,
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
elementy geologii stosowanej – 30%,
końcową21):
3 – egzamin (procesy geologiczne) – 60%
Miejsce realizacji zajęć22):
Sale dydaktyczne
23)
Literatura podstawowa :
1. Książkiewicz M., 1979. Geologia dynamiczna. W.G. Warszawa
2. Klimaszewski M., 1981. Geomorfologia, PWN Warszawa.
3. Falkowski T., Złotoszewska-Niedziałek H. 2004: Zarys Geologii, Wyd. SGGW Warszawa
4. Jaroszewski W., 1986. Przewodnik do ćwiczeń z geologii dynamicznej. W.G. Warszawa,
5. Roniewicz P., 1999: Przewodnik do ćwiczeń z geologii dynamicznej; Wyd. PAE, Warszawa
6. Pazdro Z., Kozerski B., 1990. Hydrogeologia ogólna. Warszawa.
7. Pracz J. 2003. Podstawy mineralogii. Wyd. SGGW, Warszawa
Literatura uzupełniająca
1. Lindner L., 1992: Czwartorzęd, osady, metody badań, stratygrafia; Wyd. PAE, Warszawa.
2. Macioszczyk A., 2006: Podstawy hydrogeologii stosowanej, PWN Warszawa.
3. Mizerski W., 2006: Geologia dynamiczna, PWN Warszawa.
4. Mizerski W., 2004: Geologia dynamiczna dla geografów, PWN Warszawa.
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot25) :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów
kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
(15 h wykład + 30 h ćwiczenia + 5 h konsultacje + 2 h egzamin)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
projektowe, itp.: (30 h ćwiczenia laboratoryjne i projektowe + 15 h praca własna nad projektem)
90. h (3,6 ECTS)
…2,1…. ECTS
…1,8…. ECTS
2
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26)
Nr /symbol
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
efektu
01
Odniesienie do efektów dla programu
kształcenia na kierunku
Wiedza na temat podstawowych procesów endo- i egzogenicznych kształtujących
K_W01xx, K_W02xx, K_U03xx
środowisko geologiczne, a także na temat ich identyfikacji w oparciu o struktury i skład
mineralny skał oraz rzeźbę powierzchni Ziemi.
02
Wiedza na temat podstawowych mechanizmów wpływu człowieka na środowisko
geologiczne
03
Umiejętność identyfikacji podstawowych cech rozpoznawczych minerałów; umiejętność
makroskopowego rozpoznawania podstawowych minerałów skałotwórczych oraz głównych
K_W01xx, K_W02xx,
K_W07xx, K_W09xx,
K_W10xx, K_W12xx,
K_W15xx
K_S02xx K_S03xx K_S07xx
K_U03xx
K_U14xx
typów skał magmowych, osadowych i metamorficznych; umiejętność określania zależności
pomiędzy cechami skał, a ich użytkowaniem
04
znajomość rodzajów geologicznych opracowań kartograficznych oraz struktury ich treści;
K_W17xx K_U03xx K_U14xx
umiejętność identyfikacji podstawowych struktur tektoniki ciągłej i nieciągłej na mapach
geologicznych, konstrukcja przekroju geologicznego z mapy geologicznej odkrytej
05
umiejętność czytania mapy warstwicowej, konstrukcja przekroju morfologicznego, zasady
K_U12xx K_U13xx K_U14xx
konstrukcji przekroju geologicznego utworów czwartorzędowych
06
umiejętność budowy prostych schematów warunków hydrogeologicznych (przekrój
K_U12xx K_U13xx K_U15xx
hydrogeologiczny oraz mapy hydrogeologiczne (hydroizohips i hydroizobat)
07
umiejętność identyfikacji podstawowych form rzeźby i procesów morfotwórczych na
K_U12xx K_U15xx
podstawie mapy warstwicowej i zdjęć lotniczych/satelitarnych
3