Jezyk polski

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO
W KLASACH 4-6
Nauczyciele uczący języka polskiego w klasach IV – VI ustalili wspólne kryteria
szczegółowe dotyczące oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.
Ocenie podlegają:
1. Prace pisemne
Typy prac
SPRAWDZIANY
Zakres materiału
-po każdym dziale nauki
o języku,
-po każdej lekturze,
-na koniec semestru,
-na koniec roku
szkolnego
Terminy
Zapowiadany na co
najmniej tydzień
przed ustalonym z
uczniami terminem
WYPRACOWANIA - lektury,
-poszczególne formy
wypowiedzi pisemnej
-Zapowiadane na co
najmniej tydzień
przed, jeśli
wypracowanie będzie
pisane w klasie na
lekcji;
- wypracowania
domowe zadawane z
kilkudniowym
wyprzedzeniem
KARTKÓWKI
niezapowiedziane
-po każdej lekcji,
Ocenianie
Według skali ocen
100% - 6
91-99% - 5
71-90% - 4
50-70% - 3
30-49% - 2
0-29% - 1
Według
kryteriów:
-zgodność z
tematem,
-zachowanie
właściwej formy,
-poprawność
językowa,
-poprawność
ortograficzna i
interpunkcyjna,
-zachowanie
trójdzielności i
estetyki zapisu
Według skali ocen
-zakres nie większy niż z
ostatnich 2-3 lekcji
TESTY
KOMPETENCJI
DYKTANDA
1
-Sprawdzają kluczowe
kompetencje w oparciu o
nabytą wiedzę: czytanie,
pisanie, rozumowanie,
wykorzystanie wiedzy w
praktyce, korzystanie
z informacji .
-Podsumowujące
semestr lub rok pracy.
- z poszczególnych
zasad
pisowni
ortograficznej,
- teksty mieszane
- Zapowiadany na co
najmniej tydzień
przed,
-podsumowuje
umiejętności ucznia,
więc nie wchodzi w
grę poprawa testu w
innym terminie
Według
standaryzowanego
kryterium autorów
testu z
przełożeniem
punktów na skalę
stopniową.
-Według potrzeb
utrwalania zasad
pisowni,
- nie jest konieczne
zapowiadanie
0 bł. –cel.
1 bł. – bdb.
2 bł. – db.
3 bł. – dost.
4 bł. – dop.
dyktanda,
- oceny
niedostatecznej nie
poprawia się
5 bł. i więcej –
ndst.
2. Odpowiedzi ustne
Nauczyciel może odpytywać uczniów z zakresu ostatnich 3 lekcji. Daje się możliwość
samooceny i oceny grupowej danej odpowiedzi, według kryteriów ustalonych wspólnie z całą
klasą.
3. Aktywność
Uczniowie aktywni na lekcji otrzymują plusy (+), które są przeliczane na ocenę cząstkową
(5 plusów = ocena bdb). Ocena z aktywności wpływa na ocenę końcową.
Za udział w konkursach uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, celującą lub plusa,
w zależności od rodzaju konkursu i miejsca, jakie w nim zajął.
4. Prace domowe
Uczeń ma prawo 3 razy w semestrze zgłosić brak pracy domowej (jest to forma nie
przygotowania się do zajęć). Każdy kolejny jej brak, to ocena niedostateczna.
Za pracę domową zrobioną niepoprawnie uczeń otrzymuje minusa. Brak pracy musi być
uzupełniony na następną lekcję. Jeśli uczeń nie spełni tego warunku, otrzymuje ocenę
niedostateczną.
5. Przygotowanie do zajęć
Uczeń ma prawo 3 razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji. Każde kolejne
nieprzygotowanie, to ocena niedostateczna.
Za dodatkową pracę uczeń dostaje plusy lub ocenę cząstkową, w zależności od zakresu
i stopnia trudności pracy.
Za nieprzygotowanie do zajęć uważa się brak pracy domowej, brak przygotowania się
z materiału omówionego, brak podręczników czy zeszytu przedmiotowego z pracą domową.
6. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego i ćwiczeń
Zwracamy uczniom uwagę na staranność zapisu w zeszycie i jego systematyczne
prowadzenie. Ocenie podlegają poszczególne prace.
7. Uczeń ma obowiązek poprawienia każdej oceny niedostatecznej ze sprawdzianu
w terminie podanym przez nauczyciela (nie później niż w ciągu dwóch tygodni). Innych ocen
uczeń nie ma obowiązku poprawiać. Jeśli uczeń zechce poprawiać ocenę dobrą lub bardzo
dobrą – nauczyciel nie ma obowiązku wyrażania na to zgody.
8. Wprowadza się zgodnie ze Szkolnym Ocenianiem oceny ważone: 3, 2, 1, 0.
2
Waga ocen 3 (wpisana w dzienniku kolorem czerwonym) obejmuje: sprawdziany (prace
klasowe), testy z lektur, wypracowania klasowe.
Waga ocen 2 (wpisana do dziennika kolorem zielonym) obejmuje: testy kompetencji,
kartkówki, dyktanda, praca na lekcji (np. w grupach bądź zadaniowa).
Waga ocen 1 (wpisana do dziennika kolorem czarnym) obejmuje prace domowe, wszelkie
dodatkowe prace, ocenę prac z zeszytu ćwiczeń.
Waga ocen 0 (wpisane do dziennika kolorem niebieskim) obejmuje plusy (aktywność)
i minusy (nieprzygotowania)
Średnia ważona nie decyduje o wystawionej na semestr czy koniec roku ocenie. Nauczyciel
bierze pod uwagę efekt i zaangażowanie oraz systematyczność pracy dziecka, znacząca jest
też aktywność na lekcjach.
8. Ocena proponowana
W terminie wyznaczonym w Szkolnym Ocenianiu, czyli na miesiąc przed klasyfikacją
końcoworoczną wystawia się ocenę proponowaną. W tym czasie uczeń może starać się
o wyższą ocenę po uzgodnieniu sposobu poprawienia oceny z nauczycielem. (tryb i sposób
szczegółowo określa dokument Ocenianie Szkolne).
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE IV
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. IV,
a ponadto:
 Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
 Proponuje rozwiązania wykraczające poza materiał programowy.
 Wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne.
 Nie powiela cudzych pomysłów i poglądów.
 Bierze udział w konkursach literackich i teatralnych w szkole i poza szkołą.
 Podejmuje działalność literacką lub kulturalną i prezentuje wysoki poziom merytoryczny
oraz artystyczny (np. udział w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w
imprezach artystycznych, itp.).
 Posiada rozszerzone umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz nauki o języku,
przewidywane w programie nauczania w klasie IV
3
OCENA BARDZO DOBRA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. IV
Kształcenie literackie i językowe
 Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno –
językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
 Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie IV formami wypowiedzi
(opowiadanie, opis wyglądu przedmiotu i postaci, sprawozdanie z wycieczki, dialog, list
do najbliższych).
 Samodzielnie sporządza plan odtwórczy lektury i kompozycyjny własnej wypowiedzi.
 Radzi sobie z układem graficznym wypowiedzi pisemnej – akapity.
 Wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu.
 Potrafi nazywać niektóre stany psychiczne i ich przejawy.
 Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nim.
 Samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym.
 Analizuje utwór poetycki, wskazując na epitety, porównania, wersy, rymy, osobę
mówiącą w wierszu.
 Bierze czynny udział w lekcji.
 Płynnie czyta nowy tekst.
Fleksja i składnia
 Rozróżnia biegle poznane w klasie IV części mowy.
 Wskazuje różnicę między osobową a nieosobową (bezokoliczniki) formą czasownika.
 Poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, czasu.
 Rozróżnia czas przyszły złożony od czasu przyszłego prostego.
 Biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki i poprawnie stosuje w zdaniach, oddziela
temat od końcówki.
 Odmienia przymiotniki i zauważa zależność form przymiotnika od określanego
rzeczownika.
 Wyróżnia w zdaniu podmiot i orzeczenie.
 Rozpoznaje zdania pojedyncze i złożone.
 Potrafi zbudować zdanie z podanych związków wyrazowych.
Fonetyka
 Odróżnia głoskę od litery, spółgłoskę od samogłoski.
 Określa spółgłoski.
 Zna zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie akcentuje.
OCENA DOBRA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową
oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie IV.
Kształcenie literackie i językowe
 Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowego przestankowania.
4





Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowo –
stylistyczne, logiczne i ortograficzne.
W wypowiedziach próbuje oceniać zachowania bohaterów literackich oraz formułować
ogólne wnioski o utworach.
Poprawnie sporządza plan ramowy.
Potrafi posługiwać się słownikiem ortograficznym.
Potrafi wskazać w wierszu epitet, porównanie, rymy, wersy, strofy
Fleksja i składnia
 Rozróżnia części mowy poznane w klasie IV.
 Poprawnie odmienia (stosuje w zdaniach) czasowniki i rzeczowniki.
 Potrafi oddzielić temat od końcówki.
 Poprawnie odmienia i stopniuje przymiotniki.
 Umie wskazać w zdaniu podmiot i orzeczenie.
 Układa zadania pojedyncze i złożone.
Fonetyka



Rozróżnia głoskę, literę, samogłoskę, spółgłoskę.
Określa spółgłoski.
Poprawnie dzieli wyrazy na sylaby.
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie i językowe





W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w
zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa
i ortografii.
Przy małej pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach pisemnych.
Umie wymienić elementy świata przedstawionego.
Wskazuje epitety, porównania, wersy, strofy, rymy.
Odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych.
Fleksja i składnia
 Tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie.
 Odróżnia przyimek od innych części mowy.
 Rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia.
 Odmienia rzeczowniki przez przypadki.
 Odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje.
 Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone.
Fonetyka



Rozróżnia głoski, litery.
Przy małej pomocy nauczyciela określa spółgłoski.
Dziali wyrazy na sylaby.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
5
Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu
trudności.








Technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełnianie w wypowiedziach
pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki uczeń włożył
w ich
napisanie.
Przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy i wskazuje w tekście przyimek.
Odmienia rzeczowniki przez przypadki.
Wskazuje podmiot i orzeczenie.
Odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy i rodzaje.
Wyróżnia głoski, litery i sylaby.
Zna podstawowe zasady ortograficzne.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni, słownictwa, ortografii, w
zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi.




Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania.
Wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym.
W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych.
Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym
stopniu trudności
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY V
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. V,
a ponadto:
 Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
 Wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne i cechują się dojrzałością myślenia.
 Uczestniczy w różnych formach działalności kulturalnej (akademie, inscenizacje teatralne,
konkursy, itp.).
 Wykazuje ponadprogramowe umiejętności w zakresie kształcenia literackiego
i kulturalnego oraz nauki o języku.
 Potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości.
 Nie powiela cudzych poglądów i pomysłów.
6
OCENA BARDZO DOBRA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania
dla klasy V.
Kształcenie literacki i językowe.
 Wypowiedzi ustne i pisemne ucznia są całkowicie poprawne pod względem
stylistycznym, logicznym i merytorycznym.
 Doskonale posługuje się poznanymi formami wypowiedzi (sprawozdanie z wycieczki,
opis przedmiotu i postaci, charakterystyka, list, zaproszenie, opowiadanie z dialogiem).
 Samodzielnie sporządza notatki z przeczytanych lektur, swobodnie uczestniczy
w dyskusji na temat lektur.
 Samodzielnie dokonuje interpretacji i analizy językowej utworu poetyckiego.
 Sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym i innymi słownikami literackimi.
Fleksja i składnia
 Rozpoznaje i nazywa części mowy, prawidłowo je odmienia i stosuje w zdaniach.
 Rozróżnia rodzaje wypowiedzeń, rodzaje zdań, związki wyrazowe, podstawowe części
zdania (podmiot, orzeczenie, określenia).
Fonetyka
 Klasyfikuje głoski.
 Zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie akcentuje
OCENA DOBRA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności w stopniu dobrym i z niewielką pomocą
nauczyciela.
Kształcenie literackie i językowe
 Czyta poprawnie z odpowiednią intonacją i akcentowaniem.
 Wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać tylko nieliczne błędy językowe, stylistyczne,
kompozycyjne, ortograficzne.
 Po wskazaniu błędu samodzielnie dokonuje korekty.
 Zna i stosuje formy pisemne: list, notatka, charakterystyka, opis oraz ustne wypowiedzi:
opowiadanie odtwórcze, streszczenie, dyskusja.
 Rozpoznaje i potrafi podać przykłady różnych gatunków literackich: baśń, mit, legenda,
powieść, bajka, nowela, opowiadanie.
 Czyta lektury, potrafi sporządzić szczegółowy i ramowy plan przeczytanego tekstu.
Fleksja i składnia
 Poprawnie stosuje w zdaniach i określa formy części mowy.
 Przekształca równoważniki zdań na zdania.
 Rozbudowuje zdania pojedyncze nierozwinięte.
 Tworzy różne rodzaje zdań i wypowiedzeń.
 Stosuje zasady ortograficzne, potrafi samodzielnie poprawić popełnione błędy.
Fonetyka
 Określa cechy głoski.
7

Dzieli wyrazy na litery, głoski i sylaby.
OCENA DOSTATECZNA
Uczeń, w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym kształceniu, opanował wiedzę
i umiejętności.
Kształcenie literackie i językowe
 W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad budowy zdań, używa
odpowiedniego słownictwa.
 W miarę samodzielnie stosuje formy pisemne: opowiadanie z dialogiem, opis,
charakterystyka, list, zaproszenie, notatka.
 Popełniane błędy potrafi z pomocą nauczyciela poprawić.
 Umie wymienić elementy świata przedstawionego w utworze literackim.
 Odróżnia postacie i zdarzenia realistyczne od fantastycznych.
 Potrafi rozróżnić rodzaje literackie i podać przykłady gatunków literackich: mitu, baśni,
noweli, powieści, bajki, legendy.
 Potrafi interpretować wiersz i wskazać środki stylistyczne (epitety, porównania,
przenośnie).
Fleksja i składnia
 Zna części mowy, odmienia czasownik, rzeczownik, przymiotnik.
 Rozpoznaje orzeczenie, podmiot i określenia.
 Rozróżnia i tworzy wypowiedzenia.
 Ze zdań pojedynczych tworzy zdania złożone.
Fonetyka



Dzieli wyraz na głoski i sylaby.
Odróżnia samogłoski od spółgłosek.
Poprawnie akcentuje na drugą sylabę od końca.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Wiedza i umiejętności ucznia pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela,
wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności.
 Rozumie czytany tekst i potrafi na jego temat ułożyć kilka zdań.
 Wypowiedzi ustne cechuje względna poprawność językowa i logiczna.
 Błędy językowe, stylistyczne, ortograficzne w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają
pracy i wysiłku, jakie uczeń włożył w ich napisanie.
 Rozróżnia części mowy, wskazuje podmiot i orzeczenie.
 Odmienia rzeczownik, czasownik, przymiotnik.
 Odróżnia rodzaje wypowiedzeń, zdanie pojedyncze od złożonego.
 Wyróżnia głoski, litery i sylaby.
 Zna podstawowe zasady ortograficzne.
OCENA NIEDOSTATECZNA
8
Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni, słownictwa, ortografii.
 Nie umie zredagować wypowiedzi ustnej ani pisemnej.
 Nawet przy pomocy nauczyciela nie wykonuje poprawnie żadnego polecenia.
 Nie opanował (lub bardzo słabo) techniki głośnego i cichego czytania (nie rozumie
czytanego tekstu).
 Nie podejmuje prób brania udziału w dyskusjach prowadzonych na lekcji, a jeśli zabiera
głos – jego wypowiedzi są nielogiczne.
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VI
OCENA CELUJĄCA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. VI,
a ponadto:
 Uczeń twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
 Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy.
 Jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, cechują się dojrzałością myślenia.
 Nie powiela cudzych pomysłów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej,
literackiej i kulturalnej rzeczywistości.
 Bierze udział w konkursach literackich, ortograficznych, osiąga w nich sukcesy.
 Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje
wysoki poziom merytoryczny i artystyczny.
OCENA BARDZO DOBRA
Uczeń opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania
dla klasy VI.
Kształcenie literackie i językowe
 Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno –
językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym.
 Potrafi samodzielnie wnioskować, myśleć logicznie.
 Biegle posługuje się słownikami i encyklopedią.
 Samodzielnie sporządza notatki z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy.
 Bezbłędnie pisze charakterystykę postaci, podejmuje próbę redagowania charakterystyki
porównawczej i autocharakterystyki; określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich
postępowanie.
 Opowiadanie twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisu, charakterystyki.
 Ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania.
 W sposób świadczący o gruntownej znajomości utworu redaguje list do postaci literackiej.
 Bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki, a w pracy poświęconej
oglądanemu filmowi lub spektaklowi teatralnemu podejmuje próby recenzji.
 Rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu,
nowych gatunkach literackich (ballada, odmiany powieści, dramat).
9

Dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji wiersza, wyodrębnia tropy stylistyczne,
odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego.
 Pisze prace bezbłędne pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym.
Fleksja i składnia
 Potrafi wyjaśnić, od czego zależą formy odmiany rzeczownika.
 Wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcję w zdaniu, uzasadnia
zastosowanie skróconych form zaimków rzeczonych.
 Biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaj stopniowania, pisze poprawnie „nie”
z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym.
 Rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne i funkcje
w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie danego typu liczebnika; odmienia trudniejsze
liczebniki złożone.
 Stosuje w zdaniu rzeczownik w różnych funkcjach składniowych (podmiotu, dopełnienia,
przydawki).
 Rozpoznaje zdanie z orzeczeniem imiennym, omawia jego budowę.
 Omawia, podaje przykłady, różne sposoby wyrażania orzeczenia oraz podmiotu,
przydawki i dopełnienia.
 Wyróżnia w zdaniu związki zgody, rządu, przynależności, wskazuje zasady ich tworzenia.
 Przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie, rysuje ich wykresy.
Słowotwórstwo




Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodzących od wyrażeń przyimkowych
i od czasowników.
Wskazuje przedrostek lub przyrostek jako formant w jednym wyrazie i jako składnik
podstawy słowotwórczej w innym.
Podaje przykłady wyrażeń z obocznymi tematami słowotwórczymi.
Daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów.
OCENA DOBRA
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową
oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie VI.
Kształcenie literackie i językowe
 Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania.
 Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowe.
 Podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych niż określone podstawą
programową: opowiadanie twórcze z dialogiem, elementami opisu; list literacki,
charakterystyka z pogłębioną oceną postaci, sprawozdanie ze spektaklu teatralnego, filmu.
 Dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów,
omówienie elementów świata przedstawionego.
 Poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy.
 Wskazuje poprawne środki stylistyczne w wierszu.
 Potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów.
Fleksja i składnia
 Wymienia rodzaje zaimków.
 Wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje sposób ich utworzenia.
 Poprawnie stopniuje przymiotniki, wie, czemu służy stopniowanie.
10
 Podaje przykłady różnych typów liczebników, odmienia liczebnik złożony i nieokreślony.
 Na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażania orzeczenia i podmiotu.
 Wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je.
 Tworzy poprawny związek zgody, rządu i przynależności.
 Układa przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie.
Słowotwórstwo




Od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych będących
różnymi częściami mowy.
Rozpoznaje wyraz pochodny, który może być podstawowym dla innego wyrazu.
Tworzy wyrazy pochodne od wyrażenia przyimkowego i od czasownika.
Wyjaśnia pisownię podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze słowotwórstwa.
OCENA DOSTATECZNA
Otrzymuje uczeń, który w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się opanował
widzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej.
Kształcenie literackie i językowe.
 W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych
w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego słownictwa i ortografii.
 W miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie,
opowiadanie z dialogiem, streszczenie, opis, sprawozdanie, charakterystyka postaci, list,
zaproszenie, telegram.
 Jego technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
 Zna przewidziane programem gatunki literackie.
 Umie wyróżnić elementy świata przedstawionego.
 Odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu.
 Poprawia popełnione błędy językowe przy pomocy nauczyciela, gromadzi słownictwo
na zadany temat.
Fleksja i składnia
 Wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej; określa formę
fleksyjną czasowników.
 Określa funkcję czasowników w zdaniu.
 Odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, oddziela temat od końcówki, wskazuje
tematy oboczne; nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu.
 Rozpoznaje w zdaniu zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki; potrafi rozpoznać ich
związek z wyrazem określanym.
 Stopniuje przymiotniki.
 Rozróżnia przyimki proste i złożone; wyrażenia przyimkowe.
 Na łatwiejszych przykładach omawia sposób wyrażania podmiotów.
 Rozpoznaje zdania bezpodmiotowe.
 Nazywa w zdaniu części zdania (na prostszych przykładach).
 Układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych.
 Wśród zdań złożonych rozróżnia zdania złożone podrzędnie i współrzędnie.
11
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy
nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności.
 Jego technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu.
 Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o zrozumieniu
przez niego analizowanego zagadnienia.
 W wypowiedziach pisemnych popełniane błędy językowe, stylistyczne, logiczne
i ortograficzne nie przekreślają wartości prac i wysiłku, jaki włożył w ich napisanie.
 Stopień opanowania przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań typowych,
o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela.
 Przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję w zdaniu
(na prostych przykładach).
 Odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określać ich rodzaj.
 Łączy wyrazy w zespoły składniowe.
 Zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych.
 Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie – wskazuje podstawę
słowotwórczą i formant.
 Nazywa typy formantów.
 Tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Otrzymuje uczeń, który:
 Nie opanował podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa,
frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy
i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową.
 Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania w stopniu zadowalającym.
 Jego wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym.
 W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, językowych,
stylistycznych, logicznych.
 Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym
stopniu trudności
Ewaluacji kryteriów ocen z języka polskiego dla klas IV – VI w roku szkolnym
2015/2016 dokonał zespół w składzie:
Marta Gołaszewska, Elżbieta Jabłońska, Katarzyna Pasierb, Marlena Strycharczuk, Elżbieta
Filipowska
12