Dr Magdalena Nowak - Instytut Historii

Dr Magdalena Nowak
Zakład Historii Najnowszej Polski
Instytut Historii
Uniwersytet Gdański
2011/2012
1. Przedmiot: Historia Polski 1918 - 1945, rok III, studia niestacjonarne
2. Ilość godzin: 1 grupa 60 h = 60 godzin
3. Forma: ćwiczenia
4. Wykaz tematów realizowanych oraz wymagana literatura:
1. Walka o kształt granic państwa 1918-1923
- koncepcja federacyjna Piłsudskiego a program Dmowskiego
- działalność KNP w Paryżu
- konferencja w Wersalu, traktat wersalski i traktat mniejszościowy
- ustalenie polskiej granicy zachodniej
- rewolucja w Rosji i pokój brzeski
- wojna polsko-ukraińska i polsko-radziecka (traktat ryski)
- URL i ZURL
- układ Petlura - Piłsudski
- decyzja Rady Ambasadorów z 1923 r.
2. Ustrój II Rzeczpospolitej
- Mała Konstytucja
- Konstytucja Marcowa 1921 r.
- reformy społeczno-gospodarcze: rolna, samorządowa, walutowa
- nowela sierpniowa
- Konstytucja Kwietniowa, jej konsekwencje
- system sanacyjny po 1926, 1930, 1935 r.
- system parlamentarny w Polsce i jego specyfika
3. Etatyzm
- polityka gospodarcza rządów do 1926 r.
- polityka gospodarcza rządów sanacyjnych
- program gospodarczy OZN-u
- bilans gospodarczy lat międzywojennych
4. Wielki Kryzys Gospodarczy
- sytuacja gospodarcza Polski przed kryzysem
- syndromy kryzysu
- polityka antykryzysowa
5. Zmiana pokoleniowa przełomu lat 20 i 30-tych
- Młodzi i Starzy w Stronnictwie Narodowym
- Obóz Zjednoczenia Narodowego jako próba konsolidacji pokolenia przełomu
- charakterystyka 3 pokoleń II RP
- Młodzi wobec faszyzmu i hitleryzmu
1
6. Przemiany cywilizacyjne na ziemiach polskich w pierwszej połowie XX w.
Modernizacja i zacofanie
Podział cywilizacyjny Polski
Życie dworu
Status inteligencji
7. Wybrane aspekty polskiej polityki zagranicznej 1918-1939
- konferencja w Genui i Rapallo 1922 r.
- Locarno 1925 r.
- układ o nieagresji z Niemcami 1934 r.
- pakt o nieagresji z ZSRR 1932 r.
- Pakt Wschodni
- Monachium 1938 r.
- brytyjskie gwarancje dla Polski
- Józef Beck jako kierownik polskiej polityki zagranicznej
- wywiad polski
-Gdańsk-jako ośrodek ukraiński w okresie międzywojennym
8. Stosunki narodowościowe w II RP
- pojęcia: naród. państwo, społeczeństwo, kultura, świadomość narodowa,
mniejszość narodowa i asymilacja
- procesy narodowotwórcze - fazy, geneza narodu polskiego
- sytuacja prawna mniejszości narodowych w II RP
- mniejszości: liczba, struktura, rozmieszczenie
- Narodowa Demokracja wobec mniejszości ukraińskiej
- religia jako element wyróżniający (sytuacja prawna wyznań, struktura religijna
mniejszości)
- Kościół prawosławny i greckokatolicki
9. II wojna światowa: Polacy i Ukraińcy
- wrzesień 1939 r. - postawy polskie i ukraińskie
- pakt Ribbentrop - Mołotow
- okupacja radziecka
- 1941 r. - okupacja niemiecka
- rola kościoła unickiego - metropolita Andrzej Szeptycki
- UPA i AK w Galicji Wschodniej
- wypadki wołyńskie 1943-44
- akcja Wisła 1947 r. i jej konsekwencje do dziś
10. Polskie państwo podziemne
-wrzesień 1939-sukcesja- Rząd Polski na Emigracji
-struktury krajowe podziemia do powstania AK (ZWZ)
-AK-powstanie, struktura, funkcje(pion wojskowy Państwa Podziemnego)
-Delegatura Rządu na Kraj
-struktury polityczne: Polityczny Komitet Porozumiewawczy, Krajowa Reprezentacja
Polityczna,
Rada Jedności Narodowej (skład, polityka)
-sylwetki dowódców AK: Stefan Gro - Rowecki, Tadeusz Bór - Komorowski,,
Leopold Niedźwiadek – Okulicki
2
Polacy w ZSRR w czasie II wojny światowej
-podziemie 1944/45-1947/48-NIE, WiN, proces szesnastu
Między systemem niemieckim a sowieckim – terror klasowy i narodowy
Wymagana literatura:
Podręczniki:
Brzoza C., Sowa L. A., Historia Polski 1918 – 1945, Warszawa 2006
Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Warszawa 2003
Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski, 1939 – 1989, Warszawa 1996
Bardach J. Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1996
Landau Z. Roszkowski W., Polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej i PRL, Warszawa 1995
Literatura:
1.
Ajnenkiel A., Od rządów ludowych do przewrotu majowego, Warszawa 1977.
Chojnowski A., Ukraina, Warszawa 1997.
Czubiński A., Najnowsze dzieje Polski 1914-1983.
Dominiczak H., Granica wschodnia Rzeczpospolitej Polskiej w latach 1919-1939,
Warszawa 1992.
Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję 1918-1919, Warszawa
1997.
Galuba R., Niech nas rozsądzi miecz i krew. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią
w latach 1918-1919, Poznań 2004
Kozłowski M., Zapomniana wojna. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919,
Bydgoszcz 1999
Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego 1914-1919, Warszawa 1985.
Polska i Ukraina, Sojusz 1920 roku i jego następstwa. Praca zbiorowa pod red. Z.Karpusa,
W.Rezmera i E.Wiszka, Toruń 1997.
Torzecki R., Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929, Kraków 1989.
Zaremba P., Historia dwudziestolecia 1918-1939, Gdańsk 1988.
Nowak M. Narodowa Demokracja wobec mniejszości ukraińskiej w II Rzeczypospolitej w
kontekście decyzji Rady Ambasadorów z 15 III 1923 r. o uznaniu wschodniej granicy
Polski, [w]: Między Odrą a Dnieprem, zbiór studiów pod red. T. Stegnera, Gdańsk 1997.
Żurawski vel Grajewski P.P., Sprawa ukraińska na konferencji pokojowej w Paryżu w roku
1919, Warszawa 1995.
Sierpowski S., Geneza i zadania Komisji Międzysojuszniczej w Polsce w 1919 r., [w:] Polska
i sąsiedzi. Studia z dziejów kultury, gospodarki i myśli politycznej, pod red. M. Hejgera i W.
Skóry, Pruszcz Gdański- Słupsk 2010, s. 557-567.
2.
Ajnenkiel A., Od rządów ludowych do przewrotu majowego, Warszawa 1977.
Ajnenkiel A., Polska po przewrocie majowym, Warszawa 1980.
Ajnenkiel A., Polskie konstytucje, Warszawa 1977.
Albert A. (Roszkowski W.), Najnowsza historia Polski 1918-1980, Londyn 1991
Kawalec K., Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918-1939,
Wrocław 2000
3.
3
Landau Z. Roszkowski W., Polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej i PRL, Warszawa
1995
Janus P., W nurcie polskiego etatyzmu. Stefan Starzyński i Pierwsza Brygada Gospodarcza
1926-1932, Kraków 2009
4.
Landau Z. Roszkowski W., Polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej i PRL, Warszawa
1995
Morawski W., Od marki do złotego. Historia finansów Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa
2008.
Kaliński J., Landau Z., Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 2003.
Idee gospodarcze Drugiej Rzeczypospolitej, pod red. R. Orłowskiego, Lublin 1996.
Łapa M., Modernizacja państwa: Polska polityka gospodarcza 1926-1929, Łódź 2002.
5.
Jędruszczak T., Piłsudczycy bez Piłsudskiego, Warszawa 1963.
Majchrowski J., Silni - zwarci - gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego,
Warszawa 1985.
Rudnicki Sz., Obóz Narodowo - Radykalny. Geneza i działalność, Warszawa 1985.
Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893-1939, Wrocław 1980.
Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczpospolitej, Wrocław 1991.
Wapiński R., Świadomość polityczna w Drugiej Rzeczypospolitej, Łódź 1989
Meller A, Radomski G., Narodowo-radykalny model państwa. Koncepcje ustrojowe Obozu
Narodowo-Radykalnego „ABC” w publicystyce politycznej „Nowego Ładu” (1933-1939),
[w:] Prasa Narodowej Demokracji 1886-1939, red. nauk. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin
2010, s. 435-450
6.
Opacki Z., Wobec modernizacji życia ziemiańskiego. Janina z Puttkamerów Żółtowska o
ziemiaństwie wielkopolskim w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Dom-spotkanie
przestrzeni prywatnej i publicznej na tle przemian cywilizacyjnych XIX i XX w. Zbiór
studiów pod red. Z.Opackiego i S. Płaza-Opackiej, Gdańsk 2008, s. 209-218.
Szczerski A., Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy ŚrodkowoWschodniej 1918-1939, Łódź 2010, s. 1-26, 203-261.
Mędrzecki W., Inteligencja polska na Wołyniu w okresie międzywojennym, Warszawa 2005
Mędrzecki W., Młodzież wiejska na ziemiach Polski centralnej 1864-1939 : procesy
socjalizacji, Warszawa 2002
Mędrzecki W., Społeczeństwo polskie w XX w., Warszawa 2003
Społeczeństwo, państwo, modernizacja. Studia ofiarowane Januszowi Żarnowskiemu w
siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. W. Mędrzeckeigo, Warszawa 2002
7.
Beck J., Ostatni raport , Warszawa 1987.
Dominiczak H., Granica wschodnia RP w latach 1919-1939, Warszawa 1992.
Kamiński M., K,Zacharias M.J., Polityka zagraniczna Rzeczpospolitej Polskiej 1918-1939,
Warszawa 1998.
Newman S., Gwarancje brytyjskie dla Polski, Warszawa 1981.
Sierpowski S., Mniejszości narodowe jako instrument polityki międzynarodowej 19191939, Poznań 1986
4
Fedusio P., Ukraińcy w Wolnym Mieście Gdańsku (1910-1939) [w:] Między Odrą a
Dnieprem. Wyznania i narody, Zbiór studiów pod red T. Stegnera, Gdańsk 1997.
Terlecki A., Pułkownik Beck, Kraków 1985.
Skóra W., Wolne Misato Gdańsk jao siedziba placówki polskiego wywiadu wojskowego w
latach 1920-1930, [w:] Polska i sąsiedzi. Studia z dziejów kultury, gospodarki i myśli
politycznej, pod red. M. Hejgera i W. Skóry, Pruszcz Gdański- Słupsk 2010, s. 603-617.
Snyder T., Tajna wojna. Henryk Józewski i poslko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, Kraków
2008
Ćwiek H., Rotmistrz Sosnowski. As wywiadu polskiego Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków
2010
8.
Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939,
Wrocław 1979.
Papierzyńska-Turek M., Państwo wobec prawosławia 1918-1939, Warszawa 1989.
A.Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996
Chałupczak H. Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin 1998
Torzecki R., Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929, Kraków 1989.
Matelski D., Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa-Poznań 1999
Tomaszewski J., Ojczyzna nie tylko Polaków. Mniejszości narodowe w Polsce w latach
1918-1939, Warszawa 1985
Grünberg K., Sprengel B., Trudne sąsiedztwo. Stosunki polsko-ukraińskie w X-XX w.,
Warszawa 2005
Sielezin J. R., Kwestia narodowa i żydowska w prasie Narodowej Demokracji 1887-1939,
[w:] Prasa Narodowej Demokracji 1886-1939, red. nauk. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin
2010, s. 335-337.
Snyder T., Rekonstrukcja narodów. Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś 1569-1999, Sejny
2009, (część I dotycząca Litwy i Białorusi)
Opacki Z., Postawy profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie wobec
antysemityzmu na uczelni. Marian Zdziechowski i Manfred Kridl, [w:] Jews and Slavs.
Volume 11. Jewish – Polish and Jewish – Russian Contacts. Edited by Wolf Moskovich and
Irena Fijałkowska – Janiak, Jerusalem – Gdańsk 2003
9.
Chojnowski A., Ukraina, Warszawa 1997.
Motyka G., Od rzezi wołyńskiej do Akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943-1947,
Kraków 2011
Motyka G., Za niepodległą Ukrainę. Działalność OUN-UPA w latach 1929-1954., Motyka G., Wnuk R., Pany i rezuny. Współpraca AK-WiN i UPA 1945-1947. Warszawa
1998.
Shore M., Kawior i popiół: życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych
marksizmem,Warszawa 2008.
Antypolska akcja OUN-UPA 1943-1944. Fakty i interpretacje, pod red. G. Motyki i D.
Lebionka, Warszawa 2003
10.
Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski, 1939 – 1989, Warszawa 1996
Hryciuk G., Polacy we Lwowie 1939-1944, Życie codzienne, Warszawa 2000
Leinward A., Przywódcy Polski Podziemnej przed sądem moskiewskim. Warszawa 1992.
5
Motyka G., Wnuk R., Pany i rezuny. Współpraca AK-WiN i UPA 1945-1947. Warszawa
1998.
Ney-Krwawicz M., AK Siła Zbrojna Polskiego Podziemia., Warszawa 1993.
Salmonowicz S., Polskie Państwo Podziemne. Z dziejów Walki Cywilnej 1939-1945.,
Warszawa 1994.
Strzembosz T., Refleksje o Polsce i podziemiu 1939-1945.,Warszawa 1990.
Szarota T., Stefan Rowecki Grot, Warszawa 1985.
Duraczyński E., Generał Iwanow zaprasza. Przywódcy Podziemnego Państwa polskiego
przed sądem moskiewskim, Warszawa 1989
Tatarkiewicz W., Historia Filozofii. III, Warszawa 1978, (marksizm, leninizm).
Torańska T., Oni, Aneks 1985 (lub wydanie nowsze).
Żenczykowski T., Polska Lubelska 1944, Warszawa 1990
Snyder T., Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Warszawa 2011
Shore M., Kawior i popiół: życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych
marksizmem, Warszawa 2008.
5. Warunki rozliczenia: recenzja jednej monografii i zaliczenie kolokwium o
charakterze problemowych, obecność i przygotowanie na zajęcia
6
Dr Magdalena Nowak
Zakład Historii Najnowszej Polski
Instytut Historii
Uniwersytet Gdański
2011/2012
1. Przedmiot: Metodyka prowadzenia imprez turystycznych, rok II, studia stacjonarne I
stopnia Krajoznawstwo i turystyka historyczna
2. Ilość godzin: 2 grupy po 30 h w semestrze= 60 godzin
3. Forma: ćwiczenia
4. Wykaz tematów realizowanych oraz wymagana literatura:
W trakcie kursu studenci zapoznają się z podstawowymi zasadami prowadzenia imprez
turystycznych od strony praktycznej. Zadaniem zajęć jest wykształcenie w studentach
umiejętności planowania imprezy, jej przeprowadzenia z uwzględnieniem nawigacji
grupą, momentów niebezpiecznych, roli przewodnika i kierownika oraz jej rozliczenia.
W tym celu będą sami musieli podjąć zadania przewodnika lub kierownika. W trakcie
zajęć studenci, oprócz zapoznania się z zalecaną literaturą, będą odbywali wycieczki
terenowe po lesie i w mieście.
1. Rodzaje imprez turystycznych: rekreacyjne imprezy terenowe, festyny sportoworekreacyjne, spartakiady, turnieje, ligi rekreacyjne, pokazy i występy, wycieczki, piesze
obozy wędrowne, imprezy rowerowe, spływy kajakowe, imprezy żeglarskie, imprezy
narciarskie (turystyka kwalifikowana).
2. Cel imprezy. Program imprezy turystycznej. Ogólne zasady programowania w turystyce i
krajoznawstwie.
3. Czynniki determinujące program turystyczny. Dobór treści krajoznawczych dla różnych
form wyjazdów turystycznych.
4. Wybór terminu. Regulamin. Pozyskiwanie dodatkowych źródeł finansowania. Transport.
Kalkulacja i preliminarz. Rozliczanie imprez.
5. Piloci i przewodnicy turystyczni – uprawnienia i obowiązki. Źródła wiedzy krajoznawczej
pilota/przewodnika wycieczek. Metodyka przygotowania się pilotów/przewodników do
prowadzenia imprezy.
6. Metodyka przekazywania informacji: w mieście, w terenie
7. Zasady poruszania się grup turystycznych w terenie niezabudowanym: Parki Narodowe,
rezerwaty, kompleksy leśne, góry.
8. Wybrane zagadnienia psychologiczne w rekreacji i turystyce.
9. Zajęcia kulturalno-rozrywkowe w turystyce – gry rekreacyjne.
10. Bezpieczeństwo w czasie imprez turystycznych. Ubezpieczenia. Sytuacje awaryjne –
podstawowe zasady postępowania. Pierwsza pomoc – podstawowe zasady postępowania.
11. Etyka w turystyce.
12. Baza noclegowa – kodeks postępowania w relacjach z hotelami i biurami podróży.
Literatura:
M. Głowacki, Przekaz informacji w turystyce, Częstochowa 2003.
G. Bieńczyk, Krajoznawstwo i jego związki z turystyką, Warszawa 2003 (r. VII).
1
J. Gracz, T. Sankowski, M. Walczak, Przewodnik do ćwiczeń z psychologii w rekreacji i
turystyce, Poznań 2003.
J. Strugarek, Organizowanie i prowadzenie imprez sportowych, rekreacyjnych i turystycznych,
Poznań 2007.
J. Merski, Turystyka kwalifikowana, Warszawa 2002.
R. Winiarski, J. Zdebski, Psychologia turystki, Warszawa 2008 ( r. 5-8).
Vademecum pilota grup turystyczny, pod red. nauk. G. Gołembskiego, Poznań 2007 (R. 3, 4,
5).
E. Turkiewicz, Organizacja imprez turystycznych. Skrypt do przedmiotu…, Kraków 1997.
Z. Kruczek, Metodyka krajoznawstwa. Skrypt dla studentów…, Kraków 1979.
Turystyka aktywna i kwalifikowana na obszarach chronionych, pod red. T. Łobożewicza,
Warszawa 2001.
Z. Kruczek, J. Zdebski, Metodyka organizowania wycieczek i imprez górskich, Warszawa,
Kraków 1984.
Kompendium pilota wycieczek, praca zbiorowa pod red. Z. Kruczka, Kraków 2000.
Z. Kruczek, A. Kurek, M. Nowacki, Krajoznawstwo. Zarys teorii i metodyki, Kraków 2003.
Obsługa ruchu turystycznego, praca zbiorowa pod red. Z. Kruczka, Kraków 2004.
Organizacja usług turystycznych i hotelarskich, pod red B. Mikuty i M. Świątkowskiej,
Warszawa 2008.
J. Kaczmarek, A. Stasiak, B. Włodarczyk, Produkt turystyczny albo jak organizować
poznanie świata. Podręcznik, Łódź 2002.
J. Kaczmarek, A. Stasiak, B. Włodarczyk, Produkt turystyczny albo jak organizować
poznanie świata. Przewodnik do ćwiczeń, Łódź 2002.
5. Sposób rozliczenia studentów: zaliczenie
Zaliczenie będzie składało się z kilku elementów:
Obecność i przygotowanie na zajęcia
Ocena zachowania w terenie
Zaliczenie cząstkowych zadań w terenie
Przygotowanie projektu wycieczki
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dr Magdalena Nowak
Zakład Historii Najnowszej Polski
Instytut Historii
Uniwersytet Gdański
2011/2012
1. Przedmiot: Translatorium językowe, rok II, studia stacjonarne II stopnia Historia
2. Ilość godzin: 2 grupy po 30 h w semestrze= 60 godzin
3. Forma: ćwiczenia
4. Wykaz tematów realizowanych oraz wymagana literatura:
2
W trakcie kursu studenci będą czytać i interpretować źródła i literaturę historyczną z
XIX i XX wieku w języku angielskim. Studenci powinni przynosić na zajęcia słownik
angielsko-polski. Materiał dobierany na zajęcia zależy od poziomu znajomości języka
prezentowanego przez studentów. Z tego względu proponowana literatura stanowi
jedynie punkt wyjścia dla dalszej dyskusji.
1. Holocaust na Ukrainie
Morality and Reality. The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi, ed. by P. R. Magocsi,
Edmonton 1989
P.R.Magocsi, A History of Ukraine, Toronto 1996
Kurt I. Lewin, A Journey through Illusions, Santa Barbara 1994
B.R. Bociurkiw, The Ukrainian Greek Catholic Church and the Soviet State 1939-1950,
Toronto 1996
Kahana D., Lvov getto diaty, Amherst 1990
5. Sposób rozliczenia studentów: zaliczenie obejmujące bądź zwykłe tłumaczenie tekstu,
bądź również jego szerszą interpretację w postaci pracy pisemnej/wypowiedzi ustnej (w
zależności od poziomu językowego uczestników)
Forma zaliczenia
3