Slajd 1 - p.wnp.pl

Otwarcie rynku: klucz do jego
rozwoju?
Artur Pielech, Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Pionu Sprzedaży i
Marketingu
Forum Zmieniamy Polski Przemysł
Warszawa, 25.01.2010 r.
Tezy do dyskusji
Po okresie względnego rozwoju konkurencji, następuje proces odwrotu od
„pluralizmu na torach”
Do dwóch spadła liczba obszarów rynku trudno dostępnych dla
przewoźników alternatywnych
Rozwój i modernizacja infrastruktury warunkiem kluczowym dla
zatrzymania postępującej degradacji transportu kolejowego
Rywalizacja dwóch obecnych na rynku przewoźników państwowych
przestała nawet być zabawna
Na rynku zawsze będzie miejsce dla przewoźników prywatnych
2
Towarowe przewozy kolejowe w Europie zanotowały w roku 2009
drastyczne załamanie
Rozwój transportu kolejowego w Europie oraz w UE- Transport kolejowy ver. PKB i udział nowych
15 1995-2007 i 2009P [mld tkm]
przewoźników w rynku 1995-2008, 2009 P
20
1000
15
800
10
600
5
400
0
200
-5 1994
-10
0
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
2010
20
09
P
20
07
20
05
20
03
20
01
19
99
19
97
19
95
-15
-20
-25
Transport kolejowy UE-15
Transport kolejowy w Europie
-30
-35
+5,6 w 2006 roku
+6,0 % w 2007 (+ 2,3 w EU + EFTA)
-1,7 % w 2008 roku (-2,9 % w UE +EFTA)
Prognozowane pogorszenie w 2009 ( nawet o -29%)
Źródło: Land Transport Research/CERN/NP./UIC, Netzwerk Privatbahnen/ LTR/EconStats/IMF 2009
Transport kolejowy UE- 15
PKB - zmiana (%) w krajach euro
Udział nowych przewoźników w rynku w UE - 15
3
Mniejszy wolumen powoduje spadek przychodów, którego koleje
państwowe nie są w stanie zrównoważyć
Prognozowane straty w 2009 roku [mln €]
VR
go
SBB
Car
CD C
argo
RCA
PKP C
argo
go
ZSSK
Car
BCar
go
DB S
chen
k er R
ail
-200
Treni
tal ia
-100
Fret S
NCF
0

Rentowność przewoźników kolejowych
znacznie się obniżyła;

Linie kolejowe tną koszty i wstrzymuję lub
ograniczają inwestycję;

1/3 wagonów oraz 20 % lokomotyw pozostaje
niewykorzystanych;

Kolej traci udziały w transporcie ogółem na
rzecz transportu drogowego w 2009 roku;
-300
-400
-500
-600
-700
Źródło: DVB Land Transport Research
4
Trudności na rynku nie pozostają bez wpływu na to jak zachowują się
na nim poszczególni gracze
Konsolidacja rynku:







DB (D): PCC Logistics, 17,78% PCC Intermodal i PTK (PL)
SNCF (F): Novatrans (F), Ermewa (F), Veolia Cargo = Francja,
Eurotunnel/Europorte 2 (F/UK): Veolia Cargo (F) we Francji
Strabag (A): 5,7% GySEV (A/H)
Metrans (D): 50% Railtransport (CZ)
CD Cargo (CZ) - ZSSK Cargo (SK) – fuzja chwilowo wstrzymana
Husa Transportation Group (NL): Rent-a-Rail (D) i SRS Railservice (D)
Ciągle na sprzedaż:
 SBB Cargo (CH), Orlen/Unipetrol (PL/CZ) oraz Montecargo (ME)
Wycofanie się prywatnych przewoźników z rynku:







HWB Hochwaldbahn Servicegesellschaft & TSD (D)
- Ferport (I)
- Ei.L.T. GmbH Eisenbahn, Logistik und Transporte (D)
- RTS Rail Traction Service (CH)
- fer Polska (PL)
- Advenza Freight (UK)
- Crossrail Benelux (B)?
Źródło: DVB Land Transport Research
5
Na pierwszy rzut oka na torach nadal panuje pluralizm…
Głowni przewoźnicy kolejowi w Europie
Źródło: DVB Land Transport Research
6
Jednak przewoźników z całkowicie prywatnym kapitałem w Europie
pozostało tylko kilku
Prywatni przewoźnicy w Europie mają udział w runku mniejszy niż 7%
Źródło: DVB Land Transport Research
7
W Polsce również ubyło dwóch znaczących przewoźników prywatnych;
czy to koniec?
Udziały w rynku poszczególnych operatorów towarowych wg pracy przewozowej [%]
2008
1)
2009
Pozostali
15%
Pozostali
17%
PTK Holding
3%
DB
8%
PCC Holding
6%
CTL
6%
CTL
8%
PKP Cargo
70%
1 Wyniki
PKP Cargo
67%
za III kwartały 2008 i 2009
Źródło: Rynek Kolejowy
8
Do dwóch spadła liczba obszarów rynku trudno dostępnych dla
przewoźników alternatywnych
Obszary monopolu w towarowym transporcie kolejowym
1.
Przewozy całopociągowe w Polsce
2.
Przewozy całopociągowe za granicą zachodnią i południową
3.
Przewozy całopociągowe z Ukrainy i Białorusi
4.
Przewozy rozproszone
5.
Przewozy z Rosji
9
Ilość projektów remontów infrastruktury PLK, choć niezbędny od lat
utrudnia przewozy w Polsce
Mapa linii kolejowych z zaznaczeniem
najważniejszych modernizacji
 W 2012 roku PKP PLK planuje
zmodernizować w sumie prawie
1000 km torów
 na modernizację w 2010 roku
zostanie przeznaczone ponad 5 mld
zł
 Do największych projektów, które
rozpoczną się w 2010 zaliczyć
możemy modernizację linii
Warszawa-Gdańsk- Gdynia i
Warszawa – Łódź, Kraków-Rzeszów,
Zabrze- Katowice-Kraków
Źródło: PKP PLK, Gazeta Prawna
10
Generalnie panuje w Polsce konsensus co do konieczności wzrostu nakładów i
obniżenia kosztów dostępu do infrastruktury
Planowane inwestycje w infrastrukturę w Polsce [mld PLN]
 W Polsce od wielu lat obserwuje
się nierównowagę pomiędzy
wydatkami na infrastrukturę
drogową a kolejową
84%
87%
84%
77%
13%
16%
2008
2009
2010P
17,7
4,6
Stawki dostępu do infrastruktury [PLN 1) ]
21,8
12,3
23%
2011P
Wydatki na infrastrukturę drogową
Wydatki na infrastrukturę kolejową
Źródło: CTL, ZEVRail
Inwestycje w transport kolejowy Polska
vs Niemcy [mld PLN 1) ]
 W latach 2008-2012 Rząd chce
przeznaczyć na budowę dróg i
autostrad ponad 121 mld PLN
 W tym samym okresie na
infrastrukturę kolejową zostanie w
sumie przeznaczone ponad 5 razy
mniej środków
16%
Porównanie wydatków na inwestycje i
stawek dostępu
Polska
Niemcy
1)
Kurs Euro 4,5 PLN
11
Koszt infrastruktury w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie
Stawki dostępu do infrastruktury [2009, PLN/pockm]
21,84
 Średnia stawka dostępu do
infrastruktury w Polsce należy do
jednych z najwyższych w Europie.
17,42
 Dla porównania w Niemczech stawka
ta wynosi o połowę mniej.
12,25
 Średnia stawka w Unii plasuje się na
poziomie 17,5 PLN
 Utrzymywanie wysokich stawek
prowadzi do spadku przewozów
towarowych i przesunięcia
wolumenów w kierunku transportu
drogowego
średnia stawka
w UE
1)
2)
DB Netz1)
(Niemcy)
PKP PLK2)
(Polska)
Kurs walutowy – PLN/EUR 4,50
Średnia stawka dostępu dla pociągów powyżej 2100 ton brutto
Źródło: CTL, RBF
12
CTL wspiera pomysł wydzielenia PLK ze struktur PKP i aktywnej roli
Państwa w inwestowaniu w tory
Zarządca infrastruktury powinien działać niezależnie , bez jakichkolwiek powiązań organizacyjnych i finansowych z
przewoźnikami. Za wydzieleniem przemawiają przede wszystkich takie argumenty jak:
 Uregulowanie kwestii majątkowych oraz finansowania infrastruktury;
 Zapewnienie przejrzystych warunków konkurencji przewoźników kolejowych poprzez zapewnienie nie
dyskryminującego i powszechnego dostępu do infrastruktury;
 Wyraźne określenie obowiązków związanych z utrzymaniem, modernizacją i nowymi inwestycjami w sieci kolejowej
infrastruktury;
 Wyeliminowanie sprzeczności polskich uregulowań wobec prawa Wspólnotowego
 Jasne określenie obowiązków państwa odnośnie zasobów infrastrukturalnych;
W Unii Europejskiej model niezależnego i odrębnego całkowicie od przewoźników
zarządcy funkcjonuje doskonale w Wielkiej Brytanii, Holandii, Czechach, Słowacji i
Dani
Źródło: „Biała Księga” RBF
13
Sytuacja zwiazana z poziomem cen na rynku była interesująca....
Przykłady rozstrzygniętych przetargów
publicznych
Współczynnik krótkiej kołderki dla DB- 52%
ZE Ostrołęka:
Wolumen:
0,7 mln
Okres umowy:
Rok 2010
o/ Stawka 2009:
21,0 PLN/t
o/ Stawka 2010:
14,8 PLN/t
Δ 2010/2009:
-29,5%
1)
Współczynnik pokrycia kosztów taboru niezbędnego do realizacji
przewozu przez cenę po podliczeniu kosztów zmiennych (
infrastruktura, energia el. paliwo
Źródło: CTL
14
.... Wraz z kolejnymi przetargami napięcie wzrastało...
Przykłady rozstrzygniętych przetargów
publicznych
El. Kozienice:
Destynacja 1
Destynacja 2
Wolumen:
2,3 mln
4,8 mln
2 lata (2010-2011)
Okres umowy:
o/ Stawka 2009:
19,9 PLN/t
9,8 PLN/t
o/ Stawka 2010:
16,44 PLN/t
6,57 PLN/t
Δ 2010/2009:
-17,4%
-33,0%
1)
Współczynnik krótkiej kołderki dla PKP- 25%
Współczynnik pokrycia kosztów taboru niezbędnego do realizacji
przewozu przez cenę po podliczeniu kosztów zmiennych (
infrastruktura, energia el. paliwo
Źródło: CTL
15
.... aż osiągnęło zenitu, a ceny dno i chyba nie tylko...
Przykłady rozstrzygniętych przetargów
publicznych
Współczynnik krótkiej kołderki dla DB- 13%
PGE/Dolna Odra
Wolumen:
3,0 mln
Okres umowy:
3 lata (2010-2012)
o/ Stawka 2009:
33,0 PLN/t
o/ Stawka 2010:
19,41 PLN/t
Δ 2010/2009:
-41,2%
1)
Współczynnik pokrycia kosztów taboru niezbędnego do realizacji
przewozu przez cenę po podliczeniu kosztów zmiennych (
infrastruktura, energia el. paliwo
Źródło: CTL
16
Dalsze pogłębianie się sytuacji tak niskich cen powoduje powstanie
„błędnego koła”
Zmniejszenie ilości
ładunków na kolei
Dalsza obniżka cen
Dalsze pogorszenie
konkurencyjności kolei
Brak środków na
inwestycje w tabor
Brak wpływów do PLK na
rozwój infrastruktury
Długofalowo zmniejszenie
mocy przewozowych
17
Na rynku jest i będzie zawsze miejsce dla przewoźników prywatnych
Potrzebna pewna masa krytyczna, lub całkowita koncentracja na niszach
Koncentracja częściowo na niszach, a częściowo na rynku ogólnodostępnym
Szybsza reakcja na oczekiwania klientów. Szybka ścieżka od pomysłu do
opracowania pomysłu na rynek
Podejście pro-klienckie nie oparte na szantażu i nie z pozycji siły
Klienci chcą mieć alternatywę
18
Dziękuje za uwagę!
19