Umowy zlecenia i umowy o dzieło w praktyce
Transkrypt
Umowy zlecenia i umowy o dzieło w praktyce
HRSOLUTIONSTRENDS 6grudnia2016r. Warszawa,6grudnia2016r. Umowyodziełoi umowyzlecenia wpraktyce orzeczniczej 2 Umowaodzieło § cywilnoprawna forma umowy (co do zasady nie mają do niej zastosowania regulacje Kodeksu pracy, lecz Kodeksu cywilnego); § cechy charakterystyczne umowy: § wzajemność (przyjmujący zamówienie na mocy takiej umowy zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty umówionego wynagrodzenia), § celem jest rezultat, czyli wykonanie na zamówienie konkretnej rzeczy lub innego przedmiotu zamówienia (tzw. dzieło, które musi powstać w przyszłości), § odpłatność – strony powinny określić wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła; § umowa nie podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz wypadkowym (nieoskładkowana). 3 Umowazlecenia § cywilnoprawna forma umowy (co do zasady nie mają do niej zastosowania regulacje Kodeksu pracy, lecz Kodeksu cywilnego); § cechy charakterystyczne umowy: § świadczenie jednej ze stron, czyli świadczenie usług polegających na spełnieniu czynności dla drugiego podmiotu, § umowa starannego działania, czyli celem nie jest osiągnięcie rezultatu, lecz czynienie starań w celu jego osiągnięcia (ryzyko związane z rezultatem obciąża dającego zlecenie), § odpłatność lub nieodpłatność; § umowa co do zasady podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz wypadkowym na zasadach przewidzianych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. 4 Umowyodziełoizleceniajakoformazatrudnienia § umowy cywilnoprawne są powszechnie stosowane jako forma zatrudnienia, § o rodzaju danej umowy nie decyduje jej nazwa, ale m.in.: § treść, § sposób wykonywania umowy, § cel i zgodny zamiar stron; § ryzyko uznania przed odpowiednie organy (PiP, ZUS, US, sąd), że dana umowa ma charakter umowy o pracę lub innej cywilnoprawnej (możliwość opodatkowania i oskładkowania). 5 Umowyodziełoworzecznictwie § wykonywanie prostych, powtarzalnych czynności nie jest kwalifikowane jako przedmiot umowy o dzieło (SA w Łodzi z dnia 25.05.2016 r., III AUa 1472/15), § przy umowie o dzieło w wyniku prac wykonawcy powinno dojść do uzyskania określonego rezultatu, umówionego indywidualnie przez strony; dopiero indywidualnie uzgodniony parametr pozwala kontrolować dzieło pod kątem istnienia wad; w innym wypadku kontrola obejmuje usługę a nie rezultat (SA w Białymstoku z dnia 18.05.2016 r., III AUa 1317/15), § trudno jest uznać za umowę o dzieło umowę, której istota sprowadzała się do podejmowania powtarzalnych czynności dozoru mienia, a także bliżej nieokreślonych „innych” prac; szereg powtarzalnych czynności – nawet gdy prowadzi do wymiernego efektu – nie może być rozumiany jako jednorazowy rezultat i kwalifikowany jako realizacja umowy o dzieło; przedmiotem umowy o dzieło nie może być osiąganie kolejnych, bieżąco wyznaczanych rezultatów (WSA w Warszawie z dnia 04.05.2016 r., VI SA/Wa 3038/15). 6 Umowyodziełoworzecznictwie– przykłady(1) § pakowanie ogórków do słoików nie jest dziełem (SA w Łodzi z dnia 25.05.2016 r., III AUa 1472/15), § wykonanie projektu wizualizacji pomieszczeń biurowych, rozmieszczenia roślin w hotelu, wykonanie projektu firan, etykiet, zawieszek do archiwizowania dokumentów nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia 02.06.2016 r., III AUa 792/15), § przygotowanie i przeprowadzenie zajęć, choćby w oparciu o samodzielnie wybrane i przystosowane materiały dydaktyczne, a nie narzucony z góry program, nie jest dziełem (SA w Gdańsku z dnia 20.05.2016 r., III AUa 61/16), § umowa dotycząca jednorazowego wykładu lub wykładu przeprowadzonego w czasie krótkotrwałego szkolenia może być przedmiotem umówionego dzieła, jeżeli dotyczyła ściśle określonego tematu, a warunki umowy poddawały się weryfikacji; wykłady prowadzone w dłuższym okresie mogą być przedmiotem dzieła, jeśli miały autorski charakter i zostały ucieleśnione np. w postaci utworu audio-wizulanego (SN z dnia 10.05.2016 r., II UK 217/15), § dozór mienia (ochrona) nie jest dziełem (WSA w Warszawie z dnia 04.05.2016 r., VI SA/Wa 3038/15). 7 Umowyodziełoworzecznictwie- przykłady(2) § nauczenie w placówce oświatowej nie jest dziełem (SA we Wrocławiu z dnia 21.04.2016 r., III AUa 1930/15), § przygotowywanie świetlicy do różnych uroczystości nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia 26.04.2016 r., III AUa 805/15), § nauczenie drugiej osoby gry na instrumencie nie jest dziełem (SA w Lublinie z dnia 06.04.2016 r., III AUa 740/15), § wykonanie inscenizacji obozu historycznego i zaprezentowanie turystom tego procesu na targach może być przedmiotem umowy o dzieło (SA w Białymstoku z dnia 30.03.2016 r., III AUa 1115/15), § przeprowadzenie zajęć języka obcego nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia 10.03.2016 r., III AUa 515/15), § montaż kanałów instalacji grawitacyjnej, mechanicznej, wentylacyjnej nie jest dziełem (SA w Łodzi z dnia 21 grudnia 2015 r., III AUa 355/15), § sklejanie kartonów w ramach prowadzonej produkcji nie jest dziełem (SA w Szczecinie z dnia 10.12.2015 r., III AUa 195/15)., § czynności księgowe czy rachunkowe nie są dziełem (SA we Wrocławiu z dnia 08.12.2015 r., III AUa 546/15). 8 Umowyzleceniaworzecznictwie § wykonanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie, jest cechą charakterystyczną tak dla umów zlecenia (gdy chodzi o czynności prawne - art. 734 § 1 k.c.), jak i dla umów o świadczenie usług nieuregulowanych innymi przepisami, gdy chodzi o czynności faktyczne - art. 750 k.c. (SA w Gdańsku z dnia 24.11.2015 r., III AUa 745/15), § dopuszczalne jest wykonywanie tych samych obowiązków zarówno w ramach zatrudnienia pracowniczego lub cywilnoprawnego (SA w Białymstoku z dnia 14.07.2015 r., III AUa 1876/14), § jeżeli współpracownik nie ma bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy, to wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę (SN z dnia 28.10.1998 r., I PKN 416/98), § jeżeli zawarta przez strony umowa zawiera cechy umowy o pracę oraz umowy zlecenia to wówczas dla oceny rodzaju stosunku prawnego decydujące jest ustalenie, które z tych cech mają charakter przeważający; jeżeli umowa wykazuje wspólne cechy dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym ich nasileniem, o jej rodzaju decydują zgodny zamiar stron i cel umowy (SN z dnia 14.06.1998 r., I PKN 191/98). 9 Planowane zmianywprawie 10 Planowanezmianywprawie(1) Dnia 1 stycznia 2017 r. wchodzą w życie zmiany ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę § wprowadzono pojęcie „minimalnej stawki godzinowej”, która określa minimalną wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, § od dnia 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa będzie wynosić 13.00 zł brutto, § wypłata wynagrodzenia będzie musiała być dokonywana co najmniej raz w miesiącu, § strony umowy powinny wskazać w umowie sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług (w przeciwnym przypadku przejmujący zlecenie lub świadczący usługi będzie przedkładał informację o liczbie godzin), § przedsiębiorca będzie zobowiązany do przechowywania dokumentacji związanej z umową i ewidencjonowaniem ilości godzin przez okres 3 lat od dnia, kiedy wynagrodzenie stało się wymagalne. (ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw, Dz.U.2016.1265). 11 Planowanezmianywprawie(2) Ustawa o ograniczeniu handlu w niedzielę (projekt obecnie znajduje się na etapie prac w komisji) § ustawa określa m.in. zasady zakazu handlu w placówkach handlowych w niedzielę oraz w wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę, § definicja „placówki handlowej” obejmuje wszelkie obiekty, w których prowadzona jest sprzedaż towarów i wyrobów w zakresie hurtowym i detalicznym, w tym sprzedaż towarów i wyrobów kupionych w celu ich odsprzedaży w formie sklepów, stoisk, straganów, hurtowni, składów węgla, składów materiałów budowlanych, domów towarowych, domów wysyłkowych, biur zbytu oraz w formie sklepów internetowych, § ustawa swoim uregulowaniem obejmie m.in. pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę i umów cywilnoprawnych, pracowników tymczasowych, franczyzobiorców, przedsiębiorców wykonujących handel obwoźny i obnośny. 12 Planowanezmianywprawie(3) Inne planowane zmiany: § ustawa o zmianie ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (ustawa zakłada zmiany w wielu ustawach, w tym m.in. w Kodeksie pracy; zmiana m.in. ma dotyczyć ustalania regulaminów wynagradzania, regulaminów pracy oraz tworzenia ZFŚS – próg do 50 pracowników), § ustawa o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (wprowadzono limity korzystania z pracy tego samego pracownika tymczasowego do 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy, wprowadzono zakaz przechodzenia pracownika tymczasowego przez różne agencja pracy u tego samego klienta, regulacja pracy tymczasowej dotyczą też zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnych), § nowy kodeks pracy (we wrześniu 2016 r. została powołana nowa komisja kodyfikacyjna, która wykorzysta projekty wypracowane przez poprzedników; w ciągu 18 miesięcy powinien być znany projekt kodeksów; trudno przewidzieć skutki gdyż ostateczny kształt regulacji nie jest jeszcze znany). 13 DomańskiZakrzewskiPalinkasp.k. Warszawa RondoONZ1|00-124Warszawa T:+48225577600|F:+48225577601 Poznań ul.Paderewskiego8|61-770Poznań T:+48616424900|F:+48616424950 Wrocław ul.Gwiaździsta66|53-413Wrocław T:+48717124700|F:+48717124750 www.dzp.pl www.linkedin.com/company/dzp