The Holy See

The Holy See
MESSAGGIO DI GIOVANNI PAOLO II
PER I SESSANT'ANNI DALLA LIBERAZIONE DEI PRIGIONIERI
DEL CAMPO DI STERMINIO DI AUSCHWITZ-BIRKENAU
Mija szedziesit lat od wyzwolenia winiów nazistowskiego obozu mierci w Owicimiu-Brzezince. Nie mona przy tej okazji
nie wróci pamici do dramatu, jaki rozegra si w tym miejscu, jako tragiczny owoc programowej nienawici. Trzeba w tych
dniach wspomina wielomilionow rzesz tych, którzy niewinnie znosili nieludzkie cierpienie i zostali unicestwieni w
komorach gazowych i krematoriach. Chyl czoo przed wszystkimi, którzy zaznali tego przejawu mysterium
iniquitatis.Kiedy jako papie nawiedziem w pielgrzymce owicimski obóz w czerwcu 1979 roku, zatrzymywaem si przy
tablicach powiconych ofiarom. Byy na nich napisy w jzykach: polskim, angielskim, bugarskim, cygaskim, czeskim,
duskim, francuskim, greckim, hebrajskim, jidysz, hiszpaskim, flamandzkim, serbsko-chorwackim, niemieckim, norweskim,
rosyjskim, rumuskim, wgierskim i woskim. We wszystkich tych jzykach zostao zapisane wspomnienie ofiar Owicimia,
konkretnych, cho czsto nieznanych osób – mczyzn, kobiet i dzieci. Zatrzymaem si wówczas duej przy tablicy z napisem
w jzyku hebrajskim. Powiedziaem, e „napis ten wywouje wspomnienie narodu, którego synów i córki przeznaczono na
cakowit eksterminacj. Naród ten pocztek swój bierze od Abrahama, który jest naszym ojcem w wierze (por. Rz 4, 11-12),
jak si wyrazi Pawe z Tarsu. Ten naród, który otrzyma od Boga Jahwe przykazanie «Nie zabijaj», w szczególnej mierze
dowiadczy na sobie zabijania. Wobec tej tablicy nie wolno nikomu przej obojtnie” (7 czerwca 1979).Dzi powtarzam te
sowa. Nie wolno nikomu przej obojtnie wobec tragedii Szoah. Ta próba planowego wyniszczenia caego narodu kadzie si
cieniem na Europie i na caym wiecie; jest zbrodni, która na zawsze splamia histori ludzkoci. Niech przynajmniej dzisiaj i
w przyszoci bdzie przestrog: nie mona ulega ideologiom, które usprawiedliwiaj moliwo deptania godnoci czowieka
odmiennoci jego rasy, koloru skóry, jzyka czy religii. Kieruj ten apel do wszystkich, a zwaszcza do tych, którzy w imi religii
uciekaj si do przemocy i terroru.Te myli towarzyszyy mi w sposób szczególny, gdy podczas Wielkiego Jubileuszu Roku
2000 Koció celebrowa uroczyst liturgi pokutn w bazylice w. Piotra, a take gdy jako pielgrzym udaem si do Miejsc witych i
wszedem do Jerozolimy. W Yad Vashem – mauzoleum Szoah – i przy zachodnim Murze wityni modliem si w ciszy,
proszc o przebaczenie i nawrócenie serc.Pamitam, e w 1979 roku ze szczególn zadum stanem przy tablicach, na których
byy napisy w jzyku rosyjskim i cygaskim. Zoone byy dzieje udziau Zwizku Radzieckiego w tamtej wojnie, ale nie mona
nie pamita, e wanie sporód Rosjan najwicej osób tragicznie stracio w niej ycie. W zamyle Hitlera Romowie równie byli
skazani na cakowite wyniszczenie. Nie mona nie docenia ofiary ycia, jak ponieli ci nasi bracia w obozie mierci w
Owicimiu-Brzezince. Dlatego ponownie wzywam, aby nie przechodzi obojtnie wobec tych tablic.Zatrzymaem si w kocu
przy tablicy polskiej. Mówiem wtedy, e dowiadczenie Owicimia to „jeszcze jeden etap wiekowych zmaga tego narodu,
mojego narodu, o podstawowe swoje prawa wród narodów Europy. Jeszcze jeden gony krzyk o prawo do wasnego
miejsca na mapie Europy. Jeszcze jeden bolesny rozrachunek z sumieniem ludzkoci”. Wypowiedzenie tej prawdy byo
2
woaniem o dziejow sprawiedliwo dla narodu, który poniós tyle ofiar dla uwolnienia naszego kontynentu od zgubnej
ideologii nazistowskiej, a zosta zaprzedany w niewol innej wyniszczajcej ideologii – sowieckiego komunizmu. Dzi
powracam do tych sów, aby – w niczym im nie zaprzeczajc – dzikowa Bogu, e dziki wytrwaemu wysikowi moich rodaków
Polska znalaza waciwe miejsce na mapie Europy. Oby ten historyczny fakt owocowa wzajemnym ubogaceniem
duchowym wszystkich Europejczyków.Podczas pobytu w Owicimiu mówiem te, e naleaoby zatrzyma si przy kadej
tablicy. Uczyniem to, przechodzc w modlitewnej zadumie od jednej do drugiej i polecajc miosierdziu Boemu wszystkich
zamordowanych tam przedsta-wicieli narodów, które zostay dotknite przez okruciestwo wojny. Modliem si, równie za ich
wstawiennictwem, o dar pokoju dla wiata. Czyni to nieustannie, ufajc, e w kadych okolicznociach bdzie zwyciao
poszanowanie godnoci osoby ludzkiej, prawa kadego czowieka do swobodnego poszukiwania prawdy, do zachowania
norm moralnoci, do czynienia sprawiedliwoci i wymagania warunków ycia godnych czowieka (por. Jan XXIII, List apost.
Pacem in terris: AAS 55 [1963], 295-296).Mówic o ofiarach Owicimia, nie mog nie przypomnie, e poród tego
nieopisanego nagromadzenia za objawiao si równie heroiczne dobro. Z pewnoci wielu byo tych, którzy z wolnoci ducha
podejmowali przymus cierpienia, okazujc mio nie tylko wspówiniom, ale równie oprawcom. Wielu czynio to z mioci Boga i
czowieka, inni w imi najwyszych wartoci duchowych. Dziki postawie ich wszystkich potwierdzia si prawda, która tak czsto
pojawia si w Biblii: cho czowiek jest zdolny do czynienia za, nawet ogromnego za, to zo nie bdzie miao ostatniego sowa.
Nawet w otchani cierpienia moe zwycia mio. Owicimskie wiadectwo tej mioci nie moe zosta zapomniane. Ono musi
nieustannie budzi sumienia, gasi spory, przyzywa do pokoju.Wydaje si, e taki jest najgbszy sens obchodzenia tej
rocznicy. Jeeli bowiem wspominamy dramat ofiar, to nie po to, aby rozdziera bolesne rany, budzi uczucia nienawici i ch
odwetu, ale po to, aby odda hod ludziom, da wyraz historycznej prawdzie, a zwaszcza, by wszyscy uwiadomili sobie, e
tamte mroczne dzieje winny by dla wspóczesnych wezwaniem do odpowiedzialnoci za ksztat naszej historii. Oby nigdy
wicej, w adnym zaktku ziemi nie powtórzyo si to, czego dowiadczyli ludzie, których opakujemy od szedziesiciu
lat!Wszystkim uczestnikom rocznicowych uroczystoci przesyam moje pozdrowienie i wypraszam u Boga dar Jego
bogosawiestwa.Watykan, 15 stycznia 2005 r.IOANNES PAULUS PP. II Copyright © Libreria Editrice Vaticana
© Copyright - Libreria Editrice Vaticana