Harmonizacja polskich przepisów i norm budowl. w

Harmonizacja polskich przepisów i norm budowlanych
w drodze do Unii Europejskiej
Warszawa 2002
Autor
Ma³gorzata Siemiñska
Redakcja i korekta
Aleksander ¯o³nierski
© Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci, 2002
Projekt serii
Tadeusz Korobkow
Projekt ok³adki
Jakub Osiñski, Jacek Pacholec
Publikacja przygotowana i wydana w ramach realizacji „Kierunków dzia³añ
Rz¹du wobec ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw do 2002 roku”.
ISBN 83-88802-51-8
Wydanie I
Nak³ad 5000 egzemplarzy
Druk i oprawa
Toruñskie Zak³ady Graficzne „Zapolex” Sp. z o.o.
87-100 Toruñ, ul. Sowiñskiego 2/4
tel./fax (056) 659-89-63
Spis treœci
Dyrektywa budowlana ........................................................................................ 5
Nowelizacja prawa budowlanego ....................................................................... 8
Wyroby przeznaczone do jednostkowego stosowania w obiekcie
budowlanym ................................................................................................. 10
Wyroby dopuszczane do obrotu i powszechnego stosowania
w budownictwie oznaczone znakiem budowlanym ..................................... 10
Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania
w budownictwie oznaczone europejskim znakowaniem CE ........................ 11
Normalizacja europejska ................................................................................... 11
Wzajemne uznawanie kwalifikacji przedsiêbiorstw budowlanych .................. 18
Notyfikowanie .................................................................................................. 19
Szczegó³owy zakres zmian w Prawie budowlanym ......................................... 19
Obecny stan prawny w Polsce .......................................................................... 23
Prawo budowlane ............................................................................................. 23
Postêpowanie poprzedzaj¹ce rozpoczêcie robót budowlanych ........................ 25
Systemy oceny zgodnoœci, deklaracji zgodnoœci i znakowania
wyrobów budowlanych ............................................................................... 26
Zasady i tryb dopuszczania wyrobów budowlanych do jednostkowego
stosowania w obiekcie budowlanym ............................................................ 28
Szczegó³owe zasady udzielania aprobat technicznych .................................... 28
Postêpowanie aprobacyjne ............................................................................... 30
Jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania aprobat technicznych .... 32
Badania i certyfikacja ....................................................................................... 34
Zakres certyfikacji ............................................................................................ 34
Tryb certyfikacji wyrobów ............................................................................... 35
Op³aty ............................................................................................................... 39
Sankcje ekonomiczne ....................................................................................... 39
System oceny zgodnoœci .................................................................................. 40
Procedura oceny zgodnoœci wyrobów .............................................................. 42
Op³aty ............................................................................................................... 42
Sankcje ekonomiczne ....................................................................................... 42
Ogólne bezpieczeñstwo produktów .................................................................. 43
Za³¹czniki ......................................................................................................... 45
!
"
Dyrektywa budowlana
Postanowienia poszczególnych zestawów przepisów prawnych powinny byæ przestrzegane na obszarze wszystkich pañstw nale¿¹cych do jednolitego rynku europejskiego. Obywatele powinni mieæ mo¿liwoœæ korzystania z jednakowego
poziomu ochrony, niezale¿nie od kraju pochodzenia wyrobu. System nadzoru funkcjonuj¹cy na wspólnym rynku ma za zadanie zapewnienie ochrony obywateli
i powinien byæ korzystny dla producentów eliminuj¹c nieuczciw¹ konkurencjê.
Podstawowym dokumentem prawnym w dziedzinie budownictwa we Wspólnotach Europejskich jest Dyrektywa Rady w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów
wykonawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych
(89/106/EEC z dnia 21 grudnia 1988 r. ze zmianami 93/68/EEC z dnia
22 lipca 1993 r.). Okreœla ona warunki wprowadzania i stosowania na rynku europejskim wyrobów produkowanych na potrzeby budownictwa.
Dyrektywa ta zaliczana do tzw. Dyrektyw Nowego Podejœcia harmonizuje przepisy techniczne dotycz¹ce wyrobów stosowanych w budownictwie, w celu usuniêcia barier technicznych ograniczaj¹cych swobodny obrót materia³ów i wyrobów budowlanych na obszarze UE poprzez ujednolicenie wymagañ stawianych
tym wyrobom oraz okreœlenie zasad ich wprowadzania na wspólny europejski
rynek. Jednak ze wzglêdu na œcis³e powi¹zanie i wzajemn¹ korelacjê pomiêdzy
wymaganiami stawianymi wyrobom a wymaganiami stawianymi obiektom (przepisy techniczno budowlane) Dyrektywa budowlana, ustanawiaj¹c wymagania
podstawowe dla obiektów budowlanych wznoszonych na obszarze pañstw cz³onkowskich UE, wp³ywa równie¿ w istotny sposób na przepisy techniczno budowlane. Formu³uje ona 6 wymagañ podstawowych dla obiektów budowlanych, a nie
dla wyrobów budowlanych, bêd¹cych przedmiotem obrotu towarowego. Natomiast wyroby budowlane, wprowadzone na rynek UE musz¹ posiadaæ takie w³aœciwoœci u¿ytkowe, aby obiekty prawid³owo zaprojektowane i wykonane, w których te wyroby zosta³y zastosowane, spe³ni³y wymagania podstawowe.
Poœwiadczeniem spe³nienia tych wymagañ wed³ug Dyrektywy budowlanej jest
oznaczenie znakowaniem CE, zgodnie z procedurami w niej okreœlonymi.
Dyrektywa stwierdza, ¿e pañstwa cz³onkowskie ponosz¹ odpowiedzialnoœæ za
projektowanie i wykonywanie obiektów budowlanych na ich obszarze.
Jak wspomniano powy¿ej, Dyrektywa formu³uje wymagania podstawowe. S¹ to:
• noœnoœæ i statecznoœæ,
• bezpieczeñstwo po¿arowe,
• higiena, zdrowie i œrodowisko,
• bezpieczeñstwo u¿ytkowania,
#
•
•
ochrona przed ha³asem,
oszczêdnoœæ energii i izolacyjnoœæ termiczna.
Ponadto Dyrektywa ustala procedury wprowadzania wyrobów budowlanych na
rynek europejski. S¹ one oparte na nastêpuj¹cych zasadach:
• wymagania dla wyrobów budowlanych nie s¹ okreœlone w samej Dyrektywie,
ale zawarte w dokumentach technicznych: normach i aprobatach technicznych.
Obiekty budowlane, w których zosta³y zastosowane wyroby wprowadzone
na rynek europejski, musz¹ spe³niaæ wymagania podstawowe zawarte w Dyrektywie,
• dokumenty interpretacyjne opracowane dla ka¿dego z wymagañ podstawowych, zawieraj¹ zasady przejœcia z wymagañ podstawowych okreœlonych
w Dyrektywie dla obiektu budowlanego, na wymagane w³aœciwoœci u¿ytkowe
okreœlone w dokumentach technicznych dla wyrobów,
• na podstawie zleceñ (mandatów) Komisji Europejskiej, Europejski Komitet
Normalizacyjny (CEN) i Europejska Organizacja Aprobat Technicznych
(EOTA) opracowuj¹ odpowiednio zharmonizowane normy europejskie (hEN)
oraz wytyczne do wydawania europejskich aprobat technicznych (EAT),
• upowa¿nione jednostki aprobuj¹ce pañstw cz³onkowskich wydaj¹ na podstawie wytycznych EOTA europejskie aprobaty techniczne,
• na rynek europejski mog¹ byæ wprowadzane wy³¹cznie wyroby zgodne ze
zharmonizowanymi normami europejskimi, europejskimi aprobatami technicznymi lub krajowymi ustaleniami technicznymi, uznanymi na poziomie UE.
Zgodnoœæ z tymi ustaleniami technicznymi powinna byæ potwierdzona certyfikatem zgodnoœci wydanym przez upowa¿nion¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ b¹dŸ
deklaracj¹ zgodnoœci, wydan¹ przez producenta,
• producent, który uzyska³ dla swojego wyrobu certyfikat zgodnoœci lub wyda³
dla niego deklaracjê zgodnoœci, ma prawo oznaczenia wyrobu znakowaniem
CE œwiadcz¹cym, ¿e wyrób jest zgodny z wymaganiami Dyrektywy budowlanej i mo¿e byæ wprowadzony na rynek europejski.
Filozofia dyrektywy budowlanej, œciœle wi¹¿¹ca wyrób z obiektem budowlanym,
w którym ten wyrób jest zastosowany powoduje, ¿e jej wdra¿anie na poziomie
prawa krajowego musi odbywaæ siê jednoczeœnie na dwóch p³aszczyznach tzn.:
przepisów techniczno-budowlanych, okreœlaj¹cych wymagania dla obiektów budowlanych oraz przepisów dopuszczaj¹cych wyroby budowlane do obrotu i stosowania, okreœlaj¹cych wymagania dla wyrobów.
Zmiana do dyrektywy 93/68/EEC zobowi¹zuje inwestora lub inwestora zastêpczego do wyznaczenia osoby wykonuj¹cej obowi¹zki z zakresu bezpieczeñstwa
i ochrony zdrowia (koordynatora) oraz zapewnienia, aby przed rozpoczêciem robót budowlanych zosta³ sporz¹dzony plan bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia.
Obowi¹zki koordynatora do spraw bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia na etapie
$
projektowania zosta³y powierzone projektantowi, a zapewnienie sporz¹dzenia
planu bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia oraz wykonywanie tych obowi¹zków na
etapie realizacji robót budowlanych – kierownikowi budowy.
Nale¿y jednoczeœnie podkreœliæ, ¿e Dyrektywa budowlana jest obecnie, po 12
latach od jej uchwalenia, dopiero w pocz¹tkowej fazie jej praktycznego wdra¿ania w pañstwach cz³onkowskich. Zakres wdra¿ania tej dyrektywy zale¿y od liczby przyjêtych hEN na wyroby budowlane oraz opracowanych wytycznych EOTA.
Obecnie opracowywana jest znaczna liczba norm europejskich na zlecenie Komisji Europejskiej. S¹ to tak zwane normy mandatowe. Kandyduj¹ one do uznania
za zharmonizowane normy europejskie (hEN) z Dyrektyw¹. Na oko³o 600 przewidywanych hEN na wyroby budowlane oraz oko³o 600 norm europejskich zwi¹zanych, niezbêdnych do pe³nego wdro¿enia Dyrektywy budowlanej, do koñca
2000 r. nie zosta³a oficjalnie rekomendowana przez Komisjê Europejsk¹ ani jedna.
Z oko³o 30 przewidywanych wytycznych EOTA, na koniec 2000 r. funkcjonowa³y
zaledwie 4. Zak³adaj¹c istotne przyspieszenie tempa ustanawiania hEN, to i tak
harmonizacja techniczna w UE w odniesieniu do wyrobów budowlanych bêdzie
procesem wieloletnim, w ramach którego regulacje unijne bêd¹ sukcesywnie zastêpowa³y krajowe regulacje pañstw cz³onkowskich.
Przyjêta w projekcie zmiany ustawy Prawo budowlane koncepcja wdra¿ania do
polskiego prawa Dyrektywy budowlanej uwzglêdnia jej specyfikê i zwi¹zany z t¹
specyfik¹ sposób wdra¿ania, a tak¿e funkcjonowanie w gospodarce od kilku lat
rozwi¹zañ bardzo zbli¿onych do postanowieñ Dyrektywy. Tworzy to stosunkowo
korzystne warunki przystosowania siê, a nastêpnie wykorzystania do ekspansji
na otwarty rynek unijny dla krajowego przemys³u wyrobów budowlanych, szczególnie dla du¿ych firm, o stosunkowo wysokim poziomie technicznym i organizacyjnym. Istotne trudnoœci adaptacyjne mog¹ mieæ natomiast ma³e i œrednie firmy, dla których podniesienie poziomu wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych
produkowanych wyrobów oraz stosowanie procedur atestacyjnych wymaganych
przez Dyrektywê, mo¿e stanowiæ - ze wzglêdu na koszty - potencjalne zagro¿enie
dla ich funkcjonowania. Zakres podmiotowy i przedmiotowy tych zagro¿eñ bêdzie móg³ byæ okreœlany dopiero w miarê ustanawiania hEN dla poszczególnych
rodzajów wyrobów budowlanych, w których okreœlone zostan¹ poziomy wymagañ i procedury oceny zgodnoœci oraz po ich wdro¿eniu do zbioru Polskich Norm.
Wtedy te¿ bêdzie mo¿na formu³owaæ konkretne propozycje programów pomocowych, w ramach wspierania przez pañstwo ma³ych i œrednich firm.
%
Nowelizacja prawa budowlanego
W lipcu 2001 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyj¹³ treœæ ustawy zmieniaj¹cej
Prawo budowlane. Zmiany te, zgodnie ze zobowi¹zaniami Uk³adu Stowarzyszeniowego Polski ze Wspólnotami Europejskimi, maj¹ na celu wdro¿enie do polskiego
systemu prawnego postanowieñ omówionej w poprzednim rozdziale Dyrektywy
Rady 89/106/EEC z 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów wykonawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych oraz Dyrektywy Rady z 24 czerwca 1992 r, w sprawie wdro¿enia minimalnych wymagañ
bezpieczeñstwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach.
Po uchwaleniu ustawy przez Sejm i podpisaniu jej przez Prezydenta RP oraz opublikowaniu w Dzienniku Ustaw, przepisy stan¹ siê obowi¹zuj¹ce dla wszystkich
uczestników procesu budowlanego. Wprowadzone zmiany dotycz¹ równie¿ rozwi¹zañ prawnych w zakresie obrotu i stosowania wyrobów budowlanych, po uzyskaniu przez Polskê cz³onkostwa w Unii Europejskiej.
Opisan¹ powy¿ej nowelizacjê Prawa budowlanego oparto na za³o¿eniu, ¿e celowe jest kontynuowanie wdra¿ania dyrektywy budowlanej w Polsce, tak jak to
mia³o miejsce dotychczas, poprzez zmiany w Prawie budowlanym, z wykorzystaniem regulacji horyzontalnych dotycz¹cych oceny zgodnoœci wyrobów. Jest to
zgodne z ustaw¹ o systemie oceny zgodnoœci, akredytacji oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 43, poz.489 z 2000 r.).
Do polskiego systemu prawnego dyrektywa jest wdra¿ana sukcesywnie od 1994
roku. Dotychczas istniej¹ce polskie przepisy budowlane dotycz¹ce wyrobów by³y
s¹ ju¿ w znacznym stopniu zgodne z filozofi¹ Dyrektywy budowlanej, opieraj¹cej siê na zasadzie, ¿e obiekt budowlany powinien spe³niaæ wymagania podstawowe, a wyroby budowlane powinny mieæ takie w³aœciwoœci u¿ytkowe, aby to
by³o mo¿liwe. Warunek ten spe³niaj¹ wyroby budowlane odpowiadaj¹ce wymaganiom Polskich Norm.
Przydatnoœæ do stosowania w budownictwie wyrobów, dla których nie ma Polskich Norm lub o w³aœciwoœciach odbiegaj¹cych istotnie od tych okreœlonych
w normach, stwierdzana jest przez aprobatê techniczn¹ (podobnie jak w postanowieniach Dyrektywy budowlanej). Jeszcze przed wst¹pieniem do Unii Europejskiej przewidziano wprowadzenie znacznej czêœci dokumentów operacyjnych
zwi¹zanych z Dyrektyw¹, a w szczególnoœci:
• wdro¿enia europejskich zharmonizowanych norm (hEN) na wyroby budowlane do zbioru Polskich Norm,
• powi¹zania polskich aprobat technicznych z wydawanymi, w oparciu o Dyrektywê budowlan¹, wytycznymi Europejskiej Organizacji Aprobat Technicznych do wydawania europejskich aprobat technicznych,
• stosowania systemów oceny zgodnoœci dla poszczególnych grup wyrobów
budowlanych, zgodnie z wymaganiami zawartymi w hEN i wytycznych EOTA.
&
Najnowsza nowelizacja ustawy Prawo budowlane stanowi koñcowy etap wdra¿ania Dyrektywy budowlanej do polskiego prawa. W wyniku nowelizacji, polskie przepisy dotycz¹ce wyrobów budowlanych bêd¹ w pe³ni zgodne z zamierzeniami zawartymi w Dyrektywie budowlanej. Wyroby budowlane oznaczone
znakowaniem CE, zgodnie z postanowieniami Dyrektywy, bêd¹ mog³y byæ wprowadzane do obrotu na wspólnym rynku i stosowane przy wykonywaniu robót
budowlanych.
Podstawowe za³o¿enia obecnie przygotowywanej nowelizacji ustawy – Prawo
budowlane to:
• Podstawy prawne do pe³nego wdro¿enia dyrektywy budowlanej tworzy ustawa – Prawo budowlane. Natomiast szczegó³owe regulacje prawne, zwi¹zane
z wdra¿aniem Dyrektywy, zawieraæ bêd¹ przepisy wykonawcze, wydane na
podstawie delegacji ustawowej. Taka koncepcja legislacyjna by³a dotychczas
stosowana w odniesieniu do wyrobów budowlanych, tak te¿ bêd¹ wdra¿ane
do polskiego prawa, w oparciu o ustawê o systemie oceny zgodnoœci, inne
Dyrektywy Nowego Podejœcia.
• Pe³ne, operacyjne wdro¿enie postanowieñ Dyrektywy budowlanej do polskich
przepisów budowlanych nast¹pi z chwil¹ uzyskania przez Polskê cz³onkostwa w UE. Wdro¿enie takie wymaga uzyskania przez pañstwo wdra¿aj¹ce
szeregu uprawnieñ, wynikaj¹cych z Dyrektywy budowlanej, które przys³uguj¹ wy³¹cznie pañstwom cz³onkowskim UE oraz zapewnia jednakowe warunki dostêpu do rynku unijnego producentom wyrobów budowlanych z Polski
i innych pañstw cz³onkowskich.
• Do chwili uzyskania cz³onkostwa w UE, funkcjonowaæ bêdzie obecny system
legalizacji wyrobów budowlanych. W systemie tym znajduj¹ siê takie rozwi¹zania legislacyjne, które umo¿liwiaj¹ bezpoœrednie stosowanie dokumentów operacyjnych Dyrektywy budowlanej, okreœlaj¹cych wymagania dla poszczególnych grup wyrobów budowlanych. Do zbioru Polskich Norm dla
wyrobów budowlanych s¹ i bêd¹ sukcesywnie wprowadzane – w miarê powstawania – zharmonizowane normy europejskie na wyroby budowlane.
Wytyczne EOTA stanowi¹ podstawê do wydawania polskich aprobat technicznych. Przepisy przewiduj¹ jednoczeœnie uproszczony tryb udzielania aprobat
technicznych dla importowanych wyrobów budowlanych, oznaczonych znakowaniem CE. Generalnie, obecny krajowy system dopuszczania wyrobów
budowlanych do obrotu i stosowania bêdzie ewoluowa³, w miarê powstawania
hEN i wytycznych EOTA, w kierunku systemu legalizacji wyrobów budowlanych wed³ug Dyrektywy, szczególnie w zakresie wymagañ.
• Przewiduje siê, ¿e po uzyskaniu cz³onkostwa Polski w UE, funkcjonowaæ
bêd¹ w Polsce dwa równoleg³e systemy legalizacji wyrobów budowlanych:
– system europejski (oznaczania wyrobów znakowaniem CE), w pe³ni zgodny
z Dyrektyw¹ budowlan¹,
– system krajowy (oznaczanie wyrobów znakiem budowlanym), oparty ge'
neralnie na obecnych zasadach, systematycznie doskonalony i rozwijany
w kierunku pe³nej zgodnoœci z systemem europejskim.
Dla wyrobów, dla których po przyst¹pieniu Polski do UE istnieæ bêd¹ zharmonizowane normy, wdro¿one do krajowego systemu lub europejskie aprobaty techniczne, bêdzie mo¿liwe stosowanie systemu przewidzianego Dyrektyw¹, z zachowaniem okresu przejœciowego, w którym producent bêdzie móg³ wybraæ, czy
stosuje siê do systemu krajowego, czy do europejskiego. Przewiduje siê, ¿e wraz
z wydaniem rozporz¹dzenia ministra okreœlaj¹cego listê wyrobów, dla których
jedyn¹ drog¹ wprowadzenia na rynek bêdzie system europejski zakoñczy siê okres
wspó³istnienia dwóch systemów.
Przewidziano wprowadzenie do art. 5 szeœciu wymagañ podstawowych, zawartych w Za³¹czniku nr 1 do Dyrektywy budowlanej, co oznacza, ¿e obiekty budowlane wznoszone w Polsce powinny spe³niaæ równie¿ te wymagania.
W przepisach wykonawczych uwzglêdnione zostan¹ te pozosta³e szczegó³owe
regulacje Dyrektywy budowlanej, których nie przeniesiono bezpoœrednio do regulacji ustawowych.
Po uzyskaniu przez Polskê cz³onkostwa w UE bêd¹ funkcjonowa³y trzy procedury
dopuszczania wyrobów budowlanych do obrotu i stosowania:
Wyroby przeznaczone do jednostkowego stosowania
w obiekcie budowlanym
Dyrektywa budowlana nie reguluje spraw dotycz¹cych jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych. Ta kwestia jest pozostawiona do uregulowania przez
krajowe przepisy prawne pañstw cz³onkowskich. W tej sytuacji obecnie obowi¹zuj¹ce w Polsce przepisy z chwil¹ wejœcia do UE bêd¹ obowi¹zywaæ w dalszym
ci¹gu (art.10 ust. 3 ustawy Prawo budowlane i Rozporz¹dzenie w sprawie aprobat
i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych
Dz. U. Nr 107 poz.679 z 1998 r.)
Wyroby dopuszczane do obrotu i powszechnego stosowania
w budownictwie oznaczone znakiem budowlanym
Procedura ta dotyczyæ bêdzie wyrobów budowlanych, dla których nie ustanowiono zharmonizowanych norm europejskich lub nie opracowano wytycznych EOTA
do opracowywania europejskich aprobat technicznych. Bêdzie to procedura krajowa, w znacznym stopniu zbli¿ona do obecnie stosowanych regulacji dotycz¹cych dopuszczenia wyrobów budowlanych do obrotu i powszechnego stosowania
(art. 10 ustawy Prawo budowlane). Istotne ró¿nice to brak certyfikacji na znak
bezpieczeñstwa i certyfikacja zgodnoœci prowadzona z udzia³em jednostek certyfikuj¹cych i kontroluj¹cych oraz laboratoriów notyfikowanych przez ministra
w³aœciwego dla wyrobów budowlanych. Zakres przedmiotowy stosowania tej
procedury, w miarê opracowywania europejskich specyfikacji technicznych, bêdzie sukcesywnie ograniczany. Wyroby budowlane oznaczone znakiem budowlanym bêd¹ dopuszczone do obrotu i stosowania wy³¹cznie na rynku polskim.
Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania
w budownictwie oznaczone europejskim znakowaniem CE
Procedura ta dotyczyæ bêdzie wyrobów budowlanych, dla których ustanowiono
zharmonizowane normy europejskie lub wydano wytyczne EOTA do opracowywania europejskich aprobat technicznych. Bêdzie ona w pe³ni zgodna z regulacjami Dyrektywy budowlanej. Dokumentami odniesienia bêd¹ mog³y byæ wy³¹cznie europejskie specyfikacje techniczne (zharmonizowane normy europejskie
i europejskie aprobaty techniczne). Europejskie aprobaty techniczne bêd¹ udzielane przez jednostki desygnowane przez pañstwa cz³onkowskie. Ocena zgodnoœci wyrobu ze zharmonizowanymi normami europejskimi i europejskimi aprobatami technicznymi bêdzie dokonywana przez notyfikowane przy Komisji
Europejskiej jednostki certyfikuj¹ce, kontroluj¹ce i laboratoria, wed³ug systemów
oceny zgodnoœci okreœlonych w za³¹czniku III do Dyrektywy. Znakowaniem CE
bêdzie oznaczany wyrób, na który zgodnie z wymaganym systemem oceny zgodnoœci zostanie wystawiona deklaracja zgodnoœci b¹dŸ wydany certyfikat zgodnoœci. Wyroby oznaczone znakowaniem CE budowlanym bêd¹ dopuszczone do
obrotu i stosowania na obszarze wszystkich krajów cz³onkowskich UE. Ta zasada
Dyrektywy umo¿liwi w niedalekiej przysz³oœci ekspansjê polskiego przemys³u
wyrobów budowlanych na ca³y rynek europejski. Dobrym przygotowaniem w
tym kierunku mo¿e byæ jak najwczeœniejsze rozpoznanie nowo uchwalonych przepisów prawnych, okreœlaj¹cych warunki oznaczania wyrobów znakowaniem CE,
stanowi¹cym „przepustkê” na rynek europejski oraz poznanie wymagañ zawartych w europejskich dokumentach technicznych. Najw³aœciwszym krokiem jest
delegowanie polskich ekspertów do prac w Komitetach Technicznych organizacji
opracowuj¹cych te dokumenty.
Normalizacja europejska
Normalizacja wynik³a z koniecznoœci racjonalizacji dzia³añ, porz¹dkowania pojêæ,
rzeczy i czynnoœci oraz stale rosn¹cych zró¿nicowanych potrzeb. Obejmuje ona:
• okreœlanie stanu i kierunków rozwoju techniki;
• prace badawczo-rozwojowe dotycz¹ce podstaw i metod dzia³alnoœci normalizacyjnej;
• prace zwi¹zane z programowaniem, planowaniem oraz opracowywaniem, opiniowaniem;
• uzgadnianie treœci norm i zmian do nich.
Za normê uznaje siê przyjêty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upowa¿nione jednostki organizacyjne dokument ustalaj¹cy zasady, wytyczne lub charakterystyki, który ma za zadanie uzyskanie optymalnego stopnia uporz¹dkowania
w okreœlonej dziedzinie. Normy s¹ dokumentami do powszechnego i wielokrotnego stosowania.
Cech¹ definiuj¹c¹ normalizacjê w odró¿nieniu od regulacji prawnych jest to, ¿e
normalizacja jest procesem opartym na porozumieniu zainteresowanych stron,
ni¿ na centralnie narzuconych rozwi¹zaniach i w sposób nieobowi¹zkowy ma
byæ raczej stosowana przez jednostki dzia³alnoœci gospodarczej ni¿ narzucona
z góry i egzekwowana przez w³adze.
Normy krajowe w krajach UE nie maj¹ charakteru obligatoryjnego. O znaczeniu
norm œwiadczy ich wartoœæ merytoryczna zaakceptowana przez wybitnych przedstawicieli œrodowisk producentów, nauki i techniki bior¹cych udzia³ w procesie
ich tworzenia. Proces opracowywania projektów norm ma charakter spo³ecznego
dzia³ania z zachowaniem równoprawnej reprezentacji przedstawicieli zainteresowanych œrodowisk. Œrodowiska producentów uwzglêdniaj¹ swoje potrzeby, formu³owane jednak¿e z pozycji potencjalnego u¿ytkownika przedmiotu normalizacji.
W gospodarce rynkowej u¿ytecznoœæ norm wyra¿a siê w:
•
racjonalizacji gospodarki i ekonomicznoœci produkcji przez kompatybilnoœæ
i wymienialnoœæ wyrobów oraz czêœci sk³adowych, oszczêdnoœæ wynikaj¹c¹
z mo¿liwoœci produkowania d³ugich serii, racjonalizacji zakupów pañstwowych, regulowanie stosunków miêdzy klientami a dostawcami, tworzeniu œrodowiska technicznego wspólnego dla wszystkich przedsiêbiorstw;
•
popieraniu handlu miêdzynarodowego. Normy harmonizuj¹ce mog¹ byæ pomocne w usuwaniu barier w wymianie handlowej, które wystêpuj¹ na skutek
ró¿nic w zwyczajach poszczególnych krajów;
•
rozwoju stosunków partnerskich. Nawi¹zywanie wspó³pracy w opracowywaniu i stosowaniu wspólnych zasad przyjêtych dobrowolnie przez wszystkich
zainteresowanych partnerów /konsumentów, producentów, dystrybutorów
i administracji/ pozwala na przyjêcie przez nich odpowiedzialnoœci za wspólne postanowienia techniczne;
•
tworzeniu i ró¿nicowaniu jakoœci wyrobów i us³ug. Tworzenie jakoœci ma
miejsce przez okreœlenie wymagañ technicznych dla wyrobu, wprowadzenie
systemów zapewniaj¹cych regularnoœæ produkcji oraz bezpieczeñstwo wyro-
bów i us³ug. Ró¿nicowanie mo¿e odbywaæ siê poprzez ewentualne okreœlanie
poziomów jakoœci oraz certyfikacjê zgodnoœci okreœlonych wyrobów i us³ug
ze specjalnymi wymaganiami dotycz¹cymi jakoœci;
•
ochronie konsumentów przez umo¿liwienie im korzystania z efektów racjonalizacji ekonomicznej (cena) i tworzeniu jakoœci oraz identyfikacji wyrobów.
Po raz pierwszy rola normalizacji europejskiej w rozwoju rynku wewnêtrznego
Unii Europejskiej zosta³a okreœlona w Dyrektywie Niskiego Napiêcia /Low Voltage Directive/ w 1973 roku. Okreœlone zosta³y wówczas po raz pierwszy zasady
wspó³pracy miêdzy Komisj¹ Europejsk¹ a europejskimi organizacjami normalizacyjnymi.
Na system normalizacji europejskiej sk³adaj¹ siê krajowe organizacje normalizacyjne oraz regionalne organizacje normalizacyjne czyli:
• CEN /European Committee for Standardization/ Europejski Komitet Normalizacyjny dzia³aj¹cy od 1961 roku formalnie utworzony w 1974;
• CENELEC /European Committee for Electrotechnical Standardization/ Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki dzia³aj¹cy od 1959 roku; utworzony oficjalnie w 1973;
• ETSI /European Telecommunications Standards Institute/ Europejski Instytut
Norm Telekomunikacyjnych powo³any w 1988 roku na podstawie mandatu Wspólnot Europejskich i EFTA.
Szczególnie silne zwi¹zki zachodz¹ miêdzy CEN i CENELEC, które maj¹ wspólne
przepisy tworzenia norm.
Europejskie organizacje normalizacyjne grupuj¹ 18 krajowych organizacji normalizacyjnych – krajów cz³onkowskich WE i EFTA (oraz od 1997 roku Republika Czeska) pracuj¹ we wspó³pracy z Komisj¹ Europejsk¹ i Sekretariatem EFTA.
Wspó³pracê tê okreœla dyrektywa Rady Unii Europejskiej zawieraj¹ca obowi¹zki krajów cz³onkowskich dotycz¹ce przekazywania informacji o normach obowi¹zkowych
i dobrowolnych oraz porozumienie miêdzy Rad¹ Unii Europejskiej i krajami EFTA.
W CEN i CENELEC nad projektami norm pracuj¹ komitety techniczne.
Inicjatywa opracowania normy mo¿e pochodziæ od wy¿ej wymienionych organizacji, od krajowych organizacji normalizacyjnych, od organizacji reprezentowanych w organach naczelnych CEN/CENELEC/ETSI lub z mandatu udzielonego
!
przez Komisjê Europejsk¹ lub Sekretariat EFTA. Mandaty nie zawsze maj¹ bezpoœredni zwi¹zek z Dyrektywami Nowego Podejœcia. S¹ one udzielane w zwi¹zku z europejskimi programami polityki przemys³owej lub w dziedzinie dostaw
publicznych /np.”sektory wy³¹czne”: woda, energia, transport, informatyka/.
Norma Europejska jest z chwil¹ jej ustanowienia jedyn¹ norm¹ w tej dziedzinie,
jaka mo¿e byæ stosowana na obszarze Wspólnot Europejskich i EFTA. Niezale¿nie od kogo pochodzi inicjatywa opracowania normy, podjêciu tematu normalizacyjnego towarzyszy tzw. okres unieruchomienia (standstill), podczas którego cz³onkowie europejskich organizacji normalizacyjnych zobowi¹zuj¹ siê do zaniechania
prac na szczeblu krajowym do czasu zakoñczenia opracowania normy europejskiej w danej dziedzinie.
Ka¿dy kraj cz³onkowski jest zobowi¹zany wprowadziæ postanowienia normy europejskiej do zbioru swoich norm oraz usun¹æ normy z ni¹ niezgodne w okreœlonym czasie.
Rozwój technologii nastêpuje w ostatnich latach tak szybko, ¿e normalizacja niejednokrotnie nie nad¹¿a z ich udokumentowaniem.
Sytuacjê roz³adowa³o w pewnym sensie wprowadzenie prenorm /ENV/, których
procedura opracowywania zosta³a uproszczona i rozpoczyna siê ju¿ na etapie badañ
i projektowania; a wiêc w krótszym czasie - stosownie do postêpu technicznego.
Prenormy /ENV/ ustanawiane s¹ jako normy przysz³oœciowe do tymczasowego
stosowania w dziedzinach o wy¿szym stopniu innowacyjnoœci lub gdy istnieje
potrzeba ukierunkowania pilnych prac normalizacyjnych. Potrzeba elastycznoœci
i szybkoœci wprowadzenia sprawia, ¿e dokumenty te maj¹ ni¿szy stopieñ obowi¹zywania ni¿ EN.
Prenorma europejska /ENV/ nie ma charakteru normy wy³¹cznej i jej publikacja
nie narzuca obowi¹zku usuwania norm o odmiennych postanowieniach. Wystêpuje ona zwykle w przemyœle o du¿ym stopniu innowacyjnoœci. Istnienie ENV
ogranicza siê do trzech lat z mo¿liwoœci¹ jednokrotnego przed³u¿enia na dalsze
dwa lata. Po tym okresie ENV musi uzyskaæ status normy europejskiej lub zostaæ
wycofana.
Prenorm europejskich /ENV/ nie obejmuje okres unieruchomienia.
Obserwowany wzrost znaczenia normalizacji jest spowodowany g³ównie zmianami technologii. Szybkie zmiany rynku, wzrost z³o¿onoœci i wspó³zale¿noœci
wyrobów i us³ug powoduje, ¿e wyniki prac naukowo-badawczych mog¹ byæ coraz czêœciej niedostatecznie wykorzystane. W rozwoju technologicznym g³ówn¹
rolê odgrywaj¹ nie pojedyncze wyroby, lecz systemy, komponowane z elementów projektowanych i wytwarzanych niezale¿nie przez ró¿nych dostawców.
"
Powodzenie na rynku takich systemów zale¿ne jest od precyzyjnego okreœlenia
wymagañ dotycz¹cych ich czêœci sk³adowych, komponentów, podzespo³ów, struktur i interfejsu. Trudnoœci w znormalizowaniu systemów rosn¹ proporcjonalnie
do innowacyjnoœci i z³o¿onoœci danej technologii.
Istotnym zagadnieniem jest okreœlenie, kiedy dana technologia bêdzie mog³a byæ
wykorzystana w nowych wyrobach oraz jaki jest najw³aœciwszy moment rozpoczêcia prac normalizacyjnych. Jest to szczególnie istotne przy zastosowaniu danej technologii w nowej dziedzinie lub gdy z jej zastosowaniem ³¹czy siê ryzyko
ekologiczne i spo³eczne. Przysz³oœæ przemys³u zale¿y nie tylko od sta³ych i efektywnych badañ lecz równie¿ od ustanawiania norm odpowiadaj¹cych potrzebom
rynku. Normalizacja terminologii, badañ i metod pomiarowych w rozwijaj¹cych
siê technologiach przyczynia siê do poprawy wzajemnej komunikacji miêdzy
uczestnikami cyklu produkcji.
Organizacje normalizacyjne wprowadzaj¹ce kolejno ustanawiane normy EN do
istniej¹cych krajowych systemów normalizacyjnych stwierdzi³y, ¿e takie dzia³anie prowadzi w wielu przypadkach do rozregulowania tych systemów. Wiêkszoœæ
norm jest bowiem ze sob¹ œciœle powi¹zanych. Parametry techniczne ujête
w wymaganiach normy mog¹ byæ oceniane za pomoc¹ nowych metod badañ,
których rezultat ró¿ni siê od dotychczasowych. Wyroby mog¹ byæ badane i klasyfikowane wed³ug poprzednio obowi¹zuj¹cych norm, zaœ inne w³aœciwoœci oceniane wed³ug wprowadzonych do systemu krajowego norm europejskich EN.
Z tego wzglêdu podjêto decyzjê o pakietowym systemie wprowadzania norm EN
do norm krajowych. Pod nazw¹ pakiet rozumie siê okreœlony zbiór norm reguluj¹cy – w miarê mo¿liwoœci kompleksowo – wymagania dla okreœlonego wyrobu.
Pakiet norm ma byæ wprowadzony do krajowego zbioru norm w jednym terminie, przez co bêdzie mo¿na okreœliæ, czy dany wyrób odpowiada wymaganiom
zharmonizowanych norm europejskich.
Poszczególne komitety techniczne CEN rozpatruj¹ce zawartoœæ i termin wprowadzenia pakietów norm podchodz¹ do tego zagadnienia w indywidualny sposób.
Ocenia siê, ¿e system pakietowy wp³ywa na opóŸnienie wprowadzenia opracowywanych norm EN, poniewa¿ wprowadzenie pakietu jest uzale¿nione od terminu opracowania ostatniej normy. System umo¿liwia jednak lepsze, spójniejsze
przygotowanie wymagañ norm oraz daje wiêcej czasu producentom wyrobów
i jednostkom certyfikuj¹cym na przygotowanie siê do tych wymagañ.
Ró¿nica formalna pomiêdzy norm¹ europejsk¹ EN a norm¹ miêdzynarodow¹ ISO
jest taka, ¿e EN jest jedyn¹ norm¹, która mo¿e byæ stosowana na obszarze Wspólnot, podczas gdy ISO nie wymaga usuwania norm z ni¹ niezgodnych ze zbioru
norm krajowych.
#
Kompleksowa natura normalizacji na poziomie europejskim i miêdzynarodowym jest
widoczna przy wdra¿aniu norm ISO do norm EN oraz oznaczaniu ich zgodnoœci.
Istniej¹ce Normy Europejskie musz¹ byæ poddawane przegl¹dowi pod k¹tem ich
aktualnoœci /najczêœciej co piêæ lat/.
W krajach EOG niezale¿noœæ jednostek normalizacyjnych od administracji pañstwowej jest jedn¹ z podstawowych zasad gwarantuj¹cych brak nacisków politycznych oraz prób administracyjnego wp³ywania na kontekst norm, które s¹ powszechne, dobrowolnie stosowane i opracowywane oraz przyjmowane w procesie
konsensu przez wszystkie zainteresowane strony.
Zasady systemów normalizacyjnych obowi¹zuj¹cych w krajach EOG to: konsensus przy uzgadnianiu treœci norm, powszechnoœæ dostêpu do procesu normalizacji, jawnoœæ i przejrzystoœæ procedur, dobrowolnoœæ zarówno udzia³u w normalizacji, jak i stosowania norm.
Do niedawna w Polsce norma by³a przepisem technicznym i obowi¹zywa³a
z mocy prawa. Obecnie jest to dokument opracowany przez Normalizacyjne Komisje Problemowe i ustanowione przez Polski Komitet Normalizacyjny, który nie
jest organem w³adzy.
G³ównym powodem zmian w systemie polskiej normalizacji by³a potrzeba przejœcia od normalizacji pañstwowej do normalizacji powszechnej, której odzwierciedleniem jest Polska Norma w nowym ujêciu.
Pocz¹tkiem wprowadzenia nowego systemu dzia³alnoœci normalizacyjnej w Polsce by³o wejœcie w ¿ycie ustawy o normalizacji z dniem 1 stycznia 1994 roku.
Polskie normy, mimo ¿e s¹ dokumentem dobrowolnym, nie s¹ zawieszone w pró¿ni.
Stanowi¹ one element pañstwowego systemu prawnego, gdy¿ czêœæ z nich przywo³ana jest do obowi¹zkowego stosowania w aktach prawnych. W stosunku do
wszystkich norm obowi¹zuje wszak¿e zasada, ¿e nie mog¹ byæ one sprzeczne
z obowi¹zuj¹cym w kraju prawem. W³adze powinny jednak otwarcie i zdecydowanie wyznawaæ zasadê, ¿e normy nie s¹ obowi¹zkowe oraz powinny pozwoliæ
twórcom norm na swobodê przystosowania swych dzia³añ do regulacji.
Polskie Normy uwzglêdniaj¹ graniczne wartoœci wymagañ okreœlone w aktach
prawnych powszechnie obowi¹zuj¹cych. PKN zapewnia zgodnoœæ PN z przepisami prawnymi poprzez ich uwzglêdnianie lub ustalanie relacji pomiêdzy nimi.
W wyniku takiego dzia³ania u¿ytkownik normy ma gwarancjê, ¿e stosowanie
normy nie spowoduje kolizji z prawem.
$
Postanowienia normy musz¹ w pe³ni uwzglêdniaæ potrzeby zwi¹zane z bezpieczeñstwem, ochron¹ zdrowia, ¿ycia i œrodowiska jak te¿ nie powinny stwarzaæ
barier technicznych w handlu.
Nowe procedury obowi¹zuj¹ce w pracach PKN s¹ oparte na procedurach obowi¹zuj¹cych w CEN/CENELEC. Pozwala to na ujednolicenie nazewnictwa dla
poszczególnych etapów prac, wspóln¹ klasyfikacjê tematyki, taki sam system
numeracji i powo³ywania norm zwi¹zanych. Stosowanie identycznych procedur
jest konieczne ze wzglêdu na notyfikacjê Polskich Norm w ramach wspó³pracy
ISO/IEC oraz przyst¹pienie Rzeczpospolitej Polskiej do œwiatowej Organizacji
Handlu /WTO/.
Proces harmonizacji w dziedzinie normalizacji polega na dostosowaniu modelu
polskiej polskiego systemu do systemu funkcjonuj¹cego w krajach Wspólnot
Europejskich oraz modernizowaniu Polskich Norm i tworzeniu nowych w zgodnoœci z normami europejskimi oraz na popieraniu stosowania przepisów technicznych Wspólnot i europejskich procedur oceny zgodnoœci.
Normalizacja nabiera strategicznego znaczenia w procesie tworzenia europejskiego
rynku.
Poprzez doprowadzenie do zgodnoœci PN z normami europejskimi nale¿y spodziewaæ siê o¿ywienia wymiany handlowej z krajami Unii Europejskiej.
Obligatoryjnoœæ stosowania norm powinna dotyczyæ zagadnieñ zwi¹zanych
z bezpieczeñstwem u¿ytkowania lub ochron¹ œrodowiska. Unikaæ nale¿y normalizowania zagadnieñ, które z powodzeniem mog¹ byæ regulowane wymaganiami
technicznymi.
Bezpoœrednie przejœcie do systemu gospodarki rynkowej okaza³o siê niemo¿liwe.
Najtrudniej jest wyrobiæ wœród u¿ytkowników norm w³aœciwy stosunek do normalizacji oraz przekonaæ, ¿e nie wszystko musi byæ znormalizowane na szczeblu
krajowym.
Popularyzowanie w³aœciwego stosunku do normalizacji mo¿e okazaæ siê najwa¿niejszym zadaniem w najbli¿szym czasie.
Polskie Normy s¹ dokumentami technicznymi (nie prawnymi) do dobrowolnego
stosowania (z pewnymi wyj¹tkami zastrze¿onymi w ustawie w zakresie bezpieczeñstwa, ochrony zdrowia czy œrodowiska). Obecnie jednak, w warunkach gospodarki rynkowej i zbli¿ania polskiego systemu prawa technicznego do europejskiego, okazuje siê niezbêdne wykonanie dalszego kroku.
%
Drugim etapem dla kraju aplikuj¹cego jakim jest Polska jest przyjêcie ca³ego
zbioru norm europejskich jako dobrowolnych norm krajowych. Niezbêdne bêdzie na tym etapie, aby krajowa jednostka normalizacyjna bra³a pe³ny udzia³ w
pracach europejskich organizacji normalizacyjnych i wziê³a na siebie pe³ny zakres obowi¹zków cz³onkowskich.
Krajowy system normalizacji w Polsce powinien ewoluowaæ w kierunku rozwi¹zañ przyjêtych nie tylko w UE, ale w ca³ym Europejskim Obszarze Gospodarczym stosuj¹cym wspólne zasady harmonizacji technicznej i normalizacji.
Istnieje jednak pewne niebezpieczeñstwo zmniejszania pozytywnych skutków
normalizacji przez powodowanie hamowania innowacyjnoœci, spowszednienia
wyrobów, os³abienie zdolnoœci podejmowania decyzji przez przedsiêbiorstwa.
Niebezpieczne mo¿e tak¿e okazaæ siê publikowanie norm krajowych stwarzaj¹cych barierê w wymianie handlowej.
Szczególn¹ rolê w finansowaniu dzia³alnoœci normalizacyjnej ma w gospodarce
rynkowej przemys³. Przyjmuje siê bowiem, ¿e krajowa organizacja normalizacyjna, która jest dotowana w czêœci wiêkszej ni¿ 30%, jest uzale¿niona od pañstwa i w zwi¹zku z tym s³u¿y administracji rz¹dowej, a nie spo³eczeñstwu. Norma powinna byæ opracowywana przez tych, którzy jej potrzebuj¹, a stosowana
przez tych, którzy tego chc¹. Ingerencja administracji pañstwowej powinna ograniczaæ siê jedynie do okreœlania zasad i wymagañ wobec postêpu normalizacji.
Obecny system normalizacyjny dostosowany formami strukturalno-organizacyjnymi i zakresem swojego dzia³ania do warunków gospodarki rynkowej stwarza
bardzo korzystny klimat do pe³nego rozwoju polskiej normalizacji i jej integracji
z normalizacj¹ europejska¹. Staje siê to mo¿liwe dziêki przystosowaniu do struktur tych organizacji.
Wzajemne uznawanie kwalifikacji przedsiêbiorstw
budowlanych
Prace normalizacyjne dotycz¹ce kwalifikacji firm budowlanych prowadzone s¹
w ramach Dyrektywy 93/37/EEC, dotycz¹cej koordynacji procedur oceny firmy
w ramach przetargów na roboty publiczne. Mo¿na jednak mieæ w¹tpliwoœci, czy
opracowywana norma prEN 13833 bêdzie wystarczaj¹cym narzêdziem do oceny
kwalifikacji specjalistycznych przedsiêbiorstw budowlanych. Jedn¹ z g³ównych
barier jest brak spójnoœci miêdzy normami europejskimi opracowywanymi przez
CEN i CENELEC.
Producent – w rozumieniu Dyrektyw Nowego Podejœcia – jest odpowiedzialny za
projektowanie i wyprodukowanie wyrobu, z myœl¹ o wprowadzeniu go we w³asnym
imieniu na rynek Unii. Mo¿e on sam zaprojektowaæ i wyprodukowaæ wyrób lub
&
zleciæ jego zaprojektowanie, wyprodukowanie, zmontowanie, zapakowanie lub
etykietowanie.
Producent mo¿e stosowaæ finalne wyroby, gotowe czêœci lub komponenty albo
podzlecaæ swoje zadania. Jednak musi zachowaæ pe³n¹ kontrolê i mieæ niezbêdne
kompetencje do wziêcia odpowiedzialnoœci za wyrób.
Wy³¹cznie i ostatecznie odpowiada on za zgodnoœæ wyrobu niezale¿nie od tego,
czy sam zaprojektowa³ i wyprodukowa³ wyrób, czy jest uwa¿any za producenta,
poniewa¿ wyrób zosta³ wprowadzony na rynek pod jego nazwiskiem (nazw¹).
Producent, który podzleca czêœæ lub ca³oœæ swojej dzia³alnoœci w ¿adnych okolicznoœciach nie mo¿e zwolniæ siê od odpowiedzialnoœci na rzecz pe³nomocnika,
dystrybutora, hurtownika, u¿ytkownika czy podwykonawcy.
Notyfikowanie
Notyfikowaniu podlegaj¹ przepisy reguluj¹ce zagadnienia nie objête norm¹ miêdzynarodow¹ lub których treœæ jest niezgodna z brzmieniem i zakresem odpowiednich norm miêdzynarodowych, a badanie zgodnoœci (procedura oceny zgodnoœci) mo¿e wywrzeæ istotny wp³yw na wymianê handlow¹ a w szczególnoœci:
•
projekty przepisów technicznych, w tym projekty procedur oceny zgodnoœci
z normami i przepisami technicznymi lub ich zmiany oraz obowi¹zuj¹ce przepisy techniczne,
•
porozumienia dwustronne i wielostronne z innymi pañstwami w sprawach
dotycz¹cych przepisów technicznych, procedur oceny zgodnoœci oraz norm.
Notyfikowanie przepisów technicznych, norm oraz procedur oceny zgodnoœci jest
dokonywane w Sekretariacie WTO w Genewie.
Programy prac normalizacyjnych podlegaj¹ notyfikowaniu w Oœrodku Informacji ISO/IEC w Genewie.
Krajowy Punkt Informacyjny WTO TBT miêdzy innymi gromadzi dokumentacjê
zwi¹zan¹ z notyfikacjami obejmuj¹cymi dokumenty krajowe i zagraniczne oraz
prowadzenie bazy danych, zawieraj¹cej informacje o notyfikowanych dokumentach, a tak¿e o Ÿród³ach prawa technicznego, Polskich Normach i procedurach
oceny zgodnoœci oraz ich zmianach.
Szczegó³owy zakres zmian w Prawie budowlanym
Wyrobem budowlanym w myœl nowej definicji wyrobu budowlanego jest ka¿dy
wyrób w rozumieniu przepisów o ocenie zgodnoœci, wytworzony w celu wbudo'
wania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwa³y w obiekcie budowlanym, wprowadzony do obrotu jako zestaw wyrobów do stosowania
we wzajemnym po³¹czeniu, stanowi¹cym integraln¹ czêœæ u¿ytkow¹.
Artyku³ 10 Ustawy zosta³ rozszerzony o przepisy dopuszczaj¹ce do obrotu i stosowania w Polsce wyroby budowlane oznaczone znakowaniem CE oraz przepisy
okreœlaj¹ce tryb i zasady oznaczania tym znakowaniem:
Dopuszczone bêd¹ wyroby budowlane:
• oznaczone znakowaniem CE, które zosta³y ocenione na zgodnoœæ ze zharmonizowan¹ norm¹ europejsk¹ wprowadzon¹ do zbioru Polskich Norm, z europejsk¹ aprobat¹ techniczn¹ lub krajow¹ specyfikacj¹ techniczn¹ pañstw cz³onkowskich UE uznan¹ przez Komisj¹ Europejsk¹ za zgodn¹ z wymaganiami
podstawowymi;
• znajduj¹ce siê w okreœlonym przez Komisjê Europejsk¹ wykazie wyrobów
maj¹cych niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeñstwa, na które producent wyda³ deklaracjê zgodnoœci z uznanymi regu³ami sztuki budowlanej,
Okreœlono metody kontroli oceny zgodnoœci, które powinny byæ stosowane
w odniesieniu do wyrobów budowlanych oznaczonych znakowaniem CE zgodnie z za³¹cznikiem III do Dyrektywy budowlanej:
• wstêpne badanie typu prowadzone przez producenta lub notyfikowan¹ jednostkê,
• badanie próbek pobranych w zak³adzie produkcyjnym, prowadzone przez
producenta lub notyfikowan¹ jednostkê zgodnie z ustalonym planem badañ,
• badanie sonda¿owe próbek pobranych w zak³adzie produkcyjnym, w obrocie
handlowym lub na budowie, prowadzone przez producenta lub notyfikowan¹
jednostkê,
• badanie przez producenta lub notyfikowan¹ jednostkê próbek z partii przygotowanej do wys³ania albo dostarczonej odbiorcy,
• zak³adowa kontrola produkcji,
• wstêpna inspekcja zak³adu produkcyjnego i zak³adowej kontroli produkcji
przez notyfikowan¹ jednostkê,
• dozorowanie, ocena i akceptacja zak³adowej kontroli produkcji przez notyfikowan¹ jednostkê.
Sformu³owano delegacje do wydania przepisów wykonawczych – rozporz¹dzeñ
– dotycz¹cych zasad i trybu oznaczania wyrobów oznakowaniem CE. Wydane
zostan¹ trzy rozporz¹dzenia ministra w³aœciwego do spraw architektury i budownictwa, które okreœlaj¹:
• systemy oceny zgodnoœci stosowane przy ocenie zgodnoœci wyrobów budowlanych oznaczonych znakowaniem CE, sposób oznaczania wyrobów tym znakowaniem oraz wymagania, jakie powinny spe³niaæ notyfikowane jednostki
certyfikuj¹ce, jednostki kontroluj¹ce i laboratoria, uczestnicz¹ce w ocenie zgodnoœci tych wyrobów,
•
•
polskie jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania europejskich
aprobat technicznych, zakres i formê aprobat oraz tryb ich udzielania, uchylania lub zmiany oraz
wykaz wyrobów budowlanych, które mog¹ byæ dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie wy³¹cznie po ich oznaczeniu znakowaniem CE.
Zobowi¹zano ministra w³aœciwego do spraw architektury i budownictwa do og³aszania w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”:
• wykazu Polskich Norm na wyroby budowlane bêd¹cych wdro¿eniem zharmonizowanych norm europejskich oraz wykazu krajowych specyfikacji technicznych pañstw cz³onkowskich UE uznanych przez Komisjê Europejsk¹ za
zgodne z wymaganiami podstawowymi,
• wykazu jednostek organizacyjnych pañstw cz³onkowskich UE upowa¿nionych do wydawania Europejskich aprobat technicznych,
• wykazu wyrobów budowlanych maj¹cych niewielkie znaczenie dla zdrowia
i bezpieczeñstwa, okreœlonego przez Komisjê Europejsk¹.
Dotychczas zgodnie z przepisami kierownik budowy lub inwestor by³ zobowi¹zany do przechowywania przez okres wykonywania robót budowlanych certyfikatów i deklaracji zgodnoœci na wyroby budowlane u¿yte w trakcie budowy.
Omawiana nowelizacja ustawy znosi ten obowi¹zek. W myœl zmienionego przepisu, dla wykonawcy robót budowlanych dostatecznym potwierdzeniem, ¿e stosowany przez niego wyrób budowlany jest dopuszczony do obrotu i powszechnego
stosowania jest fakt w³aœciwego oznakowania tego wyrobu.
Zmianie uleg³y równie¿ przepisy karne ustawy Prawo budowlane, dotycz¹ce sankcji
za wprowadzenie do obrotu i stosowania w budownictwie wyrobów z naruszeniem przepisów artyku³u 10. Dotychczasowe sankcje, to grzywna w wysokoœci
do 5000 z³. Obecnie, zgodnie z now¹ regulacj¹ „kto wprowadza do obrotu lub
przy stosowaniu robót budowlanych stosuje wyroby budowlane niedopuszczone
do obrotu i stosowania w budownictwie, naruszaj¹c przepisy art. 10, podlega karze
grzywny do 100 000 z³.”
Przedstawione zmiany w przepisach Prawo budowlane dotycz¹ce obrotu i stosowania wyrobów budowlanych wejd¹ w ¿ycie trzy miesi¹ce po ich og³oszeniu
w Dzienniku Ustaw.
Z jednym wyj¹tkiem. Art. 10. Ustawy, który dopuszcza do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie wyroby budowlane oznaczone znakowaniem CE,
wejdzie w ¿ycie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit¹ Polsk¹ cz³onkostwa
w Unii Europejskiej. Do tego momentu bêdzie funkcjonowaæ dotychczasowy system legalizacji wyrobów budowlanych. Bêdzie on jednak systematycznie zbli¿any do rozwi¹zañ unijnych przez wprowadzanie zharmonizowanych norm euro
pejskich na wyroby budowlane do zbioru Polskich Norm oraz wydawanie polskich aprobat technicznych zgodnie z wytycznymi Europejskiej Organizacji Aprobat Technicznych. Jednoczeœnie bêdzie tworzona sieæ notyfikowanych jednostek
certyfikuj¹cych, kontroluj¹cych i laboratoriów, niezbêdna do dokonywania oceny zgodnoœci wyrobów budowlanych oznaczonych znakowaniem CE. Okres ten
powinien byæ równie¿ wykorzystany przez krajowych producentów wyrobów
budowlanych, którzy aby sprostaæ wymaganiom wynikaj¹cym z regulacji unijnych, musz¹ rozbudowaæ w³asne zaplecze laboratoryjno-badawcze oraz rozwin¹æ i udoskonaliæ funkcjonowanie zak³adowych kontroli produkcji.
Zapewnienie w³aœciwego wdro¿enia przepisów, w zakresie i standardzie wymaganym przez Dyrektywê, zwi¹zane jest z koniecznoœci¹ podjêcia szeregu dzia³añ
i przedsiêwziêæ wspomaganych œrodkami bud¿etowymi.
Obecny stan prawny w Polsce
Prawo budowlane
Obiekt budowlany i zwi¹zane z nim urz¹dzenia nale¿y projektowaæ w sposób zapewniaj¹cy formê architektoniczn¹ dostosowan¹ do krajobrazu i otaczaj¹cej zabudowy.
Obiekt budowlany nale¿y projektowaæ, budowaæ, u¿ytkowaæ i utrzymywaæ zgodnie
z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej, w sposób zapewniaj¹cy:
• spe³nienie wymagañ podstawowych dotycz¹cych:
– bezpieczeñstwa konstrukcji,
– bezpieczeñstwa po¿arowego,
– bezpieczeñstwa u¿ytkowania,
– odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony œrodowiska,
– ochrony przed ha³asem i drganiami,
– oszczêdnoœci energii i odpowiedniej izolacyjnoœci przegród,
• warunki u¿ytkowe zgodnie z przeznaczeniem obiektu, a w szczególnoœci
w zakresie oœwietlenia, zaopatrzenia w wodê, usuwania œcieków i odpadów,
ogrzewania, wentylacji oraz ³¹cznoœci,
• niezbêdne warunki do korzystania z obiektów u¿ytecznoœci publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepe³nosprawne,
w szczególnoœci poruszaj¹ce siê na wózkach inwalidzkich,
• ochronê ludnoœci zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej, okreœlonymi
w odrêbnych przepisach,
• ochronê dóbr kultury,
• ochronê uzasadnionych interesów osób trzecich.
Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza siê: warunki techniczne jakim powinny odpowiadaæ obiekty budowlane i ich usytuowanie oraz warunki techniczne u¿ytkowania obiektów budowlanych,
W przypadkach szczególnie uzasadnionych dopuszcza siê odstêpstwo od przepisów techniczno-budowlanych. Odstêpstwo nie mo¿e powodowaæ zagro¿enia ¿ycia
ludzi lub bezpieczeñstwa mienia, ani ograniczenia dostêpnoœci dla osób niepe³nosprawnych oraz nie powinno powodowaæ pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i u¿ytkowych, a tak¿e stanu œrodowiska po spe³nieniu okreœlonych warunków zamiennych.
Przy wykonywaniu robót budowlanych nale¿y stosowaæ wyroby budowlane
o w³aœciwoœciach u¿ytkowych umo¿liwiaj¹cych prawid³owo zaprojektowanym
i wykonanym obiektom budowlanym spe³nienie wymagañ podstawowych.
!
Dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie s¹:
• wyroby budowlane, w³aœciwie oznaczone, dla których zgodnie z odrêbnymi
przepisami:
– wydano certyfikat na znak bezpieczeñstwa, wykazuj¹cy, ¿e zapewniono
zgodnoœæ z kryteriami technicznymi okreœlonymi na podstawie Polskich
Norm, aprobat technicznych oraz w³aœciwych przepisów i dokumentów
technicznych – w odniesieniu do wyrobów podlegaj¹cych tej certyfikacji,
– dokonano oceny zgodnoœci i wydano certyfikat zgodnoœci lub deklaracjê
zgodnoœci z Polsk¹ Norm¹ lub z aprobat¹ techniczn¹ – w odniesieniu do
wyrobów nie objêtych certyfikacj¹ na znak bezpieczeñstwa, maj¹cych istotny wp³yw na spe³nienie co najmniej jednego z wymagañ podstawowych,
•
wyroby budowlane umieszczone w wykazie wyrobów nie maj¹cych istotnego
wp³ywu na spe³nienie wymagañ podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych
i stosowanych wed³ug tradycyjnie uznanych zasad sztuki budowlanej.
Do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym dopuszczone s¹ wyroby
wykonane wed³ug indywidualnej dokumentacji technicznej sporz¹dzonej przez
projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których dostawca wyda³ oœwiadczenie wskazuj¹ce, ¿e zapewniono zgodnoœæ wyrobu z t¹ dokumentacj¹ oraz
z przepisami i obowi¹zuj¹cymi normami.
Do podstawowych obowi¹zków projektanta nale¿y:
• opracowanie projektu budowlanego zgodnie z ustaleniami okreœlonymi
w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganiami
ustawy, przepisami i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej, zapewnienie udzia³u w opracowniu projektu osób posiadaj¹cych uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalnoœci
oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opracowañ projektowych,
• uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnieñ i sprawdzeñ rozwi¹zañ projektowych w zakresie wynikaj¹cym z przepisów,
• wyjaœnianie w¹tpliwoœci dotycz¹cych projektu i zawartych w nim rozwi¹zañ,
i uzgadnianie dokumentów technicznych wyrobów dopuszczonych do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym,
• sprawowanie nadzoru autorskiego na ¿¹danie inwestora lub w³aœciwego organu w zakresie: stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodnoœci realizacji z projektem i uzgadniania mo¿liwoœci wprowadzenia rozwi¹zañ zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zg³oszonych przez
kierownika budowy lub inspektora nadzoru,
Projektant ma obowi¹zek zapewniæ sprawdzenie projektu architektoniczno-budowlanego pod wzglêdem zgodnoœci z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi
i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami, przez osobê posiadaj¹c¹ uprawnienia
"
budowlane do projektowania bez ograniczeñ w odpowiedniej specjalnoœci lub
rzeczoznawcê budowlanego.
Powy¿szy obowi¹zek nie dotyczy: zakresu objêtego sprawdzianem i opiniowaniem na podstawie przepisów szczególnych, projektów obiektów o prostej konstrukcji, nie stwarzaj¹cych zagro¿enia dla u¿ytkowników i otoczenia, takich jak:
budynki mieszkalne jednorodzinne i ma³e domy mieszkalne, niewielkie obiekty
gospodarcze, inwentarskie, sk³adowe, handlowe i us³ugowe.
Postêpowanie poprzedzaj¹ce rozpoczêcie robót budowlanych
Do wniosku o pozwolenie na budowê obiektów budowlanych , których projekty
budowlane zawieraj¹ nowe, nie sprawdzone w krajowej praktyce, rozwi¹zania
techniczne, nie znajduj¹ce podstaw w przepisach i Polskich Normach nale¿y do³¹czyæ specjalistyczn¹ opiniê wydan¹ przez osobê fizyczn¹ lub jednostk¹ organizacyjn¹ wskazan¹ przez w³aœciwego ministra.
W³aœciwy organ mo¿e badaæ zgodnoœæ projektu archtektoniczno-budowlanego
z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi i obowi¹zuj¹cymi Polskimi Normami w zakresie okreœlonym przez 6 podstawowych wymagañ.
Kierownik budowy jest obowi¹zany przez okres wykonywania robót budowlanych przechowywaæ dokumenty stanowi¹ce podstawê ich wykonania, a tak¿e certyfikaty, deklaracje zgodnoœci i oœwiadczenia.
Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego obejmuje
kontrolê zgodnoœci wykonywania robót budowlanych z przepisami prawa budowlanego, projektem budowlanym i warunkami okreœlonymi w decyzji o pozwoleniu na budowê oraz sprawdzanie dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych.
Kto przy projektowaniu lub wykonywaniu robót budowlanych w sposób ra¿¹cy
nie przestrzega przepisów odnosz¹cych siê do 6 wymagañ podstawowych, wprowadza do obrotu lub przy wykonywaniu robót budowlanych stosuje wyroby
budowlane nie dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie, wykonuje
roboty budowlane w sposób odbiegaj¹cy od ustaleñ i warunków okreœlonych
w przepisach podlega karze grzywny.
#
Systemy oceny zgodnoœci, deklaracji zgodnoœci
i znakowania wyrobów budowlanych
Oceny zgodnoœci wyrobu budowlanego, wprowadzanego do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie, z w³aœciwym dokumentem odniesienia dokonuje siê, stosuj¹c systemy oceny zgodnoœci. Polegaj¹ one na:
• certyfikacji zgodnoœci z dokumentem odniesienia, dokonywanej w trybie przepisów o badaniach i certyfikacji oraz normalizacji. Certyfikacjê tê nale¿y stosowaæ w odniesieniu do wyrobów podlegaj¹cych jej na podstawie odrêbnych
przepisów lub dla których certyfikacja zgodnoœci wymagana jest Polsk¹ Norm¹ lub aprobat¹ techniczn¹,
• deklarowaniu przez producenta zgodnoœci z dokumentem odniesienia.
Deklarowanie zgodnoœci polega na wydaniu przez producenta deklaracji zgodnoœci przy zastosowaniu procedury obejmuj¹cej:
• wstêpne badanie pe³ne wyrobu (badanie typu), wykonane przez producenta
lub na jego zlecenie, w zakresie i metodami okreœlonymi we w³aœciwym dla wyrobu dokumencie odniesienia,
• prowadzenie systematycznych dzia³añ kontrolnych procesów produkcyjnych
wyrobu w ramach zak³adowej kontroli produkcji,
• badanie gotowych wyrobów, wykonywane przez producenta lub na jego zlecenie, zgodnie z ustalonym programem badañ.
Deklaracja zgodnoœci jest wydawana dla ka¿dej partii wyrobu okreœlonej w programie badañ. Wydaj¹c deklaracjê zgodnoœci producent potwierdza, ¿e procedura
okreœlona we wstêpnym badaniu pe³nym wyrobu zosta³a przeprowadzona i wykazuje zgodnoœæ wyrobu z w³aœciwym dokumentem odniesienia. Potwierdzenie
zgodnoœci wyrobu z dokumentem odniesienia dla wyrobów, dla których certyfikacji zgodnoœci nie wymaga w³aœciwa Polska Norma czy aprobata techniczna
mo¿e byæ dokonane poprzez zastosowanie, wed³ug wyboru producenta, jednego
z systemów oceny zgodnoœci z dokumentem odniesienia lub deklarowaniu zgodnoœci z dokumentem odniesienia.
Deklaracja zgodnoœci powinna zawieraæ:
1) numer nadany przez wydaj¹cego,
2) nazwê i adres zak³adu produkuj¹cego wyrób,
3) identyfikacjê wyrobu zawieraj¹c¹: symbol SWW lub kod PKWiU, nazwê,
nazwê handlow¹, typ, odmianê, gatunek, klasê wed³ug dokumentu odniesienia oraz przeznaczenia i zakres stosowania wyrobu,
4) identyfikacjê dokumentu odniesienia, z którym deklaruje siê zgodnoœæ: numer, tytu³ i rok ustanowienia Polskiej Normy lub numer, tytu³ i rok wydania
aprobaty technicznej oraz nazwê jednostki aprobuj¹cej,
$
5)
6)
7)
8)
identyfikacjê partii wyrobów, której dotyczy deklaracja,
oœwiadczenie producenta, ¿e wyrób spe³nia wymagania dokumentu odniesienia,
miejsce i datê wydania deklaracji zgodnoœci,
imiê, nazwisko, stanowisko i podpis osoby upowa¿nionej do wydania deklaracji zgodnoœci.
Producent wyrobu, który wyda³ deklaracjê zgodnoœci, jest obowi¹zany do jej przechowywania (wraz z dokumentacj¹ zastosowanej procedury) przez okres 5 lat od
daty wydania i udostêpniania w³aœciwym organom kontroli oraz odbiorcom wyrobów.
Wyroby dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie
powinny byæ znakowane znakiem budowlanym dopuszczenia wyrobu do obrotu
i powszechnego stosowania w budownictwie. Wzór znaku podano w za³¹czniku.
Znakowanie wyrobu polega na umieszczeniu znaku budowlanego bezpoœrednio
na wyrobie lub etykiecie przymocowanej do wyrobu w sposób widoczny, czytelny i trwa³y, a w przypadku braku mo¿liwoœci technicznych - na opakowaniu jednostkowym lub zbiorczym wyrobu. Znak mo¿e byæ równie¿ umieszczany na
dokumentach handlowych. Na wyrobach oznaczonych znakiem budowlanym mog¹
byæ umieszczane inne oznakowania. Przyk³ady innych oznakowañ podano w za³¹czniku.
Do wyrobu oznakowanego znakiem budowlanym producent jest obowi¹zany do³¹czyæ informacjê zawieraj¹c¹:
1) nazwê i adres zak³adu produkuj¹cego wyrób,
2) identyfikacjê wyrobu zawieraj¹c¹: nazwê, nazwê handlow¹, typ, odmianê, gatunek i klasê wed³ug dokumentu odniesienia,
3) numer Polskiej Normy lub aprobaty technicznej, z któr¹ potwierdzono zgodnoœæ wyrobu,
4) identyfikacjê dokumentu dopuszczaj¹cego wyrób do obrotu i powszechnego
stosowania w budownictwie, zawieraj¹c¹ numer w³aœciwego certyfikatu zgodnoœci lub deklaracji zgodnoœci,
5) identyfikacjê partii wyrobów,
6) inne dane, je¿eli s¹ wymagane dokumentem odniesienia.
Powy¿sz¹ informacjê nale¿y do³¹czyæ do wyrobu w sposób okreœlony w dokumencie odniesienia, a jeœli dokument takiego odniesienia nie zawiera – w sposób
umo¿liwiaj¹cy zapoznanie siê z ni¹ przez u¿ytkownika.
%
Zasady i tryb dopuszczania wyrobów budowlanych
do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym
Wyrób mo¿e byæ dopuszczony do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym, gdy dostawca wyda³ oœwiadczenie o zgodnoœci wyrobu z indywidualn¹
dokumentacj¹ techniczn¹, sporz¹dzon¹ lub uzgodnion¹ z projektantem obiektu
oraz przepisami i obowi¹zuj¹cymi normami.
Oœwiadczenie dostawcy powinno zwieraæ:
1) nazwê i adres dostawcy wydaj¹cego oœwiadczenie,
2) nazwê wyrobu i miejsce jego wytwarzania,
3) identyfikacjê dokumentacji technicznej
4) stwierdzenie zgodnoœci wyrobu z dokumentacj¹ techniczn¹ oraz przepisami
i obowi¹zuj¹cymi normami,
5) nazwê i adres budowy, dla której wyrób budowlany jest przeznaczony,
6) miejsce i datê wydania oraz podpis wydaj¹cego oœwiadczenie.
Indywidualna dokumentacja techniczna wyrobu powinna zawieraæ opis rozwi¹zania konstrukcyjnego, charakterystykê materia³ow¹ i projektowe w³aœciwoœci
u¿ytkowe wyrobu oraz okreœlaæ warunki jego wbudowania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w danym obiekcie, a tak¿e w miarê potrzeb instrukcjê obs³ugi i eksploatacji.
Szczegó³owe zasady udzielania aprobat technicznych
Postêpowaniem aprobacyjnym objêty jest wyrób, dla którego nie ustanowiono
Polskiej Normy lub wyroby, których w³aœciwoœci u¿ytkowe, odnosz¹ce siê do
wymagañ podstawowych, ró¿ni¹ siê istotnie od w³aœciwoœci okreœlonych w Polskiej Normie.
Aprobata techniczna udzielana jest dla wyrobów stosowanych pojedynczo lub
w zestawach, o okreœlonych w³aœciwoœciach u¿ytkowych i wprowadzonych do
obrotu w komplecie.
Aprobata jest udzielana na podstawie oceny w³aœciwoœci u¿ytkowych w³aœciwie
zidentyfikowanego wyrobu, potwierdzonych, w zale¿noœci od potrzeb, badaniami, obliczeniami, opiniami ekspertów i innymi dokumentami, z zastosowaniem
przepisów szczególnych, w tym techniczno-budowlanych, Polskich Norm wprowadzonych do obowi¹zkowego stosowania, norm i przepisów ustanawianych przez
organizacje regionalne i miêdzynarodowe, je¿eli wynika to z zawartych umów,
a tak¿e z uwzglêdnieniem Polskich Norm, których stosowanie jest dobrowolne, norm
europejskich oraz warunków stosowania wyrobu i przewidywanej jego trwa³oœci.
&
Jednostki aprobuj¹ce opracowuj¹ dla rodzajowych grup wyrobów, w odniesieniu
do których istniej¹ wystarczaj¹ce podstawy naukowe i wiedza praktyczna dla
ustalenia jednolitego zakresu i poziomu wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych
i w³asnoœci technicznych, zbiorów wymogów technicznych, stanowi¹cy zalecenia udzielania aprobat technicznych, stanowi¹ce podstawê do oceny przydatnoœci
wyrobu do stosowania w budownictwie.
Przy opracowaniu zaleceñ uwzglêdnia siê w³aœciwe przedmiotowo wytyczne EOTA
do opracowywania europejskich aprobat technicznych, zgodnie z Dyrektyw¹ Rady
nr 89/106/EEC z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbli¿enia ustaw i aktów wykonawczych Pañstw Cz³onkowskich dotycz¹cych wyrobów budowlanych.
Zalecenia powinny zawieraæ w szczególnoœci:
• identyfikacjê grupy wyrobów, której dotycz¹,
• okreœlenie wymaganych w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³asnoœci technicznych
wyrobów, istotnie zwi¹zanych z wymaganiami podstawowymi,
• okreœlenie metod badañ wy¿ej wymienionych w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³asnoœci technicznych,
• metody oceniania i wnioskowania na podstawie wyników badañ.
Zalecenia s¹ publikowane we w³asnych wydawnictwach jednostek aprobuj¹cych.
W postêpowaniu aprobacyjnym stosuje siê metody badañ okreœlone w Polskich
Normach i zaleceniach oraz jeœli jest to wskazane, inne metody badañ, opisane
w ogólnie dostêpnych publikacjach.
Aprobata techniczna zawiera wskazanie obowi¹zku certyfikacji aprobowanego
wyrobu, je¿eli wynika to z odrêbnych przepisów lub w³aœciwych przedmiotowo
wytycznych do opracowywania europejskich aprobat technicznych.
Aprobata techniczna powinna zawieraæ przede wszystkim:
1) podstawê prawn¹,
2) identyfikacjê techniczn¹ i nazwê handlow¹ wyrobu oraz nazwê i adres wnioskodawcy,
3) przeznaczenie, zakres i warunki stosowania wyrobu oraz w miarê potrzeb
warunki jego u¿ytkowania i konserwacji,
4) w³aœciwoœci u¿ytkowe i w³asnoœci techniczne wyrobu, istotnie zwi¹zane
z wymaganiami podstawowymi, ich poziom oraz metody badañ,
5) klasyfikacjê wynikaj¹c¹ z odrêbnych przepisów prawnych i Polskich Norm,
6) kryteria techniczne na potrzeby certyfikacji na znak bezpieczeñstwa,
7) wytyczne dotycz¹ce technologii wytwarzania, pakowania, transportu i sk³adowania oraz szczegó³owy sposób znakowania wyrobu,
8) datê wydania i termin wa¿noœci aprobaty,
9) stwierdzenie pozytywnej oceny technicznej i przydatnoœci wyrobu do stosowania w budownictwie w zakresie okreœlonym w punkcie 3,
'
10) wskazanie obowi¹zuj¹cego systemu oceny zgodnoœci,
11) wykaz dokumentów wykorzystanych w postêpowaniu aprobacyjnym, w tym
wykaz raportów z badañ wyrobu,
12) pouczenie, ¿e aprobata techniczna nie jest dokumentem dopuszczaj¹cym wyrób do obrotu i stosowania w budownictwie.
Aprobaty techniczne publikowane s¹ w ramach w³asnych wydawnictw jednostek
aprobuj¹cych.
Postêpowanie aprobacyjne
Wnioskodawca sk³ada wniosek o udzielenie aprobaty technicznej we w³aœciwej
jednostce aprobuj¹cej. Wniosek taki powinien zawieraæ:
•
•
•
•
•
nazwê i adres wnioskodawcy oraz miejsce produkcji wyrobu,
okreœlenie nazwê handlow¹ i oznaczenie wyrobu,
opis techniczny wyrobu i jego odmiany asortymentowe,
przeznaczenie i zakres zastosowañ wyrobów,
dane dotycz¹ce w³aœciwoœci u¿ytkowych wyrobu i jego wp³ywu na œrodowisko, warunki techniczne zastosowania wyrobu.
Do wniosku do³¹cza siê:
• pe³nomocnictwo, je¿eli wnioskodawca nie wystêpuje w postêpowaniu aprobacyjnym osobiœcie,
• rysunki techniczne, uzupe³niaj¹ce opis wyrobu,
• dokumenty potwierdzaj¹ce dane dotycz¹ce w³aœciwoœci u¿ytkowych wyrobu,
w tym raporty z przeprowadzonych badañ wyrobu,
• certyfikaty, atesty i opinie dotycz¹ce wyrobu, wydane na podstawie odrêbnych
przepisów,
• dowód op³aty za przeprowadzenie wstêpnego rozpoznania wniosku.
Jednostka aprobuj¹ca rejestruje wniosek.
Jednostka aprobuj¹ca w terminie do 1 miesi¹ca od daty rejestracji wniosku dokonuje formalnej weryfikacji wniosku, sprawdza jego kompletnoœæ i ocenia zasadnoœæ oraz zawiadamia wnioskodawcê o potrzebie przeprowadzenia postêpowania
aprobacyjnego lub przedstawia pisemne uzasadnienie odmowy wszczêcia takiego postêpowania.
Wszczêcie postêpowania aprobacyjnego nastêpuje w terminie okreœlonym porozumieniem stron o przeprowadzeniu takiego postêpowania. W ci¹gu 2 miesiêcy
od tego terminu, je¿eli porozumienie nie stanowi inaczej, jednostka aprobuj¹ca
przedstawia wnioskodawcy pisemne stanowisko w sprawie wniosku, opracowa!
ne po ewentualnym zasiêgniêciu opinii Komisji ds. Aprobat Technicznych.
W tym stanowisku jednostka okreœla:
• rodzaj, przedmiot i metody dodatkowych badañ laboratoryjnych wraz ze zwiêz³ym uzasadnieniem koniecznoœci ich wykonania,
• zakres i przedmiot dodatkowych uzasadnieñ obliczeniowych i wykaz dodatkowych danych, sprawozdañ oraz certyfikatów, atestów i opinii, które s¹ niezbêdne do dokonania oceny przydatnoœci wyrobu oraz wskazuje w³aœciwe
laboratoria do wykonania badañ. Uzyskanie powy¿szych dokumentów nale¿y do wnioskodawcy ubiegaj¹cego siê o aprobatê techniczn¹ i nie wchodzi
w zakres postêpowania aprobacyjnego.
Jednostka aprobuj¹ca uznaje wyniki badañ:
• laboratoriów akredytowanych zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji,
• laboratoriów zagranicznych, je¿eli wynika to z umów miêdzynarodowych,
• innych laboratoriów krajowych i zagranicznych, z którymi jednostka aprobuj¹ca zawar³a porozumienie w tym zakresie.
Jednostka aprobuj¹ca mo¿e uznaæ, na ¿¹danie wnioskodawcy, wyniki badañ innych laboratoriów krajowych i zagranicznych, jeœli s¹ one wykonane metodami
akceptowanymi przez tê jednostkê.
Jednostka aprobuj¹ca, po uzyskaniu kompletu sprawozdañ z badañ i kompletu
dokumentów oraz po ewentualnym zasiêgniêciu opinii Komisji, dokonuje oceny
przydatnoœci wyrobu do stosowania w budownictwie.
Wydanie aprobaty technicznej nastêpuje w terminie 2 miesiêcy, a odmowa wraz
z uzasadnieniem w terminie 1 miesi¹ca od dnia uzyskania przez jednostkê aprobuj¹c¹ dokumentacji. Aprobatê techniczn¹ podpisuje kierownik jednostki aprobuj¹cej.
Dla wyrobu, dla którego podstawê oceny przydatnoœci do stosowania w budownictwie stanowi¹ zalecenia, postêpowanie aprobacyjne prowadzone jest bez udzia³u
Komisji. Jednostka aprobuj¹ca opracowuje stanowisko i przedstawia je wnioskodawcy w ci¹gu 1 miesi¹ca od daty zawarcia porozumienia o wszczêciu postêpowania aprobacyjnego, a wydanie aprobaty technicznej nastêpuje w terminie
6 tygodni od dnia uzyskania przez jednostkê aprobuj¹c¹ kompletu dokumentacji.
Dla wyrobu, na który zosta³a wydana europejska aprobata techniczna okreœlona
w Dyrektywie Rady nr 89/106/EEC, lub dla wyrobu zgodnego z europejsk¹ norm¹ zharmonizowan¹, ustanowion¹ na podstawie tej Dyrektywy, jednostka aprobuj¹ca stosuje indywidualny tryb i zakres postêpowania aprobacyjnego, ustalony
w porozumieniu miêdzy stronami, obejmuj¹cy wy³¹cznie sprawdzenie zgodnoœci
w³aœciwoœci u¿ytkowych i w³asnoœci technicznych wyrobu, okreœlonych w europejskiej aprobacie technicznej lub europejskiej normie zharmonizowanej, z pol!
skimi przepisami szczegó³owymi, techniczno-budowlanymi oraz Polskimi Normami wprowadzonymi do obowi¹zkowego stosowania.
Aprobata techniczna obowi¹zuje od dnia jej wydania na okres 5 lat. Okres ten mo¿e
byæ przed³u¿any bez przeprowadzenia ponownego postêpowania aprobacyjnego.
Na wniosek producenta wyrobu zamierzaj¹cego dokonaæ zmian materia³owych,
konstrukcyjnych, technologicznych, mog¹cych mieæ istotny wp³yw na w³aœciwoœci u¿ytkowe wyrobu, lub rozszerzenia zakresu stosowania jednostka aprobacyjna mo¿e zmieniæ wymagania aprobaty technicznej. Zmiana taka mo¿e nast¹piæ
po przeprowadzeniu postêpowania aprobacyjnego w stosowanym do zmian zakresie, w trybie zmiany aprobaty.
Aprobata techniczna mo¿e byæ uchylona przez jednostkê aprobuj¹c¹ w przypadku zmian w odrêbnych przepisach, obowi¹zuj¹cych Polskich Normach, normach
i przepisach ustanawianych przez organizacje miêdzynarodowe, je¿eli wynika to
z zawartych umów, istotnych zmian w podstawach naukowych i stanie wiedzy
praktycznej oraz niepotwierdzenia, w trakcie stosowania, pozytywnej oceny przydatnoœci wyrobu.
Aprobata techniczna mo¿e byæ uchylona na wniosek w³asnej jednostki lub na
wniosek G³ównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, po przeprowadzeniu postêpowania wyjaœniaj¹cego z udzia³em wnioskodawcy i uzyskaniu opinii Komisji.
Dzia³alnoœæ jednostek aprobuj¹cych prowadzona jest na koszt wnioskodawcy.
Jednostki aprobuj¹ce opracowuj¹ i publikuj¹ we w³asnych wydawnictwach informator zawieraj¹cy:
• wykaz asortymentowy wyrobów objêtych dzia³alnoœci¹ aprobacyjn¹ jednostki,
• opis postêpowania aprobacyjnego, czas potrzebny do jego przeprowadzenia
oraz informacje na temat op³at za tê dzia³alnoœæ,
• wykaz zbiorów wymogów technicznych udzielania aprobat technicznych,
• listê laboratoriów badawczych.
Jednostki organizacyjne upowa¿nione do wydawania
aprobat technicznych
Do udzielania, uchylania i zmiany aprobat technicznych upowa¿nione s¹ obecnie:
1) Instytut Techniki Budowlanej – w odniesieniu do wyrobów termo- i hydroizolacyjnych, w³ókno-cementowych,
2) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacyjnej „Instal”
w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów z zakresu in¿ynierii sanitarnej,
3) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Instalacji i Urz¹dzeñ Elektrycznych
w Budownictwie „Elektromonta¿” w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów z
zakresu in¿ynierii elektrycznej, w zakresie napiêcia nie przekraczaj¹cego 24 kV,
!
4) Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów
stosowanych wy³¹cznie w in¿ynierii komunikacyjnej,
5) Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Krakowie – w odniesieniu
do wyrobów stosowanych w sieciach i instalacjach paliw gazowych,
6) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Przemys³u Elementów Wyposa¿enia Budownictwa „Metalplast” w Poznaniu – w odniesieniu do zamków,
okuæ elementów budowlanych wyposa¿eniowych i wykoñczeniowych,
7) Instytut Energetyki w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów stosowanych
w in¿ynierii elektrycznej w zakresie napiêcia powy¿ej 24 kV,
8) Instytut Ochrony Œrodowiska w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów stosowanych wy³¹cznie do oczyszczania œcieków i przerobu osadów,
9) Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie – w odniesieniu do wyrobów
stosowanych wy³¹cznie w budownictwie obronnym,
10) Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa w Warszawie – w odniesieniu do
wyrobów stosowanych wy³¹cznie do budowy nawierzchni kolejowych,
11) Centralny Oœrodek Badawczo-Rozwojowy Przemys³u Izolacji Budowlanej
„Izolacja” w Katowicach – w odniesieniu do wyrobów termo- i hydroizolacyjnych oraz w³ókno-cementowych,
12) G³ówny Instytut Górnictwa w Katowicach – w odniesieniu do aparatury eksplozymetrycznej w budynkach,
13) Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpo¿arowej w Józefowie –
w odniesieniu do wyrobów stosowanych wy³¹cznie w obiektach przeznaczonych do hodowli zwierz¹t oraz do przechowywania p³odów rolnych, œrodków
produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spo¿ywczego w gospodarstwach rolnych,
14) Instytut Melioracji i U¿ytków Zielonych w Falentach – w odniesieniu do
wyrobów stosowanych wy³¹cznie w budownictwie melioracyjnym,
15) Instytut £¹cznoœci w Warszawie, Oddzia³ we Wroc³awiu – w odniesieniu do
wyrobów stosowanych wy³¹cznie jako elementy noœne i zamocowania anten
wraz z osprzêtem,
16) Centralny Oœrodek Ch³odnictwa w Krakowie – w odniesieniu do pomp cieplnych oraz elementów ch³odniczych w systemach klimatyzacyjnych.
W odniesieniu do pozosta³ych wyrobów, nie wskazanych powy¿ej – Instytut Techniki Budowlanej.
Kryteria techniczne dla wyrobów powinny jednoznacznie okreœlaæ:
• w³aœciwoœci u¿ytkowe i wynikaj¹ce z nich w³asnoœci techniczne, podlegaj¹ce
sprawdzeniu,
• poziom wymagañ w odniesieniu do w³aœciwoœci i w³asnoœci,
• sposób sprawdzania spe³niania tych wymagañ przez okreœlenie metod badañ
oraz innych metod weryfikacji, jeœli ma to zastosowanie.
Zakres i poziom wymagañ ustala siê na podstawie Polskich Norm lub aprobat
technicznych oraz – jeœli to jest konieczne – odrêbnych przepisów i dokumentów
!!
technicznych. Opracowanie kryteriów technicznych w postaci odrêbnego dokumentu jest wymagane, je¿eli w³aœciwe przedmiotowo Polskie Normy lub aprobaty techniczne nie pozwalaj¹ na jednoznaczne okreœlenie wymagañ. Kryteria techniczne s¹ opracowywane i zatwierdzane przez w³aœciwe jednostki certyfikuj¹ce,
zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji.
Wykaz wyrobów budowlanych nie maj¹cych istotnego wp³ywu na spe³nianie
wymagañ podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych wed³ug
uznanych zasad sztuki budowlanej jest zamieszczony w Dz. U. Nr 99 poz. 637
z 1998 r.
Badania i certyfikacja
Polskie Centrum Badañ i Certyfikacji (PCBC) uczestniczy w dzia³alnoœci miêdzynarodowych i regionalnych organizacji PCBC mo¿e uznawaæ – zw³aszcza na
zasadzie wzajemnoœci – raporty z badañ i certyfikaty zgodnoœci wydane przez
cz³onków organizacji miêdzynarodowych i regionalnych oraz deklaracje zgodnoœci producenta, a tak¿e mo¿e zawieraæ umowy z innymi organizacjami zagranicznymi o uznawaniu raportów z badañ, certyfikatów zgodnoœci i deklaracji zgodnoœci producenta.
Centrum mo¿e upowa¿niæ krajowe jednostki certyfikuj¹ce do uznawania – zw³aszcza na zasadzie wzajemnoœci – raportów z badañ, certyfikatów zgodnoœci i deklaracji zgodnoœci producenta.
Zakres certyfikacji
Wyroby wyprodukowane w Polsce, a tak¿e wyroby importowane do Polski po raz
pierwszy, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie, albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia i œrodowiska, podlegaj¹ – zale¿nie od stopnia zagro¿enia, obowi¹zkowi:
• certyfikacji na zastrze¿ony przez Centrum znak bezpieczeñstwa i oznaczania
tym znakiem lub
• wystawiania przez producenta, na jego wy³¹czn¹ odpowiedzialnoœæ, deklaracji
zgodnoœci.
Wyroby, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie lub s³u¿¹ce ochronie ¿ycia zdrowia i œrodowiska wyprodukowane w Polsce lub pochodz¹ce z kraju, z którym Polska zawar³a porozumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodnoœci lub deklaracji producenta, s¹ dopuszczone do obrotu po weryfikacji certyfikatu zgodnoœci lub
deklaracji zgodnoœci producenta, dokonywanej przez polskie jednostki certyfikuj¹ce.
!"
Powy¿sza zasada nie ma zastosowania do certyfikatów wydawanych przez polskie jednostki certyfikuj¹ce. Czas przewidziany na weryfikacjê dokumentu nie
mo¿e przekroczyæ 21 dni od dnia dostarczenia pe³nej dokumentacji.
Us³ugi, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie lub które s³u¿¹ ratowaniu ¿ycia, zdrowia
i œrodowiska, podlegaj¹ obowi¹zkowi certyfikacji na certyfikat systemu jakoœci.
Podstaw¹ oceny wyrobów i us³ug s¹ Polskie Normy oraz w³aœciwe przepisy prawne.
Obowi¹zek certyfikacji na znak bezpieczeñstwa nie dotyczy wyrobów wykonywanych jednostkowo na indywidualne zamówienia u¿ytkowników, pod warunkiem, ¿e zostan¹ spe³nione wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa pracy i u¿ytkowania oraz ochrony, ¿ycia, zdrowia i œrodowiska. Pozosta³e wyroby mog¹ byæ
zg³aszane:
• do badañ w akredytowanych laboratoriach badawczych,
• do certyfikacji przez akredytowane jednostki certyfikuj¹ce.
Systemy jakoœci u dostawców mog¹ byæ zg³aszane do certyfikacji w Centrum,
lub akredytowanych jednostkach certyfikuj¹cych. Wykaz wyrobów wyprodukowanych w Polsce, a tak¿e wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mog¹cych stwarzaæ zagro¿enie albo s³u¿¹cych ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia lub
œrodowiska, podlegaj¹cych obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i oznaczania tym znakiem oraz wyrobów podlegaj¹cych obowi¹zkowi wystawiania przez
producenta deklaracji zgodnoœci, wed³ug Systematycznego Wykazu Wyrobów SWW
podany jest w Dz. U. Nr 5 poz.53 z 2000r.
Niektóre wyroby i us³ugi, je¿eli dostawca nie przedstawi odpowiedniego certyfikatu, nie mog¹ byæ nabywane przez podleg³e im lub nadzorowane przez nich
jednostki organizacyjne (np. potrzeby wojskowe).
Wyroby produkowane zgodnie z wymaganiami norm krajowych oraz norm organizacji miêdzynarodowych lub regionalnych mog¹ byæ zg³aszane do certyfikacji
w celu uzyskania certyfikatu zgodnoœci albo certyfikatu zgodnoœci upowa¿niaj¹cego do oznaczania wyrobu znakiem zgodnoœci. Badañ wyrobów dokonuj¹ akredytowane laboratoria badawcze.
Tryb certyfikacji wyrobów
Certyfikacja wyrobów obejmuje:
• certyfikacjê obowi¹zkow¹ na znak bezpieczeñstwa, której podlegaj¹ wyroby
wyprodukowane w Polsce , importowane do Polski po raz pierwszy, mog¹ce
stwarzaæ zagro¿enie, albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia
i œrodowiska przed wprowadzeniem ich do obrotu,
• certyfikacjê dobrowoln¹, której mog¹ podlegaæ w szczególnoœci wyroby produkowane zgodnie z wymaganiami norm krajowych oraz norm organizacji
!#
miêdzynarodowych i regionalnych; wyroby te mog¹ byæ zg³aszane do certyfikacji w celu uzyskania certyfikatu zgodnoœci albo certyfikatu zgodnoœci upowa¿niaj¹cego do oznaczania wyrobu znakiem zgodnoœci.
Certyfikacji wyrobów dokonuj¹ akredytowane jednostki certyfikuj¹ce. Tryb certyfikacji dobrowolnej wyrobów okreœla akredytowana jednostka certyfikuj¹ca na
podstawie w³asnego systemu certyfikacji. Certyfikacja wyrobów jest dokonywana na wniosek dostawcy sk³adany w akredytowanej jednostce certyfikuj¹cej.
Wniosek taki powinien zawieraæ:
1) oznaczenie dostawcy ubiegaj¹cego siê o wydanie certyfikatu, jego siedzibê i adres,
2) numer w rejestrze w³aœciwym dla dostawcy,
3) dane identyfikuj¹ce wyrób przewidziany do wprowadzenia do obrotu,
4) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,
5) zakres certyfikacji,
6) wykaz za³¹czników,
7) datê i miejsce sporz¹dzenia wniosku,
8) podpis dostawcy lub osoby przez niego upowa¿nionej do wniosku nale¿y do³¹czyæ:
• dokumenty umo¿liwiaj¹ce dok³adn¹ identyfikacjê wyrobu,
• kopiê raportu z badañ wyrobu,
• inne dokumenty wymagane w odrêbnych przepisach lub normach stanowi¹cych podstawê do certyfikacji tych wyrobów.
Nale¿y do³¹czyæ tak¿e wyrób lub informacjê o miejscu jego udostêpnienia w celu
przeprowadzenia oglêdzin.
Po otrzymaniu kompletnego wniosku akredytowana jednostka certyfikuj¹ca w terminie do 7 dni dokonuje jego oceny pod wzglêdem formalnym. Wniosek spe³niaj¹cy
wymogi formalne podlega rejestracji w akredytowanej jednostce certyfikuj¹cej. W
przypadku, gdy wniosek nie spe³nia wymogów, wówczas akredytowana jednostka
certyfikuj¹ca wzywa dostawcê do uzupe³nienia wniosku w terminie nie d³u¿szym
ni¿ 14 dni od daty otrzymania wezwania.
W terminie do 30 dni od daty rejestracji akredytowana jednostka certyfikuj¹ca
wydaje lub odmawia wydania certyfikatu na znak bezpieczeñstwa, powiadamiaj¹c o tym dostawcê. Odmowa wydania certyfikatu wymaga uzasadnienia.
Certyfikat powinien zawieraæ przede wszystkim:
1) oznaczenie akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej, jej siedzibê i adres,
2) numer certyfikatu
3) oznaczenie dostawcy wprowadzaj¹cego wyrób do obrotu, jego siedzibê i adres,
4) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,
5) dane identyfikuj¹ce wyrób,
6) stwierdzenie spe³nienia wymagañ okreœlonych w normach lub przepisach
odrêbnych,
!$
7) powo³anie siê na raporty z badañ,
8) okres wa¿noœci certyfikatu,
9) stwierdzenie, ¿e wyrób mo¿e byæ oznaczany znakiem bezpieczeñstwa,
10) datê i miejsce wydania,
11) podpis kierownika akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej.
Certyfikat mo¿e byæ cofniêty przez akredytowan¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ w przypadku negatywnych wyników badañ kontrolnych wyrobu lub na wniosek dostawcy
wyrobu. W takim przypadku akredytowana jednostka certyfikuj¹ca okreœla termin i warunki, po których spe³nieniu certyfikat zostanie przywrócony.
Certyfikat mo¿e byæ uniewa¿niony w przypadku:
• niespe³nienia przez dostawcê warunków, których spe³nienie mo¿e spowodowaæ przywrócenie certyfikatu,
• rezygnacji przez dostawcê z certyfikatu,
• gdy wyrób nie spe³nia wymagañ potwierdzonych certyfikatem.
Akredytowana jednostka certyfikuj¹ca powiadamia na piœmie dostawcê o cofniêciu lub uniewa¿nieniu certyfikatu.
Tryb wydawania dokumentów dopuszczaj¹cych do obrotu wyroby mog¹ce stwarzaæ
zagro¿enie albo które s³u¿¹ ochronie, lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia i œrodowiska,
wyprodukowane w Polsce lub pochodz¹ce z kraju, z którym Polska zawar³a porozumienie w sprawie uznawania certyfikatu zgodnoœci lub deklaracji zgodnoœci
wystawianej przez producenta, oraz rodzajów tych dokumentów
Dokumentami dopuszczaj¹cymi do obrotu wyroby, wyprodukowane w Polsce,
wyroby importowane do Polski po raz pierwszy, mog¹ce stwarzaæ zagro¿enie,
albo które s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia i œrodowiska s¹:
• œwiadectwo weryfikacji certyfikatu zgodnoœci, wydawane na podstawie certyfikatu
zgodnoœci, dla wyrobów wyprodukowanych za granic¹, a podlegaj¹cych na terenie
Polski obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i oznaczania tym znakiem;
• œwiadectwo weryfikacji deklaracji zgodnoœci producenta, wystawiane na podstawie deklaracji zgodnoœci wystawianej przez producenta dla wyrobów wyprodukowanych zarówno w kraju, jak i za granic¹, a podlegaj¹cych na terenie Polski
obowi¹zkowi certyfikacji na znak bezpieczeñstwa i oznaczania tym znakiem.
Powy¿sze dokumenty wydaje akredytowana jednostka certyfikuj¹ca wyroby na
wniosek dostawcy.
Wniosek o wydanie œwiadectwa weryfikacji certyfikatu zgodnoœci powinien zawieraæ przede wszystkim:
1) oznaczenie dostawcy ubiegaj¹cego siê o wydanie dokumentu, jego siedzibê i adres,
2) okreœlenie rodzaju dokumentu,
3) okreœlenie wyrobu przewidzianego do wprowadzenia do obrotu,
!%
4) wykaz za³¹czników,
5) datê i miejsce sporz¹dzenia wniosku,
6) podpis dostawcy lub osoby przez niego upowa¿nionej.
Do tego wniosku o œwiadectwo weryfikacji certyfikatu zgodnoœci nale¿y do³¹czyæ:
• certyfikat zgodnoœci wyrobu wydany przez zagraniczn¹ jednostkê certyfikuj¹c¹,
• kopiê raportu z badañ wyrobu,
• deklaracjê zgodnoœci wystawion¹ przez producenta, je¿eli zachodzi taka koniecznoœæ.
Do wniosku o wydanie œwiadectwa weryfikacji deklaracji zgodnoœci producenta
nale¿y do³¹czyæ:
• deklaracjê zgodnoœci wystawion¹ przez producenta,
• kopiê raportu z badañ stanowi¹cych podstawê do wystawienia deklaracji zgodnoœci,
• inne dokumenty wymagane przez odrêbne przepisy lub normy stanowi¹ce
podstawê do certyfikacji tych wyrobów, w ramach systemu certyfikacji.
Oceny wniosku dokonuje akredytowana jednostka certyfikuj¹ca w terminie do 7 dni
od daty otrzymania kompletnego wniosku. Wniosek ten podlega rejestracji w akredytowanej jednostce certyfikuj¹cej.
W przypadku, gdy wniosek nie spe³nia wymogów formalnych, akredytowana jednostka certyfikuj¹ca wzywa dostawcê do uzupe³nienia wniosku w terminie do 14 dni.
Nieuzupe³nienie wniosku powoduje pozostawienie go bez rozpatrzenia. Zarejestrowane wnioski podlegaj¹ weryfikacji przez akredytowan¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ pod wzglêdem zgodnoœci wyrobu z odrêbnymi przepisami. Akredytowana
jednostka certyfikuj¹ca wydaje lub odmawia wydania dokumentu w terminie do
21 dni, powiadamiaj¹c o tym dostawcê. Odmowa wydania dokumentu wymaga
uzasadnienia.
Dokumenty powinny zawieraæ w szczególnoœci:
1) oznaczenie akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej, jej siedzibê i adres,
2) numer i oznaczenie wydanego dokumentu,
3) oznaczenie dostawcy wprowadzaj¹cego wyrób do obrotu, jego siedzibê i adres,
4) potwierdzenie spe³nionych wymagañ okreœlonych w odrêbnych przepisach
prawnych,
5) wykaz za³¹czonych do wniosku innych wymaganych dokumentów, stanowi¹cych przedmiot weryfikacji wniosku i bêd¹cych podstaw¹ wydania dokumentu,
6) dane identyfikuj¹ce wyrób,
7) oznaczenie producenta, jego siedzibê i adres,
8) termin wa¿noœci wydanego dokumentu, o ile zosta³ on okreœlony w dokumencie (certyfikacie zgodnoœci wyrobu wydanego przez zagraniczn¹ jednostkê
certyfikuj¹c¹).
9) datê i miejsce wydania dokumentu oraz podpis kierownika akredytowanej
jednostki certyfikuj¹cej.
!&
Op³aty
Op³aty za badania, certyfikacjê oraz weryfikacjê uiszcza wnioskodawca. S¹ one
ustalane w cennikach stanowi¹cych ofertê akredytowanego laboratorium badawczego lub akredytowanej jednostki certyfikuj¹cej.
Sankcje ekonomiczne
Sankcje ekonomiczne polegaj¹ce na obowi¹zku wp³acenia do bud¿etu pañstwa
nale¿noœci stanowi¹cej 100% sumy uzyskanej ze sprzeda¿y zakwestionowanych
przez organ kontroli lub jednostkê certyfikuj¹c¹ wyrobów stosuje siê w przypadku, gdy:
1) Przedsiêbiorca wprowadzi³ do obrotu wyrób:
• podlegaj¹cy oznaczeniu znakiem bezpieczeñstwa, a nie oznaczone tym
znakiem lub
• wyprodukowany niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi podstawê przyznania prawa stosowania tego znaku lub
• nie posiadaj¹cy dokumentu dopuszczaj¹cego do obrotu lub
• nie spe³niaj¹cy wymagañ stanowi¹cych podstawê do wydania dokumentu,
dopuszczaj¹cego do obrotu,
2) Przedsiêbiorca wykona³ us³ugê:
• bez posiadania wymaganego certyfikatu na system jakoœci lub
• niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi podstawê wydania certyfikatu
na system jakoœci.
Przedsiêbiorca, który wykona³ us³ugê nie posiadaj¹c wymaganego certyfikatu na
system jakoœci lub wykona³ us³ugê niezgodnie z wymaganiami stanowi¹cymi podstawê wydania takiego certyfikatu, jest obowi¹zany wp³aciæ do bud¿etu pañstwa
kwotê stanowi¹c¹ 100% sumy uzyskanej ze sprzeda¿y zakwestionowanej us³ugi.
Tryb stosowania sankcji oraz okres za jaki sankcja mo¿e byæ wymierzona (nie d³u¿ej jednak ni¿ 3 lata) okreœla minister w³aœciwy do spraw finansów publicznych.
Organ kontroli upowa¿niony do kontrolowania dzia³alnoœci przedsiêbiorcy zawiadamia w³aœciwy urz¹d skarbowy o stwierdzeniu uchybieñ oraz okreœla iloœæ i wartoœæ wyrobów lub us³ug, których te uchybienia dotycz¹. Jednostka certyfikuj¹ca,
która w trakcie swoich dzia³añ stwierdzi uchybienia zawiadamia odpowiedni
organ kontroli, który wykona wy¿ej wymienione czynnoœci. W przypadku niewp³acenia nale¿noœci, w³aœciwy urz¹d skarbowy zawiadamia o tym urz¹d kontroli w celu nadania biegu przymusowego œci¹gniêcia tej nale¿noœci w trybie przepisów o postêpowaniu egzekucyjnym w administracji. Okres, za jaki sankcja
ekonomiczna mo¿e byæ wymierzana, nie mo¿e byæ d³u¿szy ni¿ 3 lata.
!'
System oceny zgodnoœci
W procesie oceny zgodnoœci uczestnicz¹ producenci, ich przedstawiciele lub importerzy oraz notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce, notyfikowane laboratoria oraz
notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.
Celem funkcjonowania systemu zgodnoœci jest:
• eliminacja zagro¿eñ stwarzanych przez wyroby dla ¿ycia lub zdrowia u¿ytkowników i konsumentów oraz dla mienia lub œrodowiska,
• znoszenie barier technicznych w handlu i u³atwianie miêdzynarodowego obrotu
towarowego,
• stworzenie warunków do rzetelnej oceny wyrobów i procesów ich wytwarzania
przez kompetentne i niezale¿ne podmioty, nie powoduj¹cych nadmiernych
obci¹¿eñ dla przedsiêbiorców.
System oceny zgodnoœci stanowi¹:
• przepisy okreœlaj¹ce wymagania oraz specyfikacje techniczne dotycz¹ce wyrobów oraz procesów ich wytwarzania,
• podmioty: Polskie Centrum Akredytacji, jednostki certyfikuj¹ce, laboratoria
i jednostki kontroluj¹ce,
• normy reguluj¹ce dzia³ania, które dotycz¹ wy¿ej wymienionych instytucji.
Ocena zgodnoœci oznacza dzia³ania zmierzaj¹ce do wykazania, ¿e nale¿ycie zidentyfikowany wyrób lub proces jego wytwarzania jest zgodny z wymaganiami:
• zasadniczymi (w przypadku wyrobów mog¹cych stwarzaæ zagro¿enie albo
s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia zdrowia, mienia lub œrodowiska) lub
• szczegó³owymi (w przypadku wyrobów jw. oraz warunki certyfikacji i sposób znakowania tych wyrobów).
Ocenie zgodnoœci z wymaganiami zasadniczymi podlegaj¹ wprowadzane do obrotu wyroby, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie albo s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu
¿ycia, zdrowia, mienia lub œrodowiska. Ocena zgodnoœci z wymaganiami zasadniczymi jest obowi¹zkowa przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu.
W drodze rozporz¹dzeñ zostan¹ okreœlone wymagania zasadnicze dla wyrobów
podlegaj¹cych ocenie zgodnoœci, warunki i tryb dokonywania oceny zgodnoœci
oraz sposób znakowania tych wyrobów, jak równie¿, w której fazie tworzenia
wyrobu nastêpuje ocena zgodnoœci, stopieñ indywidualizacji tej oceny oraz procedury oceny zgodnoœci (modu³y).
W zale¿noœci od stopnia zagro¿enia stwarzanego przez wyrób, dotyczy to oceny:
1) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami, przeprowadzanej przez
producenta, jego przedstawiciela lub importera,
2) próbek prototypów wyrobów, przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,
"
3) w³aœciwoœci wyrobu i kontroli, czy wyrób jest zgodny z obowi¹zuj¹cymi wobec niego zasadniczymi wymaganiami, przeprowadzanych przez jednostkê
notyfikowan¹,
4) systemu jakoœci u przedsiêbiorcy, w tym w stadium projektowania wyrobu,
przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹, oraz sprawowania nadzoru
przez tê jednostkê nad prawid³owym dzia³aniem tego systemu,
5) zgodnoœci wyrobów z certyfikowanym typem wyrobu lub z zasadniczymi
wymaganiami, przeprowadzanej przez producenta, importera lub jednostkê
notyfikowan¹ w odniesieniu do ka¿dego egzemplarza wyrobu lub na statystycznie wybranej próbce,
6) zgodnoœci ka¿dego egzemplarza wyrobu z zasadniczymi wymaganiami, przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,
7) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami w stadium projektowania
oraz produkcji, przeprowadzanej przez jednostkê notyfikowan¹,
8) zgodnoœci wyrobów z zasadniczymi wymaganiami w stadium projektowania
i produkcji oraz oceny systemu jakoœci produkcji, przeprowadzonej przez jednostkê notyfikowan¹.
Szczegó³owe wymagania dla wyrobów, które mog¹ stwarzaæ zagro¿enie albo s³u¿¹ ochronie lub ratowaniu ¿ycia, zdrowia, mienia lub œrodowiska, a tak¿e warunki certyfikacji oraz sposób znakowania tych wyrobów mog¹ byæ okreœlane w przepisach. Mog¹ byæ równie¿ okreœlone w zale¿noœci od rodzaju wyrobów:
• procedury pobierania próbek,
• sposoby identyfikacji i znakowania wyrobów,
• metody sprawdzania sk³adników w wyrobie,
• opis sprzêtu i wyposa¿enia zalecanego do stosowania w trakcie certyfikacji.
W procesie oceny zgodnoœci uczestnicz¹ producenci, ich przedstawiciele lub importerzy oraz notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce, notyfikowane laboratoria oraz
notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.
Ocena zgodnoœci mo¿e byæ dobrowolna w szczególnoœci w odniesieniu do:
• wyrobów nie objêtych obowi¹zkow¹ ocen¹ zgodnoœci,
• systemów zarz¹dzania jakoœci¹, œrodowiskiem, bezpieczeñstwem,
• us³ug,
• kompetencji personelu.
Dobrowolna ocena zgodnoœci lub jej systemy kszta³towane s¹ przez zainteresowane strony z mo¿liwoœci¹ uwzglêdnienia norm reguluj¹cych dzia³ania instytucji
uczestnicz¹cych w procesie oceny zgodnoœci.
"
Procedura oceny zgodnoœci wyrobów
Producent lub jego przedstawiciel maj¹cy siedzibê lub miejsce zamieszkania
w Polsce, który podda³ wyrób lub proces jego wytwarzania sprawdzeniu zgodnoœci z wymaganiami i uzyska³ potwierdzenie zgodnoœci, mo¿e wystawiæ deklaracjê zgodnoœci i znakuje wyrób znakiem zgodnoœci. Wy¿ej wymienione sprawdzenie powinno odpowiadaæ co najmniej warunkom modu³u.
W dokumencie deklaracji zgodnoœci wyrobu jego producent lub przedstawiciel
oœwiadcza na swoj¹ wy³¹czn¹ odpowiedzialnoœæ, ¿e wprowadzony do obrotu
wyrób zgodny jest z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi.
Producent lub jego przedstawiciel wykazuj¹ zgodnoœæ wyrobów lub procesów
ich wytwarzania z wymaganiami odpowiednich norm. Dopuszcza siê wykazanie
zgodnoœci równie¿ poprzez przeprowadzenie wystarczaj¹cych innych dowodów,
potwierdzaj¹cych spe³nienie wymagañ w³aœciwych dla stwarzanego przez wyrób
stopnia zagro¿enia.
Badañ wyrobów dokonuj¹ notyfikowane laboratoria, je¿eli wymagane jest badanie
prowadzone przez laboratorium niezale¿ne od dostawcy i odbiorcy. Sprawdzenia zgodnoœci wyrobów z wymaganiami dokonuj¹ notyfikowane jednostki kontroluj¹ce.
Certyfikacji wyrobów dokonuj¹ notyfikowane jednostki certyfikuj¹ce. Pozytywny wynik oceny zgodnoœci dokonanej przez notyfikowan¹ jednostkê certyfikuj¹c¹ stanowi podstawê do wydania certyfikatu zgodnoœci.
Informacje, które musz¹ byæ zawarte w deklaracji zgodnoœci okreœlaj¹ Polskie
Normy. Znak zgodnoœci mo¿e byæ nadany tylko tym wyrobom, które uzyska³y
potwierdzenie zgodnoœci z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi i dla
których zosta³a wydana deklaracja zgodnoœci lub certyfikat zgodnoœci.
Akredytowane jednostki i laboratoria mog¹ ¿¹daæ od producenta, jego przedstawiciela lub importera przekazania dokumentacji technicznej i informacji tylko
w zakresie koniecznym dla dokonania czynnoœci z zakresu oceny zgodnoœci. Informacje takie s¹ poufne.
Op³aty
Op³aty zwi¹zane z obowi¹zkow¹ ocen¹ zgodnoœci wyrobów s¹ ustalane w cennikach stanowi¹cych ofertê krajowej jednostki akredytuj¹cej, notyfikowanego laboratorium, notyfikowanej jednostki kontroluj¹cej lub certyfikuj¹cej.
Sankcje ekonomiczne
Kto nadaje wyrobowi znak zgodnoœci wiedz¹c, ¿e wyrób lub proces jego wytwarzania nie s¹ zgodne z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi, podlega
"
karze grzywny do 100.000 z³. Tej samej karze podlega ten, kto bez wymaganych
uprawnieñ nadaje znak zgodnoœci.
Ogólne bezpieczeñstwo produktów
Produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwyk³ych lub w innych, daj¹cych
siê rozs¹dnie przewidzieæ warunkach jego u¿ywania w³¹czaj¹c czas korzystania
z produktu, nie stwarza ¿adnego zagro¿enia dla konsumentów lub stwarza znikome zagro¿enie, daj¹ce siê pogodziæ z jego zwyk³ym u¿ywaniem i uwzglêdniaj¹ce
wysoki poziom wymagañ dotycz¹cych ochrony bezpieczeñstwa, ¿ycia i zdrowia
ludzkiego.
Oceniaj¹c bezpieczeñstwo produktów uwzglêdnia siê miedzy innymi cechy i w³aœciwoœci, oddzia³ywanie na inne produkty.
Bezpieczeñstwo ocenia siê uwzglêdniaj¹c stopieñ spe³niania przez produkt wymagañ okreœlonych w stosowanych dobrowolnie Polskich Normach. W przypadku ich braku, na podstawie innych w³aœciwych specyfikacji technicznych, zasad
praktyki zawodowej, a tak¿e poprzez odwo³anie siê do stanu wiedzy i techniki
czy uzasadnionych oczekiwañ konsumentów co do danego produktu.
Producent jest obowi¹zany do:
• dostarczania konsumentom i sprzedawcom w³aœciw¹ informacjê umo¿liwiaj¹c¹ ocenê zagro¿eñ zwi¹zanych z produktem w czasie normalnego lub mo¿liwego do przewidzenia sposobu i okresu jego u¿ywania, je¿eli takie zagro¿enia nie s¹ natychmiast zauwa¿alne, z braku odpowiedniego ostrze¿enia, oraz
informacjê dotycz¹c¹ mo¿liwoœci przeciwdzia³ania tym zagro¿eniom,
• podejmowania odpowiednich do w³aœciwoœci produktu wprowadzanego do
obrotu œrodków zapobiegaj¹cych powstawaniu zagro¿eñ, a w szczególnoœci:
testowaæ próbki produktów, analizowaæ sk³adane skargi i reklamacje, oznacz¹
produkty lub ich serie w sposób umo¿liwiaj¹cy ich w³aœciw¹ identyfikacjê,
• podejmowanie, w razie koniecznoœci, dzia³añ maj¹cych na celu niezw³oczne
wycofania produktu z obrotu, je¿eli produkt stwarza lub móg³by stwarzaæ
zagro¿enie dla ¿ycia lub zdrowia konsumentów,
• powiadamiania o zagro¿eniach zwi¹zanych z produktem organy w³aœciwe do
podejmowania dzia³añ administracyjnych
Sprzedawca jest obowi¹zany wspó³dzia³aæ z producentami w zakresie zapewnienia
zgodnoœci produktu z ogólnymi wymaganiami bezpieczeñstwa, a w szczególnoœci:
• nie dostarczaæ produktów, które zgodnie z wiedz¹, jak¹ posiada i jakiej mo¿na od niego oczekiwaæ, nie spe³niaj¹ tych wymagañ,
• przyjmowaæ informacje od konsumentów o zagro¿eniach powodowanych przez
produkty i przekazywaæ je producentom a tak¿e wspó³dzia³aæ z nimi w celu
unikniêcia takich zagro¿eñ.
"!
Organem sprawuj¹cym nadzór nad bezpieczeñstwem produktów jest Urz¹d Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który wykonuje swoje zadania przy pomocy
Inspekcji Handlowej. Kto narusza nawet nieumyœlnie powy¿sze obowi¹zki podlega karze grzywny. W przypadku stwierdzenia, ¿e produkt nie spe³nia wymagañ
bezpieczeñstwa, organ nadzoru mo¿e:
• w zakresie uzasadnionym okolicznoœciami, zobowi¹zuj¹c producenta do poddania produktu badaniu we w³aœciwym akredytowanym laboratorium, okreœlaj¹c przedmiot i termin przeprowadzenia badania lub
• na okres niezbêdny do przeprowadzenia kontroli lub badañ, zakazaæ prezentowania, oferowania, wprowadzania do obrotu i dostarczania produktu lub
grupy produktów powoduj¹cych zagro¿enia lub
• zakazaæ wprowadzania produktu lub grupy produktów do obrotu, do czasu
spe³nienia przez nie wymagañ bezpieczeñstwa,
• zakazaæ reklamy produktu.
Je¿eli organ celny podczas kontroli celnej produktów, które maj¹ byæ objête procedur¹ dopuszczenia do obrotu, stwierdzi, ¿e produkty mog¹ stanowiæ zagro¿enie
dla zdrowia, ¿ycia lub bezpieczeñstwa, zatrzymuje produkty. Jeœli w³aœciwy
organ wyda opiniê potwierdzaj¹c¹, ¿e produkt stanowi zagro¿enia, organ celny
cofa produkt za granicê.
""
Za³¹czniki
I. wzory znakowania, które s¹ zamieszczane na wyrobach po uzyskaniu
odpowiedniego certyfikatu
Znak budowlany
Wyrób dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (system krajowy)
Oznakowanie CE
Wyrób dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (system europejski)
Znak bezpieczeñstwa
Wyrób spe³nia wymagania bezpieczeñstwa u¿ytkowania, nie stanowi zagro¿enia
dla ¿ycia, zdrowia, mienia i œrodowiska naturalnego.
"#
Znak ekologiczny
Wyrób nie powoduje negatywnych skutków dla œrodowiska podczas wytwarzania, transportowania, instalowania, u¿ytkowania i utylizacji.
Znak zgodnoœci z Polsk¹ Norm¹
Wyrób spe³nia wymagania okreœlone w Polskiej Normie
Znak jakoœci Q
Wyrób spe³nia kryteria zapewniaj¹ce znacznie wy¿sze ni¿ przeciêtne: niezawodnoœæ, walory u¿ytkowe, ergonomiczne, zdrowotne, organoleptyczne oraz znacznie ni¿sze ni¿ przeciêtne materia³o- i energoch³onnoœæ.
"$
II. Schemat procedury certyfikacyjnej (PCBC Oddzia³ Gdañsk)
Z³o¿enie wniosku oraz wymaganej dokumentacji
Wstêpna ocena dokumentacji wniosku przez prowadz¹cego
Rejestracja wniosku i zawarcie umowy
Ocena systemu jakoœci dostawcy
Ocena dokumentacji przez specjalistê w Oddziale
lub przez bran¿owy komitet techniczny
Orzeczenie bran¿owego komitetu technicznego lub wniosek
specjalisty, w sprawie wydania lub odmowy wydania certyfikatu
Wydanie lub odmowa wydania certyfikatu
przez jednostkê certyfikuj¹c¹
Nadzór nad posiadaczem certyfikatu
"%
"&
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Pieczęć wnioskodawcy
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na znak bezpieczeństwa
Wypełnia składający wniosek (przed wypełnieniem proszę zapoznać się z informacjami na str. 4)
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
NIP
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Pełna nazwa wyrobu
Fax
SWW
Liczba odmian
(rodzajów)
Rok uruchomienia produkcji
(dotyczy wyrobów krajowych)
Wniosek o:
certyfikację wyrobu po raz pierwszy*)
*)
przedłużenie ważności certyfikatu
*)
wznowienie ważności certyfikatu
Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej
*)
niepotrzebne skreślić
Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania
faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
............................
........................
..................................
.....................................
Miejscowość
Data
Główny Księgowy
Dyrektor
FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/4
"'
1. Dane dotyczące wyrobu i jego właściwości
Uwaga 1 – sposób wypełnienia formularza powinien być następujący:
• zaznaczyć właściwe pole w następujący sposób × oraz wypełnić właściwe rubryki,
• wyszczególnić załączane dokumenty w tabeli na str. 4.
Wyrób: pełna nazwa / typ / rodzaj / odmiana / nazwa handlowa:
□ posiada ocenę higieniczną (atest)
□
nie posiada oceny higienicznej (atestu)
Uwaga 2 – nazwę wyrobu oraz oznaczenie typu / rodzaju / odmiany należy podać w sposób zgodny z wymaganiami Polskiej Normy lub aprobaty technicznej.
Uwaga 3 – nazwę handlową wyrobu należy podać w tych przypadkach, gdy ma ona zastosowanie.
Uwaga 4 – dla wyrobów, dla których zgodnie z Polską Normą / aprobatą techniczną, niektóre właściwości powinien deklarować producent, należy załączyć dokumentację techniczną.
Uwaga 5 – dla wyrobów, dla których deklarowane przez producenta właściwości przewyższają minimalne wymagania określone w Polskiej Normie / aprobacie technicznej, należy załączyć specyfikację (kartę danych
technicznych).
Sposób znakowania wyrobu:
□
□
□
□
1) bezpośrednio na wyrobie
2) napisy na opakowaniu
3) etykieta na pojedynczym wyrobie
4) etykieta na palecie
Uwaga 6 – w przypadku stosowania etykiet należy załączyć wzór, w pozostałych przypadkach opis oznakowania.
2. Informacje o systemie jakości w zakładzie produkującym wyrób
Czy producent posiada certyfikowany system zapewnienia jakości?
Tak
□
ISO 9001
□
ISO 9002
□
ISO 9003
□
ISO 14001
□
Nie
□
Uwaga 7 – jeżeli „tak" należy zaznaczyć normę stanowiącą podstawę certyfikacji systemu.
Czy producent prowadzi kontrolę jakościową / odbiór jakościowy surowców?
Tak
□
Nie
□
Nie
□
Czy producent prowadzi nadzór nad procesem produkcji?
Tak
□
Gdzie prowadzone są badania wyrobu gotowego, przed dopuszczeniem do sprzedaży?
We własnym laboratorium producenta
□
W laboratorium zewnętrznym, na zlecenie
□
Zapisy z badań są przechowywane przez okres .................................................
(podać okres przechowywania)
Proszę podać w załączniku badane parametry (właściwości) wyrobu i częstotliwość badań oraz załączyć formularze stosowanych kart kontrolnych lub wzory zapisów wyników badań.
Jaki jest tryb postępowania z reklamacjami?
Procedura reklamacyjna
□
Działania korygujące i zapobiegawcze
□
Okresowa analiza reklamacji
□
Zapisy dotyczące reklamacji są przechowywane przez okres ..................... w dziale ...............................................
(podać okres)
Proszę załączyć procedurę reklamacji lub opis zasad rozpatrywania reklamacji.
FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/4
#
3. Zasady sprzedaży wyrobu
Czy producent prowadzi doradztwo techniczne?
Tak
□
Nie
□
Nie
□
Czy sprzedaż jest prowadzona przez sieć dystrybutorów?
Tak
□
Czy wyrób jest sprzedawany bezpośrednio do odbiorcy (inwestora lub wykonawcy robót budowlanych)?
Tak
□
Nie
Czy producent posiada stałe przedstawicielstwo w Polsce?
□
Tak
Jeżeli tak, to proszę podać nazwę (nazwisko) i adres:
Nie
□
□
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
Uwaga 8 – pytanie dotyczy wyłącznie producentów zagranicznych.
Czy producent posiada opracowane materiały informacyjne o wyrobie w języku polskim?
Tak
□
Nie
□
Czy producent posiada opracowaną w języku polskim instrukcję stosowania wyrobu?
Tak
□
Nie
□
4. Deklaracja wnioskodawcy
Nr wpisu w rejestrze właściwym
dla wnioskodawcy
Nazwa rejestru
Wyrób jest produkowany według wymagań określonych w .......................................................................................
w zakresie kryteriów technicznych stanowiących podstawę certyfikacji na znak bezpieczeństwa oraz w załączo*)
*)
nej: dokumentacji technicznej / karcie danych technicznych (jeżeli mają zastosowanie).
Uwaga 9 – należy podać symbol Polskiej normy lub aprobaty technicznej oraz skreślić niepotrzebne wyrazy (spo*)
śród oznaczonych gwiazdką ); jeżeli wnioskodawca nie jest producentem – załączyć oświadczenie producenta.
Składający wniosek przyjmuje do wiadomości, że:
1. Warunkiem zarejestrowania wniosku, co jest równoznaczne z rozpoczęciem procesu certyfikacji, jest przyjęcie
bez zastrzeżeń kompletnej dokumentacji wniosku przez jednostkę certyfikującą.
2. W przypadku złożenia niekompletnej dokumentacji wniosku, należy ją uzupełnić w ciągu 14-tu dni od otrzymania pisma jednostki certyfikującej w tej sprawie. Uzupełnienie wniosku w terminie późniejszym – jednak nie
dłuższym niż 90 dni – wymaga dodatkowo oświadczenia wnioskodawcy co do aktualności danych zawartych w
dokumentacji. Po upływie 90 dni należy złożyć ponowny wniosek.
3. Warunkiem wydania certyfikatu jest:
a) wniesienie opłaty z tytułu certyfikacji, zgodnie z otrzymaną fakturą i przekazanie kopii dowodu wpłaty do
jednostki certyfikującej,
b) podpisanie umowy z jednostką certyfikującą o zasadach certyfikacji i nadzoru nad wydanym certyfikatem.
4. Oznaczanie wyrobu znakiem bezpieczeństwa oraz znakiem budowlanym może dotyczyć tylko wyrobów objętych certyfikatem i spełniających wymagania określone w certyfikacie.
Miejscowość i data
Dyrektor
FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 3/4
#
5. Wykaz dokumentów załączonych do wniosku
Uwaga 10 – załączając do wniosku dany dokument należy w 3-ciej kolumnie tabeli umieścić znak "X", w 4-tej
kolumnie podać nazwę, numer i datę dokumentu, w 5-tej kolumnie liczbę stron w tym dokumencie; kolumnę 6
wypełnia PCBiC.
L.p.
Wyszczególnienie
1.
2.
1.
Aprobata techniczna dla wyrobu (jeżeli ma
zastosowanie)
2.
Sprawozdanie z badań wykonanych w akredytowanym laboratorium
3.
Protokół pobrania prób do badań
4.
Ocena higieniczna / atest higieniczny u(jeżeli
ma zastosowanie)
5.
Dokumentacja techniczna (jeżeli ma zastosowanie)
6.
Karta danych technicznych / specyfikacja
techniczna (jeżeli ma zastosowanie)
7.
Kopia certyfikatu systemu zapewnienia jakości producenta (jeżeli ma zastosowanie)
8.
Etykiety lub obwoluty wyrobu (jeżeli mają
zastosowanie)
9.
Opis oznakowania wyrobu (jeżeli nie są stosowane etykiety lub obwoluty)
10.
Wzór oznakowania wyrobu stosowany w kraju
producenta (dla wyrobów importowanych)
11.
Wyszczególnienie właściwości wyrobu
badanych przez producenta i częstotliwość
badań
12.
Formularze kart kontrolnych lub wzory zapisów wyników badań
13.
Procedura reklamacyjna lub opis zasad rozpatrywania reklamacji
14.
Materiały informacyjne o wyrobie (jeżeli mają
zastosowanie)
15.
Instrukcje stosowania wyrobu (jeżeli mają
zastosowanie)
3.
Nazwa i / lub symbol dokumentu
Liczba
stron
Uwagi
4.
5.
6.
Informacje dla składającego wniosek:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Jako wnioskodawca powinna występować firma, która ma stać się posiadaczem certyfikatu.
Jeżeli miejsce produkcji wyrobu jest inne niż firma wskazana w rubryce Nazwa i adres producenta na str. 1,
należy podać w odrębnym załączniku nazwę i adres zakładu produkującego wyrób oraz zasady współpracy z
firmą wskazaną na str. 1 jako producent, w tym zasady odpowiedzialności za wyrób.
Do wniosku należy dołączyć sprawozdania z badań wykonanych w akredytowanym laboratorium badawczym, nie wcześniej niż 12 miesięcy przed datą złożenia wniosku; dopuszcza się dołączenie sprawozdań z
badań wykonanych wcześniej, w związku z postępowaniem aprobacyjnym, pod warunkiem złożenia wniosku
nie później niż 3 miesiące od dnia wydania aprobaty.
Wniosek powinien być sformułowany w języku polskim. Dopuszcza się załączenie niektórych dokumentów w
języku angielskim (np. certyfikat systemu jakości, wzory kart kontrolnych, specyfikacje techniczne).
Kopie załączanych dokumentów powinny zawierać oświadczenie o treści "Za zgodność z oryginałem" oraz
pieczątkę i podpis osoby upoważnionej do złożenia takiego oświadczenia.
Jeżeli jest to możliwe, do wniosku należy dołączyć próbkę wyrobu.
FGC-01 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 4/4
#
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na zgodność z wymaganiami
normy / aprobaty technicznej*)
Wypełnia składający wniosek
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
NIP
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Pełna nazwa wyrobu
Fax
SWW
Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej
*)
Liczba odmian
(rodzajów)
Rok uruchomienia produkcji
(dotyczy wyrobów krajowych)
Wniosek o:
*)
certyfikację wyrobu po raz pierwszy
*)
przedłużenie ważności certyfikatu
*)
wznowienie ważności certyfikatu
niepotrzebne skreślić
Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
..............................................................
Miejscowość
Data
..................................
Główny Księgowy
..................................
Dyrektor
FGC-02 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1
#!
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o przeprowadzenie certyfikacji wyrobu na zgodność z wymaganiami
Polskiej Normy i wydanie certyfikatu upoważniającego do oznaczania
wyrobu znakiem zgodności z Polską Normą
Wypełnia składający wniosek
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
NIP
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Pełna nazwa wyrobu
Fax
SWW
Liczba odmian
(rodzajów)
Rok uruchomienia produkcji
(dotyczy wyrobów krajowych)
Przewidywana wartość produkcji wyrobu
w roku ........... (w tys. PLN):
Symbol i nazwa normy wyrobu
Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
..............................................................
Miejscowość
Data
..................................
Główny Księgowy
..................................
Dyrektor
FGC-03 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1
#"
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o przeniesienie praw własności do certyfikatu
oraz o unieważnienie dotychczasowego certyfikatu
Wypełnia składający wniosek
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
NIP
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Pełna nazwa wyrobu
Fax
SWW
Symbol i nazwa normy wyrobu lub aprobaty technicznej
Liczba odmian
(rodzajów)
Nr dotychczasowego certyfikatu/aneksu
Nazwa i adres dotychczasowego posiadacza certyfikatu
Składający wniosek zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od
otrzymania faktury i upoważnia PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
..............................................................
Miejscowość
Data
..................................
Główny Księgowy
..................................
Dyrektor
FGC-04 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1
##
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
pieczęć wnioskodawcy
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
1 INFORMACJE OGÓLNE
1.1 Nazwa i adres producenta
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
1.2 Nazwa i adres zakładu produkcyjnego (jeżeli jest inny niż w p. 1.1). Proszę podać
również lokalizację zakładu (najbliższe lotnisko, dworzec kolejowy, nr drogi dojazdowej) oraz
załączyć kopię lokalnej mapy.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
1.3 Informacje o systemie zapewnienia jakości w zakładzie produkcyjnym1) :
certyfikowany system zapewnienia jakości wg ISO: 9001, 9002, 9003 2)
nazwa jednostki certyfikującej ........................................................................................
certyfikat nr ..................................... ważny do ..............................................................
wdrażany system zapewnienia jakości wg ISO: 9001, 9002, 9003 2)
inny system
1.4 Zasady współpracy wnioskodawcy z producentem (ten punkt wypełnia importer, jeżeli
jest wnioskodawcą)
importer jest oficjalnym przedstawicielem producenta, powiązanym z nim finansowo
importer jest niezależny od producenta, działający na zasadzie:
stałej umowy handlowej, zamówień jednorazowych 2)
1.5 Zasady sprzedaży wyrobów na rynku polskim (ten punkt wypełnia producent
zagraniczny, jeżeli jest wnioskodawcą)
sprzedaż tylko przez przedstawicielstwo w Polsce
nazwa i adres przedstawicielstwa:
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
sprzedaż za pośrednictwem sieci dystrybutorów
(nazwy i adresy dystrybutorów proszę podać w załączniku)
1)
2)
oznaczyć odpowiednie pola znakiem „×
×”
niepotrzebne skreślić
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/8
#$
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
1.6 Sposób dostawy wyrobu (nie dotyczy wyrobu produkowanego w Polsce)
dostawa do magazynu importera
dostawa bezpośrednio do odbiorcy wyrobu
2 WYROBY OBJĘTE WNIOSKIEM O CERTYFIKACJĘ
Nazwa
wyrobu
(wymienić wszystkie
odmiany wyrobu
zgłoszone do
certyfikacji)
1)
2)
3)
Polska
Norma1)
lub
aprobata
techniczna2)
dla wyrobu
Ocena
Karta
Znaki
bezpieczeń- higieniczna2)
jakościowe
(atest
stwa2) –
(dotyczy tylko
jeżeli ma
higieniczny) – uzyskane3)dla
producentów
wyrobu
jeżeli ma
zastosowanie
zagranicznych)
zastosowanie
Specyfikacja
techniczna2)
podać symbol normy wyrobu
podać nazwę i symbol właściwego dokumentu oraz załączyć uwierzytelnioną kopię
podać nazwę i symbol dokumentu uprawniającego do stosowania znaku
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/8
#%
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
3 SUROWCE STOSOWANE DO PRODUKCJI WYROBU
3.1 Zakupy surowców
Nazwa surowca
Dostawca1)
stały
1)
2)
doraźny
System jakości
dostawcy1)
certyfikowany
Odbiór dostaw na
podstawie1)
niecertyfiko-
dokumentów
badań
wany
dostawy
wlasnych
2)
oznaczyć znakiem „×
×” odpowiednią rubrykę w tabeli
szczegółowe informacje dotyczące badań własnych szczegółowe informacje proszę podać w p. 3.2.
3.2 Badania surowców dokonywane przez producenta – wymienić badane surowce, badane
cechy dla każdego surowca, częstotliwość badań, sposób prowadzenia zapisów z badań
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3.3 Sposób magazynowania surowców
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 3/8
#&
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
4 PROCES PRODUKCYJNY
4.1 Krótki opis głównych faz procesu produkcyjnego
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
4.2 Nadzorowane punkty procesu produkcyjnego
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
4.3 Kontrola produkcji
Kontrolowane parametry –
punkty kontroli
1)
Częstotliwość
kontroli
Sposób
prowadzenia
zapisów
Kto wykonuje
kontrolę1)
np.: pracownik produkcji, kontroler jakości, pracownik laboratorium
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 4/8
#'
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
5 KONTROLA I BADANIA WYROBU GOTOWEGO
5.1 Badania wyrobu (jeżeli wniosek obejmuje kilka odmian wyrobu różniących się zakresem
badań – należy sporządzić odrębne zestawienie dla każdej odmiany)
Badane parametry
1)
2)
Metoda badania1)
Częstotliwość
badań
Sposób
prowadzenia
zapisów
wyników2)
podać symbol normy lub innego dokumentu określającego metodę badań
np.: rejestry, formularze, karty kontrolne, zapisy w komputerze
5.2 Wyniki badań własnych z kwartału poprzedzającego złożenie wniosku, a dla badań
okresowych – wyniki ostatnich trzech badań (wyniki podać w postaci odrębnego załącznika
w formie: zestawienia wyników badań lub analizy statystycznej wyników zawierającej
wartość średnią, rozrzut, odchylenie standardowe)
5.3 W przypadku, gdy producent nie ma możliwości wykonywania całości lub części badań i
zleca wykonywanie tych badań do laboratoriów zewnętrznych, podać: nazwę i adres
laboratorium, zakres zlecanych badań, zasady pobierania i przekazywania prób do badań,
zasady przekazywania wyników badań, formę umowy o wykonywanie badań (umowa stała,
umowa jednorazowa)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 5/8
$
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
6 WYRÓB NIEZGODNY Z WYMAGANIAMI
6.1 Zasady ogólne
Tak1)
Czy dla wyrobu niezgodnego z wymaganiami ustalono:
Nie1)
- odpowiedni sposób oznakowania
- osoby upoważnione do oznaczania wyrobu
- wydzielone miejsca w magazynie
- osoby upoważnione do określania sposobu dalszego postępowania
z wyrobem
Czy prowadzona jest analiza przyczyn niezgodności z wymaganiami
1)
oznaczyć znakiem „×” odpowiednią rubrykę w tabeli
6.2 Opis zasad postępowania w przypadku stwierdzenia wyrobu niezgodnego z
wymaganiami w procesie produkcyjnym, w badaniach wyrobu gotowego lub podczas
magazynowania
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
7 REKLAMACJE ODBIORCÓW
7.1 Zasady ogólne (wskazane jest załączenie schematu blokowego procedury reklamacji)
Tak1)
Czy są:
Nie1)
- ustalone zasady rozpatrywania reklamacji odbiorców
- wyznaczone osoby do podejmowania decyzji w sprawach reklamacji
- sporządzane analizy reklamacji
- analizowane przyczyny reklamacji
1)
oznaczyć znakiem „×” odpowiednią rubrykę w tabeli
7.2 Kto jest upoważniony do podejmowania decyzji w sprawach reklamacji?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
7.3 Jaka jest forma ewidencjonowania reklamacji? (wskazane jest załączenie wzorów
formularzy)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
7.4 Kto jest odpowiedzialny za przechowywanie zapisów dotyczących reklamacji?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 6/8
$
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
7.5 Najczęstsze przyczyny reklamacji jakościowych
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
7.6 Wartość uznanych w ostatnim roku reklamacji wyrobów objętych wnioskiem:
Wyszczególnienie (wypełnić co najmniej jedną pozycję)
%
- w stosunku do wartości produkcji
- w stosunku do wartości sprzedaży
8 PAKOWANIE, ZNAKOWANIE, MAGAZYNOWANIE I TRANSPORT
8.1 Sposób pakowania wyrobu – krótki opis opakowania jednostkowego i transportowego
(zbiorczego)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
8.2 Stosowana forma znakowania wyrobu:
Czy są stosowane
opakowanie
jednostkowe1)
Opakowanie
zbiorcze1)
- trwałe oznakowanie na wyrobie
- napisy na opakowaniu wyrobu
- etykiety
- banderole
1)
oznaczyć znakiem „×
×” odpowiednią rubrykę w tabeli i załączyć wzory oznakowań stosowane przez producenta
8.3 Sposób znakowania wyrobu w języku polskim (nie dotyczy wyrobu produkowanego w
Polsce)- podać krótki opis i załączyć wzory oznakowań
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
8.4 Sposób znakowania wyrobu (znakiem budowlanym, znakiem PN)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
8.5 Warunki magazynowania wyrobu u producenta
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
8.6 Warunki magazynowania u importera (tę rubrykę wypełnia importer, jeżeli jest
wnioskodawcą)
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
$
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 7/8
KWESTIONARIUSZ WNIOSKODAWCY
8.7 Wymagania dotyczące transportu wyrobu
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
9 INSTRUKCJE STOSOWANIA, INSTRUKCJE DLA UŻYTKOWNIKA1)
instrukcja stosowania wyrobu
karta katalogowa
materiały reklamowe
gwarancje
1)
oznaczyć odpowiednie pola znakiem „×
×” i załączyć
10 INFORMACJE KOŃCOWE
10.1 Do wniosku dołączamy ponadto1) :
aprobatę techniczną
protokół przyjęcia prób do badań z dnia ........................................................................
sprawozdanie z badań nr ...............................................................................................
pisemną zgodę na przeprowadzenie inspekcji w zakładzie produkcyjnym przez
przedstawicieli jednostki certyfikującej na koszt wnioskodawcy
wypis z rejestru sądowego właściwego dla wnioskodawcy
1)
oznaczyć odpowiednie pola znakiem „×
×”
10.2 Uwagi:
......................................................................................................
data i podpis wnioskodawcy
FGC-05 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 8/8
$!
Nazwa i adres posiadacza certyfikatu
(Pieczęć firmowa)
OŚWIADCZENIE
Wyrażamy zgodę na unieważnienie certyfikatu (-ów) nr ................................
........................................................................................................................................
wydanego (-ych) dla .................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
(Pełna nazwa wyrobu i symbol normy lub aprobaty technicznej)
i przeniesienie praw do certyfikatu na następującego przedsiębiorcę:
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
(Pełna nazwa i adres)
............................................., dnia....................................
Dyrektor / Prokurent
podpis, pieczątka
FGC-17 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1
$"
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Nazwa wnioskodawcy – pieczęć firmowa
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
INFORMACJE
do wniosku o przeniesienie praw do certyfikatu nr ..........................
1. Zasady sprzedaży wyrobów na rynku polskim
1.1 Sprzedaż tylko przez przedstawicielstwo w Polsce*)
Nazwa i adres przedstawicielstwa:
1.2 Sprzedaż za pośrednictwem sieci dystrybutorów*)
Nazwy i adresy dystrybutorów (można podać w załączniku):
1.3 Sposób dostawy wyrobu (oznaczyć znakiem „×” właściwą odpowiedź):
Dostawa do magazynu dystrybutora
Dostawa bezpośrednio do odbiorcy wyrobu
2. Stosowana forma znakowania wyrobu
2.1 Oznakowania na wyrobie (oznaczyć znakiem „×” właściwą odpowiedź i załączyć
wzory oznakowań stosowanych przez producenta):
Napisy na opakowaniu wyrobu
Etykiety
Banderole
FGC-18 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/2
$#
2.2 Sposób oznakowania wyrobu w języku polskim – podać krótki opis i załączyć
wzór takiego oznakowania:
2.3 Sposób znakowania wyrobu znakiem (znak bezpieczeństwa, znak PN, znak
budowlany):
3. Informacje dodatkowe
*) właściwe wypełnić
......................................................
data i podpis osoby upoważnionej
FGC-18 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 2/2
$$
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Pieczęć wnioskodawcy
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o zmianę dokumentu odniesienia w certyfikacie
Wypełnia składający wniosek
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
NIP
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Wniosek dotyczy certyfikatu nr
Fax
Data wydania
Nazwa wyrobu
Pełna nazwa wyrobu według nowego dokumentu odniesienia
Symbol i nazwa nowego dokumentu odniesienia (norma wyrobu lub aprobata techniczna)
Składający wniosek:
1. oświadcza, że produkcja oraz ocena wyrobu prowadzona jest zgodnie z wymaganiami wyżej wymienionego,
aktualnego dokumentu odniesienia,
2. zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania faktury i upoważnia
PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
..............................................................
Miejscowość
Data
..................................
Główny Księgowy
..................................
Dyrektor
FZG-20 / wydanie 1 / 2001.04.20 / strona 1/1
$%
POLSKIE CENTRUM
BADAŃ I CERTYFIKACJI
Oddział w Gdańsku
ul. Grunwaldzka 417
80-309 Gdańsk
tel. (+48 58) 552 43 12
fax (+48 58) 552 06 54
e-mail: [email protected]
Pieczęć wnioskodawcy
Wypełnia PCBiC
Nr ewidencyjny
Data rejestracji
Liczba wyrobów
WNIOSEK
o rozszerzenie certyfikatu
Wypełnia składający wniosek
Nazwa i adres wnioskodawcy
Telefon
Fax
Konto bankowe wnioskodawcy
NIP
REGON
Przedstawiciel wnioskodawcy (tytuł, imię i nazwisko, stanowisko) upoważniony do kontaktów z PCBiC
Telefon
Nazwa i adres producenta
Fax
Telefon
Wniosek dotyczy certyfikatu nr
Fax
Data wydania
Nazwa wyrobu
Nazwa odmiany (odmian) wyrobu zgłaszanej (zgłaszanych) do rozszerzenia certyfikatu
Symbol i nazwa dokumentu odniesienia (norma wyrobu lub aprobata techniczna)
Składający wniosek:
1. oświadcza, że produkcja oraz ocena wyrobu prowadzona jest zgodnie z wymaganiami wyżej wymienionego,
aktualnego dokumentu odniesienia,
2. zobowiązuje się do pokrywania kosztów certyfikacji i kontroli w terminie 7 dni od otrzymania faktury i upoważnia
PCBiC do wstawiania faktur VAT bez podpisu odbiorcy.
..............................................................
Miejscowość
$&
Data
..................................
Główny Księgowy
..................................
Dyrektor
FGC-22 / wydanie 1 / 2001.04.20 / stron 1/1