(Microsoft PowerPoint - 12-system prod i otocz [tryb zgodno\234ci])

System produkcyjny i jego otoczenie
PRODUKCJĄ nazywamy świadomą działalność nastawioną
na wytwarzanie produktów lub usług - na ogół są to dobra
materialne.
Produktem
mogą
być
teŜ
dobra
niematerialne,
np. dokumentacja techniczna, organizacyjna, program
komputerowy itp.
SYSTEM PRODUKCYJNY jest układem elementów
składowych i relacji między tymi elementami oraz zasad
przekształcania czynników wejścia do systemu na czynniki
wyjścia z systemu.
Stanowi zatem celowo zaprojektowany i zorganizowany
układ
materialny,
energetyczny
i
informacyjny
eksploatowany przez człowieka, słuŜący produkowaniu
określonych produktów (dobra materialne i usługi).
SYSTEMY PRODUKCYJNE mogą być wyodrębnione
w ramach zakładu lub wydziału, w zaleŜności od celów.
Zazwyczaj wyodrębnia się wg. struktury produkowanych
produktów lub usług.
SYSTEMEM PRODUKCYJNYM moŜe być cały zakład lub
stanowisko robocze odpowiednio zorganizowane.
CELEM SYSTEMU moŜe być teŜ produkcja półwyrobów,
które z innymi elementami mogą stanowić materiały do
systemu montaŜowego.
MoŜe to teŜ być zakład montaŜowy jednego produktu
(wyrobu, wytworu).
Rys. 1. Uogólniony model systemu produkcyjnego
Rys.2. Model systemu produkcyjnego w gospodarce rynkowej
Tabela 1. Przykłady systemów produkcyjnych i usługowych
Elementy wejścia i wyjścia
Wektor wejścia obejmuje:
1. Techniczne środki produkcji:
odpowiedni teren i powierzchnia produkcyjna,
wyposaŜenie technologiczne,
budynki i budowle,
instalacje rurowe, energetyczne, sieci informatyczne
itp.,
2. Przedmioty pracy:
materiały i półwyroby,
3. Czynniki energetyczne:
woda, gaz, ciepło, energia elektryczna, paliwa,
4. Czynnik ludzki – załoga:
Personel zarządzający, wykonawczy, inŜynieryjnotechniczny i administracyjno - biurowy,
relacje uposaŜeń i podejmowania decyzji,
warunki pracy i płynność załogi.
5. Informacje:
prognozy i informacje rynkowe,
informacje
o
konstrukcji
wyrobu,
technologii
wytwarzania, jakości i koszcie własnym,
program produkcji,
doświadczenie załogi.
6. Kapitał:
w środkach produkcji, materiałach i półwyrobach
gotowych,
w kasie, bankach, naleŜności czy długi,
formy obiegu kapitału i stopa dyskonta.
Wektor wyjścia obejmuje:
1. Wyroby przemysłowe,
2. Usługi produkcyjne,
3. Braki produkcyjne i surowce wtórne,
4. Odpady zanieczyszczające środowisko jak: ścieki,
wyziewy (gazy), odpady, śmieci, hałas.
5. Informacje o jakości wyrobu, koszcie własnym, stanie
procesu produkcyjnego itp.
Powiązania materiałowe, energetyczne i informacyjne są
teŜ istotnymi elementami systemu produkcyjnego.
Otoczenie systemu produkcyjnego
System produkcyjny funkcjonuje w podwójnym otoczeniu:
od firmy lub przedsiębiorstwa (I stopnia),
od gospodarki kraju lub regionu (II stopnia).
Otoczenie I stopnia:
dysponowany personel wykonawczy i zarządzający,
prace badawcze i rozwojowe,
dysponowany poziom techniki,
marketing,
organizacja zaopatrzenia i gospodarki materiałowej,
dysponowane środki finansowe,
metody i formy zarządzania systemami produkcyjnymi.
Istotne znaczenie ma teŜ:
struktura zarządzania firmą,
zarządzanie personelem i kwalifikacje kierownictwa.
Rys.3. Otoczenie systemu produkcyjnego
Otoczenie II stopnia:
poziom techniki, dystrybucji i obsługi serwisowej,
poziom nowoczesności i jakości oraz cena maszyn
i urządzeń,
szybkość uzyskiwania powierzchni produkcyjnych,
system bankowy i jego funkcjonowanie,
system łączności i komunikacji,
moŜliwości produkcyjne dostawców,
poziom i moŜliwości konkurencji,
poziom ekonomiki kraju,
regulacje prawne,
środowisko społeczno-ekonomiczne,
środowisko naturalne,
metody i formy zarządzania i sterowania produkcją przez
władze państwowe.