Pobierz PDF

Ściąga eksperta
Zapis reakcji chemicznej
co to są przemiany chemiczne oraz w jaki sposób możemy opisać zachodzące reakcje?
wokół nas bezustannie zachodzą rozmaite przemiany
przemiany podczas których powstaje nowa substancja, o odmiennych właściwościach fizycznych i chemicznych w porównaniu do
substancji wyjściowej nazywamy przemiana chemiczną
każdą przemianę chemiczną można zapisać za pomocą równania reakcji
reakcję można zapisać słownie albo za pomocą symboli pierwiastków i wzorów związków chemicznych
pierwszy zapis mówi nam tylko o tym jakie substancje wzięto do reakcji i jakie substancje w jej wyniku powstały
natomiast drugi zapis uwzględnia symbole pierwiastków i wzory sumaryczne substancji nieorganicznych lub strukturalne związków
organicznych, a także ilości atomów poszczególnych pierwiastków
-wszystkie substancje (pierwiastki lub zw chem) które biorą udział w reakcji chemicznej nazywamy reagentami
- pierwiastki lub związki chemiczne wzięte do reakcji nazywamy substratami i zapisujemy je po lewej stronie równania
- pierwiastki lub związki chemiczne powstające na drodze reakcji nazywamy produktami i zapisujemy je po prawej stronie równania
- pomiędzy substratami, a produktami zapisujemy strzałki określające kierunek zachodzenia reakcji:
→ pojedyncza strzałka oznacza, że reakcja przebiega tylko w jednym kierunku zapis tej reakcji jako przykład
↔ lub = strzałka podwójna lub znak równości oznacza, że reakcja zachodzi w obydwu kierunkach, czyli jest odwracalna
zapis tej reakcji jako przykład S + O2 = SO2 lub N2 + O2 ↔ 2NO
- nad strzałkami często zaznacza się warunki, które muszą być spełnione aby dana reakcja zaszła lub aby powstały określone produkty w
wyniku reakcji. Najczęściej używamy oznaczeń :
T- temperatura, kat- katalizator, uV- oznacza, że reakcja zachodzi dopiero po naświetlaniu światłem ultrafioletowym
uV
Cl2 → Cl + Cl
światło
2AgCl → 2Ag + Cl2 Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 ↑
↑ strzałka w górę zaznaczona przy pierwiastku lub zw chem oznacza, wydzielenie substancji w stanie gazowym, a ↓ strzałka w dół wydzielenie
substancji w postaci osadu
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 ↑
2NaOH + CuSO4 --> Na2SO4 + Cu(OH)2↓ - pierwiastki gazowe np. wodór, tlen, azot czy chlor w reakcji zapisujemy w postacie dwuatomowej cząsteczki (H2, O2, Cl2)
- pamiętaj również, że indeks liczbowy zamieszczony za symbole pierwiastka oznacza liczbę atomu pierwiastka w cząsteczce, a współczynnik
liczbowy umieszczony przed wzorem oznacza liczbę cząsteczek i odnosi się do każdego atomu zawartego w tej cząsteczce
3Cl2 – oznacza, 3 cząsteczki chloru, a 6H2SO4 – oznacza, że 6 czast kwasu siarkowego (VI) zbudowane jest z 12 atomów wodoru, 6 atomów
siarki i 24 atomów tlenu
LICZBA ATOMU KAŻDEGO PIERWIASTKA MUSI BYĆ RÓWNA PO KAŻDEJ STRONIE RÓWNANIA, dlatego należy dobrać współczynniki
stechiometryczne, które uzupełniają brakującą liczbę at danego pierwiastka po odpowiedniej stronie równania.
zapiszemy reakcję syntezy pierwiastków w wyniku, której powstanie kwas siarkowodorowy
wodór + siarka → kwas siarkowodorowy Substraty : wodór, siarka
Produkty: kwas siarkowodorowy
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/5
Ściąga eksperta
substratami tej reakcji są wodór i siarka, a produktem kwas siarkowodorowy
H + S → H S
zapis tej reakcji za pomocą symboli i wzorów będzie wyglądał następująco:
2
2
zapis pojawia się gdy go odczytuje
wodór jak już wspominałam zapisujemy w postaci cząsteczki dwuatomowej
gdy czytam, że po lewej stronie znajdują się 2 atomy wodoru, można podkreślić albo zaznaczyć te atomy na inny kolor dla lepszego
zobrazowania, następnie gdy czytam, że taka sama ilość jest po prawej podkreślić te atomy po prawej i pod równaniem można umieścić
zapis: 2 atomy H = 2 atomy H
L = P po lewej stronie znajdują się 2 atomy wodoru
taka sama ilość jest po stronie prawej. Ilość atomów siarki po lewej i po prawej stronie równania jest również identyczna
zapiszmy reakcję syntezy tlenku glinu
glin + tlen→ tlenek glinu
Substraty : glin, tlen
Produkty: tlenek glinu
jako substraty użyliśmy glinu i tlenu
wwyniku reakcji syntezy powstał produkt - tlenek glinu
Al + O2 → Al2O3 wzór tlenku glinu ma postać Al2O3, ponieważ przy jego ustalaniu korzystamy z reguły krzyża
Al jest III, a O II
indeksy zapisujemy na krzyż
zanim dobierzemy współczynniki stechiometryczne przeliczmy najpierw atomy poszczególnych pierwiastków po obu stronach równania
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 2/5
Ściąga eksperta
po lewej stronie znajduje się 1 atomy Al i 2 atomyt O, a po prawej 2 atomy Al i 3 atomy O
aby ilość atomów O po obu stronach równania była jednakowa należy wpisać współczynnik 3 po lewej stronie równania, a
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 3/5
Ściąga eksperta
Al + 3O → 2Al O
współczynnik 2 po prawej stronie
2 3
2
po obu stronach równania znajduje się po 6 atomów O
po prawej stronie znajdują się 4 at tego pierwiastka, a po lewej 1 atom
aby uzupełnić brakującą liczbę atomów wpisujemy 4 przed symbolem pierwiastka
4Al + 3O2 →2 Al2O3
po uzgodnieniu równania odczytujemy: 4 atomy Al przereagowały z 3 cząsteczkami O, w wyniku czego powstały 2 cząst tlenku glinu
jako substratów użyjemy siarczanu (VI) żelaza (III) i azotanu (V) ołowiu (II). W wyniku reakcji powstały siarczan (VI) ołowiu (II) oraz
azotan (V) żelaza (III)
poprawny zapis słowny tej reakcji powinien wyglądać w następujący sposób:
siarczanu(VI) żelaza(III) + azotanu(V) ołowiu(II) → siarczan(VI) ołowiu(II) ↓ + azotan(V) żelaza(III)
apisując reakcję należy uwzględnić, że w jej wyniku wydziela się siarczan(VI) ołowiu(II) w postaci osadu
przy związku tym należy narysować strzałkę skierowaną w dół
strzałka w dół pojawia się wtedy gdy mówię, że jej zapis jest konieczny
zapiszmy przebieg tej reakcji za pomocą wzorów i uzgodnijmy dobierając odpowiednie współczynniki
Fe2(SO4)3 + Pb(NO3)2 → PbSO4 ↓ + Fe(NO3)3
po prawej stronie są 2 atomy Fe, a po lewej 1 atomy, dlatego przed azotanem (V) żelaza(III) należy wpisać współczynnik 2
Fe2(SO4)3 + Pb(NO3)2 → PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
nie zgadzają się także ilości atomów S po obu stronach równania
po lewej stronie znajdują się 3 atomów S, a po prawej 1 atom, dlatego przez siarczanem (VI) ołowiu(II) należy wpisać współczynnik 3
Fe2(SO4)3 + Pb(NO3)2 → 3PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
następnie należy uzupełnić liczbę atomów Pb wpisując po lewej stronie współczynnik 3 przed azotanem(V) ołowiu (II)
Fe2(SO4)3 + 3Pb(NO3)2 → 3PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
należy jeszcze uzupełnić ilość atomy N i O
po lewej stronie znajduje się 6 atomow N, tyle samo jest ich po prawej stronie
liczbę at O sumujemy we wszystkich związkach, w których występuje ten pierwiastek zarówno po stronie prawej jak i po stronie lewej
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 4/5
Ściąga eksperta
po lewej stronie znajduje się 12 atomów O w siarczanie (VI) żelaza (III) i 18 at O w azotanu(V) ołowiu(II)
łącznie po lewej stronie równania znajduje się 30 atomów O
po prawej stronie w siarczanie(VI) ołowiu (II) jest 12 atomów O, a w azotanem (V) żelaza(III) 18
ilości atomów O są równe po obu stronach równania.
Fe2(SO4)3 + 3Pb(NO3)2 → 3PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
Fe2(SO4)3 + 3Pb(NO3)2 → 3PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
po uzgodnieniu równanie tej reakcji ma postać
Fe2(SO4)3 + 3Pb(NO3)2 → 3PbSO4 ↓ + 2Fe(NO3)3
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 5/5