(Microsoft PowerPoint - Wyk\263ad 1MSOS12Lst [Tylko do odczytu])

Transkrypt

(Microsoft PowerPoint - Wyk\263ad 1MSOS12Lst [Tylko do odczytu])
Plan wykładu:
Wstęp
Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń
Drogi przepływu substancji odpadowych
Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska
Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania i emisji
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
Rodzaje zanieczyszczeń atmosfery i ich wpływ na środowisko
Źródła zanieczyszczeń
Metody zapobiegania zanieczyszczeniu atmosfery
Zanieczyszczenia wód
Rodzaje zanieczyszczeń wód i ich wpływ na środowisko
Źródła zanieczyszczeń
Metody oczyszczania ścieków
Odpady stałe
Źródła i rodzaje odpadów stałych
Działania prowadzące do likwidacji odpadów stałych
W pierwszym okresie – przed 0 r. człowiek walczył o
przetrwanie i jego ingerencja w środowisko przyrodnicze
była znikoma.
W drugim okresie rozwinęło się rolnictwo, potem
rzemiosło, powstały manufaktury : (0 r – 150 mln, 1000 r 400 mln, 1600 r – 500 mln.).
Trzeci okres rozpoczyna „rewolucja techniczna” w czasie,
której nastąpił „jakościowy skok” w rozwoju sfery
technicznej w życiu człowieka (1850 r – 1 000 mln, 1950 r –
4 000 mln, 2000 r – ponad 6 000 mln )
Starożytne Chiny, Egipt, Grecja, Rzym – produkcja chem.
w „setkach” kilogramów, np. leki, barwniki.
Lata trzydzieste XX w. – produkcja chem. 1 mln ton
Rok 2007 - Produkcja chem. – 600 – 800 mln ton; Paliwa –
700 mln ton; Petrochemikalia – 400 mln ton.
Katastrofy ekologiczne
1930 r Belgia, dolina rzeki Mozy, ponad 6 tys chorych, 63 osoby zmarły.
(dwutlenek siarki, siarkowodór, tlenki azotu, tlenek węgla w znacznie
wyższych stężeniach).
1948r w ośrodku w stanie Pensylwania w Stanach Zjednoczonych
zachorowało około 13 tys. 28 osób zmarło na - szkodliwe składniki
wydzielane przez liczne huty ołowiu i żelaza.
1952 r -w Londynie od 5 do 8 grudnia - zgon 4000 osób i wzrost stężenia
dwutlenku siarki oraz dymu w powietrzu - „smog londyński”. 1956 (II
smog – 1 tys. ofiar).
1967r - katastrofa tankowca w Kanale „la Manche” - 120 tys. ton ropy około 60km od wybrzeży Wielkiej Brytanii na obszarze około 850 km2
Raport Sekretarza Organizacji Narodów Zjednoczonych U Thanta
pt.”Człowiek i jego środowisko” - 1969r. Apelował do wszystkich krajów
o zjednoczenie się w wysiłkach na rzecz ochrony środowiska.
5 czerwca 1972r. Pierwsza konferencja Narodów Zjednoczonych
pt.”Mamy tylko jedną Ziemię” w Sztokholmie:
„Deklaracja Sztokholmska”
„Program Narodów Zjednoczonych do spraw ochrony środowiska”
Dla podkreślenia wagi tej konferencji 5 czerwca jest obchodzony jako
Międzynarodowy Dzień Ochrony Środowiska.
Środowiskiem jest ogół elementów przyrodniczych :
powierzchnia ziemi, kopaliny, wody, powietrze, świat roślinny i
zwierzęcy, krajobraz a także klimat.
Ochrona środowiska polega na działaniu lub zaniechaniu
umożliwiającym zachowanie bądź przywrócenie równowagi
przyrodniczej.
Zrównoważony rozwój jest to taki rozwój, który zapewnia
zaspokojenie potrzeb obecnych pokoleń, nie przekreślając
możliwości zaspokojenia potrzeb pokoleń następnych.
Migracja zanieczyszczeń w środowisku
Emisja odpadów i zanieczyszczeń (skażenie środowiska)- to
wprowadzanie do środowiska wytworów działalności człowieka a
w szczególności:
•substancji (stałych, ciekłych lub gazowych)
•energii (np.: hałasu, wibracji, pola elektromagnetyczne, ciepła,
światła)
Imisja zanieczyszczeń - ilość zanieczyszczeń odbierana przez
środowisko.
Człowiek jako producent odpadów:
- dziecko urodzone dzisiaj do 75 lat:
·
wytworzy 52 tony odpadów
·
zużyje 182 mln l wody
·
zużyje 2275 baryłek ropy naftowej
KLASYFIKACJA ODPADÓW i ZANIECZYSZCZEŃ
Podział odpadów ze względu na możliwości ich
wykorzystania:
·
odpady przejściowe
·
odpady końcowe
Podział odpadów według źródeł ich pochodzenia:
naturalne
sztuczne
KLASYFIKACJA ODPADÓW (ZANIECZYSZCZEŃ)
Podział odpadów ze źródeł sztucznych:
·
komunalne
·
przemysłowe i energetyczne
·
transportowe
·
rolnicze
Szacuje się, że tyko 1/3 ogólnej masy wydobytych surowców
jest przekształcana w pożądane produkty, a 2/3 daje odpad
pierwotny. Natomiast każdy trwały produkt po pewnym
okresie użytkowania staje się odpadem drugiego rzędu.
KLASYFIKACJA ODPADÓW (ZANIECZYSZCZEŃ)
Podział odpadów i zanieczyszczeń według elementów,
którym zagrażają:
·
atmosfera (powietrze)
·
woda
·
ziemia (gleba)
Drogi przepływu substancji odpadowych
Analiza instalacji przemysłowej
w aspekcie ochrony środowiska
Parametry charakterystyczne
procesu oczyszczania i emisji
Na wlocie do
urządzenia oczyszczającego
& ⋅S
& w =V
m
w
w
Na wylocie
& ⋅S
&o =V
m
o
o
mz. strumień masy zanieczyszczeń zatrzymany w urządzeniu oczyszczającym
Skuteczność ogólna oczyszczania
Dla: Vw = Vo
Kierunki działań na rzecz ochrony
środowiska w przemyśle
Rozcieńczanie
Oczyszczanie nośników
Recyrkulacja medium nośnego
rodzaj i charakter procesu
zbyt wysokie koszty eksploatacyjne
wymagania odnośnie stopnia czystości powietrza
Zmiana technologii
Czyste technologie
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
„Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest
wprowadzenie do powietrza substancji stałych,
ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą
ujemnie wpłynąć na zdrowie człowieka, klimat,
przyrodę żywą, glebę, wodę lub spowodować inne
szkody w środowisku” Taką definicję podano w
Ustawie z dnia 31.01.1980r „O ochronie i
kształtowaniu środowiska” (Dz.U.Nr 3, poz. 6).
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego można
podzielić ze względu na sposób w jaki dane
zanieczyszczenie znalazło się w atmosferze:
- zanieczyszczenie pierwotne,
- zanieczyszczenie wtórne.
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego można
podzielić ze względu na ich stan skupienia:
•
aerozole (0,01-100 µm)
•
pyły (powyżej 100 µm)
•
zanieczyszczenia gazowe.
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
Jest pięć zasadniczych zanieczyszczeń, które stanowią
nieco więcej niż 90% zanieczyszczeń środowiska
atmosferycznego :
1. Cząstki stałe w postaci dymów i pyłów
2. Tlenki azotu
3. Tlenki siarki
4. Tlenki węgla
5. Węglowodory
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Ditlenek siarki
Ditlenek siarki jest przyczyną powstawania
- smogu kwaśnego
SO2 + 1/2O2 SO3
- kwaśnych deszczy
SO3 + H2O H2SO4
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Tlenki azotu
N2O, NO, N2O3, NO2, N204, N2O5, NO3, N2Oó.
dolne warstwy atmosfery
- utleniający smog fotochemiczny. Reakcje NO2 z węglowodorami
znajdującymi się w atmosferze powodują powstawanie azotanu
nadtlenku acetylu oraz ozonu
NO2+hv (A <415nm) → NO+O•
O• + O2 O3
NO2 + LZO + O2 CH3COONO2 + inne produkty
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Tlenki azotu
górne warstwy atmosfery
-tlenki azotu reagują z ozonem
NO + O3 NO2 + O2
NO2 + O3 N2O5 + O2
Zanika warstwa ozonu, która zatrzymuje bardzo
niebezpieczne dla życia promieniowanie nadfioletowe –
„ dziura ozonowa”
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
kwaśne deszcze
180 lat temu wartość pH opadów wynosiła 6-7,6.
Za granicę kwaśnych opadów przyjmuje się wartość pH 5,7
W krajach uprzemysłowionych pH opadów zawiera się w granicach 35, a nawet poniżej 3.
W Szkocji w roku 1974 w jednej miejscowości pH wynosiło 2,4.
W Stanach Zjednoczonych takim regionem była Wirginia, pH
wynosiło 1,5.
pH chmur nad Nowym Jorkiem ustala się w zakresie 3-3,5.
pH kwaśnych opadów w Polsce to jest rząd wielkości 4,2-4,6.
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Dwutlenek węgla
-
materiał do budowy substancji organicznej w roślinach
zawierających chlorofil.
-
tworzy naturalną warstwę izolacji termicznej wokół kuli
ziemskiej.
-
powyżej stężenia 300 cm3/m3 staje się on
zanieczyszczeniem - tzw. efekt cieplarniany. Średnia roczna
temperatura ziemi w ciągu ubiegłego stulecia wzrosła o 0,5oC
modele komputerowe przewidują przy podwojeniu obecnego
poziomu CO2 wzrost temperatury o 3oC.
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Gazy cieplarniane
Udział w powstawaniu efektu
cieplarnianego:
Para wodna 60% a pozostałe 40%:
dwutlenek węgla 50%.
metan 19%.
freony17%
tlenki azotu 4%
ozon 8%
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
OZON
Ozon w stężeniach do 80 µg/m3 jest składnikiem czystego powietrza
atmosferycznego.
10% ozonu - w niższej warstwie atmosfery - troposferze –
niebezpieczny dla ludzi
90% ozonu – w górnej warstwie atmosfery - stratosferze - tworzy
warstwę ochronną dla życia
tzw. „dziura ozonowa” – powód zmian klimatu
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
OZON
Rodnik wodorotlenowy (HO•) - udział w niszczeniu ozonu oceniany
na 30 – 50%.
Tlenki azotu (NOx) - niszczenie ozonu w niecałych 20%.
Chlor, fluor i brom (Cl, F i Br) - niszczenie ozonu w 20 – 25%.
CH3F + hv CH3* + F*
F* + O3 FO* + O2
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Węglowodory
Do szkodliwych związków organicznych zaliczamy węglowodory
nasycone, nienasycone, aromatyczne, zawierające grupy funkcyjne.
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) – powodują
choroby nowotworowe. Międzynarodowa Agencja do Badań nad Rakiem
(IARC) w 1983 uznała za rakotwórcze w stosunku do ludzi i zwierząt 30
WWA, między innymi benzo[a]piren i benzo[a]antracen. Wykazują
silną tendencję do adsorpcji na powierzchni cząstek pyłowych
WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ ATMOSFERY NA ŚRODOWISKO
Węglowodory
Dioksyny to grupa związków w skład której wchodzą polichloro- i
polibromopochodne dibenzo-p-dioksyny i dibenzofuranu. Dioksyny
działają silnie mutagennie, naruszając właściwą strukturę kodu
genetycznego rozmnażających się komórek żywych organizmów
Działają również teratogennie czyli uszkadzają płód.