informator - Powiat Radziejowski

Dear Sir or Madam,
I
fot. Zbigniew Zasada
Szanowni Państwo
S
erdecznie witam w powiecie radziejowskim. Miasta i gminy powiatu
radziejowskiego położone są pośród pięknych, malowniczych okolic. Atuty naszego powiatu to zabytki, czysta przyroda, ciekawe obiekty, a przede
wszystkim jeziora i lasy. Uroki turystyki pieszej i rowerowej poznacie Państwo przemierzając tutejsze szlaki przebiegające wśród łąk, lasów i jezior.
Powiat radziejowski to nie tylko kraina niezwykłego pejzażu, atrakcji krajoznawczych i zabytkowych - to również atrakcyjny i świetnie przygotowany
partner do organizowania działalności gospodarczej
i inwestowania. Jesteśmy otwarci na współpracę zarówno z partnerami krajowymi,
jak i zagranicznymi.
Zapraszamy do poznania walorów turystycznych powiatu,
kujawskiej gościnności naszych
mieszkańców oraz nawiązania z nimi serdecznych kontaktów.
Miasta i gminy powiatu
radziejowskiego położone
są pośród malowniczych
okolic oferujących coś innego, atrakcyjnego i tajemniczego.
Serdecznie zapraszam.
Marian Zieliński
Starosta Radziejowski
fot. Zbigniew Zasada
1
warmly welcome to the Radziejów poviat. Cities and communes of the
Radziejów poviat are situated among magnificent and picturesque countrysides. The buildings of architectural and historical interest, clean nature, and
first and foremost numerous lakes and rivers are great assets of out poviat.
You will know the attractions of walk and bike tourism crossing the local
routes located among meadows, woods and lakes.
The Radziejów poviat is not only the area of exceptional sceneries, landscape attractions and architectural gems but also it is a well-prepared partner for organizing economic activity and investments of all kinds. We are
open to any cooperation both with domestic partners and foreign ones.
We invite You to become familiarized with poviat tourist assets, Cuyavian
hospitality of our inhabitants and to enter into constant contacts with us.
Cities and communes of the Radziejów poviat are situated among magnificent and picturesque countrysides offering something different, attractive
and mysterious.
I warmly welcome.
Marian Zieliński
Radziejów Starost
fot. Zbigniew Zasada
Sehr geehrte Damen und Herren,
I
ch möchte Sie ganz herzlich in dem Kreis Radziejów willkommen. Die
Städte und die Gemeinden des Kreises liegen schön inmitten von wunderbaren, malerischen Gegenden. Zu den Vorteilen unseres Kreises gehören Sehenswürdigkeiten, reine Umwelt, schöne Gegenden und vor allem Seen und
Wälder. Die Schönheiten der Spaziergänge und Radwanderungen lernen Sie
an den Wegen zwischen den Wiesen, Wäldern und Seen kennen.
Der Kreis Radziejów ist nicht nur ein Land von den wunderschönen Landschaften und Sehenswürdigkeiten – es ist auch ein ausgezeichnet vorbereiteter Partner im Bereich der wirtschaftlichen Tätigkeit und des Investierens.
Wir sind offen sowohl für die inländischen als auch ausländischen Partner.
Lernen Sie die touristischen Vorteile, die Gastfreundlichkeit von unseren
Einwohnern kennen und knüpfen Sie mit ihnen die herzlichen Kontakte an.
Die Städte und Gemeinden von dem Kreis Radziejów liegen zwischen den
malerischen Gegenden, die Ihnen etwas anderes, attraktives und geheimnisvolles anbieten.
Ich lade Sie noch ein Mal herzlich ein.
Marian Zieliński
Der Landrat von dem Kreis Radziejów
2
Powiat radziejowski
Powiat radziejowski
Powierzchnia: 607 km2
Ludność - około 45 000 osób
Wskaźnik gęstości zaludnienia - 73 osoby na km2
P
owiat radziejowski położony jest w centrum Polski, w granicach administracyjnych województwa kujawsko-pomorskiego, w południowej jego
części. Sąsiaduje z powiatem aleksandrowskim, kolskim, konińskim, inowrocławskim i włocławskim. W skład powiatu radziejowskiego wchodzi 7 jednostek administracyjnych: miasto Radziejów, miasto i gmina Piotrków Kujawski
oraz 5 gmin wiejskich: Bytoń, Dobre, Osięciny, Radziejów, Topólka.
W powiecie radziejowskim już od XIII wieku istniał ośrodek władzy - funkcjonowała kasztelania. Jako jednostka administracyjna, powiat radziejowski
istniał już od drugiej połowy XIV w. i nieprzerwanie aż do 1870 r. Na skutek
represji carskich po powstaniu styczniowym powiat został zlikwidowany. Powiat radziejowski istniał także w latach 1955 - 1975. W obecnym kształcie
powiat funkcjonuje od 1 stycznia 1999 r. Warto zaznaczyć, że w XVII wieku Starostą Radziejowskim był Stefan Czarniecki, hetman Polski, pogromca
Szwedów w wojnie 1655 - 1660.
Interpretacja bitwy pod Płowcami/ Interpretation of the Battle of Płowce /
Interpretation der Schlacht bei Płowce
fot. Zbigniew Zasada
Współczesny powiat radziejowski ma typowo rolniczy charakter, użytki rolne stanowią 86% powierzchni. W powiecie znajduje się prawie 3500
gospodarstw rolnych, w tym wiele gospodarstw specjalizujących się w hodowli bydła lub trzody chlewnej. Równinny teren leżący na północy powiatu
(gm. Dobre, Osięciny, Radziejów)
to przede wszystkim pola uprawne położone na najbardziej urodzajnych
glebach - czarnych ziemiach kujawskich. Stąd używana jest czasem nazwa
„Czarne Kujawy”.
Panorama Radziejowa / Panorama of Radziejów /
Landschaft von Radziejów
fot. Zbigniew Zasada
3
Południowa część powiatu (gm. Piotrków Kuj., Bytoń, Topólka) charakteryzuje się dość licznie występującymi zagłębieniami i rynnami polodowcowymi,
rozmieszczonymi południkowo, z których największe wypełniają jeziora oraz
mniejsze cieki wodne. Wokół jezior znajdują się pokryte lasami atrakcyjne
tereny wypoczynkowo-rekreacyjne. Największe jeziora to: Głuszyńskie, Gopło, Czarny Bród, Chalno, Kamieniec. Z Jeziora Głuszyńskiego wypływa rzeka
Zgłowiączka, będąca lewym dopływem Wisły. Największe kompleksy leśne
znajdziemy na terenie gmin Piotrków Kuj. (885 ha) i Topólka (950 ha). Ogółem w powiecie jest 2500 hektarów lasów. Lesistość w powiecie kształtuje
się na poziomie 4,2%.
Powiat radziejowski jest dość ważnym węzłem komunikacyjnym. Przez powiat przechodzi droga krajowa umożliwiająca połączenie z Poznaniem i Warszawą, a także drogi wojewódzkie umożliwiające dojazd w kierunku północnym: Toruń, Bydgoszcz, Gdańsk oraz południowym: Konin, Kalisz. Ważnym
węzłem transportowym i komunikacyjnym jest przebiegająca przez powiat
magistrala kolejowa biegnąca ze Śląska aż do Gdańska i Gdyni.
Poza Proszkownią Mleka w Piotrkowie Kujawskim na terenie powiatu brakuje dużych zakładów przemysłowych. Ważnym zakładem jest też Ośrodek
Hodowli Zarodowej w Osięcinach. Istniejące mniejsze firmy działają głównie
w sektorze handlowo-usługowym.
Powiat radziejowski ma opracowaną Strategię Rozwoju do 2015 r.
oraz Program Realizacji Strategii.
Głównymi walorami powiatu są:
• bardzo dobre warunki do produkcji rolniczej na większości obszaru
powiatu,
• wysoki poziom produkcji i kultury rolnej,
• istniejące na znaczącej części obszaru powiatu walory turystycznorekreacyjne w postaci jezior i okalających je lasów,
• czyste środowisko przyrodnicze, w niewielkim stopniu zagrożone
degradacją,
• stosunkowo dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna,
• korzystne położenie powiatu w sieci komunikacyjnej kraju, w pobliżu
planowanych autostrad (A1 i A2) i w niedużej odległości od wiodących
ośrodków rozwoju kraju - Warszawy, Poznania i Łodzi.
Powiat radziejowski współpracuje z niemiecką gminą Wahrenholz, z którą
ma podpisany Akt Partnerstwa.
Publikacja ta jest tylko syntetycznym skrótem informacji o naszym powiecie. Wszystkich chcących zwiedzić, poznać bliżej lub zainwestować serdecznie zapraszamy. Więcej informacji na stronie
www.radziejow.pl
Starostwo Powiatowe w Radziejowie
88-200 Radziejów, ul. Kościuszki 17
tel./fax 054 285 22 87, 054 285 30 18
054 285 35 53
e-mail: [email protected]
www.radziejow.pl
Pomnik w Płowcach / Monument in Płowce /
Denkmal in Płowice
fot. Marcin Jaskólski
4
The Radziejów poviat
Area of the poviat - 607 km2
Population - about 45,000 people
Ratio of population density - 73 people per 1km2
T
he Radziejów poviat is located in central Poland within the administrative borders of the Cuyavian-Pomeranian voivodeship in its southern part. It
borders on the Aleksandrów, Kolno, Konin, Inowrocław and Włocławek poviats. The Radziejów poviat includes 7 administrative units: the city of Radziejów,
the city and commune of Piotrków Kujawski and 5 rural communes Bytoń, Dobre, Osięciny, Radziejów, and Topólka.
In the Radziejów poviat as late as from the 13th century there was the centre
of authorities, i.e. castellany. As an administrative unit, the Radziejów poviat
existed from the 2nd half of the 14th century continuously up to the year 1870.
As a result of czar’s repressions after the January Uprising, the poviat was liquidated. The Radziejów poviat existed also in the years 1955-1975. In the present shape the poviat has functioned since 1 January 1999. It is worth emphasizing at this point that in the 17th century Stefan Czarniecki, Poland’s hetman,
conqueror of Swedes in the 1655-1660 war, was once Radziejów starost.
Contemporary Radziejów poviat is typically of agricultural character, arables
consist of 86% of the whole area. In the poviat there are almost 3,500 farms,
including ones that specialise in cattle and pigs’ breeding. The plain lands, situated to the north of the poviat (the communes of Dobre, Osięciny, Radziejów),
cover arable fields located on the most fertile soils - black Cuyavian ones. Thus,
the name “Black Cuyavia” is sometimes used.
The southern part of the poviat (the communes of Piotrków Kujawski, Bytoń,
Topólka) is characterised by quite numerous post-glacial deep areas and gullies spread meridionally of which the biggest ones fill lakes and minor rivers.
Kościół w Krzywosądzy / Church in Krzywosądz / Kirche in Krzywosądz
fot. Zbigniew Zasada
5
The Radziejów poviat
Around lakes there are dense forests that offer rest and recreation of all kind.
The biggest lakes include: Lakes Głuszyń, Gopło, Czarny Bród, Chalno, and
Kamieniec. The Zgłowiączka River flows from Lake Głuszyń, being the left tributary of the Vistula River. The biggest forestial complexes can be found in the
communes of Piotrków Kujawski (885 hectares) and Topólka (950 hectares).
On the whole, in the poviat there are 2,500 hectares of forests. Forest density
equals the level of 4,2%.
The Radziejów poviat is quite an important transport junction. The domestic
road linking Poznań and Warsaw, and also voivodship roads which enable access to Toruń, Bydgoszcz, Gdańsk in the north and to Konin and Kalisz in the
south run through the poviat. The railway line is an imporant transport junction which runs from Silesia up to Gdańsk and Gdynia.
Apart from the Powdered Milk Plant in Piotrków Kujawski, in the area of the
poviat there is a lack of big industrial plants. The Centre for Animals kept for
Breeding Purposes in Osięciny proves very important. The existing smaller
firms operate mainly in the trade and service sectors.
The Radziejów poviat has a well-prepared Strategy for Development by the
year 2015 and the Program for Realisation of the Strategy.
The major assets of the poviat include:
• very good conditions for agricultural production in many areas of
the poviat,
• high level of agricultural production and culture,
• present tourist and recreational attractions including numerous lakes
and surrounding forests,
• clean natural environment with little danger of being degraded,
• relatively well-developed technical infrastructure,
• favourable location of the poviat in transport terms near the planned
motorways A1 and A2 and in a slight distance from the leading
centres of Poland’s development, i.e. Warsaw, Poznań and Łódź.
The Radzejów poviat cooperates with the German commune of Wahrenholz
with which it signed the Act of Partnership.
The publication is only a synthesis of information about our poviat. People
who want to visit and familiarise themselves with the poviat or invest here are
warmly welcome. More information is available at www.radziejow.pl
fot. Zbigniew Zasada
6
Kreis Radziejów
Kreis Radziejów
Fläche: 607 km2
Einwohnerzahl: ca. 45.000 Personen
Bevölkerungsdichte: - 73 Personen pro km2
D
er Kreis Radziejów liegt im Zentrum Polens, in der Woiwodschaft Kujawien-Pommern, in ihrem südlichen Teil. Er ist mit den folgenden Kreisen benachbart: Aleksandrów, Koło, Konin, Inowrocław und Włocławek. Zum Kreis
gehören 7 Verwaltungsregionen: die Stadt Radziejów, die Stadt und die Gemeinde Piotrków Kujawski und fünf Dorfgemeinden: Bytoń, Dobre, Osięciny,
Radziejów, Topólka.
In dem Kreis Radziejów gab es schon seit dem 13. Jahrhundert einen Behördesitz - nämlich eine Kastellanburg. Als eine Verwaltungseinheit existierte der Kreis seit der zweiten Hälfte des 14. Jahrhunderts bis zum Jahr 1870.
Infolge der Vergeltungsmassnahmen des Zaren wurde der Kreis nach dem
Januaraufstand gelöst. Der Kreis Radziejów existierte auch in den Jahren
1955 - 1975. In der jetzigen Form gab es den Kreis Radziejów seit dem 1.
Januar 1999. Es ist auch zu betonen, dass in dem 17. Jahrhundert der Landrat
in Radziejów Stefan Czarniecki, der Hetman von Polen, der große Bezwinger
der Schweden während des Kriegs in den Jahren 1655 - 1660, war.
Zurzeit hat der Kreis Radziejów einen typisch landwirtschaftlichen Charakter, die Acker nehmen 86% der Fläche. Im kreis gibt es fast 3500 Bauerhöfe,
viele von denen spezialisieren sich in dem Zucht von Vieh und Schweine. Auf
den flachen Gegenden in dem Norden des Kreises (die Gemeinden Dobre,
Osięciny, Radziejów) herrschen vor allem Acker, die auf den fruchtbaren Erdboden - Schwarzerden von Kujawien Liege - man nennt sie sehr oft „Schwarze Kujawien“.
Der südliche Teil des Kreises (die Gemeinden Piotrków Kujawski, Bytoń,
Topólka) charakterisiert sich vor allem mit den zahlreichen postglazialen Vertiefungen und Rinnen, welche die Äquatoren entlang liegen. In den größeren
gibt es Seen und den kleineren - Wasserläufe. Den
Seen rundherum befinden sich die attraktiven
Gegenden zu Ausruhen und Erholung. Die
größten Seen sind: Głuszyńskie, Gopło,
Czarny Bród, Chalno, Kamieniec. Aus
dem See Głuszyńskie fließt der Fluss
Zgłowiączka, welcher der linke Zufluss von Weichsel ist. Die größten
Waldgebiete gibt es in den Gemeinden Piotrków Kujawski (885
ha) und Topólka (950 ha). Im Allgemeinen gibt es im Kreis 2500 ha
von Wäldern. Die Walddichte des
Kreises beträgt 4,2%.
Der Kreis Radziejów ist ein ziemlich wichtiger Verkehrsknoten. Durch
dem Kreis läuft die Landstraße, die eine
gute Verkehrsverbindung mit Posen und
Warschau gewährleistet als auch die Woi-
fot. Zbigniew Zasada
wodschaftsstraße, die eine gute Verbindung mit der nördlichen Richtung mit
den Städten: Thorn, Bromberg, Danzig als auch mit der südlichen Richtung
Konin, Kalisch garantiert. Ein wichtiger Logistik- und Verkehrsknoten ist der
Bahnknoten aus Schlesien nach Danzig und Gdingen.
Außer dem Trockenmilchwerk in Piotrków Kujawski gibt es keine große Industriewerken in dem Kreis. Ein wichtiges Betrieb ist auch das Zuchtzentrum
in Osięciny. Die anderen Firmen sind vor allem im Bereich von Handel und
Dienstleistungen tätig.
Der Kreis Radziejów verfügt über die Entwicklungsstrategie bis zum Jahr
2015 als auch über das Programm von Strategiedurchführung.
Die Hauptvorteile des Kreises sind:
• sehr gute Bedingungen für die erntenreiche Landwirtschaft auf fast
der ganzen Fläche vom Kreis,
• hohes Niveau von der Landwirtschaftsernte,
• gute Touristik- und Erholungsbedingungen in Form von Seen und
Wäldern auf fast der ganzen Fläche des Kreises,
• saubere und reine Umwelt, nur mit einem geringen Degradierungsniveau
• ziemlich gut entwickelte technische Infrastruktur,
• gute Lage des Kreises in dem Landesverkehresnetz, in der Nähe der
geplanten Autobahnen (A1 und A2) und in der nicht zu großen
Entfernung zu den wichtigsten Entwicklungszentren des Staates - Warschau, Posen und Lodsch.
Der Kreis Radziejów arbeitet zusammen mit der deutschen Gemeinde Wahrenholz, mit der er einen Partnerschaftsvertrag unterzeichnete.
Diese Veröffentlichung ist nur eine synthetische Bearbeitung der Informationen über unseren Kreis. Alle, die unseren Kreis besuchen und näher kennen
lernen wollen oder auch bei uns investieren möchten, laden wir sehr herzlich
ein. Mehr Informationen finden Sie unter www.radziejow.pl
Nagrobek wnuczki A. Mickiewicza / Gravestone of A. Mickiewicz’s granddaughter /
Grabmal des Enkelkindes von A. Mickiewicz
7
8
Miasto Radziejów
Powierzchnia miasta - 5,75 km2
Ludność - 6,1 tys.
R
adziejów leży w centrum Kujaw. Jego rodowód sięga XII stulecia. Najstarsze informacje pisane na temat Radziejowa pochodzą z 1142 r. Prawa miejskie
nadał miastu książę Kujawsko-Łęczycki, Kazimierz, a potwierdził je 14 czerwca 1298 roku książę Królestwa Polskiego, późniejszy król Polski, Władysław
Łokietek. W początkowym okresie miasto było siedzibą kasztelani, a do 1870
roku stolicą powiatu radziejowskiego. Radziejów był siedzibą powiatu również
w latach 1955 - 1975. Status miasta powiatowego przywrócono po reformie
administracyjnej w 1999 roku. Od XVI wieku miasto było stałym miejscem obrad Sejmiku Kujawskiego dla dwóch województw: brzesko-kujawskiego i inowrocławskiego. Od wieków jest ono siedzibą sądów.
Do najważniejszych zabytków należą:
• klasztor oo. Franciszkanów wraz z kościołem z 1331 roku, ufundowany przez
króla Władysława Łokietka, w podziękowaniu za zwycięską bitwę z Krzyżakami
pod Płowcami,
• kościół farny pw. Najświętszej Marii Panny z 1331 roku,
• średniowieczna zabudowa miejska.
W 1729 roku założono pierwszą wyższą szkołę na Kujawach - Kolegium Pijarów. Wykładano w niej: teologię, filozofię, matematykę, retorykę, poetykę,
gramatykę i język niemiecki.
Teatr działający przy Kolegium Pijarów wystawił w 1765 roku po raz pierwszy w Polsce „Harpagona” Moliera. Radziejów należy do kapituły Najstarszych
Miast Polski. Od wielu lat istnieje Izba Regionalna zajmująca się gromadzeniem
zabytków związanych z dziejami Radziejowa i okolic, która należy do Towarzystwa Miłośników Kujaw. W mieście swoją działalność prowadzą: Miejski i Powiatowy Dom Kultury, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Franciszka
Becińskiego. Na stałe w życie kulturalne miasta wpisały się ogólnopolskie konkursy - Literacki i Recytatorski im. Franciszka Becińskiego, cieszące się dużym
uznaniem wśród twórców. Funkcjonują dwie szkoły podstawowe (w tym jedna
specjalna), trzy gimnazja i przedszkole. Istnieją dwie szkoły ponadgimnazjalne
- Zespół Szkół Mechanicznych i Liceum Ogólnokształcące, które między innymi
od wielu lat organizuje Ogólnopolski Festiwal Piosenki Francuskiej oraz Szkoła
Muzyczna I stopnia.
Dbając o ochronę środowiska wybudowano w Radziejowie nowoczesną
oczyszczalnię ścieków oraz kotłownię olejowo-gazową. Radziejów jest przychylny dla inwestorów i posiada niezbędną do inwestowania infrastrukturę.
Urząd Miasta Radziejów
88-200 Radziejów, ul. Kościuszki 20/22
tel. 054 285 71 00, fax 054 285 71 05
e-mail: [email protected]
www.umradziejow.pl
The city of Radziejów
Area of the city - 5,75 km2
Population - 6.100
R
adziejów is located in the centre of Cuyavia. Its origin dates back to
the 12th century. The oldest written information about Radziejów comes
form 1142. Duke Kazimierz of Cuyavia and Łęczyca granted Radziejów municipal rights confirmed on 14 June 1298 by Duke of the Polish Kingdom, later
King of Poland, Władysław Łokietek. In the beginning the city was the seat
of castellany, and by 1870 it had been the capital of the Radziejów poviat.
Radziejów became the seat of the poviat also in the years 1955-1975. The
status of a poviat city was restored after the 1999 administrative reform.
From the 16th century the city was the place of debates of the Cuyavian
Sejmik for two voivodships: the Brześć-Cuyavian and Inowrocław ones. For
centuries it has been the seat of courts.
There are the following buildings of historical and architectural interest
here:
• monastery of Franciscan Fathers together with the church from 1331,
founded by King Władysław Łokietek of Poland as a thank-you act
for the victorious battle with Teutonic knights in Płowce,
• parish church dedicated to Our Lady from 1331,
• medieval city buildings.
In 1729, the first high school was established in Cuyavia - College of Piarists. Such subjects as theology, philosophy, mathematics, rhetorics, poetry,
grammar and the German language were taught here.
In 1765, the theatre operating in the College of Piarists staged
a play “Harpagon” by Molier for the first time in Poland. Radziejów belongs
to the Chapter of Poland’s Oldest Cities. For many years the Regional Chamber has been collecting objects of historical interest connected with the rich
history of Radziejów and its surroundings and belonging to the Society of
Lovers of Cuyavia. In the city there are the City and Poviat Cultural House, the
Franciszek Beciński City and Poviat Public Library. The well-known Franciszek
Beciński All-Poland Contests for Reciters and Literary Writers have been inscribed into the cultural landscape for ever. There are two primary schools
(including one for children with learning difficulties), three lower secondary
schools and one kindergarten. There are also two secondary schools - the
Groups of Mechanical Schools and General Secondary School, which has for
many years organised the All-Poland Festival of a French Song, and the Music
School of 1st degree.
Taking particular care of the environmental protection, a modern sewege
treatment plant and oil-gas boiler plant were built in Radziejów. Radziejów is
open to investors by offering indispensible infrastructure.
Rynek w Radziejowie / Square in Radziejów
Marktplatz in Radziejów
9
10
Stadt Radziejów
Miasto i Gmina Piotrków Kujawski
Fläche - 5,75 km2
Einwohnerzahl - 6.100
R
adziejów liegt im Zentrum von Kujawien. Die Geschichte der Stadt begann im 12. Jahrhundert. Die ältesten Informationen über Radziejów stammen aus dem Jahr 1142. Die Stadtrechte verlieh der Prinz von Kujawy und
Łęczyca, Kazimierz, und bestätigte am 14. Juni 1298 der Prinz von Polnischen
Königreich, der spätere König von Polen, Władysław Łokietek. Am Anfang
war die Stadt der Sitz von dem Kastellan und seit dem Jahr 1870 wurde sie
zur Hauptstadt des Kreises. Radziejów war auch in den Jahren 1955-1975 die
Kreishauptstadt und dann erst nach der Verwaltungsreform 1999. Seit dem
16. Jahrhundert wurde die Stadt der Stammplatz der Sitzungen von der Kujawienregierung der zwei Woiwodschaften Brzesko-Kujawy und Innowrocław.
Seit Jahrhunderten ist sie auch der Gerichtssitz.
Die wichtigsten Sehenswürdigkeiten sind:
• Kloster der Franziskaner zusammen mit der Kirche aus dem Jahr 1331,
die von dem König Władysław Łokietek als Dankeschön für den
gewonnenen Schlacht mit den Kreuzrittern bei Płowce gestiftet hatte,
• Maria-Pfarrkirche aus dem Jahr 1331,
• mittelalterliche Stadtviertel.
1729 wurde die erste Hochschule in Kujawien - Kolegium Pijarów gegründet.
Hier wurden Theologie, Philosophie, Mathematik, Rhetorik, Poetik, Grammatik und Deutsch gelehrt.
Das Theater bei Kolegium Pijarów führte 1765 zum ersten Mal in Polen
„Den Geizigen” von Moliere. Radziejów gehört zum Kapitel der ältesten
Städte Polens. Seit Jahren existiert die Regionalkammer, die alle mit der
Vergangenheit von Radziejów und der Umgebung verbundenen Sehenswürdigkeiten und geschichtliche Gedenkstätte sammelt und zur Gesellschaft
der Kujawienliebhaber gehört. In der Stadt gibt es Stadt- und Gemeindekulturzentrum, Franciszek Beciński-Stadt- und Gemeindebibliothek. Den
festen Platz im Kulturleben der Stadt haben auch die Landeswettbewerbe
-Franciszek Beciński-Literatur- und Rezitationswettbewerbe, die bei den
Künstlern sehr beliebt sind. Wir haben auch zwei Grundschulen (indem eine
Sondergrundschule), drei Gymnasien und einen Kindergarten. Es gibt auch
zwei Oberschulen-Mechanische Schulzentrum und eine Allgemeinbildenede
Oberschule, die schon seit langen Jahren zusammen mit der Musikschule
einen Wettbewerb der Französischen Lieder organisiert.
Um die Umwelt zu schützen wurden in Radziejów eine moderne Kläranlage und ein Öl-Gaskesselhaus gebaut. Radziejów ist auch den Investoren
gegenüber sehr freundlich und besitzt die fürs Investieren unentbehrliche
Infrastruktur.
Rynek z lotu ptaka
A bird’s eye view of the square
Marktplatz aus der Vogelperspektive
fot. Dariusz Bógdał
11
Powierzchnia - 139 km2
Ludność - około 10 tys. w tym miasto 4,5 tys. osób
N
ajstarszą wzmiankę dotyczacą terenów dzisiejszego Piotrkowa Kujawskiego stanowi zapis z 1252 r. dotyczący przekazania przez księcia KujawskoŁęczyckiego, Kazimierza, kilku wsi na rzecz biskupstwa włocławskiego, w tym
Piotrkowa. Około 1325 r. osada występowała jako wieś parafialna. Za czasów
panowania króla Zygmunta III Wazy Piotrków Kujawski otrzymał prawa miejskie, które później utracił. Odzyskał je ponownie w 1998 roku.
Na terenie miasta i gminy Piotrków Kujawski do najciekawszych zabytków
należą:
• murowany kościół pw. św. Jakuba z I poł. XVI wieku w Piotrkowie Kujawskim,
• zespół parkowo-dworski z poł. XIX wieku w Piotrkowie Kujawskim,
• zespół pałacowo-dworski z poł. XIX wieku w Gradowie,
• zespół parkowo-dworski z II poł. XIX wieku w Jerzycach,
• kościół pw. Świętej Trójcy z II poł. XIX wieku w Połajewie.
Gmina Piotrków Kujawski położona jest na historycznym szlaku piastowskim do Kruszwicy i Inowrocławia. Przebiega przez nią droga Ciechocinek Sompolno - Konin i magistrala kolejowa relacji Śląsk - Porty ze stacją, dworcem i bocznicami. Jest gminą typowo rolniczą. Występują tutaj korzystne
warunki dla rolnictwa wysokotowarowego, ekologicznego oraz do uprawy
warzyw, jak również dla agroturystyki i działalności pozarolniczej. Tereny gminy
przylegają bezpośrednio do dwóch jezior: Głuszyńskiego i Gopła. Jezioro Gopło
wraz z otoczeniem tworzy Nadgoplański Park Tysiąclecia. Wokół jezior są wyznaczone tereny pod budownictwo rekreacyjne. Miasto i gmina posiada opracowaną „Strategię Rozwoju” do 2017 roku. Na terenie gminy znajdują się 3 szkoły
podstawowe, gimnazjum i przedszkole. Działa także Miejsko-Gminny Ośrodek
Kultury i Biblioteka. Istnieją Warsztaty Terapii Zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Gmina posiada własną oczyszczalnię ścieków i składowisko odpadów komunalnych. Walory przyrodnicze, urocze zakątki, kujawska gościnność
to oferta dla wszystkich.
Urząd Miasta i Gminy Piotrków Kujawski
88-230 Piotrków Kujawski, ul. Kościelna 1
tel. 054 265 41 80, 054 265 51 23, fax 054 265 51 12
www.piotrkowkujawski.pl, e-mail: [email protected]
12
The city and commune of Piotrków Kujawski
Stadt und Gemeinde Piotrków Kujawski
Area - 139 km2
Population - about 10.000, including 4.500 people in the city
T
he oldest mention about the land covering today’s Piotrków Kujawski
dates back to 1252 and refers to the grant made by Duke Kazimierz of Cuyavia and Łęczyca of several villages to the Włocławek bishopric, the Piotrków
included. In about 1325, the settlement was of parish character. During the
reign of King Zygmunt III Waza of Poland, Piotrków Kujawski was granted with
municipal rights which were later lost. It regained them in the year 1998.
In the area of the city and commune of Piotrków Kujawski there are the following buildings of historical and architectural interest:
• brick church dedicated to St. Jakub from the 1st half of the 16th century in
Piotrków Kujawski,
• complex of parks and manor houses from the middle of the 19th century in
Piotrków Kujawski,
• complex of palaces and manor houses from the
middle of the 19th century in Gradowo,
• complex of parks and manor houses from
the 2nd half of the 19th century in Jerzyce,
• church dedicated to the Holy Trinity
from the 2nd half of the 19th century in
Połajew.
The Piotrków Kujawski commune
is located on the historical Piast route
to Kruszwica and Inowrocław. The
Ciechocinek-Sompolno-Konin road and
the Śląsk-Porty railway line with a station, railway station and sidetracks run
through the commune. The commune
has a typically agricultural character. There
are favourable conditions for running high
good and ecologic farming, growing vegKościół w Połajewie / Church in Połajewo etables as well as developing agritourism
Kirche in Połajewo, fot. Mirosław Czynsz and non-agricultural activities. The areas of
the commune are adjacent directly to two
lakes: Lake Głuszyń and Lake Gopło. Lake Gopło together with its surroundings forms the Near Gopło Millenium Park. Around the lakes there are marked
lands intended for recreational building. The city and commune have a well-prepared “Strategy for Development” by the year 2017. In the area of the commune
there are three primary schools, a lower secondary school and a kindergarten.
There is the City-Commune Centre for Culture and the Public Library. The Workshops of Occupational Therapy intended for the disabled are also held. The commune has its own sewege treatment plant and a landfill of waste. Natural assets,
unique sceneries, well-known Cuyavian hospitality prove especially attractive to
everybody.
Fläche - 139 km2
Einwohnerzahl - ca. 10.000, in dem in der Stadt 4.500 Personen
fot. Mirosław Czynsz
D
ie älteste Spur über das Gelände, die heutzutage Piotrków Kujawski gehört,
ist die Notiz aus dem Jahr 1252 über die Übergabe von dem Prinz aus Kujawy
und Łęczyca, dem Kazimierz, von ein paar Dörfer an dem Bistum in Włocławek,
indem auch von Piotrków. Um 1325 war diese Siedlung ein Pfarrdorf. Während
der Herrschaft von dem König Zygmunt III Waza bekam Piotrków Kujawski die
Stadtrechte, die er aber später verlor. Er erhielt sie wieder erst 1998.
Auf dem Gelände der Gemeinde und der Stadt Piotrków Kujawski gibt es mehrere Sehenswürdigkeiten. Die interessantesten sind:
• die Mauerkirche von St. Jakob aus der ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts
in Piotrków Kujawski,
• der Palast mit dem Park aus der Mitte des 19. Jahrhunderts in Piotrków
Kujawski,
• der Palast mit dem Park aus der Mitte des 19. Jahrhunderts in Gradowo,
• der Palast mit dem Park aus der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts in Jerzyce,
• die Dreifalltigkeitskirche aus der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts in
Połajewo.
Die Gemeinde Piotrków Kujawski liegt auf dem historischen Piastenweg nach
Kruszwica i Inowrocław. Durch die Gemeinde läuft auch die Straße Ciechocinek
- Sompolno - Konin und die Bahnstrecke Schlesien - Pommern mit der Station,
dem Bahnhof und den Gleisanschlüssen. Hier herrschen die guten Bedingungen
für die erntenreiche Biolandwirtschaft als auch für den Anbau von Gemüse, es
entwickelt sich auch gut die Agrotouristik und die außerlandwirtschaftliche Tätigkeit. Das Gemeindegelände liegt direkt an den Seen: Głuszyńskie und Gopło. Der
See Gopło zusammen mit der Umgebung bilden den Naturpark Nadgoplański
Park Tysiąclecia. An den Seen gibt es Grundstücke für die Freizeitgebäuden. Die
Gemeinde und die Stadt verfügen über die bearbeitete „Entwicklungsstrategie“
bis zum Jahr 2017. Auf dem Gemeindegelände gibt es 3 Grundschulen, ein Gymnasium und einen Kindergarten. Es steht auch ein Kulturzentrum und eine Bibliothek zu Verfügung. Es weden auch die Unterrichte für die Behinderte geführt.
Die Gemeinde hat auch ihre eigene Kläranlage und
eine Mülldeponie. Die schöne Landschaft, die
wunderbaren Orte und die Gastfreundlichkeit sind ein gutes Angebot für alle.
Kanał w Przewozie / Canal in Przewóz
Kanal in Przewóz
fot. Mirosław Czynsz
13
14
Gmina Bytoń
The Bytoń commune
fot. Hubert Waszak
Dwór w Świeszu / Manor house in Świesz / Hofgut in Świesz, fot. Hubert Waszak
Powierzchnia gminy - 73 km2
Ludność - 4 tys.
P
ierwsze wzmianki dotyczące wsi Bytoń występują w źródłach pisanych
już w roku 1163. Należała ona wówczas do Klasztoru Norbertanek w Strzelnie. Do 1674 roku była siedzibą wójtostwa, a w XIX wieku siedzibą władz
gminnych. Po okresie II wojny światowej siedzibą władz gminnych stał się
Nowy Dwór i taką nazwę wówczas nosiła gmina. W 1975 roku zlikwidowano
gminę Nowy Dwór, teren podzielono i przyłączono do trzech sąsiadujących
gmin. Reaktywowanie gminy nastąpiło w 1982 roku, siedzibą władz zostaje
Bytoń. Na terenie gminy znajduje się zabytkowy dworek szlachecki w Świeszu.
Funkcjonują dwie biblioteki, szkoła podstawowa i gimnazjum.
Największą atrakcją turystyczną tej gminy jest Jezioro Głuszyńskie (obszar
chronionego krajobrazu) o pow. 608,5 ha i jezioro Świesz o pow. 18,5 ha.
Nad jeziora zapraszają przede wszystkim właściciele gospodarstw agroturystycznych. To oferta dla smakoszy kujawskiej kuchni, chcących odpocząć
na łonie natury, w atrakcyjnym domu lub domku letniskowym, gdzie istnieje
możliwość poznania wciąż żywego folkloru.
Dobre warunki mieszkaniowe zapewniają wspaniały wypoczynek w rodzinnej atmosferze. Wymarzone miejsca zarówno dla wędkarzy, jak i miłośników
aktywnego wypoczynku. W trosce o stan środowiska naturalnego, zwłaszcza
na terenach rekreacyjnych, władze samorządowe gminy Bytoń i Topólka
wybudowały nowoczesne składowisko odpadów komunalnych, gdzie prowadzi się częściowo, selekcję odpadów. Gmina zaprasza do siebie turystów
oraz inwestorów, którzy chcieliby na jej terenie prowadzić działalność.
Area of the commune - 73 km2
Population - 4,000
T
he first written mention about the village of Bytoń dates back to 1163.
At that time, it belonged to the Nunnery of the Norbertan Sisters in Strzelno.
By 1674, it had been the seat of the Head of the commune, and in the 19th
century it became the seat of the commune authorities. After the Second
World War, Nowy Dwór became the seat of commune authorities and such
was the name of the commune. In 1975 the Nowy Dwór commune was liquidated, the land was divided and linked to the three neighbouring communes.
The commune was restored in 1982, and Bytoń became the seat of the local
authorities. In the area of the commune there is a noblemen’s manor house
of architectural and historical interest in Świesz. There are also two libraries,
a primary school and lower secondary school.
Głuszyń Lake is the biggest tourist attraction of the commune (the area of the
protected landscape) of an area of 608,5 hectare and Świesz Lake of an area of
18,5 hectare. The owners of agritourist farms warmly welcome to the lakes. This
offer is directed to lovers of Cuyavian cuisine who want to take a rest by being
surrounded with nature in an attractive house or summer house where there is
still a possibility of getting to know the vibrant local folklore.
Good housing conditions ensure an excellent rest in a family atmosphere.
Here one can find dream places for anglers as well as lovers of active recreation. Taking into account the condition of the natural environment, especially
in recreational areas, the self-governing authorities of the Bytoń and Topólka
communes built a modern landfill for waste where partial selection of waste is
made. The commune welcomes tourists and potential investors who would like
to run business here.
The Office of the Bytoń Commune
88-231 Bytoń, tel./fax 054 285 13 17, 054 285 13 77
e-mail: [email protected], www.ugbyton.samorzady.pl
15
16
Gemeinde Bytoń
Gemeindefläche - 73 km2
Einwohnerzahl - 4.000
D
ie ersten Angaben über dem Dorf Bytoń stammen aus den Schriften aus
dem Jahr 1163. Er gehörte damals dem Norbertanki-Orden in Strzelno. Seit
1674 war er Voigtsitz und im 19. Jahrhundert wurde er zum Gemeindesitz.
Während des 2. Weltkriegs war der Gemeindesitz in Nowy Dwór - diesen Namen hatte auch die Gemeinde. Seit 1975 existierte die Gemeinde Nowy Dwór
nicht mehr. Das Gelände wurde geteilt and an die drei benachbarten Gemeinden angeschlossen. Die Gemeinde wurde erst 1982 reaktiviert, der Gemeindesitz wurde Bytoń. Auf dem Gemeindegelände befindet sich das geschichtliche
Adlerpalast in Świesz. Es gibt auch zwei Bibliotheken, eine Grundschule und
ein Gymnasium.
Die schönste Sehenswürdigkeit der Gemeinde ist der See Głuszyńskie (Naturschutzgelände) mit der Fläche von 608,5 ha und der See Świesz mit der
Fläche von 18,5 ha. An die Seen laden vor allen die Eigentümer der agrotouristischen Bauernhöfen ein. Das ist das Angebot an die Liebhaber der Kochkunst
aus Kujawien, die gerne im Grünen, in einem Bungalow oder einer Pension,
Zeit verbringen wollen und die Möglichkeit haben, die immer noch lebhaften
Sitten und Bräuche kennen zu lernen.
Die guten Aufenthaltsbedingungen garantieren das wunderbare Ausruhen
in familiärer Atmosphäre. Es ist eine Traumortschaft sowohl für die Angler als
auch die, welche gern die Zeit aktiv verbringen. Um die Umwelt, vor allem auf
dem touristischen Gelände, zu schützen, bauten die Gemeinden Bytoń und
Topólka eine moderne Mülldeponie, wo man die die Teilrecykling durchführt.
Die Gemeinde lädt sowohl die Touristen und die Investoren, die hier die wirtschaftliche Tätigkeit führen möchten, ein.
Gmina Dobre
Powierzchnia gminy - 71 km2,
ludność - 5,7 tys.
D
zieje Dobrego sięgają XIV wieku. W okresie od XIV do XVI w. wieś należała
do dóbr królewskich. W późniejszym okresie Dobre było własnością prywatną
ziemian. Na terenie gminy leży stara wieś Krzywosądz, gdzie archeologowie
odkryli osadę bagienną i wczesno-średniowieczne groby.
W okresie zaborów, po roku 1815, teren gminy Dobre znajdował się pod
panowaniem rosyjskim na pograniczu z zaborem pruskim. Powstanie styczniowe w 1863 roku na Kujawach wiązało się z tym terenem. Tu, do wsi Krzywosądz,
wkroczył pierwszy dyktator powstania styczniowego, Ludwik Mierosławski.
W okolicach Krzywosądzy i Dobrego rozegrała się w tym okresie krwawa
bitwa, w wyniku której oddział powstańczy Mierosławskiego został rozbity, a
powstańcy, jak wynika z zachowanych relacji, wpędzeni do jeziora w Dobrem
i zastrzeleni.
Rozwój Dobrego nastąpił za sprawą wybudowanej w latach 1907 - 1908 cukrowni. Na potrzeby cukrowni akcjonariusze wybudowali kolej wąskotorową.
W ciągu ostatnich 100 lat Dobre zmieniło się z zamie-szkałej przez ok. 200
mieszkańców osady w prężną, nowoczesną miej-scowość gminną, mającą szerokie perspektywy i możliwości rozwoju.
Na terenie gminy znajdują się zabytkowe kościoły:
- w Byczynie z II poł. XIX w. pw. św. Jadwigi i Najświętszej Marii Królowej Polski,
- w Krzywosądzy z II poł. XIX w. pw. Najświętszej Marii Panny,
- w Bronisławiu z II poł. XIX w. pw. św. Bartłomieja.
Warto również obejrzeć w Krzywosądzy dwór szlachecki rodziny Modlińskich
z połowy XIX w., zabytkowy wiatrak w Byczynie oraz na-grobek Heleny
Modlińskiej, wnuczki Adama Mickiewicza w Krzywosądzy.
Przez miejscowość Dobre przebiega droga wojewódzka Ciechocinek
- Konin. Kierując się troską o ochronę środowiska naturalnego wybudowano
nowoczesną gminną oczyszczalnię ścieków i około 200 oczyszczalni przyzagrodowych. Gmina posiada składowisko odpadów komunalnych.
Dobre jest gminą rolniczą, gdzie przeważają gleby o wysokich klasach bonitacji.
Użytki rolne stanowią 91% ogólnej powierzchni gminy.
Na terenie gminy znajdują się 3 szkoły podstawowe, gimnazjum i przedszkole.
W Dobrem działa Gminny Ośrodek Kultury i Gminna Biblioteka.
Gmina ma działki budowlane i tereny do zainwestowania pod handel i usługi.
Posiada też do zagospodarowania budynki i grunty po byłej cukrowni oraz
teren i obiekty po zlikwidowanej Szkole Podstawowej w Broni-sławiu.
Urząd Gminy Dobre, 88-210 Dobre, ul. Dworcowa 6
tel. 054 285 01 25, fax 054 285 06 60
e-mail: [email protected], www.ugdobre.pl
Jezioro Świesz / Świesz Lake / See Świesz, fot. Hubert Waszak
Kościół w Byczynie / Church in Byczyna
Kirche in Byczyna
fot. Zbigniew Zasada
17
18
The Dobre commune
Area of the commune - 71 km2, Population - 5.700
T
he history of Dobre dates back to the 14th century. From the 14th to the
16th centuries the village belonged to royal property lands. In later period Dobre
was privately owned by landowners. In the area of the commune there is an old
village Krzywosądz where archeaologists discovered a marsh settlement and
early medieval graves.
In the period of the partion of Poland, after 1815, the area of the Dobre commune was under the Russian rule on the border with the Prussian annexation.
The 1863 January Uprising in Cuyavia was strongly connected with the region.
The first dictator of the January Uprising Ludwik Mierosławski arrived in the
village of Krzywosądz.
In the nearby of Krzywosądz and Dobre a bloody battle took place as a result
of which the uprising divisions commanded by Mierosławski were conquered,
and insurgents were taken near the lake in Dobre and shot to death as mentioned in written accounts which have survived to date.
The development of Dobre followed thanks to building the sugar plant in the
years 1907-1908. For the needs of the sugar plant shareholders built narrowgauge railway. Over the past 100 years, Dobre has changed from the settlement
with only 200 inhabitants to being a vibrant and modern locality with vast perspectives and possibilities of growth.
In the area of the commune there are churches of historical and architectural
interest, including:
• church dedicated to St. Jadwiga and Our Lady the Queen of Poland
from the 2nd half of the 19th century in Byczyno,
• church dedicated to Our Lady from the 2nd half of the 19th century
in Krzywosądz,
• church dedicated to St. Bartłomiej from the 2nd half of the 19th century
in Bronisław.
In Krzywosądz the manor house of the Modliński family from the middle of the
19th century, a windmill of architectural interest in Byczyno and the gravestone
of Helena Modlińska, Adam Mickiewicz’s granddaughter, are all worth seeing.
The voivodship road Ciechocinek-Konin runs through Dobre. Taking into account the clean, natural environment, a modern water treatment plant was built
and about 200 farm treatment plants. The commune has also a landfill of waste.
Dobre is an agricultural commune where soils of high classes prevail. Arables
consist of 91% of the overall area of the commune.
In the area of the commune there are three primary schools, a lower secondary school and a kindergarten. In Dobre there is the Commune Centre for
Culture and the Commune Library.
The commune has a lot of building plots and areas intended for investments
in terms of trade and services. It has also buildings and lands left after the former sugar plant and the liquidated Primary School in Bronisław.
Dwór w Krzywosądzy
Manor house in Krzywosądz / Hofgut in Krzywosądz
fot. Hubert Waszak
19
Gemeinde Dobre
Gemeindefläche - 71 km2, Einwohnerzahl - 5.700
D
ie Geschichte von Dobre begann im 14. Jahrhundert. Vom 14. bis zum
16. Jahrhundert gehörte das Dorf dem König. Später befand sich Dobre in Händen von privaten Grundbesitzern. Auf dem Gelände befindet sich das alte Dorf
Krzywosądz, wo die Archäologen eine Sumpfsiedlung und die frühmittelalterliche Grabstätten fanden.
In der Zeit der Polensteilungen, nach dem Jahr 1815, war das Gelände der Gemeinde Dobre in Herrschaft von den Russen an der preußisch-russischen Grenze. Der Januaraufstand im Jahr 1863 findet in Kujawien vor allem auf diesem
Gelände statt. Hierher, in das Dorf Krzywosądz, kam der erste Aufstandsdiktator
Ludwik Mierosławski.
In der Umgebung von Krzywosądz und Dobre fand auch in dieser Zeit der
blutige Schlacht statt, nach dem die Aufstandstruppe von Mierosławski niedergeschlagen wurde und die Aufständische wurden, nach den erhaltenen Informationen, in den See in Dobre hineingetrieben und erschossen.
Die Entwicklung von Dobre ist dem Zuckerwerk, das 1907 -1908 gebaut wurde,
zu verdanken. Für das Zuckerwerk bauten die Aktionäre die Schmalspureisenbahn. In den letzten 100 Jahren veränderte sich Dobre von einem Dorf, wo ca.
200 Menschen wohnten in eine modernen, sich rasch entwickelten Gemeinde,
die gute Perspektiven und Entwicklungsmöglichkeiten hat.
Auf dem Gemeindegelände befinden sich die folgenden geschichtlichen Kirchen:
• in Byczyna die St Hedwig und Maria - die Königin von Polen-Kirche aus der
zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts,
• in Krzywosądz die Marienkirche aus der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts,
• in Bronisław die St. Barthomelus-Kirche aus der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts.
Es lohnt sich auch in Krzywosądz den Palast der Adlerfamilie Modliński aus
der Hälfte des 19. Jahrhunderts, die geschichtliche Mühle in Byczyna und die
Grabstätte von Helena Modlińska, dem Enkelkind von Adam Mickiewicz in
Krzywosądz zu sehen.
Durch den Ort Dobre läuft die Woiwodschaftsstrasse Ciechocinek - Konin. Um
die Umwelt von der Gemeinde zu schützen baute die Gemeinde eine große
moderne Kläranlage und ca. 200 kleinen Hauskläranlagen. Die Gemeinde verfügt
auch über eine Mülldeponie.
Dobre ist eine landwirtschaftliche Gemeinde, wo es Erde mit der guten Bonitationsklasse gibt. Die Landwirtschaftäcker sind 91% der allgemeinen Gemeindefläche.
In der Gemeinde gibt es drei Grundschulen, ein Gymnasium und einen Kindergarten. In Dobre befindet sich auch ein Kulturzentrum und eine Bibliothek.
Die Gemeindeverfügt über Grundstücke und Gelände zu Investieren, wo man
Platz für Handel und Dienstleistungen finden kann. Es gibt auch Grundstücke
und Gebäuden des ehemaligen Zuckerwerkes als auch das Gelände der ehemaligen Grundschule in Bronisław.
fot. Zbigniew Zasada
20
Gmina Osięciny
The Osięciny commune
Powierzchnia gminy - 123 km2
Ludność - 8,5 tys.
Pierwsze wzmianki o Osięcinach pochodzą z 1295 roku, kiedy to właści-
cielem Osięcin i okolicy był Przecław z Osięcin, zwany Bachorzą. W 1823 roku
wieś Osięciny otrzymała prawa miejskie jako miasto prywatne. Dzięki działaniom hrabiego Józefa Skarbka, który został właścicielem Osięcin w 1841 roku,
miasto zostało rozbudowane.
W 1867 roku Osięciny utraciły prawa miejskie.
O przeszłości gminy świadczą zabytki:
• zespół dworski z I poł. XIX w. wraz z parkiem krajobrazowym z pocz. XX w.
w Osięcinach,
• kościół parafialny w Osięcinach pw. Opieki Matki Boskiej z II poł. XIX w.,
• kościół parafialny w Kościelnej Wsi pw. św. Wawrzyńca z II poł. XII w.,
Dominującą funkcją gminy jest rolnictwo, gospodarujące na gruntach o wysokim wskaźniku bonitacji. Użytki rolne stanowią 10 915 ha.
Na terenie gminy funkcjonują 4 szkoły podstawowe, gimnazjum i przedszkole.
Działają też: Gminny Ośrodek Kultury i Gminna Biblioteka Publiczna. Na terenie
gminy znajduje się Ośrodek Hodowli Zarodowej, uhonorowany nagrodą Prezydenta RP dla najlepszego gospodarstwa rolnego w Polsce. Gmina Osięciny
posiada biologiczno-mechaniczną oczyszczalnię ścieków. Gmina zaprasza do
siebie inwestorów chcących podjąć działalność gospodarczą.
Urząd Gminy Osięciny
88-220 Osięciny, ul. I Armii Wojska Polskiego 14
tel. 054 265 00 05
e-mail: [email protected], www.osieciny.pl
Dwór w Jarantowicach / Manor house in Jarantowice / Hofgut in Jarantowice
fot. Zbigniew Zasada
21
Area of the commune - 123 km2, Population - 8.500
T
he first mention about Osięciny dates
back to 1295 when Przecław from
Osięciny, called Bachorza, became
the owner of Osięciny and its surroundings. In 1823, the village of
Osięciny was granted with municipal rights as a private city.
Thanks to attempts made by
Count Józef Skarbek, who became the owner of Osięciny in
1841, the city was developed
and new buildings were built. In
1867, Osięciny lost its municipal
rights.
The following buildings of architectural and historical interest speak volumes
about the rich past of the commune:
• complex of manor houses from the 1st half of the 19th century together
with the landscape park from the early 20th century in Osięciny,
• parish church dedicated to the Care of Our Lady from the 2nd half
of the 19th century in Osięciny,
• parish church dedicated to St. Wawrzyniec from the 2nd half of the
12th century in Kościelna Wieś,
Agriculture is dominant in the commune and farming is done in the soils of
high class. Arables cover 10.915 hectares.
In the area of the commune there are four primary schools, a lower secondary
school, and a kindergarten. The Commune Centre for Culture and the Commune Library also function here. In the area of the commune there is the Centre for Animals kept for Breeding Purposes, honoured with the award granted by the President of the Republic of Poland for the best farm in Poland. The
Osięciny commune has a biological and mechanical sewege treatment plant. The
commune welcomes potential investors who would like to run business here.
Gimnazjum Publiczne / Public Lower Secondary School / Öffentliches Gymnasium
22
Gemeinde Osięciny
Gemeindefläche - 123 km2
Einwohnerzahl - 8.500
D
ie ersten Informationen über Osięciny stammen aus dem Jahr 1295, als
der Besitzer von Osięciny und der Umgebung Przecław aus Osięciny, als Bachorza genannt, war. Im Jahr 1823 bekam der Dorf Osięciny die Stadtrechte
als Privatstadt. Dank dem Graf Józef Skarbek, der 1841 der Eigentümer von
Osięciny wurde, baute man die Stadt aus. 1867 verlor Osięciny die Stadtrechte.
Über die Geschichte der Gemeinde zeugen die folgenden Sehenswürdigkeiten:
• Palast aus der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts zusammen mit
dem Landschaftspark aus dem Anfang des 20. Jahrhunderts in
Osięciny,
• Maria-Pfarrkirche in Osięciny aus der zweiten Hälfte des 19.
Jahrhunderts,
• St. Laurentius-Pfarrkirche in Kościelna Wieś aus der zweiten Hälfte
des 12. Jahrhunderts.
Die wichtigste Rolle in der Gemeinde spielt dank dem guten Erdboden die
Landwirtschaft. Die Ackern nehmen 10 915 ha.
Auf dem Gelände der Gemeinde gibt es 4 Grundschulen, ein Gymnasium
und einen Kindergarten. Es befinden sich hier auch ein Kulturzentrum und eine
Bibliothek. In der Gemeinde gibt es auch eine Zuchtanstalt, die einen Preis des
Präsidenten der Republik Polen für den besten Bauernhof in Polen bekam. Die
Gemeinde Osięciny hat auch eine biomechanische Kläranlage. Die Gemeinde
lädt Investoren, die hier die wirtschaftliche Tätigkeit führen wollen, ein.
fot. Zbigniew Zasada
Gmina Radziejów
Powierzchnia gminy - 93 km2
Ludność - 4,5 tys.
G
mina Radziejów położona jest w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego, na skrzyżowaniu historycznych szlaków z Inowrocławia do
Brześcia Kuj. i Włocławka oraz z Torunia do Koła i Konina. Ma charakter ściśle rolniczy - zaledwie 24 ha stanowią obszary leśne, pozostałe grunty to wysokiej klasy
ziemie orne, należące do najlepszych w Polsce. Stąd wysoka produkcja towarowa
gospodarstw rolnych zlokalizowanych na terenie gminy. Główne kierunki tej produkcji to bydło mleczne, opasowe, trzoda chlewna oraz uprawa zbóż, buraków
cukrowych, rzepaku i warzyw gruntowych.
Samorząd gminy prowadzi dwie szkoły podstawowe w Bieganowie i Płowcach, gimnazjum w Skibinie oraz Bibliotekę Publiczną w Płowcach. Na terenie
gminy znajduje się Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego
w Przemystce.
Tereny jej przecina linia gazociągu, droga krajowa nr 62 oraz droga wojewódzka Ciechocinek - Konin.
Gmina Radziejów jest bardzo przychylna inwestorom. Szczególnie upodobali
ją sobie producenci energii elektrycznej ze źródeł odna-wialnych. Jednakże władze gminy zapraszają wszystkich, którzy chcą prowadzić na jej terenie działalność
gospodarczą. Gmina Radziejów to także tereny atrakcyjne ze względu na swoją
przeszłość. We wsi Opatowice znajduje się Wzgórze Prokopiaka, na którym odkryto unikatowy na skalę europejską kompleks osad najstarszej, autochtonicznej
ludności agrarnej, pochodzący z okresu neolitu, tj. ok. 2000 - 3000 lat p.n.e.
Na obszarze gminy znajdują się także godne polecenia obiekty zabytkowe, m.in.
• dwory szlacheckie w Płowcach i Biskupicach (wraz z parkami krajobrazowymi), Leonowie i Pruchnowie, pochodzące z XVIII i XIX w.,
• XIX-wieczny kościół parafialny w Broniewie.
Największą atrakcją historyczną jest wieś Płowce. Na jej polach w dniu
27.09.1331 r. rozegrała się bitwa między wojskami króla Władysława Łokietka
i zakonu krzyżackiego, która okazała się przełomem w wojnie z Krzyżakami. Miejsce bitwy upamiętnia pomnik z 1961 r., który zastąpił zniszczony w czasie II wojny
światowej kopiec z 1931 r.
Co roku w ostatnią niedzielę sierpnia w Płowcach, na pamiątkę tego wydarzenia organizowana jest impreza plenerowa, z udziałem licznych chorągwi rycerskich, która odtwarza przebieg bitwy. Impreza połączona z festynem z udziałem gwiazd piosenki z roku na rok przyciąga coraz szerszą publiczność liczoną już
w tysiącach.
Urząd Gminy Radziejów
88-200 Radziejów, ul. Kościuszki 20/22
tel. 054 285 36 86, fax 054 285 33 37
e-mail: [email protected],
www.ugradziejow.pl
Interpretacja bitwy pod Płowcami
Interpretation of the Battle of Płowce
Interpretation der Schlacht bei Płowce
fot. Marcin Jaskólski
23
24
The Radziejów commune
Area of the commune - 93 km2
Population - 4.500
T
he Radziejów commune is located in the southern part the Cuyavian-Pomeranian voivodeship at the intersection of historic routes from Inowrocław to
Brześć Kujawski, Włocławek, and from Toruń to Koło and Konin. The commune
has a specifically agricultural character - only 24 hectares include forest lands,
the rest lands are high-class arables being the best
ones in Poland. Thus, there is high production of goods from farms located in the
commune. Milk cattle, fat stock, pigs
and cultivation of corn, sugar beets,
rape and ground vegetables are
the focal point of the production.
The authorities of the commune manage two primary
schools in Bieganów and Płowce,
a lower secondary school in
Skibno and the Public Library in
Płowce. In the area of the commune
there is the Cuyavian Group of Schools
Agricultural Centre of Permanent Education
Dwór w Skibinie / Manor house in Skibno
Hofgut in Skibin; fot. Marcin Jaskólski in Przemystka.
In the Radziejów commune there is a gas
pipeline, domestic road no 62 and voivodeship road Ciechocinek-Konin.
The Radziejów commune is open to potential investors, especially to the
producers of renewable power. However, the authorities of the commune welcome everybody that would like to run business here. The Radziejów commune
also includes attractive areas in future terms. In the village of Opatowice there
is the Hill of Prokopiak on which there is a unique complex on a European scale
of settlements built by the oldest, agrarian population that dates back to the
period of the Neolithic age, i.e. about 2000-3000 years B.C.
In the area of the commune there are also buildings of historical and architectural interest, including:
• noblemen’s manor houses in Płowce and Biskupice (together with landscape
parks), in Leonów and Pruchnów, which come from the 18th and 19th centuries,
• 19th-century parish church in Broniewo.
The village of Płowce is the biggest tourist attraction. Near its fields on 27 September 1331 the breakthrough battle between the troops of King Władysław
Łokietek of Poland and Teutonic knights took place. The 1961 monument commemorates the place of the battle which replaced the 1931 mound destroyed
during the 2nd World War.
Every year on the last Sunday of August in Płowce an open-air battle is held
in remembrance of this event with participation of numerous knights’ banners.
The event combined with a picnic attracts more and more people counted in
thousands.
25
Gemeinde Radziejów
Gemeindefläche - 93 km2
Einwohnerzahl - 4.500
D
ie Gemeinde Radziejów liegt in dem südlichen Teil der Woiwodschaft Kujawien-Pommern, wo sich die geschichtliche Wege aus Inowrocław nach Brześć
Kujawski und aus Włocławek und aus Toruń nach Koło und Konin kreuzen. Sie
hat den ausschließlich landwirtschaftlichen Charakter - nur 24 ha sind Wälder, den Rest bilden Acker, die zu den besten in ganzen
Polen gehören. Dank denen haben
die Bauernhöfe in Gemeinde immer große Ernten. Hier werden
vor allem Milchkühe, Rinder und
Schweine gezüchtet, außerdem
baut man Getreide, Zuckerrüben, Raps und Gemüse an.
Die Selbstverwaltung der Gemeinde leitet zwei Grundschulen
in Bieganowo und Płowce, ein Gymnasium in Skibin und eine öffentliche Bibliothek in Płowce. An der Gemeindegrenze
fot. Paweł Śliwiak
gibt es ein Schulzentrum für Landwirtschaft in
Przemystka.
Durch das Gemeindegelände läuft die Gasleitung, die Landstraße Nr. 62 und die
Woiwodschaftsstraße Ciechocinek - Konin.
Die Gemeinde Radziejów ist den Investoren gegenüber sehr freundlich. Sehr
beliebt ist sie vor allem bei den Herstellern der Elektroenergie aus den Bioquellen.
Aber die Gemeinderegierung lädt aber alle, die hier ihre wirtschaftliche Tätigkeit
führen möchten. In der Gemeinde Radziejów gibt es auch touristisches Gelände,
das wegen seiner Geschichte besonders sehenswert ist. In dem Dorf Opatowice
befindet sich ein Hügel Wzgórze Prokopiaka, wo eine von den auch in ganzen Europa sehr seltenen Siedlungsgruppen von den ältesten, Agrarureinwohner, die
aus Jungsteinzeit, dh. 2000 - 3000 Jahre v.Ch stammt, entdeckt wurde.
In der Gemeinde gibt es auch zahlreiche Sehenswürdigkeiten:
• die Adlergutshöfe in Płowce und Biskupice (zusammen mit den Landschaftparken), Leonów und Pruchnowie, die aus den 18. und 19. Jahrhundert stammen,
• die Pfarrkirche in Broniewo aus dem 19. jahrhundert.
Die größte Sehenswürdigkeit ist das Dorf Płowce. Hier fand am 27.09.1331 der
Schlacht zwischen dem Heer von dem König Władysław Łokietek und den Kreuzrittern. An dem Schlachtort steht ein Denkmal aus dem Jahr 1961, der den Hügel
aus dem Jahr 1931, der während des 2. Weltkriegs zerstört wurde, ersetzte.
Jedes Jahr findet am letzten Sonntag im August in Płowce, eine Veranstaltung
im Freien, während dessen zahlreiche Ritter die Ereignisse aus der Schlacht erinnern. Die Veranstaltung, die mit einem Fest, an dem die Stars der Musikszene
teilnehmen, lockt immer wieder mehr Publikum, die schon mehrere Tausend
zählt.
26
Gmina Topólka
Powierzchnia gminy - 102,4 km2
Ludność - 5,6 tys.
N
a obszarze gminy Topólka spotyka się liczne ślady osadnictwa pradziejowego, począwszy od okresu mezolitu (lata 8000 - 4500 p.n.e.), po średniowieczne i nowożytne obiekty archeologiczne. Największe skupiska stanowisk
archeologicznych znajdują się w dolinach rzeki Zgłowiączka oraz Jeziora Głuszyńskiego i Chalno.
W XIX w. siedzibą gminy była miejscowość Świerczyn, później Lubrańczyk.
Od roku 1862 do 1939 roku siedziba gminy znajdowała się w Czamaninie. Po
II wojnie światowej stolicą gminy została Topólka.
Na obszarze gminy najstarszymi wsiami są: Orle, Kamieniec, Świerczyn, które
do dziś zachowały swój dawny układ przestrzenny.
Zabytkowe zespoły parkowo-dworskie położone są we wsiach: Świerczyn
i Kamieniec oraz park podworski z końca XIX w. w Czamaninie. Pozostałe
obiekty zabytkowe związane są z funkcjami sakralnymi, a są nimi: kościoły
drewniane z XVIII w. w Orlu i Czamaninku, murowany z XIX w. w Świerczynie i cmentarz poewangelicki w Topólce. Inny obiekt godny uwagi to wiatrak
w Orlu z końca XIX w.
Wiodącą funkcję gospodarczą w gminie pełni rolnictwo. Uzupełnienie natomiast stanowi turystyka i rekreacja. Dziedziny te rozwijają się w oparciu
o rozległe wody Jeziora Głuszyńskiego i jego okolic.
Turystykę i rekreację można uprawiać również nad jeziorami Chalno oraz Kamieniec i nad rzeką Zgłowiączką, na której co roku organizowany jest Ogólnopolski Spływ Kajakowy. Jezioro Głuszyńskie wraz z przyległymi terenami zakwalifikowano do I kategorii przydatności turystycznej. Obiekty rekreacyjne
i baza noclegowa znajdują się we wsiach Głuszynek, Wyrobki i Orle. Istnieją
tam też pola namiotowe oraz wypożyczalnie sprzętu pływającego.
Na terenie gminy działają 4 szkoły podstawowe i gimnazjum.
Funkcjonuje również Gminna Biblioteka Publiczna i Gminny Ośrodek Kultury. Gmina Topólka oferuje chętnym działki budowlane oraz tereny pod
inwestycje usługowe w miejscowości Topólka, Orle, Czamanin i Kamieniec.
Osoby pragnące odpo-cząć zaprasza nad urokliwe jeziora.
Urząd Gminy Topólka
87-875 Topólka
tel./fax 054 286 90 35
e-mail: [email protected], www.biuletyn.abip.pl/ugtopolka
Jezioro Głuszyńskie / Głuszyń Lake
See Głuszyńskie
fot. Marcin Kłosiński
The Topólka commune
Area of the commune - 102.4 km2
Population - 5.600
I
n the area of the Topólka commune there are numerous traces of old
settlements from the Mesolithic period (the
years 8000-4500 B.C.), medieval and newer
archeological sites. The biggest con-centrations of archeological sites can be
found in the valley of the Zgłowiączka
River and Lakes Głuszyń and Chalno.
In the 19th century Świerczyn and
later Lubrańczyk became the seat of
the commune. From 1862 to 1939
the seat of the commune was in Czamanin. After the 2nd World War, Topólka
became the capital of the commune.
Jezioro Głuszyńskie / Głuszyń Lake
In the area of the commune the oldest
See Głuszyńskie;
villages are: Orle, Kamieniec, Świerczyn,
fot. Arkadiusz Jąkalski
which have to date maintained their old
spatial layout.
The historical complexes of parks and manor houses are located in the villages
of Świerczyn and Kamieniec and post-manorial park from the late 19th century
in Czamanini. Other buildings of sacral character include: 18th-century wooden
churches in Orle and Czamaninek, a 19th-century brick church in Świerczyn and
a Post-Evangelical cemetery in Topólka. The windmill in Orle from the late 19th
century is also worth special attention.
Agriculture proves dominant in the commune supplemented by tourism and
recreation. These branches develop much thanks to vast waters of Lake Głuszyń
and its surroundings.
Tourism and recreation prove vibrant on Lakes Chalno and Kamieniec and on
the River Zgłowiączka on which the All-Poland Annual Kayak Rally is held. Lake
Głuszyń along with adjacent lands was classified into the 1st category in tourist
terms. In the villages of Głuszynek, Wyrobki and Orle there are numerous recreational centres and accommodation backup facilities. There are also campsites
and one can rent swimming equipment here.
In the area of the commune there are four primary schools and a lower secondary school. There is also the Commune Public Library and the Commune
Centre for Culture. The Topólka commune offers building plots and lands attractive in investment and service terms in such localities as Topólka, Orle, Czamanin and Kamieniec. The commune proves especially welcoming to people who
want to rest near picturesque lakes.
Kościół w Orlu / Church in Orle
Kirche in Orle
fot. Anna Orłowska
27
28
Gemeinde Topólka
Gemeindefläche - 102,4 km2
Einwohnerzahl - 5.600
INFORMATOR
A
uf dem Gelände der Gemeinde Topólka kann man mehrere Spuren der uralten Siedlungen aus Mittelsteinzeit (8000 - 4500 Jahre v.Ch.),
aus dem Mittelalter als auch archäologischen Funden aus der Neuzeit
finden. Die größten Sammlungen von den archäologischen Funden gibt
es in den Tälern des Flusses Zgłowiączka als auch des Sees Głuszyńskie
und Chalno.
Im 19. Jahrhundert war Świerczyn, dann Lubrańczyk der Sitz von der
Gemeinde. Vom 1862 bis zum 1939 war der Gemeindesitz in Czamanin.
Nach dem 2. Weltkrieg wurde Topólka der Gemeindesitz.
Die ältesten Dörfer auf dem Gemein-degelände
sind: Orle, Kamieniec, Świerczyn, die bis
heute ihre ehemaligen Wohn-viertel
haben.
Die geschichtliche Guthöfe und
Parken befinden sich in den
Dörfern: Świerczyn und Kamieniec als auch der Hofpark aus dem Ende des 19.
Jahrhundert in Czamanin.
Die andere Sehen-swürdigkeiten sind vor allem mit
den sakralen Funktionen
verbund-en: die Holzkirchen
aus dem 18. Jahrhundert in
Orle und Czamaninek, die Mauerkirche aus dem 19. jahrhundert
in Świerczyn und der evangelische
Friedhof in Topólka. Eine andere Sefot. Hubert Waszak
henswürdigkeit ist die Mühle in Orle
aus dem Ende des 19. Jahrhunderts.
Die wichtigste wirtschaftliche Rolle in der Gemeinde spielt Landwirtschaft. Eine Ergänzung bildet die Touristik und Freizeitaktivitäten.
Diese Bereiche entwickeln sich auf Basis des Wassers von dem See
Głuszyńskie und der Umgebung.
Eine gute Lage für Touristik und Freizeitaktivitäten ist auch die Umgebung von den Seen Chalno und Kamieniec und am Fluss Zgłowiączka,
wo jedes Jahr Polnische Kanuwanderfahrt stattfindet. Übernachtungen und interessante Freizeitaktivitäten kann man in den Dörfern:
Głuszynek, Wyrobki i Orle finden. Hier gibt es auch Camping-plätze und
viele Möglichkeiten, das Equipment zu Wassersportarten auszuleihen.
In der Gemeinde gibt es 4 Grundschulen und ein Gymnasium. Es
steht auch eine öffentliche Gemeindebibliothek und Kulturzentrum
der Gemeinde zur Verfügung. Die Gemeinde Topólka bietet auch die
Baugrundstücke als auch Gelände zu Investieren in den Ortschaften
Topólka, Orle, Czamanin und Kamieniec an. Die Touristen, die hier nach
Erholung suchen, werden an die schönen Seen eingeladen.
29
SŁUŻBY INSPEKCJE I STRAŻE POWIATU RADZIEJOWSKIEGO
Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Radziejowie
ul. Szpitalna 17, tel. 054 285 45 48
Komenda Powiatowa Policji w Radziejowie
ul. Kościuszki 31, tel. 054 231 84 00
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Radziejowie
ul. Kościuszki 20/22, tel. 054 285 36 14
Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Radziejowie
ul. Kościuszki 20/22, tel. 054 285 30 18
Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Radziejowie
ul. Brzeska 53, tel. 054 285 35 10
30
INFORMATOR
GOSPODARSTWA AGROTURYSTYCZNE
JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE POWIATU RADZIEJOWSKIEGO
Dom Pomocy Społecznej w Piotrkowie Kujawskim
ul. Poznańska 98, tel. 054 2654 135
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Radziejowie
ul. Szkolna 12, tel. 054 285 38 65
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Radziejowie
ul. Kościuszki 20/22, tel. 054 285 35 43
Powiatowy Urząd Pracy w Radziejowie
ul. Kościuszki 20/22, tel. 054 285 29 91
Rodzinny Dom Dziecka w Biskupicach
tel. 054 285 38 84
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Radziejowie
ul. Szpitalna 3, tel. 054 285 62 00
Zarząd Dróg Powiatowych w Radziejowie
ul. Kościuszki 20/22, tel. 054 285 35 01
Szkoła Muzyczna I Stopnia w Radziejowie
ul. Dolna 20, tel. 054 285 35 34
Zespół Szkół Mechanicznych w Radziejowie
ul. Kościuszki 58, tel. 054 285 36 25
Zespół Szkół i Placówek w Radziejowie
ul. Szkolna 12, tel. 054 285 32 28
Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Przemystce
tel. 054 285 36 65
31
Ewa i Zbigniew Andrzejewscy „Leśniczówka”
88-230 Piotrków Kujawski, Przewóz, gmina Piotrków Kujawski
tel. kom. 0 608 41 96 94
Dom położony z dala od wsi, w otoczeniu lasu. Wspaniałe warunki do wypoczynku i rekreacji. Atrakcją gospodarstwa jest ozdobne ptactwo, jazda konna
oraz piękny i duży ogród. Oferta sezonowa z wyżywieniem.
Henryka i Stanisław Jabłkowscy
88-230 Piotrków Kujawski, Połajewo, gmina Piotrków Kujawski
tel. 054 265 47 40
Atrakcyjna miejscowość nad jeziorem Gopło. Samodzielny dom z 4 pokojami
do dyspozycji gości. Możliwość wędkowania, wypożyczalnia sprzętu wodnego, jazda konna (usługi sąsiedzkie). Możliwość parkowania przyczep kempingowych, miejsca na rozbicie namiotu.
Małgorzata i Bogdan Kowalscy „Pod bocianim gniazdem”
88-231 Bytoń, Stefanowo, gmina Bytoń
tel. 054 285 14 55, www.agrogosia.republika.pl
Piękne okolice nad 600-hektarowym Jeziorem Głuszyńskim. Do dyspozycji
gości 2 pokoje, 3 domki letniskowe oraz kajak, rowery wodne, żaglówka, łódka, windsurfing. Doskonała kuchnia. Oferta całoroczna z wyżywieniem.
Grażyna i Kazimierz Krawczyk
88-230 Piotrków Kujawski, Byszewo k. Połajewa, gmina Piotrków Kujawski
tel. 054 265 56 77
Gospodarstwo położone nad jeziorem Gopło. Dla turystów przygotowano
4 pokoje, każdy z aneksem kuchennym. Możliwość łowienia ryb w przydomowych stawach rybnych.
Urszula i Julian Kuncewiczowie
88-231 Bytoń, Potołówek, gmina Bytoń
tel. kom. 0 603 69 75 61
Gospodarstwo położone nad Jeziorem Głuszyńskim. Dla turystów przygotowano samodzielny dom. Istnieje możliwość ustawienia namiotów. W okolicy
dużo lasów. Możliwość wędkowania. Na miejscu sklep i mini bar.
32
GOSPODARSTWA AGROTURYSTYCZNE
Anna Czaplewska „ANIA”
88-220 Osięciny, Powałkowice
tel. kom. 0 501 09 96 08, 0 501 09 96 04
Janusz Lewandowski
Połajewo 58, 88-230 Piotrków Kujawski
tel. 054 265 44 27, 0 507 41 72 82
Samodzielny dom nad jeziorem Gopło. Możliwość uprawiania sportów wodnych. Jazda konna (usługi sąsiedzkie), piesze i rowerowe wycieczki. Działka rekreacyjna z placem do gier sportowych. Regionalna kuchnia, pokaz wypieku
chleba, szałas biesiadny, spotkania integracyjne, zielone szkoły.
Władysław Łaszkiewicz „Cwał”
Dobre-Piaski, 88-210 Dobre, gmina Dobre
tel. 054 285 01 13, tel. kom. 0 604 47 66 92
Wspaniałe warunki do wypoczynku - cisza, las, jezioro. Możliwość wędkowania w
prywatnym stawie, zwiedzania okolic bryczką lub wozem drabiniastym. Atrakcją
gospodarstwa są konie oraz zwierzęta miniaturowe. Oferta całoroczna.
Maria Małecka „Cichy Zakątek”
87-875 Topólka, Sadłużek 17, gmina Topólka
tel. 054 286 90 84
Wypoczynek na łonie natury w ciszy pól i lasu na prywatnym 7-hektarowym
jeziorem. Łowienie ryb, korzystanie z łódki, roweru wodnego. Plac zabaw dla
dzieci i możliwość korzystania z przydomowego ogrodu. Noclegi w 4 -osobowym domku letniskowym z aneksem kuchennym i łazienką z ciepłą wodą oraz
pokoje 2- i 3-osobowe z dostępem do kuchni i łazienki. W gospodarstwie panuje miła, rodzinna atmosfera z prawdziwie domową kuchnią.
Mirosław Nowacki
88-230 Piotrków Kujawski, Połajewek n. Gopłem, gm. Piotrków Kujawski
tel. 054 265 57 47, 054 801 51 70, tel. kom. 0 603 60 56 87
Atrakcyjna, malowniczo położona przy jeziorze Gopło posiadłość z możliwością
uprawiania sportów wodnychg (żaglówki, windsurfing, kajaki). Wymarzone miejsce dla wędkarzy. Przejażdżki bryczką. Konie w siodle, rowery, sala do tenisa stołowego, boisko do siatkówki, sauna.
Kazimierz Wysocki
88-230 Piotrków Kujawski, Połajewo 25 A, gmina Piotrków Kujawski
tel. 054 265 44 26
Dwa pokoje 4-osobowe, każdy z oddzielną łazienką i kuchnią. Wyży-wienie
we własnym zakresie. Istnieje możliwość zamówienia obiadów po sąsiedzku
(300 m). Wędkowanie, jazda konna, wycieczki rowerowe i piesze, grill.
Piotr Kralski, Małgorzata Ulewicz
87-875 Topólka, Borek 16
tel. 054 286 90 37, tel. kom. 0 665 49 20 49
Pokoje 2- i 4- osobowe, plac zabaw dla dzieci, karuzela, owoce i warzywa z własnej plantacji, pasieka, świeże mleko, wyśmienita kuchnia oraz wypieki, miejsce
na ognisko i grill, możliwość jazdy konnej (usługi sąsiedzkie), cena noclegu dla
jednej osoby: 12 - 20 zł. Czynne cały rok.
33
Wydawnictwo Reklamowe
RENOMA BIS S.C.
85-225 Bydgoszcz, ul. ks. A. Kordeckiego 3A
tel./fax 052 348 75 77
e-mail: [email protected]
Koncepcja i opracowanie tekstu:
Arleta Brochocka
Maciej Maciejewski
Marek Szuszman
Hubert Waszak
Tłumaczenia:
LYNX - Tłumaczenia
www.lynx.net.pl
Fotografie:
Dariusz Bógdał, Mirosław Czynsz, Marcin Jaskólski,
Arkadiusz Jąkalski, Marcin Kłosiński, Maciej Maciejewski,
Anna Orłowska, Paweł Śliwiak,
Hubert Waszak, Zbigniew Zasada
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść i aktualność
informacji zawartych w folderze oraz treść zamieszczonych reklam.
Przedruk w całości lub części bez zgody Wydawnictwa zabroniony.
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Styczeń 2009
34
KLEJENIE