Men and gender equality – analiza opublikowana przez Komisję

Men and gender equality – analiza opublikowana przez Komisję Europejską
Komisja Europejska, w marcu 2010 roku, opublikowała analizę pt. „Men and gender equality”. Analiza ta,
w swojej treści podnosi kilka istotnych tematów. Po pierwsze podkreśla wciąż istniejące, znacznie
większe obciążenie kobiet obowiązkami domowymi niż ma to miejsce w przypadku mężczyzn, po drugie
zwraca uwagę na fakt, iż nadal spotykamy się z istniejącymi różnicami w wynagradzaniu kobiet i
mężczyzn. W powyższym opracowaniu została poruszona również kwestia zawodów stereotypowo
uważanych za typowo męskie i typowo kobiece, jak też kwestia różnych barier na jakie napotykają
wszelkie próby zmiany w tych relacjach.
Kobiety pracują więcej – z tym że nie zawsze zarobkowo
Z opublikowanej analizy wynika, że jedyną zmianą w danym obszarze tematycznym, jaka miała miejsce
to zmiana ról ekonomicznych kobiet. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, poziom zatrudnienia kobiet
znacznie wzrósł. Jednak, jak pokazują kolejne badania, obciążenie kobiet obowiązkami domowymi
niewiele się zmniejszyło. Według przedmiotowego raportu, we wszystkich krajach Unii Europejskiej
średni czas, jaki zatrudniona kobieta poświęca na obowiązki domowe jest trzykrotnie dłuższy (we
wszystkich grupach wiekowych), niż czas poświęcany przez zatrudnionych mężczyzn. Owszem, istotny
jest tutaj fakt, że mężczyźni dłużej pozostają w pracy – jednak jeśli weźmiemy pod uwagę czas pracy
zarobkowej i nie zarobkowej, to należy stwierdzić, że kobiety pracują dłużej. W zależności od
rozpatrywanego kraju, czas pracy kobiet jest różny. I tak, średnio łączny czas poświęcany przez mężczyzn
na opiekę nad dziećmi, sprzątanie, pranie i gotowanie, czyli podstawowe obowiązki domowe, wynosi w
Norwegii, Belgii, Słowacji, na Węgrzech czy w Estonii między 120 a 150 minut dziennie, podczas gdy w
Hiszpanii, we Włoszech, na Litwie czy Łotwie - mniej niż 90 minut (porównywano jedynie 14 krajów). W
porównaniu z mężczyznami, kobiety tym samym obowiązkom poświęcają średnio pomiędzy 180-240
minut dziennie. Najmniejsza różnica w podziale obowiązków między kobietami a mężczyznami ma
miejsce w Szwecji, tu kobiety są obciążone tylko 70 minut więcej dziennie niż mężczyźni, a największa w
Hiszpanii, Włoszech i… Polsce, gdzie wynosi ona więcej niż 2 godziny.
W niektórych krajach zaczęto promować zmiany w typowym postrzeganiu modelu rodziny – poprzez
poszerzenie udziału mężczyzn w opiece nad dziećmi. Jako pierwsze w tym kierunku zaczęły działać kraje
nordyckie. Aby zmotywować i zachęcić mężczyzn do większego zaangażowania w obowiązki domowe,
zaczęto promować urlopy ojcowskie oraz szersze wykorzystanie elastycznych form zatrudnienia wśród
mężczyzn. Badania pokazują, że mężczyźni, którzy intensywniej chcą angażować się w opiekę nad swoimi
pociechami, w większym stopniu są zainteresowani elastyczną organizacją pracy, niż zmniejszeniem jej
czasu.
Szklane ruchome schody kontra szklane sufity
W przedmiotowej analizie podkreśla się również stanowisko, aby zarówno kobiety jak i mężczyźni w
równym stopniu dzielili się obowiązkami zarabiania pieniędzy na utrzymanie domu i rodziny oraz opiekę
nad nią. Nie należy również zapominać o prawie pracy oraz o zmniejszaniu różnicy wynagrodzeń. Kobiety
w dalszym ciągu przyporządkowuje się zawodom związanym z edukacją małych dzieci oraz pracą nad
osobami zależnymi (pielęgniarki, opieka nad osobami starszymi). W tym obszarze niestety bardzo ciężko
jest dokonać jakichś istotnych zmian, gdyż już od najmłodszych lat chłopców i dziewczynki edukuje się
do specyficznych ról społecznych. Odejście od tego typu edukacji jest więc trudne - mężczyzna
wykonujący zawód postrzegany jako typowo kobiecy może spotkać się z marginalizacją społeczną swojej
osoby, a ponieważ są to prace z reguły gorzej płatne, niewielu mężczyzn uważa je za atrakcyjne.
Interesującym jest także fakt, że mężczyźni wykonujący zawody przypisane stereotypowo kobietom,
często doświadczają tzw. efektu „szklanych ruchomych schodów” (szybki awans), podczas gdy kobiety
próbujące się realizować w zawodzie typowo męskim – efektu „szklanego sufitu” (barier w awansie).
Zaledwie kilka krajów zaczęło promować odejście od stereotypowych ról społecznych, rozpoczynając np.
kampanie medialne promujące podejmowanie przez mężczyzn pracy w zawodach zarezerwowanych
dotychczas dla kobiet, np. w opiece nad dziećmi. Norwegia, jako jeden z nielicznych krajów, odnosi
sukcesy na tym polu. Jednak, mimo wszelkich starań, takie działania, aby przyniosły zamierzony skutek,
powinny stanowić część szerszej strategii wyrównywania szans.
Raport
„Men
and
gender
equality”
można
http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=5532&langId=en
znaleźć
pod
adresem: