Elżbieta Rogalska,Wielowymiarowość ciała człowieka od

Elżbieta Rogalska
Wielowymiarowość ciała człowieka od podświadomości, przez integrację ról, po
ontologię
Ciało człowieka pełni wiele funkcji i ról w życiu człowieka. Jest nośnikiem ducha,
odzwierciedleniem myśli, odzwierciedleniem żywienia, odzwierciedleniem dbania o kondycję
fizyczną, jest nosicielem sygnałów niewerbalnych, budową wizerunku, odzwierciedleniem
przejmowania się opinią innych, dbania o siebie, prezentuje zamożność, styl życia, zdrowie,
sprzyja bądź neguje relacje społeczne, jest mową wobec innych o naszej tożsamości. Ciało
człowieka ma wiele wymiarów, niektóre z nich już wymieniłam wyżej, poniżej przedstawię
wymiar podświadomości ciała, integracji ról ciała, psychologii ciała oraz jego aspektu
duchowego.
Człowiek i jego ciało mają silne oddziaływanie na siebie, koniec końców ciało jest
nośnikiem człowieka – pojmowanego ontologicznie. Rzeczywistość odbiera niekiedy
człowiekowi jego wizję, jaką miał. Często jest to wynik zetknięcia się z niewłaściwymi
osobami, zdobycia doświadczenia od osób nastawionych negatywnie, kończy się niekiedy
tragicznie, jak morderstwo siedemnastoletniej Agaty z tego roku (2016)1 czy dwunastoletniej
dziewczynki2. Niekiedy zło przybiera postać dobra. Wówczas rodzą się problemy psychiczne
i powstają mechanizmy obronne. Jednym z mechanizmów obronnych jest fantazjowanie,
Mateusz Grzesiak relacjonuje je tak:
„tak powstają fantazje. W nich jesteś superatrakcyjny, a dzieje się tak dlatego, że w
rzeczywistości uważasz siebie za osobę nieatrakcyjną. Ten mechanizm jest bardzo
niebezpieczny – bo wraz z fantazją pozytywną (jestem atrakcyjny) powstaje jej negatywny
cień – czyli niejako umacnia się w Tobie przekonanie o swojej nieatrakcyjności. Im mocniej
w wirtualnym świecie fantazji postrzegasz siebie jako osobę superatrakcyjną, tym bardziej
będziesz zawiedziony brakiem atrakcyjności w rzeczywistości.”3
1
TVN24, Morderstwo 17-letniej Agaty, http://www.tvn24.pl/pomorze,42/morderstwo-17-letniej-agaty-jejkolezanki-uslyszaly-zarzuty,545729.html data dostępu: 10.09.2016r.
2
Wprost, Dręczona w internecie 12 latka popełnia samobójstwo,
https://www.wprost.pl/swiat/421040/Dreczona-w-internecie-12-latka-popelnila-samobojstwo.html data
dostępu: 10.09.2016r.
3
M. Grzesiak, Psychologia relacji, czyli jak budować świadome związki z partnerem, dziećmi i rodzicami, Gliwice
2016, s. 203.
Fantazjowanie to mechanizm obronny powstały na skutek zetknięcia się z negatywem w
różnego rodzaju postaci, na temat swojego wizerunku. Psychika człowieka broni się za
pomocą podświadomej wizji siebie, jako dużo bardziej atrakcyjnego niż w rzeczywistości.
Tak zaczyna się błędne koło, które nie służy niczemu. Ciało jest więc aspektem psychicznym,
które służy za przedmiot nękania. Ciało w aspekcie psychicznym jest powodem dla którego
tworzy się obronną barierę, która może spowodować jeszcze większe problemy w odbiorze
własnego ciała niż słowa. Powodują ból i cierpienie, które mogą przyczynić się do
samobójstwa lub morderstwa.
Wymiar psychologiczny to też różnego rodzaju kompleksy, związane z opinią innych
ludzi: „Sprawdź, czy nie masz jakichś kompleksów, czy akceptujesz w pełni swoje ciało, czy
potrafisz wyjść z domu bez makijażu albo dobrego ciucha - tym samym zaczniesz
rozpoznawać, gdzie identyfikujesz się z opinią na temat swego wyglądu.”4 Chociaż o swój
wizerunek w oczach innych ludzi warto dbać, żeby być postrzeganym jako atrakcyjna i godna
zaufania osoba, to należy pamiętać, że ciało, to tylko otoczka, za którą występuje całość
atrakcji i piękna człowieka. Przy tym trzeba sobie uświadomić, że ciało jest nośnikiem tego
wewnętrznego piękna i warto o nie dbać, żeby godnie reprezentowało zawartość. Arystoteles
problem duchowości ciała ujął w ten sposób: „Otóż zdaje się, że również wszystkie przeżycia
duszy — odwaga, łagodność, strach, litość, zuchwalstwo a wreszcie miłość i nienawiść —
implikują ciało; równocześnie bowiem z ich trwaniem i ciało podlega przemianom.”5 Ciało
jest więc odzwierciedleniem tego co dzieje się duszy człowieka. Wszystkie myśli mają istotny
wpływ na to jak wygląda ciało. Tym samym Arystoteles nawiązuje do mowy ciała. Poprzez
układ ciała możemy zmienić swoje samopoczucie, nasze emocje. Możemy więc ciałem
wywoływać różne stany, które odpowiadają za to jak chcemy się czuć6.
Kolejnym wymiarem ciała jest jego funkcja budowania roli człowieka: „Każda
osobowość powinna działać w innym określonym środowisku i do tego środowiska zostać
dedykowana.”7 Postawa człowieka, jaką prezentuje wobec innych jest odzwierciedleniem
tego jaką rolę przyjmuje wobec nich. Człowiek został przez psychologię – dziedzinę nauki,
wyposażony w różnego rodzaju narzędzia, które czekają na wykorzystanie.
4
M. Grzesiak, Ego-rcyzmy. Poznaj czym jest i jak działa ego, Gliwice 2012, s. 23 – 24.
Arystoteles, O duszy, tłum. P. Siwek, Warszawa 1988, s. 5.
6
A. Pease, B. Pease, Mowa ciała, przeł. J. Grabiak, Poznań 2007.
7
M. Grzesiak, Success and Change, Gliwice 2015, s. 95.
5
Opis artykułu: Artykuł przedstawia wymiary ciała. Autorka skupia się na
ontologicznym i psychologicznym ujęciu ciała. Ciało jest w jej ujęciu nie tylko wizerunkiem
człowieka, ale również przyczyną mechanizmów obronnych, czy odzwierciedleniem stanów
wewnętrznych człowieka.
Kategoria: Artykuł
Dziedzina: Pedagogika, Psychologia
Bibliografia:
Arystoteles, O duszy, tłum. P. Siwek, Warszawa 1988.
Grzesiak, A. Success and Change, Gliwice 2015.
Grzesiak, M. Ego-rcyzmy. Poznaj czym jest i jak działa ego, Gliwice 2012.
Grzesiak, M. Psychologia relacji, czyli jak budować świadome związki z partnerem, dziećmi i
rodzicami, Gliwice 2016.
Pease, A. , Pease, B. Mowa ciała, przeł. J. Grabiak, Poznań 2007.
Źródła internetowe:
TVN24, Morderstwo 17-letniej Agaty, http://www.tvn24.pl/pomorze,42/morderstwo-17letniej-agaty-jej-kolezanki-uslyszaly-zarzuty,545729.html data dostępu: 10.09.2016r.
Wprost,
Dręczona
w
internecie
12
latka
popełnia
https://www.wprost.pl/swiat/421040/Dreczona-w-internecie-12-latka-popelnilasamobojstwo.html data dostępu: 10.09.2016r.
samobójstwo,