Plik do pobrania - Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II w Koninie
Transkrypt
Plik do pobrania - Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II w Koninie
PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 1 W KONINIE IM. JANA PAWŁA II 2016 / 2017 Program Wychowawczy pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną dnia 13 września 2016 roku w porozumieniu z Radą Rodziców PODSTAWY PRAWNE: Konwencja o prawach dziecka Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r., Nr 256 poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia 2004 r.). Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (tekst jednolity - Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz.1231; Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473). Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485 z późniejszymi zmianami: Dz. U. z 2006r. Nr 7 poz. 47 i 48; Dz. U. z 2006r Nr 66 poz. 469; Nr 120 poz. 826). Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst jednolity: Dz.U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późniejszymi zmianami) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jednolity: Dz.U. Nr 10. z 1996 r., poz. 55 z późniejszymi zmianami: 1997r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770; 1999 r. Nr 96, poz.1107; 2003 r. Nr 229, poz. 2274). Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008r. (Dz. U. z 2008r. Nr 180 poz. 1108). Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. Nr 111, poz. 535; z późniejszymi zmianami - Dz.U. Nr 113, poz. 731 z 1997 r., Dz.U. Nr 141, poz. 1183 z 2005 r.). Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1493). Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46). Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r., Nr 11, poz. 114). Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. Nr 26. z 2003 r., poz. 226). Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletniego w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz. U. Nr 178 z 2004 r., poz. 1833). Rozporządzenie MENiS z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 19 z 2005 r., poz. 167). Rozporządzenie MEN z dnia 10 stycznia 2008r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 38). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009r. Nr 4, poz. 17). Programy narodowe i krajowe. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 roku. 2 SPIS TREŚCI Wstęp Misja i wizja szkoły.................................................................... str. 4 Rozdział I Treści wychowawcze realizowane w ramach zajęć dydaktyczno – wychowawczych................................................. str.9 Rozdział II Zasady współpracy z innymi instytucjami.................................. str.16 Rozdział III Tryb postępowania w trudnych sytuacjach................................ str.18 Rozdział IV Zasady ewaluacji....................................................................... str.27 Uwagi końcowe.......................................................................... str.29 3 Misja szkoły „ W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem – o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał; aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej brać nie tylko z drugimi, ale i dla drugich.” Jan Paweł II „ Szkoła mocą swego posłannictwa kształtuje władze umysłowe, rozwija zdolność wydawania prawidłowych sądów, wprowadza w dziedzictwo kultury wytworzonej przez przeszłe pokolenie, kształci zmysł wartości, przygotowuje do życia zawodowego, sprzyja dyspozycjom do wzajemnego zrozumienia się.” Jan Paweł II Gimnazjum Nr 1 w Koninie im. Jana Pawła II to placówka oświatowa, której nadrzędnym celem jest dbałość o wszechstronny rozwój osobowości ucznia w oparciu o powszechnie przyjęte zasady etyki i moralności. Szkoła dąży do zapewnienia każdemu uczniowi niezbędnych warunków do jego rozwoju w atmosferze życzliwości i wzajemnej tolerancji oraz poczucia bezpieczeństwa. Dbamy, aby przygotować młodych ludzi do odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym w zgodzie z zasadami uczciwości, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności, prawdy, dobra i szacunku oraz poszanowania dziedzictwa i bogactwa małej i wielkiej ojczyzny. Dążymy do kształtowania w uczniach szacunku dla dobra wspólnego, rodziny, społeczności lokalnej i państwowej, ale także do rozwijania patriotyzmu jako wartości o podstawowym znaczeniu. Realizując swoje posłannictwo pamiętamy, że pierwotne i największe prawa wychowawcze w stosunku do swoich dzieci posiadają rodzice. Szkoła wspiera rodzinę w dziedzinie wychowania. Chcemy bowiem, aby nasi uczniowie maksymalnie rozwinęli swoje umiejętności we wszystkich wymiarach: intelektualnym, społecznym, emocjonalnym, estetycznym, moralnym, fizycznym i duchowym. Chcemy, aby ich rodzice darzyli nas zaufaniem i aktywnie wspierali nasze działania. I wreszcie chcemy, aby nasza szkoła cieszyła się uznaniem środowiska, aby była oazą dobrego i mądrego świata a nauczyciele mieli prawdziwą satysfakcję z wykonywanej pracy. Gimnazjum Nr 1 swoje cele realizuje w zgodzie z potrzebami i możliwościami psychofizycznymi uczniów oraz w warunkach poszanowania ich godności i moralności światopoglądowej i wyznaniowej. 4 Wartości jakimi kierujemy się w procesie wychowania to: prawda, piękno, uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, kreatywność, ciekawość poznawcza, rzetelna praca, dążenie do samorozwoju, przedsiębiorczość, szacunek dla innych ludzi i wrażliwość na krzywdę innych, kultura osobista i kultura słowa, zdrowie oraz patriotyzm. Misją Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II w Koninie jest: 1. Bezpieczeństwo 2. Tolerancja i szacunek dla drugiego człowieka 3. Efektywne nauczanie 4. Wychowanie przez sztukę i sport 5. Patriotyzm 5 Wizja szkoły Wizja jest to pozytywne wyobrażanie przyszłości wytwarzane przez nasz umysł, wyznaczające miejsce, do którego chcemy podążać. Na podstawie tego wyobrażenia określa się cele, plany i przyjmuje ważne zadania do wykonania. Wizja = intuicja + twórczość + emocje Intuicja – określa idealny stan, o którym marzymy i wiemy, że może być dla nas dobry. Twórczość – mówi, że nie zrobimy tylko tego, czego nie jesteśmy w stanie sobie wyobrazić. Emocje – prawidłowo sformułowana wizja powinna być na tyle atrakcyjna, by inni chcieli ją realizować. Wg Burta Nanusa – „Wizja to realistyczna, wiarygodna, atrakcyjna przyszłość dla twojej szkoły. Jest to twoje określenie przeznaczenia, do którego powinna dążyć szkoła, to przyszłość, która na wiele różnych sposobów jest lepsza, naznaczona większym sukcesem lub bardziej pożądana dla twojej szkoły, niż ma to miejsce w chwili obecnej. (B. Nanus, Wizjonerskie przywództwo, Skierniewice). W Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II w Koninie chcemy stworzyć szkołę na miarę naszych marzeń. Chcemy, aby szkoła przyszłości była szkołą dobrą, efektywną, przyjazną, a także bezpieczną. W związku z reformą szkolnictwa i wprowadzeniem wielu zmian w oświacie chcemy stworzyć najkorzystniejsze warunki dla pracy i nauki oraz rozwoju intelektualnego uczniów. Szkoła ma być organizacją twórczą, czyli organizacją innowacyjną i powinna stworzyć takie warunki, aby pobudzić do działania zarówno uczniów, jak i nauczycieli, a także rodziców. Szkoła zapewnia, by jej absolwent był przygotowany do dalszej nauki, życia i pracy w różnych dziedzinach działalności ludzkiej, a zwłaszcza: umiał rozwijać swoje zdolności poznawcze, zainteresowania i uzdolnienia, wyróżniał się wartościowymi cechami woli i charakteru, jak godność, uczciwość, samodzielność, wytrwałość, obowiązkowość i wrażliwość, 6 opanował niezbędne umiejętności, jak planowanie i organizowanie nauki, pracy i wypoczynku oraz uczestnictwo w pracy zespołowej, korzystanie z różnych źródeł informacji, zdobył przygotowanie do samokształcenia, samokontroli i samooceny efektów pracy, doceniał znaczenie nauki, postępu technicznego i rozwoju cywilizacji, posiadał nawyki uczciwej pracy, umiejętność posługiwania się powszechnie stosowanymi narzędziami i urządzeniami technicznymi, nabył niezbędne doświadczenie czynnego uczestnictwa w życiu społeczności szkolnej, samorządu uczniowskiego i organizacji młodzieżowych, rodziny i środowiska, rozumiał i cenił wartości własnego życia i zdrowia oraz potrafił przeciwstawić się wszelkim przejawom demoralizacji i niedostosowania społecznego. Wizja szkoły nowoczesnej, przyjaznej i efektywnej jest realna pod warunkiem: utrzymania nowoczesnej, dobrze wyposażonej bazy dydaktycznej, rozwoju bazy sportowej, pełnej komputeryzacji i informatyzacji szkoły, właściwego przygotowania kadry pedagogicznej, stabilnej polityki władz oświatowych, zapewnienia odpowiedniej jakości kształcenia. Chcemy stworzyć Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II, które będzie zapewniać naszym uczniom szeroki dostęp do materiałów dydaktycznych i informacyjnych w różnych formach, poprzez Internet, książkę, prasę, pakiety multimedialne, koła zainteresowań, innowacje pedagogiczne, konsultacje indywidualne i zbiorowe. Budujemy szkołę przyszłości, gdzie każdy uczeń chętnie uczęszcza nie tylko dla zdobycia wiedzy, ale dla innych wewnętrznych potrzeb, także dla przyjemności i satysfakcji. Gimnazjum Nr 1 im. Jana Pawła II w Koninie jest publiczną placówką oświatową, która świadczy usługi uczniom i ich rodzicom oraz środowisku. Gimnazjum realizuje funkcję dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą oraz umożliwia młodym ludziom wprowadzenie w różnorodne dziedziny życia i nauki, zapewnia możliwość atrakcyjnego spędzania czasu, 7 rozrywki i odpoczynku. Szkoła dąży do przygotowania ucznia do samodzielnego myślenia i działania we współczesnym świecie. Gimnazjum Nr 1 dba o coraz wyższy poziom kształcenia i profesjonalną pracę pedagogiczną. Dąży do ciągłego rozwoju metod i form pracy, stosuje nowoczesne środki i techniki dydaktyczne i dba o wysoki poziom swojej działalności. Gimnazjum Nr 1 jako placówka publiczna dba o coraz wyższą ocenę społeczną poprzez szeroką i atrakcyjną ofertę edukacyjną m.in. liczne innowacje pedagogiczne: „Teatr i taniec”, „Ze sztuką przez życie”, „Futsal – piłka nożna dla każdego”, „Francuski bez granic – kraje frankofońskie”. Dąży do zaspokojenia potrzeb swoich uczniów i ich rodziców. Gimnazjum Nr 1 zapewnia nauczycielom swobodę w doborze treści i metod nauczania, ale jednocześnie analizuje i bada potrzeby uczniów i jest wrażliwa na opinie różnych grup społeczności szkolnej. Tworzy mechanizmy dialogu i współpracy z reprezentantami uczniów, rodziców i środowiska. Gimnazjum Nr 1 współpracuje z różnymi firmami i instytucjami o charakterze oświatowym i kulturalnym. Gimnazjum Nr 1 pełni rolę kulturotwórczą kształtując wrażliwość estetyczną, umożliwiając uczestnictwo w kulturze regionalnej i ogólnopolskiej. Szkoła wspomaga uczniów w poznawaniu kultury europejskiej i światowej. Udział szkoły w Wielostronnym Partnerskim Projekcie Szkół Comenius, Program „Uczenie się przez całe życie” Zawód nauczyciela to trudny, wymagający dobrego przygotowania i ciągłego doskonalenia się, jednocześnie wymagający odpowiedzialności i świadomości zróżnicowanych potrzeb uczniów. Nauczyciele powinni realizować zadania szkoły publicznej, przestrzegać etyki zawodowej i kierować się wrażliwością na potrzeby młodzieży. „Młodzież na całym świecie jest taka sama, tęskni za prawdą i miłością.” Jan Paweł II 8 Rozdział I Treści wychowawcze realizowane w ramach zajęć dydaktyczno – wychowawczych 9 Kształtowanie poczucia estetyki Poznawanie dziedzictwa kultury narodowej, europejskiej i światowej Kształcenie prawidłowych postaw moralno etycznych Dział Treści wychowawcze przybliżenie zasad etyczno – moralnych na podstawie życia i śmierci Jana Pawła II pogłębianie rozumienia własnej tożsamości wyznaniowej przy poszanowaniu innych zapatrywań religijnych rozwijanie umiejętności wyrażania własnych poglądów i szanowania poglądów innych – uczymy się tolerancji reagowanie na dostrzegane przejawy zła – kształtowanie wrażliwości i nieobojętności poszanowanie godności osobistej własnej i innych przybliżanie narodowych tradycji, zwyczajów oraz kultury państw europejskich: organizowanie konkursów, nauka tańców, wieczorki poezji, obchody Dnia Dialogu Międzykulturowego uczestnictwo w życiu kulturalnym – spektakle, wystawy, wyjścia do kina przybliżanie postaci ważnych dla rozwoju kultury obchody świąt jako kultywowanie tradycji i kultury dbanie o czystości i estetykę terenu szkoły czuwanie nad poprawnością i czystością języka ojczystego uwrażliwianie uczniów na sztukę żywego słowa i ukazywanie pozawerbalnych środków wyrazu artystycznego kształtowanie wrażliwości na piękno przyrody, dzieł sztuki i zabytków poprzez wycieczki, zwiedzanie wystaw, oglądanie filmów dbałość o estetykę i czystość wyglądu i stroju uczniów 10 Rozwijanie umiejętności interpersonalnych i wzmacnianie więzi międzyludzkich Kształtowanie sprawności fizycznej oraz nawyków dbałości o zdrowie i jakość życia Dążenie do samorozwoju wymaganie zachowań zgodnych z ogólnie przyjętymi normami życia społecznego, kultury osobistej i regulaminem szkoły przekazywanie zasad właściwego zachowania w różnych sytuacjach życiowych rozwijanie umiejętności współdziałania w zespole i nawiązywania pozytywnych kontaktów międzyludzkich podnoszenie wrażliwości i rozwijanie otwartej postawy uczniów na potrzeby i cierpienia ludzi (wolontariat, świąteczna zbiórka żywności, akcje na rzecz osób potrzebujących pomocy) promowanie pomocy koleżeńskiej zajęcia psychoedukacyjne dotyczące rozwoju osobistego i umiejętności interpersonalnych: radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, komunikacji i asertywności motywowanie uczniów do samokształcenia, poszerzania zainteresowań i pogłębiania wiedzy (konkursy, olimpiady, promowanie uczniów zdolnych); realizacja zadań e ramach programu „Szkoła Odkrywców Talentów” kształtowanie umiejętności obiektywnej samooceny dokonań i możliwości planowanie własnego rozwoju osobowego (refleksje nad sobą, swoim miejscem w szkole i w społeczeństwie) kształtowanie umiejętności dokonywania samodzielnych wyborów życiowych, w tym także preorientacja i poradnictwo zawodowe oraz wybór kierunku dalszego kształcenia propagowanie zdrowego stylu życia (zdrowe odżywianie, aktywne formy wypoczynku, życie bez nałogów, higiena pracy umysłowej) udział w obchodach Dnia Sportu, olimpiadach, turniejach, rozgrywkach propagowanie mody na „niepicie, niepalenie, niebranie” ukazywanie zagrożeń oraz prawnych i moralnych skutków używania środków psychoaktywnych nauka asertywnego odmawiania 11 Budzenie patriotyzmu i poczucia wspólnoty lokalnej Wzmacnianie bezpieczeństwa w szkole uczestnictwo w obchodach świąt państwowych i ważnych rocznic organizacja i przygotowanie okolicznościowych uroczystości i apeli organizacja obchodów imprez i świąt szkolnych (Dzień Edukacji Narodowej, Dzień Sportu, opłatek wigilijny, itp.) organizacja uroczystości związanych z tradycjami gimnazjum (wprowadzenie pierwszoklasistów w poczet uczniów Gimnazjum Nr 1, studniówka oraz pożegnanie klas trzecich, obchody pierwszego dnia wiosny) obchody Dnia Patrona szkoły przybliżanie postaw patriotycznych poprzednich pokoleń na podstawie historii i literatury udział w sesji Rady Miasta udział w akcji Sprzątania Świata na terenie miasta Konina poznawanie historii miasta i regionu stałe kształtowanie szacunku dla symboli narodowych zadania związane z uczestnictwem w programie „Szkoła bez przemocy”, „Bezpieczna Szkoła – Bezpieczny” realizacja programu „Szkolna Interwencja Profilaktyczna” dążenie do bezpieczeństwa wyrażane w różnego rodzaju formach artystycznych, np. mała forma teatralna pod hasłem „Bezpieczna szkoła” monitoring nieformalnych miejsc spotkań młodzieży na terenie szkoły; odpowiedzialne sprawowanie dyżurów edukacja uczniów w zakresie prawidłowego interpretowania praw człowieka oraz skutków złego zachowania w świetle prawa szkolnego i karnego bezpieczeństwo w zakresie poruszania się po drogach publicznych, podczas wycieczek szkolnych oraz w czasie wolnym od zajęć lekcyjnych organizowanie prac dla uczniów na rzecz szkoły będących rekompensatą za dokonane przez nich zniszczenia jako jeden z elementów okazywania szacunku dla pracy innych 12 Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, rodziców, nauczycieli w celu przeciwdziałania narkomanii. I. Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej - ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych, psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych, aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia. Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności: współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia, kształtowanie hierarchii wartości, w którym zdrowie należy do jednych z najważniejszych wartości w życiu, wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną, kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami, doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami i opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów, wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów, rozwijanie i wspieranie działalności woluntarystycznej oraz zaangażowania w działalność podmiotów, np. opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, itp., wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych. 13 Ponadto: kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły między innymi poprzez: prowadzenie zajęć integrujących w klasach, a szczególnie w klasach pierwszych, organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole dla uczniów, rodziców i nauczycieli, upowszechnianie programów edukacyjnych i działań alternatywnych do zachowań ryzykownych, rozwijających umiejętności psychologiczne i społeczne uczniów, promowanie wolontariatu, angażowanie uczniów w procesy podejmowania decyzji w szkole, aktywizacja samorządów uczniowskich i innych form działalności uczniowskiej, włączanie rodziców w procesy podejmowania decyzji w szkole oraz ważne wydarzenia i działania na rzecz tworzenia bezpiecznej i przyjaznej szkoły, tworzenie warunków do uspołeczniania szkoły i poszerzania współpracy z instytucjami i podmiotami, które mogą wspierać działania szkoły w środowisku lokalnym, przeciwdziałanie agresji i przemocy, w tym cyberprzemoc poprzez: opracowanie i upowszechnienie zbioru oczekiwań, zasad i reguł dotyczących zachowania w środowisku szkolnym z uwzględnieniem korzystania z Internetu – we współpracy z uczniami i ich rodzicami, podtrzymywanie pozytywnych tradycji szkoły, przekazywanie wartości społecznych i norm prospołecznych, prowadzenie zajęć z zakresu edukacji prawnej dla uczniów dotyczących między innymi konsekwencji prawnych stosowania różnych form przemocy, prowadzenie spotkań dla rodziców z zakresu metody szkolnej interwencji profilaktycznej oraz edukacji prawnej, stosowanie procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych w tym związanych z wystąpieniem przemocy w szkole, kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym, w szczególności w środowisku tzw. nowych mediów poprzez: realizacja programów profilaktycznych dotyczących zagrożeń przestrzeni medialnej, upowszechnianie przeznaczonych dla uczniów i rodziców materiałów edukacyjnych dotyczących odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z nowych mediów, bezpiecznego korzystania z Internetu oraz sposobów reagowania w sytuacjach zagrożenia, współpraca z rodzicami uczniów w zakresie bezpiecznego korzystania z nowych mediów przez ich dzieci, poszerzenie współpracy z instytucjami i podmiotami, które mogą wspierać działania szkoły na rzecz prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym. 14 II. Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów, ich rodziców i nauczycieli z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia. Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności: poszerzenie wiedzy rodziców i nauczycieli na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach; rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów, kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji; kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu; prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychoaktywnych oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej; doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie profilaktyki używania środków i substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego. III. Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków i substancji psychoaktywnych, skierowanych do uczniów oraz ich rodziców, a także nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki. Działalność informacyjna obejmuje w szczególności: dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom i rodzicom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków i substancji psychoaktywnych; udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i ich rodziców w przypadku używania środków i substancji psychoaktywnych; przekazanie informacji uczniom i rodzicom oraz nauczycielom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, ; informowanie uczniów i ich rodziców o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Działalność profilaktyczna szkoły przedstawiona jest w Programie Profilaktyki. 15 Rozdział II Zasady współpracy z innymi instytucjami 16 Realizując swoje cele szkoła współpracuje z innymi instytucjami: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Policja, Sąd, Straż Miejska, Towarzystwo Inicjatyw Obywatelskich, TPD, a co za tym idzie także Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Nr 1 w Koninie Wspólne działania mają na celu pomoc dzieciom i ich rodzicom w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych, wychowawczych, a także przeciwdziałanie przemocy, agresji i demoralizacji młodzieży. Obejmują także szeroki wachlarz działań o charakterze profilaktycznym w formie np. konferencji, pogadanek, spotkań z uczniami i rodzicami, udział w konkursach i olimpiadach. Rolę taką pełni również działający w Gimnazjum Nr 1 Szkolny Zespół Pomocy Rodzinie. Członkami zespołu są: dyrektor szkoły, pedagog, psycholog, kurator, policjant, pracownik MOPR. Głównym celem jest wspólna płaszczyzna oddziaływań opiekuńczo – wychowawczych nakierowanych na uczniów sprawiających duże trudności wychowawcze oraz na ich rodziny. Do szczególnych zadań zespołu należy: 1. Diagnozowanie sytuacji dziecka, przyczyn występowania problemów opiekuńczo – wychowawczych. 2. Organizowanie i udzielanie wszechstronnej i kompleksowej pomocy uczniowi i jego rodzinie, adekwatnej do zdiagnozowanej sytuacji wychowawczej, w tym także materialno – bytowej dziecka. 3. Pomoc rodzinom z problemami opiekuńczo-wychowawczymi w zapobieganiu demoralizacji i niedostosowaniu społecznemu małoletnich dzieci. Udzielanie wsparcia i pomocy w oddziaływaniach wychowawczych domu rodzinnego. 4. Poprawa funkcjonowania uczniów w szkole poprzez eliminowanie lub zmniejszenie niepożądanych zjawisk ich zachowań (wagary, zaburzenia zachowania, zażywanie środków uzależniających). 5. Edukacja pedagogiczna rodziców / opiekunów ucznia. 6. Działania profilaktyczne mające zapobiegać nieakceptowanym społecznie i ryzykownym zachowaniom młodzieży. 7. Współdziałanie z instytucjami wspomagającymi rodzinę w rozwiązywaniu jej problemów. 17 Rozdział III Tryb postępowania w sytuacjach trudnych 18 Prawo oświatowe zobowiązuje szkoły do dostosowywania treści oraz metod kształcenia i wychowania do możliwości i uwarunkowań środowiskowych ucznia, do podejmowania działań profilaktycznych oraz do reagowania na wszelkie przejawy niedostosowania społecznego i demoralizacji. Do najczęstszych należą: systematyczne wagarowanie, powtarzające się zachowania utrudniające prowadzenie zajęć przez nauczycieli, niszczenie mienia, palenie papierosów, różne formy agresji (fizycznej, psychicznej i słownej) szczególnie wobec kolegów, ale także nauczycieli, w tym szczególnie brak szacunku wobec nich. Wśród wielu działań, szczegółowo ujętych w Programie Profilaktyki, szkoła nawiązuje współpracę z instytucjami pomocowymi (Sąd, Policja, MOPR, Straż Miejska). W ramach nawiązanej współpracy organizuje spotkania z policją / kuratorem sądowym dla uczniów i rodziców, dotyczące odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne. Ponadto dyrektor szkoły, w porozumieniu z radą pedagogiczną, tworzy uczniom możliwość bezpiecznego zgłaszania informacji o wszelkich przypadkach, okolicznościach i sprawcach zachowań nieakceptowanych społecznie. Uruchamia adres e-mail, na który uczniowie i rodzice będą mogli wysyłać informacje. ([email protected]), na bieżąco monitorowane przez pedagoga szkolnego. W przypadku zaistnienia jednego z wyżej wymienionych zachowań szkoła (dyrektor, nauczyciele i pracownicy obsługi) podejmują działania zgodnie z wypracowanymi procedurami. Procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat: uprawia nierząd bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji (używanie alkoholu lub innych środków odurzających; naruszanie praw współżycia społecznego: arogancja, wulgarność, przemoc emocjonalna; popełnienie czynu zabronionego; systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki; włóczęgostwo; udział w działalności grup przestępczych - art. 4 § 1 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) należy podjąć następujące kroki: 19 1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację dyrektorowi oraz pedagogowi szkolnemu. 2. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i informuje ich o problemach wynikających z zachowania ucznia. Wychowawca wraz z pedagogiem szkolnym w obecności ucznia i rodziców przeprowadza rozmowę. 3. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i jego udział w programie terapeutycznym. 4. Wychowawca z pedagogiem sporządzają notatkę z przeprowadzonych czynności i umieszczają w dokumentacji pedagoga. 5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji dziecka, pedagog szkolny pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 6. Podobnie, gdy szkoła wykorzystała wszystkie dostępne środki oddziaływań wychowawczych (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, szkoła powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. II. Jeśli nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków, powinien podjąć następujące kroki 1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy (pedagoga) oraz dyrekcję, którzy podejmują dalsze działania: a) odizolowanie ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawiać go samego; stworzyć warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie, 20 b) wezwanie lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 2. Zawiadomienie o tym fakcie rodziców/opiekunów, których trzeba zobowiązać do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 3. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. *W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości (stężenie we krwi powyżej 0,5%o alkoholu lub w 3 wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm ) policja ma prawo przewieźć ucznia do izby wytrzeźwień albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). Jeśli uczeń nie ukończył 18 lat, o fakcie tym zawiadamia się jego rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny. 4. Jeżeli powtarzają się wypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, dyrektor placówki ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 5. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. III. Jeśli na terenie szkoły zostanie znaleziona substancja wyglądem przypominająca narkotyk, powinno się podjąć następujące kroki 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (jeśli to możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 21 2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły. Dyrektor niezwłocznie zawiadamia policję. 3. Po przyjeździe policji przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 4. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. IV. Gdy zachodzi podejrzenie, że uczeń ma przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinno się podjąć następujące kroki Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawcy, pedagoga, dyrektora itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży) ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. Gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i okazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją jednostce policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. 22 V. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu na terenie szkoły czynu karalnego ściganego z urzędu należy 1. Zabezpieczyć miejsce popełnienia czynu (nie dopuścić w to miejsce osób postronnych i ewentualnie ustalić świadków zdarzenia). 2. Zawiadomić dyrektora szkoły oraz policję lub sąd rodzinny (obowiązek ten spoczywa na kierownictwie szkoły). 3. Wykonać ewentualne czynności zalecone przez przyjmującego zgłoszenie policjanta. 4. Odnotować godzinę zgłoszenia, sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji. 5. W rozmowie z pokrzywdzonym ustalić liczbę sprawców i ich dane personalne. 6. W przypadku zaistnienia zdarzenia, o ile jest to konieczne i możliwe, zatrzymać do czasu przybycia policji ofiarę przestępstwa i jego sprawcę/ów/. 7. Nie nagłaśniać zdarzenia. Postępowanie nauczyciela wobec osoby, która stała się ofiarą czynu karalnego 1. Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku, kiedy ofiara doznała obrażeń. 2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 3. Powiadomienie rodziców ucznia. 4. Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. “Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić sąd rodzinny lub policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu” (art. 4 § 3 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) 23 Kategorie przestępstw z Kodeksu Karnego ścigane z urzędu: udział w bójce lub pobiciu, doprowadzenie małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej, znęcanie się, wywieranie wpływu na świadka w celu skłonienia do cofnięcia skarg lub wpłynięcia na złożone zeznania, podrabianie dokumentów; kradzież, kradzież z włamaniem, rozbój, przywłaszczenie, oszustwo. VI. Procedura postępowania w przypadku lekceważenia obowiązku szkolnego, wagarów 1. Rodzic jest zobowiązany usprawiedliwić nieobecność dziecka, w formie pisemnej, zaraz po jego powrocie do szkoły, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od daty powrotu. W przypadku przewidywanej dłuższej nieobecności (tydzień i więcej) rodzic niezwłocznie zgłasza fakt wychowawcy (osobiście, w formie pisemnej lub telefonicznie). 2. Nieusprawiedliwione nieobecności (częste pojedyncze oraz dłuższe) wychowawca klasy zgłasza do pedagoga szkolnego. 3. W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności (powyżej 1 tygodnia): a) wychowawca pisemnie lub telefonicznie informuje rodziców o nieobecnościach b) wychowawca wraz z pedagogiem przeprowadza rozmowę z rodzicami w obecności ucznia; rozmowa ma na celu wyjaśnienie przyczyny nieobecności, , poinformowanie o konsekwencjach wagarów i ewentualnie zawarcie kontraktu. 4. W przypadku braku reakcji ze strony rodzica i ucznia wychowawca wysyła do rodziców upomnienie w sprawie regularnego posyłania dziecka na zajęcia szkolne. 24 5. W przypadku dalszego opuszczania przez ucznia zajęć szkolnych, braku współpracy ze strony rodziców, wyczerpania wszelkich możliwości rozwiązania problemu na terenie szkoły - pedagog wysyła notatkę do sądu rodzinnego. Dyrektor kieruje do organu prowadzącego szkołę wniosek o wdrożenie postępowania przymusowego. 6. Wychowawca klasy powinien dopilnować, aby kopie zawiadomień i upomnień znalazły się w dokumentacji szkoły. Konieczne jest przestrzeganie procedury w powyższej kolejności. VII. Procedura postępowania w przypadku kradzieży, niszczenia mienia i dewastacji 1. Zgłoszenie zdarzenia dyrektorowi. 2. Rozmowa ze sprawcą z udziałem wychowawcy, pedagoga. 3. Poinformowanie rodziców. 4. Dyrektor szkoły natychmiast po uzyskaniu informacji o kradzieży lub stwierdzeniu dewastacji mienia szkolnego telefonicznie zgłasza policji konsekwentnie każdy przypadek kradzieży/dewastacji na terenie szkoły. 5. Ustalenie sposobu naprawy wyrządzonej szkody. 6. Dyrektor zobowiązuje wychowawcę klasy ucznia, który dopuścił się kradzieży/dewastacji, do przeprowadzenia zajęć uczących poszanowania cudzej własności, np. w formie prelekcji, filmu dydaktycznego, warsztatów, wykonywania pracy społecznej na rzecz szkoły. VIII. Procedura postępowania w przypadku znalezienia na terenie szkoły materiałów wybuchowych, broni i innych niebezpiecznych substancji 1. Uniemożliwienie dostępu osób postronnych do tych środków. 2. Powiadomienie dyrekcji szkoły, która przeprowadza ewakuację i powiadamia odpowiednie służby. 3. W przypadku nieobecności dyrekcji szkoły, nauczyciel - organizator zajęć podejmuje procedury leżące w gestii dyrekcji. 25 Podstawy prawne stosowanych procedur: Ustawa z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (DzU 82.35.228 z późn. zm. - tekst jednolity DzU 02.11.109 z późn, zm.) oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (DzU 82.35.230 z późn. zm.). Ustawa z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (DzU 03.24.198), Ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (DzU 90.30.179 z późn. zm.). Zarządzenie nr 15/97 komendanta głównego Policji z 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. Ustawa z 7 września 1997 o systemie oświaty (DzU 96.67.329 w późn. zm). Rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (DzU 03.26.226). 26 Rozdział IV Zasady ewaluacji 27 Każdego roku dokonywana jest ewaluacja Programu Wychowawczego, czyli systematyczne gromadzenie, porządkowanie i ocena danych dotyczących dokumentów, działań i osób. Ewaluację przeprowadzamy w celu podjęcia decyzji dotyczących przyszłych działań. Zastosowanie ewaluacji służy identyfikacji słabych i mocnych stron, wskazaniu kierunków rozwoju, poprawieniu ewentualnych błędów, oszacowaniu możliwości i ograniczeń, uzyskaniu wsparcia z zewnątrz, promocji, itp. Najważniejsze cele ewaluacji to: promowanie własnych możliwości i odpowiedzialności szkoły za efektywność kształcenia i wychowania oraz przenoszenie ich w szerszy kontekst społeczny dostarczenie użytecznych wskaźników określających co jest dobre, a co powinno być ulepszane gwarantowanie równych możliwości uczniom określenie ponadczasowych trendów doskonalenia i efektywności szkoły Ewaluację przeprowadzamy według ustalonych etapów: 1. Przygotowanie ewaluacji (zaplanowanie działań; projekt ewaluacji) 2. Realizacja (zbieranie danych) 3. Podsumowanie (analiza i porządkowanie danych, wyciąganie wniosków, rekomendacje, sporządzenie raportu, upowszechnianie wyników) Przedstawienie wyników ewaluacji (raportu) dyrektorowi i radzie pedagogicznej następuje podczas ostatniego zebrania w danym roku szkolnym. 28 Uwagi końcowe Program wychowawczy szkoły uwzględnia wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej dotyczące kształtowania postaw uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych, które sprzyjają ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, a także zapewniają bezpieczeństwo uczniom zarówno w szkole jak i w otaczających ich rzeczywistości. Jest spójny z programami nauczania oraz z programem profilaktyki. Budowany jest z udziałem nauczycieli, uczniów i rodziców, jest osadzony w tradycji szkoły i lokalnej społeczności oraz uwzględnia zachodzące w nich zmiany. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. Szkolny program wychowawczy jest uchwalany przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną (art.54 ustawy o systemie oświaty). Jest opiniowany przez samorząd uczniowski (na podstawie §2 ust.2 rozp. MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów…- Dz. U. Nr 61 poz. 624 z późniejszymi zmianami) 29