Uzasadnienie

Uzasadnienie
Zgodnie z art. 94 Prawa farmaceutycznego rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na
danym terenie ustala w drodze uchwały rada powiatu po zasięgnięciu opinii wójtów
(burmistrzów, prezydentów miast) gmin z terenu powiatu i samorządu aptekarskiego. Artykuł
wskazuje również, iż rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być
dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej,
niedzielę, święta oraz inne dni wolne od pracy.
Rada Powiatu Pabianickiego w dniu 20 grudnia 2012 r. podczas sesji podjęła Uchwałę
Nr XXXVIII/254/12 w sprawie ustalenia godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie
powiatu pabianickiego na 2013rok..
Z uchwały wynika, iż na terenie powiatu pabianickiego mającego obszar 492,18 km² w porze
nocnej, niedziele, święta oraz inne dni wolne od pracy dyżurują jedynie 2 apteki - w mieście
Pabianice. Z roku na rok chętnych aptek do pełnienia dyżurów jest coraz mniej. Na terenie
powiatu od lat istnieje problem zachęcenia aptekarzy do pełnienia dyżurów w porze nocnej,
niedziele, święta oraz inne dni wolne od pracy. Brak zainteresowania z ich strony pełnieniem
dyżurów wynika z braku rentowności i dużych kosztów ponoszonych przez pracodawcę
względem pracownika dyżurującego. Uzasadnienie powyższego stanu znalazło swoje
odzwierciedlenie w postulatach aptekarzy skierowanych do władz samorządowych i
zdecydowaną postawą, iż rezygnują z pełnienia dyżurów.
Postulaty i protesty aptekarzy w kontekście opinii prawnej adwokata dr Edwarda
Jędrzejewskiego z dnia 4.01.2006r. dotyczącej wykładni art. 94 Prawa farmaceutycznego
przeważyły za podjęciem uchwały stanowiącej, iż w Konstantynowie Łódzkim nie będą
pełnione przez apteki dyżury w porze nocnej, niedziele, święta oraz inne dni wolne od pracy.
Podjęcie uchwały wzbudziło jednak wiele kontrowersji wśród radnych, którzy podzielili
zdanie, iż na terenie powiatu pabianickiego powinien być większy dostęp do dyżurujących
aptek z uwagi na zapewnienie poczucia bezpieczeństwa mieszkańcom a także ze względu na
ważny interes społeczny - ochronę ich zdrowia i życia.
Ustawa Prawo farmaceutyczne nie określa jednak procedury w przypadku nie podjęcia
powyższej uchwały przez Radę Powiatu.
W związku z niejednoznacznością i brakiem precyzji zapisów art. 94 Prawa
farmaceutycznego oraz brakiem aktów wykonawczych na wskazanym podłożu dochodzi
do konfliktów pomiędzy samorządami i środowiskiem aptekarskim. Podobne sytuacje mają
również miejsce w innych powiatach, a związane z tym konflikty trafiają na drogi sądowe.
Z przepisów prawa nie wynika możliwość nakazania aptece przez Radę Powiatu ani czasu
pracy, ani zwolnienia z dyżurów. Dostosowanie do potrzeb ludności, to inaczej uwzględnianie
realnego zapotrzebowania na świadczone przez apteki usługi farmaceutyczne na danym
terenie, w konkretnej gminie. Ustawa wprost nie określa, kto stwierdza istnienie
przedmiotowego zapotrzebowania. Praktyka dowodzi, że wystarczającą i sprawdzoną wiedzę
w w/w temacie posiada samorząd aptekarski, który powinien artykułować to w wydawanej
przez Okręgową Radę Aptekarską opinii. Nadmienić należy, że zarówno opinia ta, jak i
opinia wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) z terenu powiatu, nie są dla Rady Powiatu
wiążące. Wymieniona norma prawna daje natomiast możliwość ustalania ramowego i
ogólnego czasu pracy tak, by ludność bez przeszkód mogła zaspokoić swoje potrzeby z
zakresu usług farmaceutycznych. Rada Powiatu nie może jednak wydać w tym względzie
decyzji administracyjnej w trybie kodeksu postępowania administracyjnego, nakazać
konkretnej aptece konkretnego czasu pracy, konkretnych dni czy godzin otwarcia apteki,
wyznaczania jej „dyżuru”, co najwyżej może zatwierdzić ogólny grafik czasu pracy aptek z
uwzględnieniem pory nocnej, świąt, niedziel i dni wolnych od pracy. Grafik nie ma mocy
wiążącej dla apteki. Określanie rozkładu godzin pracy aptek na danym terenie nie oznacza
ustalania dyżurów aptek. Przepis art. 94 w/w ustawy nie zawiera pojęcia dyżuru apteki.
Prawo farmaceutyczne nie uwzględnia także procedury jaka powinna być zastosowana przez
samorząd terytorialny w przypadku rezygnacji apteki z pełnienia dyżurów w trakcie trwania
roku kalendarzowego i obowiązku stosowania uchwalonej przez Radę Powiatu uchwały.
W związku z powyższym apelujemy o zmianę lub doprecyzowanie art. 94 Prawa
Farmaceutycznego (ustawa z dnia 6 września 2001r., Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn.
zm.) w następujący sposób:
- przeniesienie na wójtów, burmistrzów bądź prezydentów obowiązku sporządzania i
zatwierdzania w formie uchwały grafiku pracy aptek;
- przeniesienie na wójtów, burmistrzów bądź prezydentów obowiązku decydowania o
potrzebie pracy aptek na terenie gminy w porze nocnej, niedziele, święta oraz inne dni wolne
od pracy;
- możliwość dofinansowania apteki pełniącej dyżury w porze nocnej, niedziele, święta
i dni wolne od pracy przez samorządy gminne;
- nałożenie obowiązku dyżurowania aptek w zależności od ilości mieszkańców oraz
powierzchni danej gminy.
Załącznikiem do niniejszego uzasadnienia jest opinia
Jędrzejewskiego oraz postulaty aptekarzy z Konstantynowa Łódzkiego.
prawna
Edwarda
Apel skierowany do Ministra Zdrowia przez Radę Powiatu Pabianickiego jest
wyrazem zaniepokojenia radnych o zdrowie i życie mieszkańców, a także chęcią wdrożenia w
życie obligatoryjnych i szczegółowo sprecyzowanych przepisów prawnych regulujących
dostępność do świadczeń aptekarskich.