Kultura regionu Hajdú−Bihar

Kultura regionu
Hajdú−Bihar
H ajdú−Bihar to jeden z najbardziej interesujących regionów, bogatych kulturowo i nie−
zwykle cennych. Hajdú−Bihar to komitat (województwo) leżący we wschodniej części
kraju. Bezpośrednio graniczy z Rumunią. Przylegają do niego komitaty Szabolcs−
Szatmár−Bereg, Borsod−Abaúj−Zemplén, Jász−Nagykun−Szolnok i Békés. Stolicą
województwa jest Debreczyn, drugie po Budapeszcie największe miasto na Węgrzech.
Hajdú−Bihar położony jest na terenie Wielkiej Niziny Węgierskiej, w jej północnej
części.
Mapa Węgier z zaznaczonym regionem Hajdú−
Bihar
fot. arch.
Hajdú−Bihar najważniejsze informacje:
Region: Północna Wielka Nizina
Stolica komitatu: Debrecen
Powierzchnia: 6.211 km
Liczba ludności: 549.000
Gęstość zaludnienia: 88/km
Znaczny fragment płaskiego krajobrazu tego
miejsca stanowi stepowa puszta. Puszta to rozległy
step na Nizinie Węgierskiej w dolinie Cisy,
porośnięty trawą. Na obszarze puszty znajduje się
największy i najstarszy Park Narodowy na
Węgrzech − Park Narodowy Hortobágy. Istnieje
w nim skansen, zaś od grudnia 1999 roku Park
Narodowy Hortobágy został włączony na listę
Światowego Dziedzictwa Kulturowego.
Hortobágy jest miejscem wielu wystaw historii
narodu węgierskiego. W skansenie możemy
zapoznać się z zagadnieniami związanymi z
życiem pasterzy, zobaczyć proces wyrobu
kapeluszy i sukman ze specjalną aplikacją
(„szűrrátét”: na białym lub czarnym suknie
czerwona aplikacja), wyrób narzędzi związanych
z hodowlą zwierząt, jak również posmakować
specjalnych dań regionalnych (np. hortobágyi
Na okładce: Győri Tünde − uczennica tkactwa
ze szkoły Szakiskola'ja z miejscowości Ná−
dudvar na Węgrzech
fot. Magdalena Kruszka
húsos palacsinta − naleśniki po wyroków o nazwie Váradi Regestrum. Historia
hortobágysku, zupa rybna, Debreczyna sięga drugiej połowy XIV wieku, zaś
dania z baraniny (np. w roku 1361 Ludwik Węgierski nadał
wątróbka), pooglądać tańce Debreczynowi prawa miejskie. Miasto może się
regionalne.
pochwalić pięknymi zabytkami takimi jak:
Przez
lata
region Kościół Wielki, Kolegium Kalwińskie, Kościół
kształtowały: wiatr i prze− Św. Anny, budynek główny uniwersytetu,
pływające przez komitat rzeki, z kamienice w centrum miasta. W XV wieku
których
największe to:
Tisza, Hortobágy
i Kőrös. Najwyższym
punktem jest wznie−
sienie w Nyírség (170
metrów n.p.m.), podczas
gdy najniższym pozostają
okolice
położone
na
południe od Püspökladány i
Szerep, wznoszące się
zaledwie 85 metrów nad
poziom morza.
Przez wiele tysięcy lat
obszar Wielkiej Niziny był
naturalnym
obszarem
zalewowym rzeki Tisza,
dzięki czemu były tu
najlepsze ziemie. Kiedy w
XIX wieku wykonano
regulację biegu rzeki,
powodzie stały się rzadsze i
mniej szkodliwe, a obszar
puszty zmienił się w suchy
step, gdzieniegdzie wy− Węgierski gulasz Hortob
Hortobáá gy a`la puszta, przyrządzony w skansenie w
kazując tendencje do stawania Parku Narodowym Hortob
Hortobáá gy.
fot. arch.
się pustynią. Dziś znaczną
część powierzchni komitatu stanowi Park miasto otrzymało kolejne przywileje i mogło
Narodowy Hortobágy, którego pracownicy starają organizować targi. Rozpoczął się okres rozkwitu
się przywrócić dawną równowagę panującą w Debreczyna. Większość mieszkańców przejęło
tutejszej przyrodzie.
kalwinizm, dlatego też o Debreczynie mówiono
Nazwa Debreczyn po raz pierwszy pojawiła „Rzym Kalwiński”. W tym samym czasie nastąpił
się w źródłach pisanych w 1235 roku w zbiorze również rozwój szkolnictwa. Historia
Gazeta Biskupińska
Biskupińska, Adres redakcji: Biskupin, półwysep, tel. (052) 302−52−80; Wydawca: Wydawnictwo Dominika
Księskiego "Wulkan", Tygodnik Lokalny Pałuki, Żnin, ul. Sądowa 4; redaktor naczelny: Dominik Księski; zastępca
redaktora naczelnego: Mirosława Roszak; Anioł Stróż: Roksana Chowaniec; sekretarz redakcji: Stanisław Tyrakowski;
reporterzy: Alicja Rogaczewska, Kinga Szpek, Magdalena Kruszka, Remigiusz Konieczka, Sandra Brzykca, Jacek
Mielcarzewicz; skład i łamanie: Leszek Adamczyk; opracowanie graficzne: Leszek Malak.