Zespół Szkół im. Wł. St. Reymonta w Gołębiewku
Transkrypt
Zespół Szkół im. Wł. St. Reymonta w Gołębiewku
Zespół Szkół im. Wł. St. Reymonta w Gołębiewku SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA ZESPOŁU SZKÓŁ W GOŁĘBIEWKU I OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU Szkolny Program Profilaktyki powstał w wyniku diagnozy środowiska lokalnego, zgodnie z Programem Wychowawczym Szkoły i aktami prawa oświatowego. Głównymi założeniami programu jest kreowanie zdrowego stylu życia, zapobieganie zachowaniom agresywnym, profilaktyka uzależnień oraz szeroko rozumiana edukacja niezbędna do wykształcenia właściwych postaw i zachowań. Program obejmuje klasy 1 – 6 Szkoły Podstawowej oraz klasy 1 – 3 Gimnazjum. Jego realizację przewiduje się na cały dziewięcioletni cykl edukacji. Ma on charakter otwarty, może więc być modyfikowany i dostosowywany do potrzeb. Szkolny program profilaktyki obejmuje w szczególności: powinności wychowawcze każdego nauczyciela i wychowawcy w zakresie profilaktyki, bezpieczeństwa i ochrony życia i zdrowia, harmonogram działań doraźnych, wykształcenie u uczniów postaw i umiejętności służących ochronie przed zgubnymi wpływami zmian zachodzących we współczesnym świecie, współpracę z rodzicami oraz instytucjami, które zajmują się różnego rodzaju profilaktyką. II CELE PROGRAMU Cele ogólne aktywizowanie systemu wartości przeciw zachowaniom dysfunkcyjnym, wyrobienie umiejętności samodzielnego dokonywania wyborów właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi, uczenie alternatywnych sposobów przeżywania codziennego życia, nauka odmawiania w sytuacji presji społecznej, nauka umiejętności współpracy z innymi, podniesienie jakości działań chroniących człowieka przed zagrożeniami, wyrobienie odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka. Cele szczegółowe Uczniowie: wdrażanie do przestrzegania zasad higieny, ukazanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia, wyrobienie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego, wskazywanie wartościowych rozrywek, wskazywanie pożądanych wzorców zachowań, wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie i czyny, wzmacnianie poczucia własnej wartości, ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole, nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych, rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, uczenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, 2 wyrobienie umiejętności rozróżniania dobra od zła, ukazanie wartości koleżeństwa i przyjaźni, ukazania zgubnej roli agresji przejawiającej się w grupach rówieśniczych, ukazanie destrukcyjnego wpływu picia alkoholu, narkomanii, lekomanii i innych uzależnień na zdrowie człowieka. Nauczyciele i rodzice poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel–uczeń, uczeń-rodzic, wyrabianie umiejętności współpracy z innymi, stworzenie klimatu bezpieczeństwa i zaufania, wyrobienie poczucia odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka, dostarczenie informacji o uzależnieniach i zagrożeniach współczesnych, wskazywanie sposobów radzenia sobie ze stresem i sytuacjami trudnymi, uświadamianie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u swoich dzieci. ODZIAŁYWANIA WYCHOWAWCZE W ZAKRESIE PROFILAKTYKI ORAZ PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Obszar aktywności: Dbałość o zdrowie Zadania wychowawcze szkoły Higiena osobista i czystość otoczenia Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone odpowiedzialność samodzielność przestrzeganie określonych norm kształcenie właściwych postaw dokonywanie właściwych wyborów dbałość o zdrowie właściwe nawyki i przyzwyczajenia zdrowotne samoocena Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji rozmowy, pogadanki, spotkania z pielęgniarką, stomatologiem, programy profilaktyczne stacji sanitarno-epidemiologicznej, karty pracy, konkursy, apele Osiągnięcia uczniów: zna i rozumie słowo – higiena osobista, wie, że zdrowie postrzega się w aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym, rozumie, że zdrowie jest niezbędne do funkcjonowania w społeczeństwie, rozumie konieczność postrzegania higieny osobistej i otoczenia, umie dostosować ubiór do rodzaju wykonywanej pracy i pory roku, potrafi przygotować swoje stanowisko pracy w domu i w szkole oraz uporządkować je po zakończonej nauce, rozumie potrzebę aktywnego odpoczynku na świeżym powietrzu, 3 umie wykazać, że człowiek zdrowy może pracować znacznie wydajniej, rozumie konieczność izolowania chorych osób od osób zdrowych, wie do czego służą przybory do higieny całego ciała, rozumie konieczność kontrolowania stanu swojego zdrowia poprzez udział w badaniach profilaktycznych i innych. Zadania wychowawcze szkoły Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone odpowiedzialność samodzielność podejmowanie decyzji otwartość komunikatywność kształcenie właściwych postaw właściwe postawy wobec innych właściwe nawyki i przyzwyczajenia zdrowotne Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji apele, lekcje poglądowe, pogadanki, rozmowy, spotkania z pielęgniarką, spotkania z policją, przedstawienia tematyczne, filmy tematyczne Osiągnięcia uczniów: wie w jaki sposób udzielić pierwszej pomocy „ nie szkodzić”, wie do kogo zwrócić się o pomoc, wie, że od jego postępowania zależy bezpieczeństwo innych, zna podstawowe materiały opatrunkowe, wie co to jest apteczka, wie, że każdy nauczyciel i pracownik szkoły służy uczniom pomocą, wie co to znaczy bezpieczna zabawa, wie jakie zagrożenia niesie ze sobą niewłaściwe korzystanie z urządzeń i pomocy dydaktycznych zasilanych energią elektryczną, zna regulamin szkolny dotyczący bezpieczeństwa w szkole. Zadania wychowawcze szkoły Żywność i żywienie Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone przestrzeganie określonych norm autoprezentacja samoocena dokonywanie właściwych wyborów kultura spożywania posiłków kształcenie właściwych nawyków i przyzwyczajeń zdrowotnych komunikatywność Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji przygotowanie jadłospisu, przygotowanie posiłków i wspólne spożywanie, wycieczki do sklepu w celu przeprowadzenia wywiadów nt. trwałości produktów spożywczych – data trwałości, obecność konserwantów, „burza mózgów”, dramy, inscenizacje 4 otwartość samodzielność Osiągnięcia uczniów: potrafi przygotować jadłospis, wiec co to jest zdrowa żywność, wie, jak ważna jest świeżość produktów i żywności, wie jak przechowywać żywność i chronić ją przed zepsuciem, zna wartości odżywcze owoców i warzyw, umie przygotować proste posiłki z zachowaniem zasad higieny i estetyki, rozumie konieczność przestrzegania czystości osobistej i otoczenia oraz higieny przy przyrządzaniu i spożywaniu posiłków, wie co oznaczają pojęcia – prawidłowe i nieprawidłowe odżywianie się, umie podać przyczyny i skutki niewłaściwego odżywiania się /anoreksja, bulimia/, rozumie, iż prawidłowe żywienie może zapobiegać chorobom układu pokarmowego oraz zapewnia prawidłowy rozwój organizmu. Zadania wychowawcze szkoły Aktywność ruchowa, praca i wypoczynek Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone odpowiedzialność samodzielność otwartość wiara we własne siły samoocena dokonywanie właściwych wyborów planowanie i organizacja czasu wolnego kształcenie właściwych nawyków i przyzwyczajeń zdrowotnych Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji zapewnienie uczniom odpowiednich mebli szkolnych, pogadanki i apele, udział w zawodach sportowych i rekreacyjnych, udział w wycieczkach, biwakach, ogniskach i in. Osiągnięcia uczniów: rozumie potrzebę dostosowania swojego miejsca i nauki do aktywnego stanu rozwoju, rozumie potrzebę dbania o własną sylwetkę i całe ciało, potrafi wykonać proste ćwiczenia służące korekcie wad postawy, rozumie, że aktywny wypoczynek oraz ruch na świeżym powietrzu jest niezbędny do zachowania dobrej kondycji fizycznej i zdrowia, zna zasady postępowania na wycieczkach, biwakach, zawodach sportowych i innych, zna bezpieczne zabawy sportowe, które umie wykorzystać w czasie wolnym od zajęć szkolnych, umie korzystać z podstawowego sprzętu sportowego, umie planować swój wolny czas z korzyścią dla własnego rozwoju, wie, że w zabawach i ćwiczeniach ogólnorozwojowych najważniejsze znaczenie ma zaangażowanie i wysiłek na miarę swoich możliwości, potrafi „wygrywać”, radzi sobie z „porażką”, stosuje zasadę „fair play”. 5 Obszar aktywności: Bezpieczeństwo. Wychowanie komunikacyjne. Zadania wychowawcze szkoły Czuję się bezpiecznie w szkole i poza nią Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone planowanie organizowanie komunikatywność minimalizacja stresu autoprezentacja samodzielność kształcenie właściwych nawyków planowanie i organizacja czasu wolnego przestrzeganie określonych norm Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji pogadanki, spotkania z przedstawicielami policji i straży pożarnej, konkursy, apele, przedstawienia i inscenizacje tematyczne, drużyny zuchowe i harcerskie, znajomość i analizowanie planu szkoły ze wskazaniem drogi ewakuacyjnej Osiągnięcia uczniów: umie zaplanować bezpieczne zabawy w szkole i w czasie wolnym od zajęć szkolnych, zna drogę ewakuacyjną w szkole, wie, co to znaczy bezpieczna zabawa, przestrzega normy właściwego zachowania się kolegów, wie jak należy się zachować w sytuacjach wymagających interwencji osoby dorosłej, potrafi zaopiekować się młodszym kolegą, swoim zachowaniem daje dobry przykład innym kolegom, wie jak korzystać z pomieszczeń szkolnych, zna regulamin sali gimnastycznej i pracowni komputerowej, zna zasady zachowania się na zajęciach szkolnych oraz zasady korzystania z różnych pomocy i sprzętu, wie, że podczas pobytu w szkole nie wolno wychodzić poza teren szkoły, wie jak należy spędzać przerwy międzylekcyjne, wie, że każdy nauczyciel i pracownik szkoły służą mu radą i pomocą. Zadania wychowawcze szkoły Czuję się bezpieczny jako użytkownik drogi Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone odpowiedzialność samodzielność kształcenie właściwych postaw komunikatywność samodzielność podejmowania decyzji Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji pogadanka, spotkania z policjantem „Miasteczko ruchu drogowego”, kurs nauki przepisowej jazdy na rowerze, przygotowanie do egzaminu 6 właściwe nawyki i przyzwyczajenia dbałość o zdrowie sumienność prawidłowe uczenie się wrażliwość na kartę rowerową, wychowanie komunikacyjne na lekcjach techniki, plastyki, przyrody, j.polskiego, wych. fiz, nauczania zintegr., godz. wychow. wycieczki szkolne, biwaki apele, dramy, gazetki, przedstawienia i inscenizacje tematyczne Osiągnięcia uczniów: zna przepisy ruchu drogowego dla pieszych i rowerzystów, przestrzega przepisów ruchu drogowego, umie zachować się na przystankach autobusowych i w autobusach, wie jak należy zachować się na wycieczkach szkolnych, potrafi poruszać się na drodze, zna sygnalizację świetlną, wie jak oznacza się przejścia dla pieszych, potrafi być przezorny, (ustępuje na drodze pojazdom), umie jeździć na rowerze, zna podstawową budowę roweru. Obszar aktywności: Przemoc i agresja – przeciwdziałanie Zadania wychowawcze szkoły Czuję się bezpiecznie w szkole Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być wykształcone kształcenie właściwych postaw i norm postępowania odpowiedzialność samodzielność dokonywanie wyborów dbałość o zdrowie komunikatywność samoocena tolerancja wrażliwość opiekuńczość Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji pogadanki, apele, spotkania z policją, spotkania z przedstawicielami poradni psychologicznopedagogicznej, ankiety, rozmowy, wywiady, filmy tematyczne, przedstawienia tematyczne Osiągnięcia uczniów: wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia lub wypadku, wie, że każdy nauczyciel i pracownik szkoły służą mu pomocą, umie unikać sytuacji, w której może być narażony na agresję ze strony innych osób. 7 Zadania wychowawcze szkoły Potrafię powiedzieć „nie” Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być wykształcone otwartość komunikatywność samodzielność samoocena odpowiedzialność kształcenie właściwych postaw kształcenie właściwych nawyków i norm postępowania stanowczość obrona swoich racji dokonywanie właściwych wyborów asertywność Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji pogadanki, rozmowy, wywiady, spotkania z przedstawicielami instytucji zajmującymi się problemami profilaktyki uzależnień, dramy apele, filmy i przedstawienia tematyczne Osiągnięcia uczniów: potrafi bronić swoich racji i poglądów, jest asertywny, wie jakie programy telewizyjne, gry komputerowe, informacje z Internetu mogą służyć jego prawidłowemu rozwojowi, umie dokonać selekcji tych programów, odrzucić szkodliwe i mające ujemny wpływ na jego psychikę i rozwój, wie jakie zagrożenia mogą płynąć z kontaktów z przygodnymi osobami oraz potrafi przeciwstawić się tym kontaktom, wie jakie sytuacje mogą narazić go na złe wpływy, zna zagrożenia płynące z zażywania środków odurzających, palenia tytoniu i picia alkoholu. Zadania wychowawcze szkoły Wiem, że nie jestem sam Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być wykształcone wrażliwość na krzywdę innych otwartość komunikatywność minimalizacja sytuacji stresowych odpowiedzialność opiekuńczość samoocena kształcenie właściwych postaw wrażliwość Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji pogadanki, rozmowy, scenki dramowe, symulujące sytuacje zagrożenia, zapoznanie z podstawowymi metodami udzielania pierwszej pomocy, spotkania z przedstawicielami policji, straży pożarnej i służby zdrowia 8 Osiągnięcia uczniów: umie rozpoznać sytuacje, w których komuś dzieje się krzywda, umie reagować w zaistniałych wyżej sytuacjach, potrafi otoczyć opieką młodszych kolegów, wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacjach zagrożenia, umie nawiązywać kontakty rówieśnicze, potrafi współżyć w grupach koleżeńskich. Obszar aktywności: Narkomania, nikotynizm, alkoholizm - profilaktyka Zadania wychowawcze szkoły Działania informacyjnouświadamiające Umiejętności, które muszą być kształcone w celu realizacji zadania samodzielność samoocena kształcenie właściwych postaw przestrzeganie określonych norm dokonywanie właściwych wyborów otwartość komunikatywność odpowiedzialność Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji apele, pogadanki, rozmowy i spotkania z pielęgniarką, przedstawicielami instytucji zajmujących się problemami nikotynizmu, alkoholizmu, narkomanii, zajęcia dydaktyczne – przyroda, godz. wych., wych. do życia w rodzinie, ścieżki między przedmiotowe, ankiety, wywiady Osiągnięcia uczniów: wie co to jest narkomania, nikotynizm, alkoholizm, wie co to jest AIDS, wie jakie zagrożenia płyną z kontaktów z osobami uzależnionymi, wie jakie zniszczenia w organizmie powodowane są w/w używkami, zna drogi zarażenia AIDS. Zadania wychowawcze szkoły Profilaktyka uzależnień /alkoholizm, narkomania, nikotynizm/ Umiejętności, które muszą być kształcone w celu realizacji zadania odpowiedzialność dokonywanie właściwych wyborów kształcenie właściwych postaw przestrzeganie określonych norm otwartość komunikatywność Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji spotkania z przedstawicielami instytucji zajmujących się profilaktyką uzależnień, przedstawienia i inscenizacje tematyczne, programy profilaktyczne, filmy i programy komputerowe, literatura, 9 dbałość o zdrowie tolerancja samoocena właściwe nawyki i przyzwyczajenia organizowanie planowanie analizowanie konkursy i quizy, organizowanie zajęć dydaktycznych – przyroda, godz. wychow., wych. do życia w rodzinie Osiągnięcia uczniów: umie dokonać wyboru właściwego postępowania, które zapobiega uzależnieniom – alkoholizmowi, narkomanii, nikotynizmowi, umie właściwie zadbać o zdrowie własne i troszczyć się o zdrowie innych, zna zagrożenia płynące z zażywania narkotyków, palenia tytoniu, picia alkoholu, wie jakie czynniki mają decydujący wpływ na prawidłowy rozwój organizmu, potrafi bronić swoich racji i poglądów, stara się nie ulegać wpływom innych osób, umie powiedzieć „nie” w sytuacjach trudnych lub wymagających interwencji specjalisty, potrafi mówić na „trudne tematy”, potrafi nawiązać kontakty rówieśnicze, dokonać wyboru właściwych osób. Obszar aktywności Antykorupcja Zadania wychowawcze szkoły Edukacja antykorupcyjna Umiejętności, które w celu realizacji zadania muszą być kształcone dokonywanie właściwych wyborów hierarchizacja wartości kształcenie właściwych postaw kształcenie umiejętności dialogu dokonywanie oceny zachowań korupcyjnych i ich konsekwencji przestrzeganie określonych norm postępowania samodzielność podejmowania decyzji twórcze rozwiązywanie problemów samodzielność odpowiedzialność uczciwość, rzetelna praca stanowczość Metody kształcenia tych umiejętności – formy realizacji dyskusja, pogadanki, prelekcje, metody twórczego rozwiązywania problemów np. „burza mózgów”, metoda grupowego podejmowania decyzji, praca w grupach, drama, spotkania z prawnikiem, policjantem, ankiety, mini sondaże, wykonywanie plakatów, ulotek, dodatku do gazetki szkolnej, karty pracy, zajęcia dydaktyczne, wyszukiwanie informacji na stronach internetowych 10 autoprezentacja Osiągnięcia uczniów: zna i rozumie pojęcia: prawda, dobro, wolność, odpowiedzialność i sprawiedliwość w otaczającym świecie, zna i akceptuje zasady zachowania się w grupie oraz procedury postępowania w przypadku łamania norm, przestrzega norm postępowania wynikających z pełnienia roli ucznia, kolegi, przyjaciela, rozumie znaczenie norm i wartości dla funkcjonowania społeczności szkolnej, lokalnej i państwa, podejmuje działania zgodne z tymi normami w grupie rówieśniczej i w szkole, wie, czym jest korupcja, jakie są jej przyczyny i skutki, potrafi wskazać zachowania i sytuacje z życia szkolnego, w relacjach z rówieśnikami noszące znamiona korupcyjnych, umie rozpoznać sytuację korupcyjną, potrafi właściwie zachować się wobec sytuacji korupcyjnych w otaczającym go środowisku, rozumie niebezpieczeństwa jakie stwarza rozwój korupcji w różnych sferach życia publicznego, wie, w jaki sposób można walczyć z korupcją, wskazuje sojuszników w walce z korupcją – organy prawa, organizacje pozarządowe, media, potrafi się zachować w przypadku znalezienia się w sytuacji korupcyjnej, wykazuje postawę nieakceptowania korupcji w swoim otoczeniu, Szczegółowy sposób realizacji danego zadania i tematyka zajęć czy ćwiczeń zależy od osób prowadzących. Realizacja danego zadania uwzględniana jest w rocznych planach pracy wychowawczej. III NAUCZYCIELE I RODZICE WOBEC ZADAŃ PROFILAKTYKI Zadania nauczycieli: rozpoznawanie istniejących problemów i potrzeb środowiska za pomocą różnorodnych metod, wymiana doświadczeń w dyskusjach, konferencje szkoleniowe z udziałem osób wspierających pracę szkoły, np.: psychologa, pedagoga, samokształcenie – uczestnictwo w różnego rodzaju formach doskonalenia zawodowego związanego z tematyką profilaktyki, studiowanie odpowiedniej literatury, programów itp., spotkania rady pedagogicznej z przedstawicielami instytucji zajmujących się profilaktyką uzależnień, wykorzystywanie wiedzy i umiejętności na zajęciach z uczniami oraz spotkaniach z rodzicami. 11 Współpraca z rodzicami: wykorzystywanie rodziców zajmujących się zawodowo problematyką uzależnień lub udzielaniem pierwszej pomocy przy spotkaniach samokształceniowych rady pedagogicznej, współpraca z rodzicami przy realizacji zadań z uczniami, przenoszenie na grunt domowy kształconych umiejętności i zachowań, pedagogizacja rodziców. IV SPODZIEWANE REZULTATY POGRAMU umiejętne zagospodarowanie czasu wolnego, opanowanie umiejętności społecznych, wzrost kultury osobistej, szacunek dla norm, wartości i autorytetów, poczucie odpowiedzialności za samowychowanie, umiejętność współpracy w grupie i pomocy innym, umiejętność rozwiązywania problemów, znajomość czynników zagrażających zdrowiu psychicznemu i fizycznemu, wzrost wiedzy u uczniów i rodziców na temat przemocy i uzależnień oraz przeciwdziałanie im, wzrost świadomości na temat przyczyn i sytuacji zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami, zminimalizowanie zjawiska agresji i przemocy w szkole, umiejętność dokonywania wartościowych i sensownych wyborów, umiejętność wyrażania swoich uczuć, myśli, przekonań, szanowania uczuć innych i współodczuwania z innymi, stworzenie klimatu szkoły z atmosferą życzliwości, zrozumienia i bezpieczeństwa, wzrost poczucia odpowiedzialności rodziców za wychowanie dzieci, integracja społeczności szkolnej. 12