III-CZP-0006_14_p

Sygn. akt III CZP 6/14
ZAGADNIENIE PRAWNE
W sprawie o przyznanie wynagrodzenia za sprawowanie kurateli nad częściowo
ubezwłasnowolnioną J.B. na skutek zażalenia Gminy W. od postanowienia Sądu
Rejonowego […] we W. z dnia 16.09.2013 r.
1. czy przepis art. 53a ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (ze
zmianami) tekst jednolity Dz. U. 2013 p. 509 w przedmiocie przyznawania
wynagrodzeń opiekunom prawnym osób całkowicie ubezwłasnowolnionych
ma zastosowanie do przyznawania wynagrodzeń kuratorom osób częściowo
ubezwłasnowolnionych.
2. czy postanowienie rozstrzygające wniosek w przedmiocie wynagrodzenia dla
kuratora osoby częściowo ubezwłasnowolnionej lub dla opiekuna osoby
całkowicie ubezwłasnowolnionej jest postanowieniem orzekającym co do
istoty sprawy i czy w związku z tym od postanowienia tego służy zażalenie czy
apelacja.
3. czy gmina, na której na mocy art.. 53a wyżej cytowanej ustawy o pomocy
społecznej ciąży obowiązek wypłaty przyznanego przez Sąd wynagrodzenia
jest zainteresowanym w rozumieniu art. 510 kpc.
UZASADNIENIE
Na wniosek kuratora osoby częściowo ubezwłasnowolnionej złożony w dniu
11 lipca 2013 r. do sprawy […] Sąd Rejonowy […] we W. na posiedzeniu niejawnym
postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2013 r. wydanym w sprawie opiekuńczej
(wykonawczej) […] przyznał kuratorowi osoby częściowo ubezwłasnowolnionej
wynagrodzenie za sprawowanie kurateli w wysokości po 200 zł miesięcznie,
poczynając od dnia 2 sierpnia 2013 r. ze środków gminy (MOPS).
2
Następnie na posiedzeniu niejawnym postanowieniem z dnia 16.09.2013 r.
wydanym w sprawie nieprocesowej […] w punkcie I na podstawie art. 395 § 2 kpc
uchylił postanowienie z dnia 2.08.2013 r. , a w punkcie II przyznał kuratorowi osoby
częściowo ubezwłasnowolnionej wynagrodzenie za sprawowanie kurateli
w
wysokości 200 zł, poczynając od dnia 1 września 2013 r. ze środków gminy (MOPS).
Jako podstawę rozstrzygnięcia wskazał art. 179 § 1 kro, 178 § 1 kro i art. 53a
ustawy z dnia 12.03.2004 r. o pomocy społecznej. Sąd zarządził doręczenie odpisu
postanowienia wnioskodawcy oraz gminie W. jako uczestnikowi postępowania.
Gmina W. złożyła zażalenie na powyższe postanowienie uzasadniając, że
przywołany przepis art. 53a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej nie
ma zastosowania w przypadku przyznania wynagrodzenia kuratorowi osoby
ubezwłasnowolnionej częściowo.
Skarżąca przywołała, że stosownie do treści art. 36 cytowanej ustawy o
pomocy społecznej świadczeniem z pomocy społecznej jest świadczenie należne
opiekunowi prawnemu z tytułu sprawowanej opieki przyznawane przez Sąd przy
czym Ustawa nie przewiduje
wypłacania wynagrodzenia kuratorowi osoby
ubezwłasnowolnionej częściowo.
Przy rozpoznawaniu zażalenia Gminy W. na postanowienie z dnia 16 września
2013 r. Sądowi Okręgowemu nasunęły się zagadnienia prawne budzące wątpliwości
sformułowane w sentencji postanowienia.
Ad. 1 Budzi wątpliwość stosowanie w drodze analogii do przyznawania
wynagrodzeń kuratorom osób częściowo ubezwłasnowolnionych art. 162 § 1 kro i
art. 53a ustawy o pomocy społecznej , a to w związku z treścią art. 178 § 1 kro i 179
§ 1 kro. Art. 178 § 2 kro pozwala stosować do kurateli przepisy dotyczące opieki w
zakresie nieuregulowanym przez przepisy dotyczące kurateli.
Tymczasem przepis art. 179 § 1 kro dotyczący kurateli zawiera regulacje
odnoszące się do wynagrodzeń kuratora, natomiast Ustawa o pomocy społecznej
wprost wskazuje , że regulacja obejmuje jedynie opiekunów prawnych.
3
Ad. 2 W prowadzonych postępowaniach o przyznanie wynagrodzeń kuratorom
osób
ubezwłasnowolnionych
częściowo
oraz
opiekunom
prawnym
osób
ubezwłasnowolnionych całkowicie w sądach okręgu w. zaistniały rozbieżności.
Część sądów rozstrzyga wnioski o przyznanie wynagrodzenia w postępowaniu
opiekuńczym wykonawczym Op, a część sądów
rozstrzyga te wnioski w
postępowaniu nieprocesowym Ns, a co za tym idzie część sądów uznaje, że od
orzeczeń przysługuje środek odwoławczy w postaci zażalenia, a część uznaje, że
tym środkiem jest apelacja.
Przyczyna takiego stanu rzeczy jest wątpliwość czy
postanowienia wyżej
cytowane są postanowieniami orzekającymi co do istoty sprawy (art. 518 kpc).
Ad. 3 Równocześnie część sądów przyjmuje, że gmina jest zainteresowanym
w sprawie i na mocy art. 510 § 2 kpc wzywa gminę do udziału w sprawie, a w
większości doręcza gminie postanowienie do wykonania, nie zawiadamiając gminy o
toczącym się postępowaniu.
Wobec opisanych wyżej rozbieżności w prowadzonych postępowaniach
dotyczących
przyznawania
ubezwłasnowolnionych
i
wynagrodzeń
opiekunom
kuratorom
prawnym
osób
częściowo
osób
całkowicie
ubezwłasnowolnionych Sąd Okręgowy działając na mocy art. 390 § 1 kpc w zw. z
art. 397 § 2 kpc i 13 § 2 kpc postanowił jak w sentencji.
/tp/