Ujęcie rachunkowe podatku do zwrotu

Ujęcie rachunkowe podatku do zwrotu
Wpisany przez Leszek Kramarczuk
Jednostka powinna ewidencjonować podatek od wartości dodanej, możliwy do odzyskania, na
kontach rozrachunków.
Zasady zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom spoza określonego państwa
członkowskiego zostały określone w przepisach 8 Dyrektywy Rady 79/1072/EWG z 6 grudnia
1979 roku w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się
do podatków obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom
niemającym siedziby na terytorium kraju.
Ustawa o VAT nie przewiduje sytuacji, w których polski podatnik byłby uprawniony do odliczenia
podatku od wartości dodanej, zapłaconego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej.
Dlatego też w praktyce z chwilą dokonania zakupu opodatkowanego w innym państwie
członkowskim kwota brutto poniesionego wydatku jest księgowana w koszty operacyjne lub w
pozostałe koszty operacyjne. Czy słusznie?
Nie ma wątpliwości, że powyższe podejście jest uzasadnione w sytuacji, kiedy jednostka nie
czyni starań o zwrot podatku od wartości dodanej, zapłaconego w innym państwie
członkowskim, z tym, że odpowiedniejsze byłoby wówczas uwzględnienie tego podatku w
kosztach operacyjnych, a także w wycenie zapasów lub innych aktywów, niż w pozostałych
kosztach operacyjnych.
Natomiast w sytuacji, kiedy jednostka występuje o zwrot podatku, należałoby zastosować
rozwiązanie, które nie powodowałoby obciążenia w rachunku zysków i strat bądź też nie
zwiększało wartości aktywów.
1/3
Ujęcie rachunkowe podatku do zwrotu
Wpisany przez Leszek Kramarczuk
Dla uzasadnienia powyższego podejścia byłoby zasadne dokonanie analizy pojęcia ceny
nabycia w zakresie dotyczącym uwzględnienia w niej omawianego podatku. Zgodnie z art. 28
ust. 2 ustawy o rachunkowości (uor) cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów,
obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od
towarów i usług
oraz podatku akcyzowego, a w
przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz
powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem.
Zwrotu podatku nie można wprawdzie utożsamiać z podatkiem do odliczenia, jednak w efekcie
podatek odliczony czy też podlegający zwrotowi nie powinien, zdaniem autora, zwiększać ceny
nabycia.
Skoro powyższy przepis uor nie rozstrzyga w sposób jednoznaczny kwestii rozliczenia podatku
do zwrotu, to należałoby zwrócić uwagę na art. 10 ust. 3 uor, zgodnie z którym w sprawach
nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki
mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów
Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, inne niż
wymienione w art. 2 ust. 3 uor (sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF/MSR)
mogą stosować MSR.
Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ustalania kosztu wytworzenia dla
celów bilansowej wyceny zapasów nie odnosi się do ujęcia podatku do zwrotu w wycenie
kosztu wytworzenia, tym samym należałoby wziąć pod uwagę przepisy MSR 2 (Zapasy), gdzie
w par. 11 są zdefiniowane koszty zakupu jako składające się z ceny zakupu, ceł importowych i
pozostałych podatków (innych niż te możliwe do odzyskania w okresie późniejszym
przez jednostkę gospodarczą od władz podatkowych)
.
2/3
Ujęcie rachunkowe podatku do zwrotu
Wpisany przez Leszek Kramarczuk
Przepis par. 11 MSR 2 w szerszym zakresie niż przepis art. 28 ust. 2 uor rozstrzyga kwestie
podatków, które powinny być uwzględnione w cenie nabycia. Na gruncie przepisu par. 11 MSR
2 podatek od wartości dodanej, możliwy do odzyskania, nie powinien zwiększać ceny nabycia,
co nie wynika wprost z ww. przepisu ustawy o rachunkowości. Skoro podatek możliwy do
zwrotu nie stanowi elementu ceny nabycia, to tym samym nie powinien stanowić obciążenia w
rachunku zysków i strat.
Jednostka powinna ewidencjonować podatek od wartości dodanej, możliwy do odzyskania, na
kontach rozrachunków. Jest to rozwiązanie właściwsze od rozliczania tego podatku do
pozostałych kosztów operacyjnych, szczególnie w sytuacji, kiedy zakupy opodatkowane i
zwroty podatku nie dotyczą tego samego okresu sprawozdawczego. Jeżeli zwrot podatku nie
nastąpi w danym okresie sprawozdawczym, to wówczas jednostka powinna udokumentować
realność należnego podatku do zwrotu na dzień bilansowy.
Ujęcie podatku do zwrotu na kontach rozrachunkowych nie powinno zmieniać kwalifikacji tego
podatku jako kosztów uzyskania przychodów, gdyż o kwalifikacji podatkowej powinien
przesądzać charakter operacji, a nie jej księgowe ujęcie. Należy nadmienić, że w przypadku
przekształcenia dla celów rachunkowych podatkowego leasingu operacyjnego na leasing
finansowy, koszty opłat będące kosztami uzyskania przychodów są także ewidencjonowane na
kontach rozrachunków.
3/3