za opracowanie graficznej prezentacji danych

Społeczno – kulturowe uwarunkowania
W
A
O
NIA
R
gospodarki
przestrzennej
A
D
PR
Ł
AD Z
K
A
Z
AG
O
Prowadzący: Krzysztof Janc
ĆWICZENIE 3
Miary dobrobytu
INS
R.
NNEGO
RZE
ST
ZE
O
P
S
T
GE www.zzp.geogr.uni.wroc.pl
U.
W
TU
TY
Zakład Zagospodarowania Przestrzennego
O
G
www.zzp.geogr.uni.wroc.pl/www_janc/glowna.html
OG
NE
L
RA
NA
O
F II
I
I ROZ WOJU REG
PKB
Przedstawia końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki
narodowej. Produkt krajowy brutto równa się sumie wartości dodanej brutto wytworzonej
przez wszystkie krajowe jednostki instytucjonalne powiększonej o podatki od produktów i
pomniejszonej o dotacje do produktów. Produkt krajowy brutto jest liczony w cenach
rynkowych.
Wartość dodana brutto mierzy wartość nowo wytworzoną w wyniku działalności
produkcyjnej krajowych jednostek instytucjonalnych. Wartość dodana brutto stanowi różnicę
między produkcją globalną a zużyciem pośrednim, jest wyrażona w cenach bazowych.
Wyrażona w najczęściej w walucie uniwersalnej (jeżeli porównanie pomiędzy krajami) oraz
w parytecie siły nabywczej (PPP).
więcej na: http://www.stat.gov.pl/
HDI
Wskaźnik Rozwoju Społecznego - został wprowadzony dla celów porównań
międzynarodowych. Jest on syntetycznym miernikiem, który przy
wykorzystaniu jednolitej metodologii, rekomendowanej przez UNDP, opisuje
efekty w zakresie rozwoju społecznego poszczególnych krajów.
Wskaźnik rozwoju społecznego jest wyznaczany na podstawie komponentów
dotyczących następujących obszarów:
► standard życia
dochód narodowy per capita PPP
► długie i zdrowe życie
przeciętne dalsze trwanie życia (oczekiwana dalsza długość trwania życia)
► edukacja
średnia liczba lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców (25 lat i starszych)
oczekiwana liczba lat edukacji dla rozpoczynających proces kształcenia
Wartość jego mieści się w przedziale od 0-1.
0 – 0,5 kraj słabo rozwinięty; 0,5 – 0,8 – kraj średnio rozwinięty;
0,8 – 1,0 – kraj wysoko rozwinięty.
więcej na: http://hdr.undp.org/en/
RHI
Względny Wskaźnik Szczęścia – jak ludzie odczuwają i postrzegają
swoją własną sytuację.
Celem jego zastosowania było przeświadczenie, że interpretacja
dostępnych ilościowych miar (PKB, wpływy z podatków, koszta życia etc.)
będzie łatwiejsza po jego uwzględnieniu. RHI koncentruje się na głównym
celu życia: być tak szczęśliwym jak tylko się da i pozostać w takim
stanie najdłużej jak tylko się da.
RHI został użyty do porównań pomiędzy miastami w Kanadzie (prowincja
Quebec).
Percepcja szczęścia jest indywidualna, różni się w zależności od
wartości, doświadczenia, uczuć.
Podstawą są badania ankietowe, w których mieszkańcy miast oceniają
swój poziom szczęścia w skali od 1 do 10.
Ankietowani bazują na swojej własnej definicji szczęścia.
więcej na: http://www.indicedebonheur.com/home.htm
GPI
Wskaźnik Pokoju Światowego – obecność lub brak pokoju; na
podstawie 23 wskaźników wybranych przez panel ekspertów.
Pokój traktuje się jako stan harmonii osiągany poprzez brak wojny
czy konfliktu – „brak przemocy”.
Wskaźniki zostały podzielone na trzy kategorie:
1. toczące się wewnętrzne i zewnętrzne konflikty (liczba
konfliktów, liczba osób zabitych w konfliktach zewnętrznych i
wewnętrznych, związki z państwami sąsiednimi, poziom
intensywności konfliktu)
2. bezpieczeństwo społeczne (m.in. percepcja przestępczości,
niestabilność polityczna, liczba zabójstw, populacja w więzieniach,
poziom przestępczości kryminalnej, możliwość wystąpienia aktów
terroru, liczba uchodźców)
3. militaryzacja (m.in. wydatki na wojsko, wielość sił zbrojnych,
import i eksport broni konwencjonalnej, łatwość dostępu do broni)
Wszystkie wskaźniki skaluje się w zakresie 1-5. Wartość wskaźnika
to średnia ze wszystkich 23 wskaźników cząstkowych.
Niższa wartość wskaźnika wskazuje „bardziej pokojowe” państwo.
więcej na: http://www.visionofhumanity.org/#/page/indexes/global-peace-index
HPI
Wskaźnik Szczęśliwej Planety (również Światowy Indeks Szczęścia)– jest miarą
ukazującą zróżnicowanie ekologicznej sprawności społeczeństw na świecie.
Wskaźnik uwzględnia wpływ środowiskowy na jakość życia.
Składniki:
► satysfakcja z życia oraz oczekiwany czas życia (jak w HDI) (lata szczęśliwego
życia - HLY)
► ślad ekologiczny ludzkości (EF) - ślad ekologiczny to szacowana ilość hektarów
powierzchni lądu i morza potrzebna do rekompensacji zasobów zużytych na
konsumpcję i absorpcję odpadów. Ślad mierzony jest w globalnych hektarach (gha)
na osobę.
HPI 
HLY
*
EF  
α – 3,35
β – 6,42
więcej na:http://www.happyplanetindex.org/
CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest określenie zależności pomiędzy poziomem rozwoju społecznoekonomicznego (dobrobytem) mierzonym „tradycyjnymi” miarami a „alternatywnymi”
miarami dobrobytu (uwzględniającymi istotne z punktu widzenia człowieka aspekty jego życia).
Należy odpowiedzieć na następujące pytania:
1. Jak wygląda rozkład przestrzenny analizowanych mierników w skali globu?
2. Co determinuje taki rozkład?
3. Czy występuje zależność pomiędzy miarami dobrobytu i co jest przyczyną ich
wystąpienia/braku?
4. Czy kraje wchodzące w skład poszczególnych kontynentów (układów terytorialnych,
kulturowych) posiadają jakieś cechy charakterystyczne (podobne wartości wskaźników)?
Dodatkowo powinno być zawarte uzasadnienie wyboru miar dobrobytu.
SPOSÓB REALIZACJI
W ramach ćwiczenia zadaniem Państwa jest:
-pozyskanie materiału statystycznego zgodnego z ideą ćwiczenia – umożliwiającego jego
realizację,
-opracowanie prezentacji graficznej zagadnienia – wizualizacja (wykresy, schematy,
fotografie, mapy),
-analiza zagadnienia z udzielaniem odpowiedzi na postawione pytania badawcze.
Proszę, żeby tekst analizy posiadał objętość nie większą niż przeznaczone na to miejsce w
arkuszu sprawozdania – proszę nie formatować tekstu!
Ćwiczenie powinno zawierać – arkusz sprawozdania oraz załączone dwie mapy (mogą być
pozyskane z internetu jednakże proszę pamiętać o podpisie w języku polskim – z podaniem
źródła).
Prace należy dostarczyć: na następne ćwiczenia (według rozkładu zajęć).
Arkusz sprawozdania jest dostępny na stronie internetowej przedmiotu.
KRYTERIA OCENY (1)
W ćwiczeniach oceniane są trzy elementy:
- pozyskanie, opracowanie materiału statystycznego oraz graficznego (mapy).
- opracowanie graficznej prezentacji danych.
- analiza zagadnienia – odpowiedzi na pytania.
nieoddanie ćwiczenia w terminie – odjętych 5 punktów
przepisywanie ze stron WWW bez podania źródła, kompilacje tekstów, plagiat wewnątrz
grupy – odjętych 20 punktów
aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za pozyskanie – opracowanie materiału
statystycznego należy:
- dane muszą być kompletne,
- należy uniknąć błędów obliczeniowych (przy agregacji, obliczaniu wskaźników),
- mapy muszą być czytelne i opisane prawidłowo,
- wybór pozyskania danych – oceniany ze względu na szczegółowość, merytoryczność i
istotność danych.
KRYTERIA OCENY (2)
aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za opracowanie graficznej prezentacji danych:
- mapy, wykresy etc muszą być skonstruowane zgodnie z metodyką konstruowania tego typu
form prezentacji danych,
- mapy, wykresy powinny posiadać podpisy, źródło oraz wyjaśnienie wszystkich symboli,
barw (etc) na nich się znajdujących,
- wszystkie ryciny mają służyć prezentacji treści umożliwiających realizację celu ćwiczenia,
- mapy, ryciny, tabele muszą być czytelne i nie budzić wątpliwości natury interpretacyjnej.
aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za analizę należy:
- odpowiedzieć na wszystkie pytania postawione w wymaganiach do danego ćwiczenia, z
krótkim merytorycznym uzasadnieniem,
- dostarczyć tekst wolny od błędów stylistycznych, logicznych oraz bez stosowania języka
potocznego, kolokwializmów,
- w przypadku powoływania się na jakiekolwiek źródła należy w miejscu ich przywołania
zaznaczyć ten fakt.
DIAGRAM KORELACYJNY
Do czego służy diagram korelacyjny?
Diagram korelacyjny służy do pokazania współzależności pomiędzy dwiema zmiennymi
(miary, wskaźniki).
Współczynnik korelacji liniowej Pearsona - miernik siły związku prostoliniowego między
dwiema cechami mierzalnymi.
Informuje o sile i kierunku związku między zmiennymi.
Przyjmuje się (nie zawsze słusznie) następujące wartości za określenie siły:
0,0-0,2 brak związku
0,2-0,4 słaba siła
0,4-0,7 średnia siła
0,7-0,9 silna siła
0,9-1,0 bardzo silna siła
DIAGRAM KORELACYJNY
DIAGRAM KORELACYJNY
70
60
50
40
30
20
10
70
0
0
20
40
60
80
60
50
40
B
30
20
10
0
10
20
30
40
50
A
60
70
80
DIAGRAM KORELACYJNY
14
12
10
8
6
4
2
12
0
20
40
60
80 11
10
9
B
0
8
7
6
5
redukcja skali
4
0
10
20
30
40
A
50
60
70
80
w ramach podniesienia dobrobytu osób, która
wykonają najlepiej ćwiczenie przyznane zostanie im
dodatkowych 4 punktów
INNA PERSPEKTYWA
powodzenia
LITERATURA
Hryniewicz J.T., 2010, Teoria "centrum-peryferie" w epoce globalizacji,
Studia Regionalne i Lokalne 2(40), 5-27.
http://www.studreg.uw.edu.pl/pdf/2010_2_hryniewicz.pdf