POM Osiek - bip.gminaosiek

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI
dla wsi gminnej Osiek
w powiecie brodnickim
Osiek 2008
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Spis treści:
1.
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI – POMOST DO LEPSZEGO JUTRA
3
2.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY OSIEK
6
2.1.
Rys historyczny
6
2.2.
PołoŜenie gminy i uwarunkowania geograficzne
7
2.3.
Struktura demograficzna
9
3.
CHARAKTERYSTYKA WSI OSIEK I ANALIZA JEJ ZASOBÓW
11
3.1.
PołoŜenie na tle gminy
11
3.2.
Ludność
12
3.3.
Infrastruktura społeczna
13
3.4.
Infrastruktura techniczna
17
3.5.
Gospodarka
19
3.6.
Zasoby przyrodnicze i kulturowe - atrakcyjność turystyczna
20
4.
MOCNE I SŁABE STRONY WSI OSIEK – ANALIZA SWOT
23
5.
DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI WSI I WIZJA STANU DOCELOWEGO
25
6.
PRIORYTETY ROZWOJU I OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ NA TERENIE WSI OSIEK
27
6.1.
Inwestycje przewidziane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”
28
6.2.
Pozostałe planowane inwestycje we wsi Osiek
30
7.
SZACUNKOWY KOSZTORYS I HARMONOGRAM PLANOWANYCH DZIAŁAŃ
32
2
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
1. Plan Odnowy Miejscowości – POMost do lepszego jutra
W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007 – 2013, na
wszelkiego rodzaju działania związane z poprawą stanu polskiego rolnictwa i jakości Ŝycia
na terenach wiejskich, przeznaczono ponad 17 miliardów euro. Zdecydowana większość tej
sumy, bo ponad 13 miliardów, będzie pochodziła z Europejskiego Funduszu Rolnego na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).
Celem PROW jest wspieranie priorytetowych, z punktu widzenia europejskiej i krajowej
polityki rolnej, działań obejmujących tereny wiejskie. Działania te ukierunkowane są na kilka
podstawowych celów. Są to:
•
wzrost konkurencyjności sektora rolnego i leśnego,
•
poprawa stanu środowiska naturalnego i obszarów wiejskich,
•
poprawa jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŜnicowanie gospodarki wiejskiej,
•
aktywizacja mieszkańców obszarów wiejskich.
Jedno ze zdefiniowanych w PROW działań, związanych z poprawą jakości Ŝycia na
wsi, nosi nazwę „Odnowa i rozwój wsi”. Jego całkowity budŜet został określony na 589,58
milionów euro. Zgodnie z zapisami PROW, działanie to „będzie wpływać na poprawę jakości
Ŝycia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych
mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. UmoŜliwi rozwój toŜsamości
społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich
oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich”. W
ramach „Odnowy i rozwoju wsi” dofinansowaniem zostaną objęte inwestycje przyczyniające
się do realizacji wspomnianych przed chwilą celów. Będą to między innymi projekty
dotyczące:
•
budowy i modernizacji obiektów pełniących funkcje publiczne,
•
kształtowania przestrzeni publicznej,
•
budowy i modernizacji infrastruktury związanej z rozwojem funkcji sportowych i
społeczno-kulturalnych,
•
eksponowania i konserwacji lokalnych pomników historycznych, zabytków oraz
miejsc pamięci.
Inwestycje dotyczyć mogą wszystkich miejscowości połoŜonych w gminach wiejskich
oraz miejscowości poniŜej 5 tysięcy mieszkańców połoŜonych w gminach miejsko-wiejskich
lub miejskich. W okresie działania PROW, kaŜda kwalifikująca się miejscowość moŜe być
objęta pomocą finansową o wartości maksymalnej 500 tysięcy złotych. Pomoc ta będzie
mogła pokryć do 75% kosztów kwalifikowalnych projektu. Aby jednak projekt mógł ubiegać
3
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
się o przyznanie dofinansowania, wszystkie zawarte w nim inwestycje muszą być
uwzględnione w Planie Odnowy Miejscowości (POM).
Plan Odnowy Miejscowości jest najwaŜniejszym dokumentem załączanym do wniosku
o dofinansowanie w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”. Zawiera on najwaŜniejsze dane
dotyczące miejscowości, analizę jej zasobów, jej atutów i słabości, a takŜe wizję jej rozwoju i
plan inwestycji, które tę wizję mają urzeczywistnić. Ale znaczenie i przydatność POM
wykraczają daleko poza ramy wyznaczone temu dokumentowi w Programie Rozwoju
Obszarów Wiejskich.
Plan i prace związane z jego tworzeniem mogą stać się dla społeczności wsi lub miasta
okazją do autorefleksji, próbą spojrzenia z szerszej perspektywy na miejsce, w którym się
Ŝyje. Wartość takiego namysłu jest nie do przecenienia. Pozwala on określić aktualną
pozycję miejscowości na arenie regionu, województwa, a nawet kraju. Pomaga podsumować
dotychczasowe dokonania, ocenić skuteczność podejmowanych decyzji, wyciągnąć wnioski
z popełnionych błędów. UmoŜliwia wyznaczenie jasno sprecyzowanych kierunków rozwoju
oraz konkretnych działań, mających ten rozwój urzeczywistnić. W efekcie przyczynia się do
wzrostu lokalnej świadomości wśród mieszkańców i zwiększa spójność społeczną w
miejscowości.
Plan Odnowy Miejscowości powinien stanowić pomost łączący doświadczenie zdobyte
w przeszłości z rzetelną wiedzą o stanie aktualnym i odwaŜnymi, lecz realnymi do
osiągnięcia celami na przyszłość. Dzięki temu moŜe stać się ucieleśnieniem maksymy: „myśl
globalnie – działaj lokalnie”.
Plan Odnowy Miejscowości Osiek jest dokumentem strategicznym zawierającym
szczegółową charakterystykę wsi, jej zasobów infrastrukturalnych i społecznych, analizę
SWOT
oraz
opis
planowanych
inwestycji
wraz
z
szacunkowymi
kosztorysami
i
harmonogramem działań. Wyznacza on kierunki rozwoju miejscowości na lata 2007 – 2013.
Jednocześnie pozostaje w pełni komplementarny z pozostałymi dokumentami strategicznymi
bezpośrednio go dotyczącymi. Przede wszystkim ze „Strategią rozwoju gminy Osiek do roku
2015” oraz „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Osiek”, a takŜe podobnymi dokumentami opracowanymi na szczeblu powiatowym,
wojewódzkim i krajowym.
Plan ma charakter otwarty, co oznacza moŜliwość aktualizacji jego zadań (zmiana
kolejności lub dodanie wcześniej niewymienionego zadania) w zaleŜności od potrzeb
społecznych i uwarunkowań finansowych.
4
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
W przygotowaniu tego opracowania udział brała tzw. Grupa Inicjatywna, składająca się
z następujących osób:
•
Iwona Gilewicz – Wójt Gminy Osiek,
•
Tomasz Nowiński – Sołtys wsi Osiek,
•
Roman Czachowski – Przewodniczący Rady Gminy,
•
Andrzej Zieliński – Radny,
•
Sebastian Dziak – Radny.
Niebagatelną rolę odegrała równieŜ cała społeczność lokalna, której członkowie wyraŜali
swoje opinie na temat potrzeb swoich i swojej wsi podczas organizowanych spotkań i
konsultacji.
5
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
2. Ogólna charakterystyka gminy Osiek
Jak sama nazwa wskazuje, POM skupia się przede wszystkim na charakterystyce
miejscowości. Dla pełniejszego obrazu oraz lepszego zrozumienia pewnych kwestii, warto
jednak, chociaŜ ogólnie, przybliŜyć sytuację gminy, w której ta miejscowość się znajduje. W
przypadku wsi Osiek jest to zasadne równieŜ z tego powodu, Ŝe jest ona siedzibą władz
gminy i jej głównym ośrodkiem handlowo-usługowym.
Odseparowanie losów wsi od szerszego kontekstu historycznego otaczających ją ziem
jest bezcelowe i praktycznie niemoŜliwe, dlatego rys historyczny prezentujący dzieje Osieka i
jego okolic został zaprezentowany w niniejszym rozdziale. Ponadto zawiera on podstawowe
informacje na temat połoŜenia gminy i struktury demograficznej jej mieszkańców. Bardziej
szczegółowe dane będą przywoływane w razie potrzeby w dalszych częściach dokumentu,
równieŜ jako punkt odniesienia dla lepszego scharakteryzowania wsi Osiek.
2.1. Rys historyczny1
Pierwszym wyraźnym śladem ludzkiej działalności na terenie dzisiejszej gminy Osiek
są pozostałości średniowiecznych grodzisk datowanych na X – XIII wiek. Wiadomo jednak,
Ŝe ludzie zamieszkiwali te ziemie o wiele wcześniej, na co wskazują znaleziska
archeologiczne. Grodziska zaczęły powoli zanikać po powstaniu państwa polskiego, brak
jednak jednoznacznych rozstrzygnięć, jak długo funkcjonował gród w Osieku. Sama nazwa
Osiek moŜe mieć dwojaką etymologię. Osiek moŜe oznaczać zarówno straŜnicę, jak i obszar
wyrąbanego lasu przeznaczony na załoŜenie osady.
Ziemia dobrzyńska, do której naleŜał równieŜ rejon Osieka była w początkach naszej
państwowości częścią prowincji mazowieckiej. Gdy umarł Bolesław Krzywousty (rok 1138),
teren stał się księstwem dzielnicowym Bolesława Kędzierzawego.
Losy ziemi dobrzyńskiej w XIV i XV wieku były dosyć burzliwe, bo splecione z
rywalizacją Polski z Zakonem KrzyŜackim. W latach poprzedzających bitwę pod
Grunwaldem, a takŜe jeszcze jakiś czas potem, obszar ten był areną częstych potyczek i
bitew. Przykładowo w 1414 roku Osiek wraz z pobliskimi wioskami został zniszczony przez
zakonnych rycerzy w drodze na Rypin. Względny spokój nastąpił dopiero po drugim pokoju
toruńskim (1466 rok), kiedy rejon Osieka przestał być terenem granicznym.
Wiek XVI był krótkim czasem stabilności i rozwoju. Nie toczyły się w tym okresie na
ziemi dobrzyńskiej Ŝadne wojny. Niestety następne stulecie okazało się wyjątkowo pechowe.
W
1625
roku
rozpętała
się
dŜuma.
Największe
Ŝniwo
zbierała
w
mniejszych
1
Niniejszy rys został opracowany na podstawie ksiąŜki „Osiek Rypiński. Dzieje parafii i gminy” autorstwa
Michała M. Grzybowskiego, Andrzeja Mietza, Jana Pakulskiego i Mariana Pawlaka, wydanej przez Radę i
Urząd Gminy Osiek Rypiński w 1994 roku.
6
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
miejscowościach, gdzie brakowało medyków. Kolejne cztery lata upłynęły pod znakiem walk
polsko-szwedzkich. Po nich znowu wróciła zaraza. Nie minęło wiele czasu, a Szwedzi znowu
zaatakowali. Okolice Osieka nie były areną dla wojennych zmagań szwedzkiego potopu, ale
przechodzące tędy wojska odcisnęły na ziemi dobrzyńskiej swoje piętno. W latach 1655 –
1660 zniszczono i splądrowano wiele miast i wsi. Ogromu zniszczeń dopełniła kolejna fala
zarazy, która pochłonęła Ŝycie połowy i tak juŜ mocno przetrzebionej ludności tych terenów.
Wsie dosłownie opustoszały. Nie było komu uprawiać roli. Stopniowy powrót do normalności
nastąpił dopiero pod koniec wieku. Spokój nie trwał jednak długo. Na początku XVIII wieku
przez ziemię dobrzyńską znowu zaczęły przemaszerowywać wojska – tym razem biorące
udział w wielkiej wojnie północnej. W latach 1702 – 1715 przez okolice przeszli Sasi,
Szwedzi, Rosjanie i polska gwardia królewska. Następne kilkadziesiąt lat minęło względnie
spokojnie. Potem nadszedł czas rozbiorów i Osiek wraz z przyległymi ziemiami trafił w ręce
Prus. W latach 1807-1815 ziemia dobrzyńska stanowiła część Księstwa Warszawskiego, zaś
po kongresie wiedeńskim – Królestwa Polskiego.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, gmina Osiek włączona została do powiatu
rypińskiego, który był częścią województwa warszawskiego. Po II Wojnie Światowej teren ten
wszedł w skład województwa bydgoskiego, zaś po 1975 roku – toruńskiego.
2.2. PołoŜenie gminy i uwarunkowania geograficzne
Obecnie, w wyniku reformy administracyjnej z 1999 roku, gmina Osiek jest jedną z
dziesięciu gmin powiatu brodnickiego, leŜącego w północno-wschodniej części województwa
kujawsko-pomorskiego. W skład powiatu wchodzi 1 gmina miejska, 2 gminy miejsko-wiejskie
i 7 gmin wiejskich. Osiek jest gminą wiejską.
Rysunek 1: Lokalizacja Gminy Osiek w województwie kujawsko-pomorskim.
WOJEWÓDZTWO
POWIAT BRODNICKI
KUJAWSKO-POMORSKIE
GMINA OSIEK
Powierzchnia gminy wynosi 75,12 km2 i podzielona jest na 17 sołectw. Są to (w
kolejności alfabetycznej): Dębowo, Jeziorki, Kolonia Osiek, Kretki DuŜe, Kretki Małe, Kujawa,
7
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
ŁapinóŜ, Obórki, Osiek, Strzygi, Sumin, Sumówko, Szynkowizna, Tadajewo, Tomaszewo,
Warpalice i Wrzeszewo. Pod względem wielkości gmina Osiek plasuje się na przedostatnim
miejscu w powiecie.
PołoŜenie gminy jest z pewnością jej duŜym atutem. Znajduje się ona bowiem na
waŜnym w województwie kujawsko-pomorskim szlaku komunikacyjnym pomiędzy Brodnicą a
Rypinem, którego główną arterię stanowi droga wojewódzka nr 560. O istotnej roli, jaką
odgrywa ta trasa w regionalnym i ponadregionalnym systemie transportowym, świadczy
wzmoŜony ruch na drodze, znacznie przekraczający średnie wartości SDR dla dróg
wojewódzkich w kraju.
Gmina ma charakter typowo rolniczy, o czym najlepiej świadczy struktura jej gruntów –
około 83% powierzchni (62,19 km2) zajmują uŜytki rolne. Nieco ponad osiem procent
obszaru gminy (6,21 km2) stanowią lasy.
Struktura gruntów w gminie Osiek
Struktura uŜytków rolnych w gminie Osiek
8,9%
4,7% 4,3%
2,1%
8,3%
82,8%
88,9%
UŜytki rolne
Lasy i grunty leśne
Pozostałe grunty i nieuŜytki
grunty orne
sady
łąki
pastwiska
Źródło: GUS, stan na koniec 2006 roku.
Pokrywa glebowa gminy składa się w głównej mierze z gleb brunatnych i
bielicoziemnych. W okolicach doliny Rypienicy występują równieŜ gleby torfowe. W
przewaŜającej większości gleby w gminie zaliczają się do III i IV klasy bonitacyjnej. Obejmują
one ponad 90% wszystkich gruntów ornych w gminie. Jeśli chodzi o przydatność rolniczą
tych gleb, to mniej więcej 50% naleŜy do kompleksu Ŝytniego bardzo dobrego. Po około 15%
stanowią kompleksy: pszenny dobry, Ŝytni dobry i zboŜowo-pastewny mocny. Tak więc
sytuację gminy pod względem urodzajności gleb naleŜy uznać za dobrą.
Lokalny klimat posiada cechy typowo przejściowe między klimatem morskim a
kontynentalnym. Znajduje to odzwierciedlenie w zmiennych i zróŜnicowanych układach
pogodowych w regionie. Osiek połoŜony jest na granicy mazurskiej dzielnicy klimatycznej i
dzielnicy wielkich dolin. Długość okresu wegetacyjnego wynosi tu średnio 205 dni w roku.
Poziom opadów jest dosyć niski (około 560 mm rocznie), co wywiera negatywny wpływ na
warunki rolnicze. Na terenie gminy najczęściej wieją wiatry zachodnie o słabej mocy (od 1 do
4 m/s).
8
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Przez teren gminy przepływa rzeka Rypienica – lewy dopływ Drwęcy o długości 34,4
km. Powierzchnia jej dorzecza wynosi 340 km2. Zasilana jest głównie przez wody
podziemne, ale równieŜ przez liczne małe dopływy. Rypienica w swojej dolnej części objęta
jest rezerwatem przyrody „Rzeka Drwęca”. Całkowita powierzchnia rezerwatu na terenie
gminy wynosi 23,3 ha. Znacznie większy teren, obejmujący nieco ponad 20% obszaru gminy
(1710 ha), zajmuje obszar chronionego krajobrazu „Obszar doliny Drwęcy”, rozciągający się
od wsi Strzygi na południu, poprzez otoczenie doliny Rypienicy, aŜ po dolinę Drwęcy na
północy gminy. Na terenie gminy znajduje się takŜe jezioro Warpalickie o powierzchni 7,1 ha,
oraz część linii brzegowej znacznie większego (44,4 ha) jeziora Kiełpińskiego.
W 2005 roku gmina Osiek została włączona w obszar Zielonych Płuc Polski, czyli
terenów obejmujących północno-wschodnie ziemie Polski (w sumie około 20% powierzchni
kraju), odznaczające się znaczącymi walorami przyrodniczymi, na których opracowuje się,
promuje i wdraŜa strategie ekorozwoju.
2.3. Struktura demograficzna
Obecnie gminę Osiek zamieszkuje nieco ponad 4 tysiące mieszkańców, co daje
zagęszczenie 54 osoby na km2. Struktura płciowa gminy jest bardzo wyrównana – na 100
męŜczyzn przypada 101 kobiet.
Analiza danych demograficznych z ostatnich lat pozwala stwierdzić, Ŝe Osiek
charakteryzuje się niekorzystnymi uwarunkowaniami demograficznymi. Przyrost naturalny w
minionych latach był w gminie zawsze wyŜszy, niŜ w województwie czy kraju. W latach 2003
i 2005 był równieŜ znacznie wyŜszy od przyrostu w powiecie. Mimo to, ilość mieszkańców
gminy z roku na rok systematycznie spada.
Stan ludności gminy Osiek w latach 2000 - 2006.
4 250
4 202
4 200
4 165
4 143
4 150
4 132
4 088
4 100
4 094
4 048
4 050
4 000
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Źródło: GUS, stan faktyczny na 31 XII.
Odpowiedzialne za taką sytuację jest przede wszystkim ujemne saldo migracji. W
latach 2004 – 2006 z gminy Osiek wyprowadziło się 77 osób. Odpływ ludności z gminy jest
zbyt duŜy, by mógł go wyrównać nawet bardzo wysoki wskaźnik przyrostu naturalnego.
9
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Mapa uwarunkowań demograficznych, stanowiąca załącznik do opublikowanego w
czerwcu 2003 roku „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa KujawskoPomorskiego”, potwierdza, Ŝe obszar gminy cechuje się zarówno niekorzystnym saldem
migracji, jak i niekorzystną strukturą wiekową mieszkańców.
Rysunek 2: Uwarunkowania demograficzne gminy Osiek.
Źródło: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Społeczność
gminy
Osiek
starzeje
się.
Maleje
procent
ludności
w
wieku
przedprodukcyjnym, zwiększa się natomiast procent ludności w wieku produkcyjnym i
poprodukcyjnym. Uwidaczniają to dane z tabeli 1.
Tabela 1: Procentowy podział mieszkańców gminy Osiek wg ekonomicznych grup wieku w latach 2002 – 2006.
Wiek
2002
2003
2004
2005
2006
przedprodukcyjny
produkcyjny
poprodukcyjny
28,2
55,4
16,3
27,5
56,0
16,5
26,6
56,8
16,7
25,6
57,6
16,8
24,9
58,1
17,0
Źródło: GUS.
Wskaźniki obciąŜenia demograficznego Osieka równieŜ prezentują się nienajlepiej.
Według danych GUS, w roku 2006 na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało tu 72,2
osoby w wieku nieprodukcyjnym. Na poziomie województwa i kraju ten współczynnik był
niŜszy aŜ o 17%. Na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym przypadało w gminie ponad 68
osób w wieku poprodukcyjnym, podczas gdy średnia dla całego powiatu brodnickiego
wynosiła 58,3%. W dodatku w ciągu ostatnich lat współczynnik ten zwiększał się w gminie z
szybkością 2-3% w skali roku. Wreszcie, na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadło aŜ
29,3 osoby w wieku poprodukcyjnym, podczas gdy w województwie ten wskaźnik wynosił
22,8%, a w kraju 24,4%. Starzenie się społeczności gminy i wynikające z tego faktu
niekorzystne proporcje ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym sprawiają, Ŝe
potencjał demograficzny gminy jest mocno ograniczony.
10
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
3. Charakterystyka wsi Osiek i analiza jej zasobów
3.1. PołoŜenie na tle gminy
Wieś Osiek połoŜona jest nieco na północny zachód od centrum gminy, na prawym
brzegu rzeki Rypienicy. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 560, łącząca Osiek z
najwaŜniejszymi ośrodkami miejskimi w okolicy: Brodnicą i Rypinem. Miasta te połoŜone są
w odległości odpowiednio 9 km i 11 km od Osieka. W centrum wsi droga wojewódzka
krzyŜuje się z drogą powiatową nr 1836 relacji Radziki DuŜe – Kretki DuŜe. Te dwie drogi
stanowią główne osie komunikacyjne, wzdłuŜ których rozciąga się zabudowa wsi.
Rysunek 3: PołoŜenie wsi Osiek na mapie gminy Osiek.
Źródło: mapa gminy Osiek: http://www.gminaosiek.pl/download/mapa_gminy.jpg.
Sołectwo ma powierzchnię 931,7 ha. Struktura jego gruntów zbliŜona jest do struktury
w całej gminie, z tym wyjątkiem, Ŝe na terenie sołectwa nie ma praktycznie obszarów
leśnych. Jedynie od południowo-zachodniej strony wieś otacza bardziej zwarty zespół drzew.
790 ha zajmują uŜytki rolne, z tego grunty orne – 634 ha, łąki i pastwiska – 92 ha, a
pozostałe uŜytki 64 ha.
11
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
3.2. Ludność
Na terenie sołectwa Osiek mieszkają 992 osoby – 503 męŜczyzn i 489 kobiet. Struktura
płci jest więc wyrównana. Strukturę wiekową przedstawia tabela.
Tabela 2: struktura wiekowa mieszkańców wsi Osiek.
grupa wiekowa
ilość
mieszkańców
procent
mieszkańców
Dzieci i młodzieŜ do 18 roku Ŝycia
324
32,7
Ludność w wieku produkcyjnym
451
45,4
Emeryci i renciści
217
21,9
992
100
Suma
Źródło: Dane Urzędu Gminy, 2007.
Mieszkańcy wsi Osiek są znacznie lepiej wykształceni od ludności zamieszkującej całą
gminę. Zaledwie 19,5% z nich zakończyło swoją edukację juŜ na poziomie podstawowym.
Jest to bardzo dobry wynik, biorąc pod uwagę, Ŝe dla całego województwa kujawskopomorskiego ten odsetek wynosi 32%. Za to znacznie większy procent osób posiada
wykształcenie zawodowe (47,5%). Najbardziej jednak cieszy fakt, Ŝe procentowy udział osób
z wyŜszym i średnim wykształceniem we wsi jest dwukrotnie większy niŜ w gminie i
przewyŜsza nawet średnią dla powiatu brodnickiego.
Wykształcenie mieszkańców wsi Osiek na tle gminy i powiatu.
wyŜsze
policealne
6,0%
2,9%
5,6%
0,0%
1,0%
2,2%
Wieś Osiek
Gmina Osiek
Powiat brodnicki
27,0%
13,7%
średnie
21,5%
47,5%
25,5%
27,2%
zasadnicze zawodowe
19,5%
51,7%
podstawowe
niepełne podst. i bez
wykszt.
39,4%
0,0%
0,0%
5,1%
4,1%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
Źródło: Narodowy Spis Powszechny 2002, dane UG Osiek.
Taka struktura wykształcenia ludności Osieka jest z pewnością duŜą zaletą. Ludność
na terenach wiejskich jest bowiem najczęściej znacznie gorzej wykształcona, niŜ mieszkańcy
miast. Częstokroć stanowi to powaŜną społeczną barierę w rozwoju regionalnym. Osiek
wypada pod tym względem bardzo pozytywnie. Oczywiście naleŜy pamiętać, Ŝe wieś nie
12
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
istnieje w próŜni społecznej i Ŝe ogólnie niski poziom wykształcenia w gminie z pewnością
oddziałuje negatywnie równieŜ na samą miejscowość.
Liczba bezrobotnych w gminie, podobnie jak w całym kraju, od kilku lat systematycznie
spada. W 2003 roku było ich prawie 500. Pod koniec listopada 2007 roku bez pracy
pozostawały 283 osoby. Mimo spadku bezrobocia naleŜy zauwaŜyć, Ŝe jego poziom jest
nadal stosunkowo wysoki. Według danych GUS, odsetek osób pozostających bez pracy
wśród ludności w wieku produkcyjnym wynosił w gminie, pod koniec roku 2006, ponad 17%,
podczas gdy dla powiatu wartość ta nieznacznie tylko przekraczała 13%, a średnia dla kraju
wynosiła niecałe 10%. Niepokojący jest równieŜ fakt, Ŝe aŜ 201 z nich to kobiety.
Prawdopodobną przyczyną takiej dysproporcji płciowej w poziomie bezrobocia moŜe być
tradycyjny podział ról w rodzinie, zgodnie z którym kobiety poświęcają swój czas pracom
domowym i opieką nad dziećmi. Powodem moŜe być takŜe brak ofert pracy skierowanych do
kobiet
Bezrobocie jest głównym powodem korzystania z pomocy GOPS. W ostatnim roku z
pomocy społecznej korzystało w gminie 286 rodzin – w sumie 1090 osób. 164 rodzinom
udzielano pomocy właśnie z tytułu bezrobocia. W sołectwie Osiek ze wsparcia GOPS
korzystało 59 rodzin
3.3. Infrastruktura społeczna
Jak juŜ wspomniano, Osiek pełni funkcję głównego ośrodka administracyjnego i
handlowo-usługowego w gminie. Jest więc rzeczą naturalną, Ŝe pod względem infrastruktury
społecznej, jest on najlepiej rozwiniętą miejscowością w rejonie. Z tego samego powodu,
jakość i wielkość owej infrastruktury ma kluczowe znaczenie, nie tylko dla mieszkańców wsi,
ale równieŜ dla całej populacji w gminie.
Edukacja
Na terenie wsi znajdują się dwie szkoły – szkoła podstawowa oraz gimnazjum. Obie
placówki mieszczą się obecnie w jednym budynku, podzielonym na dwie odrębne
funkcjonalnie części.
13
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Rysunek 4: Szkoły w Osieku. Po lewej stronie od wejścia budynek gimnazjum, po prawej - szkoły podstawowej.
Piętrowy budynek Szkoły Podstawowej został wybudowany w 1935 roku. W bieŜącym
roku szkolnym naukę w 11 oddziałach rozpoczęło tu 217 uczniów. Szkoła zatrudnia 22
nauczycieli, w tym dwóch w niepełnym wymiarze godzin. Obwód szkolny, poza Osiekiem,
obejmuje takŜe miejscowości: Kolonia Osiek, ŁapinóŜ, Jeziorki, Dębowo i Obórki. Do szkoły
dojeŜdŜa teŜ część dzieci z Kretek Małych, Kretek DuŜych, Tomaszewa i Wrzeszewa. Szkoła
wyposaŜona jest we własną salę komputerową z dostępem do Internetu. Niestety posiada
tylko 6 sal lekcyjnych. Jest to liczba całkowicie nieadekwatna do potrzeb, wynikających z
ilości uczniów uczęszczających tu na zajęcia. Z tego powodu dzieci zmuszone są do nauki w
trybie dwuzmianowym. Funkcjonalność szkoły jest równieŜ znacznie ograniczona ze względu
na brak szatni i świetlicy, w której dzieci mogłyby w spokoju odrabiać lekcje i rozwijać swoje
zainteresowania w czasie wolnym od zajęć. Sytuacja w tym zakresie ulegnie niedługo
poprawie, gdyŜ w roku bieŜącym gmina rozpoczęła inwestycję rozbudowy budynku SP. Po
jej zakończeniu, szkoła uzyska dodatkowo m.in. 3 sale dydaktyczne, duŜą świetlicę i duŜą
szatnię. Szkoła nie posiada własnej biblioteki, ani sali gimnastycznej. Uczniowie
podstawówki mogą jednak korzystać z tych pomieszczeń mieszczących się w budynku
gimnazjum. W szkole mieści się oddział przedszkolny.
Gimnazjum imienia Jana Pawła II jest jedyną tego typu placówką w gminie. Rozpoczęło
swoją działalność w 1999 roku. Początkowo mieściło się w jednym budynku razem ze szkołą
podstawową. W 2003 roku do uŜytku oddany został nowy budynek, dobudowany przy
dotychczasowym. W 9 oddziałach uczy się w nim obecnie 202 dzieci, a zatrudnionych jest 22
nauczycieli, z czego 5 w niepełnym wymiarze godzin. Gimnazjum jest najlepiej wyposaŜoną
szkołą w gminie. Znajduje się tu 9 sal dydaktycznych, biblioteka, świetlica, sala komputerowa
z dostępem do Internetu oraz pełnowymiarowa hala sportowa z zapleczem. Szkoła
14
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
dostosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych – posiada podjazdy oraz specjalnie
zaprojektowane zaplecze sanitarne.
Rysunek 5: Podjazdy dla wózków inwalidzkich przy wejściu do szkoły i wewnątrz budynku.
Ogólny stan obiektów szkolnych w Osieku moŜna ocenić jako średni. Na plus
przemawia dobre wyposaŜenie gimnazjum, oraz fakt, Ŝe obie placówki posiadają pracownie
komputerowe z dostępem do Internetu. Uczniowie mają dostęp do zbiorów bibliotecznych i
sali gimnastycznej. DuŜym minusem jest z pewnością brak wystarczającej ilości sal
dydaktycznych w szkole podstawowej oraz brak szatni i świetlicy w tej placówce. śadna ze
szkół nie posiada takŜe stołówki. Uczniowie mają jednak moŜliwość jedzenia ciepłych
posiłków w szkole. Obiady są tu dowoŜone w ramach usługi cateringowej.
Warte podkreślenia jest to, Ŝe infrastruktura edukacyjna gminy słuŜy nie tylko uczniom.
W godzinach popołudniowych i wieczornych hala sportowa jest udostępniana odpłatnie
mieszkańcom. Pozostałe pomieszczenia szkolne są równieŜ wynajmowane nieodpłatnie
lokalnej społeczności na wszelkiego rodzaju zebrania, czy szkolenia. Budynki te pełnią
równieŜ rolę lokali wyborczych podczas wyborów.
Opieka zdrowotna
Od sierpnia 2000 roku we wsi działa Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Ośrodek
Zdrowia Osiek”. Wcześniej w Osieku istniał Gminny Ośrodek zdrowia. NZOZ zapewnia
podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom całej gminy. Do dyspozycji pacjentów są
gabinety lekarskie dla dorosłych i dzieci, poradnia pielęgniarki środowiskowej oraz gabinet
połoŜnej. Od stycznia 2003 działa równieŜ gabinet stomatologiczny. W potrzebne leki
mieszkańcy Osieka mogą się zaopatrzyć w punkcie aptecznym.
Kultura
Podstawową instytucją dbającą o ofertę kulturalną dla mieszkańców Osieka jest
Gminny Ośrodek Kultury, wyposaŜony w salę widowiskową i pracownię komputerową. W
15
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
minionym roku GOK był organizatorem lub współorganizatorem wielu imprez i wydarzeń o
zasięgu gminnym, powiatowym, a nawet wojewódzkim. Były to między innymi:
•
imprezy okolicznościowe, takie jak dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki, Andrzejki,
Wigilia dla dzieci niepełnosprawnych.
•
ferie zimowe dla dzieci – turnieje i zawody sportowe, konkursy, warsztaty
muzyczne. Ferie zakończyły się koncertem zespołu „Biedronki’, wspólnym
ogniskiem z pieczeniem kiełbasek oraz dyskoteką.
•
gminny konkurs kolęd i pastorałek,
•
turniej tenisa stołowego „Wiosna 2007” – uczestniczyło w nim 120 zawodników w
ośmiu kategoriach wiekowych,
•
gminny konkurs Plastyczny „Wielkanoc 2007” – w konkursie wzięło udział 109
prac wykonanych przez 88 uczestników,
•
turniej strzelecki – zorganizowany przy współpracy z LOK Brodnica, uczestniczyło
prawie 50 zawodników w trzech kategoriach wiekowych,
•
powiatowy Przegląd Piosenki Angielskiej,
•
majowy piknik rodzinny – rozegrano liczne konkurencje sportowo-rekreacyjne,
mecz piłki noŜnej SP Osiek kontra SP Brodnica. Gościnnie wystąpiła grupa
cyrkowa „Heca”. Na zakończenie odbyło się wspólne ognisko z pieczeniem
kiełbasek,
•
warsztaty tkackie połączone z wystawą rękodzieła artystycznego
•
konferencja „Ginące zawody” połączona z wystawą prac z terenu ośmiu gmin.
W budynku GOK mieści się, działająca od 60 lat, Gminna Biblioteka Publiczna, która
równieŜ czynnie włącza się w Ŝycie kulturalne wsi, organizując między innymi konkursy
czytelnicze, lekcje biblioteczne, turnieje gier planszowych i zajęcia świetlicowe.
Bardzo mocno w Ŝycie wsi angaŜują się straŜacy z osieckiej Ochotniczej StraŜy
PoŜarnej. OSP w Osieku jest włączona do Krajowego Systemu Ratownictwa. StraŜacy
organizują zawody i pokazy straŜackie, obsługują pikniki wiejskie, zabezpieczają i chronią
wszelkie uroczystości kościelne i gminne. Aktualnie w OSP Osiek tworzy się Centrum
Kształcenia na Odległość. StraŜacy czynnie propagują ideę bezpieczeństwa poprzez
prowadzenie pogadanek dla uczniów. Biorą teŜ czynny udział w zawodach i pokazach w
gminach ościennych.
Wykorzystując ogólnodostępne boisko wiejskie, umiejscowione przy szkole w Osieku i
halę sportową w gimnazjum, gmina organizuje takŜe róŜnorodne turnieje i zawody sportowe.
16
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Pozostałe usługi dla ludności
Jako wieś gminna, Osiek jest siedzibą urzędów i instytucji publicznych. Mieści się tu
Urząd Gminy oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Na terenie wsi znajduje się
posterunek policji. SłuŜącym na nim policjantom podlega nie tylko teren gminy Osiek, ale
równieŜ sąsiedniej gminy Świedziebnia. Jednostka Ochotniczej StraŜy PoŜarnej posiada
własny wóz straŜacki i remizę. Obok niej znajduje się świetlica wiejska wykorzystywana
często do organizacji róŜnego typu imprez kulturalnych i towarzyskich.
Rysunek 6: Posterunek Policji w Osieku.
Rysunek 7: Remiza OSP w Osieku i budynek świetlicy wiejskiej.
Źródło: http://www.kujawsko-pomorska.policja.gov.pl
Poza tym w Osieku mieści się urząd pocztowy, posterunek energatyczny oraz
miejscowy oddział Banku Spółdzielczego w Brodnicy. W potrzebne do Ŝycia artykuły,
ludność wsi zaopatrują miejscowe sklepy: cztery spoŜywcze, dwa mięsne, przemysłowy,
tekstylny, ogrodniczy i kwiaciarnia. W Osieku nie ma stacji paliw. NajbliŜsza stacja znajduje
się w oddalonych o 5 km Strzygach.
Infrastruktura społeczna wsi Osiek jest dobrze rozwinięta i zaspokaja podstawowe
potrzeby
mieszkańców
w
zakresie
edukacji,
opieki
zdrowotnej,
kultury,
obsługi
administracyjnej oraz dostępu do usług i towarów. PowaŜnym problemem jest jednak stan
techniczny tej infrastruktury. Budynki wielu instytucji wymagają modernizacji oraz wymiany
przestarzałego wyposaŜenia.
3.4. Infrastruktura techniczna
Energetyka i wodociągi
Wieś jest zelektryfikowana i zwodociągowana w 100%.
Kanalizacja
Na terenie wsi działa oczyszczalnia ścieków. Do niedawna Osiek był skanalizowany w
prawie 100%. Tylko kilka gospodarstw domowych, z własnej woli, nie skorzystało z programu
17
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
kanalizacji wsi. W ostatnich latach gmina sprzedała jednak 28 działek budowlanych. Przez
osiedle, na którym są one zlokalizowane, pociągnięto jak na razie tylko nitkę kanalizacyjną i
wykonano 4 przyłącza kanalizacyjne. Dlatego obecnie procent skanalizowania jest nieco
niŜszy i wynosi około 90%. Gmina zamierza ubiegać się o środki na dalszą rozbudowę sieci.
Gospodarstwa domowe nie podłączone do sieci kanalizacyjnej posiadają szamba,
które są opróŜniane we własnym zakresie i na własny koszt.
Gazownictwo
Aktualnie gmina Osiek nie posiada infrastruktury gazowniczej. Mieszkańcy wsi
korzystają więc z butli gazowych. Zgodnie z kierunkami zagospodarowania przestrzennego
w zakresie gazownictwa, określonymi w „Planie Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa Kujawsko-Pomorskiego” z czerwca 2003 roku, wybudowany ma zostać
gazociąg Dn 200 mm Brodnica – Lubawa, dzięki któremu moŜliwa będzie gazyfikacja gminy
Osiek. Zakończenie budowy tego gazociągu przewidywane jest na rok 2010.
Rysunek 8: Kierunki rozwoju sieci gazowej w okolicy powiatu brodnickiego.
Źródło: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Gospodarka odpadami
Odpady stałe z terenu wsi, podobnie jak z terenu całej gminy Osiek, są wywoŜone na
Gminne Wysypisko Śmieci w ŁapinóŜu. Pokrywa ono całkowicie zapotrzebowanie wsi i
gminy w tym zakresie. W grudniu 2007 roku ze środków Funduszu Wsparcia zakupiona
została nowoczesna śmieciarka, która słuŜy równieŜ mieszkańcom wsi Osiek.
Telekomunikacja
Osiek znajduje się w zasięgu wszystkich działających na terenie Polski operatorów
telefonii komórkowej. Na terenie gminy znajdują się dwie cyfrowe centrale telefoniczne.
Jedna z nich mieści się w Strzygach, druga w Osieku. W siedzibie Urzędu Gminy
18
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
zamontowane
są
urządzenia
nadawczo-odbiorcze
umoŜliwiające
dostęp
do
szerokopasmowej sieci teleinformatycznej.
Drogi i transport
Przez teren sołectwa przebiega odcinek drogi wojewódzkiej nr 560 o długości 3 km
oraz trzy odcinki dróg powiatowych, kaŜdy o długości około 2 km. Zarówno droga
wojewódzka, jak i drogi powiatowe, posiadają nawierzchnię asfaltową. Pozostałe drogi w
Osieku to drogi gminne. Ich długość wynosi w sumie 15 km. Większość z nich (14 km)
posiada nawierzchnię gruntową. Tylko 1 km wyłoŜony jest nawierzchnią bitumiczną.
Transport publiczny zapewniony jest przez autobusy naleŜące do kilku róŜnych
przewoźników. Z przystanku autobusowego w Osieku odjeŜdŜają autokary do pobliskich wsi i
miasteczek, waŜniejszych miast regionu (Brodnica, Rypin, Golub-Dobrzyń), a nawet duŜych
ośrodków miejskich, takich jak Gdańsk czy Warszawa.
Stan infrastruktury technicznej w Osieku naleŜy ocenić jako zadowalający. Wieś jest w
całości zelektryfikowana i zwodociągowana. Większość gospodarstw podłączona jest do
sieci kanalizacyjnej, nie ma teŜ problemów z odpadami stałymi. Na terenie wsi brak
gazociągu, jednak problem ten powinien zostać rozwiązany w ciągu najbliŜszych 3 lat.
DuŜym minusem jest z pewnością stan techniczny infrastruktury drogowej. Prawie
wszystkie drogi gminne na terenie sołectwa mają nawierzchnię gruntową. Jest to zresztą
problem całej gminy, nie tylko wsi Osiek. Gmina w miarę swoich moŜliwości finansowych
stara się jednak poprawiać sytuację w tym zakresie. Połączenia komunikacji autobusowej z
większymi ośrodkami są wystarczające, większy kłopot istnieje z połączeniami pomiędzy
wsią gminną, a pozostałymi miejscowościami gminy, Mieszkańcy zwracali uwagę na zbyt
małą ilość tego typu kursów. W Osieku brakuje teŜ funkcjonalnie zaprojektowanego
przystanku autobusowego. Obecnie autobusy zatrzymują się po prostu przy drodze
wojewódzkiej. Brakuje zatoczki i wiaty przystankowej.
3.5. Gospodarka
Pod względem rozwoju gospodarczego, zarówno gmina, jak i wieś Osiek nie wypadają
najlepiej. W gminie nie ma Ŝadnych zakładów przemysłowych. Dominują tu małe jedno-,
bądź kilkuosobowe firmy. PrzewaŜającą większość podmiotów gospodarczych w regionie
(około 90%) stanowią osoby fizyczne.
Według danych GUS, pod koniec 2006 roku, na terenie gminy były zarejestrowane 193
podmioty gospodarcze. Na 1000 mieszkańców przypadało ich więc 47,68. Był to szósty
wynik wśród gmin powiatu brodnickiego, duŜo poniŜej średniej, która wynosiła 73,09.
19
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Na terenie sołectwa Osiek, poza wymienianymi juŜ wcześniej sklepami, działa około 20
przedsiębiorstw handlowych i usługowych. Do waŜniejszych podmiotów gospodarczych we
wsi moŜna zaliczyć:
•
wytwórnię wyrobów z drutu „WIEXPOL”,
•
Spółdzielnię Produkcji Rolnej,
•
hurtownię artykułów do produkcji rolnej „AGROLOK”,
•
hurtownię i zakład ogólnobudowlany „TECHBUD”.
ChociaŜ sama gmina ma charakter typowo rolniczy, na terenie wsi Osiek
prowadzonych jest tylko 11 gospodarstw rolnych:
•
4 o powierzchni do 5 ha,
•
6 o powierzchni 5 – 10 ha,
•
1 o powierzchni powyŜej 10 ha.
Podstawową barierą dla rozwoju przedsiębiorczości w gminie i w sołectwie jest brak
terenów przeznaczonych pod inwestycje. Nie bez znaczenia pozostaje równieŜ niski poziom
wykształcenia w gminie i stosunkowo wysokie bezrobocie.
3.6. Zasoby przyrodnicze i kulturowe – atrakcyjność turystyczna
Gmina i sołectwo nie są zbyt zasobne w tereny o wyjątkowym znaczeniu
przyrodniczym. Jako Ŝe wieś połoŜona jest nieopodal rzeki Rypienicy, przez teren sołectwa
przebiega fragment rezerwatu przyrody „Rzeka Drwęca”. Obejmuje on samą Rypienicę wraz
z pięciometrowym pasem przybrzeŜnym po obu jej stronach. Rezerwat ma na celu przede
wszystkim ochronę środowiska wodnego wraz z zamieszkującymi je gatunkami ryb,
zwłaszcza pstrąga, łososia, troci i certy. Teren sołectwa jest równieŜ częściowo objęty
obszarem chronionego krajobrazu „Obszar doliny Drwęcy”, w którego skład wchodzą
wyróŜniające się przyrodniczo i krajobrazowo tereny powiązane przestrzennie z parkami
krajobrazowymi. Osiek moŜe się równieŜ pochwalić jedynym w gminie pomnikiem przyrody.
Jest nim dąb o wysokości 20 metrów i obwodzie 540 centymetrów.
We wsi znajduje się kilka obiektów o znaczącej wartości kulturowej. Przede wszystkim
naleŜy tu wymienić kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii
Panny. Świątynia w stylu gotyckim wzniesiona została na przełomie XIV i XV wieku.
Późniejsze przebudowy utrwaliły styl barokowy, zwłaszcza we wnętrzu kościoła. Pod koniec
XVIII wieku dobudowano prezbiterium, a na początku XIX wieku zakrystię i chór. Natomiast
obok kościoła postawiono klasycystyczną dzwonnicę. Na szczególną uwagę zasługuje
umieszczony w kościele w 1618 roku obraz Świętej Rodziny, zwany obrazem Matki Boskiej
Osieckiej, który w 1691 roku, dekretem biskupa płockiego, został uznany za cudowny.
20
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Rysunek 9: Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Osieku, cudowny obraz Świętej Rodziny i przykościelna dzwonnica.
Nieopodal kościoła stoi murowana plebania w stylu klasycystycznym z 1839 roku.
Odnowiona w 1860 roku, słuŜyła za mieszkanie proboszczom aŜ do lat 50 XX wieku.
Obecnie jest to zabytek klasy zerowej. TuŜ za wsią, na jej północnych obrzeŜach, znajduje
się czynny cmentarz katolicki z 1831 roku z krzyŜem cholerycznym z 1894 roku. Przy
kościele natomiast połoŜony jest nieczynny od 1945 roku cmentarz ewangelicki.
DuŜą wartością historyczną i architektoniczną wyróŜniają się pozostałości zespołu
dworsko-parkowego w Osieku. Jest to jedyny zachowany tego typu zespół w gminie. Do dnia
dzisiejszego przetrwały: dwór murowany i dwie obory z końca XIX wieku oraz obora i młyn z
początku XX wieku. Najstarszym zabytkiem na terenie sołectwa jest wczesnośredniowieczne
grodzisko, zwane miejscowo „Szańcem”, datowane na X – XI wiek.
„Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Osiek”
wyznacza na jej terenie trzy strefy polityki przestrzennej. Sołectwo Osiek leŜy na granicy
dwóch z nich. Zachodnia część naleŜy do strefy rolniczo-osadniczej. Posiada ona najlepsze
warunki dla rozwoju i intensyfikacji produkcji rolnej i jako taka, powinna podlegać ochronie
przed przeznaczeniem na inne cele. Wschodnia część sołectwa połoŜona jest natomiast w
strefie ekologicznej, obejmującej dolinę Rypienicy wraz z jej obrzeŜami. Są to obszary w
większości objęte ochroną (rezerwat „Rzeka Drwęca” i obszar chronionego krajobrazu), o
duŜym zróŜnicowaniu zarówno świata przyrody oŜywionej, jak i rzeźby terenu. Z tego
względu strefa wykazuje największy potencjał do rozwoju turystyki na terenie gminy, głównie
w zakresie agroturystyki oraz indywidualnego budownictwa letniskowego.
Generalna atrakcyjność turystyczna gminy Osiek jest niewielka. Mała ilość lasów, brak
większych akwenów wodnych i rolniczy charakter nie stwarzają warunków do rozwoju funkcji
turystycznej. Mimo to istnieją na terenie gminy obszary o pewnym potencjale w tym zakresie.
Mowa tu przede wszystkim o okolicach jeziora Kiełpińskiego i Warpalickiego oraz o terenach
w pobliŜu Rypienicy. Potencjał wsi Osiek jest dodatkowo wzmocniony faktem połoŜenia na
21
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
drodze wojewódzkiej nr 560, która w sezonie wakacyjnym stanowi jedną z głównych tras
dojazdowych z centralnej i zachodniej Polski na Pojezierze Brodnickie oraz do obszaru
funkcjonalnego „Zielone Płuca Polski”.
Konkluzję tę potwierdza mapa załączona do „Planu Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa
Kujawsko-Pomorskiego”,
prezentująca
kierunki
rozwoju
turystyki
w
województwie. Wynika z niej, Ŝe część obszaru gminy (w tym równieŜ sołectwa Osiek)
mogłaby wejść w skład rejonu turystycznego „Dolina Drwęcy”.
Rysunek 10: Kierunki rozwoju turystyki w rejonie gminy Osiek.
Źródło: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego
W chwili obecnej na terenie sołectwa Osiek nie istnieje jednak Ŝadna baza turystyczna,
chociaŜby w postaci gospodarstw agroturystycznych.
22
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
4. Mocne i słabe strony wsi Osiek – analiza SWOT
Analiza SWOT jest narzędziem pozwalającym zidentyfikować i uporządkować czynniki
mogące mieć wpływ na realizację dowolnego projektu. Swoją nazwę wzięła od pierwszych
liter angielskich słów: strengths, weaknesses, opportunities i threats. Oznaczają one
odpowiednio: mocne strony, słabe strony, szanse i zagroŜenia. Słabe i mocne strony danego
przedsięwzięcia dotyczą jego własnych uwarunkowań i zasobów. Natomiast szanse i
zagroŜenia odnoszą się do potencjalnych bądź rzeczywiście występujących, pozytywnych i
negatywnych wpływów otoczenia projektu. Tak więc pierwsza para określeń związana jest z
czynnikami wewnętrznymi, zaś druga – z czynnikami zewnętrznymi.
Na
podstawie
przedstawionej
powyŜej
analizy
zasobów
wsi
Osiek
oraz
przeprowadzonych z mieszkańcami wsi i jej władzami konsultacji, zidentyfikowano elementy
kaŜdej z czterech kategorii i zestawiono je w poniŜszej tabeli.
MOCNE STRONY
• wieś gminna - centrum administracyjne i usługowo-
SŁABE STRONY
• mała atrakcyjność turystyczna wsi
• brak jakiejkolwiek bazy turystycznej
handlowe gminy
• szkoła podstawowa i gimnazjum
• brak miejsc pod inwestycje
• stosunkowo dobra struktura wykształcenia
• niski poziom przedsiębiorczości
mieszkańców wsi na tle gminy i powiatu
• brak stacji paliw
• pręŜnie działająca OSP
SZANSE
• typowo rolniczy charakter gminy – bardzo dobre
warunki do rozwoju wysokoprodukcyjnego
rolnictwa
• przynaleŜność gminy do obszaru funkcjonalnego
„Zielone Płuca Polski”
• połoŜenie przy drodze wojewódzkiej nr 560 na
szlaku Brodnica – Rypin
ZAGROśENIA
• bardzo niski poziom wykształcenia mieszkańców
gminy
• typowo rolniczy charakter gminy – mała
atrakcyjność turystyczna, brak terenów pod
inwestycje
• bardzo niekorzystne uwarunkowania
demograficzne gminy – ujemne saldo migracji,
zaawansowane procesy starzenia się ludności
• stosunkowo duŜe bezrobocie w gminie
• dysproporcja płci wśród bezrobotnych – 70%
bezrobotnych to kobiety
• niski poziom przedsiębiorczości w gminie
• bardzo niski wskaźnik zalesienia
• jedne z najniŜszych w województwie dochody
własne gminy
• duŜe rozdrobnienie obszarów rolnych
• słabo rozwinięta infrastruktura drogowa w gminie –
mały odsetek dróg o twardej nawierzchni
23
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Podsumowując powyŜszą analizę warto zauwaŜyć, Ŝe niektóre czynniki (takie jak np.
niska atrakcyjność turystyczna, brak miejsc pod inwestycje) są wymieniane zarówno jako
słabość miejscowości, jak i jako zagroŜenie wynikające z sytuacji w otoczeniu wsi.
Przełamanie negatywnego oddziaływania tego typu czynników powinno być dla władz wsi i
gminy priorytetem, gdyŜ właśnie one najbardziej ograniczają moŜliwości rozwojowe
miejscowości.
Istnieją równieŜ takie czynniki, które oddziałują pozytywnie na niektóre aspekty rozwoju
wsi, a jednocześnie hamują inne. Rolniczy charakter gminy i bardzo dobre warunki
środowiskowe dla rozwoju tej gałęzi gospodarki są zarazem barierą dla rozwoju przemysłu i
częściowo takŜe turystyki. Wniosek, jaki z tego faktu płynie jest następujący: nie moŜna być
dobrym we wszystkim, ale naleŜy starać się być najlepszym w tych obszarach, w których to
moŜliwe. Do pewnego stopnia konieczna jest więc specjalizacja i skupienie się na
optymalnym wykorzystaniu czynników sprzyjających rozwojowi, przy jednoczesnych próbach
minimalizowania wpływów negatywnych.
24
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
5. Diagnoza aktualnej sytuacji wsi i wizja stanu docelowego
śadna strategia rozwoju miejscowości nie moŜe na dłuŜszą metę funkcjonować i
przynosić pozytywnych efektów, jeśli nie odpowiada na realne potrzeby miejscowej ludności.
Określenie tych potrzeb i środków mających je zaspokoić jest niezbędnym elementem przy
sporządzaniu Planu Odnowy Miejscowości. W procesie konsultacji z przedstawicielami
mieszkańców Osieka oraz władzami wsi i gminy, opracowana została poniŜsza tabela,
odzwierciedlająca zbiorowy obraz Osieka w oczach jego gospodarzy oraz prezentująca wizję
celów, do których według nich wieś powinna dąŜyć.
DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI
WIZJA STANU DOCELOWEGO
Co wyróŜnia
Osiek?
Wieś gminna - centrum administracyjne
PręŜnie działająca spółdzielnia rolnicza
Szkoła podstawowa i gimnazjum
Gminny Ośrodek Kultury
Gminny Ośrodek Zdrowia
Zabytkowy kościół
Osiedle bloków po b. PGR
Nowe osiedle domków jednorodzinnych
Działalność usługowo-handlowa
Jakie funkcje
pełni Osiek?
Administracyjne
Kulturalno-oświatowe
Handlowo-usługowe
Kim są
mieszkańcy
Osieka?
W głównej mierze ludźmi pracującymi
w budŜetówce, usługach, handlu i
przemyśle. Śladowa ilość rolników.
Kim mają być
mieszkańcy
Osieka?
Co daje
utrzymanie
mieszkańcom
Osieka?
Praca w okolicznych zakładach pracy,
spółdzielni rolniczej, usługach, handlu,
budŜetówce i administracji
samorządowej.
Co ma dawać
utrzymanie
mieszkańcom
Osieka?
Praca na własny rachunek, stworzenie
drobnej wytwórczości, tam gdzie to opłacalne
– agroturystyka. Ściągnięcie kapitału
strategicznego umoŜliwiającego rozbudowę i
dofinansowanie istniejących firm
Jak
zorganizowani
są mieszkańcy
Osieka?
Mieszkańcy Osieka są słabo
zorganizowani. Jedyną organizacją jest
OSP, która zrzesza miejscowych
straŜaków.
Jak mają być
zorganizowani
mieszkańcy
Osieka?
Społeczność lokalna czynnie włączy się w
powstawanie organizacji społecznych i
sportowych, w tym odrodzenie klubu
sportowego. Na bazie istniejącej OSP
utworzy się jednostkę młodzieŜową.
W jaki sposób
mieszkańcy
rozwiązują
swoje
problemy?
Problemy mieszkańcy rozwiązują w
oparciu o swoje rodziny, pedagoga
szkolnego. Rodziny mające problemy
finansowe korzystają z opieki GOPS.
Ludzie starsi, samotni korzystają z
opieki opiekunek społecznych.
W jaki sposób
mieszkańcy
mają
rozwiązywać
swoje
problemy?
Tworzą się jednostki samopomocy. Część
mieszkańców mających problemy korzysta z
poradni psychologicznej utworzonej na bazie
Ośrodka Zdrowia. Ludzie starzy i schorowani
mogą liczyć na opiekę dziennego domu
opieki.
Jak ma
wyglądać
Osiek?
Miejscowość o bardzo atrakcyjnym wyglądzie
i funkcjonalnie urządzonej przestrzeni
publicznej. Zadbani i gościnni mieszkańcy.
Jak wygląda
Osiek?
Miejscowość o dość zwartej zabudowie.
Po środku miejscowości znajduje się
centrum handlowe.
Co ma
wyróŜniać
Osiek?
Wyremontowany Gminny Ośrodek Kultury
Pełnowymiarowe boisko sportowe
Dobre drogi
Nowy budynek szkoły podstawowej
Nowo stworzone atrakcyjne centrum wsi
Skondensowane budownictwo jednorodzinne
na nowym osiedlu mieszkaniowym
powstałym na bazie dotychczasowego
osiedla
Dotychczasowe
Jakie funkcje ma
Religijną – kult Maryjny, wyeksponowanie
pełnić Osiek?
zabytkowego kościoła i budynku plebanii
Ludźmi przedsiębiorczymi i otwartymi na
innowacje, aktywnie uczestniczącymi w Ŝyciu
wsi, zadowolonymi z jej sukcesów
gospodarczych.
25
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
Jakie
obyczaje i
tradycje
są przez nas
pielęgnowane?
Kulinarne, odpustowe.
Organizowane są turnieje tenisa
stołowego, zawody straŜackie, festyny i
doŜynki gminno-parafialne.
Jakie
obyczaje i
tradycje mają
być przez nas
pielęgnowane?
Wszystkie związane ze świętami, doŜynkami,
obrzędami religijnymi. Powrót do festynów na
otwartym powietrzu w przydworskim szańcu.
Ocalić od zapomnienia przydroŜne kapliczki i
krzyŜe.
Jak
wyglądają
nasze obejścia?
Wygląd obejść jest bardzo
zróŜnicowany. Są obejścia zadbane,
schludne, ale trafiają się teŜ
zaniedbane.
Jak mają
wyglądać
nasze obejścia?
Nowoczesne i funkcjonalne obejścia.
Powrót do konkursów na najładniejsze
ogrody i zagrody. Przede wszystkim
stawiamy na czystość i ekologię.
Jaki jest
stan otoczenia
i środowiska?
W Osieku działa Gminna Oczyszczalnia
Ścieków. Sołectwo jest w całości
skanalizowane. Mankamentem jest
płynący przez osiedla mieszkaniowe
odkryty rów, gdzie mieszkańcy
wyrzucają śmieci. Na terenie Osieka
jest kilka punktów selektywnej zbiórki
odpadów. Większość mieszkańców wsi
ma podpisane umowy na odbiór śmieci.
Czyste powietrze, zdrowa i ekologiczna
Ŝywność. Działania w zakresie ekologii juŜ od
najmłodszych lat poprzez wprowadzanie w
szkołach konkursów i happeningów z
dziedziny ochrony środowiska. Selektywna
zbiórka odpadów w kaŜdym obejściu
gospodarczym. Wprowadzanie nawyków
zdrowego odŜywania od najmłodszych lat.
Podstawowe badania profilaktyki zdrowotnej
Jaki ma być
stan otoczenia
i środowiska?
Jakie
jest rolnictwo?
Rolnictwo jest róŜnorakie. Na terenie
wsi znajduje się spółdzielnia rolnicza,
zajmująca się uprawą wielkoobszarową
warzyw. Występuje bardzo niewielka
ilość gospodarstw indywidualnych
mająca bardzo porozrzucane duŜe
ilości małych działek.
Jakie
ma być
rolnictwo?
Nastawione na ekologiczne uprawy i
przetwórstwo Ŝywności. NawoŜenie
ekologiczne. Wprowadzenie nowoczesnych
odmian roślin. Ograniczenie nawozów
sztucznych i środków ochrony roślin.
Jakie są
powiązania
komunikacyjne?
Powiązania komunikacyjne Osieka z
miastami powiatowymi Brodnicą i
Rypinem są bardzo dobre. Gorzej
sytuacja przedstawia się z komunikacją
z Osieka do innych miejscowości na
terenie gminy. Autobus PKS kursuje
tam rzadko.
Jakie mają być
powiązania
komunikacyjne?
Poprzez budowę i modernizację dróg
komunikacja na terenie gminy się poprawi.
Powstanie nowa sieć ścieŜek rowerowych
mogących ułatwić poruszanie się w obrębie
sąsiadujących wsi.
Zajęcia w Gminnym Ośrodku Kultury i
hali sportowej. Pracownie komputerowe
Co proponujemy
z dostępem do Internetu w szkole i
dzieciom i
GOK. Mogą teŜ korzystać z boiska
młodzieŜy?
sportowego. Na terenie przyszkolnym
znajduje się plac zabaw dla dzieci.
Co
zaproponujemy
dzieciom i
młodzieŜy?
Kompleks rekreacyjno-sportowy przy szkole.
ŚcieŜki rowerowe, baza sprzętowa z
wypoŜyczalnią sprzętu sportowego. Zajęcia
w centrum kultury, atrakcje organizowane
przez biblioteki: szkolną i gminną.
26
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
6. Priorytety rozwoju i opis planowanych działań na terenie wsi Osiek
Wizja stanu docelowego rozwoju wsi, jaką przedstawili mieszkańcy Osieka w ankiecie
na poprzednich stronach wskazuje na wartości i cele, które temu rozwojowi mają
przyświecać. Są to przede wszystkim:
•
zrównowaŜony i ekologiczny rozwój gospodarczy (w tym przede wszystkim rozwój
rolnictwa),
•
przedsiębiorczość i samoorganizacja mieszkańców,
•
czerpanie z bogactwa miejscowej historii i tradycji przy jednoczesnym wysiłku w
tworzenie nowoczesnej i funkcjonalnej przestrzeni dla Ŝycia lokalnej społeczności.
Cele te w znaczącym stopniu pokrywają się z określoną w „Strategii rozwoju gminy Osiek do
roku 2015”, misją gminy, która brzmi:
Gmina dąŜąca do zapewnienia godnych warunków Ŝycia
poprzez zrównowaŜony rozwój rolnictwa i jego otoczenia,
przyjazna przedsiębiorczości, ze społeczeństwem zdrowym i wykształconym
oraz ze sprawnie funkcjonującą infrastrukturą
Ta zbieŜność świadczy nie tylko o trafnym sformułowaniu misji gminy, ale równieŜ o stałości
władz i społeczności wsi w dąŜeniach do zapewnienia sobie lepszej przyszłości.
Omówione poniŜej inwestycje, które władze wsi i gminy zamierzają przeprowadzić na
terenie Osieka w ciągu kilku najbliŜszych lat przyczynią się równieŜ do poprawy estetyki
miejscowości,
wzrostu jej
atrakcyjności turystycznej,
a takŜe do poprawy stanu
bezpieczeństwa i ogólnych warunków Ŝycia i pracy mieszkańców wsi.
W trakcie konsultacji społecznych, przeprowadzanych z mieszkańcami Osieka podczas
spotkań wiejskich oraz za pomocą kwestionariusza ankietowego, lokalna społeczność
określiła najwaŜniejsze inwestycje i dokonała ich hierarchicznego podziału. NajwaŜniejsze i
najbardziej pilne z zadań, które jednocześnie nie przekraczają określonego poziomu
kosztów, mają być realizowane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”.
27
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
6.1. Inwestycje przewidziane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”
Modernizacja i dobudowa budynku i doposaŜenie Urzędu Gminy
Budynek Urzędu Gminy, jak wiele innych budynków uŜyteczności publicznej w Osieku,
wymaga modernizacji. Jest to główny obiekt administracyjny w gminie i miejsce, w którym
mieszkańcy załatwiają większość swoich urzędowych spraw. Mieści się w nim równieŜ
siedziba GOPSu i Komunalnego Gospodarstwa Pomocniczego. W ubiegłym roku dokonano
remontu pokrycia dachowego, jednak konieczne są dalsze prace modernizacyjne, m. in.
wymiana okien i remont elewacji.
Sprawna i efektywna pomoc mieszkańcom wsi i gminy wymaga równieŜ wymiany
przestarzałego wyposaŜenia urzędu i dokupienia nowych stanowisk komputerowych dla jego
pracowników. Obecnie pracują oni na przestarzałym sprzęcie, a ilość komputerów jest zbyt
mała, jak na potrzeby urzędu.
Modernizacja Gminnego Ośrodka Kultury
W bardzo złym stanie znajduje się elewacja Gminnego Ośrodka Kultury. Potrzebny jest
jej generalny remont, a takŜe wymiana poszycia dachowego oraz wstawienie nowych okien.
Rysunek 11: Gminny Ośrodek Kultury w Osieku. Stan elewacji.
Mieszkańcy gminy na spotkaniach wiejskich podkreślali niewystarczającą powierzchnię
GOKu. Rzeczywiście – sala widowiskowa moŜe pomieścić na miejscach siedzących jedynie
około 50 osób. Często jest to pojemność niewystarczająca, zwłaszcza podczas waŜniejszych
imprez, na które przyjeŜdŜają mieszkańcy z całej gminy. Ponadto brakuje zaplecza, w którym
moŜna by było urządzić gabinet Dyrektora, kuchnię i toalety. Planuje się więc rozbudowę
Gminnego Ośrodka Kultury i jego remont kapitalny. Pomieszczenia biblioteki gminnej
równieŜ są bardzo niewielkie, co wpływa niekorzystnie nie tylko na komfort jej pracowników i
28
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
klientów, ale równieŜ na stan przechowywanych w niej ksiąŜek. Niestety z powodu braku
środków w najbliŜszych latach budowa nowego Ośrodka Kultury będzie niemoŜliwa.
Dobudowanie do istniejącego Ośrodka Kultury pomieszczeń umoŜliwi zwolnienie na
pierwszym piętrze budynku, pokoju zajmowanego przez Dyrektora Gminnego Ośrodka
Kultury i powiększenie w ten sposób Biblioteki Gminnej. Planuje się teŜ wyremontowanie
pomieszczeń Biblioteki i modernizację ich pomieszczeń na bardziej funkcjonalne.
Rozpatrywana jest natomiast moŜliwość częściowego zaadaptowania świetlicy wiejskiej na
potrzeby GOKu.
Rysunek 6: Mała powierzchnia pomieszczeń Gminnej Biblioteki Publicznej i sali widowiskowej GOK często utrudnia działanie tych instytucji.
Ogrodzenie obiektów sportowych
Teren przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Osieku, na którym znajduje się boisko
wiejskie, wymaga gruntownej modernizacji ogrodzenia. Stan aktualnego ogrodzenia jest
bardzo zły i kwalifikuje je do wymiany. Siatka płotu jest w wielu miejscach zardzewiała, a
takŜe powyginana lub poprzerywana. Konieczne jest postawienie około 400 metrów nowego
płotu.
Rozbudowa boiska wiejskiego (II etap)
Teren przyległy do budynków szkół w Osieku jest obecnie w części przeznaczony na
boisko do piłki noŜnej (niepełnowymiarowe), częściowo zaś jest niezagospodarowany.
Planuje się wykorzystanie go do wybudowania boiska do siatkówki i koszykówki. RozwaŜa
się teŜ budowę pełnowymiarowego boiska oraz ławek z zadaszeniem dla widowni na
terenach pozyskanych od Agencji Nieruchomości Rolnych Wiaty będą słuŜyć społeczności
wiejskiej równieŜ podczas wszelkiego rodzaju imprez plenerowych oraz na co dzień jako
zaplecze rekreacyjne wsi.
Budowa chodnika oraz zatoczki przystanku autobusowego przy szkole podstawowej
Autobusy podwoŜące codziennie dzieci do szkół we wsi zatrzymują się aktualnie na
gruntowym poboczu drogi powiatowej. Stanowi to utrudnienie dla ruchu oraz zagroŜenie dla
pasaŜerów. Planuje się w związku z tym wybudowanie przy utwardzonej drodze gminnej o
29
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
mniejszym nasileniu ruchu zatoczki dla autobusów wraz z wiatą, która chroniłaby czekające
na transport dzieci podczas złych warunków pogodowych. Inwestycja ta wpłynie równieŜ w
znacznym stopniu na poprawę estetyki przestrzeni wiejskiej w centrum Osieka, a takŜe na
poprawę bezpieczeństwa dzieci
Remont i doposaŜenie świetlicy wiejskiej
Usytuowana w sąsiedztwie remizy OSP świetlica wiejska słuŜy mieszkańcom wsi i
gminy podczas organizacji lokalnych konferencji i spotkań, uroczystości, a takŜe jako sala
taneczna. Niestety budynek świetlicy jest w bardzo złym stanie technicznym. Konieczna jest
wymiana okien oraz izolacja cieplna dachu. RównieŜ wyposaŜenie świetlicy jest dosyć
ubogie. Stare, poniszczone krzesła i stoły wymagają wymiany.
Nowoczesne centrum wsi
Uwzględniając fakt połoŜenia świetlicy w centralnym punkcie wsi zamierza się stworzyć
nowoczesne centrum wsi. Planowana jest zmiana nawierzchni wokół świetlicy, ustawienie
ławeczek, zagospodarowanie przyległego terenu poprzez nasadzenie zieleni. Na zapleczu
budynku będzie moŜna wykorzystać istniejący plac do wydzielenia części targowiskowej.
Rysunek 7: Budynek świetlicy wiejskiej w Osieku.
6.2. Pozostałe planowane inwestycje we wsi Osiek
Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Osieku
Wybudowany w 1935 roku budynek jest obecnie zbyt mały, by efektywnie wypełniać
swoje funkcje. Gmina planuje rozbudowę placówki. Przeprowadzenie inwestycji jest
niezbędne z punktu widzenia poprawy dostępności dzieci z gminy Osiek do infrastruktury
edukacyjnej oraz jakości ich kształcenia, a takŜe szerzej, jakości ich Ŝycia. Obecne warunki
lokalowe zmuszają kadrę do prowadzenia zajęć w trybie dwuzmianowym. Szkoła
pozbawiona jest równieŜ szatni i świetlicy, w której dzieci mogłyby spędzać czas wolny od
zajęć. Poza tym, rozbudowa wymuszona jest koniecznością zamknięcia w okresie
30
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
najbliŜszych lat dwóch filii szkoły, znajdujących się w miejscowościach Tomaszów i Kretki
DuŜe.
Na parterze nowego budynku umiejscowione będą trzy sale dydaktyczne. KaŜda z nich
przeznaczona będzie dla 20 uczniów, Znajdzie się tutaj równieŜ świetlica, w której czas
wolny (przed lub po zajęciach) będzie mogło spędzać dwudziestu uczniów. Świetlica
wyposaŜona będzie w zaplecze i schowek. Korytarz, prowadzący do wszystkich
wymienionych pomieszczeń, będzie łączył nowowybudowany obiekt z istniejącym aktualnie
budynkiem szkoły. Głównym pomieszczeniem w piwnicy będzie szatnia. Oprócz niej znajdą
się tam równieŜ: pomieszczenie wielofunkcyjne, pomieszczenie techniczne i schowek.
Remont starej części szkoły podstawowej
Budynek Szkoły Podstawowej w Osieku wymaga remontu, głównie wymiany okien i
odnowienia elewacji zewnętrznej.
Rozbudowa sieci kanalizacyjnej
Wieś
na
bieŜąco
zamierza
kanalizować
tereny
oddawane
pod
zabudowę
mieszkaniową. Obecnie rozbudowy sieci kanalizacyjnej wymaga powstające dopiero osiedle
jednorodzinne.
Podświetlenie kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP
Zabytkowy kościół parafialny jest jednym z kulturowych skarbów Osieka. Z tego tytułu
zasługuje na efektowne wyeksponowanie, tak by odwiedzający wieś mogli w pełni docenić
jego wartość. Właściwie zaprojektowane podświetlenie kościoła sprawi, Ŝe świątynia będzie
się pięknie prezentowała nie tylko za dnia, ale równieŜ po zmierzchu i będzie przyciągała
wzrok. Zabieg ten wpłynie w znacznym stopniu na zwiększenie atrakcyjności i estetyki
całego centrum wsi.
31
P LAN OD N O WY M I E JSC O WO ŚC I D LA W SI G MI N N E J OSI EK
7. Szacunkowy kosztorys i harmonogram planowanych działań
Inwestycja *
Okres realizacji
Źródła finansowania zadań
Środki
Dotacje
Inne środki
własne
unijne
PrzybliŜony
koszt
Modernizacja budynku i
doposaŜenie Urzędu Gminy
2007 – 2009
75 tyś.
90 tyś.
___
165 tyś.
Modernizacja i dobudowa
Gminnego Ośrodka Kultury
2008 – 2010
150 tyś.
150 tyś.
___
300 tyś
2009
20 tyś.
60 tyś.
___
80 tyś
2009 – 2010
62,5 tyś.
187,5 tyś.
___
250 tyś.
Budowa chodnika oraz zatoczki
przystanku autobusowego przy
szkole podstawowej
2008
5 tyś.
15 tyś.
___
20 tyś.
Remont i doposaŜenie świetlicy
wiejskiej
2011 – 2012
25%
75%
___
zgodnie z
kosztorysem
Utworzenie nowoczesnego
centrum wsi
2008 - 2010
87,5 tyś
87,5 tyś
____
175 tyś
Rozbudowa SP w Osieku
2008 - 2010
750 tyś.
750 tyś.
___
1500 tyś.
Rozbudowa sieci kanalizacyjnej
2008 – 2009
150 tyś.
___
___
150 tyś.
2010
20 tyś
___
___
20 tyś.
Ogrodzenie obiektów sportowych
Rozbudowa boiska wiejskiego
Podświetlenie kościoła p.w.
Wniebowzięcia NMP
Remont starej części szkoły
podstawowej
*Inwestycje zaznaczone kolorem niebieskim przewidziane są do dofinansowania w ramach działania „Odnowa i
rozwój wsi” PROW.
32