Historia kryptografii - Uniwersytet Jagielloński

Transkrypt

Historia kryptografii - Uniwersytet Jagielloński
Historia kryptografii
Cezary Drak & Jakub Olczyk
Koło Naukowe Wolnego Oprogramowania
”Slimak”
Uniwersytet Jagielloński
[email protected]
[email protected]
25 września 2015
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
1/1
Czym jest kryptografia?
Kryptografia
z greki kryptos – ukryty, graphein pisać, czyli dziedzina, która zajmuje się
komunikacją (pisaniem) w taki sposób, żeby treść komunikatu pozostała
ukryta – zaszyfrowana. Nie stara się ukrywać tego, że komunikacja się
odbywa.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
2/1
Czym jest kryptografia?
Kryptografia
z greki kryptos – ukryty, graphein pisać, czyli dziedzina, która zajmuje się
komunikacją (pisaniem) w taki sposób, żeby treść komunikatu pozostała
ukryta – zaszyfrowana. Nie stara się ukrywać tego, że komunikacja się
odbywa.
Steganografia
z greki steganos – ukryty / utajony, czyli dziedzina, która zajmuje się
komunikacją w sposób utajony podczas przesyłania innych, widocznych
treści. Stara się ukrywać fakt komunikacji.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
2/1
Czym jest kryptografia?
Kryptografia
z greki kryptos – ukryty, graphein pisać, czyli dziedzina, która zajmuje się
komunikacją (pisaniem) w taki sposób, żeby treść komunikatu pozostała
ukryta – zaszyfrowana. Nie stara się ukrywać tego, że komunikacja się
odbywa.
Steganografia
z greki steganos – ukryty / utajony, czyli dziedzina, która zajmuje się
komunikacją w sposób utajony podczas przesyłania innych, widocznych
treści. Stara się ukrywać fakt komunikacji.
Kryptoanaliza, steganoanaliza
Dziedziny zajmujące się łamaniem tajnych komunikatów. W przypadku
kryptoanalizy odszyfrowywaniem tajnej wiadomości oraz wyszukiwaniem
ukrytych treści w przypadku steganoanalizy.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
2/1
Przykłady
Przykład (kryptografia)
szyfrogram: nzolklohpz mlx mzfpldxld
tekst jawny: malopolska noc naukowcow
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
3/1
Przykład (steganografia)
Obrazek bez ukrytej wiadomości
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
4/1
Przykład (steganografia)
Obrazek z ukrytą wiadomością
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
5/1
Przykład (steganografia)
Obrazek pokazujący różnice pomiędzy pokazanymi wcześniej
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
6/1
Chronologia
1
Starożytność
Powstanie pisma
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Steganografia w starożytnej Grecji
Szyfry rzymskie
2
Średniowiecze
1466 – Rewolucja Albertiego
1553 – Szyfr Vigenère’a
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
7/1
Starożytność
Powstanie pisma
Pierwsze alfabety
około 3600 lat p.n.e. : Pismo klinowe –
Sumerowie, hieroglify – Egipcjanie
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
8/1
Starożytność
Powstanie pisma
Pierwsze alfabety
około 3600 lat p.n.e. : Pismo klinowe –
Sumerowie, hieroglify – Egipcjanie
około 1600 lat p.n.e. : Alfabet – Fenicjanie
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
8/1
Starożytność
Powstanie pisma
Pierwsze alfabety
około 3600 lat p.n.e. : Pismo klinowe –
Sumerowie, hieroglify – Egipcjanie
około 1600 lat p.n.e. : Alfabet – Fenicjanie
Alfabet jawny
Znaki za pomocą których zapisujemy wiadomość nieszyfrowaną (plaintext).
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
8/1
Starożytność
Powstanie pisma
Pierwsze alfabety
około 3600 lat p.n.e. : Pismo klinowe –
Sumerowie, hieroglify – Egipcjanie
około 1600 lat p.n.e. : Alfabet – Fenicjanie
Alfabet jawny
Znaki za pomocą których zapisujemy wiadomość nieszyfrowaną (plaintext).
Alfabet tajny
Znaki odpowiadające alfabetowi jawnemu w tekście zaszyfrowanym.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
8/1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz – jeden z pierwszych szyfrów
600-500 lat p.n.e. : Hebrajscy uczeni używają prostych szyfrów np.
Atbasz
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
9/1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz – jeden z pierwszych szyfrów
600-500 lat p.n.e. : Hebrajscy uczeni używają prostych szyfrów np.
Atbasz
Szyfr monoalfabetyczny
Szyfr, w którym jednej literze alfabetu tajnego odpowiada dokładnie jedna
litera alfabetu jawnego.
A
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
/Z
Historia kryptografii
25 września 2015
9/1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
Tablica: kodowania za pomocą Atbasza
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
10 / 1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
Tablica: kodowania za pomocą Atbasza
Przykład szyfrowania
jawny
K
R
Y
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
P
T
O
G
R
Historia kryptografii
A
F
I
A
AAA
25 września 2015
10 / 1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
Tablica: kodowania za pomocą Atbasza
Przykład szyfrowania
jawny
atbasz
K
P
R
I
Y
B
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
P
K
T
G
O
L
G
T
R
I
Historia kryptografii
A
Z
F
U
I
R
A
Z
AAA
ZZZ
25 września 2015
10 / 1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz. Zadanie
Zadanie 1.
PLNKFGVIMRVYZXZ
NLQHGIBQVPQVIAB
HAXAVKZMPLRIZMB
YFPZHGIZHABNMRV
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
11 / 1
Starożytność
Kryptografia – pierwsze szyfry monoalfabetyczne
Atbasz. Zadanie
Zadanie 1.
Rozwiązania
PLNKFGVIMRVYZXZ
KOMPUTER NIE BACA
NLQHGIBQVPQVIAB
MOJ STRYJEK JERZY
HAXAVKZMPLRIZMB
SZCZEPAN KOI RANY
YFPZHGIZHABNMRV
BUKA STRASZY MNIE
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
11 / 1
Starożytność
Steganografia w starożytnej Grecji
Przykłady steganografii w starożytności
400 p. n. e. Niewolnik z tatuażem na głowie
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
12 / 1
Starożytność
Steganografia w starożytnej Grecji
Przykłady steganografii w starożytności
400 p. n. e. Niewolnik z tatuażem na głowie
przesłanie informacji na tabliczce do pisania (drewnianej desce
pokrytej woskiem) zapisanej nie w sposób tradycyjny, poprzez
wykonanie liter w wosku, lecz umieszczenie przekazu bezpośrednio na
desce
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
12 / 1
Starożytność
Steganografia w starożytnej Grecji
Spartańska steganografia
Rysunek: Skytale
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
13 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara
Wymyślony i używany przez pierwszego
cesarza Imperium Rzymskiego.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
14 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara
Wymyślony i używany przez pierwszego
cesarza Imperium Rzymskiego.
Szyfrowanie polega na przesunięciu
alfabetu jawnego o 3 litery w prawo.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
14 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara
Wymyślony i używany przez pierwszego
cesarza Imperium Rzymskiego.
Szyfrowanie polega na przesunięciu
alfabetu jawnego o 3 litery w prawo.
Później został uogólniony o przesuwanie
o dowolną liczbę liter w prawo.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
14 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
...
P
Q
R
...
Y
Z
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
...
S
T
U
...
B
C
Tablica: kodowania szyfrem Cezara z przesunięciem o 3
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
15 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
...
P
Q
R
...
Y
Z
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
...
S
T
U
...
B
C
Tablica: kodowania szyfrem Cezara z przesunięciem o 3
Przykład szyfrowania
jawny
K
R
Y
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
P
T
O
G
R
Historia kryptografii
A
F
I
A
AAA
25 września 2015
15 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara. Przykład
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
...
P
Q
R
...
Y
Z
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
...
S
T
U
...
B
C
Tablica: kodowania szyfrem Cezara z przesunięciem o 3
Przykład szyfrowania
jawny
cezar
K
N
R
U
Y
B
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
P
S
T
W
O
R
G
J
R
U
Historia kryptografii
A
D
F
I
I
L
A
D
AAA
DDD
25 września 2015
15 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara. Zadanie
Zadanie 2.
GGG PARKQVUJGPQOPK
JJJ YAXBCBINIMJWTX
NNN XEBJNFCBQYJBJN
RRR DRDGZVTIFNVIFN
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
16 / 1
Starożytność
Szyfry rzymskie
Szyfr Cezara. Zadanie
Rozwiązania
Zadanie 2.
GGG PARKQVUJGPQOPK
6 JULEK PODAJ KIJE
JJJ YAXBCBINIMJWTX
9 PROSTSZE ZDANKO
NNN XEBJNFCBQYJBJN
13 KROWA SPOD LWOWA
RRR DRDGZVTIFNVIFN
17 MAM PIEC ROWEROW
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
16 / 1
Średniowiecze
1466 – Rewolucja Albertiego
Szyfr Albertiego – pierwszy szyfr polialfabetyczny
Szyfr polialfabetyczny
Szyfr w którym jednej literze z alfabetu jawnego
odpowiada, wiele liter z alfabetów tajnych.
A
B
C
'
D
Rysunek: Leon Battista
Alberti
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
17 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Po raz pierwszy został opisany przez Giovana Batista Belaso w 1553
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Po raz pierwszy został opisany przez Giovana Batista Belaso w 1553
Do szyfrowania korzysta się z 26 alfabetów tajnych, które
konstruowane są w podany niżej sposób.
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Po raz pierwszy został opisany przez Giovana Batista Belaso w 1553
Do szyfrowania korzysta się z 26 alfabetów tajnych, które
konstruowane są w podany niżej sposób.
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Po raz pierwszy został opisany przez Giovana Batista Belaso w 1553
Do szyfrowania korzysta się z 26 alfabetów tajnych, które
konstruowane są w podany niżej sposób.
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
CDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZAB
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a – szyfr polialfabetyczny
Szyfr ten błędnie został przypisany twórcy bardziej skomplikowanego
szyfru Blaise’owi de Vigenère.
Po raz pierwszy został opisany przez Giovana Batista Belaso w 1553
Do szyfrowania korzysta się z 26 alfabetów tajnych, które
konstruowane są w podany niżej sposób.
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
CDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZAB
..
.
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
18 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a. Przykład
Tabela Vigenère’a
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
CDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZAB
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
19 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a. Przykład
Tabela Vigenère’a
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
CDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZAB
Przykład szyfrowania z kluczem ’ABC’
jawny
klucz
K
A
R
B
Y
C
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
P
A
T
B
O
C
G
A
R
B
Historia kryptografii
A
C
F
A
I
B
A
C
AAA
ABC
25 września 2015
19 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a. Przykład
Tabela Vigenère’a
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
BCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZA
CDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZAB
Przykład szyfrowania z kluczem ’ABC’
jawny
klucz
K
A
R
B
Y
C
P
A
T
B
O
C
G
A
R
B
A
C
F
A
I
B
A
C
AAA
ABC
szyfr
K
S
A
P
U
Q
G
S
C
F
J
C
ABC
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
19 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a. Zadanie
Zadanie 2.
RAKRE KEH CKSYXB
HALOGEN
ECIZGI ZP ZOSPQR
POGANIN
WONAY YOSNV TQIY
INWAZJA
LAXGC UGKA YGSEW
BAGNETY
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
20 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Szyfr Vigenère’a. Zadanie
Zadanie 2.
RAKRE KEH CKSYXB
HALOGEN
Rozwiązania
ECIZGI ZP ZOSPQR
POGANIN
KAZDY GRA CZESTO
WONAY YOSNV TQIY
INWAZJA
OBRAZ POKAZ TRZY
POCZTA MA LISCIE
KARTY BIJA STOLY
LAXGC UGKA YGSEW
BAGNETY
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
20 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Źródła
Marcin Karbowski (2007)
Podstawy kryptografii. Wydanie II
Wydawnictwo Helion.
http://www.futureboy.us/stegano/encinput.html
http://simonsingh.net/The Black Chamber/caesar.html
Wikipedia - Oś czasu kryptografii
https://en.wikipedia.org/wiki/Timeline of cryptography
Wikipedia - Artykuł o historii kryptografii
https://en.wikipedia.org/wiki/History of cryptography
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
21 / 1
Średniowiecze
1553 – Szyfr Vigenère’a
Dziękujemy za uwagę
Cezary Drak & Jakub Olczyk (Slimak)
Historia kryptografii
25 września 2015
22 / 1

Podobne dokumenty

Szyfry Vigenere`a

Szyfry Vigenere`a Zmarł prawdopodobnie nie zdając sobie sprawy z tego, że dokonał rewolucji w kryptografii (wg. Davida Kahna).

Bardziej szczegółowo