e – Serwis Podatki Lokalne

e – Serwis
Podatki Lokalne
Przykład 1
Temat tygodnia
Orzecznictwo sądowe
Komentarz do przepisów
Opodatkowanie
gruntów
zadrzewionych
i zakrzewionych na
użytkach rolnych
Wydanie decyzji
o wysokości opłaty
za gospodarowanie
odpadami
komunalnymi
obojgu małżonkom
Działania
informacyjne
podejmowane przez
wierzyciela – zasady
obowiązujące od
1.1.2016 r.
Temat tygodnia
Opodatkowanie gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach
rolnych
Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (Lzr) są zaliczane do użytków
rolnych, stosownie do z § 68
ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju
Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów
i budynków (Dz. U. z 2015 r. poz. 542). Do użytków rolnych, oprócz gruntów
zadrzewionych i zakrzewionych zalicza się: grunty orne (R), sady (S), łąki trwałe (Ł),
pastwiska trwałe (Ps), grunty rolne zabudowane (Br), grunty pod stawami (Wsr), grunty
pod rowami (W).
Jako użytki rolne grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych podlegają
opodatkowaniu podatkiem rolnym (art. 1 ustawy o podatku rolnym), z wyjątkiem
zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Wówczas podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, stosownie do art. 2
ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
1
Przykład
Osoba fizyczna będąca właścicielem gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach
rolnych o pow. 0,76 ha wydzierżawia 0,50 ha tych gruntów spółce z o. o., która na tych
gruntach prowadzi skład materiałów budowlanych. Zawarcie umowy dzierżawy nie
przenosi obowiązku podatkowego, niemniej osoba fizyczna jest opodatkowana podatkiem
od nieruchomości wg stawki od gruntów związanych z prowadzeniem działalności
gospodarczej.
Przedsiębiorca lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą będący
właścicielem gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych jest
opodatkowany podatkiem od nieruchomości albo podatkiem rolnym. Uzależnione jest to
od tego, czy grunty te są faktycznie zajęte na działalność gospodarczą. Jeżeli grunty
zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych będące własnością przedsiębiorcy lub
innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą są zajęte na działalność
gospodarczą są opodatkowane podatkiem od nieruchomości, jeżeli nie są - wówczas
podatkiem rolnym. Jest to odmienne rozwiązanie niż w przypadku gruntów
niezaliczanych do użytków rolnych. W przypadku gruntów niezaliczanych do użytków
rolnych wystarczy sam fakt posiadania gruntów przez przedsiębiorcę lub inny podmiot
prowadzący działalność gospodarczą i już podlega on opodatkowaniu podatkiem od
nieruchomości.
Od 1.1.2016 r. w zakresie gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych
wprowadzono następujące zmiany:
- w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych wykreślono art. 1a ust. 3 pkt 6 oraz
zmodyfikowano art. 2 ust. 2 – wprowadzone zmiany wynikają z objęcia określeniem
użytków rolnych również gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych
i nie zmieniają zasad opodatkowania tych gruntów,
- w ustawie o podatku rolnym zmodyfikowano art. 1 - wprowadzona zmiana wynikaja
z
objęcia
określeniem
użytków
rolnych
również
gruntów
zadrzewionych
i zakrzewionych na użytkach rolnych i nie zmienia zasad opodatkowania tych gruntów.
2
Ponadto od 1.1.2016 r. dodano dla gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach
rolnych przeliczniki w art. 4 ust. 7 ustawy o podatku rolnym.
Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych przelicza się bez względu na
zaliczenie do okręgu podatkowego następująco: 1 ha tych gruntów stanowi 0,20 ha
przeliczeniowych.
Zmiana ta może wpływać na liczbę hektarów przeliczeniowych, a ty samym na
kwalifikację gruntów jako gospodarstwo rolne i w konsekwencji na wysokość
opodatkowania. Zależy to od tego, jaki przelicznik stosowany był dotychczas przy
przeliczaniu gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych.
Jeżeli inny niż 0,20 to wpływa to zarówno na wysokość płaconego podatku rolnego (w
ramach podatku od gospodarstwa rolnego lub w ramach podatku rolnego od gruntów
pozostałych), jak również może to powodować zmianę opodatkowania gruntów w
zakresie kwalifikacji gruntów jako gospodarstwa rolnego lub gruntów pozostałych.
Przykład
Osoba fizyczna jest właścicielem gruntów ornych o powierzchni 0,65 ha i gruntów
zadrzewionych i zakrzewionych o powierzchni 0,20 ha.
2015 r.
- grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych - przelicznik 0,60, pow. 0,20 ha,
ha przeliczeniowe 0,12 ha,
- grunty orne przelicznik 1,40, pow. 0,65 ha, ha przeliczeniowe 0,91,
- razem 1,03 ha – gospodarstwo rolne (stawka 2,5 q żyta).
2016 r.
- grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych - przelicznik 0,20, pow. 0,10 ha,
ha przeliczeniowe 0,02,
- grunty orne przelicznik 1,40, pow. 0,65 ha, 0,91 ha przeliczeniowe,
- razem 0,93 ha – grunty pozostałe (stawka 5q żyta).
Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1
ustawy o podatku rolnym są zwolnione z tego podatku.
3
Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych przelicza się na hektary
przeliczeniowe, natomiast nie ustala się od nich podatku rolnego.
Orzecznictwo sądowe
Wydanie decyzji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi obojgu małżonkom
Jeżeli
nieruchomość
jest
przedmiotem
własności
małżeńskiej,
stroną
postępowania w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi są oboje małżonkowie
Stanowisko takie zajął WSA w Białymstoku w wyroku z 6.5.2015 r. I SA/Bk 631/14
Stan faktyczny:
Burmistrz wezwał właściciela nieruchomości do złożenia deklaracji o wysokości opłaty
za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Z uwagi na niezłożenie deklaracji zostało
wszczęte z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości należnej opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi, a następnie decyzją Burmistrz określił od
lipca 2013 r., wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
SKO uchyliło powyższe rozstrzygnięcie wskazując, że przedmiotowa nieruchomość
stanowi współwłasność. Kolegium stwierdziło, że w przypadku wspólności małżeńskiej
stronami postępowania są oboje małżonkowie i postępowanie powinno zakończyć się
wydaniem decyzji określającej opłatę obojgu małżonkom. Burmistrz postanowieniem
wszczął z urzędu, również w stosunku do drugiego współmałżonka postępowanie w
sprawie określenia miesięcznej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi, a następnie, decyzją określił małżonkom wysokość opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Uzasadnienie WSA:
Przedmiotem
nieruchomości,
postępowania
małżonkom
administracyjnego
wysokości
opłaty
było
za
określenie
właścicielom
gospodarowanie
odpadami
komunalnymi. W toku postępowania w przedmiocie określenia wysokości należnej
4
opłaty w stosunku do nieruchomości należącej do małżonków przeprowadzono m.in.
dowód z oględzin, który to protokół podpisał wyłącznie jeden z małżonków.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach ilekroć w ustawie jest mowa o właścicielach nieruchomości - rozumie się przez
to także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i
osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty
władające nieruchomością.
Sąd w pełni podzielił argumentację organu II instancji, że jeżeli nieruchomość znajduje
się we władaniu kilku podmiotów (współwłaścicieli), obowiązkiem organu administracji
jest wszcząć odrębnie postępowania w stosunku do każdego współwłaściciela i
każdemu współwłaścicielowi określić część opłaty obciążającej daną nieruchomość.
Wyjątkiem jest zaś sytuacja, w której nieruchomość jest przedmiotem własności
małżeńskiej. Współwłasność taka jest niepodzielna, nie ma możliwości określenia
części opłaty każdemu z małżonków, co w konsekwencji powoduje, że stroną
takiego postępowania są oboje małżonkowie.
Organ pierwszej instancji ponownie rozpoznając sprawę wszczął postanowieniem
postępowanie wobec drugiego małżonka w sprawie określenia miesięcznej wysokości
opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, po czym wydał tego samego dnia
postanowienie o wyznaczeniu terminu siedmiodniowego do wypowiedzenia się w
sprawie zebranego materiału dowodowego w stosunku do obojga małżonków i
zakończył postępowanie wydając decyzję.
Zgodnie z art. 165 § 4 Ordynacji podatkowej datą wszczęcia postępowania z urzędu jest
dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania. W ocenie Sądu
organ powinien był wydać jedno postanowienie w sprawie, skierowane do obojgu
małżonków. Wydanie dwóch odrębnych postanowień, prowadziło do sytuacji, w której
toczyły się dwa odrębne postępowania w tożsamym zakresie przedmiotowym, nie
połączone w jedno postępowanie przed wydaniem jednej decyzji administracyjnej.
Dowody przeprowadzone w postępowaniu toczącym się wobec jednego z małżonków
nie zostały także ponowione przeprowadzone po wszczęciu postępowania wobec
drugiego małżonka.
5
Komentarz do przepisów
Działania informacyjne podejmowane przez wierzyciela – zasady
obowiązujące od 1.1.2016 r.
W świetle art. 6 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w razie
uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć
czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Przepis ten
uzupełniono o możliwość podejmowania przez wierzycieli działań informacyjnych
zmierzających do dobrowolnego wykonania przez zobowiązanego obowiązku, przed
skierowaniem sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Od 1.1.2016 r. obowiązuje nowy przepis – art. 6 ust. 1b ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji wprowadzony ustawą z 10 lipca 2015 r. o administracji
podatkowej (Dz. U. poz. 1269). Przepis stanowi, iż przed podjęciem czynności
zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych wierzyciel może podejmować
działania informacyjne wobec zobowiązanego zmierzające do dobrowolnego wykonania
przez niego obowiązku.
Regulacje dotyczące informowania zobowiązanego uregulowane do 31.12.2015 r. w § 3
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie trybu
postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności
zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych (Dz. U. poz. 656), zostały
zastąpione zapisem § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 r. w
sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz. U. poz. 2367).
Dotychczas przepis wskazywał, że przy podejmowaniu czynności zmierzających do
zastosowania środków egzekucyjnych wierzyciel może informować zobowiązanego, w
szczególności poprzez internetowy portal informacyjny, krótką wiadomość tekstową
(sms), e-mail, telefon, faks, o terminie zapłaty należności pieniężnych lub jego upływie,
wysokości należności pieniężnej, rodzaju i wysokości odsetek z tytułu niezapłacenia w
terminie należności pieniężnej oraz grożącej egzekucji administracyjnej i mogących
powstać kosztach egzekucyjnych.
Zgodnie z ust. 1 § 4 rozporządzenia z 30.12.2015 r. wierzyciel może podejmować
działania informacyjne wobec zobowiązanego zmierzające do dobrowolnego wykonania
przez niego obowiązku, w przypadku gdy zachodzi uzasadnione okolicznościami
6
przypuszczenie, że zobowiązany dobrowolnie wykona obowiązek bez konieczności
wszczęcia egzekucji administracyjnej.
Wierzyciel podejmuje działania informacyjne nie w każdym przypadku, lecz gdy
przypuszcza, że zobowiązany dobrowolnie wykona obowiązek bez konieczności
wszczęcia egzekucji administracyjnej. Jak określono w uzasadnieniu do rozporządzenia
„przypuszczenie to nie będzie wymagało udowodnienia, wystarczające będzie, jeżeli
wierzyciel będzie uważał, że obowiązek może być dobrowolnie wykonany, np. w sytuacji
gdy zobowiązany dotychczas terminowo regulował zobowiązania albo gdy zobowiązany
regulował zobowiązania po terminie, ale przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego.”
Przepis § 4 ust. 2 rozporządzenia z 30.12.2015 r. wskazuje sposoby podejmowania
działań informacyjnych. Działania są podejmowane w formie pisemnej, dźwiękowej lub
graficznej, w szczególności przez: internetowy portal informacyjny, krótką wiadomość
tekstową (sms), e-mail, telefon, faks.
Przepis § 4 ust. 3 rozporządzenia określa sposób dokumentowania prowadzonych przez
wierzyciela działań informacyjnych. Działania informacyjne są rejestrowane w postaci
papierowej lub elektronicznej przez wskazanie, w szczególności:
1) formy działania informacyjnego;
2) daty podjęcia działania informacyjnego.
Przykład: Zapis o treści: telefon, 13.01.2016 r.
Zrezygnowano
ze
szczegółowego
określenia,
o
czym
należy
poinformować
zobowiązanego.
Wydawca:
Centrum Informacji Podatków Lokalnych „GLOSATOR”
Agata Dzięgiel-Matras
31-419 Kraków ul. Kwartowa 26/47
Redaktor Naczelny: Agata Dzięgiel-Matras
Adres redakcji: 31-419 Kraków ul. Kwartowa 26/47
e-mail: [email protected]
tel: 603 671 407
www.epodatkilokalne.pl
7