“jedyneczka” III 2016

Styczeń 2016
JEDYNECZKA
Jedyneczka
Marzec 2016
NUMBER
3
Witajcie Kochani!!! „JEDYNECZKA” wita
dłuższej
przerwie.
Mamy
nadzieję
że
ferje
was po
spędziliście
przyjemnie i wypoczeliście. Jeszcze się dobrze nie zmęczyliśmy
nauką, a tu już Święta Wielkanocne , dlatego w tym numerze
chcemy zaprezentować Wam ciekawostki, zwyczje świąteczne,
wiersze
i
zabawy
nie
tylko
po
polsku.
Przypominamy
jednocześnie, że pod koniec pierwszego tygodnia kwietnia
odbędzie się losowanie nagród dla dzieci, które poprawnie
rozwiązały zadania z tego i poprzednich numerów, i wrzuciły
kupony konkursowe do naszej skrzynki. Ogłoszenie wyników
zostanie podane w numerze kwietniowym. Osobom bioracym
udział życzymy POWODZENIA! Czekają atrakcyjne nagrody! 
Święta Wielkanocne to wyjątkowy czas, w którym symboliczne obrzędy religijne, tradycja ludowa i świat przyrody
splatają się w jedno. Chrześcijanie świętują zwycięstwo Jezusa nad śmiercią, przyroda budzi się do życia po zimie, zaś
tradycje ludowe zarówno upamiętniają wydarzenia sprzed ponad 2000 lat, jak i podkreślają naturalne przemiany w
przyrodzie – wiosna rozpoczyna nowy cykl życia, obsiewania, zbierania plonów i cieszenia się nimi.
Ważne momenty i wybrane zwyczaje
Karnawał i ostatki – od dawna ludzie między świętem Trzech Króli a Środą Popielcową bawili się, jedli i tańczyli –
później, w okresie Wielkiego Postu, nie było o tym mowy! Post był bardzo surowo przestrzegany. Dlatego podczas
ostatków popularny był zwyczaj wnoszenia między bawiących się szkieletu śledzia – miało to oznaczać zakończenie
zabawy i przypomnieć o nadchodzących dniach, kiedy jedzono dość biednie. Niektóre zabawy odwiedzał też dziad
zapustny, który o północy wyganiał bawiących się do domu.
Środa popielcowa – zaczynamy wtedy czas pokuty, przygotowania do świąt. Posypanie głowy popiołem przypomina, że
jesteśmy śmiertelni i odwiedzamy ten świat tylko “na chwilę”, dlatego powinniśmy starać się żyć jak najlepiej.
1
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
Wielki Post – dawniej obchodzono go bardzo surowo. Nie było mowy o zabawach, muzykowaniu czy tłustym jedzeniu.
Na Wielki Post nawet organy w Kościele milkły – tak, jak współcześnie w Wielki Piątek. Nie było też dzwonków –
zamiast nich słychać było kołatki. W tym czasie ludzie więcej się modlili, pomagali ubogim i przygotowywali się do
Świąt, zarówno duchowo jak i praktycznie – np. sprzątając obejście i przygotowując ozdoby świąteczne. Warto wiedzieć,
że Wielki Post pokrywa się w czasie z tzw. przednówkiem – w gospodarstwach zapasy zimowe powoli się kończyły, a na
polach często leżał jeszcze śnieg, nie było nowych zbiorów. Konieczne było zatem oszczędzanie jedzenia. Nie jedzono
też jajek, ponieważ odkładano je na święta. Post miał zatem wymiar nie tylko religijny, ale też bardzo praktyczny!
Śródpoście – tradycyjnie jest to 4.niedziela Wielkiego Postu. Wtedy na jeden dzień powracała do kościoła i domostw
radosna atmosfera. Po pierwsze ma ona przypominać, że cały Wielki Post, który był dawniej trudny i bardzo poważnie
traktowany, służy oczekiwaniu na bardzo radosne wydarzenie – Zmartwychwstanie! Dlatego w tą niedzielę śpiewa się
pełne nadziei pieśni, słychać dzwony i muzykę. Ciekawym zwyczajem było wielkie hałasowanie na polach i łąkach –
dzieci z grzechotkami, kołatkami i innymi hałasującymi instrumentami biegły budzić hałasem przyrodę, żeby na święta i
na wiosnę wszystko się zazieleniło i zaczęło kwitnąć.
Niedziela Palmowa – upamiętnia wjazd Jezusa do Jerozolimy. Tradycyjnie palmy robiono z
tych roślin, które rosły nad rzeką – bo płynąca w nich woda dawała roślinom zieleń i życie, te
rośliny odradzały się po zimie najszybciej. Była to m.in. wierzba i trawy oraz trzciny
nadrzeczne.
Uplecionymi i poświęconymi palemkami po mszy w Niedzielę Palmową lekko się okładano nawzajem, mówiąc: “Nie ja
biję, palma bije, za tydzień wielki dzień, na 6 noc – Wielkanoc”. Miało to przypomnieć o zbliżających się wielkimi
krokami świętach i przynieść szczęście. Palemkami klepano też zwierzęta, by były zdrowe przez cały rok. Palmy
zatknięte w domu, np. za obraz, miały chronić dom przed gromami w czasie burzy, a wszystkich domowników – przed
złymi mocami, chorobami i nieszczęściem.
W Wielki Czwartek chłopcy ze wsi wyganiali Wielki Post, hałasując kołatkami (dzwony kościelne milczały aż do
Niedzieli Wielkanocnej). Dzieci robiły dobry uczynek i przy okazji świetnie się bawiły. Do dziś księża praktykują w ten
dzień obrzęd polewania stóp dwunastu mężczyznom. To na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy Chrystusa z apostołami.
Wielki Piątek to dzień wyciszenia. W Kościele nie ma mszy świętej (to jedyny taki dzień w roku), natomiast gromadzą
się tam wierni, którzy modlą się w ważnych dla siebie intencjach. W niemal każdym polskim kościele jest nocne
czuwanie przy grobie Jezusa, którego pilnują strażnicy (strażacy, harcerze, żołnierze). Dawniej piątkowe modlitwy były
bardziej widowiskowe. Pojawiały się procesje grzeszników odzianych w worki żałobne, którzy kładli się krzyżem na
podłodze i przepraszali za swoje grzechy.
Wielka Sobota to Wigilia Wielkanocy. Podczas nabożeństwa w tym dniu święci się ogień, wodę i ciernie. Ogień
symbolicznie spala to, co stare, woda daje życie. Dawniej wodą spryskiwano dom, by rok był spokojny. Podsycano ogień
i wrzucano do niego leszczyny. Popiół rozrzucano w dniu pierwszej orki, co miało zapewnić szczęście i dostatek. Dziś
ogień pełni inną rolę, służy do odpalenia paschału, czyli wielkiej świecy, która pali się aż do końca świąt Wielkiej Nocy.
Paschał stoi tuż przy ołtarzu.
Sobota to również dzień święcenia pokarmów. Zgodnie z tradycją święconka powinna zostać przygotowana już w Wielki
Piątek.
Do koszyczka wkładamy:
baranka – symbol zmartwychwstałego Chrystusa,
jajka – symbol rodzącego się życia,
chrzan – symbol siły,
wędlina – symbol płodności i dostatku,
ser – symbol zdrowia dla zwierząt hodowlanych,
sól – symbol oczyszczenia domostwa od złego oraz istota prawdy,
2
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
ciasto (babka) – symbol wszechstronnych umiejętności.
Dawniej wierzono, że pisanki mają magiczną moc, np. mogą uzdrawiać chorych. Nigdy ich nie lekceważono. Dziś o ich
mocy przypominamy sobie właśnie podczas Wielkanocy – to przecież jajka są pierwszą potrawą spożywaną w Niedzielę
Wielkanocną. Składamy sobie życzenia i dzielimy jajkiem.
Wielkanoc, tak jak Boże Narodzenie, ma swoje specjały. Zgodnie z tradycją należy je przygotować właśnie w
piątek. Trzeba się spieszyć, ponieważ po sobotnim święceniu nie powinno się już nic sprzątać ani przygotowywać. To
czas, kiedy należy duchowo przygotować się na zmartwychwstanie Jezusa.
Tradycyjne świąteczne potrawy to:










żurek – czyli barszcz biały,
kiełbasa – zwykle biała, na ciepło,
szynka wędzona w jałowcowym dymie,
ćwikła z chrzanem,
pieczone mięso,
własnoręcznie wykonana babka,
mazurek z artystycznymi dekoracjami,
pascha,
kołacz,
sernik (kiedyś zwany przekładańcem).
Według tradycji stół świąteczny powinien być przykryty białym obrusem i udekorowany liśćmi bukszpanu. Na
środku stołu stawiamy baranka, np. na łączce z rzeżuchy. Rzeżucha to symbol sił witalnych i rodzącego się życia. W
Niedzielę Wielkanocną świętujemy! Wstajemy bardzo wcześnie, by pójść na mszę zwaną rezurekcyjną. Niedziela to
najważniejsze święto chrześcijańskie, nazywane dawniej Paschą. Następnie zasiadamy do świątecznego rodzinnego
śniadania. Wielkanocna Niedziela to czas przeznaczony na rodzinne biesiadowanie. Dzieci bawią się w poszukiwanie
prezentów podrzuconych przez zajączka.
Wielkanocny Poniedziałek (lany poniedziałek, śmigus-dyngus) to czas radości,
zabawy, psikusów, na które wszyscy czekali przez cały okres postu. W tym dniu
polewamy się wodą. Dawniej śmigus i dyngus były osobnymi zwyczajami –
śmigus oznaczał tradycyjne smaganie, czyli uderzanie wierzbowymi gałązkami
lub polewanie wodą. Wszystko w formie zabawy – chłopcy smagali dziewczęta
po gołych łydkach. Dyngus to inaczej wykup. Chłopcy chodzili od domu do domu
i w zamian za życzenia i śpiew domagali się wykupu w postaci pisanek, słodyczy,
pieniędzy. Z czasem połączono te zwyczaje i dziś tylko polewamy się wodą.
Dawniej chodzono po wsi z kogutem – symbolem sił witalnych i urodzaju.
Kogutek był mile widzianym gościem w każdym gospodarstwie. Z czasem żywe
zwierzęta zastąpiły te gliniane, drewniane. W Wielkanocny Poniedziałek święci się pola. Gospodarze wyruszają w
procesji na pola. Święcą je palmami nasączonym wodą. Z tych pal robią krzyżyki i wbijają w ziemię, aby zapewnić sobie
dostatek. To okazja do spotkań towarzyskich i rozmów, cieszenia się wspólnie spędzanym czasem i budzącą się do życia
przyrodą.
Autor tekstu
Dzieci są ważne( http://dziecisawazne.pl/)
3
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
Humor i wiersze wielkanocne

,,Pisanki” Krystyna Parnowska - Różecka
Pisanki, pisanki, jajka malowane
Nie ma Wielkanocy bez barwnych pisanek
Pisanki, pisanki, jajka kolorowe
Na nich malowane bajki pisankowe
Na jednej kogucik, a na drugiej słońce
Śmieją się z trzeciej laleczki tańczące
Na czwartej kwiatuszki, a na piątej gwiazdki
Na każdej pisance piękne opowiastki.
,,Śmigus Dyngus” M. Terlikowska
Wie o tym i Tomek i Ewa,
że w śmigus się wszystkich oblewa.
Ale czy trzeba Pawełka
oblewać z pełnego kubełka?
Wystarczy małym kubeczkiem
dla żartu
dla śmiechu,
troszeczkę.
Bo gdy wiatr chmurkę przywieje
i wszystkich was deszczem
poleje?
4
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
OUR EASTER
Hello Friends! My name’s Jack.
I’m 12 years old and I live
in a small town in the south of
Britain with my mum, dad and
my sister, Emily.
Spring is here now and I’m very happy because of it.
But now, I would like to tell you what we do in Britain at
Easter.
Easter is in spring and people celebrate the
resurrection of Jesus Christ. Easter starts on Good Friday in
Britain. My mum makes hot cross buns and we eat them for
tea. We usually have Easter-projects at school. Last year we
made colourful hats, called Easter bonnets. This year we are
going to design a basket full of painted Easter eggs. It will be a
great fun!
On Easter Sunday morning we have a big breakfast.
After breakfast we all go to church. When we get home, we
give each other chocolate eggs. (Kids get the biggest ones!)
Then we play ‘Easter egg hunt”. My parents hide some Easter
eggs in the garden and Emily and I look for them. We love
playing it.
We have roasted lamb with veggies for lunch.
In the afternoon my cousins, aunts and uncles come over for
tea. We have Easter cakes and delicious tea. After tea we
usually go for a walk together.
I like Easter because it is a great family festival and
there is no school for two weeks!!! :)
Are the statements true (), false () or doesn’t it
say (∅)?
1 Easter is in summer.
2 Easter starts two days before Sunday.
3 Everybody eats hot cross buns on Good Friday in
Britain.
4 Jack’s family eats hot cross buns on Good Friday
morning.
5 Children make Easter bonnets this year at school.
6 Jack likes doing Easter projects.
7 Easter egg hunting means that children eat
chocolate eggs.
8 Jack gets three chocolate eggs.
9 On Sunday afternoon two cousins come over.
10 Unfortunately, children have to go to school at
Easter in Britain.
Answer the questions.
1 When is Easter?
______________________________________________________
2 What do people celebrate at Easter?
_______________________________________________________
3 Who gets chocolate eggs in Britain?
_______________________________________________________
4 What are the traditional food at Easter?
_______________________________________________________
Match the words to the pictures.
5 Why does Jack like Easter?
1 church
_______________________________________________________
2 egg hunting
3 spring
4 hot cross buns
5 chocolate egg
6 garden
7 cupcake
Complete the sentences.
1 This year the Easter project will be a
____________________ full of painted eggs.
2 After ______________ Jack’s family goes to church.
8 chick
9 bunny
3 Emily and Jack ______________ Easter eggs in the
10 roasted lamb
garden.
11 egg painting
12 basket
13 Easter eggs
14 cake
4 In the __________ all his family have tea.
5 At Easter _________________ no school in Britain.
15 bonnets
5
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
Zrób to sam. Powodzenia
Po angielskim przechodzimy do praktyki . Zrób sam ślicznego kurczaczka wielkanocnego! Postępuj zgodnie
ze wskazówkami poniżej, a Twój kurczaczek będzie piękną ozdobą Wielkanocnego koszyczka.
6
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
_______________________________________________________________________________________
Kupon KONKURSOWY. Pamiętaj, by wziąć udział w losowaniu nagród, musisz wypełnić kupon
konkursowy. Przypominamy, że składa się on z dwóch części: polskiej i angielskiej  POWODZENIA!
Rozwiąż krzyżówkę.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1. Pora roku, w której
obchodzimy Wielkanoc.
2. Pomalowane jajka.
3. Wielkanocne ciasto.
4. Świecimy je w Niedzielę
Palmową.
5. Dzielimy się nim w
Wielkanoc.
6. „Kotki” na gałązkach.
7. Lany ...
8. Niesiesz w nim potrawy do
poświęcenia.
9. Przynosi prezenty w
Wielkanoc.
7.
8.
9.
7
Styczeń 2016
Jedyneczka
Marzec 2016
How much do you know about…
Circle the correct answer
Easter is …
a) A moveable feast.
b) Always on the same date.
c) Always in April.
Easter is connected to
the Jewish….
a) Yom Kippur.
b) Passover.
c) Pentecost.
The Friday before
Easter is known as…
a) Easter Friday.
b) Lent Friday.
c) Good Friday.
Easter day is
commemorated as the
day…
Which animal is
considered a symbol
of Easter?
c) that Jesus was resurrected.
c) The duck.
The week before Easter
is known as…
a) Resurrection week..
b) Holy week.
c) Easter week.
What is usually done to
eggs at Easter?
a) They are eaten.
b) They are decorated.
c) They are broken.
What kind of hunt is
usually done at Easter?
a) Rabbit hunt.
b) Chick hunt.
c) Egg hunt.
c) Sunday.
a) The chick.
b) The rabbit.
What is Shrove
Tuesday?
a) It’s the last day before Lent.
b) It’s the first day of Lent.
c) It’s the last day of Lent.
a) Friday.
b) Saturday.
a) that Jesus was born.
b) that Jesus died.
When will Easter be
celebrated in 2016
a) On April 8th.
b) On March 27st.
c) On April 20th.
Easter is always
celebrated on a…
The Easter bunny
carries the eggs in a…
What is Lent?
a) It’s a celebration.
b) It’s an Easter bunny.
c) It’s a time of fasting.
How many days
does Lent last for?
a) 15.
b) 30.
c) 40.
In the U. K. Shrove
Tuesday is also
known as…
a) basket.
b) box.
a) Egg Day.
b) Rabbit Day..
c) bag.
c) Pancake Day.
Imię i nazwisko_______________kl._________
8