Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Świebodzinie

OCENA OBCIĄŻENIA UCZNIÓW TORNISTRAMI /
PLECAKAMI W ROKU SZKOLNYM 2012/2013
Higienicznej
oceny
obciążenia
uczniów
plecakami/tornistrami w roku szkolnym 2012/2013 na terenie
powiatu
świebodzińskiego
dokonano
w
4
szkołach
podstawowych wiejskich oraz 2 szkołach podstawowych
miejskich.. Ocenie poddano 502 uczniów w 35 oddziałach.
Tab.1 Analiza porównawcza wyników pomiarów wagi tornistrów uczniów szkół na terenie
powiatu świebodzińskiego w roku 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013.
Rok szkolny
Przekroczenie
wagi tornistrów na
wsi
Przekroczenie
wagi tornistrów
w mieście
2010/2011
30,4%
44,5%
2011/2012
43,5%
53,1%
2012/2013
49,1%
54,3%
Wykres nr 1: Analiza porównawcza przekroczenia wagi tornistrów uczniów szkół na terenie powiatu
świebodzińskiego w latach 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013.
60,00%
50,00%
40,00%
Przekrocznie wagi
tornistrów na wsi
30,00%
Przekrocznie wagi
tornistrów w mieście
20,00%
10,00%
0,00%
2010/2011
W
trakcie
2011/2012
przeprowadzania
2012/2013
badań
przekroczenia
wagi
tornistrów/
plecaków noszonych przez uczniów stwierdzono we wszystkich 6 skontrolowanych
placówkach. W związku z tym, iż nadal brak jest normy określającej dopuszczalny ciężar
tornistrów noszonych przez uczniów przyjęto, że obciążenie nie może być wyższe niż 10 %
masy ciała ucznia. Na 502 zbadanych uczniów u 258 stwierdzono przekroczenia wagi
tornistrów/plecaków co stanowi, aż 51,4% spośród wszystkich zbadanych osób- o 1,4%
więcej niż w roku szkolnym 2011/2012. Przekroczenie wagi tornistrów/plecaków stwierdzono
u 49,1% uczniów na wsi tj. o 5,6% więcej przekroczeń niż w roku szkolnym 2011/2012.
W mieście przekroczenie wagi tornistrów/plecaków stwierdzono u 54,3% uczniów, co
stanowi o 1,2% więcej przekroczeń niż w roku szkolnym 2011/2012. Największe
przekroczenia wagi tornistrów/plecaków noszonych przez uczniów stwierdzono w klasach IV
tj. u 65,9% uczniów.
We wszystkich placówkach, w których przeprowadzono higieniczną ocenę obciążenia
uczniów
tornistrami/plecakami
uczniowie
mieli
możliwość
pozostawienia
części
podręczników i przyborów szkolnych w salach lekcyjnych:
- w 2 skontrolowanych placówkach uczniowie klas I-III,
- w 4 skontrolowanych placówkach uczniowie klas I-VI.
Przekroczenie wagi tornistrów/plecaków wynika z przynoszenia do szkoły książek
i zeszytów z przedmiotów nie ujętych w planie lekcji- uczniowie nadal nie potrafią w sposób
racjonalny, zgodny z rozkładem zajęć lekcyjnych pakować tornistrów, przynoszenia ubrań na
zajęcia wychowania fizycznego, noszenia dodatkowo książek z biblioteki, przynoszenia do
szkoły różnych przedmiotów niezwiązanych z procesem nauczania (pamiętniki, zabawki,
napoje, albumy), a także masywnej konstrukcji plecaków (stelaże, plecaki na kółkach).
Uczniowie potrzebują całych zestawów książek i ćwiczeń zarówno w szkole jak i w domubrak jest zapasowych kompletów podręczników.
Zbyt duży ciężar tornistra/plecaka lub pochylenie ciała wymuszone przez ten ciężar,
powoduje zwiększenie obciążenia kręgosłupa oraz mięśni tułowia i może doprowadzić do
deformacji układu kostnego. W związku z tym każdy uczeń powinien mieć tornister
dostosowany do sylwetki, co pozwoli uniknąć deformacji układu kostnego. Cięższe rzeczy
należy umieszczać na dnie, a lżejsze wyżej. Ścianka przylegająca do pleców powinna być
usztywniona. Właściwy tornister posiada równe, szerokie szelki, których długość umożliwia
swobodne wkładanie i zdejmowanie, zapewniając przy tym jak najlepsze przyleganie tornistra
do pleców. Zaleca się również dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej.
Plecak należy nosić na obu ramionach.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie uprzejmie prosi
Dyrektorów placówek, o włączenie się w akcję informacyjną skierowaną do rodziców
i uczniów nt. ciężaru tornistrów oraz bieżącego monitoringu tornistrów sugerujących
nadmierne przeciążenie.
Jednocześnie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie
przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31
grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych
szkołach i palcówkach (Dz. U. z 2003r., Nr 6, poz. 69 z póź. zmianami) § 4 a mówi:
„w pomieszczeniach szkoły lub placówki zapewnia się uczniom możliwość pozostawienia
części podręczników i przyborów szkolnych”. Przepis ten obowiązuje od 1 września 2009 r.
w stosunku do uczniów klas, w których realizuje się nową podstawę programową
kształcenia ogólnego określoną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23
grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17).
Ww. rozporządzenie nie precyzuje w jaki sposób mają być przechowywane
podręczniki i przybory szkolne. W związku z powyższym o sposobie ich przechowywania
decyduje dyrektor szkoły lub placówki.
W praktyce oznacza to, że w roku szkolnym 2013/2014 obowiązek zapewnienia
uczniom w pomieszczeniach szkoły możliwości pozostawienia części podręczników
i przyborów szkolnych dotyczy wszystkich szkół gimnazjalnych, klas I-V szkół
podstawowych, klas I-II liceum ogólnokształcącego i technikum. W latach kolejnych taką
możliwość należy zapewnić uczniom klas VI szkół podstawowych, klas III liceum
ogólnokształcącego i technikum.
Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31
grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych
szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z póź. zmianami) to „Dyrektor
zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce a także
bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę
lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek”, czyli między innymi
zapewnienia uczniom w pomieszczeniach szkoły możliwości pozostawienia części
podręczników i przyborów szkolnych.
Przypominam również, że zgodnie z art. 5 ust. 7 pkt 1 ustawy o systemie oświaty
z dnia 7 września 1991r. (Dz. U. z 2004 Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) organ prowadzący
szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę
lub placówkę należy w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych
i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym
zakresie.
Opracowała: Natalia Kucharska- mł. asystent Higieny Dzieci i Młodzieży