Popularyzatorski opis rezultatów projektu

Nr wniosku: 157642, nr raportu: 2943. Kierownik (z rap.): mgr Magdalena Kuba
Popularyzatorski opis rezultatów projektu
Celem projektu badawczego było ustalenie granic prawa pracodawcy do kontroli
pracownika. Zdefiniowano w związku z tym warunki dopuszczalności kontroli pracownika:
zgodny z prawem cel kontroli pracownika, poszanowanie przez pracodawcę dóbr osobistych
pracownika, spełnienie przesłanki legalizującej przetwarzanie danych osobowych
kontrolowanego pracownika oraz respektowanie zasady proporcjonalności (adekwatności)
i zasady jawności kontroli pracownika. Pogłębione rozważania dotyczyły legalności
wybranych form kontroli pracownika, takich jak: kontrola trzeźwości pracownika, kontrola
odurzenia narkotycznego pracownika, badania wariograficzne (poligraficzne) pracownika,
monitoring przy użyciu kamer, kontrola osobista pracownika, e-kontrola, monitoring
komunikacji pracownika, kontrola biometryczna, geolokalizacja. Analiza materiału
normatywnego z zakresu różnych dyscyplin prawa (prawo pracy, prawo konstytucyjne,
prawo administracyjne, prawo cywilne, prawo karne) oraz studia nad literaturą przedmiotu
umożliwiły wszechstronne zbadanie problemu dopuszczalności kontroli pracownika.
Ponadto, wykorzystano rezultaty badań empirycznych przeprowadzonych w zakładach
pracy oraz w następujących instytucjach kontroli: Biuro Generalnego Inspektora Ochrony
Danych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Państwowa Inspekcja Pracy. Polskie
regulacje prawne skonfrontowano, dla celów porównawczych, z rozwiązaniami
obowiązującymi w systemach prawnych wybranych państw obcych.
Ustalenia stanowiące efekt realizacji projektu stanowią istotny wkład do dorobku
doktryny polskiego prawa pracy. Zostały one ujęte w rozprawie doktorskiej pt. „Prawne
formy kontroli pracownika w miejscu pracy”. Opracowanie to ma charakter pionierski
i oryginalny, ujmując zjawisko dopuszczalności kontroli pracownika w sposób
kompleksowy i interdyscyplinarny. Ponadto, dostarcza ono przedstawicielom praktyki
prawniczej narzędzia umożliwiającego dokonanie oceny legalności każdej w zasadzie formy
kontroli pracownika, bez względu na zachodzący stale rozwój nowoczesnych technologii
znajdujących zastosowanie w procesie kontroli pracownika. Problematyka ta ma doniosłe
znaczenie społeczne, jako że stosowanie rozmaitych metod kontroli pracownika staje się
coraz bardziej powszechne, generując w wielu wypadkach poważne zagrożenia dla praw
i wolności kontrolowanego pracownika. Obowiązujący stan prawny budzi poważne
zastrzeżenia, jako że prawodawca nie dostrzegł, jak dotąd, konieczności uregulowania
zasad, wedle których proces kontroli pracownika miałby przebiegać, a które to miałyby
gwarantować poszanowanie interesów obydwu stron stosunku pracy, pracownika
i pracodawcy. Sformułowane postulaty de lege ferenda mogą być zatem wykorzystane
w przyszłych pracach legislacyjnych.