Stop miedziowo-niklowo-magnezowy.

POLSKA
OPIS PATENTOWY 130 045
RZECZPOSPOLITA
LUDOWA
CZYTELNIA
Patent dodatkowy
U^sdu Potokowego |
do patentu
Zgłoszono:
81 09 30
(P. 233252)
Int. Cl?
Pierwszeństwo:-
C21C1/10
C22C 35/00
URZĄD
PATENTOWY
PRL
Zgłoszenie ogłoszono:
83 04 11
Opis patentowy opublikowano: 1985 0914
Twórcy wynalazku: Jerzy Tybulczuk,Janusz Cupiał
Uprawniony z patentu: Instytut Odlewnictwa, Kraków (Polska)
Stop miedziowo-niklowo-magnezowy
Przedmiotem wynalazku jest stop miedziowo-niklowo-magnezowy stosowany do produkcji żeliwa sferoidalnego, zwłaszcza żeliwa perlitycznego.
Znane są między innymi z publikacji książkowej J. Piaskowski i A* Jankowski "Żeliwo sferoidalne" - PWT,
1957 r., stopy stosowane do produkcji żeliwa sferoidalnego, które dzielą się na średniomagnezowe o zawartości
10—15% wagowych Mg oraz niskomagnezowe o zawartości 5—7% wagowych Mg. Proces sferoidyzacji żeliwa przy
użyciu tych stopów charakteryzuje się występowaniem gwałtownych reakcji pirotechnicznych połączonych
z wydzielaniem dymów i bardzo burzliwym ruchem kąpieli metalowej w kadzi.
Znany jest również z polskiego opisu patentowego nr 95 949 stop miedziowo-niklowo-magnezowy zawiera¬
jący w swym składzie 2-6% wagowych Mgf 20-70% wagowych Cu, do 1,2% wagowych Ce oraz nikiel jako reszta.
Taki skład chemiczny stopu miedziowo-niklowo-magnezowego umożliwia spokojny przebieg sferoidyzacji żeliwa,
bez występowania w czasie jego trwania reakcji pirotechnicznych, co z kolei pozwala na wyeliminowanie koniecz¬
ności stosowania środków zabezpieczających i opóźniających burzliwy charakter reakcji sferoidyzacji przy wpro-j
wadzaniu tego stopu do kadzi. Jednak szersze wykorzystanie i stosowanie stopu według tego wynalazku jest
w wielu odlewniach znacznie ograniczone z uwagi na to, że stop ten stosuje się głównie przy produkcji żeliwa
sferoidalnego, którego skład chemiczny przewiduje zawartość niklu ponad 1% oraz w przypadku produkcji
żeliwa sferoidalnego opartego o czysty magnez lub innego typu zaprawy wymagające dodatkowego uzupełniania
niklu do wsadu.
Celem wynalazku jest opracowanie stopu miedziowo-niklowo-magnezowego, który zachowując możliwie
spokojny przebieg reakcji procesu sferoidyzacji, równocześnie zezwalałby na znacznie szersze wykorzystanie go
przez przemysł odlewniczy w istniejących aktualnie warunkach surowcowych i urządzeniach do topienia metali.
W wyniku prowadzonych prób stwierdzono, że poprzez zwiększenie zakresu zawartości magnezu i ceru w opraco¬
wanym stopie opartym na bazie miedzi i niklu możliwym jest znacznie szersze przemysłowe wykorzystanie tego
stopu, zwłaszcza w przypadkach, gdy w żeliwie wyjściowym do produkcji żeliwa sferoidalnego występują pod¬
wyższone zawartości siarki, na przykład przy urządzeniach do topienia metali nie pozwalających na obniżenie
zawartości siarki do korzystnych z punktu widzenia przebiegu sferoidyzacji żeliwa zawartości poniżej 0,01% S.
Istotą wynalazku jest stop miedziowo-niklowo-magnezowy stosowany do produkcji żeliwa sferoidalnego,
zwłaszcza żeliwa perlitycznego oparty na bazie miedzi i niklu zawierający w swym składzie magnez w ilości
2
130 045
6-30% wagowych oraz cer w ilości 1,2-2% wagowych. Stop wprowadza się na dno kadzi odlewniczej znanym
sposobem, a proces sferoidyzacji przy zastosowaniu stopu według wynalazku przebiega spokojnie, bez występo¬
wania zwiększonych reakcji pirotechnicznych. Skład chemiczny stopu zapewnia możliwość otrzymania struktury
perlitycznej żeliwa sferoidalnego oraz uzyskanie jego wysokich własności wytrzymałościowych.
Przykłady składu stopu według wynalazku:
Przykład I. Mg-10% wagowych, Cu - 20% wagowych, Ce - 1,5% wagowych. Ni - reszta.
Przykład II. Mg - 17% wagowych, Cu - 35% wagowych, Ce - 1,5% wagowych, Ni - reszta.
Podwyższone zawartości magnezu i ceru pozwalają na stosowanie stopu miećziowo-niklowo-magnezowego
według wynalazku w przypadkach zwiększonej zawartości niekorzystnej siarki w żeliwie wyjściowym do pro¬
dukcji żeliwa sferoidalnego, jak również na znaczne ograniczenie ilości dodawanego stopu przy produkcji żeliwa
sferoidalnego, którego skład chemiczny nie wymaga zwiększonej zawartości udziału w nim niklu.
Zastrzeżenie patentowe
Stop miedziowo-niklowo-magnezowy, stosowany do produkcji żeliwa sferoidalnego, zwłaszcza żeliwa perlitycznego zawierający w swym składzie wagowo miedź w ilości 20-70%, oraz magnez, cer i nikiel jako resztę,
znamienny tym, że magnezu zawiera w ilości 6-30% wagowych oraz ceru w ilości 1,2-2% wagowych.
Pracownia PoligraficznaUP PRL. Nakład 100 egz.
Ona 100 zł