Piśmiennictwo Literatura zalecana strony internetowe

Rozdział 9. Efekty promieniowania
Tabela 9.2 Typowe dawki efektywne dla
badań radiograficznych2
Rodzaj
badania
Dawka
efektywna
(mSv)
Ekwiwalent
promieniowania
naturalnego
RTG kończyn
i stawów (wyłączając biodra)
< 0,01
< 1,5 dnia
RTG zębów
< 0,01
< 1,5 dnia
RTG PA klatki
piersiowej
0,02
3 dni
RTG czaszki
0,07
11 dni
RTG kręgosłupa
szyjnego
0,08
2 tygodnie
RTG bioder
0,3
7 tygodni
RTG kręgosłupa
piersiowego
0,7
4 miesiące
RTG miednicy/
brzucha
0,7
4 miesiące
RTG kręgosłupa
lędźwiowego
1,3
7 miesięcy
RTG przełyku
kontrast barytowy
1,5
8 miesięcy
Urografia dożylna
2,5
14 miesięcy
Badanie kontrastowe przewodu
pokarmowego
papka barytowa
3,0
16 miesięcy
Badanie kontrastowe dolnego
odcinka przewodu pokarmowego, lewatywa
barytowa
7,0
TK głowy
2,0
1 rok
TK klatki
8,0
3,6 lat
TK brzucha/
miednicy
mieniowania X jest znacznie większa od fotonu
promieniowania z zakresu światła widzialnego,
jeden foton promieniowania X może zostać zamieniony na wiele setek fotonów światła. Kolor
promieniowania emitowanego przez luminofor
zależy od jego rodzaju. W niektórych luminoforach zamiana promieniowania X na światło widzialne jest niemal natychmiastowa i znana jako
fluorescencja. Luminofory, tj. tlenosiarczek gadolinu, są stosowane w ekranach wzmacniających
używanych w tradycyjnej radiografii.
Niektóre luminofory mają zdolność tymczasowego magazynowania energii oraz jej emitowania
w postaci światła widzialnego po pewnym czasie (luminescencja). Inne luminofory magazynują
energię przez nieokreślony czas. Kiedy atom przechowujący energię jest stymulowany energią wiązki lasera, uwalnia ją w postaci promieniowania
z zakresu światła widzialnego. Luminofory te (np.
fluorohalogenek baru) znane są jako „luminofory
magazynujące” i są wykorzystywane w płytach
obrazowych radiografii cyfrowej (CR).
Piśmiennictwo
1. HE Johns, JR Cunningham, 1983 The physics of radiology
4th edn. Charles C Thomas: Springfield, Ill 723–724.
2. Health Protection Agency (HPA) www.hpa.org.uk/radiation/understand/radiation_topics/medical/ted_equivalent.htm
Literatura zalecana
J Ball, AD Moore, Essential physics for radiographers 3rd edn.
Blackwell Science; Oxford 1997.
W książce omawiane są podstawy fizyczne z naciskiem na zakres
wiedzy przydatny w radiografii.
3,2 lat
SC Bushong, 2004 Radiologic science for technologists 8th edn.
Mosby: St Louis.
W rozdz. 33–37 omówiono dokładnie biologiczne skutki promieniowania jonizującego w zakresie ludzkiej biologii, radiobiologii
oraz wczesnych i późnych efektów ekspozycji na promieniowanie
jonizujące.
10,0
4,5 roku
The Ionising Radiations Regulations, 1999 (SI No. 3232).
London: HMSO.
The Ionising Radiations (Medical Exposure) Regulations,
2000 (SI No. 1059) London: HMSO.
Strony internetowe
Międzynarodowy komitet ochrony radiologicznej (ICRP)
www.icrp.org
111