+ Prezentacja w pliku PDF - Wielkopolski Klaster Meblarski
Transkrypt
+ Prezentacja w pliku PDF - Wielkopolski Klaster Meblarski
Łukasz Kalupa Akademia Ekonomiczna w Poznaniu PRZYSZŁOŚĆ WIELKOPOLSKIEGO KLASTRA MEBLARSKIEGO I Konferencja Wielkopolskiego Klastra Meblarskiego Poznań-MTP, 31 maja 2006 roku 1 Globalna gospodarka „W globalnym i technologicznie zaawansowanym świecie firmy częściej podejmują wspólne działania dla zdobycia przewagi konkurencyjnej” (DTI, A Practical Guide to Cluster Development, 2003) „Wyłaniające się przewagi konkurencyjne w globalnej gospodarce są często bardzo lokalne, wyrastające z koncentracji bardzo wyspecjalizowanych umiejętności, wiedzy, instytucji, rywali, powiązanych przedsiębiorstw i wymagających konsumentów” (M. E. Porter, Clusters and the New Economics of Competition, „Harvard Business Review” 1998, nr November-December) 2 Unia Europejska i OECD „Polska, obok Czech, Słowacji i Estonii należy do grupy państw, w których „nie wypracowano i nie wdrożono do tego momentu polityki rozwoju opartej o klastry” (European Commission, European Trend Chart Report on Innovation, Thematic Report, Cluster Policies, 2003) „W Polsce do tej pory nie podjęto żadnych działań promujących klastry” (OECD, Klastry gospodarcze: promocja przedsiębiorczości w Europie Środkowej i Wschodniej, Paryż 2005) 3 WKM - Inicjatywa Klastrowa Odgórna „Zorganizowany wysiłek dla zwiększenia wzrostu i konkurencyjności klastra w regionie, angażujący firmy, władze i/lub środowisko badawczo-rozwojowe” 4 Zielona Księga Inicjatyw Klastrowych (IK) 2003 509 zidentyfikowanych IK, 238 zbadanych 130 – Europa (w tym: 25 - UK), 32 – Nowa Zelandia, 28 – USA, 20 – Japonia, 13 – Australia, 4 – Kanada, 2 – Azja, 1 – Ameryka Płd., 1 – Afryka, 5 – „przekraczających granice pojedynczego państwa” Polska – 1: Tarnowski Klaster Przemysłowy „Plastikowa Dolina” O. Solvell, G. Lindqvist, Ch. Ketels, The Cluster Initative Greenbook, Stockholm 2003 5 Zielona Księga Inicjatyw Klastrowych 2003 przemysł technologii informacyjnych - 51 projektów, przemysł urządzeń medycznych – 35 inicjatyw, przemysł technologii produkcji – 32 inicjatywy, … przemysł meblarski, z liczbą 13 zbadanych inicjatyw rozwoju klastrów meblarskich na świecie znalazł się na miejscu 15. 6 Cechy udanych Inicjatyw Klastrowych większość badanych inicjatyw miała bardzo krotką historię – ponad 70% powstało nie wcześniej niż 5 lat przed momentem badania, najczęściej powstały w środowisku, w którym promocja nauki i innowacji stanowiły ważną część polityki rządowej, i gdzie lokalne władze odgrywały ważną rolę, pojawiały się najczęściej w branżach o dużym znaczeniu w skali całego państwa i niemal zawsze o dużym znaczeniu dla danego regionu, 7 Cechy udanych Inicjatyw Klastrowych podejmowane były zwykle przez władze publiczne (32% badanych przypadków), przemysł (27%) lub też w wyniku zaangażowania obu stron (35%), finansowanie inicjatyw pochodziło głównie ze środków publicznych (54%), ze środków przemysłu (18%) lub z obu źródeł jednocześnie (25%), bardzo rzadko władze decydowały które przedsiębiorstwa „zaliczyć” do danego klastra, 8 Cechy udanych Inicjatyw Klastrowych większość klastrów miała wąski zakres geograficzny – w połowie przypadków większość podmiotów w klastrze dzielił dystans maksymalnie jednogodzinnej podroży, najważniejszymi celami inicjatyw klastrowych były: badania i tworzenie sieci, wspólne działania, komercyjna współpraca, edukacja i wspólne szkolenia, innowacje i technologie oraz ekspansja klastra, 9 KCS Inicjatyw Klastrowych Dla powodzenia inicjatywy klastrowej kluczowym czynnikiem jest wysoki stopień zaufania przedsiębiorstw do wysiłków władz, przy jednoczesnym bezpośrednim zaangażowaniu wpływowych decydentów regionalnych czy lokalnych – pokonać trzeba dwie bariery mentalne Współpraca 11 Czynniki sukcesu WKM Siła („masa krytyczna”) Dobra lokalizacja Dobre środowisko biznesowe Wyraźnie określone źródło konkurencyjności (źródło wyróżniania się skupionych w klastrze przedsiębiorstw), Mały budżet operacyjny na początku, który pozwoli stworzyć podstawową infrastrukturę. 12 Cztery fazy rozwoju Inicjatywy Klastrowej WKM Próba określenia źródła konkurencyjności skupiska przedsiębiorstw Powołanie inicjatywy - Strategiczna analiza i ocena klastra Realizacja planu działania (wdrażanie specjalnie opracowanej strategii rozwoju 13 Wielkopolska - Klastry „Strategia rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku”, 2005 (1) „W najbliższych latach o konkurencyjności będzie w znaczącym stopniu decydować integracja działań samorządów, tworzenie zintegrowanych systemów w administracji publicznej, rozwój systemów kooperacyjnych w gospodarce, w tym tworzenie klastrów, powiązania między nauką a gospodarką, integracja systemów informacyjnych i promocyjnych, a także integracja systemów infrastrukturalnych. Integracja ta powinna umacniać się nie tylko na poziomie regionalnym, ale również na poziomach subregionalnych i lokalnych” 14 Wielkopolska - Klastry Strategia e-Wielkopolska, 2004 (0) Regionalna Strategia Innowacyjna (RIS) „Innowacyjna Wielkopolska”, 2004 „Sieć małych i średnich przedsiębiorstw, które ze względu na swoją niewielką siłę przy działaniu w pojedynkę decydują się na współpracę; klastery obejmują kontakty i współpracę przedsiębiorstw z instytucjami naukowo-badawczymi i władzami publicznymi” 15 Wielkopolska - Klastry Cel strategiczny 2. Strategii „Zwiększenie efektywności wykorzystania potencjałów rozwojowych województwa”, cel operacyjny 2.2. „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw” Osiągnięciu tego celu służyć ma np. promocja powiązań kooperacyjnych w gospodarce, tworzenie systemów informacji oraz promocji dla przedsiębiorstw, tworzenie i wzmacnianie instytucji świadczących usługi dla przedsiębiorstw czy inwestycje w ogólnodostępną infrastrukturę ułatwiającą inwestowanie i prowadzenie działalności gospodarczej 16 Klastry w Polsce W Wielkopolsce - podobnie jak w innych regionach Polski - brakuje gotowego, systemowego zestawu narzędzi z zakresu szeroko rozumianej tzw. polityki rozwoju opartej o klastry, które stanowiłyby dla władz regionalnych i lokalnych pomoc w osiąganiu celów rozwoju regionalnego i lokalnego, tak jak ma to miejsce np. w Wielkiej Brytanii (Grupa Sterująca Polityką Klastrów, Mapowanie, Strategie Agencji Rozwoju Regionalnego RDAs). 17 Zadania polityki rozwoju opartej o klastry Stworzyć listę bardziej sprecyzowanych celów (klastrów i tworzących te klastry silnych na danym obszarze branż, mogących pełnić rolę katalizatorów rozwoju regionu – w tym meblarstwa w Wielkopolsce). Zintegrować różne narzędzia, które często funkcjonują dziś na poziomie regionu w sposób dość luźny, niezależny a przez to ich efekty są rozproszone. Wykreować bardziej efektywny system gromadzenia informacji publicznych o gospodarce regionu. 18 Przyszłość WKM Zaangażowanie przedsiębiorstw (jednostki!) Zaangażowanie władz (regionalnych) Zaangażowanie środowiska naukowego Wzajemne zaufanie (zmiana mentalności!) Środki finansowe Cierpliwość 19 Słońce „Słońce jest potężnym źródłem energii. W ciągu godziny pod postacią promieni słonecznych docierają na Ziemię miliardy kilowatów. Jednak uzbrojeni w kapelusz i krem z filtrami UV możemy przez wiele godzin zażywać słonecznych kąpieli bez szkody dla zdrowia. Laser jest zaś słabym źródłem energii. Aby wytworzyć spójną wiązkę światła potrzebuje zaledwie kilku watów mocy. Ale z jego pomocą można przewiercać diamenty” A. Ries, Koncentruj się, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999 20 Dziękuję za uwagę 21