Monitoring zawodów deficytowych i - pup lubliniec

POWIATOWY URZĄD PRACY
w LUBLIŃCU
ul. Sobieskiego 9, 42-700 Lubliniec
tel./fax 356-24-64 tel. 356-52-80,
e-mail: [email protected]
www.puplubliniec.samorzady.pl
RAPORT
z monitoringu zawodów
deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie lublinieckim
za 2013 r.
Lubliniec, marzec 2014r.
Spis treści:
I.
Wstęp
II.
Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów)
III.
Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów)
IV.
Analiza zawodów deficytowych, nadwyżkowych i w równowadze
V.
Analiza bezrobocia według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy
VI.
Wnioski
2
I. Wstęp
Monitoring
zawodów
deficytowych
i
nadwyżkowych
jest
procesem
systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących
kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno –
zawodowym. Opracowanie raportu z wdrożenia monitoringu zawodów deficytowych
i nadwyżkowych w szczególności ma na celu określenie kierunków i natężenia zmian
zachodzących w strukturze zawodowo – kwalifikacyjnej na lokalnych, regionalnych
i krajowym rynku pracy. Służy ono również; stworzeniu bazy informacyjnej dla przyszłych
struktur zawodowo – kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, regionalnym i krajowym;
określeniu odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych; bieżącej korekcie poziomu,
struktury i treści kształcenia zawodowego i ustawicznego; usprawnieniu poradnictwa
zawodowego
i pośrednictwa
pracy;
ułatwieniu
realizacji
programów
specjalnych
dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich zatrudnienia.
Celem tejże analizy jest formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków
i krótkoterminowych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu
szkoleń bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Badanie to ma służyć lepszemu
dopasowaniu kwalifikacji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawców. W ramach
monitoringu określa się rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych, istotne
dla lokalnej edukacji, jak i potrzeb szkoleniowych osób bezrobotnych. Wyniki tych badań
mogą być cennym źródłem wskazań dla szkół zmierzających do lepszego dostosowania
programów kształcenia do potrzeb pracodawców, gotowych oferować zatrudnienie osobom
kończącym szkoły oraz dla władz samorządowych, które będą mogły wykorzystać wyniki
badań przy tworzeniu strategii rozwoju.
3
II. Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów)
W powiecie lublinieckim na koniec 2013 roku zarejestrowanych było 3641 osób, w
tym 2009 kobiet.
Stopa bezrobocia w powiecie wynosiła 13,7%, podczas gdy w skali kraju bezrobocie
kształtowało się na poziomie 13,4%, a w województwie śląskim 11,2%.
Wykształcenie oraz posiadany zawód silnie determinują pozycję danej osoby na rynku
pracy. Przyjęte jest, że osoby z wyższym wykształceniem mają większe szanse na podjęcie
pracy niż osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej. Obecna sytuacja na rynku pracy
wykazuje jednak, że największe szanse na znalezienie pracy mają osoby z wykształceniem
zawodowym lub innym pod warunkiem, że posiadają doświadczenie zawodowe.
Analiza bezrobotnych na podstawie liczby zarejestrowanych w danym zawodzie osób
którą obrazuje poniższa tabela pokazuje, że według stanu na koniec ubiegłego roku
w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lublińcu najwięcej zarejestrowanych było osób
w zawodzie sprzedawca i bez zawodu, w następnej kolejności technik ekonomista, robotnik
budowlany, stolarz. Dominują osoby posiadające wykształcenie zawodowe oraz w mniejszym
stopniu średnie zawodowe.
Tabela 1. Struktura bezrobotnych według zawodów
Kod
zawodu
Nazwa
Zawodu
Bezrobot
ni
ogółem
kobiety
Absolwenci
1
2
3
4
5
6
1.
522301
Sprzedawca
406
387
17
2.
000000
Bez zawodu
260
168
71
3.
331403
Technik ekonomista
72
67
1
4.
931301
Robotnik budowlany
68
0
0
5.
752205
Stolarz
64
0
12
6.
711202
Murarz
63
0
5
7.
722204
Ślusarz
63
0
1
Lp.
W tym
4
8.
723103
Mechanik pojazdów
samochodowych
60
0
14
9.
751204
Piekarz
55
24
7
10.
961302
Robotnik placowy
55
14
1
11.
512002
Kucharz małej
gastronomii
48
31
6
12.
311504
Technik mechanik
47
3
6
13.
514101
Fryzjer
47
47
10
14.
522305
Technik handlowiec
47
44
4
15.
753105
Krawiec
42
41
1
16.
911207
Sprzątaczka biurowa
42
41
0
17.
751201
Cukiernik
40
35
2
18.
235107
Pedagog
38
35
6
19.
411004
Technik prac biurowych
38
35
1
20.
515303
Robotnik gospodarczy
34
9
0
21.
932101
Pakowacz
33
26
2
22.
723105
Mechanik samochodów
osobowych
32
0
4
23.
311204
Technik budownictwa
29
10
4
24.
713101
Malarz - tapeciarz
27
0
1
25.
753303
Szwaczka
27
26
0
26.
713102
Malarz budowlany
26
1
0
5
27.
833203
Kierowca samochodu
ciężarowego
25
0
0
28.
432103
Magazynier
24
9
1
29.
513101
Kelner
24
23
0
30.
741207
Elektromonter (elektryk)
zakładowy
23
1
0
Źródło: T-II/P-1 Bezrobotni w powiecie lubliniecki . Stan w końcu 2013 roku
W odniesieniu do grup zawodów wśród zarejestrowanych bezrobotnych dominowali:
Sprzedawcy i pokrewni; Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji
wyrobów tekstylnych i pokrewni ); Pracownicy usług osobistych.
Tabela 1a. Struktura bezrobotnych według grup zawodów
Bezrobotni
ogółem
(%)
4
Lp.
Kod
grupy
Nazwa zawodu
1
2
3
1.
52
Sprzedawcy i pokrewni
14,5789
2.
75
Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce
drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni
9,9676
3.
51
Pracownicy usług osobistych
8,9323
4.
71
Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem
elektryków)
7,2467
5.
72
Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn
i urządzeń i pokrewni
7,2464
6.
31
Średni personel nauk fizycznych, chemicznych
i technicznych
5,9747
7.
93
Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle,
budownictwie i transporcie
5,4421
8.
33
Średni personel do spraw biznesu i administracji
3,3423
9.
81
Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych
i przetwórczych
3,0761
6
10.
24
Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania
2,9576
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika T-II/P-1a do sprawozdania MPiPS-01
Tabela 2. Napływ bezrobotnych według zawodów
W tym
Lp.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
Bezrobotni
ogółem
kobiety
Absolwenci
1
2
3
4
5
6
1.
522301
Sprzedawca
413
386
37
2.
000000
Bez zawodu
360
204
165
3.
723103
Mechanik pojazdów
samochodowych
119
0
26
4.
752205
Stolarz
100
0
16
5.
512001
Kucharz
88
64
12
6.
722204
Ślusarz
85
0
3
7.
331403
Technik ekonomista
84
76
7
8.
931301
Robotnik budowlany
83
0
3
9.
711202
Murarz
72
0
9
10.
751204
Piekarz
68
27
10
Źródło:
opracowanie własne na podstawie danych z załącznika T-II/P-2 do sprawozdania MPiPS-01
Tabela 2a. Struktura napływu bezrobotnych według grupy zawodów
1
Kod
grupy
2
1.
52
2.
75
3.
72
Lp.
Nazwa zawodu
3
Sprzedawcy i pokrewni
Robotnicy w przetwórstwie spożywczym,
obróbce drewna, produkcji wyrobów
tekstylnych i pokrewni
Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn
i urządzeń i pokrewni
Bezrobotni ogółem
(%)
4
12,5929
8,9152
8,7028
7
4.
51
Pracownicy usług osobistych
7,2405
5.
71
Robotnicy budowlani i pokrewni
(z wyłączeniem elektryków)
6,7691
6.
31
Średni personel nauk fizycznych, chemicznych
i technicznych
5,9907
7.
93
Robotnicy pomocniczy w górnictwie,
przemyśle, budownictwie i transporcie
5,6604
8.
24
Specjaliści do spraw ekonomicznych
i zarządzania
4,2452
9.
23
Specjaliści nauczania i wychowania
3,7028
10.
33
Średni personel do spraw biznesu
i administracji
3,7028
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika T-II/P-2a do sprawozdania
III. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów)
Ważnym elementem monitoringu rynku pracy jest analiza napływu ofert pracy, która
pozwala na określenie skali nadwyżki i deficytu zasobów pracy w układzie zawodów
i specjalności oraz grup zawodów.
Największą ilość ofert, jakie zostały zgłoszone do tutejszego urzędu stanowiły oferty
przeznaczone dla Robotników gospodarczych, a w dalszej kolejności dla: Techników Prac
Biurowych i Sprzątaczek biurowych. Wynika z tego, że liczba zgłaszanych ofert w zawodach
Robotnik gospodarczy oraz Technik prac biurowych jest niższa niż w roku 2012, jednak
w zawodzie Sprzątaczka biurowa wzrosła prawie dwukrotnie.
Poniżej porównanie roku 2013 z rokiem poprzednim.
Nazwa zawodu
2013
2012
Robotnik gospodarczy
95
130
Technik prac biurowych
82
165
Sprzątaczka biurowa
80
47
8
Tabela 3. Struktura ofert pracy według zawodów
Lp.
Kod
zawodu
1
1.
2
515303
2.
Nazwa zawodu
Oferty pracy
3
Robotnik gospodarczy
4
95
411004
Technik prac biurowych
82
3.
911207
Sprzątaczka biurowa
80
4.
522301
Sprzedawca
71
5.
241202
Doradca finansowy
62
6.
931301
Robotnik budowlany
42
7.
751106
Ubojowy
40
8.
911203
Pokojowa
38
9.
722204
Ślusarz
33
10.
941201
Pomoc kuchenna
33
Źródło:
opracowanie własne na podstawie danych z załącznika T-II/P-3 do sprawozdania MPiPS-01
Należałoby jednak nadmienić, że oferty składane przez pracodawców w zawodzie
Robotnik gospodarczy, Technika prac biurowych, a także w niektórych innych zawodach
z powyższej
listy,
W takiej sytuacji
w
znacznym
zapotrzebowanie
stopniu
na
dotyczą
subsydiowanych
pracowników
wynika
miejsc
bardziej
pracy.
z dogodnej
dla pracodawcy formy aktywizacji zawodowej bezrobotnych, jaką jest chociażby staż, niż
z faktycznie wolnych miejsc pracy w zawodzie.
W przypadku robotnika gospodarczego największe zapotrzebowanie stanowiły prace
roboty publiczne, tą formą pomocy zostali objęci głównie mężczyźni.
Tabela 3a. Struktura ofert pracy według grup zawodów
1
Kod
grupy
zawodów
2
1.
75
Lp.
Nazwa grupy zawodów
3
Robotnicy w przetwórstwie spożywczym,
obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych
i pokrewni
Oferty pracy
(%)
4
10,1211
9
2.
51
Pracownicy usług osobistych
9,8576
3.
41
Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych
i pokrewni
8,8048
4.
91
Pomoce domowe i sprzątaczki
6,5893
5.
71
Robotnicy budowlani i pokrewni
(z wyłączeniem elektryków)
6,2202
6.
52
Sprzedawcy i pokrewni
6,0093
7.
24
8.
72
9.
33
Średni personel do spraw biznesu i administracji
4,1645
10.
93
Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle,
budownictwie i transporcie
3,7427
Specjaliści do spraw ekonomicznych
i zarządzania
Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn
i urządzeń i pokrewni
5,693
4,7442
Źródło:
opracowanie własne na podstawie danych z załącznika T-II/P-3a do sprawozdania MPiPS-01
IV. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych
Wskaźnik intensywności nadwyżki lub deficytu zawodów, o których mowa
w niniejszym opracowaniu, to stosunek średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy
w danym zawodzie w 2013r. do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych
w danym zawodzie w tym okresie. W związku z tym:
•
wskaźnik < 0,9 wskazuje na zawody nadwyżkowe,
•
wskaźnik => 0,9 i wskaźnik <= 1,1 wskazuje na zawody zrównoważone
(wykazujące równowagę na rynku pracy)
•
wskaźnik > 1,1 wskazuje na zawody deficytowe;
Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy
wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Oznacza to,
że w badanym okresie było więcej ofert pracy aniżeli zarejestrowanych bezrobotnych.
Zawody deficytowe to takie, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów
jest większy od 1,1. Oznacza to, iż na wyżej wymienione grupy zawodów jest większe
zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy niż liczba zarejestrowanych w tutejszym urzędzie
bezrobotnych.
10
Tabela 4. Ranking zawodów deficytowych
Wskaźnik
intensywności
nadwyżki
(deficytu)
zawodów
40
Lp.
Kod
zawodu
1.
751106
Ubojowy
2.
241202
Doradca finansowy
3.
712303
Tynkarz
13
4.
711501
8
5.
431101
Cieśla
Asystent do spraw księgowości
6.
911203
Pokojowa
7.
Kosztorysant budowlany
5,5
8.
311201
833202
Kierowca ciągnika siodłowego
5,5
9.
431202
Pracownik do spraw ubezpieczeń
10.
524902
Doradca klienta
11.
262101
Archiwista
4
12.
723104
4
13.
541307
Mechanik samochodów ciężarowych
Pracownik ochrony fizycznej bez licencji
14.
412001
Sekretarka
15.
215103
Inżynier elektryk
3
16.
242307
Specjalista do spraw kadr
3
17.
263401
Psycholog
3
18.
332101
Agent ubezpieczeniowy
3
19.
334402
Sekretarka medyczna
3
20.
712612
Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych
3
21.
325905
Opiekunka dziecięca
22.
Specjalista do spraw sprzedaży
2,5
23.
243305
515303
Robotnik gospodarczy
2,5
24.
721404
Monter konstrukcji stalowych
2,5
25.
332203
Przedstawiciel handlowy
2,4286
26.
422602
Recepcjonista
2,3333
27.
531202
Asystent nauczyciela przedszkola
2,3333
Nazwa zawodu
15,5
7,5
6,3333
5
4,1429
3,625
3,5
2,8571
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 4 do sprawozdania MPiPS-01
11
Wśród zawodów deficytowych znalazły się również takie jak: Sprzątaczka biurowa,
Technik prac biurowych, Pomoc kuchenna, Inżynier geodeta – geodezja górnicza, Nauczyciel
muzyki, Operator urządzeń radiokomunikacyjnych, Ekspedytor, Monter elektronik- instalacja
anten, Operator koparki, Kierowca mechanik, Pomocniczy robotnik przy hodowli zwierząt,
Goniec, Księgowy, Inżynier elektroenergetyk, Zaopatrzeniowiec, Opiekun w domu pomocy
społecznej, Fakturzystka, Dyspozytor transportu samochodowego, Monter instalacji
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, Elektromonter instalacji elektrycznych, Operator żurawia
jezdniowego, Dystrybutor ulotek, Dozorca, spawacz ręczny łukiem elektrycznym, Barman,
Kosmetyczka, Szwaczka oraz Salowa.
Część ofert pracy dotyczących zawodów deficytowych wymaga od potencjalnych
kandydatów do pracy oprócz odpowiedniego wykształcenia również doświadczenia.
Takie wymogi formułowane są przez pracodawców. Ponadto osoby mające przerwę
w wykonywaniu pewnych zawodów mogą mieć problem z późniejszym powrotem na rynek
pracy.
Biorąc pod uwagę powyższe zawody należy również podkreślić fakt, że nie wszyscy
pracodawcy poszukują pracowników za pośrednictwem urzędu pracy. Wynika to między
innymi z braku obowiązku zgłaszania w PUP wolnych miejsc pracy. Część osób
posiadających wysokie kwalifikacje, na które istnieje duże zapotrzebowanie na rynku pracy,
poszukuje zatrudnienia na własną rękę.
W przypadku niektórych zawodów należy pamiętać, że pracodawcy zgłaszają te same
oferty kilkakrotnie, z uwagi na problem ze znalezieniem odpowiednich kandydatów.
Do wskaźników wliczone zostały również oferty związane z refundowanymi miejscami
pracy: staże, przygotowania zawodowe w miejscu pracy.
Przez zawód nadwyżkowy należy rozumieć zawód, na który na rynku pracy
występuje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie.
Zawody nadwyżkowe to takie, gdzie wskaźnik deficytu (nadwyżki) zawodów jest mniejszy
od 0,9.
12
Tabela 5. Ranking zawodów nadwyżkowych
Wskaźnik
intensywności
nadwyżki
(deficytu)
zawodów
0,8696
Lp.
Kod
zawodu
1.
432103
Magazynier
2.
314301
Technik leśnik
0,8333
3.
711601
Brukarz
0,8333
4.
334306
Technik administracji
0,8
5.
225101
Lekarz weterynarii
0,75
6.
242309
Specjalista do spraw rekrutacji pracowników
0,75
7.
311104
Technik geodeta
0,75
8.
722307
Operator obrabiarek skrawających
0,75
9.
811105
Operator koparko - ładowarki
0,75
10.
752208
Stolarz meblowy
0,7143
11.
713102
Malarz budowlany
0,6923
12.
513101
0,675
13.
235914
Kelner
Wychowawca w placówkach oświatowych,
wychowawczych i opiekuńczych
14.
753105
Krawiec
0,6053
15.
833203
Kierowca samochodu ciężarowego
0,6047
16.
523002
Kasjer handlowy
17.
712602
Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody
0,5714
18.
962906
Woźny
0,5714
19.
931301
Robotnik budowlany
0,506
20.
214502
Inżynier technologii chemicznej
0,5
21.
234115
Nauczyciel przyrody w szkole podstawowej
0,5
22.
242224
Specjalista do spraw stosunków międzynarodowych
0,5
23.
264201
Dziennikarz
0,5
24.
311101
Laborant chemiczny
0,5
25.
311208
Technik inżynierii środowiska i melioracji
0,5
26.
325907
Terapeuta zajęciowy
0,5
27.
411003
Pracownik kancelaryjny
0,5
28.
422603
Rejestratorka medyczna
0,5
29.
522304
Sprzedawca w branży spożywczej
0,5
30.
524302
Konsultant / agent sprzedaży bezpośredniej
0,5
Nazwa zawodu
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 4 do sprawozdania MPiPS-01
+
0,6667
0,6
Wśród zawodów nadwyżkowych znalazły się również takie jak: Pomoc apteczna,
Dekarz,
Spawacz
metodą
MAG,
Ślusarz
narzędziowy,
Elektryk,
Elektromonter
transformatorów, Operator maszyny rozlewniczej, Kierowca operator wózków jezdniowych,
Specjalista zastosowań informatyki, Spawacz ręczny gazowy, Specjalista kontroli jakości,
Drwal/pilarz drzew, Pracownik przygotowujący posiłki typu fast food, Inżynier budownictwa
– budownictwo ogólne, Ślusarz, Robotnik drogowy, Opiekun medyczny, Technik
farmaceutyczny.
Zawody, które wykazują największą nadwyżkę to min. zawody, w których w głównej
mierze w przeciągu kilku lat ubiegłych kształciły lokalne szkoły oraz jednostki szkolące.
Osoby
te
często
posiadają
jedynie
wiedzę
teoretyczną
przekazaną
w szkołach
lub na szkoleniach, a brak im praktycznego przygotowania do wykonywania prac związanych
z wyuczonym zawodem. Przypadki takie mają miejsce gdy młode osoby bezpośrednio
po ukończeniu szkoły zarejestrowały się w PUP, ponieważ pracodawca nie zapewnił
im zatrudnienia np. po odbywaniu praktyk zawodowych bądź pomimo ukończeniu szkolenia
nie zostały zatrudnione. W konsekwencji bywa tak, że osoby takie mogą mieć problemy
ze znalezieniem pracy ze względu na brak doświadczenia. Nadwyżka wielu zawodów może
wynikać również z sezonowości charakteru prac np. Brukarz, Operator koparko - ładowarki,
Malarz budowlany, Robotnik budowlany, Dekarz. Dotyczy to osób, które na czas gdy sezon
na pracę, którą wykonywały się kończy rejestrują się w PUP. Często potrzebne jest
im to do uzyskania ubezpieczenia bądź też dlatego, że nabyły prawo do zasiłku.
W przypadku niektórych zawodów nadwyżka wynika z tego, że osoby zarejestrowane
pomimo tego, iż posiadają doświadczenie nie spełniają wymagań pracodawcy. Spowodowane
jest to różnorodnością zakresu obowiązków w poszczególnych zawodach. Osoby wykonujące
przez wiele lat ten sam zawód tak naprawdę wykonują zupełnie inne czynności.
Przypadek każdego z wyżej wymienionych zawodów można by analizować indywidualnie.
14
Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, na który występuje na danym
rynku pracy takie samo zapotrzebowanie jak liczba osób poszukujących pracy
w tym zawodzie. Zawody zrównoważone to takie, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki
(deficytu) zawodów zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1.
Tabela 6. Ranking zawodów pozostających w równowadze
Wskaźnik
intensywności
nadwyżki
(deficytu)
zawodów
4
Lp.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
1
2
3
1.
121101
Główny księgowy
1
2.
213207
Inżynier zootechniki
1
3.
214402
Inżynier mechanik - maszyny i urządzenia
do obróbki metali
1
4.
214406
Inżynier mechanik - środki transportu
1
5.
216503
Inżynier geodeta - geodezja inżynieryjnoprzemysłowa
1
6.
216601
Grafik komputerowy DTP
1
7.
227101
Diagnosta laboratoryjny
1
8.
233002
Nauczyciel chemii
1
9.
233005
Nauczyciel geografii
1
10.
261901
Asystent prawny
1
11.
261906
Prawnik legislator
1
12.
311410
Technik mechatronik
1
13.
311502
Kontroler jakości wyrobów mechanicznych
1
14.
325401
Technik fizjoterapii
1
15
15.
325511
Technik ochrony środowiska
1
16.
343901
Animator kultury
1
17.
441501
Pracownik do spraw osobowych
1
18.
514208
Wizażystka / stylistka
1
19.
524404
Telemarketer
1
20.
712904
Technolog robót wykończeniowych
w budownictwie
1
21.
722308
Operator obrabiarek sterowanych
numerycznie
1
22.
732301
Introligator
1
23.
741203
Elektromechanik pojazdów samochodowych
1
24.
753202
Krojczy
1
25.
832202
Kierowca samochodu dostawczego
1
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 4 do sprawozdania MPiPS
16
V. Analiza bezrobocia według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy
i ofert pracy
Na podstawie analizy struktury bezrobocia według rodzaju działalności ostatniego
miejsca pracy oraz ofert pracy oszacowano duże grupy zawodów generujących taki typ
bezrobocia oraz przejawiających równowagę między podażą, a popytem na powiatowym
rynku pracy. Największe wartości wykazały takie grupy zawodów jak: Administracja
publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, Opieka zdrowotna i
pomoc społeczna, Działalność finansowa i ubezpieczeniowa, Działalność związana z kulturą,
rozrywką i rekreacja.
Tabela 7. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i oferty pracy
Oferty
Bezrobotni
Wskaźnik
pracy
zarejestrodługozgłoszone
Sekcja PKD
wani w okresie
trwałego
w okresie
sprawobezsprawozdawczym
robocia
zdawczym
1
2
3
4
Przetwórstwo przemysłowe
856
465
0,5432
Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
812
212
0,2610
samochodowych, włączając motocykle
Budownictwo
620
200
0,3225
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
386
73
0,1891
Działalność w zakresie usług administrowania i
205
137
0,6682
działalność wspierająca
Transport i gospodarka magazynowa
185
64
0,3459
Działalność związana z zakwaterowaniem
179
106
0,5921
i usługami gastronomicznymi
Administracja publiczna i obrona narodowa;
121
166
1,3719
obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
Edukacja
115
95
0,8260
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
101
58
0,5742
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
99
120
1,2121
59
23
0,3898
Pozostała działalność usługowa
58
109
1,8793
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
Działalność związana z obsługą rynku
39
14
0,3589
nieruchomości
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i
odpadami oraz działalność związana z
28
14
0,5
rekultywacją
Informacja i komunikacja
27
14
0,5185
Działalność związana z kulturą, rozrywką i
rekreacją
Górnictwo i wydobywanie
24
26
1,0833
10
1
0,1
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z załącznika 9 do sprawozdania MPiPS-01
VI. Wnioski
Celem tegoż opracowania była analiza aktywności zawodowej bezrobotnych
na lokalnym rynku pracy w 2013 roku.
Największą grupę zawodową wśród pozostających bez pracy stanowią bezrobotni
w zawodzie Sprzedawca - 406 osoby, wśród których 387 stanowiły kobiety. W dalszej
kolejności osoby bez zawodu - 260, w tym ponad połowa kobiet 168. Stan ten uzasadnia
podejmowanie działań w zakresie szkolenia osób bezrobotnych nie posiadających zawodu
oraz wykazywania aktywności edukacyjnej osób bezrobotnych.
Wśród osób rejestrujących się dużą liczbę stanowią osoby posiadające zawody,
w których kształcą szkoły powiatu lublinieckiego tj.: Mechanik pojazdów samochodowych,
Stolarz, Kucharz, Ślusarz, Technik ekonomista itd. a zapotrzebowanie na te zawody
jest wciąż niewystarczające.
Duża liczba ofert pracy kierowana jest do osób posiadających niskie kwalifikacje
zawodowe, tak jest w przypadku ofert pracy na dla robotników gospodarczych. Spora część
ofert pracy dotyczy bowiem stanowisk przy pracach prostych i nie wymagających specjalnych
kwalifikacji, gdzie wystarczy przeszkolić potencjalnych pracowników. Warto dodać, że
większość z nich to oferty dla mężczyzn.
Liczba ofert pracy kierowana do osób posiadających wykształcenie wyższe
jest niewielka. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych pokazuje, że wyższe
wykształcenie nie daje gwarancji zatrudnienia. Ponad wykształcenie, pracodawcy częściej
wymagają dodatkowych kwalifikacji. Wśród kluczowych wyróżnić można wymagania
co do znajomości języka na poziomie minimum dobrym, ogromną wagę przywiązują również
do doświadczenia.
Warto zauważyć, iż w dyspozycji tutejszego urzędu pozostaje sporo ofert pracy,
których nie można zrealizować, pomimo tego, że w ewidencji osób zarejestrowanych jest
wiele osób, które posiadają wskazane w ofercie kwalifikacje. Bezrobotnym brakuje jednak
często umiejętności. Powodem niedopasowania są również bariery w postaci długotrwałego
bezrobocia, zdezaktualizowane uprawnienia i kwalifikacje zawodowe, a także niska
18
motywacja. Wśród zawodów osób zarejestrowanych w tutejszym urzędzie poddanych analizie
są również takie, które nie wzbudzają zainteresowania zatrudnieniem ich przez pracodawców.
Uwzględniając
wnioski
nie
można
zapomnieć,
że
monitoring
zawodów
deficytowych i nadwyżkowych jest czysto statystycznym raportem, nie w pełni
odzwierciedlającym rzeczywistą sytuację na rynku pracy. Wynika to poniekąd z faktu, iż dane
te dotyczą jedynie informacji zebranych w PUP – ach.
Monitoring zawodów w obecnej postaci jest niewystarczający dla precyzyjnego
określania struktury zawodów nadwyżkowych i deficytowych. Ograniczając się do statystyki
pozostawiamy na uboczu szeroki temat jakości zasobów ludzkich, doświadczeń w zawodach,
mobilności, gotowości do zmiany. Orzekamy o zawodach znając jedynie tę część strony
popytowej rynku pracy, którą obsługuje PUP. Natomiast powiatowe urzędy pracy
nie dysponują całością ofert zatrudnienia dostępnych na rynku. Dotyczy to zwłaszcza
zatrudniania osób z grupy specjalistów, gdzie główne kanały rekrutacji to prywatne firmy
pośrednictwa pracy, ogłoszenia w prasie czy internecie. Nie zauważamy problemu szarej
strefy, który stanowi element zakłócający naszą wiedzę o rynku pracy. Wyłączamy problem
migracji zarobkowych i związanych z tym udział w bezrobociu rejestrowanym osób
zainteresowanych jedynie uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego. Rozpatrując konkretne
zawody i profesje, nie uwzględniamy podobieństwa kwalifikacyjnego niektórych z nich,
a także faktu, iż do wykonywania pewnych prac nie są potrzebne żadne kwalifikacje.
Nie przyglądamy się bliżej wymaganiom stawianym w ofertach pracy, gdzie obok wskazania
zawodu
często
wymienia
się
konieczność
posiadania
specjalnych
uprawnień
czy dodatkowych kwalifikacji. Nie wiemy też wiele o kierunkach odpływu z bezrobocia
rozpatrywanego wg struktury zawodowej, a zwłaszcza o relacji pomiędzy zawodem
bezrobotnego podejmującego pracę a zawodem zgłoszonym w ofercie pracy.
Ważnymi dla lokalnego rynku pracy czynnikami stają się zatem przede wszystkim:
jakościowy rozwój zasobów ludzkich, rozwijanie systemu edukacji, szkoleń i poradnictwa
zawodowego – prowadzenie polityki spójności między rynkiem pracy a profilem oferty
dydaktycznej, rozwijanie i wspomaganie sektora usług, wspomaganie samozatrudnienia.
Ważne jest również wyrównywanie szans kobiet, osób niepełnosprawnych oraz osób
po 45 roku życia, kreowanie i prowadzenie regionalnej polityki przeciwdziałania bezrobociu,
19
i co najważniejsze - monitorowanie potrzeb pracodawców w zakresie zasobów ludzkich
skoordynowane z systemem edukacji.
Sporządziła: Wioleta Gloc
20